Nhiệm vụ nghiên cứu
Phương pháp dạy học tích hợp đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục bảo vệ môi trường tại trường phổ thông, giúp học sinh nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của môi trường sống Việc áp dụng phương pháp này không chỉ nâng cao hiệu quả giảng dạy mà còn khuyến khích học sinh tham gia tích cực vào các hoạt động bảo vệ môi trường Cơ sở lý luận cho thấy rằng giáo dục môi trường cần được lồng ghép vào chương trình học, nhằm tạo ra sự liên kết giữa lý thuyết và thực tiễn Sự cần thiết của giáo dục bảo vệ môi trường trong trường học không chỉ giúp hình thành ý thức trách nhiệm của học sinh mà còn góp phần xây dựng một thế hệ có khả năng ứng phó với những thách thức về môi trường trong tương lai.
Bài viết điều tra và phân tích thực trạng dạy học Vật lý theo phương pháp tích hợp nhằm giáo dục bảo vệ môi trường tại một số trường THPT ở TP Vinh Từ đó, bài viết sẽ chỉ ra các nguyên nhân và khó khăn trong quá trình thực hiện, đồng thời đề xuất các giải pháp hiệu quả để cải thiện tình hình này.
Đề xuất giải pháp cho nghiên cứu này là xây dựng một tiến trình dạy học các kiến thức vật lý lớp 11, tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường Nghiên cứu sẽ được thực hiện thông qua việc tiến hành các buổi dạy học thực nghiệm tại các trường THPT trên địa bàn TP Vinh, nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của học sinh đối với môi trường.
Tiến hành thực nghiệm sư phạm nhằm kiểm chứng giả thuyết khoa học của đề tài và đánh giá tính khả thi của DHTH trong việc dạy học vật lý, với mục tiêu giáo dục học sinh THPT về bảo vệ môi trường.
Đóng góp của đề tài
Phương pháp DHTH trong dạy học vật lý ở trường THPT không chỉ làm sáng tỏ lý luận giáo dục mà còn đổi mới phương pháp giảng dạy, giúp phát huy tính tích cực và khả năng tự học của học sinh Qua đó, phương pháp này còn góp phần quan trọng trong việc giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho học sinh.
Đề xuất các biện pháp tổ chức dạy học theo hướng phát triển năng lực vận dụng kiến thức, giải quyết vấn đề và sáng tạo cho học sinh, nhằm nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các em trong việc bảo vệ môi trường Những phương pháp này không chỉ giúp học sinh áp dụng kiến thức vào thực tiễn mà còn khuyến khích tư duy sáng tạo và khả năng tìm ra giải pháp cho các vấn đề môi trường hiện nay.
Xây dựng ý tưởng và thiết kế tiến trình dạy học là bước quan trọng trong việc giảng dạy các kiến thức thuộc chương trình Vật lý 11 Trung học phổ thông, đồng thời tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường Việc này không chỉ giúp học sinh hiểu rõ hơn về các khái niệm vật lý mà còn nâng cao ý thức bảo vệ môi trường trong quá trình học tập.
Cơ sở lí luận về dạy học tích hợp và sự cần thiết của việc giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học vật lý
Khái niệm về phương pháp dạy học tích hợp
Theo từ điển Tiếng Việt, "tích hợp" được hiểu là việc dồn hợp chung lại Nhà nghiên cứu Đỗ Chu Ngọc đã đưa ra một định nghĩa rõ ràng hơn về khái niệm này.
Tích hợp trong giáo dục là quá trình phối hợp các tri thức và kỹ năng từ nhiều môn học có liên quan vào một lĩnh vực chung, nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng học tập mà còn tiết kiệm thời gian cho người học thông qua việc tổng hợp kiến thức trong một tiết học hoặc bài tập.
Dạy học tích hợp là gì?
Dạy học tích hợp là phương pháp giáo dục nhằm phát triển năng lực vận dụng kiến thức của học sinh trong giải quyết các tình huống thực tiễn Giáo viên sẽ kết hợp nội dung giáo dục vào các môn học hiện có thông qua các hoạt động học tập, giúp học sinh không chỉ biết thu thập và xử lý thông tin mà còn chủ động nêu vấn đề và áp dụng kiến thức vào thực tiễn Phương pháp này làm cho việc học trở nên ý nghĩa hơn, đồng thời phát triển các năng lực cần thiết như năng lực giải quyết vấn đề, đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.
