SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN TRƯỜNG TRUNG HỌC PHỔ THÔNG THANH CHƯƠNG - - SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐỀ TÀI: MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ BỒI DƯỠNG HỌC SINH YẾU, KÉM MƠN TỐN TRONG KỲ THI TỐT NGHIỆP THPT Ở TRƯỜNG THANH CHƯƠNG Lĩnh vực: Toán học Tác giả: Nguyễn Thị Liên – Phan Thị Lý Năm thực hiện: 2021-2022 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com PHẦN I MỞ ĐẦU LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Luật giáo dục có viết: “Phương pháp giáo dục phổ thơng cần phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo học sinh, phù hợp với đặc điểm lớp học, môn học, bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kỹ năng, vận dung kiến thức, tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh” Mục tiêu giáo dục phổ thơng phát triển tồn diện cho người học đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ, có kỹ bản, động sáng tạo, đáp ứng điều kiện đất nước Sự nghiệp giáo dục đặt nhà trường phổ thông đào tạo nhân lực bồi dưỡng nhân tài Trước trọng bồi dưỡng nhân tài, nhà trường cần phải quan tâm trước hết đến nhiệm vụ đào tạo nhân lực nói chung Nhân lực yếu tố định đến thành công tiến quốc gia Để phát triển nguồn nhân lực có chất lượng trước hết cần trọng hoạt động đổi giáo dục đào tạo nhằm nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực bồi dưỡng nhân tài góp phần tạo sở, tảng vững cho phát triển đất nước Muốn đào tạo nguồn nhân lực có chất lượng địi hỏi nhà trường khơng ngừng nâng cao chất lượng giảng dạy nhà giáo chất lượng học tập học sinh Và mục tiêu cuối nâng cao tỉ lệ đậu tốt nghiệp THPT đậu vào trường ĐH, CĐ Thước đo thành cơng giáo dục phổ thơng phản ánh chất lượng đáp ứng chuẩn đầu hàng năm Trong năm gần đây, nhằm giảm áp lực thi cử cho học sinh bậc THPT, Bộ GD& ĐT chủ trương lại kỳ thi tốt nghiệp THPT Như kì thi THPT kì thi có tính chất vơ quan trọng học sinh THPT, qua đánh giá kết học tập thời gian dài em HS, đánh dấu kết thúc cho giai đoạn phổ thông để từ em tiếp tục lên bậc ĐH, CĐ hay theo ngành nghề Do vậy, để đảm bảo cho em HS lớp 12 có kết tốt nghiệp tốt, Sở, trường THPT dành khoảng thời gian ôn tập nhằm củng cố lại kiến thức trọng tâm, phương pháp, rèn luyện kĩ làm đạt hiệu Đợt ôn tập khoảng thời gian quan trọng, vô quý báu cho học sinh lớp 12 Nếu tổ chức tốt, có kế hoạch cụ thể hợp lý, chắn em củng cố, hệ thống hóa kiến thức, đồng thời tạo cho em tự tin, tâm lý vững vàng trước áp lực thi cử, điều thuận lợi cho em vượt qua kì thi cách nhẹ nhàng, hiệu Là giáo viên lâu năm, có kinh nghiệm, qua nhiều năm giao phó nhiệm vụ ơn thi cho HS, chúng tơi rút trình dạy học để thu hiệu cao đòi hỏi người thầy phải nghiên cứu kĩ chương trình, bám sát đối tượng học sinh, đưa phương pháp phù hợp với kiến thức cần truyền thụ cho đối tượng học sinh Cũng từ q trình thực hiện, chúng tơi trăn trở nhiều vấn đối tượng học sinh yếu, Và lí chúng tơi lựa TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com chọn đề tài: “Một số giải pháp nâng cao hiệu bồi dưỡng học sinh yếu, mơn Tốn kì thi tốt nghiệp THPT trường THPT Thanh Chương 3” MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI Tìm hiểu đối tượng học sinh yếu kém, nghiên cứu đưa giải pháp việc tổ chức dạy học ôn tập, xây dựng, thiết kế câu hỏi, tập theo chủ đề phù hợp với đối tượng học sinh nhằm tìm biện pháp nâng cao hiệu ôn tập cho HS yếu mơn Tốn kì thi tốt nghiệp THPT NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU - Khảo