Tình hình nghiên cứu
Tính đến nay, nhiều công trình khoa học và bài viết nghiên cứu đã được thực hiện về công tác phát triển đảng viên (PTĐV) của Đảng, đặc biệt trong việc giáo dục và bồi dưỡng tư tưởng chính trị, đạo đức cách mạng cho thanh niên Một trong những nghiên cứu tiêu biểu là luận án tiến sĩ của Nguyễn Thị Mỹ Trang, tập trung vào việc xây dựng đội ngũ đảng viên là sinh viên tại các trường đại học và cao đẳng ở Hà Nội.
Năm 2001, có hai công trình nghiên cứu quan trọng về công tác phát triển Đảng trong lĩnh vực giáo dục Đầu tiên là luận văn thạc sĩ của Vũ Thế Kỳ, tập trung vào việc phát triển đảng viên trong sinh viên các trường đại học công an nhân dân khu vực phía Bắc Thứ hai, luận văn thạc sĩ của Lê Văn Lương đề cập đến việc nâng cao chất lượng phát triển đảng viên mới trong học viên đào tạo sĩ quan thuộc Quân chủng Phòng không - Không quân trong bối cảnh hiện nay.
Nghiên cứu về công tác phát triển Đảng trong sinh viên tại một số trường đại học ở Hà Nội hiện nay đã được trình bày trong luận văn thạc sĩ của Dương Trung Ý năm 2001 Bên cạnh đó, luận văn của Nguyễn Văn Hào năm 2003 tập trung vào việc đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên trong thanh niên của các Đảng bộ phường ở thành phố Đà Nẵng trong giai đoạn hiện nay.
"Công tác phát triển đảng viên mới trong sinh viên đại học ở Đà Nẵng hiện nay", luận văn thạc sĩ của Lê Thưởng, 2001
Hiện nay, chưa có công trình nghiên cứu nào về công tác phát triển đảng viên trong thanh niên tại Hà Tĩnh Do đó, việc nghiên cứu nhằm hỗ trợ các Đảng bộ phường, xã trong thành phố Hà Tĩnh thực hiện nhiệm vụ phát triển đảng viên là rất cần thiết và phù hợp.
Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Từ năm 2007 đến nay, công tác phát triển đảng viên trong thanh niên tại các Đảng bộ phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh đã gặp nhiều thách thức Bài viết này sẽ phân tích thực trạng công tác PTĐV trong thanh niên và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác này trong thời gian tới.
Nghiên cứu công tác phát triển đoàn viên (PTĐV) trong thanh niên là một lĩnh vực rộng lớn, liên quan đến nhiều khía cạnh và có thể được xem xét ở nhiều giai đoạn khác nhau Tuy nhiên, trong khuôn khổ luận văn thạc sĩ này, tác giả chỉ tập trung vào công tác PTĐV của thanh niên sống và làm việc tại các phường, xã, có mối liên hệ chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền và các đoàn thể địa phương Nghiên cứu này sẽ xem xét các Đảng bộ phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh từ năm 2007 đến nay và đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác PTĐV trong tương lai.
Cơ sở lý luận và phương pháp nghiên cứu
Luận văn này được xây dựng dựa trên lý luận của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các quan điểm của Đảng về việc xây dựng Đảng cũng như công tác thanh niên.
Luận văn áp dụng các phương pháp nghiên cứu chung của khoa học xã hội kết hợp với các phương pháp đặc thù của Chính trị học Trong đó, chú trọng vào các phương pháp phân tích, tổng hợp, nghiên cứu định tính, nghiên cứu định lượng và so sánh.
Đóng góp của luận văn
Luận văn có thể sử dụng làm tài liệu tham khảo trong nghiên cứu và chỉ đạo thực tiễn công tác PTĐV của các Đảng bộ phường, xã
Bài viết này tổng quan về thực trạng công tác phát triển Đảng viên trong thanh niên của các Đảng bộ phường, xã tại thành phố Hà Tĩnh từ năm 2007 đến nay Đồng thời, bài viết cũng đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao và đổi mới công tác phát triển Đảng viên trong thanh niên ở các phường, xã của thành phố Hà Tĩnh trong thời gian tới.
Kết cấu luận văn
Ngoài phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục, nội dung của luận văn gồm 2 chương, 4 tiết.
CÔNG TÁC PHÁT TRIỂN ĐẢNG VIÊN TRONG THANH NIÊN TRÊN ĐỊA BÀN PHƯỜNG, XÃ Ở THÀNH PHỐ HÀ TĨNH – CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN
Công tác phát triển phát triển đảng viên trong thanh niên trên địa bàn phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh - một số vấn đề về lý luận
xã ở thành phố Hà Tĩnh - một số vấn đề về lý luận
1.1.1 Quan niệm của Đảng bộ phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh về công tác phát triển đảng viên trong thanh niên
Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) luôn chú trọng đến việc phát triển đội ngũ đảng viên, đặc biệt là trong thanh niên, vì đây là vấn đề chiến lược ảnh hưởng đến tương lai của cả Đảng và đất nước Trong bối cảnh thế giới đầy biến động hiện nay, việc phát triển Đảng trong thanh niên không chỉ giúp củng cố sức mạnh của ĐCSVN mà còn đáp ứng yêu cầu đổi mới và tự chỉnh đốn để giữ vững vai trò lãnh đạo trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Việc kết nạp đảng viên mới là cần thiết để tăng cường sức mạnh cho Đảng và đảm bảo sự kế thừa, phát triển bền vững Cần tích cực xây dựng nguồn lực phát triển đảng viên, chú trọng công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, và xây dựng lực lượng cảm tình nòng cốt tại các cơ sở Đặc biệt, nên hướng phát triển đảng viên trong các đối tượng như công nhân, thanh niên lao động, sinh viên, giáo viên, và Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tại những nơi còn thiếu đảng viên Lãnh đạo Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cần được quan tâm thường xuyên, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng Đảng, đồng thời xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể cho công tác phát triển Đảng trong thanh niên để đạt được hiệu quả thiết thực.
