Mục đích nghiên cứu, tính mới của đề tài
Mục đích của nghiên cứu này là khắc phục những hạn chế trong quản lý và sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh Nghiên cứu đề xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác quản lý và sử dụng thiết bị dạy học tại trường THPT Hà Huy Tập, từ đó đổi mới phương pháp dạy học và nâng cao chất lượng giáo dục.
Đề tài này nhấn mạnh tầm quan trọng của thiết bị dạy học trong môn Giáo dục Quốc phòng - An ninh (GDQPAN) và phân tích thực trạng công tác bảo quản, sử dụng thiết bị tại các trường THPT hiện nay Để nâng cao hiệu quả sử dụng và bảo quản thiết bị, bài viết đề xuất các biện pháp cụ thể phù hợp với đặc thù của môn học Đặc biệt, cần nâng cao nhận thức và trách nhiệm của giáo viên và học sinh trong việc sử dụng thiết bị dạy học, từ đó cải thiện chất lượng giảng dạy môn GDQPAN.
Nhiệm vụ nghiên cứu
3.1 Xác định cơ sở lý luận, cơ sở pháp lý, cơ sở thực tiễn của việc quản lý và sử dụng thiết bị dạy học.
3.2 Phân tích thực trạng việc quản lý và sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh tại trường THPT.
Để nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh tại trường THPT, cần đề xuất một số biện pháp cụ thể Trước hết, tăng cường đào tạo và bồi dưỡng kỹ năng cho giáo viên về cách sử dụng thiết bị Thứ hai, xây dựng hệ thống quản lý thiết bị chặt chẽ, đảm bảo thiết bị luôn trong tình trạng tốt và sẵn sàng phục vụ giảng dạy Cuối cùng, khuyến khích sự tham gia của học sinh trong việc bảo quản và sử dụng thiết bị, tạo ra môi trường học tập tích cực và hiệu quả.
Phương pháp nghiên cứu
5.1 Nhóm phương pháp nghiên cứu lí luận.
5.2 Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp ý kiến chuyên gia
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm
5.3 Nhóm phương pháp nghiên cứu hỗ trợ
NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
Cơ sở khoa học về công tác quản lý và sử dụng thiết bị dạy học ở các trường trung học phổ thông
Để phát triển giáo dục và đào tạo một cách hiệu quả, cần thiết phải nâng cấp cơ sở vật chất (CSVC) và thiết bị dạy học (TBDH) cả về chất lượng lẫn số lượng Báo cáo của Ban chấp hành Trung ương Đảng khóa VIII tại Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hiện đại hóa trường học, lớp học, và các thiết bị học tập như máy tính kết nối Internet và thư viện Đồng thời, cần đổi mới phương pháp dạy học, khuyến khích tư duy sáng tạo và thực hành thực nghiệm, tránh tình trạng nhồi nhét kiến thức Theo nghị quyết của Đảng và Nhà nước, việc đầu tư vào CSVC và TBDH là cấp bách nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, biến chúng thành hệ thống hiệu quả, góp phần đổi mới phương pháp dạy học và nâng cao chất lượng giáo dục.
Nghị quyết của Chi bộ Đảng trường THPT Hà Huy Tập nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tăng cường và hoàn thiện cơ sở vật chất cũng như bổ sung thiết bị dạy học để nâng cao hiệu quả giảng dạy Để đạt được mục tiêu này, công tác quản lý và sử dụng thiết bị dạy học đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện chất lượng giáo dục Đổi mới giáo dục và đào tạo cần tập trung vào nâng cao năng lực đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý, đồng thời cải cách phương pháp dạy học Một trong những yếu tố then chốt cho việc đổi mới phương pháp giảng dạy chính là cơ sở vật chất và thiết bị dạy học.
1.1.1 Khái niệm cơ sở vật chất, thiết bị dạy học
Tất cả các phương tiện vật chất được sử dụng trong giảng dạy, học tập và các hoạt động giáo dục khác nhằm đạt được mục tiêu giáo dục.
1.1.2 Nội dung cơ sở vật chất, thiết bị dạy học
CSVC và TBDH bao gồm: Trường học; sách giáo khoa; thư viện trường học; các thiết bị phục vụ dạy học.
Thiết bị dạy học bao gồm các thiết bị dùng chung, thiết bị trực quan, thực nghiệm và kỹ thuật, cùng với các phương tiện nghe - nhìn Những thiết bị này thường xuyên được sử dụng trong các bộ môn, đóng vai trò quan trọng trong quá trình giảng dạy và học tập Chúng gắn liền với nội dung và phương pháp của từng tiết học, do đó, là yếu tố thiết yếu góp phần đổi mới nội dung và phương pháp dạy học.