sát tình hình học sinh yếu mơn Tốn lớp 12 - Nghiên cứu thực trạng dạy học mơn Tốn địa bàn thân giảng dạy - Đề xuất giải pháp cụ thể để nâng cao hiệu dạy học ôn tập môn Toán THPT cho học sinh yếu lớp 12 ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU - Các HS lớp 12 có học lực yếu - Các biện pháp ơn tập có hiệu cho HS yếu - Các kiến thức Toán thuộc chủ đề thi tốt nghiệp THPT PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU - Phương pháp nghiên cứu lí luận: Các phương pháp đổi dạy học đem lại hiệu đối tượng HS yếu - Phương pháp điều tra thực tế: Thu thập thông tin qua việc điều tra, quan sát tình hình dạy học trường THPT địa bàn, trao đổi ý kiến, thăm dò GV HS việc sử dụng biện pháp nhằm nâng cao hiệu ơn tập mơn Tốn cho HS, đặc biệt HS yếu - Phương pháp thực nghiệm sư phạm: Đề tài triển khai, áp dụng thu hiệu đối tượng học sinh yếu khối lớp 12 trường THPT Thanh Chương năm học 2020-2021 ĐIỂM MỚI CỦA ĐỀ TÀI Đề tài chia sẻ giải pháp tích cực để nâng cao hiệu ơn tập mơn Tốn cho học sinh yếu kém, góp phần nâng cao chất lương giáo dục giai đoạn Nét đề tài cách làm công tác tổ chức dạy học cho đối tượng học sinh nói kì thi THPT lần áp dụng trường nhóm tác giả giảng dạy Đề tài thành công tài liệu tham khảo cho GV HS ôn tập có hiệu kỳ thi tốt nghiệp THPT TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com PHẦN II NỘI DUNG CƠ SỞ KHOA HỌC 1.1 Cơ sở lí luận Một quan điểm để xây dựng Chương trình giáo dục phổ thơng nói chung Chương trình Tốn 2018 nói riêng dạy học phân hóa Mỗi học sinh có lực nhận thức, phong cách học khác (Armstrong, 2009; Della Vedova 2002) Dạy học phân hóa cho phép “tối ưu hóa’’ yếu tố cá nhân cho người học (Bravmann S, 2004; Dana T J, 2002) Nói chung dạy học phân hóa xem cách tiếp cận, nguyên tắc PPDH mà đó, q trình điều chỉnh nội dung dạy học, kế hoạch dạy học môi trường nhằm đáp ứng nhu cầu học tập đa dạng tất học sinh( Đặng Thành Hưng, 2005; Lê Thị Thu Hương, 2012); để dạy học phân hóa, GV chia HS thành nhóm đối tượng khác theo trình độ học vấn, lực nhận thức, khả tư duy, nhu cầu học tập…Như dạy học phân hóa quan điểm mà GV điều chỉnh trình dạy học cho phù hợp với cá nhân nhóm HS nhằm phát triển tối đa lực học tập học sinh Việc đổi phương pháp dạy học nhằm mục tiêu nâng cao chất lượng cần thực sở phân hóa đối tượng, điều kiện, loại hình lực phẩm chất cần phát triển người học để từ lựa chọn hình thức tổ chức dạy học phù hợp Tăng cường hoạt động trải nghiệm sáng tạo ứng dụng công nghệ thông tin, truyền thông tổ chức dạy học thông qua việc sử dụng mơ hình học tập kết hợp lớp học truyền thống lớp học trực tuyến; với việc việc tổ chức cho người học thực nhiệm vụ học tập lớp, coi trọng giao nhiệm vụ hướng dẫn việc học nhà, nhà trường, tăng cường hoạt động giao lưu, hợp tác nhằm thúc đẩy hứng thú học tập, rèn luyện thói quen, khả tự học, vận dụng hiệu kiến thức kỹ tích lũy để phát triển người toàn diện “nền công nghiệp 4.0’’ (Bộ trưởng GD ĐT Phùng Xuân Nhạ-ASEM 2017) 1.2 Cơ sở thực tiễn 1.2.1 Học sinh yếu kém, khó khăn học tập Học sinh yếu kém, học sinh gặp khó khăn học tập HS phát triển khơng bình thường lực nhận thức, học khơng theo kịp chương trình bạn lớp biểu dấu hiệu sau: - Động học tập lệch lạc, mờ nhạt, thui chột - Tri thức môn học phiến diện, hẫng hụt, tụt hậu so với bạn bè so với yêu cầu, kĩ thực hành yếu di chuyển sang lĩnh vực hoạt động theo động việc học tập Kết học tập thất thường, yếu khơng có độ tin cậy TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com - Thái độ học