PHẦN MỞ ĐẦU
LÍ DO CHỌN ĐỀ TÀ
Trong cuộc sống, ai cũng mong muốn thành công, nhưng phẩm chất của người thành công không tự nhiên mà có, mà cần được rèn luyện qua thói quen hàng ngày Thói quen tốt không chỉ giúp bạn đạt được thành công và hạnh phúc, mà thói quen xấu lại cản trở sự phát triển bản thân Để xây dựng con người mới xã hội chủ nghĩa với năng lực và phẩm chất tốt, chúng ta cần bắt đầu từ việc rèn luyện thói quen tốt cho học sinh Như ngạn ngữ đã nói: “Gieo ý tưởng sẽ gặt lời nói, gieo lời nói sẽ gặt hành động, gieo hành động sẽ gặt thói quen, gieo thói quen sẽ gặt tính cách, gieo tính cách sẽ gặt số phận”.
Thói quen tốt mang lại nhiều lợi ích nhưng khó hình thành hơn thói quen xấu, vì vậy trong giáo dục, cần giúp học sinh nhận thức rõ ràng về lợi ích của thói quen tốt và tác hại của thói quen xấu để có phương hướng rèn luyện cụ thể Ở cấp học THPT, học sinh cần tiếp thu nhiều kiến thức và tham gia vào các hoạt động học tập đa dạng Môi trường giáo dục cung cấp năng lượng tích cực và khuyến khích hình thành thói quen tốt, đóng góp vào sự thành công của ngành giáo dục Tuy nhiên, vẫn còn tồn tại nhiều thói quen chưa tốt, tạo ra rào cản và ảnh hưởng tiêu cực đến việc nâng cao chất lượng giáo dục.
Năm nay, khi dạy khối 10, tôi nhận thấy nhiều học sinh có thói quen xấu như lười vận động, sống trì hoãn, nghiện điện thoại và game, hút thuốc, thiếu kỷ luật, sống ích kỷ, và lười biếng trong học tập, điều này ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập và cuộc sống hàng ngày Nếu không khắc phục, những thói quen xấu này có thể lan rộng sang các em khác Do đó, việc áp dụng “giải pháp giúp học sinh hình thành thói quen tốt thông qua hoạt động trải nghiệm” là rất cần thiết, nhằm hỗ trợ học sinh phát triển và hoàn thiện nhân cách trong giai đoạn quan trọng này Sáng kiến này không chỉ giúp giáo viên áp dụng trong hoạt động giáo dục mà còn phù hợp với định hướng giáo dục phổ thông thế kỷ XXI: “học để biết, học để làm, học để tự khẳng định mình, học để cùng chung sống.”
Đề tài “giải pháp giúp học sinh hình thành thói quen tốt thông qua hoạt động trải nghiệm” đặc biệt quan trọng đối với học sinh lớp 10, những người mới bước vào môi trường học tập mới và thường thiếu kỹ năng sống Tâm lý non nớt, tính hiếu động và cảm tính của các em dễ dẫn đến các thói quen xấu như thiếu tập trung và lười học, cản trở chất lượng giáo dục Việc hỗ trợ kịp thời sẽ giúp các em phát triển thói quen tốt cho các năm học tiếp theo Khi các em trưởng thành hơn, sẽ có khả năng giúp đỡ các học sinh mới vào năm sau Sự thành công chỉ có thể đạt được thông qua hoạt động trải nghiệm thực tế, nơi học sinh tự mình hành động trong các tình huống phù hợp Học sinh là nhân tố quyết định, còn thầy cô chỉ là người hướng dẫn, thành bại phụ thuộc vào chính bản thân các em.
Giải pháp hình thành thói quen tốt cho học sinh thông qua các hoạt động trải nghiệm tại trường THPT Đông Hiếu là một điểm mới và quan trọng trong nghiên cứu của tôi.
Sáng kiến này là tâm huyết của tôi trong nhiều năm qua, nhằm hỗ trợ giáo viên trong việc rèn luyện đa dạng các kỹ năng sống cần thiết cho học sinh Mục tiêu của sáng kiến là xây dựng "trường học thân thiện, học sinh tích cực", từ đó nâng cao chất lượng giáo dục và hướng tới mô hình "trường học hạnh phúc" tại các trường học trên toàn quốc, đặc biệt là trường THPT Đông Hiếu.
MỤC ĐÍCH NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu lí luận về thói quen cho thấy tầm quan trọng của chúng trong học tập và đời sống, đồng thời phân loại các thói quen, biểu hiện và nguyên nhân hình thành Thói quen tốt mang lại ý nghĩa tích cực, trong khi thói quen xấu gây ra hệ lụy tiêu cực Để hình thành thói quen tích cực cho học sinh lớp 10 trường THPT Đông Hiếu, cần áp dụng các giải pháp thông qua hoạt động trải nghiệm.
NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU
1 Nghiên cứu cơ sở lí luận của đề tài về khái niệm, biểu hiện, nguyên nhân của những thói quen tốt, xấu, tầm quan trọng, giải pháp hình thành thói quen tốt cho HS THPT
2 Khảo sát đánh giá thực trạng ảnh hưởng của thói quen trong học tập và sinh hoạt của học sinh lớp 10 THPT
3 Nêu các giải pháp và khả năng hình thành thói quen tốt cho học sinh lớp
4 Tiến hành thực nghiệm để kiểm nghiệm tính hiệu quả và khả thi của các giải pháp đề tài đƣa ra
ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU
Các giải pháp hình thành thói quen tốt cho HS lớp 10 trường THPT Đông Hiếu
- Địa bàn khảo sát thực nghiệm thuộc lĩnh vực giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 10 trường THPT Đông Hiếu, thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An
- Lớp thực nghiệm 10C3, 10C7 trường THPT Đông Hiếu, thị xã Thái Hòa, tỉnh Nghệ An.
GIẢ THIẾT NGHIÊN CỨU
Nghiên cứu ban đầu về thói quen và giải pháp hình thành thói quen tốt cho học sinh trường THPT Đông Hiếu cho thấy tỉ lệ hiểu biết về các thói quen này còn thấp Nguyên nhân có thể do nhận thức hạn chế, tâm lý lứa tuổi, hoàn cảnh gia đình và môi trường học tập, xã hội Do đó, nghiên cứu này nhằm đề xuất các giải pháp giúp học sinh lớp 10 rèn luyện thói quen tốt trong học tập và cuộc sống hàng ngày, từ đó phát triển toàn diện và thành công hơn.
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Dựa trên văn bản của Bộ Giáo dục và Đào tạo, kế hoạch giáo dục của nhà trường cho năm học, cùng với các tài liệu nghiên cứu khoa học về tâm lý lứa tuổi và giáo dục kỹ năng sống, chúng ta có thể xây dựng một chương trình giáo dục toàn diện Các tài liệu này bao gồm hướng dẫn rèn luyện thói quen và các nguồn minh chứng thực tế từ giáo dục tại trường học, cũng như các diễn đàn giáo dục kỹ năng sống cho học sinh trên các phương tiện truyền thông.
2.1 Nhóm phương pháp lí luận
Nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến hình thành thói quen tốt cho học sinh THPT
2.2 Nhóm nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra, khảo sát
Trước khi tiến hành nghiên cứu về thói quen của học sinh, việc xây dựng phiếu điều tra lấy ý kiến dựa trên mẫu thiết kế sẵn là rất cần thiết Phiếu điều tra này sẽ giúp xác định khái niệm, biểu hiện, nguyên nhân, tầm quan trọng và ảnh hưởng của thói quen, đồng thời đề xuất các giải pháp để hình thành thói quen tích cực cho học sinh.
Theo dõi và thu thập thông tin về quá trình hình thành thói quen của học sinh thông qua việc tham gia các hoạt động giáo dục trong và ngoài trường học, sử dụng sổ theo dõi cá nhân và ghi nhận những biểu hiện tiến bộ thực tế của học sinh.
2 3 Phương pháp khảo nghiệm, thực nghiệm sư phạm
- Xây dựng các giải pháp hình thành thói quen tốt cho học sinh thông qua hoạt động trải nghiệm
- Tiến hành thực nghiệm tại lớp học và rút ra kết luận kiểm nghiệm tính khả thi của đề tài
2 4 Phương pháp thống kê toán học và thu thập thông tin
Thu thập và phân tích thông tin từ nhà trường, giáo viên, học sinh, cũng như các nguồn truyền thông và sách báo là rất quan trọng Việc tính toán kết quả khảo sát và thực nghiệm thông qua phiếu điều tra giúp rút ra những kết luận chính xác, từ đó đưa ra các ý kiến đề xuất hợp lý.
NỘI DUNG CỦA ĐỀ TÀI
CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
Thói quen là gì và tại sao nó lại quan trọng trong học tập và đời sống? Để hiểu rõ hơn về thói quen, chúng ta cần xem xét các biểu hiện, phân loại, nguyên nhân, cũng như vai trò của chúng Việc nhận thức đúng đắn về thói quen sẽ giúp chúng ta đưa ra những giải pháp phù hợp, nhằm định hướng kịp thời cho học sinh, từ đó mang lại thành công trong học tập và cuộc sống.