Phương pháp dạy học tích hợp là gì?
Phương pháp dạy học tích hợp là phương thức mà giáo viên tổ chức và hướng dẫn học sinh chủ động trong việc phối hợp và khai thác kiến thức, kỹ năng từ vốn sống và văn hóa, cũng như từ các phân môn khác Mục tiêu của phương pháp này là nâng cao hiệu quả của tiết học, đáp ứng các yêu cầu và mục đích đã đề ra.
Các phương pháp dạy học được biên soạn theo nguyên tắc, quan điểm tích hợp bao gồm:
• Phương pháp giảng giải, thảo luận, đàm thoại, nhóm
• Phương pháp tham quan, khảo sát, điều tra, nghiên cứu thực địa
• Phương pháp khai thác kinh nghiệm thực tế để giáo dục
• Phương pháp hoạt động thực tiễn
• Phương pháp giao bài tập về nhà
• Phương pháp tiếp cận kỹ năng sống
Sự cần thiết của giáo dục bảo vệ môi trường trong môn vật lý
Môi trường bao gồm các yếu tố tự nhiên và nhân tạo xung quanh con người, có mối quan hệ chặt chẽ và ảnh hưởng lớn đến đời sống kinh tế, xã hội cũng như sự tồn tại và phát triển của con người, sinh vật và tự nhiên (Điều 3, Luật bảo vệ môi trường 2005).
Môi trường hiện nay đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm nghiêm trọng, gây ra nhiều hiểm họa cho cuộc sống con người Nhiệt độ Trái
Nhận thức được vai trò quan trọng của bảo vệ môi trường trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản nhằm thể chế hóa công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt là trong lĩnh vực giáo dục môi trường.
Bộ Giáo dục và Đào tạo đã chính thức tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường vào chương trình học, giúp học sinh hiểu rõ bản chất các vấn đề môi trường Việc này không chỉ nâng cao nhận thức về ý nghĩa và tầm quan trọng của môi trường đối với đời sống và sản xuất, mà còn khuyến khích học sinh thực hiện các hành động thiết thực nhằm xây dựng và bảo vệ môi trường.
Bộ môn vật lý mang tính thực nghiệm, và việc tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường vào bài học giúp học sinh tiếp thu kiến thức một cách tự nhiên Qua đó, học sinh sẽ có những hành động thiết thực nhằm nâng cao ý thức bảo vệ môi trường sống.
Cơ sở thực tiễn của dạy học tích hợp nhằm giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học Vật lí ở một số trường THPT
Thực trạng tổ chức dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học Vật lí ở một số trường THPT trên địa bàn TP Vinh
Để nghiên cứu thực trạng dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn Vật lý ở trường THPT, tôi đã thực hiện khảo sát bằng phiếu điều tra dành cho giáo viên Mục đích của khảo sát là thu thập thông tin nhằm phân tích những khó khăn và thuận lợi trong việc áp dụng phương pháp dạy học tích hợp này.
Nội dung khảo sát nhằm tìm hiểu nhận thức và hiểu biết của giáo viên về việc tổ chức dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường Đối tượng khảo sát bao gồm 30 giáo viên các bộ môn Khoa học tự nhiên, Toán và Công nghệ từ ba trường THPT tại thành phố Vinh: Trường THPT Huỳnh Thúc Kháng, THPT Hà Huy Tập và THPT Lê Viết Thuật.