tập tiêu cực, chán ghét, khơng ham thích hoạt động học tập Từ dẫn đến hành vi tiêu cực, gian dối, đối phó Hay tìm lí để bỏ học, trốn tiết… 1.2.2 Giáo dục học sinh yếu - Giáo dục học sinh yếu q trình tác động người làm cơng tác giáo dục tới đối tượng HS có trình độ chưa đạt tiêu chuẩn giáo dục theo giai đoạn đặt - Đối với HS yếu trình hình thành phát triển có biểu khơng bình thường thể chất, tinh thần, trí tuệ, đạo đức Các em cần quan tâm giúp đỡ nhà trường- gia đình- xã hội Vì giáo dục HS yếu trước hết quan tâm, chăm sóc, bồi dưỡng nhân cách cho người học, hướng dẫn em có phương pháp học đắn, động viên, khuyến khích em có hưng thú, niềm tin học tập 1.2.3 Ơn tập mơn Tốn cho học sinh yếu Tốn học mơn khoa học có tính tư trừu tượng, địi hỏi tính hệ thống, logic Để giải tốn cần phải có hệ thống kiến thức định đó, kĩ phương pháp giải toán tương ứng, đặc biệt khả tư duy, phân tích tổng hợp suy luận Tốn học Đối với tiết ôn thi tốt nghiệp THPT cho HS yếu kém, cần đặt mục tiêu củng cố kiến thức kĩ theo yêu cầu chuẩn kiến thức kĩ chương trình Tốn THPT mà em bị hổng Các buổi ơn tập sau phải có củng cố lại kiến thức học trước tập trung chủ yếu bổ sung kiến thức lí thuyết kĩ thực hành Căn vào chuẩn kiến thức kĩ chủ đề, GV thiết kế xây dựng hệ thống bập phù hợp giúp HS yếu tiếp thu kiến thức áp dụng giải toán vừa sức với em THỰC TRẠNG 2.1 Thực trạng trước áp dụng đề tài Tỷ lệ đậu tốt nghiệp Trường THPT Thanh Chương qua năm trước: Năm Số thí sinh dự thi Số thí sinh đậu TN Tỷ lệ 2019 379 373 98,42% 2020 353 348 98,58% Bên cạnh em đạt điểm cao, cịn có phận học sinh yếu kém, điểm liệt, điểm thấp (trong có mơn Tốn) mà khơng cơng nhận tốt nghiệp TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 2.2 Phân tích, đánh giá thực trạng: 2.2.1 Thuận lợi - Trường đóng địa bàn có truyền thống hiếu học, nhà trường có lịch sử gần 50 năm xây dựng phát triển Đội ngũ cán bộ, giáo viên nhân viên nhà trường có thâm niên cơng tác, có lực chun mơn, số giáo viên có trình độ vượt chuẩn cao - Đội ngũ nhà giáo tâm huyết với nghề, có trách nhiệm cao giảng dạy công tác khác - Phần lớn học sinh có động học tập rõ ràng, học để ngày mai lập nghiệp, học để thoát nghèo - BGH, tổ chức đồn thể như: cơng đồn, đồn TN, ban đại diện CMHS động công việc, phối hợp nhịp nhàng hiệu cao lĩnh vực - Nhà trường quan tâm, đạo sát Sở GD &ĐT Trước tổ chức ôn tập Sở tổ chức tập huấn kĩ cho giáo viên trực tiếp ôn thi cho đạt kết tốt 2.2.2 Khó khăn Mơn Tốn đặc thù mơn học tư trừu tượng, có liên kết logic khối lớp Tuy nhiên phận không nhỏ học sinh lại kiến thức nhiều, hổng kiến thức từ lớp dưới, nhiều em khơng biết phép tính cộng trừ bản, khơng tính diện tích tam giác, hình vng, hình chữ nhật…Các em học kiến thức mới, có phương pháp giải tốn khơng làm tập, khơng biết vận dụng giải tập Mặt khác, học sinh bị ảnh hưởng cách truyền thụ trước đây, nên ỷ lại, lười suy nghĩ, học lơ không tập trung, nhàm chán làm giảm khả tư học sinh, kết học tập thấp 2.2.3 Nguyên nhân dẫn đến hạn chế, yếu - Đầu vào trường thấp (có học sinh thi đỗ vào trường có điểm Tốn 0,5 điểm hay điểm, số phận học sinh giỏi, thi học trường chuyên hay DTNT Tỉnh) Chất lượng học sinh thấp, hổng kiến thức nhiều - Đặc điểm trường nông thôn, điều kiện gia đình nơng khó khăn, nhiều em vừa học vừa phải dành thời gian phụ giúp gia đình việc đồng - Nhiều gia đình kinh tế khó khăn khơng có điều kiện để mua sắm thiết bị phục vụ học tập máy tính, điện thoại, mạng wifi… Do em khơng có có hội tiếp cận với nhiều tài liệu hay, nhiều