Thiết bị dạy học chính quy được sản xuất và cung cấp hàng loạt, đồng bộ, đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật quốc tế hoặc trong nước.
Ngoài các thiết bị dạy học chính quy, giáo viên và học sinh còn sáng tạo và cải tiến nhiều thiết bị dạy học không chính quy, từ việc tự làm hoặc sưu tầm, góp phần quan trọng vào quá trình giáo dục.
1.1.3 Vị trí cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.
Quá trình dạy học và giáo dục bao gồm nhiều yếu tố liên quan và tương tác chặt chẽ với nhau, trong đó cơ sở vật chất (CSVC) và thiết bị dạy học (TBDH) đóng vai trò quan trọng không thể tách rời.
SƠ ĐỒ CÁC CẶP THÀNH TỐ CẤU THÀNH QUÁ TRÌNH DẠY HỌC
Theo sơ đồ, các cặp thành tố có mối quan hệ tương hỗ hai chiều, cho thấy sự liên kết chặt chẽ giữa chúng Việc tối ưu hóa các mối quan hệ này được coi là một nghệ thuật trong giáo dục Cơ sở vật chất (CSVC) và thiết bị dạy học (TBDH) không chỉ tham gia vào quá trình này mà còn giữ vai trò quan trọng như các thành tố khác, không thể thiếu trong hệ thống giáo dục.
1.1.4 Vai trò cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.
Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học đóng vai trò then chốt trong quá trình giáo dục Chúng là điều kiện cần thiết để thực hiện nguyên lý "Trực quan" và nguyên lý "học đi" Việc sử dụng thiết bị dạy học phù hợp giúp nâng cao hiệu quả giảng dạy và tạo điều kiện cho học sinh tiếp thu kiến thức một cách sinh động và thực tiễn hơn.
Môi trường xã hội, tự nhiên
Môi trường xã hội và tự nhiên đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối lý luận với thực tiễn trong giáo dục Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học (CSVC và TBDH) hỗ trợ tích cực cho quá trình dạy học Khi có TBDH tốt, chúng ta có thể tổ chức dạy học một cách khoa học, giúp người học tham gia tích cực vào quá trình này và tự khai thác tri thức dưới sự hướng dẫn của giáo viên.
Thiết bị dạy học hiện đại như máy tính, máy chiếu, tivi và các mô hình giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc mở rộng tri thức cho học sinh, giúp họ tiếp thu kiến thức nhanh chóng và hiệu quả hơn Các thiết bị này không chỉ minh hoạ cho bài giảng mà còn giúp học sinh hiểu rõ hơn về đặc tính của sự vật và hiện tượng, từ đó nâng cao khả năng tiếp thu Theo nghiên cứu, khả năng ghi nhớ của con người phụ thuộc nhiều vào thị giác, với 81% thông tin được tiếp thu qua nhìn Tính trực quan trong dạy học thường được thực hiện nhờ vào thiết bị dạy học, giúp giáo viên và học sinh tiếp cận những vấn đề mà thực tiễn không thể hiện rõ ràng Nhờ đó, học sinh có thể nhận biết mối quan hệ giữa các hiện tượng, tái hiện khái niệm và quy luật, từ đó áp dụng kiến thức vào thực tế sản xuất và đời sống.
Như vậy, TBDH tạo điều kiện dạy học theo hướng tích cực hoá hoạt động nhận thức của học sinh.
1.1.5 Yêu cầu và tính chất của cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.
Khi tổ chức và thiết kế cơ sở hạ tầng trường học, cần phải xem xét đặc điểm tâm lý và sinh lý của lứa tuổi học sinh Việc lựa chọn các mẫu tài liệu dạy học và nguyên vật liệu cũng phải phù hợp với đặc điểm này để đảm bảo hiệu quả trong công tác giảng dạy và học tập.
+ Phù hợp khả năng và đặc điểm tư duy học sinh : Sự hỗ trợ của các TBDH để vấn đề phức tạp trở nên dễ hiểu.
+ Tính khoa học: là mức độ chuẩn xác trong việc phản ánh hiện thực
+ Tính sư phạm: sự phù hợp với các yêu cầu về mặt sư phạm như độ rõ, kích thước, màu sắc.
+ Tính kinh tế: giá thành tương xứng với hiệu quả giáo dục đào tạo, phù hợp với tình hình kinh tế đất nước.