Thói quen là chuỗi phản xạ có điều kiện hình thành qua rèn luyện, bao gồm những hành vi lặp đi lặp lại trong cuộc sống hàng ngày Những hành vi này không chỉ định hình bản chất của con người mà còn là kết quả của quá trình sinh hoạt, học tập và tu dưỡng Ngoài ra, thói quen cũng có thể xuất phát từ những nguyên nhân tình cờ hoặc bị ảnh hưởng từ người khác.
Thói quen là một dạng tiềm thức
1.2 Biểu hiện của thói quen
+ Chỉ trạng thái duy trì thực hiện một việc nào đó trong vô thức ví dụ sáng thức dậy tối đi ngủ
+ Không có áp lực và gánh nặng
+ Dù là ai, khả năng đến đâu cũng có thể làm đƣợc
*Dựa vào đặc trƣng của lí tính và cảm tính, phân chia thành hai loại
Thứ nhất là thói quen nhìn thấy đƣợc nhƣ hành, vi cử chỉ, lời nói
Thứ hai là thói quen không nhìn thấy đƣợc bao gồm thói quen về tri thức, thói quen về cảm tính, lí tính
Thói quen tri thức là khung kiến thức tích lũy của mỗi người, liên quan đến khối lượng và hình thức tích lũy kiến thức Trong khi đó, thói quen cảm tính đóng vai trò là nguồn động lực, thường liên quan đến hành động và phản ứng dựa trên kiến thức đã có Ví dụ điển hình cho điều này là việc "học tập chăm chỉ".
Thói quen về lý tính chủ yếu thể hiện qua cách tư duy, và mỗi người có phương thức tư duy riêng biệt, dẫn đến sự khác biệt trong thói quen của họ.
*Dựa vào lợi ích và tác hại chia thói quen thành hai loại
+ Thói quen tốt (tích cực): thói quen có ảnh hưởng tốt và tạo nên thành công cho mỗi người
+ Thói quen xấu (tiêu cực): là những thói quen luôn cản trở mỗi cá nhân đạt đƣợc mục tiêu của mình
Mỗi cá nhân đều có lối sống, thói quen và sở thích riêng biệt, do đó việc thay đổi thói quen, đặc biệt là những thói quen tích cực, thường gặp nhiều khó khăn.
1.4 Nguyên nhân hình thành các thói quen
- Nguồn gốc từ môi trường bên ngoài
Gia đình đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách và thói quen của mỗi cá nhân Mức sống và kỳ vọng từ các thành viên trong gia đình có thể ảnh hưởng sâu sắc đến tâm lý và hành vi của trẻ Những vấn đề như ly hôn, mâu thuẫn gia đình, hoặc thói quen xấu như uống rượu và đánh bạc của cha mẹ có thể tạo ra những tác động tiêu cực, dẫn đến những khó khăn trong cuộc sống và sự phát triển của trẻ.
+ Từ môi trường xã hội: Do thay đổi môi trường học tập mới của học sinh và những mối quan hệ ứng xử ngoài xã hội
+ Từ môi trường tự nhiên: khí hậu, thời tiết biến đổi phức tạp, địa hình đi lại xa, khó khăn
- Nguồn gốc từ bản thân học sinh
+ Sức khỏe: một số em có bệnh mãn tính, rối loạn bệnh lí mới, sức khỏe tâm lí yếu, thể lực nhỏ hoặc béo phì
Yếu tố tâm lý đóng vai trò quan trọng trong việc thích nghi với môi trường mới, bao gồm trình độ nhận thức về kiến thức khoa học và xã hội, năng lực, ý chí phấn đấu, cũng như tình cảm và nhu cầu ở tuổi mới lớn Kinh nghiệm và kỹ năng sống, cùng với tâm lý và thói quen trong quá khứ từ thời thơ ấu, có ảnh hưởng sâu sắc đến cách giáo dục từ gia đình.
Giáo dục kỹ năng sống, đặc biệt là rèn luyện thói quen, chưa được chú trọng đúng mức, và nhiều giáo viên vẫn còn xem nhẹ vấn đề này Hơn nữa, việc tích hợp kỹ năng sống vào các hoạt động giáo dục vẫn còn nhiều hạn chế, cần có sự cải thiện để nâng cao hiệu quả giáo dục toàn diện.
Nhận thức của học sinh về việc rèn luyện thói quen vẫn còn mơ hồ và chủ quan Họ thường có xu hướng bị động, né tránh hoặc che giấu những điểm yếu và hạn chế của bản thân.