trang luyện thi với hình thức phong phú - Địa hình miền núi, giao thơng lại khó khăn, nhiều học sinh phải nghỉ học mùa mưa hay lũ TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com - Một số em phải trọ, khơng có sát bố mẹ nên ý thức tự giác, tự học không cao, bị ảnh hưởng nhiều nguyên nhân khách quan: sa đà chơi bời, lổng, nghiện game, tập trung vào điện thoại mà không tâm vào học hành - Hình thức thi mơn Tốn trắc nghiệm (50 câu trắc nghiệm, thời gian làm 90 phút) có em khơng cần đọc đề, suy nghĩ mà khoanh đáp án ngẫu nhiên trông chờ vào may rủi nên tránh khỏi điểm liệt, điểm GIẢI PHÁP 3.1 Công tác tổ chức dạy học 3.1.1 Phân loại đối tượng học sinh - Căn vào điểm thi chất lượng học kì 1, học kì 2, điểm tổng kết trung bình mơn điểm thi qua lần sở, trường tổ chức, học sinh yếu có nguy hỏng tốt nghiệp nhà trường tập trung vào lớp ôn tập GV giảng dạy xem xét, nắm thật sát lực học tập, phân loại học sinh với đặc điểm vốn có em để lựa chọn cách giúp đỡ phù hợp với đặc điểm chung riêng em Phân loại đối tượng hữu ích cho việc lập kế hoạch ôn tập cách cụ thể, sát - Trong dạy học cần phân hóa đối tượng học tập hoạt động, dành cho đối tượng câu hỏi dễ, tập đơn giản để tạo điều kiện cho em tham gia trình bày lớp, nắm trọng tâm biết vận dụng vào làm qua tạo niềm tin, kích thích động học tập TT Họ tên học sinh Lớp Thi thử lần Thi thử lần 2 10 11 12 13 14 15 16 17 12A2 12A3 12B 12C 12C 12C 12C 12D2 12D2 12D2 12D2 12D2 12D2 12D3 12D3 12D4 12D4 2,4 3,6 4,6 2,8 3,8 2,6 2,4 1,6 2,6 2,2 3,4 3,2 1,8 1,2 4,8 0 2,8 1,4 2,6 2,8 3,6 2,6 3,8 3,2 3,6 3,2 3,4 Nguyễn Hữu Nguyễn Nhật Hồng Thị Thái Đình Lê Minh Trần Thị Thuý Nguyễn Thị Nguyễn Xuân Trần Thị Thúy Dương Đình Lê Văn Quý Đinh Thị Thúy Lê Huy Nguyễn Văn Nguyễn Thị Phạm Thị Linh Võ Đức Đức Anh Linh Phúc Hoàng Linh Thương Hoàng Nga Đức Anh Hằng Mạnh Hào Hường Đan Anh TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 Nguyễn Đình Nguyễn Văn Bùi Văn Lê Tiên Lâm Thị Nguyễn Văn Nguyễn Tư Hồng Đình Phan Văn Nguyễn Thị K Nguyễn Văn Việt Mạnh Đại Hoàng Quy Điệp Quý Nam Hoàng Chi Mạnh 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D5 12D5 12D5 2,6 1,6 2,8 2,4 2,4 2,2 2,2 1,8 2,6 2,6 2,6 3,8 1,8 2,8 2,2 2,5 2,6 1,8 3,6 Hình 1: Danh sách học sinh lớp 12 tăng cường ( Dựa vào kết khảo sát mơn Tốn học sinh lớp 12 năm học 20202021 qua kì thi thử Sở tổ chức) 3.1.2 Tạo môi trường học tập thân thiện - Sự thân thiện GV điều kiện để biện pháp đạt hiệu cao Thơng qua cử chỉ, lời nói, ánh mắt nụ cười GV tạo gần gũi, cảm giác an toàn nơi học sinh để em bày tỏ khó khăn học tập - Ln khích lệ, động viên, tạo bầu khơng khí học thoải mái nhẹ nhàng, không la mắng, không dùng lời thiếu tôn trọng với em, đừng để HS có cảm giác sợ GV mà làm cho HS yêu thương tơn trọng, sẵn sàng chia sẻ khó khăn GV vừa người hướng dẫn, tổ chức đạo em hoạt động học tập, vừa người bạn đồng hành em, gợi động đem lại niềm hứng thú học tập nơi em Hình 2: Khơng khí lớp học 3.1.3 Lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp với đối tượng học sinh yếu TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com - Chuẩn bị nội dung phù hợp với đối tượng học sinh: Kiến thức phải phù hợp với chuẩn kiến thức kĩ tiệm cận với kiến thức HS lớp Với học sinh yếu trước hết dành thời gian củng cố kiến thức lí thuyết vận dụng vào giải toán đơn giản Khi dạy giải tập từ dễ mà HS nhận biết có kiến thức bản, tìm thuật toán đơn giản giúp HS bước nắm có hứng thú học tập - Lặp lại nhiều lần vấn đề tương tự: Không chủ quan vấn đề dạy