1.1.6 Quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.
Quản lý có mục đích là hành động của người lãnh đạo nhằm tối ưu hóa việc xây dựng và phát triển cơ sở vật chất (CSVC) cùng với thiết bị dạy học (TBDH) Những nỗ lực này không chỉ phục vụ hiệu quả cho quá trình giảng dạy mà còn góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng giáo dục.
1.1.7 Nội dung của quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.
Bài viết này đề cập đến việc trang bị các phòng học chuyên biệt, bao gồm phòng thiết bị dạy học, phòng học bộ môn và thao trường thực hành Ngoài ra, cần có các tài liệu trực quan như tranh ảnh, bản đồ và bảng biểu, cùng với các mô hình như mô hình đường đạn và lựu đạn Các điều kiện hỗ trợ khác như điện và nước cũng rất quan trọng để đảm bảo quá trình học tập hiệu quả.
1.1.8 Chức năng của quản lý cơ sở vật chất, thiết bị dạy học.
Lập kế hoạch sử dụng, trang bị và bảo trì thiết bị, đồng thời tổ chức thực hiện kế hoạch một cách hiệu quả Cần chỉ đạo và kiểm tra quá trình thực hiện, đồng thời điều chỉnh kịp thời để đảm bảo đạt được các mục tiêu đã đề ra.
1.2.1.Thực hiện công văn số 4450/BGDĐT-GDQPAN ngày 04/10/2021 của
Bộ trưởng Bộ giáo dục và Đào tạo (GDĐT) về hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục quốc phòng và an ninh (GDQPAN) năm học 2021-2022
Thực trạng công tác quản lý và sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh tại trường THPT Hà Huy Tập
2.1 Đặc điểm tình hình nhà trường và một số thuận lợi, khó khăn trong công tác quản lý và sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh.
2.1.1 Đặc điểm tình hình nhà trường
Trường THPT Hà Huy Tập, nằm tại phường Lê Lợi, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An, được thành lập vào ngày 22/12/1975, trùng với ngày kỉ niệm thành lập Quân đội nhân dân Việt Nam Ngôi trường khởi đầu từ một cơ sở giáo dục nhỏ bé với 4 lớp và 200 học sinh, chỉ có 8 cán bộ giáo viên Sau 47 năm phát triển, trường đã trở thành một cơ sở giáo dục hiện đại, với 42 lớp học, gần 1900 học sinh và 101 cán bộ giáo viên, mang lại niềm tự hào cho cộng đồng địa phương.
Trường THPT Hà Huy Tập đã không ngừng nâng cao chất lượng giáo dục, với đội ngũ 70 cán bộ giáo viên có trình độ thạc sỹ và 60 giáo viên đạt danh hiệu giáo viên giỏi cấp tỉnh trong năm học 2021-2022 Ban giám hiệu luôn đặt nhiệm vụ cải thiện chất lượng dạy học lên hàng đầu, giúp học sinh thực hiện ước mơ của mình Chương trình giáo dục hiện đại tại trường chú trọng vào việc phát triển kỹ năng, nhằm đào tạo ra những công dân toàn diện theo tinh thần Nghị quyết 29 Sau hơn 47 năm hoạt động, trường đã nhận được sự ghi nhận và ngợi khen từ các cấp, trở thành địa chỉ tin cậy và yêu mến của học sinh và phụ huynh tại thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An.
Bảng 1: Tình hình đội ngũ CBQL, GV, nhân viên nhà trường
Bảng 2: Số lượng giáo viên thuộc các bộ môn
Công nghệ 01 b Tình hình học sinh
Bảng 3: Tổng số học sinh và số lớp năm học 2021-2022
Khối Số lớp Số học sinh
Tổng 42 1900 Đa số học sinh có ý thức học tập tốt, rèn luyện tốt và được thể hiện qua kết quả hai mặt giáo dục từ năm học 2017 - 2018 đến năm học 2020 – 2021 dưới đây:
Bảng 4: Kết quả xếp loại học lực từ năm học 2017 - 2018 đến năm học 2020-2021
Xếp loại Năm 2017 - 2018 Năm 2018 – 2019 Năm 2019 – 2020 Năm 2020 – 2021
HS TL(%) HS TL(%) HS TL(%) HS TL(%)
Bảng 5: Kết quả xếp loại hạnh kiểm từ năm học 2017-2018 đến năm học 2020-2021
Xếp loại Năm 2017 - 2018 Năm 2018 – 2019 Năm 2019 – 2020 Năm 2020 – 2021
HS TL(%) HS TL(%) HS TL(%) HS TL(%)
Yếu 0 0 0 0 0 0 0 0 c Tình trạng về cơ sở vật chất, thiết bị dạy học của nhà trường
* Cơ sở vật chất, thiết bị dạy học chung của nhà trường
- Phòng học: Có trên 45 phòng có đủ bàn ghế, bảng, tivi, máy chiếu, ánh sáng, quạt phục vụ cho dạy và học 1 ca.