1.5 Tầm quan trọng và ảnh hưởng của thói quen Đừng xem nhẹ ảnh hưởng của thói quen chúng có thể khiến cuộc sống của bạn trở nên vô cùng thảm hại, cũng có thể cuộc sống trở nên hạnh phúc tươi đẹp.“Thói quen tốt giúp bạn thành công, hạnh phúc Thói quen xấu cản trở, phá hủy sự phát triển của bạn” “Gieo suy nghĩ gặt hành động, gieo hành động gặt thói quen, gieo thói quen gặt tính cách, gieo tính cách gặt số phận”
Thói quen là một phương thức hoạt động và tư duy được hình thành qua thời gian, có quán tính mạnh mẽ, khiến con người khó có thể từ bỏ, dù là thói quen tốt hay xấu Sức mạnh của thói quen ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống của chúng ta.
Thói quen là hành động có tính chất lựa chọn, và thói quen đạo đức bắt nguồn từ những lựa chọn mang tính đạo đức Do đó, thói quen phản ánh tâm tính, nhân sinh quan và giá trị đạo đức của mỗi cá nhân Nghiên cứu cho thấy rằng cách đơn giản nhất để đạt được một cuộc sống thành công là hình thành thói quen tốt và tránh xa thói quen xấu từ khi còn trẻ.
Thói quen tốt có vai trò quan trọng hơn cả tài năng thiên bẩm trong cuộc sống Để hình thành thói quen tốt, trước tiên chúng ta cần nhận thức rõ về tầm quan trọng và tính thiết yếu của nó, từ đó khơi dậy nguyện vọng mạnh mẽ Khi đã được hình thành, thói quen sẽ mang lại những hiệu quả rõ rệt trong cuộc sống của chúng ta.
1.6 Một số hình thức và phương pháp tiến hành thực hiện
Hoạt động trải nghiệm (HĐTN) là một hình thức giáo dục quan trọng, nơi học sinh tham gia trực tiếp vào các hoạt động thực tiễn trong môi trường trường học, gia đình và xã hội Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, HĐTN giúp phát triển tình cảm, đạo đức và phẩm chất cá nhân, đồng thời nâng cao các năng lực và tích lũy kinh nghiệm sống Qua đó, học sinh có cơ hội phát huy tiềm năng sáng tạo của bản thân, góp phần hình thành nhân cách toàn diện.
HĐTN được tổ chức cả trong và ngoài giờ học, tạo cơ hội cho học sinh phát huy vai trò chủ thể và tính tích cực, chủ động trong trải nghiệm của bản thân Tham gia vào các hoạt động này, các em có thể tham gia vào mọi khâu từ thiết kế, chuẩn bị, thực hiện đến đánh giá kết quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và khả năng của mình Học sinh được bày tỏ quan điểm, đánh giá và lựa chọn ý tưởng hoạt động, đồng thời khẳng định bản thân, tư vấn và hỗ trợ người khác, cũng như thực hiện việc đánh giá và tự đánh giá kết quả hoạt động.
Giải pháp giải pháp giúp HS hình thành thói quen tốt thông qua hoạt động trải nghiệm tại trường THPT Đông Hiếu 14 1 Mục tiêu rèn luyện thói quen tốt cho HS trong trường THPT
Để hình thành thói quen tốt cho học sinh một cách hiệu quả, cần thực hiện các hoạt động trải nghiệm tại lớp học thông qua hình thức tích hợp có chủ điểm trong giờ sinh hoạt cuối tuần, câu lạc bộ, giã ngoại, và các hoạt động ngoài giờ lên lớp Học sinh cũng nên tự thực hiện trải nghiệm ở nhà theo hướng dẫn Giải pháp này tập trung vào rèn luyện kỹ năng hình thành thói quen tốt, và mặc dù thời gian thực hiện ngắn, nhưng với sự hiểu biết đúng đắn và giải pháp hợp lý, đã mang lại những hiệu quả nhất định.
Thời gian hạn chế và sự e ngại của học sinh thực nghiệm đã dẫn đến việc họ ít hợp tác Đồng thời, các nhóm giáo viên và phụ huynh trong ban tư vấn cũng gặp khó khăn, điều này ảnh hưởng đến việc ứng dụng đề tài một cách hiệu quả.