Hiện nay, địa bàn dân cư là khu vực khó khăn nhất trong việc vận động thanh niên Tại thành phố Hà Tĩnh, thanh niên có thể được phân thành bốn nhóm: nhóm thứ nhất là đoàn viên trong tổ chức Đoàn, Hội ngoài phường, xã; nhóm thứ hai là đoàn viên trong tổ chức Đoàn, Hội ở phường, xã; nhóm thứ ba là thanh niên tham gia các câu lạc bộ, đội, nhóm theo sở thích không thuộc Đoàn, Hội; và nhóm thứ tư là thanh niên chưa được tập hợp trong tổ chức nào Nghiên cứu này tập trung vào nhóm thứ hai, thứ ba và thứ tư, tức là thanh niên trên địa bàn dân cư Đảng Cộng sản Việt Nam chỉ kết nạp những người ưu tú, có lập trường chính trị vững vàng và năng lực thực hiện nhiệm vụ của Đảng, đồng thời nhấn mạnh việc phát triển đảng viên phải đặt chất lượng lên hàng đầu, chú trọng đến những người ưu tú trong các thành phần kinh tế và đoàn viên Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh.
Theo Điều 1 của Điều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, đảng viên là chiến sĩ cách mạng trong đội tiên phong của giai cấp công nhân và nhân dân lao động, cam kết phấn đấu suốt đời cho lý tưởng của Đảng Đảng viên phải đặt lợi ích của Tổ quốc và nhân dân lên trên lợi ích cá nhân, tuân thủ nghiêm chỉnh Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết của Đảng và pháp luật Nhà nước Họ cần hoàn thành tốt nhiệm vụ, có đạo đức và lối sống lành mạnh, gắn bó với nhân dân, tuân thủ tổ chức và kỷ luật của Đảng, đồng thời giữ gìn đoàn kết trong Đảng.
Chất lượng đảng viên là yêu cầu quan trọng trong quá trình phát triển đảng viên mới, đòi hỏi sự chú ý và chỉ đạo tỉ mỉ từ các cơ sở đảng Quy trình này bao gồm tuyên truyền, giáo dục, lựa chọn, kết nạp và hỗ trợ đảng viên dự bị trở thành đảng viên chính thức, cần thực hiện nghiêm túc theo Điều lệ Đảng và hướng dẫn của Trung ương Trong công tác phát triển đảng viên, cần chú trọng đến chất lượng, lấy tiêu chuẩn đảng viên làm cơ sở và có kế hoạch cụ thể, không hạ thấp yêu cầu về chất lượng vì số lượng, đồng thời cũng không nên có thái độ hẹp hòi hay bảo thủ trong việc phát triển đảng viên mới.
Chất lượng đảng viên cao là yếu tố quyết định cung cấp cán bộ chất lượng cho Đảng, Nhà nước và các tổ chức nhân dân Sự liên kết chặt chẽ giữa chất lượng đảng viên và tổ chức Đảng được thể hiện qua quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Đảng mạnh là do chi bộ tốt Chi bộ tốt là do các đảng viên tốt.”
Chỉ thị 75 của Bộ Chính trị nhấn mạnh rằng việc kết nạp đảng viên phải đảm bảo chất lượng, mặc dù số lượng cũng có vai trò quan trọng trong bối cảnh hiện nay Đảng cần có một số lượng đảng viên phù hợp để hoàn thiện tổ chức và thực hiện vai trò lãnh đạo, đặc biệt trong các Đảng bộ phường, xã Mối quan hệ giữa số lượng và chất lượng đảng viên là vấn đề phức tạp, đặc biệt ở thành phố Hà Tĩnh, nơi nhiều đảng viên không còn phát huy được vai trò do thay đổi hoàn cảnh Các cấp ủy Đảng đã tìm cách giải quyết tình trạng này, nhưng số đảng viên cũ sẽ dần giảm trong 10 đến 15 năm tới Trong khi đó, việc kết nạp đảng viên mới, nhất là thanh niên ưu tú, gặp nhiều khó khăn về cả số lượng và chất lượng Do đó, các Đảng bộ phường, xã cần linh hoạt trong việc áp dụng tiêu chuẩn đảng viên, không cứng nhắc mà phải phù hợp với từng điều kiện cụ thể Nếu phát triển đảng viên trẻ một cách hiệu quả, chất lượng đảng viên sẽ được nâng cao, góp phần xây dựng thành phố Hà Tĩnh ngày càng văn minh, hiện đại trong tương lai.
Hiện nay, trong đội ngũ đảng viên, mặc dù phần lớn có phẩm chất và đạo đức tốt, vẫn tồn tại một bộ phận không nhỏ đảng viên thoái hóa về chính trị, tư tưởng và năng lực Điều này cho thấy sự cần thiết phải nâng cao vai trò của đảng viên đối với tổ chức Đảng và quần chúng Kinh nghiệm thực tiễn của Đảng ta đã chỉ rõ rằng, để xây dựng đội ngũ đảng viên vững mạnh, cần thực hiện đồng thời ba biện pháp: giáo dục bồi dưỡng, chỉnh đốn và phát triển đội ngũ đảng viên.