- Phòng làm việc Hiệu vụ, phòng họp hội đồng
- Phòng thiết bị dạy học,thí nghiệm: 03phòng
- Phòng kho thiết bị dạy học môn Quốc phòng: 01phòng
- Phòng kho thiết bị dạy học môn Thể dục: 01phòng
- Phòng sinh hoạt nhóm chuyên môn: 08 phòng
- Sân học thực hành Thể dục – Quốc phòng
Cơ sở vật chất và thiết bị dạy học phục vụ cho môn Giáo dục quốc phòng - an ninh tại trường THPT Hà Huy Tập hiện nay đã được cung cấp và mua sắm đầy đủ, đảm bảo đáp ứng nhu cầu giảng dạy hiệu quả.
TT Tên thiết bị Đơn vị tính
1.1 Sách giáo viên GDQP lớp 10,11,12 Quyển 3
2.1 Bộ tranh dùng cho lớp 10 Bộ 02
2.2 Bộ tranh dùng cho lớp 11 Bộ 02
2.3 Bộ tranh dùng cho lớp 12 Bộ 02
3.1 Súng tiểu liên AK-47 luyện tập Khẩu 100
Súng trường CKC hoán cải
Có mã số của từng khẩu súng(Lưu sổ) 3.3
Súng tiểu liên AK hoán cải
Có mã số của từng khẩu súng(Lưu sổ)
Súng kết hợp với máy bắn tập MBT
Có mã số của từng khẩu súng ( Lưu sổ)
5.1 Mô hình lựu đạn cắt bổ Quả 30
5.2 Mô hình lựu đạn luyện tập Quả 130
6.1 Bia ngắm bắn số 4 Cái 04
6.2 Mô hình đương đạn trong không khí Cái 05
6.3 Bệ tỳ, bao cát Cái 08
6.4 Kính kiểm tra ngắm Cái 32
6.7 Dụng cụ băng bó ( nẹp gỗ, tre) Cái 40
6.8 Tủ đựng súng và đựng thiết bị Cái 05
6.9 Khóa tủ súng AK và CKC Cái 12
2.1.2 Những thuận lợi và khó khăn trong công tác quản lý và sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh tại trường THPT Hà Huy Tập a Những thuận lợi
Trong những năm qua, trường THPT Hà Huy Tập đã nhận được sự đầu tư đáng kể từ cấp trên về cơ sở vật chất, bao gồm phòng nghe Ngoại ngữ, phòng Tin học và nhà đa chức năng Đặc biệt, trường còn được trang bị các thiết bị quân sự phục vụ cho môn Giáo dục quốc phòng an ninh, như súng trường CKC hoán cải, súng tiểu liên AK hoán cải, máy bắn tập MBT-03 và lựu đạn Những cải thiện này đã nâng cao chất lượng cơ sở vật chất so với các năm trước.
Trường học luôn chú trọng đến công tác thiết bị cho môn Giáo dục quốc phòng – an ninh, hàng năm đều dành kinh phí để mua sắm các thiết bị còn thiếu Phòng kho được bố trí gần khu vực bảo vệ, thuận tiện cho việc mượn trả thiết bị phục vụ dạy học lý thuyết và thực hành Với diện tích 40m2, phòng kho quốc phòng được bổ sung đầy đủ và đồng bộ, đảm bảo chất lượng tốt cho các bài học Các thiết bị này được bảo quản an toàn và đúng quy định, giúp quá trình giảng dạy không bị gián đoạn.
Nhóm Giáo dục quốc phòng - an ninh của trường THPT Hà Huy Tập gồm ba giáo viên, trong đó hai người được đào tạo chuyên ngành cử nhân sư phạm Giáo dục quốc phòng – an ninh Điều này đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy và kết quả học tập Hiện tại, nhiều trường THPT trong tỉnh đang gặp khó khăn vì giáo viên dạy môn này thường là những người không được đào tạo đúng chuyên ngành và chỉ có đào tạo ngắn hạn, dẫn đến chất lượng giảng dạy chưa đạt yêu cầu.
Hầu hết giáo viên trong nhóm đều thể hiện ý thức cao trong việc sử dụng thiết bị dạy học, với sự chuẩn bị kỹ lưỡng và đầu tư nghiên cứu trước mỗi tiết học Họ thường xuyên tham gia tập huấn chuyên môn và tự học để nâng cao kỹ năng sử dụng thiết bị, từ đó tạo ra những bài giảng hấp dẫn và thu hút học sinh Các tiết học có sử dụng thiết bị dạy học được triển khai một cách hiệu quả, đảm bảo nội dung giảng dạy được truyền tải một cách rõ ràng.
