TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ QUẢN LÝ NGUỒN VỐN QUỸ QUỐC
Tổng quan tình hình nghiên cứu về nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm 5 1 Các nghiên cứu về quản lý nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm đã được công bố
Trong bối cảnh phát triển và hội nhập quốc tế, Đảng và Nhà nước ta chú trọng phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và an ninh quốc phòng, trong đó phát triển kinh tế là then chốt Phát triển kinh tế không chỉ thúc đẩy các lĩnh vực khác mà còn tạo cơ hội việc làm cho thanh niên, đặc biệt là thanh niên nông thôn Tuy nhiên, nhiều thanh niên hiện nay đang gặp khó khăn về vốn, khoa học kỹ thuật và kinh nghiệm quản lý, ảnh hưởng đến khả năng tự tạo việc làm và nâng cao thu nhập Vấn đề quản lý nguồn vốn đầu tư cho thanh niên đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà khoa học, với nhiều công trình nghiên cứu liên quan đến quản lý nguồn vốn hỗ trợ từ nhà nước.
1.1.1 Các nghiên cứu về quản lý nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm đã được công bố
Luận văn Thạc sỹ của tác giả Lờ Thị tập trung vào việc nâng cao chất lượng cho vay vốn nhằm giải quyết vấn đề việc làm tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Hà Tĩnh Nội dung nghiên cứu đề xuất các giải pháp hiệu quả để cải thiện dịch vụ cho vay, từ đó hỗ trợ người dân trong việc tạo ra việc làm bền vững.
Hạnh Nguyên (2007) đã phân tích thực trạng cho vay vốn giải quyết việc làm tại Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh Hà Tây và đề xuất nhiều giải pháp cụ thể, bao gồm tăng cường huy động vốn, cải tiến quy trình thẩm định và xét duyệt vốn vay, hoàn thiện cơ chế bảo lãnh tín chấp, và phân định rõ trách nhiệm giữa các cơ quan trong quản lý và kiểm tra sử dụng vốn vay Bên cạnh đó, tác giả nhấn mạnh cần xây dựng cơ chế xử lý rủi ro hợp lý, tăng cường tuyên truyền hoạt động cho vay, hiện đại hóa ngân hàng, và hoàn thiện chỉ tiêu đánh giá chất lượng cho vay vốn đối với từng dự án Luận văn cũng đề cập đến việc cho vay từ Quỹ quốc gia về việc làm nhằm hỗ trợ đoàn viên, hội viên các tổ chức chính trị xã hội như Hội Nông dân, Hội phụ nữ, và Đoàn thanh niên.
Luận văn Thạc sỹ của Nguyễn Thế Thành với đề tài “Một số giải pháp giải quyết việc làm cho người lao động huyện Đông Anh” nhằm nghiên cứu và đề xuất các giải pháp hiệu quả để cải thiện tình hình việc làm cho người lao động tại huyện Đông Anh Tác giả tập trung vào việc phân tích thực trạng thị trường lao động và đưa ra những biện pháp thiết thực nhằm nâng cao cơ hội việc làm cho người dân trong khu vực.
Năm 2007, nghiên cứu đã phân tích thực trạng giải quyết việc làm tại huyện Đông Anh, Hà Nội và đề xuất một số giải pháp chiến lược cho các ngành công nghiệp, nông nghiệp, và thương mại - dịch vụ Các giải pháp cụ thể bao gồm tăng cường phối hợp giữa các ngành và tổ chức trong công tác giải quyết việc làm, nâng cao chất lượng đào tạo, đầu tư phát triển sản xuất để tạo việc làm cho người lao động, hoàn thiện hệ thống thông tin về nhu cầu và tuyển dụng việc làm, và thực hiện hiệu quả chương trình quốc gia hỗ trợ việc làm Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ tập trung vào việc giải quyết việc làm chung cho người lao động tại huyện Đông Anh mà không đề cập đến việc sử dụng nguồn vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm cho đối tượng lao động là thanh niên.
Luận văn Thạc sĩ với đề tài "Giải quyết việc làm cho lực lượng lao động thanh niên tại tỉnh Bình Định" của tác giả nhằm phân tích và đề xuất các giải pháp hiệu quả để nâng cao cơ hội việc làm cho thanh niên trong khu vực Nghiên cứu tập trung vào các yếu tố ảnh hưởng đến thị trường lao động và đưa ra những khuyến nghị thiết thực nhằm cải thiện tình hình việc làm cho lực lượng lao động trẻ.
Nguyễn Công Đệ (2008) đề xuất nhiều giải pháp nhằm phát triển kinh tế gắn liền với phân bổ lại lực lượng lao động, bao gồm xã hội hóa trong việc giải quyết việc làm cho thanh niên và phát huy vai trò của tổ chức Đoàn Thanh niên Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển đào tạo nghề, hoạt động dịch vụ việc làm, cho vay vốn từ Quỹ quốc gia hỗ trợ việc làm, xuất khẩu lao động, và các giải pháp cụ thể cho từng nhóm lao động thanh niên Mặc dù đề tài đã đề cập đến vấn đề việc làm cho thanh niên tỉnh Bình Định, nhưng chưa phân tích sâu về công tác quản lý và sử dụng nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm tại đây.
Một luận văn Thạc sỹ có đề tài “Việc làm và chính sách tạo việc làm ở
Bài viết "Hải Dương hiện nay" của tác giả Bùi Thanh Thủy (2005) nghiên cứu các giải pháp tạo việc làm, bao gồm: phát triển kinh tế trọng điểm để thu hút lao động, cải cách và duy trì nền kinh tế nhiều thành phần, sử dụng tài chính - tiền tệ, giáo dục đào tạo, và phát triển thị trường lao động Đề tài này liên quan đến chính sách việc làm cho nhiều đối tượng, đặc biệt là thanh niên, nhưng chưa đề cập nhiều đến việc quản lý và sử dụng nguồn vốn giải quyết việc làm, bao gồm Quỹ quốc gia về việc làm.