1.1.2 Vai trò và ý nghĩa của công tác phát triển đảng viên trong thanh niên 1.1.2.1 Vai trò của thanh niên
Thanh niên là một bộ phận quan trọng của xã hội, đóng vai trò hàng đầu trong việc dựng nước và giữ nước Các nhà tư tưởng như C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin đã nhận định thanh niên là lực lượng cách mạng mạnh mẽ, có vai trò thiết yếu trong các cuộc cách mạng, đồng thời luôn gắn bó với giai cấp công nhân và đảng tiên phong C.Mác nhấn mạnh rằng thanh niên giữ vai trò quan trọng trong việc kế thừa và phát triển những thành tựu của thế hệ đi trước do những quy luật phát triển khách quan của xã hội.
Trong quá trình lãnh đạo, Đảng ta luôn nhận thức rõ vai trò quan trọng của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng Nghị quyết Trung ương 7 (khóa X) khẳng định thanh niên là lực lượng xã hội to lớn, đóng vai trò quyết định trong tương lai và vận mệnh dân tộc Họ là lực lượng chủ yếu trong nhiều lĩnh vực, sẵn sàng đảm nhận những công việc đòi hỏi hy sinh, gian khổ, sức khỏe và sáng tạo Với độ tuổi sung sức nhất về thể chất và trí tuệ, thanh niên luôn thể hiện sự năng động, sáng tạo và khát khao tự khẳng định mình.
Ph Ăngghen nhấn mạnh rằng thanh niên không thể tách rời khỏi chính trị, vì thực tế cuộc sống hiện tại đang thu hút giới trẻ tham gia vào đời sống chính trị Ông là người đầu tiên đưa ra những khái niệm như "đội quân xung kích quyết định của đạo quân vô sản" và "đội hậu bị của đảng" để nhấn mạnh vai trò quan trọng của thanh niên trong sự nghiệp cách mạng.
Năm 1853, khi "đảng của Mác" đã khẳng định vị trí trên chính trường, Ăngghen nhấn mạnh rằng thế hệ trẻ là nguồn lực quan trọng nhất cho đảng Luận thuyết của Mác - Ăngghen khẳng định rằng quần chúng nhân dân đông đảo cần được tập hợp, tổ chức và giáo dục, để tư tưởng của họ theo kịp thời đại và phù hợp với dòng chảy cách mạng đang diễn ra.
V.I Lênin đã nhấn mạnh vai trò quan trọng của thanh niên trong cuộc cách mạng, coi họ là "nguồn sinh lực chiến đấu" Ông chỉ ra rằng việc thanh niên chiếm ưu thế trong đảng cách mạng là điều tự nhiên, vì họ luôn đi đầu trong công cuộc đổi mới và đấu tranh chống lại chế độ cũ Đây là luận điểm thể hiện rõ nhất vai trò của thanh niên trong cuộc đấu tranh cách mạng.
Hiện nay, có hàng triệu thanh niên công nông đang tham gia vào lực lượng hậu bị, và khi hoàn cảnh khó khăn hơn, họ càng sát cánh bên chúng ta với tinh thần hy sinh cao cả Điều này mang lại cho chúng ta niềm tin vững chắc rằng chúng ta đã xây dựng được một nguồn lực hậu bị dồi dào và có khả năng khai thác lâu dài với quy mô lớn.
Lênin nhấn mạnh tầm quan trọng của lực lượng thanh niên trong việc tham gia vào bộ máy lãnh đạo của Đảng và quản lý nhà nước trong chế độ mới, với phương thức hoạt động hiệu quả hơn Ông tin rằng nếu công việc không diễn ra quá gấp gáp, chỉ trong vài năm, sẽ có một lực lượng thanh niên đông đảo đủ khả năng làm thay đổi bộ máy Điều này thể hiện rõ vai trò và đóng góp của thanh niên trong quản lý xã hội và xây dựng chủ nghĩa cộng sản Lập trường của những người cộng sản chân chính là cần giáo dục cộng sản cho thế hệ trẻ và kết hợp giáo dục này với cuộc đấu tranh cách mạng của giai cấp công nhân.
Thực trạng công tác phát triển đảng viên trong thanh niên trên địa bàn phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh
1.2 Thực trạng công tác phát triển đảng viên trong thanh niên trên địa bàn phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh
Vào ngày 28/5/2007, Thành phố Hà Tĩnh chính thức trở thành đô thị loại III, trực thuộc tỉnh Hà Tĩnh, với 4.679 đảng viên trong Đảng bộ thành phố Đến cuối năm 2013, số lượng đảng viên đã tăng lên 6.172, cùng với 46 Đảng bộ cơ sở và 280 chi bộ.
Từ năm 2007, Đảng bộ thành phố ĐNĐV đã liên tục phát triển về cả số lượng lẫn chất lượng Đến năm 2007, số lượng đảng viên có trình độ chuyên môn từ đại học trở lên đã tăng đáng kể, phản ánh sự nâng cao năng lực và trình độ của đội ngũ đảng viên trong thành phố.