Nhiều giáo viên không chỉ sử dụng thiết bị có sẵn mà còn chủ động nghiên cứu, cải tiến và chế tạo đồ dùng dạy học phù hợp với điều kiện trường học Họ còn sáng tạo ra những vật dụng độc đáo mà trong danh mục thiết bị dạy học chưa có, thể hiện sự linh hoạt và sáng tạo trong việc nâng cao chất lượng giảng dạy.
Học sinh trường THPT Hà Huy Tập thể hiện sự say mê và hứng thú khi tiếp xúc với thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh Việc thực hành với trang thiết bị và vũ khí không chỉ giúp các em nắm vững kiến thức mà còn rút ra nhiều bài học bổ ích, hình thành ý thức bảo vệ tổ quốc và khơi dậy niềm đam mê khám phá khoa học Nhà trường tổ chức các hội thao GDQPAN hàng năm, thu hút đông đảo học sinh tham gia, đồng thời tuyển chọn những em có năng khiếu để tham gia hội thi cấp tỉnh Những nỗ lực này đã mang lại nhiều thành tích cao cho các em trong các cuộc thi thể thao.
Thiết bị dạy học tại trường đã được trang bị, nhưng nhiều thiết bị đã xuống cấp do được cấp từ nhiều năm trước và một số thiết bị vẫn còn thiếu so với danh mục tối thiểu của môn học Nguồn kinh phí cho việc mua sắm thiết bị còn hạn chế, tuy nhiên nhà trường đã nỗ lực khắc phục bằng cách xây dựng kho chứa an toàn theo yêu cầu Một số thiết bị có thời gian sử dụng ngắn và khó tìm phụ tùng thay thế, dẫn đến việc khi hỏng một bộ phận, toàn bộ thiết bị không thể sử dụng Ngoài ra, phòng kho chưa có hệ thống quạt lọc gió, gây ẩm mốc ảnh hưởng đến chất lượng thiết bị dạy học như súng tiểu liên AK hoán cải và máy bắn tập MBT-03.
Mặc dù nhiều giáo viên tích cực áp dụng thiết bị dạy học, vẫn còn một số người chưa khai thác hiệu quả Để có tiết dạy chất lượng, giáo viên cần đầu tư công sức, trí tuệ và thời gian, nhưng không phải ai cũng sẵn sàng Đối với các thiết bị công nghệ cao hoặc phức tạp, nhiều giáo viên cảm thấy ngại ngùng hoặc không thành thạo trong việc sử dụng do hạn chế về kiến thức và trình độ.
Một số thiết bị phức tạp yêu cầu giáo viên dành thời gian tìm hiểu và lắp ráp đúng quy trình để tránh lúng túng trong thực hành Điều này dẫn đến việc nhiều giáo viên chưa thực sự say mê với việc sử dụng thiết bị, chỉ đối phó khi có kiểm tra từ nhà trường Giáo viên quản lý phòng kho quốc phòng vừa giảng dạy vừa phụ trách thiết bị, nên việc quản lý vật chất và vũ khí còn nhiều hạn chế.
Một số biện pháp nhằm nâng cao công tác quản lý và sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh tại trường THPT Hà Huy Tập
bộ, giáo viên bộ môn, học sinh trong việc quản lý và sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh.
3.1.1 Biện pháp giáo dục, tuyên truyền, vận động
Các tổ nhóm chuyên môn cần phổ biến các văn bản pháp lý liên quan đến quản lý và sử dụng thiết bị dạy học, bao gồm Luật giáo dục, Điều lệ trường trung học, và hướng dẫn nhiệm vụ năm học của Bộ, Sở và Trường Điều này cần kết hợp với các quan điểm phát triển giáo dục của Đảng và Nhà nước, nhằm nâng cao nhận thức của giáo viên về vai trò quan trọng của thiết bị dạy học trong việc đổi mới phương pháp giảng dạy Trong các giờ học, đặc biệt là giờ thực hành, giáo viên cần hướng dẫn học sinh cách sử dụng thiết bị, lưu ý các điểm quan trọng khi sử dụng vũ khí và vật chất quân sự, cũng như giáo dục ý thức bảo vệ tài sản chung của nhà trường.