Nghiên cứu của Trần Thùy Linh tập trung vào Quỹ quốc gia về việc làm, với đề tài "Biện pháp hiệu quả nhằm tăng cường hiệu quả quản lý các dự án vay vốn Quỹ quốc gia về việc làm".
Trong bài viết năm 2007, tác giả nêu rõ về dự án quản lý các khoản vay từ Quỹ quốc gia về việc làm, đồng thời đưa ra các giải pháp chính như cải thiện cơ chế chính sách, tối ưu hóa quy trình thủ tục điều hành, nâng cao hiệu quả quản lý và tăng cường hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân vay vốn, mặc dù chưa xác định đối tượng cụ thể.
Bài viết “Việc làm cho thanh niên trong tiến trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước” trên tạp chí đề cập đến vai trò của Quỹ quốc gia về việc làm trong việc nâng cao thu nhập và tạo cơ hội việc làm cho thanh niên Nội dung nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hỗ trợ thanh niên trong bối cảnh phát triển kinh tế, nhằm thúc đẩy sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước.
Trong bài viết của tác giả Nguyễn Hoàng Hiệp trên tạp chí Lao động và xã hội năm 2006, trang 17, vai trò và tầm quan trọng của việc làm đối với thanh niên được nhấn mạnh rõ ràng Tác giả nhấn mạnh rằng các cấp, các ngành cần chú trọng đến cơ chế, chính sách và nguồn vốn để hỗ trợ thanh niên trong việc tạo ra việc làm Việc làm và thu nhập được xem là mối quan tâm chính đáng của thanh niên, tuy nhiên, tác giả chưa đề cập đến nguồn vốn cụ thể để hỗ trợ thanh niên trong việc này.
Bài viết "Đánh giá công tác cho vay vốn Quỹ quốc gia về việc làm" trên baolaocai.vn nêu bật tình hình cho vay giải quyết việc làm tại Lào Cai, bao gồm nhu cầu vay vốn, nguồn vốn hạn hẹp và một số dự án sử dụng vốn vay không đúng mục đích Mặc dù bài viết đề cập đến vấn đề cho vay chung từ Quỹ quốc gia về việc làm, nhưng chưa đi sâu vào đối tượng vay vốn cụ thể là thanh niên Trong khi đó, báo cáo "Báo cáo nghiên cứu khoa học - Tổng kết chương trình giải quyết việc làm và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực tỉnh Hải Dương giai đoạn 2007-2012" của Phạm Văn Thuấn nhấn mạnh việc giải quyết việc làm và các nguồn vốn vay, bao gồm Quỹ quốc gia về việc làm tại Hải Dương Tác giả kiến nghị tăng cường bổ sung nguồn vốn và nâng mức cho vay để phù hợp với thực tế, nhưng cũng chưa đề cập đến công tác quản lý và sử dụng nguồn vốn vay cho thanh niên.
1.1.2 Đánh giá chung về tình hình nghiên cứu và những khoảng trống đặt ra cho luận văn
Các nghiên cứu và bài viết đã phân tích sâu về Quỹ quốc gia về việc làm, tập trung vào việc giải quyết vấn đề việc làm cho thanh niên Những giải pháp và kiến nghị được đưa ra đều thực tiễn, phù hợp với tình hình hiện tại và có thể áp dụng vào thực tế.
Các nghiên cứu đã chỉ ra cơ sở lý luận và thực trạng việc làm cho thanh niên, đồng thời đề xuất giải pháp sử dụng Quỹ quốc gia về việc làm Việc đánh giá cao vai trò của thanh niên và tiềm năng lao động của họ là rất quan trọng, nhằm hỗ trợ thanh niên trong việc lập thân và khởi nghiệp.
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
Chọn điểm nghiên cứu
Hải Dương, tỉnh thuộc Cụm Đồng bằng sông Hồng, giáp ranh với Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh, Bắc Giang, Bắc Ninh, Hưng Yên và Thái Bình, nằm trong cụm kinh tế phát triển mạnh mẽ Với 12 huyện, thị xã và thành phố cùng dân số gần 1,8 triệu người, Hải Dương có gần 40 khu, cụm công nghiệp, thu hút đông đảo lực lượng lao động, đặc biệt là thanh niên.
Tỉnh Hải Dương đang tích cực thúc đẩy thu hút đầu tư, đặc biệt khuyến khích thanh niên thành lập doanh nghiệp để tạo việc làm Sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng công nghiệp và dịch vụ, giảm tỷ trọng nông nghiệp đã tạo ra nhu cầu lớn về vốn, khoa học công nghệ và kinh nghiệm quản lý trong giới trẻ Quỹ quốc gia về việc làm đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ thanh niên tiếp cận nguồn vốn cần thiết để khởi nghiệp.
Phương pháp thu thập và xử lý số liệu
Đề tài nghiên cứu sử dụng phương pháp thu thập số liệu thứ cấp, với các dữ liệu cần thiết được lấy từ nhiều nguồn khác nhau Các nguồn số liệu thứ cấp bao gồm thông tin từ UBND tỉnh Hải Dương, Cục Thống kê tỉnh, các sở như Tài chính, Lao động - Thương binh - Xã hội, Tỉnh đoàn thanh niên, và Ngân hàng Chính sách xã hội tỉnh.