Thời gian khảo sát: từ tháng 9/ 2021 đến tháng 3/2022
Phiếu khảo sát giáo viên có trong phụ lục kèm theo
Kết quả của việc điều tra khảo sát đối với giáo viên:
1.1 Hiểu biết của GV về dạy học tích hợp
1.2 Mức độ cần thiết của dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học vật lí
Biểu đồ 1: Thống kê về sự hiểu biết của giáo viên về dạy học tích hợp
Biết nhưng sơ sài đầy đủ không quan tâm không biết đến
Biểu đồ 2: Thống kê mức độ cần thiết của dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh trong dạy học vật lí
Rất cần thiết cần thiết ít cần thiết không cần thiết
1.3 Mức độ thường xuyên tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học vật lí Đối với học sinh: Để nắm rõ thực trạng hiểu biết về kiến thức môi trường trong môn Vật lí của học sinh khối 11 trường THPT, khi bắt đầu nghiên cứu lí luận để viết sáng kiến này tôi đã tiến hành 1 bài kiểm tra 15 phút (sau khi học sinh học xong bài 2 –Thuyết electron Định luật bảo toàn điện tích) với câu hỏi về kiến thức vật lí liên quan bảo vệ môi trường như sau:
Câu 1: Nêu ứng dụng hiện tượng tĩnh điện để giảm ô nhiễm môi trường?
Câu 2: Công nghệ sơn tĩnh điện là gì? Những ưu điểm của sơn tĩnh điện so với công nghệ phun sơn thông thường?
Kết quả khảo sát cho thấy chỉ 15% học sinh trả lời đúng câu hỏi, trong khi 30,5% học sinh có câu trả lời nhưng chưa đầy đủ Đáng chú ý, 54,5% học sinh không đưa ra câu trả lời hoặc trả lời sai.
Kết quả khảo sát cho thấy giáo viên nhận thức được tầm quan trọng của việc tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học Vật lý, nhưng vẫn gặp khó khăn trong việc triển khai và tổ chức dạy học hiệu quả Mặc dù một số giáo viên đã thực hiện, nhưng còn lúng túng và hạn chế trong việc trang bị kiến thức và kỹ năng bảo vệ môi trường cho học sinh Đặc biệt, tỷ lệ học sinh hiểu biết về môi trường còn thấp, với hơn 54% học sinh không quan tâm hoặc không nắm rõ kiến thức môi trường liên quan trong môn Vật lý.
Trước thực trạng trên, tôi đã viết sáng kiến kinh nghiệm “Vận dụng phương pháp dạy học tích hợp nhằm giáo dục bảo vệ môi trường trong môn
Chương trình Vật lí lớp 11 được thiết kế nhằm tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường, tạo điều kiện cho giáo viên nâng cao chất lượng giảng dạy Nội dung chương trình không chỉ đáp ứng nhu cầu đổi mới phương pháp giảng dạy mà còn giúp học sinh phát triển kiến thức và kỹ năng về môi trường, góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường thông qua môn học Vật lý.
Nguyên nhân và khó khăn của thực trạng dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học vật lí ở các trường THPT
Chương trình GDPT mới nhằm phát triển toàn diện học sinh về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kĩ năng cơ bản, góp phần hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa Việc xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân đối với đất nước, cũng như trách nhiệm bảo vệ môi trường, là rất quan trọng và cần được thực hiện ngay Tuy nhiên, thời lượng 45 phút cho mỗi tiết học là quá ít để vừa truyền đạt kiến thức vừa tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường một cách hiệu quả.
Mặt khác tâm lí ngại tìm hiểu, ngại sáng tạo cùng với trình độ của giáo viên chưa đáp ứng được yêu cầu
Hình thức kiểm tra đánh giá hiện nay đang tạo ra rào cản cho học sinh, khiến các em chỉ tập trung vào kiến thức lý thuyết để thi cử, mà không chú trọng đến chủ đề giáo dục bảo vệ môi trường, một vấn đề đang rất cấp bách Do đó, việc tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường thường được thực hiện qua các buổi ngoại khóa, hoạt động ngoài giờ lên lớp và các tiết học tự chọn, thay vì được lồng ghép vào chương trình học chính thức.
Để dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường hiệu quả, giáo viên cần nghiên cứu kỹ lưỡng bài dạy và các kiến thức vật lý liên quan Việc trao đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp trong các buổi sinh hoạt chuyên môn cũng rất quan trọng để xây dựng các chủ đề tích hợp phù hợp Mục tiêu cuối cùng là trang bị cho học sinh những kỹ năng cần thiết để bảo vệ môi trường và nâng cao ý thức cộng đồng cũng như trách nhiệm với đất nước.
