KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ THẢO LUẬN
Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội địa bàn nghiên cứu 1 Đặc điểm tự nhiên
Tủa Thàng là một xã miền núi thuộc huyện Tủa Chùa, nằm ở phía tây Bắc và cách trung tâm huyện khoảng 30 km Xã này có địa giới hành chính tiếp giáp với nhiều xã lân cận, tạo nên sự kết nối với các khu vực xung quanh.
Xã Huổi Só ở phía Bắc giáp huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên; phía Tây tiếp giáp với xã Sính Phình, cũng thuộc huyện Tủa Chùa; và phía Nam giáp xã Xá Nhè, huyện Tủa Chùa, tỉnh Điện Biên.
+ Phía Đông Bắc giáp tỉnh Lai Châu
- Phía Bắc địa hình tương đối phức tạp có nhiều dãy núi cao, độ dốc lớn rất khó khăn cho việc đi lại và sản xuất của nhân dân
- Phía Nam địa hình bẳng phẳng hơn và đồ núi thấp hơn, thuận lợi cho việc trồng lúa nước
Khu vực phía Tây và Đông Bắc có địa hình dốc và nhiều núi cao, điều này gây khó khăn lớn cho sản xuất nông nghiệp và việc di chuyển của người dân trong xã, từ đó ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển kinh tế chung của xã.
Do nằm trong vành đai Bắc bán cầu nên khí hậu của xã Tủa Thàng có những đặc trưng của khí hậu khu vực miền núi phía Bắc
Từ năm 2013 trở lại đây, cho thấy nhiệt độ trung bình các năm vào khoảng 22-28 o c, tháng nóng nhất vào các tháng 5,6,7,8 nhiệt độ lên khoảng 25 –
32 o c.Tháng lạnh nhất vào các tháng 11,12 năm trước và tháng 1,2 năm sau Nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa nên khí hậu được chia làm hai mùa rõ rệt:
- Mùa mưa từ tháng 5 đến tháng 10, lượng mưa trung bình hàng năm 1.400mm
Mùa khô kéo dài từ tháng 11 đến tháng 4 năm sau, chịu tác động mạnh mẽ từ gió Lào khô và nóng Đặc biệt, vào đầu tháng 2 và tháng 3, thời tiết ít mưa, gió mạnh và không khí nóng khiến vật liệu khô, tạo điều kiện thuận lợi cho nguy cơ cháy rừng gia tăng.
- Nhiệt độ trung bình năm là 22,4°C
Trong khoảng thời gian từ tháng 11 đến tháng 2 năm sau, nhiệt độ thường duy trì dưới 20°C, với mức thấp có thể xuống dưới 5°C và cao nhất lên đến 38°C Mỗi năm, khu vực này trải qua từ 115 đến 145 ngày mưa.
+ Tháng lạnh nhất là tháng 12 và tháng 1 (nhiệt độ trung bình từ 16,5°C -5,10°C)
+ Tháng nóng nhất là 6 và 7 (nhiệt độ trung bình từ 25°C đến 27°C) Với nhiệt độ thất thường như vậy ảnh hưởng rất lớn đến việc chăn nuôi
Mạng lưới thủy văn của xã Tủa Thàng rất đa dạng và phân bố đồng đều, với hướng chảy chủ yếu từ phía Nam Lượng nước thay đổi theo mùa, gây ra nhiều khó khăn cho sản xuất nông nghiệp và đời sống sinh hoạt của người dân Trong mùa khô, một số thôn, bản thiếu nước sinh hoạt, dẫn đến nhiều thách thức cho kinh tế của xã.
Bảng 3.1: Tình hình sử dụng đất đai giai đoạn 2012 – 2016
STT Loại Đất Năm Diện tích biến động (ha)
5 Đất sông suối và mặt nước chuyên dùng 50,32 35,87 -14,45
(Nguồn: Địa chính xã Tủa Thàng, 2017)
Xã Tủa Thàng có diện tích tự nhiên 8.751,36ha, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển nông nghiệp và chăn nuôi So với năm 2012, đến năm 2016, diện tích đất sản xuất nông nghiệp tăng 740,43ha, trong khi đất lâm nghiệp giảm 701,1ha Đất ở tăng nhẹ 0,49ha, đất chưa sử dụng giảm 35,99ha, và đất sông suối cùng mặt nước chuyên dùng giảm 14,45ha Sự thay đổi này chủ yếu do người dân khai hoang để trồng lúa, ngô và cây trồng khác, cùng với việc xây dựng đường giao thông liên xã và liên thôn Các loại đất khác có sự thay đổi nhưng không đáng kể.