Số liệu sơ cấp được thu thập từ 20 hộ gia đình vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm, cùng với ý kiến của Giám đốc hai chi nhánh Ngân hàng chính sách xã hội huyện, 12 cán bộ Đoàn cấp huyện và xã, 02 chủ tịch UBND cấp xã, và 50 thanh niên tham gia tư vấn nghề nghiệp Các công trình nghiên cứu đã được công bố, bên cạnh đó, thông tin và tài liệu từ sách, báo, tạp chí, và trang web liên quan cũng được sử dụng để hỗ trợ đề tài.
Bài phỏng vấn với lãnh đạo UBND và tổ chức Đoàn các cấp tập trung vào quan điểm về thanh niên và vấn đề việc làm cho họ Nội dung phỏng vấn đề cập đến nhu cầu việc làm và thu nhập của thanh niên, cùng với những hỗ trợ vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm, do tổ chức Đoàn xét duyệt cho thanh niên và hộ gia đình Bên cạnh đó, phỏng vấn cũng nêu rõ những khó khăn và vướng mắc trong quá trình lập hồ sơ dự án vay, thủ tục vay, cũng như quá trình thu hồi vốn vay.
Nội dung điều tra phỏng vấn thanh niên tập trung vào việc tuyên truyền và giới thiệu nguồn vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm Điều này bao gồm việc nắm bắt chủ trương, biện pháp và cách thức triển khai của tổ chức đoàn các cấp, cũng như các điều kiện và thủ tục vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm.
Nội dung điều tra phỏng vấn hộ gia đình thanh niên vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm bao gồm quy trình từ lập dự án, vay vốn, sản xuất, tạo việc làm mới đến hoàn trả vốn và lãi Bên cạnh đó, phỏng vấn cũng ghi nhận sự hỗ trợ và điều kiện từ các cấp, ngành cũng như những kiến nghị và đề xuất liên quan đến nguồn vốn vay này.
Phương pháp điều tra xã hội học
Điều tra xã hội học là phương pháp thu thập thông tin về các hiện tượng và quá trình kinh tế - xã hội trong bối cảnh thời gian và địa điểm cụ thể Phương pháp này giúp phân tích và đưa ra những kiến nghị chính xác nhằm cải thiện công tác giải quyết việc làm.
Phương pháp điều tra xã hội học có một số đặc điểm nổi bật sau:
Phương pháp điều tra xã hội học mang lại lợi ích lớn trong việc thu thập thông tin định tính, bao gồm quan điểm, thái độ, động cơ, tâm tư và nguyện vọng của người tham gia.
Điều tra xã hội học cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản của điều tra thống kê, đồng thời áp dụng phương pháp xử lý số liệu thống kê như một phần thiết yếu trong quy trình nghiên cứu.
Trong điều tra xã hội học, ngoài việc áp dụng các phương pháp điều tra và thống kê, cần kết hợp thêm các phương pháp thực nghiệm và trưng cầu ý kiến Đồng thời, các yếu tố tâm lý cũng cần được xem xét trong quá trình điều tra để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả của kết quả thu được.
Trong phạm vi của vấn đề, tác giả tiến hành điều tra trong phạm vi không gian, thời gian và đối tƣợng cụ thể nhƣ sau:
- Địa điểm: Tiến hành điều tra tại thị xã Chí Linh, huyện Thanh Hà, Kinh Môn và Gia Lộc
Đối tượng điều tra bao gồm lãnh đạo Ngân hàng chính sách xã hội huyện, chủ tịch UBND xã, cán bộ Đoàn cơ sở và hộ gia đình thanh niên được vay vốn.
Mục đích của công tác tổ chức và thực hiện cho vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm là nhằm hỗ trợ thanh niên trong việc tiếp cận nguồn vốn này, đáp ứng tâm tư và nguyện vọng của họ Đồng thời, việc này cũng nhằm đánh giá hiệu quả sử dụng nguồn vốn vay, từ đó thúc đẩy sự phát triển kinh tế và cải thiện đời sống của thanh niên.
THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NGUỒN VỐN QUỸ QUỐC GIA VỀ VIỆC LÀM TẠI TỈNH ĐOÀN HẢI DƯƠNG
Tình hình thanh niên và vấn đề giải quyết việc làm cho thanh niên tại tỉnh Hải Dương
3.1.1 Đặc điểm địa lý, kinh tế, xã hội tỉnh Hải Dương
Hải Dương là một tỉnh nằm ở trung tâm vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, cách Hà Nội 60 km, Hải Phòng 45 km và vịnh Hạ Long 80 km Tỉnh này sở hữu hệ thống giao thông đa dạng, bao gồm đường sắt, đường bộ và đường thủy, tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển và phát triển kinh tế.
Vị trí địa lý thuận lợi cùng với hệ thống giao thông phát triển đã giúp Hải Dương dễ dàng kết nối và giao lưu kinh tế với các tỉnh, thành phố trong nước và quốc tế.
Tính đến cuối năm 2012, Hải Dương đã quy hoạch 11 khu công nghiệp và 33 cụm công nghiệp, tạo điều kiện việc làm cho lao động trong và ngoài tỉnh Cơ cấu kinh tế của tỉnh đã chuyển dịch nhanh chóng theo hướng công nghiệp, với tỷ trọng nông, lâm, thủy sản giảm từ 34,8% xuống 14,9%, trong khi tỷ trọng công nghiệp tăng từ 37,2% lên 52,4% Đến năm 2014, tổng kim ngạch xuất khẩu ước đạt 1.647,3 triệu USD, tăng 8,4% so với năm 2013.
Hải Dương có dân số đứng thứ 11 trong 63 tỉnh, thành phố cả nước và thứ 5 trong 8 tỉnh thuộc vùng Đồng bằng sông Hồng Lực lượng lao động tại đây chủ yếu là người trẻ, với tỷ lệ lao động chiếm trên 50% tổng dân số.