III GIẢI PHÁP HÌNH THÀNH THÓI QUEN TỐT THÔNG QUA HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM CHO HỌC SINH TẠI TRƯỜNG THPT ĐÔNG HIẾU
1 Mục tiêu rèn luyện thói quen tốt cho học sinh trong trường Trung học phổ thông
Mục tiêu giáo dục Việt Nam hướng tới những giá trị cốt lõi của thế kỷ XXI, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc học để phát triển bản thân và hòa nhập cộng đồng Theo De lor (1996), giáo dục không chỉ là để tiếp thu kiến thức mà còn để rèn luyện kỹ năng thực hành, khẳng định bản thân và sống chung trong xã hội.
- Hình thành thói quen tốt là một trong những mục tiêu giáo dục kĩ năng sống cho học sinh trong nhà trường nhằm :
Trang bị cho học sinh kiến thức, giá trị, thái độ và kỹ năng phù hợp là cần thiết để hình thành những hành vi và thói quen lành mạnh Điều này giúp loại bỏ các hành vi tiêu cực trong các mối quan hệ và tình huống hàng ngày, góp phần xây dựng một môi trường sống tích cực cho các em.
Tạo điều kiện thuận lợi cho học sinh thực hiện quyền và nghĩa vụ của mình, đồng thời phát triển toàn diện về thể chất, trí tuệ, tinh thần và đạo đức.
2 Nguyên tắc chung trong việc thực hiện biện pháp hình thành thói quen tốt
Trong quá trình tương tác với bạn bè và những người xung quanh, học sinh có cơ hội rèn luyện nhiều kỹ năng và hình thành thói quen tốt Các em được khuyến khích thể hiện ý tưởng cá nhân, đồng thời lắng nghe và đánh giá ý tưởng của người khác Qua đó, học sinh cũng có dịp xem xét lại những kinh nghiệm sống của bản thân từ một góc nhìn mới mẻ.
Hình thành thói quen tốt chỉ có thể xảy ra khi học sinh trải nghiệm qua các tình huống thực tế Kỹ năng chỉ được phát triển khi các em tự thực hành, thay vì chỉ thảo luận về chúng Kinh nghiệm sẽ được tích lũy khi học sinh chủ động hành động trong các hoạt động học tập.
15 tình huống đa dạng giúp các em dễ dàng sử dụng và điều chỉnh các kĩ năng phù hợp với điều kiện thực tế
Giáo viên cần tổ chức các hoạt động học tập cả trong và ngoài giờ học, tạo điều kiện cho học sinh thực hiện ý tưởng cá nhân, trải nghiệm thực tế và phân tích kinh nghiệm sống của bản thân cũng như của người khác.
Hình thành thói quen là một quá trình lâu dài, không thể hoàn thành trong một sớm một chiều Nó bao gồm ba bước chính: nhận thức, hình thành thái độ và thay đổi hành vi.
GV có thể ảnh hưởng đến các mắt xích trong chu trình, từ đó làm thay đổi thái độ và tạo ra mong muốn thay đổi nhận thức cũng như hành vi Sự thay đổi trong hành vi cũng có thể dẫn đến sự thay đổi về nhận thức và thái độ.
Mục đích chính của việc rèn luyện thói quen tốt là giúp học sinh thay đổi hành vi theo hướng tích cực Giáo viên cần kiên trì tổ chức các hoạt động liên tục để học sinh duy trì hành vi và thói quen mới, từ đó tạo động lực cho họ điều chỉnh giá trị, thái độ và hành vi trước đây Học sinh cần được khuyến khích tự ghi nhận những gì đã học sau mỗi giờ học hoặc hoạt động giáo dục, thay vì phụ thuộc vào giáo viên để tóm tắt bài.
- Thời gian - môi trường giáo dục
Hình thành thói quen tốt là điều quan trọng cần thực hiện ở mọi nơi và mọi lúc, đặc biệt là trong độ tuổi trẻ Môi trường giáo dục đóng vai trò quan trọng trong việc tạo cơ hội cho học sinh áp dụng kiến thức và kỹ năng vào các tình huống thực tế trong cuộc sống.
Hình thành thói quen tốt diễn ra trong gia đình, trường học và cộng đồng, với sự tham gia của bố mẹ, thầy cô, bạn bè và các thành viên khác Quá trình này được thực hiện thông qua các giờ học, hoạt động lao động, hoạt động xã hội, giáo dục ngoài giờ lên lớp và nhiều hoạt động giáo dục khác.
- Thực hiện trợ giúp về mặt tâm lí trong hình thành thói quen
+ Chăn sóc sức khỏe cho HS và tránh những nguy hiểm có thể xảy ra
+ Can thiệp sớm một cách trực tiếp, chủ động và bình tĩnh Sẽ mang lại hiệu quả nhanh
+ Tập trung vào những vấn đề hiện tại Trợ giúp HS bằng cách thuyết phục
HS chấp nhận những gì xảy ra, khuyến khích họ kể về những gì đã xảy ra cũng nhƣ bộc lộ cảm xúc của họ
Học sinh cần được cung cấp thông tin chính xác về sức khỏe, thảm họa và các sự kiện liên quan đến bản thân Việc hiểu rõ những gì đang xảy ra và lý do đằng sau là rất quan trọng Do đó, người trợ giúp có trách nhiệm cung cấp thông tin cần thiết cho học sinh.