xem HS biết mà phải luyện luyện lại dạng toán, thay đổi số để HS thành thạo tự tìm kết quả, tạo niềm vui giải toán - Khai thác tốn khác có giả thiết: Với giả thiết khai thác cho nhiều toán khác Chẳng hạn bảng biến thiên hàm số, ta có tốn tìm khoảng đồng biến , nghịch biến, tìm điểm cực trị( cực đại, cực tiểu) hàm số, tìm cực trị hàm số, hay tìm điểm cực trị đồ thị hàm số, tìm GTLN, GTNN, tốn tương giao tìm số nghiệm phương trình , tìm đường tiệm cận, nhận dạng hàm số …Kiểu khai thác toán kiểu vừa làm cho học sinh tổng hợp kiến thức học, vừa giúp học sinh phân biệt khái niệm toán học, đồng thời trang bị cho em kỹ đọc kỹ đề để giải tốn - Đa dạng hình thức tổ chức tiết học: Hoạt động nhóm, tạo trị chơi Quizizz, dùng thẻ Plickers Ln kích thích tiến HS phân hạng, nâng hạng, có hình thức khen ngợi kịp thời Tạo nhiều hội cho HS thể ý kiến, ý tưởng dù nhỏ cho em tham gia đề tự đưa cách giải bạn nhận xét đề cho bạn giải sau nhận xét… Hình 3: Ứng dụng Quizizz giải toán trắc nghiệm TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Hình 4: Ứng dụng plicker lớp học - Phân nhóm học tập, phân cơng kèm cặp theo hình thức đơi bạn tiến: Xây dựng hình thành nhóm học sinh hỗ trợ học tập Mơ hình “ Đơi bạn tiến” tạo điều kiện để học sinh giỏi gần gũi giúp đỡ em học sinh yếu học nhà, ôn lớp, xây dựng niềm tin vào thân Nhờ có giao lưu học tập học sinh yếu tự tin hơn, hiểu Hình 5: Các nhóm học tập hỗ trợ lẫn 10 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Câu 1.3 (Đề Tham Khảo 2018) Trong không gian Oxyz , cho điểm A  3; 1;1 Hình chiếu vng góc điểm A mặt phẳng  Oyz  điểm A M  3;0;0 B N  0; 1;1 C P  0; 1;0 D Q  0;0;1 Câu 1.4 (Mã 102 - 2020 Lần 1) Trong khơng gian Oxyz , hình chiếu vng góc điểm A 1; 2;5  trục Ox có tọa độ A  0; 2;0  B  0; 0;5  C 1;0;  D  0; 2;5  Câu 1.5 (Mã 104 - 2019) Trong khơng gian Oxyz , hình chiếu vng góc điểm M  3;1; 1 trục Oy có tọa độ A  3; 0; 1 B  0;1;  C  3; 0;  D  0; 0; 1 Câu 1.6 (Mã 102 - 2019) Trong khơng gian Oxyz , hình chiếu vng góc điểm M  3; 1;1 trục Oz có tọa độ A  3; 1;  B  0; 0;1 C  0; 1;  D  3; 0;  Xác định tọa độ vectơ, tọa độ trung điểm, tọa độ trọng tâm Câu 2.1 (Mã 102 2018) Trong không gian Oxyz , cho hai điểm A 1;1;    B  2; 2;1 Vectơ AB có tọa độ A  1;  1;   B  3;1;1 C 1;1;3 D  3; 3;  1 Câu 2.2 (Mã 101 2018) Trong không gian Oxyz , cho hai điểm A  2; 4;3  B  2; 2;7  Trung điểm đoạn thẳng AB có tọa độ A  4; 2;10  B 1;3;  C  2; 6;  D  2; 1;5  Câu 2.3 Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz cho tam giác ABC biết A  5; 2;  , B  2;3;  , C  0; 2;3 Trọng tâm G tam giác ABC có tọa độ: A 1; 2;1 B  2; 0; 1 C 1;1;1 D 1;1; 2  Xác định tọa độ tâm, bán kính mặt cầu cho phương trình Câu 3.1 (Đề Minh Họa 2020 Lần 1) Trong không gian Oxyz , cho mặt cầu  S  : x  1   y     z  3  16 Tâm  S  có tọa độ A  1;  2;  3 B 1;2;3 C  1;2;  3 2 D 1;  2;3 Câu 3.2 (Mã 101- 2020 Lần 2) Trong không gian Oxyz , cho mặt cầu  S  :  x  1   y     z    Tâm A  1; 2;  3  S  có tọa độ B  2;  4;  C 1;  2;3  D  2; 4;   Câu 3.3 (Mã 102 - 2020 Lần 1) Trong không gian Oxyz , cho mặt cầu  S  : x2   y  2 A  z  Bán kính  S  B 18 C D 39 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Câu 3.4 (Mã 104 2018) Trong không gian Oxyz , mặt cầu  S  :  x  5   y  1   z    2 có bán kính A B C D Câu 3.5 (Mã 104 2017) Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho mặt cầu S : x2   y  2   z  2  2 Tính bán kính R  S  A R  2 B R  64 C R  D R  2 Câu 3.6 Trong không gian Oxyz , mặt cầu  S  : x  y  z  x  y  z   có tâm A  4; 2;   B  2;  1;3  C  2;1;   D  4;  2;  Câu 3.7 (Mã 101 - 2019) Trong không gian Oxyz , cho mặt cầu  S  : x  y  z  x  z   Bán kính mặt cầu cho A B 15 C D Xác định tọa độ véc tơ pháp tuyến mặt phẳng, véc tơ phương đường thẳng Câu 4.1 (Mã 101 2020 Lần 2) Trong không gian Oxyz , cho mặt phẳng   : x  y  z   Véctơ sau véc tơ pháp tuyến   ?   