Khuyến khích giáo viên tham gia các lớp bồi dưỡng và nâng cao nghiệp vụ chuyên môn do nhà trường và sở tổ chức, bao gồm các khóa học về tin học và ngoại ngữ Đồng thời, cử giáo viên tham gia các lớp tập huấn về sử dụng thiết bị dạy học để làm nòng cốt cho tổ, nhóm bộ môn.
Khuyến khích cải tiến và sưu tầm tài liệu bồi dưỡng học tập (TBDH) nhằm nâng cao hiệu quả giảng dạy của giáo viên và hỗ trợ học sinh trong quá trình học tập Tổ chức hội thảo về việc sử dụng TBDH sẽ giúp giáo viên và học sinh tiếp cận các phương pháp giảng dạy và học tập hiệu quả hơn.
Mỗi năm, giáo viên cần tự tạo ra ít nhất một đồ dùng dạy học hoặc có một sáng kiến cải tiến, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm sử dụng ít nhất một loại thiết bị dạy học Việc này không chỉ nâng cao chất lượng giảng dạy mà còn khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới trong giáo dục.
Tổ chức họp cho cán bộ giáo viên trong nhóm Quốc phòng để thảo luận và đóng góp ý kiến xây dựng "Quy chế sử dụng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh" hàng năm, nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy và đảm bảo hiệu quả trong việc sử dụng thiết bị dạy học.
Mỗi khối lớp sẽ cử một giáo viên phụ trách việc quản lý thiết bị dạy học (TBDH) của bộ môn Giáo viên này có nhiệm vụ phối hợp với giáo viên quản lý phòng kho Quốc phòng để sắp xếp, kiểm tra và phân loại thiết bị theo từng lớp học và bài giảng Đồng thời, giáo viên cũng cần hợp tác với các giáo viên khác để chuẩn bị nội dung, nhằm hỗ trợ nhóm chuyên môn trong việc quản lý sổ thiết bị của khối lớp mình phụ trách.
Việc sử dụng thiết bị dạy học (TBDH) là yêu cầu bắt buộc đối với tất cả giáo viên Nếu giáo viên không sử dụng TBDH có sẵn tại trường, sẽ không được xếp loại đánh giá cuối kỳ Trong trường hợp giáo viên sử dụng TBDH nhưng không thành thạo hoặc không đảm bảo an toàn theo quy định, sẽ nhận được góp ý, nhắc nhở hoặc bị xếp loại trung bình.
- Giáo viên khi mượn có trách nhiệm bảo quản thiết bị, tránh để mất mát, hỏng, quy trình mượn trả thiết bị đảm bảo quy định.
Mỗi năm học, cần tổ chức ít nhất một chuyên đề để thảo luận về các giải pháp và kinh nghiệm hiệu quả trong việc sử dụng thiết bị dạy học (TBDH) Thời gian thích hợp nên được dành trong các buổi sinh hoạt chuyên môn của nhóm bộ môn để trao đổi về cách thức sử dụng TBDH một cách hiệu quả.
- Đảm bảo giảng dạy đúng, đủ yêu cầu các giờ thực hành, giờ ngoại khoá theo phân phối chương trình
Cần kịp thời động viên và khuyến khích giáo viên sử dụng hiệu quả các thiết bị dạy học, nhằm tạo phong trào tích cực cho giáo viên trong nhóm quốc phòng tham gia một cách hiệu quả nhất.
3.2 Nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ giáo viên quản lý phòng thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh.
Người quản lý và triển khai thiết bị dạy học là người chịu trách nhiệm chính trong việc sử dụng, kiểm tra và giám sát các thiết bị này tại trường học Họ phải tuân thủ sự chỉ đạo từ ban lãnh đạo và đảm bảo việc quản lý, sử dụng thiết bị dạy học hiệu quả.
Giáo viên phụ trách phòng thiết bị bộ môn phải có năng lực về chuyên môn:
Để đổi mới phương pháp dạy học hiệu quả, trước tiên cần nhận thức đúng về vai trò và đặc điểm của thiết bị dạy học (TBDH) Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc áp dụng TBDH vào quá trình giảng dạy.
Để đảm bảo hiệu quả trong giảng dạy, cần nắm vững nội dung chương trình môn học nhằm sắp xếp và bố trí thiết bị dạy học (TBDH) một cách hợp lý về số lượng và chất lượng Việc này sẽ phục vụ tốt cho các tiết học trong một buổi hoặc một ngày của nhiều giáo viên.
Để đảm bảo hiệu quả trong việc dạy học, cần thực hiện đúng chức năng và nhiệm vụ liên quan đến việc bảo quản, sử dụng thiết bị dạy học Điều này bao gồm việc bảo trì, bảo dưỡng thiết bị cũng như quản lý hồ sơ và sổ sách liên quan đến việc sử dụng thiết bị dạy học.