Tính đến tháng 12/2013, trong tổng số 6.172 đảng viên, có 2.019 đồng chí (32,7%) có trình độ cao đẳng và đại học, tăng 6,2% so với năm 2007 Số lượng thạc sĩ và tiến sĩ là 67 đồng chí (1,08%), tăng 0,76% Về lý luận chính trị, có 170 đồng chí (2,75%) đạt trình độ cử nhân chính trị và cao cấp, tăng 0,4% Trong tổng số đảng viên, 1.244 đồng chí (26,5%) đã qua đào tạo lý luận chính trị cao cấp, 110 đồng chí (2,35%) có trình độ cử nhân chính trị và 1.452 đồng chí (31%) có trình độ trung cấp.
Biểu 1.2: Tình hình đảng viên qua các năm 2007 - 2013
(Nguồn: Ban Tổ chức Thành ủy Hà Tĩnh)
Cơ cấu đảng viên hiện tại cho thấy tỷ lệ đảng viên trẻ rất thấp, trong khi tỷ lệ đảng viên hưu trí và mất sức lại cao Sự chênh lệch lớn giữa số đảng viên trên 60 tuổi và số đảng viên dưới 30 tuổi cho thấy tuổi đời bình quân của toàn đảng bộ gần 50 tuổi, điều này phản ánh sự mất cân đối nghiêm trọng trong cơ cấu đảng viên.
Xác định công tác phát triển đảng viên (CTPTĐV) là nhiệm vụ quan trọng và thường xuyên, nhằm đảm bảo sự kế thừa và phát triển của Đảng Điều này giúp củng cố các chi bộ và đảng bộ về mọi mặt, đồng thời thực hiện tốt trách nhiệm của mình Kể từ năm 2007, Thành ủy và các cấp ủy trực thuộc đã rất chú trọng đến CTPTĐV, coi đây là một nhiệm vụ chính trị then chốt.
Biểu 1.3: Đảng viên mới kết nạp từ 2007 - 2012
Số ĐV mới kết nạp
(Nguồn: Ban Tổ chức Thành ủy Hà Tĩnh)
Các Đảng bộ phường, xã đã chú trọng đến công tác phát triển đảng viên, đặc biệt trong bối cảnh lão hóa rõ rệt trong đội ngũ đảng viên Sự thiếu hụt cán bộ cơ sở một phần do chưa thực hiện tốt công tác phát triển đảng viên mới trong thanh niên Từ năm 2007, tổng số đảng viên tại 16 xã, phường là 3582, chiếm 76.5% tổng số đảng viên toàn thành phố; đến cuối năm 2013, con số này tăng lên 5178, chiếm 83.8% Trong đó, đảng viên hưu trí là 2971, chiếm 57.3%, cho thấy sự cần thiết phải tăng cường phát triển đảng viên trẻ và đảng viên đang công tác tại các cơ quan, trường học, và các tổ chức ở địa phương.
Sự chênh lệch về độ tuổi giữa các đảng viên lớn tuổi (60 tuổi) và đảng viên trẻ (dưới 30 tuổi) trên toàn thành phố là đáng kể, và đối với các phường, xã, sự chênh lệch này còn lớn hơn nữa, khiến cho xu hướng "lão hóa" và suy giảm hiệu quả của một số tổ chức cơ sở đảng trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị trở nên khó có thể biện minh.
Khảo sát tại 5 Đảng bộ phường Bắc Hà, Nam Hà, Tân Giang, Trần Phú và Đảng bộ xã Thạch Hạ đã chỉ ra những ưu điểm và khó khăn trong công tác phát triển đảng viên trẻ.
1.2.1 Những ưu điểm Ở Đảng bộ phường Bắc Hà, từ 2007 đến tháng 12 năm 2013 phát triển được
Trong tổng số 52 đảng viên, có 29 nữ, chiếm tỷ lệ 55,76% Đoàn viên thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh chiếm 44,2% với 23 thành viên Về phân loại theo tính chất công tác, 8 đồng chí là công chức Nhà nước (15,38%), 27 người làm việc tại các đơn vị sự nghiệp (51,9%), 3 đồng chí là cán bộ quản lý doanh nghiệp (5,76%), và 5 người là cán bộ chiến sĩ lực lượng vũ trang (9,61%).
2 dân quân phường (3,84%); 12 công tác ở tổ dân phố (23,03%); 11 cán bộ phường (21,15%) Chi bộ phát triển nhiều nhất là 9 đảng viên, ít nhất là 2 đảng viên
Trước tình hình lão hóa nhanh của đảng viên, cấp ủy đã chú trọng công tác phát triển đảng viên trẻ, đặc biệt trong thanh niên tại địa bàn dân cư Đảng bộ đã ban hành nghị quyết chuyên đề về phát triển Đảng trong thanh niên, xác định rõ trách nhiệm của cấp ủy và phân công các thành viên xuống sinh hoạt với các chi bộ để kiểm tra việc thực hiện nghị quyết, nhằm nâng cao nhận thức cho từng đảng viên về ý nghĩa của công tác này Hầu hết các chi bộ đều chú trọng đến chất lượng trong việc kết nạp đảng viên trẻ, với tỷ lệ đảng viên trẻ có trình độ học vấn và chuyên môn ngày càng tăng Đặc biệt, nhiều đảng viên trẻ được kết nạp khi còn rất trẻ (18-20 tuổi), phản ánh tín hiệu tích cực Công tác phát triển đảng viên cũng được chú trọng tại các trường học và trạm y tế, góp phần quan trọng vào việc củng cố hệ thống chính trị ở cấp cơ sở Từ năm 2007 đến 2013, Đảng bộ phường Nam Hà đã kết nạp 63 đảng viên, trong đó 32 là thanh niên, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ và hiệu quả của công tác này Các đảng viên mới đã phát huy tốt vai trò, góp phần nâng cao sức mạnh lãnh đạo và thực hiện thắng lợi nhiệm vụ chính trị tại địa phương.