A n1   2; 4; 1 B n2   2;  4;1 C n3   2; 4;1 D n1   2; 4;1   Câu 4.2 (Đề Minh Họa 2017) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , cho mặt phẳng  P  : x  z   Vectơ vectơ pháp tuyến  P  ?   A n2   3; 0; 1 B n1   3; 1;  C n3   3; 1;  D n4   1; 0; 1   Câu 4.3 (Mã 123 2017) Trong không gian với hệ tọa độ Oxyz , vectơ véctơ pháp tuyến mặt phẳng  Oxy  ?  A i   1; 0;   B m   1;1;1  C j   0;1;   D k   0; 0;1 Câu 4.4 (Mã 101 - 2020 Lần 1) Trong không gian Oxyz , cho đường thẳng d: x  y  z 1   Vecto vecto phương d ? 5     A u  2; 4; 1 B u1  2;  5;  C u3  2;5;3 D u4  3; 4;1 x   t  Câu 4.5 (Mã 101 2018) Trong không gian Oxyz , đường thẳng d :  y   2t có z   t  vectơ phương là: 40 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com   A u1   1; 2; 3   B u3   2;1;  C u   1; 2;1 D u2   2;1;1 Câu 4.6 (Mã 104 2017) Trong không gian với hệ toạ độ Oxyz , cho hai điểm A 1;1;0  B  0;1;  Vectơ vectơ phương đường thẳng A AB  d    1;1;   B a   1;0; 2    D c  1; 2;  C b   1; 0;  3.2.7 Một số chủ đề khác liên quan tới kiến thức lớp 11: Các dạng toán cần ôn tập:  Xác định công sai, công bội, số hạng thứ k cấp số cộng, cấp số nhân  Hoán vị, chỉnh hợp, tổ hợp Bài tập: Xác định công sai, công bội, số hạng thứ k cấp số cộng, cấp số nhân Câu 1.1 (Mã 101 - 2020 Lần 1) Cho cấp số nhân  u n  với u1  công bội q  Giá trị u2 A B C D Câu 1.2 (Mã 102 - 2020 Lần 2) Cho cấp số cộng  u n  với u1  công sai d  Giá trị u2 A 11 B C 18 D Câu 1.3 Cho cấp số nhân  u n  với u1  u2  Công bội cấp số nhân cho A B  C D Câu 1.4 Cho cấp số cộng  un  với u1  5; u2  10 Công sai cấp số cộng cho A 5 B C D 15 Câu 1.5 Cho cấp số cộng  un  có số hạng đầu u1  11 công sai d  Giá trị u A 15 B 27 C 26 D 2816 Câu 1.6 Cho cấp số nhân  un  có số hạng đầu u1  công bội q  2 Giá trị u6 A 32 B 64 Hoán vị, chỉnh hợp, tổ hợp C 42 D 64 41 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com Câu 2.1 (Mã 101 - 2020 Lần 1) Có cách xếp học sinh thành hàng dọc? A 36 B 720 C D Câu 2.2 (Mã 102 - 2020 Lần 2) Có cách chọn học sinh từ nhóm gồm học sinh nam học sinh nữ? A B 54 C 15 D Câu 2.3 Có cách chọn học sinh từ nhóm gồm 10 học sinh? A C102 B A102 C 102 D 210 Câu 2.4 Số cách chọn học sinh từ học sinh A 27 B A72 C C 72 D 3.3 Thực nghiệm sư phạm kết thu thực giải pháp: Năm học 2020- 2021, từ việc phân tích đánh giá tình hình học sinh khối lớp 12 kênh khác điểm thi chất lượng qua đợt, điểm tổng kết môn học, qua thực tế tiếp thu làm em lớp, qua GVBM, ban chuyên môn nhà trường sàng lọc, lập lớp học đặc biệt (lớp 12 tăng cường) cho 28 em thuộc diện yếu có nguy hỏng tốt nghiệp người phân công trực tiếp giảng dạy Với giải pháp đưa áp dụng cách tích cực triệt để gần hai tháng ôn thi cuối năm Kết thu số biết nói: 100% HS đậu tốt nghiệp với số điểm trung bình mơn Tốn 6,86 ( Tỉnh 6,4), xếp thứ 25 tỉnh , tăng bậc so với năm học 2019-2020, đạt chuẩn đầu Sở đặt Đặc biệt em học sinh tách lớp tăng cường có kết cao hẳn so với kì thi trước.