16 cung cấp toàn bộ thông tin xác thực về những chuyện đã xảy ra và hậu quả của nó để lại nhƣ thế nào
Giáo viên và người tư vấn cần chân thực và thực tế trong việc giao tiếp với học sinh, tránh nói những điều không khả thi Họ cần nhận diện những thói quen xấu có thể gây ra hệ lụy nghiêm trọng và động viên học sinh để các em có hi vọng, khuyến khích sự nỗ lực vượt qua khó khăn, đồng thời hình thành những thói quen tích cực mới.
Thực nghiệm sƣ phạm
- Tổng số học sinh đƣợc thực nghiệm là 83 em lớp 10C7 tổng 43 em, 10C3 tổng 40 em tại trường THPT Đông Hiếu
Bảng kết quả so sánh trước và sau khi thực hiện cho thấy sự thay đổi tích cực trong một số thói quen tốt của học sinh, đồng thời cũng khắc phục được những thói quen xấu Kết quả này minh chứng cho hiệu quả của quá trình thực nghiệm trong việc nâng cao ý thức và hành vi của học sinh.
Thói quen xấu (tiêu cực) trước
1 Dậy sớm, ngủ đúng giờ
3 Chăm chỉ học tập, luyện tập
Lười học, lười vận động, nhìn bài bạn,
Nói dối, mách lẻo Nói xấu người khác
6 Ăn uống khoa học, đủ chất
70/83 84,3 Ăn vặt, ăn thiếu chất, ăn đồ ăn nhanh
7 Giứ lời hứa, đúng hẹn
8 Luôn tự tin, kiên định
70/83 84,3 Đổ lỗi, thiếu niềm tin 53/83
9 Sống lành mạnh, sống và làm việc theo pháp luật
Sống buông thả, sử dụng nhiều chất kích thích, tệ nạm xã hội
10 Cống hiến, trao tình yêu thương, chia sẻ, giúp đỡ người khác
75/83 90,4 Ích kỉ, sống ỉ lại, phụ thuộc, vô cảm
11 Ứng xử có văn hóa
78/83 94,0 Ứng xử thiếu văn hóa, nói tục, chửi thề, vô lễ, gây mâu thuẫn với người khác
12 Làm việc khoa học (Sinh hoạt, học tập, làm việc có kế hoạch, có mục tiêu rõ ràng)
Không có mục tiêu, không có kế hoạch
13 Thực hiện nghiêm túc nội quy, quy định trường, lơp
Vi phạm nội quy, quy định trường , lớp như trang phục, thẻ,
14 Sử dụng điện thoại những lúc cần thiết
Sử dụng điện thoại, nghiện game, facebook, xem ti vi,
Kết quả đối chứng cá nhân trước và sau khi thực nghiệm
Học và tên Thói quen trước khi thực nghiệm
Thói quen sau khi thực nghiệm
1 Nguyễn Đình Vũ - Điểm tuyển sinh vào 10 thấp
Học sinh có tâm lý không ổn định thường gây ra mâu thuẫn, thậm chí đánh nhau, khiến Ban Giám Hiệu phải can thiệp Họ thường có thái độ vô lễ với giáo viên, ít lắng nghe lời khuyên từ bạn bè và thầy cô Ngoài ra, các em còn có những hành vi tiêu cực như đi chậm, hút thuốc, vi phạm quy định trang phục, cáu gắt, lầm lì và bướng bỉnh Thói quen nghiện điện thoại và game, cùng với việc đi xe không đội mũ bảo hiểm, phóng nhanh và vượt ẩu, cũng là những vấn đề cần được chú ý.
- Học thiếu tập trung, tiếp thu chậm, lười học, sống ỉ lại,
(trường hợp thực nghiệm khó khăn nhất )
- Điểm học cuối kì 1: TB khá, có tiến bộ rõ
- Tâm lí ổn định, đã biết kiểm soát hành vi, suy nghĩ chín chắn hơn, không có vi phạm nào từ tháng
11 cho đến nay, tích cực tham gia mọi hoạt động phong trào, sống cởi mở, thân thiện
- Học lực tiến bộ, biết yêu thích một số một học
2 Tôn Văn Vinh - Điểm tuyển sinh thấp
Học sinh nghỉ học nhiều, đi học chậm, và thể hiện sự vô lễ với giáo viên bộ môn thường dễ cáu gắt và thiếu tập trung trong học tập Họ có xu hướng ỉ lại, đổ lỗi cho người khác, và tỏ ra vô cảm với mọi việc xung quanh Ngoài ra, việc vi phạm các nội quy nhà trường và sống buông thả cũng là những vấn đề đáng lo ngại trong hành vi của các em.