Trong năm 2013, Đảng bộ phường Tân Giang đã kết nạp 8 đảng viên, trong đó 62.5% là những người trẻ tuổi từ 21-33, tất cả đều có trình độ học vấn và đảm bảo tiêu chuẩn phẩm chất chính trị Các đảng viên mới đã phát huy vai trò tiên phong, hoàn thành tốt nhiệm vụ, với nhiều đồng chí trở thành nòng cốt phong trào địa phương như ủy viên BCH phụ nữ, tổ trưởng, tổ phó tổ dân phố và phường đội phó Dù gặp khó khăn do ảnh hưởng của tôn giáo, với quyết tâm và sự hỗ trợ từ chi bộ, họ đã chứng tỏ năng lực và trở thành đảng viên được bà con tín nhiệm.
Việc phát triển đảng viên trong thanh niên tại ba phường trung tâm của thành phố có ý nghĩa quan trọng, được thể hiện qua Nghị quyết số 06 NQ/Th.U của Ban Thường vụ Thành ủy ban hành ngày 17 tháng 10 năm 2007, nhằm tăng cường lãnh đạo công tác phát triển đảng viên ở các Đảng bộ, chi bộ trực thuộc trong giai đoạn tới.
Từ năm 2008 đến 2020 và những năm tiếp theo, các cấp ủy cần thường xuyên chú trọng thực hiện Chương trình Phát triển Đảng viên (CTPTĐV) để đảm bảo yêu cầu về số lượng Qua 6 năm triển khai tinh thần chỉ thị tại ba Đảng bộ phường, đã đạt được một số kết quả cụ thể đáng ghi nhận.
Biểu 1.4: Số lƣợng đảng viên mới kết nạp từ 2007 - 2012 Đảng bộ
(Nguồn: Ban Tổ chức Thành ủy Hà Tĩnh)
Trong đợt kết nạp đảng viên mới, 143 đảng viên được chọn lọc kỹ lưỡng, đảm bảo chất lượng với 46,7% là nữ và 43,3% là đoàn viên thanh niên, tất cả đều có trình độ trung học phổ thông trở lên Đối tượng phát triển chủ yếu là giáo viên và lực lượng vũ trang Mặc dù số lượng thanh niên ưu tú được kết nạp vào Đảng tại phường còn khiêm tốn, nhưng họ đã thể hiện vai trò quan trọng trong phong trào đoàn tại cơ sở, tích cực tuyên truyền và vận động thanh niên phấn đấu gia nhập Đảng Qua các kỳ phân loại chất lượng, hầu hết các đảng viên mới đều đạt tiêu chuẩn loại 1 và được công nhận là đảng viên chính thức đúng thời hạn.
Xã Thạch Hạ, nằm ở phía Đông Thành phố Hà Tĩnh, được sáp nhập từ huyện Thạch Hà vào năm 2004, với gần 90% hộ dân sản xuất nông nghiệp và khoảng 60% dân số theo đạo Thiên Chúa Công tác phát triển đảng viên (CTPTĐV) là nhiệm vụ quan trọng của cấp ủy và các chi bộ Đảng Đảng ủy đã lập kế hoạch khảo sát lý lịch từng đối tượng là con em cán bộ và gia đình cách mạng để tìm nguồn phát triển Đảng, đặc biệt ở các chi bộ có đông tín đồ Nhờ vào công tác bồi dưỡng và khảo sát kỹ lưỡng, nhiều đối tượng quần chúng sau giai đoạn thử thách đã được xét kết nạp, giúp tăng cường nguồn lực cho Đảng Trong hơn 7 năm qua, Đảng bộ xã đã phát triển được 55 đảng viên mới, đạt tỷ lệ 20,48%.
Dự báo và phương hướng công tác phát triển đảng viên trong
2.1.1 Những điều kiện thuận lợi, khó khăn và một số dự báo công tác phát triển đảng viên trong thanh niên trên địa bàn phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh
Trong bối cảnh hiện nay, các Đảng bộ phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh đang đối mặt với nhiều thuận lợi và khó khăn trong việc thực hiện nhiệm vụ trẻ hóa Đoàn Thanh niên Thực trạng và nguyên nhân của công tác phát triển Đoàn viên thanh niên (CTPTĐV) cho thấy rằng, so với trước đây, tình hình hiện tại có nhiều cơ hội hơn để phát triển Đoàn viên thanh niên Những thuận lợi này cần được khai thác hiệu quả nhằm nâng cao chất lượng công tác Đoàn tại địa phương.
Mặc dù phải đối mặt với các âm mưu "diễn biến hòa bình" từ các thế lực thù địch và vượt qua nhiều thử thách, đời sống của đảng viên và nhân dân thành phố Hà Tĩnh đã cải thiện rõ rệt so với 15-20 năm trước Cơ chế kinh tế mới và sự mở rộng dân chủ đã tạo điều kiện cho mọi người, đặc biệt là thanh niên, bày tỏ ý kiến, đề đạt nguyện vọng và phát huy lợi thế của mình trong học tập, lao động sản xuất và cống hiến.
Uy tín của Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN) đã được duy trì và ngày càng nâng cao trong những năm đổi mới gần đây Điều này tạo ra một thuận lợi lớn, là chỗ dựa tinh thần và tổ chức vững chắc cho mọi đảng viên, bất kể là mới tham gia hay đã có nhiều năm cống hiến, đang hoạt động hay đã nghỉ hưu.