( Kết cụ thể phản ánh chi tiết qua bảng số liệu kèm theo) Nhìn vào bảng cho thấy điểm thi tốt nghiệp (sau áp dụng đề tài) tất em cao hẳn so với lần thi thử trước TT Họ tên học sinh Lớp Nguyễn Hữu Nguyễn Nhật Hồng Thị Thái Đình Lê Minh Trần Thị Th Nguyễn Thị Nguyễn Xuân 12A2 12A3 12B 12C 12C 12C 12C 12D2 Đức Anh Linh Phúc Hoàng Linh Thương Hoàng Thi thử Thi thử lần lần 2,4 4,8 3,6 4,6 2,8 2,8 3,8 1,4 2,6 2,6 2,4 2,8 Điểm thi tốt nghiệp 6,6 4,6 4,2 3,2 5,2 42 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 Trần Thị Thúy Dương Đình Lê Văn Quý Đinh Thị Thúy Lê Huy Nguyễn Văn Nguyễn Thị Phạm Thị Linh Võ Đức Nguyễn Đình Nguyễn Văn Bùi Văn Lê Tiên Lâm Thị Nguyễn Văn Nguyễn Tư Hồng Đình Phan Văn Nguyễn Thị Nguyễn Văn Nga Đức Anh Hằng Mạnh Hào Hường Đan Anh Việt Mạnh Đại Hoàng Quy Điệp Quý Nam Hoàng Chi Mạnh 12D2 12D2 12D2 12D2 12D2 12D3 12D3 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D4 12D5 12D5 12D5 1,6 2,6 2,2 3,4 3,2 1,8 1,2 2,6 1,6 2,8 2,4 2,4 2,2 2,2 1,8 2,6 3,6 2,6 3,8 3,2 3,6 3,2 3,4 2,6 2,6 3,8 1,8 2,8 2,2 2,6 1,8 3,6 6,2 4,2 3,8 6,2 6,4 3,6 5,2 5,2 4,4 3,6 5,4 6,8 4,2 3,6 4,8 5,8 Hình 7: Bảng so sánh điểm thi học sinh trước sau thực nghiệm 43 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com PHẦN III KẾT LUẬN HIỆU QUẢ SÁNG KIẾN 1.1 Đối với giáo viên: - Phát huy khả tìm tịi nghiên cứu khả vận dụng linh hoạt, khéo léo phương pháp dạy học phù hợp với đối tượng học sinh để đạt hiệu - Việc tìm giải pháp giúp học sinh yếu nâng kết kì thi THPT cách tốt giúp GV rèn luyện thêm kỹ năng: + Kỹ diễn đạt + Kỹ giao tiếp + Kỹ sử dụng phương tiện dạy học + Kỹ phân bố thời gian… - Tạo học lý thú bổ ích áp dụng giải pháp vào dạy kích thích HS tham gia vào học, tạo bầu khơng khí lớp học sơi động, mang lại hiệu tích cực - GV gần gũi với HS, tạo nhiều hội giao tiếp GV HS, tạo ấn tượng tốtt với HS, kích thích niềm u nghề, tận tâm, hết lịng HS 1.2 Đối với học sinh: - Các em xác định tư tưởng, học tập có động cơ, có mục đích, có ý thức phấn đấu, tích cực, chịu khó lắng nghe giảng đóng góp xây dựng hoàn thành nghiêm túc đầy đủ tập giao - Các em có thói quen tự học trở nên u thích mơn Tốn Và em học sinh hiểu thấu đáo kiến thức bản, vấn đề Tốn học giúp em có hứng thú học tập để đạt mục tiêu đề NHẬN ĐỊNH VỀ VIỆC ÁP DỤNG SÁNG KIẾN VÀ KHẢ NĂNG MỞ RỘNG ĐỀ TÀI 2.1.Tính mục đích Đề tài đề giải pháp đắn hợp lý nhằm nâng cao chất lượng ôn tập THPT cho đối tượng học sinh yếu trường THPT Thanh Chương Các giải pháp áp dụng đạt kết năm học 2020-2021 vừa qua 2.2 Tính khoa học Đề tài trình bày cách hệ thống giải pháp mang tính hệ thống,khoa học gắn với tình hình thực tiến nhà trường 2.3 Tính thực tiễn Các giải pháp đề xuất phát từ thuận lợi, khó khăn đặc điểm học sinh nhà trường, địa phương nơi trường đóng 44 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 2.4 Khả mở rộng đề tài Đề tài mở rộng, sâu vào nghiên cứu bổ sung thêm giải pháp công tác quản lý, cách tổ chức, cách dạy, cách học cho đối tượng học sinh yếu môn học khác, khối lớp khác KIẾN NGHỊ 3.1 Đối với tổ, nhóm chuyên môn - Lựa chọn kiến thức xây dựng phân phối chương trình phù hợp với đa số đối tượng học sinh (hoặc xây dựng chương trình riêng ôn tập lượng kiến thức phù hợp với loại đối tượng sau tiến hành phân loại) - Sau có đề minh họa tổ nhóm nên phân công GV phần nghĩ thêm nhiều câu hỏi tương tự thuộc câu hỏi khó có đề minh họa để học sinh làm nhiều thành quen 3.2 Đối với BGH - Q trình ơn thi tốt nghiệp cần chia thành giai đoạn khác nhau, kết thúc giai đoạn tổ chức thi kiểm tra mức độ nắm bắt kiến thức học sinh để có hướng điều chỉnh cho giai đoạn - Yêu cầu giáo viên ôn thi thường xuyên trực tiếp báo cáo tình hình ơn tập học sinh - Có kế hoạch gặp gỡ định hướng học sinh (cho học sinh