Các giải pháp chủ yếu để tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học vật lý đạt hiểu quả
Xác định mục tiêu giáo dục bảo vệ môi trường
Để xây dựng mục tiêu dạy học hiệu quả, giáo viên cần nghiên cứu kỹ chương trình và sách giáo khoa, đặc biệt là các mục tiêu giáo dục môi trường Việc phân tích từng chương và bài học giúp giáo viên có cái nhìn tổng thể về kiến thức và kỹ năng, đồng thời nhận diện mối liên hệ giữa chúng Qua đó, giáo viên có thể phát hiện cơ hội tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường vào từng đơn vị kiến thức một cách hợp lý, từ đó lập kế hoạch khai thác các nội dung này xuyên suốt quá trình dạy học, tránh tình huống ngẫu nhiên và tùy tiện.
Xây dựng nội dung tích hợp phù hợp với nội dung bài học
Giáo viên cần xác định rõ nội dung giáo dục bảo vệ môi trường phù hợp với môn học và thời lượng giảng dạy Theo nguyên tắc giáo dục môi trường, nội dung này phải gần gũi với kinh nghiệm sống của học sinh, giúp các em nhận thức đúng vai trò của môi trường trong cuộc sống Đặc biệt, trong môn Vật lý, việc giáo dục bảo vệ môi trường cần được thực hiện thông qua các bài học cụ thể trong chương trình Do đó, giáo viên cần xây dựng nội dung tích hợp một cách tự nhiên và gần gũi với từng bài học.
Thu thập tài liệu sinh động và có sức thuyết phục
Với sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, việc tìm kiếm tài liệu trên internet trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho việc đổi mới phương pháp dạy học, đặc biệt là trong việc tích hợp nội dung giáo dục bảo vệ môi trường.
Sau khi hoàn thiện nội dung tích hợp, giáo viên nên chọn lựa những hình ảnh sinh động và thuyết phục, phù hợp với tâm lý học sinh Đồng thời, cần áp dụng phương pháp dạy học khuyến khích sự tích cực, chủ động và sáng tạo của các em.
Sử dụng máy chiếu, ti vi có kết nối máy tính để dạy nội dung tích hợp
Việc kết hợp máy vi tính và máy chiếu trong giảng dạy không chỉ nâng cao tính trực quan mà còn giúp hình thành thái độ tích cực của học sinh đối với các vấn đề ô nhiễm môi trường Hình ảnh thực trạng môi trường và hậu quả của ô nhiễm sẽ cung cấp cho các em kiến thức và kỹ năng cần thiết, từ đó tạo ra hiệu quả giáo dục cao hơn.
Tổ chức triển khai thực hiện
Giáo viên cần chọn chủ đề gần gũi và thiết thực để tích hợp vào bài học, đồng thời lựa chọn thời điểm thích hợp trong quá trình giảng dạy Việc này rất quan trọng vì nó giúp bài dạy trở nên sinh động và có ý nghĩa Nếu không chọn lựa đúng, nội dung bài học có thể trở nên đứt quãng và xa rời trọng tâm kiến thức Do đó, giáo viên phải nghiên cứu kỹ các phương án tích hợp và xây dựng hệ thống câu hỏi phù hợp để học sinh dễ hiểu và trả lời, đảm bảo vừa dạy đúng, dạy đủ, vừa đạt được mục tiêu giáo dục bảo vệ môi trường.
Thiết kế tiến trình dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường cho học sinh một số kiến thức thuộc chương trình vật lý lớp 11 THPT
Để giải quyết vấn đề đã nêu, tôi đã phát triển một phương pháp giảng dạy tích hợp kiến thức về bảo vệ môi trường vào các bài học vật lý lớp 11 trung học phổ thông.
Điện tích là một khái niệm cơ bản trong vật lý, liên quan đến sự nhiễm điện của các vật và tương tác điện giữa chúng Định luật Coulomb mô tả lực tương tác giữa các điện tích, giúp học sinh hiểu rõ hơn về sự tương tác này Nội dung bài học sẽ được tích hợp ngay sau khi học sinh đã nắm vững kiến thức về sự nhiễm điện của các vật, tạo nền tảng vững chắc cho việc khám phá các khái niệm phức tạp hơn trong điện học.