- Kết hợp với nhóm trưởng chuyên môn:
+ Phổ biến các danh mục thiết bị, tài liệu hướng dẫn, hướng dẫn cách sử dụng TBDH cho giáo viên.
+ Lập và thực hiện theo đúng kế hoạch sử dụng TBDH cả năm, tháng, tuần, của nhóm và từng giáo viên.
+ Có kế hoạch sửa chữa, bảo quản các loại trang thiết bị, nhất là kế hoạch bảo quản súng tiểu liên AK và súng trường CKC hoán cải.
+ Có kế hoạch giúp đỡ và bảo quản đồ dùng tự làm của giáo viên.
Nghiên cứu sơ đồ tài liệu hướng dẫn là bước quan trọng trong việc lắp ráp các chi tiết thiết bị Kết hợp với giáo viên bộ môn, quá trình này giúp hoàn thiện việc lắp ráp các loại thiết bị được cấp bổ sung.
Sắp xếp các loại vũ khí theo trình tự khoa học dựa trên từng khối lớp và phân loại thiết bị như tranh ảnh, mô hình, mẫu vật, súng, lựu đạn để tạo ra sự rõ ràng và dễ hiểu cho người đọc.
- Kết hợp với tổ nhóm chuyên môn, giáo viên bộ môn:
+ Tiến hành thử nghiệm một số loại vũ khí trang bị khó dùng, trao đổi kinh nghiệm đưa ra phương án sử dụng có hiệu quả nhất.
Kết quả thực hiện đề tài
Sau nhiều năm áp dụng các giải pháp trong quản lý và sử dụng thiết bị dạy học cho môn Giáo dục quốc phòng – an ninh, tôi đã nhận thấy những kết quả tích cực đáng ghi nhận.
Phòng bảo quản thiết bị dạy học môn Giáo dục quốc phòng – an ninh được tổ chức một cách khoa học, đảm bảo ngăn nắp và an toàn, tuân thủ đúng quy định hiện hành.
- Phương pháp bảo quản và sử dụng thiết bị được tiến hành thường xuyên, có tính khoa học và tính hiệu quả cao.
- Công tác mượn, trả các thiết bị dạy học được tiến hành nghiêm túc, ghi chép lưu trữ hồ sơ cụ thể và đúng quy định đề ra.
- Giáo viên trong nhóm bộ môn đã thường xuyên sử dụng và sử dụng ngày càng có hiệu quả các thiết bị dạy học vào quá trình giảng dạy
Các tiết thực hành ngoài thao trường bãi tập được tổ chức đầy đủ và đúng tiến độ quy định, sử dụng thiết bị dạy học một cách hiệu quả Đặc biệt, an toàn về vũ khí và trang thiết bị luyện tập luôn được đảm bảo trong suốt quá trình thực hành.
Chất lượng giảng dạy và học tập đang ngày càng được cải thiện, với năng lực chuyên môn của giáo viên trong nhóm bộ môn được nâng cao rõ rệt Sự phối hợp giữa giáo viên quản lý thiết bị và giáo viên bộ môn trong việc mượn và trả thiết bị dạy học trở nên nhịp nhàng, khoa học, đảm bảo chất lượng và an toàn.
Các cuộc thi hội thao Giáo dục quốc phòng – an ninh tại trường và cấp Tỉnh ngày càng thu hút đông đảo học sinh tham gia và đạt thành tích cao Điều này không chỉ tạo hứng thú cho các em trong việc học môn GDQPAN mà còn nâng cao nhận thức và phát triển năng lực, giúp các em có kiến thức ban đầu về quân sự phổ thông Bên cạnh đó, các hoạt động này còn rèn luyện ý thức tự học, tự rèn luyện và sự sẵn sàng nhận nhiệm vụ được giao.
Sự bảo quản và sử dụng hiệu quả thiết bị dạy học phụ thuộc vào sự quan tâm, chỉ đạo tận tình và sự phối hợp chặt chẽ giữa Ban giám hiệu, tổ chuyên môn và nhóm chuyên môn.
4.1 Bảng thống kê so sánh của 01 năm học trước chưa thực nghiệm và 02 năm học sau thực nghiệm khi thực hiện giải pháp ở trên.
4.1.1 Năm học 2018 – 2019: Trước khi áp dụng các biện pháp
Khối lớp Số tiết sử dụng thiết bị cả năm Kết quả đạt được Đánh giá chung
Khối 10 18 tiết Đã thực hiện 16 tiết
- 50% có phiếu đăng ký khi thực hành và mượn thiết bị.