Uy tín và vai trò của Đảng được thể hiện qua sự kiên định trong mục tiêu và con đường phát triển của dân tộc, đồng thời đảm bảo sự vững mạnh của bộ máy nhà nước và các tổ chức chính trị, xã hội từ Trung ương đến cơ sở.
Thành tựu của công cuộc đổi mới dưới sự lãnh đạo của Đảng đã mang lại sức mạnh mới cho đất nước, cải thiện đời sống nhân dân và làm thay đổi bộ mặt thành phố Hà Tĩnh từng ngày Kết quả này khẳng định vai trò lãnh đạo của Đảng, đồng thời thể hiện sự tin tưởng của nhân dân vào Đảng như là người lãnh đạo duy nhất, sẵn sàng chia sẻ khó khăn và tha thứ cho những khuyết điểm của một số đảng viên khi họ nhận lỗi và sửa chữa sai lầm.
Trong cơ cấu Đảng bộ phường, xã tại thành phố Hà Tĩnh, số đảng viên hưu trí và lớn tuổi chiếm trên 80%, thậm chí có nơi lên tới 90% Đây là những chiến sĩ cách mạng kiên cường, được tôi luyện qua nhiều năm đấu tranh gian khổ cho độc lập, tự do Họ sở hữu tinh thần kiên định và nhiều kinh nghiệm trong lãnh đạo và vận động quần chúng, thực sự là "vốn quý" của Đảng và nhân dân Mặc dù đã nghỉ hưu, nhiều đồng chí vẫn tích cực tham gia công tác ở cơ sở, được tín nhiệm bầu vào các cấp ủy, phát huy tác dụng tốt Dù tuổi cao sức yếu, một số đồng chí được miễn sinh hoạt nhưng vẫn giữ vững phẩm chất của người cộng sản, góp phần lớn vào việc giáo dục thế hệ trẻ.
Hà Tĩnh là vùng đất với truyền thống cách mạng kiên cường và hiếu học Trong thời kỳ đổi mới, dưới sự chỉ đạo của Tỉnh ủy và Thành ủy, cuộc vận động xây dựng chỉnh đốn Đảng tại các Đảng bộ phường, xã đã đạt được những kết quả nhất định Đặc biệt, công tác phát triển Đảng viên trẻ trong thanh niên đã góp phần trẻ hóa đội ngũ, nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, nhận được sự đồng tình từ các tầng lớp nhân dân Đây là cơ sở quan trọng để các Đảng bộ phường, xã tiếp tục nâng cao nhận thức và thống nhất ý chí, hành động nhằm nhanh chóng thực hiện việc trẻ hóa đội ngũ Đảng viên.
Trong bối cảnh mới, CTPTĐV trong thanh niên của các Đảng bộ phường, xã tại thành phố Hà Tĩnh đang phải đối mặt với nhiều thách thức và khó khăn, mặc dù vẫn có những thuận lợi cơ bản.
Cuộc sống trong cơ chế thị trường khiến thanh niên phải lo lắng cho bản thân và tương lai gia đình, không chỉ vì lý tưởng mà còn vì thực tế hàng ngày Trong bối cảnh này, lợi ích cá nhân trở thành động lực mạnh mẽ, ảnh hưởng đến tư tưởng và hành động của họ Việc có một công việc ổn định với thu nhập cao, cùng với sự giàu có và tương lai tươi sáng, luôn là những điều hấp dẫn đối với thanh niên Đây là nguyện vọng chính đáng, nhưng nhiều người lại đạt được mục tiêu không phải nhờ vào năng lực thực sự, mà chủ yếu do sự sắp đặt của gia đình hoặc các phương thức không chính đáng Do đó, động cơ gia nhập Đảng của một số thanh niên thường gắn liền với những lợi ích thực dụng này.
Trong quá trình chuyển đổi sang kinh tế thị trường, thanh niên đang phải đối mặt với nhiều thách thức tiêu cực Theo khảo sát, hơn 32% thanh niên ở địa phương vẫn thờ ơ với tổ chức Đoàn, trong khi tỷ lệ chi đoàn chưa được củng cố lên tới hơn 23% Các chính sách dành cho thanh niên tại phường, xã vẫn chưa đáp ứng đúng nhu cầu của họ Nhiều bạn trẻ gặp khó khăn trong việc xác định các khái niệm như làm giàu chính đáng và bất chính, cũng như chưa rõ cần học gì, học để làm gì và chọn nghề nào để có lợi cho bản thân và xã hội Họ cũng cần tìm hiểu các giá trị và tấm gương từ những đảng viên để phấn đấu vào Đảng Đây là những khó khăn chưa từng thấy mà thanh niên tại thành phố Hà Tĩnh phải đối mặt hiện nay.
Hiện nay, các tổ chức quần chúng ở phường, xã đang thu hút đông đảo sự tham gia của người về hưu và mất sức, phản ánh sự chuyển tiếp trong cơ chế quản lý hành chính Lớp cán bộ, đảng viên lớn tuổi chưa thể giao toàn bộ nhiệm vụ cho lớp trẻ, trong khi lớp trẻ lại thiếu kinh nghiệm cần thiết Mặc dù nguồn phát triển Đảng chủ yếu tập trung vào cán bộ trẻ trong các cơ quan nhà nước, nhưng trong bối cảnh kinh tế nhiều thành phần, việc chú trọng đến thanh niên làm việc trong khu vực tư nhân và thương mại cũng rất quan trọng Các Đảng bộ phường, xã cần xác định rõ hướng giải quyết cho vấn đề này, mặc dù thực tế còn gặp nhiều khó khăn.