- Sự hình thành tầng điện li Tác dụng của tầng điện li
Mối quan hệ giữa tầng điện li và sự biến đổi khí hậu của Trái Đất là một chủ đề quan trọng, thể hiện mức độ tích hợp của các yếu tố môi trường Phương pháp tích hợp này bao gồm việc phân tích, tổng hợp thông tin và hoạt động nhóm để hiểu rõ hơn về tác động của tầng điện li đối với khí hậu Việc nghiên cứu mối liên hệ này giúp chúng ta nhận thức sâu sắc hơn về các biến đổi khí hậu hiện nay.
Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
- Tổ chức chia nhóm và giao nhiệm vụ từng nhóm tìm hiểu trước ở nhà
Yêu cầu các nhóm trình bày kết quả của mình trên Powerpoint
- Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát tranh và trả lời câu hỏi:
- Sự hình thành tầng điện li: Tầng điện li là lớp bên trên của khí quyển ở độ cao từ 80 km đến khoảng
Cách Trái Đất khoảng 1000 km, tầng điện li chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ các bức xạ điện từ như bức xạ tử ngoại và bức xạ Rơntgen từ mặt trời, cũng như các bức xạ khác từ vũ trụ, dẫn đến sự hiện diện của nhiều ion và điện tử tự do Tầng điện li không chỉ tồn tại trên Trái Đất mà còn có khả năng xuất hiện trên các hành tinh khác trong vũ trụ.
- Tác dụng của tầng điện li:
+ Phản xạ và truyền sóng điện từ đi xa
+ Chặn bức xạ có hại của Mặt Trời và bức xạ
Câu 1: Tầng điện li hình thành như thế nào? Tác dụng của tầng điện li?
Câu 2: Quan hệ giữa tầng điện li với sự biến đổi khí hậu của Trái Đất?
Câu 3: Chúng ta cần làm gì để bảo vệ tầng điện li, bảo vệ môi trường?
Giáo viên phân tích, nhận xét, đánh giá và chốt kiến thức:
- Thảo luận nhóm, đại diện nhóm trình bày kết quả
- Nhóm còn lại nhận xét và bổ sung khác từ vũ trụ tới
Câu 2: Quan hệ giữa tầng điện li với sự biến đổi khí hậu của Trái Đất:
Các bức xạ Mặt Trời phải đi qua tầng điện li trước khi đến Trái Đất, nơi mà các bức xạ có hại được lọc bỏ Khi Trái Đất quay, lượng bức xạ tại một điểm cụ thể thay đổi, dẫn đến sự hình thành các mùa trong năm.
Khi tầng điện li thay đổi, lượng bức xạ Mặt Trời đến Trái Đất gia tăng, dẫn đến hiện tượng Trái Đất nóng lên Sự nóng lên này gây ra động đất, biến đổi khí hậu và ảnh hưởng lớn đến các mùa trong năm cũng như đời sống con người.
Để bảo vệ tầng điện li, chúng ta cần thực hiện các biện pháp như không làm ô nhiễm môi trường, tiết kiệm năng lượng, trồng cây xanh và bảo vệ các nguồn tài nguyên thiên nhiên.
Thuyết electron giải thích các hiện tượng nhiễm điện và định luật bảo toàn điện tích Theo đó, điện tích được bảo toàn trong mọi quá trình, nghĩa là tổng điện tích trước và sau khi xảy ra hiện tượng luôn không thay đổi Điều này có ý nghĩa quan trọng trong việc hiểu biết về sự tương tác giữa các hạt điện tích và ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khoa học và công nghệ.