thấy tầm quan trọng kì thi; phân tích cho học sinh thấy kết thi học sinh trì cách học, ơn thi tại) - Nhà trường yêu cầu học sinh vào lực học để đăng kí dự kiến điểm thi tốt nghiệp (kể thi giai đoạn) môn Với đăng kí dự kiến học sinh tự lập kế hoạch ôn tập cụ thể phân phối thời gian ôn tập hợp lý cho môn (nhà trường vào kế hoạch mà em lập xây dựng kế hoạch giúp đỡ em học thêm nhà) - Quản lí tốt việc ơn thi tốt nghiệp giai đoạn cuối lớp bổ trợ kiến thức cho học sinh yếu - Có kế hoạch bồi dưỡng HS khá, giỏi để thi đạt kết cao, tạo thương hiệu cho nhà trường (Nhà trường thực hiện) Tóm lại để nâng cao chất lượng daỵ học Tốn nói chung chất lượng làm thi tốt nghiệp mơn Tốn nói riêng góp phần nâng cao tỉ lệ đậu tốt nghiệp, đạt ngưỡng chuẩn đầu phải có phối hợp đồng học sinh, giáo viên môn, BGH, nhà trường Trong yếu tố định nỗ lực HS tâm huyết GV trực tiếp giảng dạy, khơng ngừng tìm tịi, đổi phương pháp, làm việc nghiêm túc, tận tụy hết lịng học sinh 45 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com TÀI LIỆU THAM KHẢO Đỗ Đức Thái (2021): Dạy học phát triển lực mơn Tốn THPT, Nhà xuất ĐHSP Lê Đình Trung (2000), Phan Thị Thanh Hội, Dạy học theo định hướng hình thành phát triển lực người học, Nhà xuất ĐHSP Nguyễn Lăng Bình( Chủ biên), Đỗ Hương Trà: Dạy học tích cực, Một số phương pháp kĩ thuật dạy học, Nhà xuất ĐHSP Phạm Văn Hoàn, Nguyễn Gia Cốc, Trần Thúc Trình (1981), Giáo dục học mơn Tốn, Nxb Giáo dục, Hà Nội Phạm Văn Hoàn, Trần Thúc Trình (1975), "Một số ý kiến việc rèn luyện người qua dạy Toán", Nghiên cứu giáo dục, (10), tr 20 - 25 Trần Kiều (1995), "Một vài suy nghĩ đổi PPDH trường phổ thông nước ta", Nghiên cứu giáo dục, (5), tr 7 Nguyễn Bá Kim, Vũ Dương Thụy (1992), Phương pháp dạy học mơn Tốn, Nxb Giáo dục, Hà Nội Nguyễn Bá Kim, (2003), Phương pháp dạy học môn Toán, Nxb Đại học Sư phạm, Hà Nội Tài liệu chuẩn kiến thức Toán 12 (1998), Nxb Giáo dục, Hà Nội 10 Bộ đề thi THPTQG (tham khảo thức) năm 2019,2020,2021 nguồn Internet 46 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com CÁC KÍ HIỆU VIẾT TẮT THPT: Trung học phổ thông GDPT: Giáo dục phổ thông SGK: Sách giáo khoa BGH: Ban giám hiệu GV: Giáo viên HS: Học sinh BGH: Ban giám hiệu GVBM: Giáo viên môn GVCN: Giáo viên chủ nhiệm BĐD CMHS: Ban đại diện cha mẹ học sinh GQVĐ: Giải vấn đề GD ĐT : Giáo dục đào tạo HHKG: Hình học khơng gian CNTT: Cơng nghệ thơng tin HD: Hướng dẫn 47 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com PHỤ LỤC : HÌNH ẢNH LỚP HỌC 48 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 49 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com PHỤ LỤC 2: FEEDBACK CỦA HỌC SINH SAU KHI ĐẠT KẾT QUẢ THI 50 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 51 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 52 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com 53 TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com ... tài: ? ?Một số giải pháp nâng cao hiệu bồi dưỡng học sinh yếu, mơn Tốn kì thi tốt nghiệp THPT trường THPT Thanh Chương 3? ?? MỤC ĐÍCH CỦA ĐỀ TÀI Tìm hiểu đối tượng học sinh yếu kém, nghiên cứu đưa giải. .. nhằm giảm áp lực thi cử cho học sinh bậc THPT, Bộ GD& ĐT chủ trương lại kỳ thi tốt nghiệp THPT Như kì thi THPT kì thi có tính chất vô quan trọng học sinh THPT, qua đánh giá kết học tập thời gian... năm trước: Năm Số thí sinh dự thi Số thí sinh đậu TN Tỷ lệ 2019 37 9 37 3 98,42% 2020 35 3 34 8 98,58% Bên cạnh em đạt điểm cao, cịn có phận học sinh yếu kém, điểm liệt, điểm thấp (trong có mơn Tốn)