Những thuận lợi về thanh niên tại thành phố Hà Tĩnh là cơ bản và lâu dài, trong khi các khó khăn và thách thức là tạm thời nhưng khó khắc phục Để vượt qua những thách thức này, cần có sự nỗ lực mạnh mẽ từ Đảng, chính quyền, các đoàn thể và chính bản thân thanh niên Dựa trên thực trạng thanh niên tại các phường, xã và CTPTĐV, có thể đưa ra một số dự báo cho năm 2020.
Vào những năm cuối thập niên thứ hai của thế kỷ XXI, Việt Nam đang trải qua sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế Xu hướng này mang đến cả cơ hội và thách thức lớn trong quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Khoa học, công nghệ và nguồn nhân lực ngày càng thể hiện rõ vai trò quan trọng của mình, trở thành tài sản quý giá hơn cả tài nguyên thiên nhiên Nguồn nhân lực không chỉ là yếu tố chủ đạo trong tăng trưởng kinh tế nhanh chóng mà còn bền vững Đầu tư vào phát triển nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài là lựa chọn thông minh để thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Giải pháp đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên trong thanh niên trên địa bàn phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh
2.2.1 Củng cố, kiện toàn, xây dựng các cấp ủy Đảng trong sạch, vững mạnh thực sự là chủ thể phát triển đảng viên
Chất lượng lãnh đạo của các cấp ủy Đảng đóng vai trò quan trọng và quyết định đến năng lực lãnh đạo cũng như sức chiến đấu của Đảng bộ phường, xã.
Tinh thần các nghị quyết của Trung ương, đặc biệt là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI), nhằm xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh trên các mặt chính trị, tư tưởng, đạo đức và phương thức lãnh đạo Chất lượng tổ chức và con người lãnh đạo phải gắn bó chặt chẽ, thúc đẩy lẫn nhau Các Đảng bộ phường, xã cần có sức chiến đấu mạnh mẽ để bảo vệ cái đúng, cái tích cực, và hạn chế tối đa những tiêu cực trong môi trường đô thị Cuộc đấu tranh giữa tiến bộ và lạc hậu là lâu dài và phức tạp, trong đó đội ngũ lãnh đạo Đảng đóng vai trò quyết định Để xây dựng các cấp ủy trong sạch, vững mạnh và phát triển đảng viên trẻ, cần tập trung vào những biện pháp cụ thể và hiệu quả.
Việc lựa chọn người vào cấp ủy cần đảm bảo tiêu chuẩn, phản ánh trí tuệ, năng lực và phẩm chất của Đảng bộ Mặc dù tiêu chuẩn là yếu tố chính, nhưng cũng không thể xem nhẹ cơ cấu để đảm bảo cấp ủy có đủ khả năng lãnh đạo các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, và an ninh quốc phòng tại địa phương Cần chú ý đưa vào cấp ủy những cán bộ, đảng viên trẻ từ các đoàn thể ở phường, xã, phù hợp với quy định của Điều lệ ĐCSVN và các quyết định của Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI.
Cấp ủy viên cần đáp ứng đầy đủ tiêu chuẩn về phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng và lối sống lành mạnh Họ phải chấp hành nghiêm túc nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt Đảng và pháp luật Nhà nước Ngoài ra, cấp ủy viên cần có kiến thức và năng lực để tham gia lãnh đạo tập thể, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đồng thời duy trì sự đoàn kết trong nội bộ đảng viên và nhận được sự tín nhiệm từ quần chúng.
Trong tình hình hiện nay, tiêu chuẩn cấp ủy viên của các Đảng bộ phường, xã cần phải chú trọng:
Cấp ủy viên cần kiên định với mục tiêu và con đường xã hội chủ nghĩa, trung thành với Đảng, chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh, đồng thời chấp hành nghiêm túc nguyên tắc tập trung dân chủ.
Đạo đức và lối sống cần phải trong sáng và trung thực, không mang tính tham vọng cá nhân hay cục bộ Chúng ta phải kiên quyết chống lại tham nhũng và mọi biểu hiện cơ hội, đồng thời đấu tranh mạnh mẽ để xây dựng một xã hội công bằng và minh bạch.
Để xây dựng và thực hiện quy chế làm việc hiệu quả, Đảng bộ và chi bộ phường, xã cần dựa trên nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt theo Điều lệ Đảng, đồng thời xác định rõ chức năng, nhiệm vụ và mối quan hệ lãnh đạo trong hệ thống chính trị Quy chế làm việc cụ thể và đúng đắn sẽ tạo cơ sở cho cấp ủy hoạt động khoa học và cách mạng, giúp từng cấp ủy viên nắm vững chức trách và thực hiện tốt nhiệm vụ của mình, đồng thời tham gia tổng kết công tác và hoàn thiện quy chế.
Ba là, việc phát huy dân chủ trong Đảng là rất quan trọng, đảm bảo mọi đảng viên và cấp ủy viên tại Đảng bộ phường, xã đều có quyền thực hiện ý kiến của mình Cần khuyến khích các cấp ủy viên thể hiện quyền và trách nhiệm của họ trong việc phát biểu ý kiến và tranh luận thẳng thắn, góp phần làm rõ các vấn đề liên quan đến đường lối, quan điểm, chủ trương, chính sách và giải pháp trong quá trình chuẩn bị quyết định và nghị quyết của cấp ủy, dựa trên nguyên tắc tập trung dân chủ của Đảng.
