Giới thiệu sách giáo khoa Ngữ văn 7
Tiếp nối Ngữ văn 6, SGK Ngữ văn 7 được biên soạn dựa trên các quan điểm:
Quan điểm tích hợp trong giáo dục được thể hiện qua nhiều cấp độ, bao gồm tích hợp thể loại và chủ đề, kết hợp các kỹ năng đọc, viết, nói và nghe Đồng thời, việc dạy đọc hiểu văn bản cũng cần được tích hợp với việc dạy tiếng Việt, cũng như tích hợp giữa viết và tiếng Việt để nâng cao hiệu quả học tập.
– Quan điểm học thông qua trải nghiệm và kiến tạo tri thức.
Các quan điểm hiện đại về đọc, viết, nói và nghe nhấn mạnh rằng đây là quá trình tương tác giữa người đọc và văn bản, cũng như giữa người viết, người nói với người đọc, người nghe Đọc không chỉ đơn thuần là giải mã văn bản mà còn là quá trình kiến tạo nghĩa, trong khi viết được xem là một tiến trình liên tục chứ không chỉ là sản phẩm cuối cùng Hơn nữa, hoạt động viết và nói – nghe phản ánh sự hiểu biết của người viết và người nói về đối tượng giao tiếp, các phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ, cũng như mục đích giao tiếp.
SGK Ngữ văn 7 không chỉ kế thừa những ưu điểm của chương trình hiện hành mà còn thể hiện những điểm tích cực từ SGK của các nước khác, như thiết kế nhiệm vụ học tập dựa trên yêu cầu cần đạt và phù hợp với đặc điểm tâm lý, lứa tuổi của học sinh Bên cạnh đó, sách còn tích hợp giữa đọc hiểu và tiếng Việt, giúp học sinh tiếp cận các văn bản có giá trị một cách hiệu quả.
1.2 Những điểm mới nổi bật của sách giáo khoa Ngữ văn 7
So với sách giáo khoa hiện tại, sách Ngữ văn 7 trong bộ Chân trời sáng tạo có nhiều cải tiến nổi bật về yêu cầu cần đạt, tính tích hợp, nội dung dạy học theo chủ đề, và cách thiết kế các nhiệm vụ học tập.
Các yêu cầu cần đạt trong từng bài học của sách giáo khoa được xây dựng dựa trên các tiêu chí về phẩm chất và năng lực theo Chương trình giáo dục phổ thông (CTGDPT).
Bộ GD và ĐT đã đề ra các yêu cầu đối với học sinh lớp 7 trong chương trình giáo dục phổ thông môn Ngữ văn, nhằm giúp giáo viên và học sinh định hướng rõ ràng kết quả cần đạt sau mỗi bài học Dựa trên những yêu cầu này, giáo viên có thể xác định các phương pháp dạy và học phù hợp để nâng cao hiệu quả giáo dục.
Tích hợp các văn bản đọc theo chủ điểm và thể loại giúp học sinh không chỉ nắm vững kiến thức về thể loại mà còn phát triển khả năng nhận biết về thế giới tự nhiên, xã hội và bản thân.
Tiếng nói của vạn vật THƠ BỐN CHỮ, NĂM CHỮ Hành trang tri thức VB NGHỊ LUẬN
Bài học cuộc sống TRUYỆN NGỤ NGÔN Trí tuệ dân gian TỤC NGỮ
Những góc nhìn văn chương VB NGHỊ LUẬN Nét đẹp văn hoá Việt VB THÔNG TIN
Quà tặng của thiên nhiên TUỲ BÚT, TẢN VĂN Trong thế giới viễn tưởng TRUYỆN
Từng bước hoàn thiện bản thân VB THÔNG TIN Lắng nghe trái tim mình THƠ
Tích hợp các kỹ năng đọc, viết, nói và nghe là một phần quan trọng trong tất cả các bài học, thể hiện ở nhiều mức độ khác nhau Chẳng hạn, trong bài "Tiếng nói của vạn vật" (Bài 1), học sinh không chỉ học cách đọc hiểu mà còn được rèn luyện kỹ năng viết thông qua việc sáng tác thơ bốn chữ và năm chữ.
Khi nghiên cứu các bài thơ bốn chữ và năm chữ, học sinh không chỉ tiếp thu nội dung mà còn hiểu rõ đặc điểm của thể loại thơ này Những kiến thức này sẽ giúp các em có khả năng sáng tác những bài thơ bốn chữ và năm chữ một cách hiệu quả.
Tích hợp đọc và tiếng Việt giúp học sinh sử dụng tri thức tiếng Việt để hiểu văn bản tốt hơn, với việc đưa kiến thức tiếng Việt vào bài học dựa trên sự hiện diện của kiến thức đó trong văn bản đọc.
1.2.3 Các tri thức nền trong sách giáo khoa
Chương trình Ngữ văn lớp 7 được xây dựng dựa trên yêu cầu tri thức của CTGDPT năm 2018, bao gồm kiến thức và kỹ năng cần thiết Tri thức Ngữ văn được chia thành hai phần chính: tri thức đọc hiểu và tri thức tiếng Việt Tri thức đọc hiểu cung cấp cho học sinh công cụ để không chỉ hiểu văn bản trong sách giáo khoa mà còn các văn bản khác cùng thể loại Trong khi đó, tri thức về tiếng Việt tập trung vào các hiện tượng ngôn ngữ trong văn bản, giúp học sinh nâng cao khả năng đọc hiểu.
Tri thức về kiểu bài viết bao gồm định nghĩa, đặc điểm và yêu cầu cụ thể, giúp học sinh (HS) hiểu và áp dụng đúng các yếu tố của kiểu bài Mẫu văn bản (VB) đóng vai trò như một mô hình trực quan, thể hiện đầy đủ nội dung và hình thức cần thiết, phù hợp với khả năng nhận thức của HS Mục tiêu của mẫu là để HS học cách tạo lập văn bản, không phải sao chép nội dung Điều này khác với việc HS chép văn mẫu từ giáo viên hay từ các tác giả chuyên nghiệp, bởi vì HS chỉ nên học từ những mẫu phù hợp với trình độ của mình.
Nội dung tri thức về nói và nghe trong sách giáo khoa bao gồm cách trình bày một kiểu bài cụ thể và các kỹ năng giao tiếp tổng quát, như kỹ năng trình bày, lắng nghe và phản hồi Những kỹ năng này giúp học sinh có khả năng giao tiếp hiệu quả trong nhiều tình huống khác nhau trong cuộc sống.
1.3 Các nhiệm vụ học tập Điểm mới của các nhiệm vụ học tập trong SGK Ngữ văn 7 là:
Được xây dựng dựa trên nguyên tắc khuyến khích sự chủ động và sáng tạo của học sinh, phương pháp này hướng dẫn học sinh từng bước trong việc xây dựng tri thức của riêng mình, thay vì chỉ cung cấp kiến thức có sẵn.
“mớm” kiến thức cho HS.
Để đạt được các yêu cầu về phẩm chất và năng lực, cần chú trọng phát triển các kỹ năng đọc, viết, nói và nghe theo định hướng của Chương trình Giáo dục phổ thông tổng thể cũng như Chương trình Giáo dục phổ thông môn Ngữ văn.
– Phù hợp với tầm nhận thức và đặc điểm tâm, sinh lí của HS lớp 7.
– Tiếp nối và nâng cao những kĩ năng HS đã được học ở lớp 6.
1.3.1 Đặc điểm của các nhiệm vụ học tập phần Đọc