- Sơn tĩnh điện: Công nghệ phun sơn chất lượng cao và tránh ô nhiễm môi trường
- Công nghệ lọc khí thải, bụi nhờ tĩnh điện c Mức độ tích hợp: Tích hợp bộ phận d Phương pháp tích hợp : Phân tích, tổng hợp, hoạt động nhóm
Hoạt động của GV Hoạt động của hs Kiến thức cần đạt
- Tổ chức chia nhóm và giao nhiệm vụ từng nhóm tìm hiểu trước ở nhà Yêu cầu các nhóm trình bày kết quả của mình trên
Yêu cầu học sinh quan sát hình ảnh, thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi
Câu 1: Nêu ứng dụng hiện tượng tĩnh điện để giảm ô nhiễm môi trường?
- Thảo luận nhóm, cử đại diện nhóm trình bày kết quả
- Nhóm còn lại nhận xét và bổ sung kết quả
Hiện tượng tĩnh điện được ứng dụng rộng rãi trong công nghệ phun sơn tĩnh điện và các thiết bị lọc bụi tĩnh điện, bao gồm các loại như UR, EGA và UGT, thường được sử dụng trong các nhà máy và xí nghiệp.
Công nghệ sơn tĩnh điện là một giải pháp hiện đại, được phát minh nhằm đáp ứng nhu cầu của con người, hoạt động dựa trên nguyên lý tĩnh điện Khi sản phẩm được phun sơn, vật cần sơn và thiết bị sẽ được tích điện trái dấu, tạo ra độ bám dính cao Điều này không chỉ giúp sản phẩm có khả năng chống oxy hóa tốt mà còn mang lại bề mặt với màu sắc chính xác và bóng mịn.
Sản phẩm được xử lý bằng công nghệ sơn tĩnh điện có độ bền cao, phù hợp cho cả ứng dụng trong nhà và ngoài trời.
Các sản phẩm có thể sử dụng được công nghệ thường là
Công nghệ sơn tĩnh điện là một phương pháp sơn hiện đại, sử dụng điện tích để bám dính sơn lên bề mặt vật liệu So với công nghệ phun sơn thông thường, sơn tĩnh điện có nhiều ưu điểm nổi bật như khả năng tiết kiệm sơn, giảm thiểu bụi bẩn và thân thiện với môi trường Công nghệ này thường được áp dụng cho các sản phẩm làm từ vật liệu như sắt, thép, nhựa và gỗ, mang lại bề mặt hoàn thiện mịn màng và bền bỉ.
Nguyên lý hoạt động của sơn tĩnh điện dựa trên việc sử dụng súng phun và hệ thống điều khiển tự động, bao gồm buồng phun sơn và thu hồi bột sơn Quy trình này còn có sự hỗ trợ của buồng hấp bằng tia hồng ngoại tuyến, giúp nâng cao hiệu quả và chất lượng lớp sơn.
*Những ưu điểm vượt trội của công nghệ sơn tĩnh điện:
Trong công nghệ phun sơn hiện đại, phương pháp phun sơn tĩnh điện đã được cải tiến so với công nghệ phun sơn thông thường Thay vì sử dụng súng phun khí nén, công nghệ này làm cho vật cần sơn nhiễm điện âm, trong khi các hạt sơn phun ra từ súng được nhiễm điện dương Nhờ vào sự tương tác điện này, các hạt sơn sẽ được hút chặt và bám vào bề mặt vật cần sơn, mang lại hiệu quả sơn tốt hơn.
+ Quy trình sơn tĩnh điện dễ dàng tự động hoá, tiết kiệm được chi phí nhân công (dùng hệ thống phun sơn bằng súng tự động)
+ 99% lượng sơn tĩnh điện được sử dụng triệt để (bột sơn dư trong quá trình phun sơn tĩnh điện được thu hồi để sử dụng lại)
+ Không cần sơn lót Làm sạch dễ dàng những khu vực bị ảnh hưởng khi phun sơn hay do phun sơn không đạt yêu cầu
+ Tiết kiệm thời gian hoàn thành sản phẩm
Bột sơn có đặc tính dễ dàng vệ sinh, giúp loại bỏ bụi bẩn bám trên người và thiết bị một cách thuận tiện Sản phẩm không sử dụng dung môi, do đó không gây ô nhiễm môi trường, thân thiện với sức khỏe con người Bột sơn này được ứng dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực công nghiệp khác nhau, bao gồm công nghiệp hàng không, hàng hải và xây dựng.