3.1.2 Điều kiện kinh tế - xã hội
* Dân số và lao động
Tính đến cuối năm 2017 toàn xã có 969 hộ dân và 4.964 số khẩu, qua số liệu đã điều tra thì số lượng nữ chiếm tới 50,32% còn nam chiếm 49,68%
Tại xã này, 15 người dân chủ yếu phụ thuộc vào nông nghiệp để sinh sống Xã có sự đa dạng về dân tộc với ba nhóm chính: Dân tộc Mông với 692 hộ, Dân tộc Thái có 259 hộ và Dân tộc Kinh chỉ có 18 hộ Tỷ lệ cơ cấu dân số của các dân tộc này được thể hiện rõ qua hình 3.1.
Hình 3.1: So sánh cơ cấu các thành phần dân tộc tại xã Tủa Thàng năm 2017
Biểu đồ cho thấy dân tộc Mông chiếm tỷ lệ cao nhất với 71%, tiếp theo là dân tộc Thái với 27%, trong khi dân tộc Kinh chỉ chiếm 2% Sự đa dạng về dân tộc thiểu số tại đây dẫn đến hoạt động kinh tế buôn bán còn hạn chế, chủ yếu tập trung vào nông nghiệp và chăn nuôi Người dân gặp nhiều khó khăn do thiên tai như hạn hán và lũ lụt ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp, trong khi chăn nuôi lại đối mặt với dịch bệnh Điều này góp phần vào tình trạng nghèo đói, khiến cho người dân ở xã Tủa Thàng không thể phát triển bền vững và ổn định.
Dân tộc TháiDân tộc MôngDân tộc Kinh
* Tình hình về văn hóa, xã hội
Xã hiện nay có ba dân tộc anh em cùng sinh sống, mặc dù phong tục tập quán khác nhau nhưng vẫn giữ được sự đoàn kết Công tác giáo dục được thực hiện hiệu quả, đảm bảo tất cả trẻ em trong độ tuổi đều được đến trường Trong năm 2017, trạm Y tế hoạt động liên tục 24/24h, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh Ngoài ra, công tác chính sách xã hội cũng được chú trọng.
Năm 2017, xã đã tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho công nhân, đặc biệt là những người đi lao động trong nước Bên cạnh đó, một số lao động, khoảng 7-8 người, đã sang Trung Quốc làm việc, góp phần tạo ra nhiều công việc ổn định cho các hộ nghèo trong xã.
Trên địa bàn xã hiện có ba dân tộc cùng sinh sống, mỗi dân tộc đều mang những bản sắc văn hóa và phong tục tập quán riêng biệt Tuy nhiên, do đặc thù là vùng cao, miền núi, nên trình độ văn hóa của người dân vẫn còn thấp.
Chương trình 135 trong những năm gần đây đã có ảnh hưởng tích cực đến sự phát triển văn hóa và xã hội, với việc xã được công nhận phổ cập giáo dục tiểu học và tỷ lệ mù chữ giảm xuống chỉ còn 5%, chủ yếu là người già và người tàn tật Tỷ lệ tăng dân số cũng giảm từ 2,35% xuống còn 1,25%, cho thấy sự cải thiện trong chất lượng cuộc sống Hơn nữa, tỷ lệ khám chữa bệnh tăng cao, với 3.132 lượt người được khám chữa bệnh tại trạm y tế xã trong năm 2017, cùng với hoạt động hiệu quả của trung tâm y tế dự phòng và chương trình tiêm vaccine phòng chống các bệnh như sốt rét và lao.
3.1.2.2 Điều kiện kinh tế của xã Tủa Thàng
Phát triển kinh tế xã hội là một nhiệm vụ thiết yếu nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân Theo báo cáo từ UBND xã Tủa Thàng, xã đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong quá trình phát triển kinh tế.
Bảng 3.2: Diện tích trồng cây hàng năm của xã Tủa Thàng qua 3 năm
1.Cây lúa 218 16,2 324,5 220 17 345 200 15 300 2.Cây ngô 298 14,8 5.124,5 300 15,3 5.472,8 316 17,9 5.656,4 3.cây đậu tương
(Nguồn: Văn phòng – thống kê xã Tủa Thàng)
Xã Tủa Thàng đã đạt được những kết quả đáng kể trong phát triển kinh tế, đặc biệt là trong lĩnh vực nông nghiệp Theo số liệu thống kê, diện tích trồng ngô chiếm tỷ lệ lớn nhất so với các loại cây trồng khác, đồng thời năng suất và sản lượng ngô cũng cao hơn, cho thấy sự phát triển mạnh mẽ của cây trồng này trong khu vực.