- Lười học, học tiếp thu chậm , hay nhìn bài
- Học tập có tiến bộ
Tham gia tích cực vào các hoạt động tập thể và sống cởi mở sẽ giúp giảm thiểu các vấn đề về tâm lý Học sinh sẽ tập trung hơn vào việc học, đặc biệt là các môn như tiếng Anh, từ đó khắc phục tình trạng vắng học và tiến bộ trong việc tiếp thu kiến thức.
Cao Đăng Huỳnh là học sinh có điểm tuyển sinh vào lớp 10 thấp, thường xuyên không học bài và có hành vi vô lễ đối với giáo viên bộ môn Học sinh này hay nghỉ học, thường xuyên mâu thuẫn với bạn bè trong lớp và không tạo được mối quan hệ thân thiết với ai, sống trong tình trạng cô lập Ngoài ra, sức khỏe của em cũng yếu, dẫn đến việc thường xuyên nghỉ tiết để xuống phòng y tế.
Thời gian thay đổi chậm nhưng hiện nay đã có những tiến bộ rõ rệt trong việc yêu thích một số môn học Học sinh đã tạo ra nhiều mối quan hệ bạn bè trong lớp, kiềm chế được cảm xúc và tâm lý đã ổn định hơn Một số môn học, như Tiếng Anh, được giáo viên đánh giá có triển vọng, giúp học sinh sống có mục tiêu rõ ràng hơn.
Học sinh có điểm vào 10 thấp thường thiếu hứng thú với việc học, thường xuyên ngủ trong giờ và cảm thấy mặc cảm về ngoại hình, đặc biệt là tình trạng béo phì Họ ít giao tiếp, có xu hướng chống đối các quy định của trường lớp và thường né tránh khi được tư vấn Ngoài ra, những học sinh này cũng thể hiện sự vô lễ đối với giáo viên bộ môn, đặc biệt là trong những tình huống khó khăn khi thực nghiệm.
- Học tập có tiến bộ
- Đã tạo mối quan hệ với GVCN, giáo viên bộ môn
- Đã có sự vận động về cơ thể
- Có sự hợp tác nghe lời khuyên của GV (HS thay đổi chậm )
Điểm vào 10 của học sinh khá thấp, thể hiện sự thiếu hứng thú và động cơ học tập Học sinh thường cáu gắt, gây mất trật tự trong lớp và thường xuyên nghỉ tiết để xuống phòng y tế vì đau đầu, chủ yếu do tâm lý lười biếng khi học môn toán Ngoài ra, học sinh còn có thói quen đi chậm, hút thuốc lá và nghiện game, ảnh hưởng tiêu cực đến kết quả học tập.
- Học lực cuối kì 1 có tiến bộ, có ý thức học tốt hơn đặc biệt môn toán
Đã kiểm soát hành vi và tìm ra nguyên nhân để cải thiện sức khỏe, tình trạng bệnh đã được khắc phục nhờ vào việc điều chỉnh tâm lý Những thay đổi tích cực bao gồm việc đi bộ chậm rãi, từ bỏ thuốc lá và vượt qua cơn nghiện game.
Trần Đình Pha có biểu hiện học yếu, thiếu động lực học tập và thường xuyên vắng mặt không lý do Em đi chậm, ít tham gia các hoạt động tập thể và thể hiện sự vô cảm Pha không nghe lời giáo viên bộ môn cũng như giáo viên chủ nhiệm, đồng thời có thái độ chống đối Ngoài ra, em cũng ít thiết lập mối quan hệ thân thiết với bạn bè trong lớp.
- Đã tập trung học hơn
- Mối quan hệ bạn bè đƣợc cởi mở
- Chuyên cần hơn trong học tập
7 Đào Xuân Đạt - Học vì yêu cầu của gia đình Lực học khá
- Sức khỏe yếu hay xuất hiện một số bệnh đau bụng khi vào học Nghỉ học nhiều do bệnh, tâm trạng buồn bã, rất ít nói, hay cô đơn
- Học tập chƣa có kế hoạch
Học sinh đã có nhiều tiến bộ trong học tập, xếp trong tốp 10 của lớp Để đạt được mục tiêu của gia đình, việc học tập chuyên cần cần có sự cố gắng Dấu hiệu bệnh lý đã giảm nhờ vào việc điều chỉnh tâm lý, giúp em sống vui vẻ và yêu đời hơn Học sinh cũng đã chủ động và thân thiện hơn trong các mối quan hệ.