- Các tiết thực hành được thực hiện nghiêm túc nhưng chưa đầy đủ vì một số giáo viên ngại sử dụng thiết bị và chưa đủ thiết bị
- Thiết bị vật chất vũ khí được chuẩn bị nhưng chưa đầy đủ.
- Giáo viên hướng dẫn thực hiện các thao tác khi sử dụng thiết bị vẫn còn lúng túng.
- Học sinh hứng thú say mê và hiểu bài sâu sắc với các tiết có sử dụng thiết bị nhưng tần số sử dụng thiết bị chưa nhiều.
Khối 11 23 tiết Đã thực hiện 20 tiết
Khối 12 15 tiết Đã thực hiện 12 tiết
4.1.2 Năm học 2019 – 2020: Năm thứ nhất áp dụng các biện pháp
Khối lớp Số tiết sử dụng thiết bị cả năm
Kết quả đạt được Đánh giá chung
Khối 10 18 tiết Đã thực hiện 17 tiết
- 100% có phiếu đăng ký khi thực hành và mượn thiết bị.
- Các tiết thực hành được thực hiện nghiêm túc.
- Thiết bị dụng cụ được chuẩn bị đầy đủ.
- Giáo viên hướng dẫn thực hiện các thao tác khi sử dụng thiết bị ngày càng thành thạo và chính xác hơn.
- Học sinh hứng thú say mê hứng thú với môn học và hiểu bài sâu sắc hơn với các tiết có sử dụng thiết bị
- Học sinh đăng ký tham gia vào các hội thi hội thao cấp trường nhiều hơn
Khối 11 23 tiết Đã thực hiện 22 tiết
Khối 12 15 tiết Đã thực hiện 14 tiết
4.1.3 Năm học 2020 – 2021: Năm thứ hai áp dụng các biện pháp
Khối lớp Số tiết sử dụng thiết bị cả năm
Kết quả đạt được Đánh giá chung
Khối 10 18 tiết Đã thực hiện 18 tiết
- 100% có phiếu đăng ký khi thực hành và mượn thiết bị.
- Các tiết thực hành được thực hiện nghiêm túc.
- Thiết bị vật chất vũ khí được chuẩn bị đầy đủ.
- Giáo viên hướng dẫn thực hiện các thao tác khi sử dụng thiết bị thành thạo và chính xác hơn.
- Học sinh hứng thú say mê và hiểu bài sâu sắc hơn với các tiết có sử dụng thiết bị
- Học sinh tích cực, chủ động tham gia cuộc thi hội thao cấp trường, cấp tỉnh và đạt nhiều giải cao
Khối 11 23 tiết Đã thực hiện 23 tiết
Khối 12 15 tiết Đã thực hiện 15 tiết
Nhận xét từ bảng so sánh kết quả trước và sau khi thực nghiệm cho thấy sự thay đổi rõ rệt Trước khi thực nghiệm, tổng số lượng tiết dạy của giáo viên sử dụng thiết bị dạy học trong năm học đã được ghi nhận.
Trong giai đoạn 2018 – 2019, tổng số tiết học của cả 3 khối là 48 tiết Sau khi thực nghiệm các biện pháp lần thứ nhất trong năm học 2019 – 2020, tổng số tiết tăng lên 53, tức là tăng 5 tiết Tiếp theo, các biện pháp được áp dụng lần thứ hai trong năm học 2020 – 2021 sẽ tiếp tục được đánh giá.
Trong tổng số 56 tiết học, có 3 tiết được tăng cường, cho thấy sự tích cực trong việc áp dụng thiết bị dạy học của giáo viên trong các tiết thực hành Điều này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong phương pháp giảng dạy, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.
4.2 Kết quả đánh giá xếp loại cuối năm của môn Giáo dục quốc phòng – an ninh trước khi thực nghiệm
4.3 Kết quả đánh giá xếp loại cuối năm của môn Giáo dục quốc phòng – an ninh sau khi thực nghiệm
Lớp GIỎI KHÁ TRUNG BÌNH YẾU KÉM
4.4 Bảng so sánh kết quả học tập cuối năm môn Giáo dục quốc phòng – an ninh trước và sau khi thực nghiệm:
GIỎI KHÁ TRUNG BÌNH YẾU KÉM
Nhận xét từ bảng so sánh kết quả học tập cuối năm môn Giáo dục quốc phòng – an ninh cho thấy sự thay đổi rõ rệt giữa trước và sau khi thực nghiệm Tỉ lệ học sinh đạt loại giỏi và loại khá trong môn học này đã được nâng cao đáng kể.