Thực nghiệm sư phạm
Kết luận chung
Trong những năm gần đây, tôi nhận thấy nhận thức của học sinh về môi trường đã có sự cải thiện rõ rệt Các em tích cực tham gia vào các phong trào bảo vệ môi trường như giữ vệ sinh lớp học, tạo môi trường xanh sạch đẹp trong trường, và thường xuyên tham gia dọn dẹp khu vực xung quanh Học sinh cũng không xả rác bừa bãi nơi công cộng Ngoài ra, nhà trường tổ chức các buổi ngoại khóa về bảo vệ môi trường, giúp các em trở thành tuyên truyền viên tích cực trong gia đình và cộng đồng, nhấn mạnh rằng bảo vệ môi trường chính là bảo vệ cuộc sống của chính mình.
Học sinh đã có cái nhìn mới về môn vật lý, nhận ra rằng đây không chỉ là môn học thực nghiệm với kiến thức khó khăn, mà còn là cơ hội để gần gũi hơn với môi trường sống và tìm hiểu cách bảo vệ nó Các em hăng hái tham gia xây dựng bài học, đặc biệt là những bài tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường Sự hứng thú trong việc tìm hiểu nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường và đưa ra các giải pháp bảo vệ môi trường đã giúp các em nâng cao ý thức và trách nhiệm trong việc tham gia bảo vệ môi trường.
Để nâng cao hiệu quả dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn vật lý, giáo viên cần xây dựng nội dung và chương trình tích hợp phù hợp Phương pháp dạy học cần đạt hiệu quả cao, khai thác nội dung có chọn lọc và tập trung vào vấn đề, tránh làm mất tính đặc trưng của môn học Nội dung giáo dục bảo vệ môi trường nên gần gũi, thiết thực và gắn liền với hoạt động thực tiễn của nhà trường và địa phương.
Trong quá trình giảng dạy, giáo viên cần tập trung vào việc giáo dục học sinh về các biện pháp bảo vệ môi trường Hệ thống câu hỏi nên được thiết kế dễ hiểu và liên kết với kiến thức thực tế, giúp học sinh tiếp cận những vấn đề gần gũi trong cuộc sống Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho các em học tập một cách sôi nổi, chủ động và tích cực hơn.
Những đề xuất kiến nghị
a Đối với sở giáo dục
Sở giáo dục cần tổ chức định kỳ các buổi chuyên đề về "phương pháp tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường" và "sử dụng tiết kiệm năng lượng hiệu quả" trong bộ môn vật lý Điều này sẽ giúp giáo viên có thêm tư liệu và cơ hội học hỏi, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy.
Những sáng kiến kinh nghiệm đạt giải cao nên gửi về các trường để giáo viên tham khảo và học tập b Đối với nhà trường
Nhà trường cần có những cẩm nang minh họa lồng ghép giáo dục bảo vệ môi trường
Nhà trường cần xây dựng kế hoạch tích hợp cụ thể cho giáo viên, nhằm đảm bảo việc thực hiện không mang tính tuỳ tiện và có định hướng rõ ràng.
Nhà trường duy trì mối quan hệ chặt chẽ với cộng đồng địa phương, giúp học sinh nắm bắt các vấn đề quan trọng đang diễn ra hàng ngày Điều này cho phép giáo viên tích hợp những kiến thức thực tiễn vào quá trình giảng dạy, nâng cao hiệu quả học tập cho học sinh.
Nhà trường cần tổ chức thường xuyên các buổi ngoại khóa cho học sinh với chủ đề bảo vệ môi trường, nhằm nâng cao nhận thức và khuyến khích học sinh quan tâm đến việc bảo vệ môi trường.
Luôn nỗ lực học hỏi và nâng cao chuyên môn, giáo viên cần nhận thức rõ tầm quan trọng của việc đổi mới phương pháp dạy học để phù hợp với yêu cầu cải cách chương trình Giáo dục phổ thông.