45 rõ ràng, thiếu quyết đoán
- Nghiện mạng xã hội bạn bè
- Có mục tiêu rõ ràng, thi HSG môn Địa lí 12
8 Ngô Thị Hoa - Học tập mất tập trung, hay quên, nhớ nhầm kiến thức, không có động cơ học tập do học quá yếu,
- Hay né tránh, ngại giao tiếp, chân tay run, toát mồ hôi khi gặp khó khăn trong học tập, hay tự ti, mặc cảm
- hay đi chậm, vắng học, nghiện điện thoại, thiếu tự giác, sống ỉ lại,
- Đã có động cơ học tập, học có nhiều cố gắng
- Sức khỏe đƣợc nâng cao, đã có niềm tin vào bản thân,
- Biết lắng nghe và chủ động trong giao tiếp với bạn bè, thầy cô giáo
- Đã xác định rõ mục tiêu, tham gia vào khối ôn môn Địa lí tháng 10, 11, 12
- Mục đích đạt vào đội tuyển HSG môn Địa lí chọn thi cấp tỉnh
Học sinh có xu hướng nóng nảy, dễ cáu gắt và thiếu tập trung do học yếu các môn tự nhiên, thường xuyên nghỉ học không lý do Họ thích bộc lộ bản thân nhưng thiếu kiềm chế, thường xuyên sử dụng điện thoại và ít tham gia các hoạt động tập thể Lối sống buông thả, ỉ lại và lười biếng trong học tập và lao động cũng là những đặc điểm nổi bật.
- Có tiến bộ, tích cực tham gia các phong trào đoàn thể, làm lớp phó văn nghệ, thích hát múa Chăm chỉ hơn trong các tiết học
- Tâm lí đã ổn định hơn
- Mục tiêu xác định rõ ràng tham gia thi chọn đội tuyển HSG nôn Địa lớp
10, chủ động tham gia ôn khối, ôn thi năng lực chuẩn bị cho vào ĐH lớp
- Đạt HSG lớp 10 vào dự tuyển lớp 12 chọn thi Tỉnh môn Địa
- Điểm tuyển sinh khá thấp
- ít giao tiếp, sống thờ ơ vô cảm
- Nghỉ học rất tùy tiện Tiếp
- Học tập có nhiều tiến bộ, chăm chỉ học tập hơn, đã khắc phục đƣợc tình trạng vắng học, tâm lí đã ổn định, sống vui vẻ, hòa
46 thu lời khuyên của giáo viên chậm
- Học thiếu tập trung, hay đổ lỗi, sống ỉ lại người khác, lười vận động, lười học, đồng, thân thiện với giáo viên hơn
- Đã xác định mục tiêu rõ ràng, tích cực tham gia vào nhóm ôn thi môn khối với lớp 12, ôn thi năng lực Mục đích vào đại học
Để hình thành thói quen tốt cho học sinh, cần nhận diện rõ những nguyên nhân ảnh hưởng đến thói quen của các em và áp dụng hiệu quả các giải pháp thông qua hoạt động trải nghiệm trong giáo dục Tạo ra một môi trường học tập thân thiện và hạnh phúc sẽ giúp các em tự tin hơn, từ đó khuyến khích trách nhiệm trong sự nghiệp giáo dục Việc lan tỏa tình yêu thương và truyền cảm hứng sẽ cung cấp cho học sinh nguồn năng lượng sống tích cực.
3 Nhận xét kết quả thực nghiệm
Qua quá trình thực nghiệm ngắn hạn, việc áp dụng giải pháp hình thành thói quen tốt cho học sinh thông qua hoạt động trải nghiệm đã mang lại hiệu quả tích cực Các em đã chủ động hình thành thói quen tốt trong học tập và cuộc sống, từ đó hoàn thiện nhân cách và phát triển toàn diện Kết quả đánh giá cho thấy sự thay đổi rõ rệt ở học sinh tham gia thực nghiệm so với trước đó Ngoài ra, những học sinh không tham gia thực nghiệm cũng đã được trang bị kỹ năng tốt, có khả năng hỗ trợ người khác khi cần tư vấn Điều này chứng tỏ hiệu quả của việc triển khai giải pháp hình thành thói quen tốt thông qua hoạt động trải nghiệm.