Vào năm 2011, dân số trung bình của tỉnh đạt 1.718.895 người, trong đó tỷ lệ người trong độ tuổi lao động là 63,5% Đến năm 2012, dân số tăng lên 1.724.970 người và tỷ lệ người trong độ tuổi lao động cũng tăng lên 64,2%.
Hải Dương có những điều kiện thuận lợi để tham gia vào phân công lao động trong khu vực Bắc Bộ, đặc biệt trong việc trao đổi hàng hóa với các tỉnh, thành phố trên toàn quốc và xuất khẩu.
3.1.2 Đặc điểm của thanh niên tỉnh Hải Dương
Văn kiện Đại hội Đoàn tỉnh Hải Dương lần thứ XII vào tháng 8/2012 (tính hết năm 2011) toàn tỉnh có trên 41 vạn thanh niên trong độ tuổi từ 16-
Thanh niên Việt Nam hiện chiếm gần 30% tổng dân số và khoảng 45% lực lượng lao động, với tỷ lệ thanh niên nông thôn là 38,2%, thanh niên học sinh, sinh viên 20,5%, thanh niên công nhân 20,5%, thanh niên công chức, viên chức 6,0%, thanh niên đô thị 10,8%, thanh niên lực lượng vũ trang 2,5%, thanh niên tôn giáo, dân tộc 1%, và thanh niên đi lao động, du học ở nước ngoài 0,5%.
- Tỷ lệ thanh niên trong cơ cấu dân số của tỉnh Hải Dương
Theo thống kê của Cục Thống kê tỉnh Hải Dương tính đến cuối năm 2012, tỉnh Hải Dương có 414.855 thanh niên trong độ tuổi từ 16-30, chiếm 24,05% dân số và 45% lực lượng lao động của tỉnh Điều này cho thấy thanh niên đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển chính trị, kinh tế và văn hóa - xã hội của Hải Dương.
Bảng 3.1: Tỷ lệ thanh niên trong cơ cấu dân số tỉnh Hải Dương giai đoạn 2012 - 2014
Năm Số lƣợng thanh niên
Nguồn: Cục Thống kê tỉnh Hải Dương, giai đoạn 2012-2014
Nhìn chung, từ năm 2012 - 2014, số lƣợng thanh niên liên tục tăng qua các năm Năm 2012 số lượng thanh niên là 414.855 người, dự kiến đến năm
2015 số lượng thanh niên là 440.123 người, tăng 15.345 người so với năm
Từ năm 2012 đến 2014, tỷ lệ thanh niên trong tổng dân số tỉnh Hải Dương không có nhiều biến động Tỷ lệ này duy trì ổn định trong suốt thời gian này, phản ánh sự ổn định của nhóm tuổi thanh niên trong cộng đồng.
Tỷ lệ thanh niên trong lực lượng lao động tỉnh Hải Dương đã duy trì sự ổn định, giảm từ 24,05% vào năm 2012 xuống còn 22,40% vào năm 2014.
- Đặc điểm của thanh niên tỉnh Hải Dương
Lực lượng thanh niên Hải Dương hiện có trình độ học vấn cao, với tỷ lệ lao động qua đào tạo vượt 50% và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trong những năm tới Kỹ năng tin học, ngoại ngữ và khả năng ứng dụng khoa học kỹ thuật của thanh niên cũng được cải thiện rõ rệt Hầu hết thanh niên Hải Dương có nhận thức chính trị tốt, lối sống lành mạnh và sức khỏe tốt, đồng thời tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội và phát triển kinh tế.
Thanh niên Hải Dương đang có xu hướng tìm kiếm việc làm tại các khu công nghiệp và doanh nghiệp cả trong và ngoài tỉnh Họ nhận thức rõ ràng về tầm quan trọng của công việc, chấp hành tốt các chủ trương của Đảng và chính sách của Nhà nước Với tinh thần ham học hỏi, sáng tạo và đam mê lao động, thanh niên nơi đây quyết tâm thoát nghèo và xây dựng cuộc sống tốt đẹp cho bản thân, gia đình và xã hội.
Tuy nhiên, thanh niên hiện nay vẫn còn thiếu tính độc lập, chủ động và khả năng thực hành sau đào tạo, không đáp ứng đủ yêu cầu của quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa Vấn đề thất nghiệp, thiếu việc làm, công việc không ổn định, cạnh tranh lao động và thu nhập thấp đang là những thách thức cấp bách cần được giải quyết.
3.1.3 Vấn đề giải quyết việc làm cho thanh niên tại Hải Dương
Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu đã gây ra tác động lớn đến sự phát triển kinh tế của Việt Nam, đặc biệt là tỉnh Hải Dương Hệ quả nghiêm trọng nhất là sự gia tăng tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm, trong đó thanh niên là nhóm chịu ảnh hưởng nặng nề nhất Mặc dù số lượng thanh niên bước vào độ tuổi lao động ngày càng tăng, nhưng cơ hội tìm kiếm việc làm lại ngày càng khan hiếm Thực trạng này được thể hiện rõ qua số liệu về tỷ lệ thanh niên thất nghiệp và thiếu việc làm tại Hải Dương trong giai đoạn 2012-2014.
Bảng 3.2: Vấn đề giải quyết việc làm cho thanh niên tỉnh Hải Dương giai đoạn 2012 - 2014
Năm Tổng số Đủ việc làm Thiếu việc làm Thất nghiệp
Nguồn: Trung tâm Giới thiệu việc làm thanh niên tỉnh Hải Dương, giai đoạn 2012 - 2014
Từ năm 2012 đến 2014, tỷ lệ thanh niên có việc làm tại Hải Dương tăng từ 92% lên 93%, với 381.948 người có đủ việc làm vào năm 2014 Sự phát triển công nghiệp hóa và thu hút đầu tư tại 11 khu công nghiệp và 33 cụm công nghiệp đã góp phần gia tăng số lượng cơ sở sản xuất kinh doanh vừa và nhỏ, tạo thêm cơ hội việc làm cho thanh niên Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm đã giảm, vẫn còn 13.280 thanh niên thiếu việc làm và 13.128 thanh niên thất nghiệp, cho thấy việc giải quyết vấn đề việc làm cho nhóm này vẫn là thách thức lớn cần sự quan tâm từ các cấp, ngành và tổ chức đoàn.
Thực trạng công tác quản lý nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm tại Tỉnh đoàn Hải Dương
3.2.1 Vốn, nguồn vốn, mục tiêu, nguyên tắc và tiêu chí đánh giá
Vốn là số tiền được đưa vào lưu thông với mục đích sinh lời, và nó có thể được sử dụng dưới nhiều hình thức khác nhau.
Theo nghĩa hẹp thì: vốn là tiềm lực tài chính của mỗi cá nhân, mỗi doanh nghiệp, mỗi quốc gia
Vốn được hiểu là tổng hợp các yếu tố kinh tế cần thiết để sản xuất hàng hóa và dịch vụ, bao gồm tài sản hữu hình, tài sản vô hình, kiến thức kinh tế và kỹ thuật, cũng như khả năng quản lý và sự khéo léo của đội ngũ cán bộ Quan điểm này đóng vai trò quan trọng trong việc tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn trong nền kinh tế thị trường Tuy nhiên, việc xác định vốn theo cách này gặp nhiều khó khăn, đặc biệt trong bối cảnh nước ta có trình độ quản lý kinh tế chưa cao và hệ thống pháp luật còn chưa hoàn thiện.
Theo David Begg, Stenley Ficher và Rudiger Darubuses trong cuốn Kinh tế học, vốn hiện vật là giá trị của hàng hóa đã sản xuất, được sử dụng để tạo ra hàng hóa và dịch vụ khác, bên cạnh đó còn có vốn tài chính Vốn được coi là hàng hóa nhưng tiếp tục được sử dụng trong sản xuất kinh doanh Quan điểm này làm rõ nguồn gốc hình thành vốn và trạng thái biểu hiện của nó, tuy nhiên, vẫn còn thiếu sót khi chưa đề cập đến mục đích sử dụng vốn.
Một số nhà kinh tế học cho rằng vốn là lượng sản phẩm tạm thời mà nhà đầu tư phải hy sinh cho tiêu dùng hiện tại, nhằm thúc đẩy sản xuất tiêu dùng trong tương lai Quan điểm này chủ yếu tập trung vào động cơ đầu tư hơn là bản chất và biểu hiện của nguồn vốn Do đó, nó không đáp ứng được nhu cầu nâng cao hiệu quả sử dụng vốn cũng như việc phân tích nguồn vốn.
Các quan điểm về vốn thể hiện vai trò quan trọng trong bối cảnh lịch sử và mục đích nghiên cứu cụ thể Tuy nhiên, trong cơ chế thị trường hiện nay, những quan điểm này vẫn chưa đáp ứng đầy đủ yêu cầu quản lý đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
Quỹ Quốc gia giải quyết việc làm cung cấp nguồn vốn vay cho hộ tƣ nhân, hộ gia đình, cá nhân và doanh nghiệp nhằm tạo ra việc làm cho người lao động Việc quản lý nguồn vốn bao gồm các phương pháp cho vay và thu hồi nhằm tối ưu hóa hiệu quả sử dụng vốn vay.
3.2.1.2 Mục tiêu và nguyên tắc
Mục tiêu chính là nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh tại tỉnh Hải Dương, nhằm đạt được kết quả tối ưu nhất trong các hoạt động hỗ trợ việc làm.
Sở Lao động Thương binh và Xã hội chịu trách nhiệm quản lý nhà nước, trong khi Quỹ được giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội quản lý và cho vay Tỉnh đoàn thanh niên có nhiệm vụ tiếp nhận, thẩm định, duyệt dự án và điều chuyển vốn.
Để đảm bảo hiệu quả trong hoạt động cho vay, cần chú trọng vào việc cho vay đúng đối tượng và kịp thời, đồng thời đảm bảo mức vay, thời hạn vay và lãi suất hợp lý Mỗi dự án phải tạo ra ít nhất một việc làm mới và có doanh số thu nợ cao, tỷ lệ nợ quá hạn thấp Ngoài ra, cần giảm bớt các thủ tục hành chính để nâng cao tính hiệu quả Những nỗ lực này sẽ góp phần nâng cao vị thế và uy tín của tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
3.2.2 Bộ máy tổ chức quản lý nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm tại Tỉnh đoàn Hải Dương
Tỉnh đoàn Hải Dương có vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu và tham mưu cho Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh về các chủ trương, nghị quyết và kế hoạch công tác của Đoàn, Hội, Đội cũng như phong trào thanh thiếu nhi Nhiệm vụ chính bao gồm hướng dẫn và kiểm tra việc thực hiện các nghị quyết của Đoàn, tổ chức các phong trào hành động cách mạng cho thanh niên, cùng với việc tổng hợp và phân tích tình hình hoạt động của Đoàn Tỉnh đoàn cũng có trách nhiệm đề xuất kiến nghị với cấp ủy đảng và chính quyền về các chính sách liên quan đến thanh thiếu nhi, xây dựng và quản lý cơ sở vật chất phục vụ hoạt động của Ban Chấp hành, cũng như quản lý tổ chức, biên chế, ngân sách và công tác thi đua khen thưởng của Đoàn theo quy định hiện hành.
Tỉnh đoàn Hải Dương, với vai trò là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên, luôn nỗ lực bảo vệ lợi ích hợp pháp và chăm sóc đời sống vật chất, tinh thần cho thanh niên Trong những năm qua, tổ chức này đặc biệt chú trọng đến việc cho vay vốn và tạo việc làm, nhằm hỗ trợ thanh niên phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống.
Tỉnh đoàn hàng năm tổ chức các chương trình tư vấn và hướng nghiệp cho học sinh trung học phổ thông, giúp thanh niên nhận thức đúng đắn về nghề nghiệp và việc làm phù hợp với năng lực cá nhân cũng như nhu cầu thị trường lao động Đồng thời, Tỉnh đoàn phối hợp với Đài phát thanh truyền hình tỉnh và Báo Thanh niên để tổ chức tư vấn mùa thi cho học sinh lớp 12, nhằm giải đáp các thắc mắc liên quan đến hồ sơ, thủ tục và cơ hội nghề nghiệp cho thanh niên.
Vào thứ hai, tỉnh đoàn sẽ cung cấp thông tin về thị trường lao động và nhu cầu tuyển dụng của doanh nghiệp dành cho thanh niên Các hoạt động như Ngày hội việc làm, các trang thông tin điện tử và sàn giao dịch việc làm sẽ được tổ chức nhằm hỗ trợ thanh niên tìm kiếm việc làm Đoàn trường sẽ tổ chức các buổi tập huấn kỹ năng tìm việc, giới thiệu địa chỉ thực tập và tư vấn chọn ngành nghề cho sinh viên Các đoàn cấp huyện, thị, thành phố cũng sẽ hướng dẫn và đào tạo nghề cho thanh niên, đặc biệt là ở khu vực nông thôn, nhằm tạo thêm việc làm tại chỗ Mỗi cơ sở đoàn sẽ trở thành địa chỉ tin cậy trong việc giới thiệu việc làm cho thanh niên Đồng thời, sẽ mở rộng quy mô và nâng cao hiệu quả hoạt động của Trung tâm giới thiệu việc làm thanh niên tỉnh Hải Dương và Trung tâm hỗ trợ thanh niên công nhân và lao động trẻ Hải Dương.
Vào thứ ba, tỉnh đoàn hỗ trợ thanh niên vay vốn từ Quỹ quốc gia về việc làm để phát triển các ngành nghề truyền thống và tự tạo việc làm Các dự án sản xuất kinh doanh và kinh tế hộ gia đình khả thi sẽ được xét duyệt để vay vốn với lãi suất ưu đãi, giúp mở rộng sản xuất kinh doanh và phát triển kinh tế địa phương.
Vào thứ tư hàng tuần, chúng tôi tổ chức các cuộc thi tay nghề nhằm tôn vinh thợ giỏi và khuyến khích sự phát triển kỹ năng Đồng thời, thành lập các câu lạc bộ thanh niên lập nghiệp để hỗ trợ và trao đổi kinh nghiệm trong sản xuất kinh doanh Chúng tôi cũng xây dựng các mô hình liên kết nhằm giúp thanh niên phát triển kinh tế, thiết lập quỹ hỗ trợ thanh niên tại các cơ sở đoàn, và đặc biệt quan tâm đến việc hỗ trợ thanh niên nghèo, thanh niên khuyết tật, cũng như thanh niên làm thuê trên địa bàn tỉnh.
- Bộ máy tổ chức công tác quản lý nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm
MỘT SỐ GIẢI PHÁP QUẢN LÝ NGUỒN VỐN QUỸ QUỐC 62
Mục tiêu giải quyết việc làm cho thanh niên tại tỉnh Hải Dương
Theo Văn kiện Đại hội Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh Hải Dương lần thứ XII (2012 - 2017), thanh niên Hải Dương là thế hệ mới, kế thừa truyền thống yêu nước và trách nhiệm với bản thân, gia đình và xã hội Họ là lực lượng tiềm năng, năng động và sáng tạo, luôn có hoài bão và ý chí vươn lên trong học tập và lao động Thanh niên mong muốn được tin tưởng, cống hiến, có việc làm ổn định và đời sống văn hóa tinh thần phong phú, trong một môi trường sống an toàn.
Kinh tế thị trường hiện nay đang tạo ra nhiều thách thức cho thanh niên, đặc biệt trong bối cảnh khủng hoảng kinh tế Sự chênh lệch về mức sống, trình độ học vấn và thu nhập ngày càng gia tăng, khiến thanh niên gặp khó khăn trong cuộc sống, học tập và tìm kiếm việc làm Vấn đề thất nghiệp và thiếu việc làm trở thành nỗi lo lớn đối với đông đảo thanh niên, dẫn đến việc nhiều người rơi vào các tệ nạn xã hội.
Tỉnh đoàn Hải Dương nhấn mạnh tầm quan trọng của việc giải quyết các vấn đề hiện tại của thanh niên, coi đây là nhiệm vụ thiết yếu cho sự phát triển xã hội Để phát huy vai trò của tổ chức chính trị - xã hội, cần tạo môi trường thuận lợi giúp thanh niên phát triển tài năng và nhiệt huyết Đồng thời, Tỉnh đoàn cần chú trọng đến nhu cầu lao động và việc làm của thanh niên, tạo cơ hội cho họ tự giải quyết việc làm và thúc đẩy thực hiện chính sách hỗ trợ việc làm thông qua quỹ quốc gia.
Giải quyết việc làm cho thanh niên là chính sách xã hội quan trọng nhằm phát triển bền vững và ổn định kinh tế tại tỉnh Hải Dương Mục tiêu của chương trình này, sử dụng nguồn vốn từ Quỹ quốc gia giải quyết việc làm, hướng đến việc tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho thanh niên đến năm 2017.
Đến năm 2017, Tỉnh đoàn đã quản lý nguồn vốn Quỹ quốc gia giải quyết việc làm với tổng số tiền đạt 8.500 triệu đồng, trong đó 90% các dự án vay thuộc về các cơ sở sản xuất kinh doanh.
- Giải quyết việc làm cho tổng cộng 4.500 thanh niên, góp phần giảm tỷ lệ thanh niên thất nghiệp và thanh niên thiếu việc làm
- Đảm bảo 90% thanh niên được thường xuyên tiếp cận các thông tin về chính sách vào năm 2017
- Tập huấn kỹ năng, nghiệp vụ cho ít nhất 1.500 lƣợt cán bộ đoàn chịu trách nhiệm về tổ chức thực thi chính sách.
- Quản lý tốt nguồn vốn vay, khống chế tỷ lệ nợ quá hạn dưới mức 0,5%, tỷ lệ vốn tồn ngân là 10%
Tất cả các huyện, thị xã và thành phố đều phải đảm bảo thành lập câu lạc bộ thanh niên làm kinh tế giỏi Những câu lạc bộ này sẽ được ưu tiên nhận hỗ trợ vốn từ quỹ quốc gia về việc làm, nhằm thúc đẩy hoạt động kinh doanh và phát triển kinh tế cho thanh niên.
Một số giải pháp quản lý nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm tại Tỉnh đoàn Hải Dương
4.2.1 Tăng tính dự báo tình hình thanh niên và vấn đề việc làm cho thanh niên tại tỉnh Hải Dương
Trong Văn kiện Đại hội Đoàn toàn tỉnh lần thứ XII (nhiệm kỳ 2012-
Tính đến năm 2011, tỉnh Hải Dương có gần 450.000 thanh niên trong độ tuổi 16-30, chiếm gần 30% dân số và gần 45% lực lượng lao động xã hội Trong đó, thanh niên nông thôn chiếm 38,2%, thanh niên học sinh, sinh viên 20,5%, thanh niên công nhân 20,5%, thanh niên công chức, viên chức 6,0%, thanh niên đô thị 10,8%, thanh niên lực lượng vũ trang 2,5%, thanh niên tôn giáo, dân tộc 1%, và thanh niên đi lao động, du học ở nước ngoài 0,5% Lực lượng thanh niên Hải Dương có trình độ học vấn cao, với tỷ lệ lao động qua đào tạo đạt trên 50% và có xu hướng tăng Trình độ tin học, ngoại ngữ và khả năng ứng dụng khoa học kỹ thuật của thanh niên cũng được nâng cao Đặc biệt, thanh niên Hải Dương có nhận thức chính trị, lối sống và sức khỏe tốt, cùng với sự tự tin và tính tích cực xã hội ngày càng cao.
Dự báo từ 2011 đến 2015, lực lượng lao động Hải Dương sẽ tăng thêm hơn 120.000 người mỗi năm, chủ yếu là thanh niên từ 15-35 tuổi Thanh niên sẽ tiếp tục dịch chuyển mạnh mẽ đến các khu công nghiệp và doanh nghiệp cả trong và ngoài tỉnh Tuy nhiên, vấn đề thất nghiệp, thiếu việc làm ổn định, cạnh tranh lao động và thu nhập thấp vẫn là những thách thức lớn Xu hướng chuyển dịch lao động từ nông thôn ra thành phố sẽ gây khó khăn trong việc đoàn kết thanh niên Trong tương lai, lao động thanh niên sẽ chiếm tỷ lệ cao trong các ngành nghề sử dụng công nghệ mới, nhưng vẫn chưa thích ứng tốt với cạnh tranh trên thị trường lao động trong nước và quốc tế.
Dự báo trong giai đoạn 2010 - 2015, thanh niên Hải Dương sẽ có sự nâng cao rõ rệt về kiến thức chuyên môn và tay nghề, tuy nhiên, kỷ luật lao động và kỹ năng làm việc, đặc biệt là kỹ năng làm việc nhóm, vẫn chưa phát triển tương xứng Sang giai đoạn 2016 - 2020, nhờ làm quen với môi trường lao động công nghiệp, kỷ luật lao động và kỹ năng làm việc của thanh niên sẽ được cải thiện đáng kể Trong giai đoạn 2010 - 2015, thanh niên sẽ có ý thức đúng đắn hơn về việc làm và ngày càng nhiều thanh niên tự nguyện, yên tâm làm việc tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh.
Chỉ tiêu về nghề nghiệp và việc làm đặt ra là 100% đoàn viên, thanh niên khối 12 được tư vấn và định hướng nghề nghiệp, đồng thời phối hợp dạy nghề và giới thiệu việc làm cho ít nhất 70.000 đoàn viên, thanh niên Đến cuối nhiệm kỳ, dư nợ của Ngân hàng CSXH ủy thác thông qua tổ chức Đoàn sẽ đạt 300 tỷ đồng Ưu điểm của kế hoạch này là khả năng dự đoán chính xác số lượng thanh niên có việc làm, chưa có việc làm, và số thanh niên sắp tốt nghiệp cần việc làm, từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể để hỗ trợ và tạo việc làm cho thanh niên.
Nhược điểm của tỉnh là trong bối cảnh đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, số lượng khu, cụm công nghiệp ngày càng tăng, dẫn đến lực lượng lao động, đặc biệt là thanh niên, ngày càng nhiều trong việc tìm kiếm việc làm và mong muốn được hỗ trợ giải quyết việc làm Điều này khiến cho công tác dự báo tình hình lao động trở nên khó khăn hơn mỗi năm.
4.2.2 Giảm bớt các thủ tục hành chính và đổi mới công tác thẩm tra, thẩm định trước khi cho vay vốn
Tỉnh đoàn Hải Dương cần chủ động đơn giản hóa thủ tục thẩm định và xét duyệt dự án vay vốn Để hoàn thành một chu kỳ dự án, các bước từ xây dựng, thẩm định, quyết định, giải ngân, giám sát đến thu hồi nợ cần được thực hiện đầy đủ Đồng thời, cần rà soát các dự án vay và thời gian vay để kịp thời chỉ đạo các đơn vị hướng dẫn thanh niên lập dự án vay mới (dự án gối) trước khi đến hạn thu hồi vốn.
Chuyển đổi các dự án vay hộ gia đình thành các dự án cho vay cho cơ sở sản xuất kinh doanh, nhằm hỗ trợ thanh niên trong việc xây dựng các mô hình sản xuất kinh doanh mới.
Để tối ưu hóa việc cho vay các dự án, cần tính toán hợp lý thời điểm cho vay nhằm đảm bảo thu hồi vốn thuận lợi cho các đợt giải ngân tiếp theo Cần tránh tình trạng cho vay không tập trung như hiện nay Đề xuất quy định thời gian giải ngân và thu hồi nguồn vốn vào quý 1 hàng năm sẽ giúp các dự án có cơ hội sản xuất kinh doanh ngay từ đầu năm.
Khi có nhiều dự án sản xuất kinh doanh cần vay vốn nhưng nguồn vốn hạn chế, sẽ tổ chức họp bình xét công khai Thành phần tham gia gồm Bí thư Tỉnh đoàn, Giám đốc Ngân hàng chính sách xã hội tỉnh, bộ phận hỗ trợ ban điều hành và các hộ gia đình có nhu cầu vay Các dự án được duyệt vay sẽ dựa trên tính khả thi cao nhất, rủi ro thấp nhất và khả năng tạo ra nhiều việc làm nhất.
Công khai số lượng vốn quản lý và thời gian giải ngân các dự án trên website của Tỉnh đoàn giúp thanh niên dễ dàng tra cứu thông tin, từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho việc nắm bắt cơ hội hỗ trợ và phát triển.
Tỉnh đoàn phối hợp với Ngân hàng chính sách xã hội tỉnh để rà soát và lựa chọn các dự án khả thi nhằm giải ngân, tránh tình trạng nợ quá hạn gây mâu thuẫn giữa tổ chức thực thi và đối tượng hưởng lợi Đối với các trường hợp thẩm định chưa kỹ và xảy ra xung đột, Tỉnh đoàn sẽ phối hợp với các cơ quan, ban ngành để giải quyết trên nguyên tắc hòa giải; trong trường hợp trây lì, sẽ áp dụng biện pháp xử lý mạnh mẽ như phạt hành chính Việc giảm bớt thủ tục hành chính giúp thanh niên nắm bắt cơ hội sản xuất, kinh doanh hiệu quả, đồng thời hạn chế rủi ro thông qua việc quy định rõ ràng các tiêu chí vay vốn, mức vốn, thời hạn và lãi suất, giúp thanh niên hiểu rõ hơn về quy trình vay từ quỹ quốc gia giải quyết việc làm.
Đơn giản hóa quy trình cho vay có thể gây ra tình trạng một nguồn vốn được sử dụng để cho hai đối tượng trong cùng một hộ gia đình vay, dẫn đến những rủi ro tài chính không mong muốn.
4.2.3 Tăng cường đề xuất bổ sung nguồn vốn Quỹ quốc gia về việc làm và nâng mức cho vay
Trong những năm gần đây, chương trình cho vay vốn từ Quỹ Quốc gia về việc làm tại tỉnh đã có tác động tích cực, hỗ trợ trực tiếp cho người lao động, hộ gia đình và doanh nghiệp, đặc biệt là thanh niên Nhờ nguồn vốn này, nhiều doanh nghiệp và người lao động đã phát triển sản xuất kinh doanh, nâng cao thu nhập và mức sống Ngoài ra, quỹ còn thúc đẩy phát triển các ngành nghề truyền thống và ưu thế của địa phương như làng nghề mộc ở Cẩm Giàng, trồng ổi ở Thanh Hà, trồng hoa màu ở Kim Thành và nuôi trồng thủy sản ở Gia Lộc Chương trình không chỉ tạo việc làm mà còn nâng cao ý thức và trách nhiệm của thanh niên trong việc chủ động tạo ra thu nhập, từ đó góp phần phát triển kinh tế xã hội và khuyến khích thanh niên cùng hộ gia đình làm giàu.
Quỹ Quốc gia về việc làm đã chứng minh hiệu quả trong việc hỗ trợ tạo việc làm, nhưng nguồn vốn hiện tại còn hạn chế, chưa đáp ứng đủ nhu cầu vay vốn của thanh niên Dự báo từ Đại hội Đoàn toàn tỉnh lần thứ
Trong nhiệm kỳ 2012-2017, tỉnh Hải Dương có khoảng 120.000 thanh niên cần việc làm mỗi năm, đặt ra yêu cầu cấp thiết về giải quyết việc làm và tăng thu nhập cho đối tượng này Để đáp ứng nhu cầu, các tổ chức Đoàn cần nghiên cứu và đề xuất cụ thể về việc bổ sung nguồn vốn và nâng mức cho vay cho thanh niên Việc này không chỉ tạo động lực và cơ hội cho đoàn viên thanh niên tiếp cận vốn, mở rộng sản xuất kinh doanh mà còn tạo ra nhiều việc làm mới, nâng cao thu nhập Qua đó, thanh niên sẽ tăng niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng, Nhà nước và tổ chức Đoàn TNCS Hồ Chí Minh.