Nội dung và kết quả thực tập
3.2.1 Mô tả nội dung thực tập và những công việc cụ thể tại cơ sở thực tập
Trong thời gian thực tập tốt nghiệp tại UBND xã Tủa Thàng, tôi được Phó Chủ tịch xã hướng dẫn và tìm hiểu về thông tin, phong tục tập quán của địa phương Sau một tuần hòa nhập với cộng đồng, tôi đã nghiên cứu chương trình 135 cùng các dự án hỗ trợ cho người dân xã, từ đó nắm rõ hơn về các hoạt động phát triển tại đây.
Trong thời gian thực tập tại xã đã làm được những công việc cụ thể như sau:
Được sự cho phép của cán bộ hướng dẫn, tôi đã cùng cán bộ Lò Tùng Lâm tiến hành điều tra hộ nghèo và cận nghèo Cán bộ đã tổ chức họp thôn để bầu chọn các hộ nghèo trong năm.
Vào năm 2018, trong một buổi họp, các cán bộ đã thể hiện trách nhiệm cao và lắng nghe ý kiến từ người dân Qua đó, họ đã đánh giá và xác nhận các hộ thuộc diện nghèo.
Để thực hiện công việc hiệu quả, cán bộ cần phối hợp chặt chẽ với người dân và xây dựng lòng tin từ họ Điều này đòi hỏi sự hòa đồng và khả năng lắng nghe ý kiến của từng cá nhân, từ đó đưa ra những quyết định chính xác và hợp lý.
Cán bộ Giàng A Sang đã tiến hành điều tra tình trạng tham gia bảo hiểm Y tế của người dân, đặc biệt là những người không có bảo hiểm trong năm 2018 Qua việc tổ chức họp thôn, cán bộ đã thể hiện trách nhiệm cao, lắng nghe và tiếp thu ý kiến của người dân để xác định chính xác danh sách những người không có bảo hiểm Điều này cho thấy rằng, để thực hiện công việc thành công, việc xây dựng lòng tin từ người dân thông qua sự hòa đồng và lắng nghe ý kiến của họ là rất quan trọng.
* Tìm hiểu hoạt động sản xuất của người dân
- Trồng trọt: Tình hình đi điều tra lúa của hộ dân tại thôn Tà Huổi
Tráng 1+2 do đồng chí Giàng A Dè phụ trách và thực hiện Người đi cùng là
Lò Văn So đã thực hiện chuyến khảo sát tại hai thôn, gặp gỡ các hộ dân trồng lúa để kiểm tra tình hình sinh trưởng của cây lúa, đồng thời đánh giá xem có bị sâu bệnh hay không và mức độ chăm sóc của người dân ra sao Qua buổi làm việc cùng cán bộ và nông dân, So đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm quý báu về kỹ thuật chăm sóc và trồng lúa, từ đó có thể áp dụng hiệu quả hơn vào cuộc sống của mình.
Chăn nuôi dê là một hoạt động quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương Được sự đồng ý của các cán bộ, tôi đã cùng họ thăm quan mô hình nuôi dê của hộ dân Lù A Chỉnh Chúng tôi đã hỗ trợ hộ dân này về giống dê và các kỹ thuật chăn nuôi, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất và cải thiện đời sống cho gia đình.
Vào sáng ngày 11/04/2018, Sùng A Khua cùng với Sùng A Lù, Sùng A Chỉnh và Lò Văn Thi đã đến thăm gia đình Lù A Chỉnh để xem mô hình nuôi dê Tại đây, họ được đón tiếp nồng nhiệt và có sự hỗ trợ từ cán bộ địa phương Chuyến thăm này không chỉ nhằm mục đích tìm hiểu về việc chăn nuôi dê mà còn để hỗ trợ hộ dân Lù A Chung trong công tác chăn nuôi trâu.
21 trâu do đồng chí Giàng A Dinh phụ trách và thực hiện Những người cùng là
Sùng A Chỉnh và Thào A Chù cùng hai người khác đã đến thăm nhà Lù A Chung để xem trâu, và họ đã nhận được sự đón tiếp nồng nhiệt từ gia đình Qua trải nghiệm này, em nhận thấy cuộc sống của người dân đã cải thiện đáng kể nhờ sự hỗ trợ từ chương trình, mang lại nhiều kết quả tích cực cho các gia đình.
* Tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật cho người dân
Hiện nay, nhiều hộ dân đang theo "đạo vàng chứ", gây ra sự phức tạp trong cuộc sống Dưới sự chỉ đạo của Chủ tịch xã và sự thống nhất của các cán bộ, công tác động viên và tuyên truyền đã được triển khai nhằm thuyết phục hộ dân Sùng A Chính không theo "đạo vàng chứ" Cán bộ Giàng A Sang cùng các đồng nghiệp đã đến thăm gia đình Sùng A Chính, nơi mà bố mẹ đồng chí đã tiếp đón chu đáo và lắng nghe ý kiến Cuộc nói chuyện kéo dài hơn 2 giờ nhưng không đạt được kết quả như mong muốn, khi hộ dân vẫn quyết định tiếp tục theo đạo Mặc dù cuộc gặp mặt diễn ra tốt đẹp, nhưng công tác tuyên truyền chưa mang lại hiệu quả như kỳ vọng.
3.2.2 Tìm hiểu và đánh giá hoạt động của Ban quản lý chương trình 135 tại xã Tủa Thàng
3.2.2.1 Cơ cấu của Ban Quản lý Chương trình 135 tại xã Tủa Thàng
* Sơ đồ tổ chức của Ban Quản lý
Sơ đồ 3.1: Sơ đồ tổ chức của Ban quản lý
Chủ tịch UBND xã Tủa Thàng, Mùa A Sang
(Ban chỉ đạo Chương trình 135)
Phó Chủ tịch UBND xã Tủa Thàng, Lò Tùng Lâm
(Ban chỉ đạo Chương trình 135)
Bí thư UBND xãTủa Thàng, Giàng AVàng
(Thường trực Ban chỉ đạo Chương trình 135)
Ban chỉ đạo thực hiện Chương trình 135 giai đoạn II xã
Cộng đồng các hộ cư dân nông thôn là người hưởng lợi từ
Chương trình 135 giai đoạn II
* Trình độ, năng lực của Ban quản lý chương trình 135 tại xã Tủa Thàng
Bảng 3.4: Trình độ, năng lực Ban quản lý chương trình 135 tại xã
(Nguồn:Ban quản lý chương trình 135)
Cán bộ Ban Quản lý chương trình 135 của xã có đủ năng lực để quản lý và hướng dẫn thực hiện chương trình một cách hiệu quả Tại một xã xa xôi, việc này càng trở nên quan trọng để đảm bảo phát triển bền vững.
STT Tên, chức vụ Trình độ Kinh nghiệm,thái độ làm việc Chức năng, nhiệm vụ
Mùa A Sang, Chủ tịch UBND xã Tủa Thàng Đại học tại chức
Có tinh thần làm việc hòa đồng với mọi người gần 8 năm làm việc
Lãnh đạo và triển khai điều hành ban chỉ đạo chương trình
Lò Tùng Lâm, Phó chủ tịch xã
Có trách nhiệm làm việc và thực hiện các công việc của ban gần 7 năm làm việc
Là người tổ chức thực hiện và phân công trách nhiệm cụ thể cho các ban trong tổ chức thực hiện chương trình
Bí thư UBND xãTủa Thàng Đại học tại chức
Có trách nhiệm với các ban quản lý Chương trình Điều hành ban quản lý và giám sát các ban làm việc
Có kinh nghiệm quản lý và làm việc nhiều năm
Có tinh thần làm việc với người dân, hòa đồng với mọi người
Sùng A Khua, Chủ tịch mặt trận tổ quốc
Hòa đồng với người dân, trực tiếp tham gia làm việc với dân, không phân biệt dân tộc, hộ giàu, nghèo
Tham gia làm việc với cộng đồng, cung cấp hướng dẫn về kỹ năng và kỹ thuật nhằm nâng cao thu nhập cho các hộ nghèo, đồng thời góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo trong xã hội.
Với 24 huyện có đường đi khó khăn, những kinh nghiệm tích lũy qua nhiều năm làm việc sẽ giúp nâng cao hiệu quả công việc Sự tin tưởng từ người dân và cán bộ vào khả năng thực hiện nhiệm vụ sẽ gia tăng khi có kinh nghiệm dày dạn Nhờ đó, việc giao công việc cho người khác cũng sẽ đảm bảo kết quả ổn định hơn, nhờ vào nền tảng kinh nghiệm vững chắc.
3.2.2.2 Nhiệm vụ và vai trò của Ban Quan lý Chương trình 135
Chương trình 135 có những nhiệm vụ cụ thể như sau:
Cần tập trung vào việc xây dựng và tổ chức hợp lý đời sống sinh hoạt của cộng đồng dân cư tại các bản, thôn, đặc biệt là ở những khu vực khó khăn và địa hình phức tạp Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho người dân nhanh chóng phát triển sản xuất và cải thiện đời sống của các hộ nông dân.
Để phát triển bền vững cơ sở hạ tầng nông thôn, cần thiết phải xây dựng hệ thống giao thông và điện năng phù hợp với quy hoạch sản xuất, đặc biệt là ở những thôn vùng sâu vùng xa có điều kiện khó khăn.