Việc áp dụng kiến thức và kỹ năng từ các môn học vào thực tiễn cuộc sống là rất quan trọng Học sinh cần thành thạo trong việc sử dụng công nghệ thông tin để tìm kiếm tài liệu phục vụ cho việc học, đặc biệt là trong môn vật lý Bên cạnh đó, việc rèn luyện các kỹ năng như làm việc nhóm và giải quyết vấn đề sẽ giúp phát huy tối đa khả năng của bản thân trong học tập cũng như trong cuộc sống hàng ngày.
Trong bài viết này, tôi chia sẻ những kinh nghiệm quý báu từ việc áp dụng phương pháp dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn Vật lý 11 tại trường Trung học phổ thông Lê Viết Thuật Việc triển khai đề tài này đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực, góp phần tích cực vào phong trào bảo vệ môi trường trong nhà trường và xã hội Tôi rất mong nhận được ý kiến đóng góp và chia sẻ từ các thầy cô, đồng nghiệp và bạn đọc để hoàn thiện đề tài này Xin chân thành cảm ơn!
Vinh, ngày 22 tháng 4 năm 2022 Người viết
1 Sách giáo khoa Vật lí 11 – Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
2 Sách giáo viên Vật lí 11 – Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam
3 Chuyên đề học tập vật lí 10 – Nhà xuất bản Đại học sư phạm
4 Thư viện giáo án Vật lí
5 Thư viện bài giảng điện tử
PHỤ LỤC PHIẾU THAM KHẢO Ý KIẾN GIÁO VIÊN
Họ và tên:……… Giới tính: Nam/ nữ
Trình độ đào tạo:……… Nơi công tác:……….Số năm giảng dạy:………
II CÁC VẤN ĐỀ THAM KHẢO Ý KIẾN
Qúy thầy cô đánh dấu (x) vào ô tương ứng với sự lựa chọn của mình
1.Thầy cô hiểu gì về khái niệm dạy học tích hợp?
Dạy học tích hợp là phương pháp giáo dục giúp học sinh phát triển các năng lực cần thiết, đặc biệt là khả năng áp dụng kiến thức vào việc giải quyết hiệu quả các tình huống thực tiễn.
Tích hợp là việc kết hợp nhiều mảng kiến thức và kỹ năng trong một đơn vị học tập, như tiết học hoặc bài tập, nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục Điều này không chỉ giúp cải thiện chất lượng học tập mà còn tiết kiệm thời gian cho người học.
Dạy học tích hợp là cách thức giáo viên lồng ghép kiến thức môn học này với kiến thức môn học khác có liên quan với nhau
2.Theo thầy cô có cần thiết dạy học môn Vật lý theo định hướng tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường không?
3 Theo thầy cô môn Vật lý có vai trò như thế nào trong dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường?
Hình thành và phát triển những năng lực chung cốt lõi cho người học
NL tự chủ và tự học, NL giao tiếp và hợp tác, NL giải quyết vấn đề và sáng tạo)
Giúp học sinh nắm vững kiến thức và kỹ năng Vật lý cơ bản, thiết yếu; đồng thời phát triển khả năng giải quyết vấn đề liên môn tích hợp giữa Vật lý và các môn học khác như Hóa học, Sinh học, và Toán.
Tin học, Công nghệ, ; tạo cơ hội để HS được trải nghiệm, áp dụng vào đời sống thực tế
Hình thành và phát triển những phẩm chất chung cho học sinh như yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách nhiệm là rất quan trọng Bên cạnh đó, giáo dục toán học cũng mang lại những phẩm chất đặc biệt như tính kỷ luật, kiên trì, độc lập, sáng tạo và hợp tác Ngoài ra, việc rèn luyện thói quen tự học, tạo hứng thú và niềm tin trong học tập cũng là những yếu tố cần thiết để phát triển toàn diện cho học sinh.
4 Theo thầy cô để có điều kiện dạy học tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong môn vật lí cần có năng lực nào?
Năng lực tự chủ và tự học
Năng lực giao tiếp và hợp tác
Năng lực giải quyết vấn đề sáng tạo
Năng lực tìm hiểu tự nhiên xã hội
Năng lực công nghệ, tin học
5 Theo thầy cô khi tích hợp giáo dục bảo vệ môi trường trong dạy học vật lí