Bốn là, Thực hành thường xuyên, nghiêm túc chế độ tự phê bình và phê bình, tăng cường đoàn kết thống nhất trong các cấp ủy Đảng Ngoài việc tổ chức phê bình theo định kỳ các cấp ủy phải thường xuyên, kịp thời phát hiện, xử lý dứt điểm những tiêu cực xuất hiện trong đội ngũ cấp ủy Đi đôi với biện pháp phòng ngừa tiêu cực để làm trong sạch cấp ủy thì phải chăm lo bồi dƣỡng nâng cao trình độ về mọi mặt cho từng cấp ủy viên, nhất là lãnh đạo chủ chốt
Năm là, Muốn nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy Đảng ở phường, xã cần phải đổi mới phong cách và lề lối làm việc của từng cấp ủy viên Thiết thực nhất là xây dựng chương trình hoạt động (toàn khóa, hàng năm, hàng quí, hàng tháng) của của cấp ủy để xác định nhiệm vụ trọng tâm và cấp bách cho từng thời gian Cần duy trì chế độ phân công cấp ủy viên, nhất là cấp ủy viên thường vụ phụ trách từng địa bàn, từng lĩnh vực, theo định kỳ phải xuống cơ sở gặp gỡ và đối thoại với đảng viên và nhân dân, qua đó mới có thể phát hiện những nhân tố mới tích cực, điển hình mới tiên tiến góp phần nâng cao năng lực thực tiễn của cấp ủy
2.2.2 Chủ động làm tốt và đổi mới nội dung, hình thức, phương pháp giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên trong tình hình mới; thường xuyên lựa chọn đoàn viên ưu tú bổ sung vào diện đối tượng Đảng
Công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho thanh niên trên địa bàn dân cư ở thành phố Hà Tĩnh thời gian qua đƣợc quan tâm thực hiện với những nội dung phong phú, đa dạng, bao gồm: Giáo dục cho thanh niên về chủ nghĩa Mác-Lênin, tƣ tưởng Hồ Chí Minh, đặc biệt là vị trí và vai trò của tư tưởng Hồ Chí Minh đối với sự nghiệp cách mạng Việt Nam; Tuyên truyền các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; các sự kiện chính trị quan trọng của đất nước, các ngày kỷ niệm quan trọng của Đảng, Đoàn; các thành tựu kinh tế - xã hội đạt được trong sự nghiệp đổi mới Trên cơ sở đó hình thành niềm tin, lý tưởng của thanh niên vào đường lối đổi mới mà Đảng, nhân dân đã lựa chọn; Giáo dục truyền thống yêu nước, tự hào dân tộc, nâng cao ý thức chính trị, tinh thần cảnh giác cách mạng cho thanh niên, qua đó phát huy vai trò của thanh niên trong đấu tranh phản bác, làm thất bại âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch; Giáo dục tinh thần đoàn kết, làm cho thanh niên nhận rõ đƣợc vai trò của khối đại đoàn kết toàn dân tộc và đoàn kết quốc tế trong lịch sử dân tộc cũng nhƣ trong công cuộc đổi mới đất nước
Trước tình hình như vậy, vấn đề chủ động nâng cao chất lượng và đổi mới nội dung phương pháp giáo dục bồi dưỡng lý tưởng cách mạng cho thanh niên càng trở nên quan trọng, đòi hỏi Đảng, Đoàn các cấp cũng nhƣ hệ thống tuyên truyền giáo dục phải có nhận thức sâu sắc, thái độ tích cực, chủ động trong công tác này
Về nội dung của giáo dục, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước theo định hướng XHCN cần phải tập trung vào các chủ đề:
+ Nhận thức về Đảng, về CNXH và sự lựa chọn con đường XHCN ở nước ta, mục tiêu của sự nghiệp đổi mới do Đảng lãnh đạo
+ Về truyền thống văn hóa dân tộc, truyền thống cách mạng của Đảng nói chung, Đảng bộ và nhân dân thành phố Hà Tĩnh nói riêng
+ Về chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa quốc tế gắn liền với nhận thức về thời đại
+ Về ý thức chính trị, nghĩa vụ công dân, tình cảm cách mạng
Lý tưởng cách mạng là “hình chiếu tinh thần” của hiện tại vào tương lai, lý tưởng quyết định nội dung của những mục tiêu mà mỗi người đặt ra cho mình Vì vậy, phải nhấn mạnh rằng nhiệm vụ của công tác giáo dục lý tưởng cách mạng cho thế hẹ trẻ Việt Nam trong điều kiện hiện nay là phải cụ thể hóa nội dung, làm sáng tỏ cơ sở khoa học của lý tưởng đó, cùng với việc tìm tòi những hình thức, phương pháp phong phú đa dạng để từng bước thực hiện lý tưởng cách mạng phù hợp với đặc điểm của từng thời kỳ, gắn với việc thực hiện những công việc cụ thể hàng ngày của mỗi thanh niên V.I.L đặc biệt nhấn mạnh rằng: “Tất cả sẽ chỉ là nguyện vọng hão huyền nếu không biết gắn bó lý tưởng với những sự kiện hiện tại, với những công việc cụ thể hằng ngày Quần chúng sẽ không chấp nhận nó và do đó không thực hiện nó ( Giáo dục lý tưởng cách mạng cho Thanh niên) Đối với thanh niên trên địa bàn phường, xã ở thành phố Hà Tĩnh cần phải cụ thể hóa nội dung lý tưởng cách mạng trên như sau: