LÝ LUẬN CHUNG VỀ XU HƯỚNG SỬ DỤNG TÍNH NĂNG LIVESTREAM TRÊN MẠNG XÃ HỘI CỦA CÁC CƠ QUAN BÁO CHÍ
Khái niệm
Xu hướng, được hiểu là xu thế và hướng theo, trong tiếng Anh gọi là "trend" Theo từ điển Oxford, xu hướng được định nghĩa là "một hướng đi chung trong quá trình phát triển".
Theo Từ điển tiếng Việt của Viện Khoa học xã hội Việt Nam, "xu hướng" được định nghĩa là sự thiên về một chiều nào đó, thể hiện sự chú trọng vào những hoạt động nhất định với mục tiêu có ý nghĩa lâu dài đối với bản thân.
Theo Đại Từ điển Tiếng Việt của Nguyễn Như Ý, "xu hướng" được định nghĩa là hướng đi tới, phản ánh rõ ràng bản chất của nó Các ví dụ điển hình về xu hướng bao gồm xu hướng chính trị và xu hướng thời đại.
Xu hướng là sự phát triển có quy luật, phản ánh hướng đi chung trong một khoảng thời gian nhất định Nó thể hiện sự thiên về một hướng cụ thể trong hoạt động của cá nhân hoặc tập thể Trong lĩnh vực báo chí và truyền thông, xu hướng đề cập đến sự dịch chuyển mà những người tham gia vào các quan hệ báo chí và truyền thông đang theo đuổi.
Theo nhóm tác giả của BBC trong bài viết “Phát trực tuyến là gì?”, phát trực tuyến là quá trình nghe nhạc hoặc xem video ngay lập tức mà không cần tải về thiết bị Điều này cho phép người dùng thưởng thức nội dung như các sự kiện trực tiếp trên internet và sử dụng các phần mềm truyền phát một cách thuận tiện.
1 Viện Khoa học Xã hội Việt Nam, Từ điển Tiếng Việt (2010), NXB Từ điển bách khoa
Theo Nguyễn Như Ý trong "Đại Từ điển Tiếng Việt" (1998), việc tiếp cận thông tin hiện nay chủ yếu qua các luồng dữ liệu trực tuyến, mà không có tệp tải xuống Nhiều cơ quan báo chí và truyền thông ưa chuộng hình thức phát trực tuyến, vì điều này làm giảm khả năng người dùng lưu trữ và phân phối nội dung một cách bất hợp pháp.
Video phát trực tuyến, hay còn gọi là livestream, là quá trình truyền tải hình ảnh và âm thanh theo thời gian thực qua internet đến người xem Người dùng có thể xem livestream trên nhiều thiết bị như máy tính, điện thoại thông minh hoặc màn hình kỹ thuật số tại các địa điểm khác nhau Livestream không chỉ đơn thuần là video mà còn có thể bao gồm âm thanh và cho phép người xem tương tác với người phát sóng hoặc những người khác thông qua các nền tảng trò chuyện trực tuyến Thuật ngữ "stream" trong tiếng Anh chỉ đến việc vận chuyển nội dung đa phương tiện, khác biệt với quá trình tải xuống Xu hướng livestream ngày càng phổ biến, giúp người dùng chia sẻ những khoảnh khắc và sự kiện của mình một cách nhanh chóng và dễ dàng chỉ với thiết bị di động.
1 BBC Team, What is Live Video Streaming or Livecasting?, http://www.bbc.co.uk/webwise/guides/about- streaming
2 Vlinklive, What is streaming?, http://www.vlinklive.com/explore-live-streaming/frequently-asked- uestions/what-is-live-video-streaming-or-livecasting/
Livestream hay streaming là quá trình truyền tải nội dung đa phương tiện trực tiếp qua Internet, yêu cầu các thiết bị như máy quay video, hệ thống âm thanh, và phần mềm chụp màn hình Để thực hiện livestream, cần có bộ mã hóa để số hóa nội dung, nhà xuất bản truyền thông và mạng lưới phân phối nội dung Người xem có thể tiếp cận thông tin gần như ngay lập tức, với một luồng thông tin liên tục trong thời gian thực.
Tính năng phát video trực tiếp bắt nguồn từ sự phát minh webcam vào năm 1991 bởi sinh viên Đại học Cambridge Tại Việt Nam, sự xuất hiện của Internet vào cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 đã thúc đẩy phong trào trò chuyện trực tuyến qua camera, đặc biệt là qua ứng dụng Yahoo Messenger, trở nên phổ biến trong những năm đầu thế kỷ 21.
Năm 1991, chiếc điện thoại di động có khả năng gọi video đầu tiên đã được giới thiệu Đến năm 2003, điện thoại Sony Erricson Z1010 và NEC e606 ra mắt, cho phép thực hiện cuộc gọi video với màu sắc.
2010, Apple đã giới thiệu chiếc iPhone 4 cùng tính năng FaceTime và đặt ra một tiêu chuẩn mới cho việc thực hiện cuộc gọi video
Năm 2007, dịch vụ Livestream lần đầu tiên ra mắt với tên gọi Upstream, cho phép binh lính Mỹ ở nước ngoài trò chuyện trực tiếp với người thân Livestream thực chất là việc sử dụng webcam để truyền tải hình ảnh và âm thanh trực tiếp đến người dùng, được xem như một sự cải tiến từ việc sử dụng webcam hay video call.
Livestream đã trở thành một hiện tượng phát triển mạnh mẽ trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trên nền tảng Twitch Tv Twitch Tv nổi tiếng là kênh dành cho game thủ, cho phép họ truyền hình trực tiếp khoảnh khắc chơi game của mình đến với cộng đồng người chơi khác Sự phát triển ấn tượng của dịch vụ này được thể hiện qua việc Amazon đã mua lại Twitch Tv vào năm 2014 với giá hơn 900 triệu USD, một con số khổng lồ chứng minh tiềm năng của ngành streaming.
TalkTV là kênh livestream giải trí tương tác đa nền tảng đầu tiên tại Việt Nam, được nhiều người nổi tiếng và game thủ ưa chuộng Hiện nay, TalkTV đang phát triển mạnh mẽ với ứng dụng trên điện thoại di động, cho phép người dùng xem trực tiếp game, giao lưu chat với các bình luận viên và game thủ chuyên nghiệp Nền tảng này cung cấp nhiều kênh hấp dẫn được phát sóng hàng ngày và miễn phí.
Ứng dụng Periscope đã trở thành một trong những nền tảng livestream nổi bật trên smartphone kể từ khi ra mắt và được Twitter mua lại vào tháng 1/2015 Với sự phát triển mạnh mẽ của tính năng livestream, Twitter đã dẫn đầu trong lĩnh vực này, mở đường cho Facebook và YouTube phát triển các công cụ livestream trên smartphone của riêng họ.
Năm 2016, hình thức truyền thông trực tiếp Livestream xuất hiện trên smartphone qua Youtube và Facebook Facebook Live cho phép người dùng tự phát video trực tiếp trên trang cá nhân, trong khi Google ra mắt Youtube Connect, cung cấp khả năng quay và phát trực tiếp video trên nền tảng Youtube Sự xuất hiện của Facebook Live và Youtube Connect đã tạo nên một làn sóng mới, cho phép mọi người dễ dàng phát trực tiếp và tiếp nhận thông tin mà không cần thiết bị phức tạp hay chuẩn bị cầu kỳ.
Đặc điểm của tính năng livetream trên mạng xã hội
- Bất cứ ai cũng có thể phát video trực tiếp
Bạn không cần phải là nhà báo hay chuyên gia truyền thông để bắt đầu phát sóng trực tiếp trên mạng xã hội như Facebook hay YouTube Trên Facebook, chỉ cần có tài khoản, bạn có thể ngay lập tức tiến hành livestream Trong khi đó, YouTube yêu cầu quy trình xác thực tài khoản, nhưng cũng không quá phức tạp để bạn có thể phát trực tiếp.
YouTube đã chính thức loại bỏ quy định yêu cầu 1000 người theo dõi để phát trực tiếp video trên điện thoại, cho phép người dùng livestream mà không cần lượt Subscribe nào Tuy nhiên, để sử dụng tính năng này, kênh của bạn phải không vi phạm các quy định trong vòng 90 ngày Mặc dù việc livestream trên Facebook có thể dễ hơn, nhưng sự khác biệt giữa hai nền tảng không quá lớn.
- Nội dung được tái sử dụng nhiều lần
Bạn có thể chia sẻ và dẫn link nội dung video trực tuyến từ Facebook và Youtube đến người khác cả trong và sau khi phát sóng Đối với các video phát trực tiếp, bạn có quyền cho phép hoặc từ chối đăng tải video sau khi kết thúc buổi phát sóng.
Live Video trên Instagram chỉ tồn tại trong thời gian ngắn, biến mất ngay khi kết thúc hoặc chỉ kéo dài tối đa 24 giờ, không thể chia sẻ rộng rãi như trên Facebook và YouTube Sự khác biệt này cho phép nội dung trên Facebook và YouTube tiếp tục "tồn tại" lâu dài hơn, giúp tiếp cận nhiều người chưa xem video trực tiếp Đây là một lợi thế nổi bật của hai nền tảng mạng xã hội này, khiến chúng trở nên hấp dẫn đối với những người làm truyền thông.
- Cung cấp nhiều khả năng tuỳ biến trong quá trình phát trực tiếp
Với tính năng video trực tiếp, người dùng có thể theo dõi số lượng người xem, ghim bình luận và đọc các tương tác từ khán giả Facebook nổi bật với khả năng tùy biến nội dung hiển thị video tốt hơn so với Youtube Trong quá trình phát, người phát có thể chuyển đổi giữa camera trước và sau của smartphone, thêm mô tả, chèn biểu tượng cảm xúc và lựa chọn bộ lọc màu để chia sẻ với mọi người xung quanh.
Khi livestream trên Facebook, video sẽ sử dụng khung hình vuông, tương tự như tỉ lệ ảnh trên Instagram, thay vì khung chữ nhật như trên YouTube Điều này có thể không được nhiều người dùng biết đến trước khi bắt đầu livestream Vì vậy, khi thực hiện livestream bằng điện thoại di động, người phát cần cầm điện thoại theo chiều dọc và giữ vững để đảm bảo video hiển thị đúng khung hình mặc định.
Trước khi bắt đầu livestream, YouTube yêu cầu bạn nhập tiêu đề và chọn chế độ công khai cho cuộc phát sóng, có thể là cho tất cả mọi người hoặc chỉ những người có link Người dùng cũng có thể tùy chỉnh webcam, micro và một số cài đặt nâng cao như cho phép bình luận và giới hạn độ tuổi Tuy nhiên, YouTube không cung cấp nhiều tùy chọn tùy biến để làm phong phú hình thức video trực tiếp như trên Facebook.
Cả YouTube và Facebook đều cho phép người dùng tối giản video bằng cách kéo chúng vào một góc và thực hiện hoạt động tìm kiếm video khác
-Chất lượng hình ảnh của livstream không đồng đều trên các nền tảng khác nhau
So với video được ghi lại bằng ứng dụng Camera trên smartphone, video Livestream trên Facebook có chất lượng hình ảnh thấp hơn và ít tùy chỉnh về chất lượng Độ phân giải tối đa của video Livestream chỉ đạt 1280x720 với 30fps, và thời gian phát sóng tối đa là 4 giờ.
Tính năng truyền hình trực tiếp trên Youtube nổi bật với chất lượng hình ảnh lên đến 4K và khả năng xem 360 độ, cho phép nhận hơn 2.000 tin nhắn mỗi giây trong quá trình phát sóng Video livestream trên Youtube tích hợp đầy đủ các tính năng như video thông thường, giúp người dùng dễ dàng tìm kiếm qua video và danh sách phát, đồng thời được bảo vệ bởi luật bản quyền, đảm bảo chất lượng và độ an toàn nội dung Tính năng này được tối ưu cho các video dài, chuyên nghiệp hoặc mang tính thương mại cao Độ lệch thời gian khi phát trực tuyến trên các nền tảng như Facebook và Youtube khoảng 3 giây, thời gian cần thiết để chuẩn bị truyền tải hình ảnh đến người xem Thông báo về video đang phát sẽ được gửi đến bạn bè trên Facebook và người theo dõi trên Youtube trong vòng 1 phút.
- Bị nhiều yếu tố chi phối đến chất lượng video livestream
Chất lượng đường truyền Internet đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định trải nghiệm xem video trực tuyến Dù sự kiện được phát trên nền tảng mạng xã hội nào và thông tin có hấp dẫn đến đâu, nếu đường truyền không ổn định, mạng yếu sẽ dẫn đến hình ảnh mờ nhòe, giật lag hoặc tạm dừng, khiến khán giả không thể theo dõi một cách trọn vẹn và tham gia tương tác một cách nhiệt tình.
Chất lượng thiết bị livestream ảnh hưởng đáng kể đến video trực tiếp Các thiết bị có độ phân giải thấp và kết cấu kém sẽ dẫn đến hình ảnh không rõ nét Để có một video trực tuyến hấp dẫn, người phát cần sử dụng máy tính hoặc thiết bị di động có cấu hình tốt cùng với các thiết bị hỗ trợ như máy quay phim và máy chụp ảnh có kỹ thuật cao và độ phân giải ổn định.
Bối cảnh livestream ảnh hưởng lớn đến chất lượng video trực tiếp Để thu hút và giữ chân người xem, cần lựa chọn một không gian yên tĩnh, tránh tạp âm bên ngoài có thể làm giảm trải nghiệm của khán giả.
Chủ đề hấp dẫn và khách mời nổi tiếng là yếu tố quyết định sự thu hút của video trực tiếp Khi chủ đề mới mẻ và thú vị, cùng với sự xuất hiện của những nhân vật được công chúng yêu thích, video sẽ dễ dàng thu hút lượng người xem đông đảo.
Chất lượng thông tin trong video trực tiếp là yếu tố quan trọng giữ chân khán giả Thông tin cần phải mới, độc quyền và chính xác, được xác thực bởi những chuyên gia có thẩm quyền Nếu video chỉ cung cấp thông tin bề nổi hoặc ý kiến chủ quan, khán giả sẽ dễ dàng mất niềm tin và không tiếp tục theo dõi.
Tương tác của người xem là yếu tố quan trọng quyết định chất lượng video trực tuyến Một video thành công không chỉ thu hút được nhiều lượt tương tác mà còn truyền tải thông tin đến đông đảo khán giả, kích thích sự quan tâm và thảo luận Tuy nhiên, không phải tất cả các bình luận đều tích cực; những ý kiến ác ý và hành vi phi văn hóa như nhục mạ hay chửi bậy có thể làm giảm sự quan tâm của người xem, dẫn đến việc họ không tìm hiểu vấn đề một cách nghiêm túc Điều này ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng của video livestream.
Các hình thức livestream trên mạng xã hội
Livestream trên mạng xã hội có thể được phân chia thành hai hình thức chính: livestream qua điện thoại di động thông minh và livestream qua máy tính Ngoài ra, theo cách tổ chức nội dung, livestream cũng được chia thành hai loại: livestream có kịch bản và livestream không có kịch bản.
1.3.1 Livestream qua điện thoại thông minh
- Đối với nền tảng Facebook
Livestream trên Facebook qua điện thoại thông minh rất dễ dàng và có nhiều tùy chọn thú vị Để bắt đầu, bạn chỉ cần mở ứng dụng Facebook, nhấn vào biểu tượng phát trực tiếp trên thanh cập nhật trạng thái và chờ kết nối Bạn có thể viết một mô tả ngắn gọn cho video livestream của mình trước khi nhấn vào "Phát trực tiếp" Sau 3 giây chuẩn bị, buổi phát sóng sẽ bắt đầu, và bạn có thể thấy số người xem cũng như bình luận từ bạn bè trong thời gian thực Khi kết thúc, video sẽ tự động hiển thị trên Dòng thời gian của bạn Sau đó, bạn có thể chọn đăng video để mọi người xem hoặc xóa nếu không muốn lưu lại.
- Đối với nền tảng Youtube
YouTube vừa ra mắt tính năng live stream trên thiết bị di động, cho phép người dùng phát trực tiếp các sự kiện xung quanh mà không cần phần mềm hỗ trợ Để sử dụng tính năng này, tài khoản của bạn phải không vi phạm bất kỳ điều khoản nào của YouTube trong 90 ngày gần đây, bao gồm việc không đăng video có nội dung khiêu dâm, bạo lực, hoặc vi phạm bản quyền.
Bạn có thể phát video trực tiếp trên YouTube bằng điện thoại Android hoặc iOS Đầu tiên, mở ứng dụng YouTube và chọn nút live màu đỏ ở góc dưới cùng bên phải màn hình Sau đó, ứng dụng sẽ yêu cầu bạn chọn ảnh tiêu đề cho video Sau 3 giây, máy ảnh sẽ tự chụp, hoặc bạn có thể chụp một hình ảnh tùy chọn liên quan đến video hoặc sử dụng camera trước để chụp một bức ảnh selfie.
Sau khi hoàn tất, màn hình sẽ chuyển sang giao diện mới, cho phép bạn chọn "Retake" để chụp lại ảnh bìa hoặc "Share" để chia sẻ với bạn bè Khi đã sẵn sàng, hãy chọn "Go Live" để bắt đầu phát video trực tiếp trên YouTube bằng điện thoại Khi kết thúc buổi livestream, ứng dụng sẽ thông báo về số lượt xem, số lượng người đăng ký, độ dài video và thời gian xem.
1.3.2 Livestream qua máy tính Ảnh 1.3 Giao diện tính năng livestream của Facebook trên máy tính
Người dùng hiện nay có thể livestream trên Facebook từ máy tính một cách dễ dàng, không còn bị giới hạn chỉ trên điện thoại Để thực hiện điều này, người phát cần sử dụng phần mềm kết nối nội dung, với Open Broadcaster Software (OBS) là công cụ phổ biến nhất Phần mềm này cho phép người phát tận dụng đầy đủ các tính năng livestream trên Facebook giống như trên smartphone Ngoài ra, người phát cũng có thể lựa chọn vị trí đăng video, bao gồm dòng thời gian cá nhân, bạn bè, nhóm (group) hoặc trang (Fanpage) mà mình quản lý.
Youtube đã cải tiến tính năng livestream, cho phép người dùng phát trực tiếp từ máy tính dễ dàng hơn Để sử dụng tính năng này, tài khoản của bạn cần có trạng thái tốt và phải xác minh danh tính qua số điện thoại, có thể mất đến 24 giờ để được kích hoạt Sau khi được bật, bạn có thể livestream ngay lập tức chỉ với máy tính hoặc laptop có webcam và kết nối Internet, mà không cần phần mềm bên thứ ba như trước đây.
Video trực tuyến có kịch bản là những video được chuẩn bị kỹ lưỡng về nội dung và hình thức trước khi phát sóng Trong các buổi livestream này, mọi yếu tố đều đã được lên kế hoạch và dự kiến từ trước, thường xuất hiện trong các chương trình giao lưu trực tuyến trên Fanpage của các báo Những video này thường có sự tham gia của người dẫn chương trình, khách mời, cùng với sự hỗ trợ từ các thiết bị và công nghệ hiện đại.
Vào ngày 26/1, Fanpage của Reuters đã phát sóng một video trực tiếp dài hơn 18 phút với sự tham gia của 3 khách mời để phân tích bài phát biểu của ông Donald Trump tại Davos Trong phát biểu, Tổng thống Trump khẳng định Mỹ sẽ “mở cửa” cho các cơ hội kinh doanh Buổi giao lưu trực tuyến mang tên “Reuters TV Special: The Trump Effect on Davos” (Hiệu ứng Trump tại Davos) đã thảo luận về các vấn đề từ nền kinh tế đến thương mại và khủng bố Bối cảnh buổi giao lưu được thiết kế đơn giản, tạo không khí thân thiện và gần gũi, khuyến khích độc giả tham gia ý kiến Chất lượng hình ảnh và góc quay linh hoạt đã giúp buổi trò chuyện trở nên hấp dẫn, với các khách mời và MC đưa ra nhiều quan điểm sâu sắc, thu hút gần 400 lượt tương tác từ khán giả.
Video trực tiếp từ tài khoản được xác minh của **[Reuters](https://www.facebook.com/Reuters? tn =-]C)** đã thu hút sự chú ý lớn với 46 nghìn lượt xem Người xem đã bày tỏ ý kiến qua các bình luận, thể hiện sự quan tâm đến chủ đề này.
1.3.4 Livestream không có kịch bản
Video trực tuyến không có kịch bản là những bản tin được phóng viên thực hiện trực tiếp tại hiện trường các sự kiện nóng, thường là “Breaking news” đang thu hút sự chú ý của công chúng Những video này không có sự chuẩn bị trước, sử dụng trang thiết bị tối giản, chủ yếu là điện thoại di động, nhằm mang đến cái nhìn khách quan và thực tế về sự kiện mà không tham gia bình luận hay định hướng dư luận Tuy nhiên, chất lượng hình ảnh và nội dung của các video này thường kém hơn so với video có kịch bản do hạn chế về thiết bị, thời gian chuẩn bị và bối cảnh ghi hình.
Video trực tuyến "Các nhà vận động cho việc chống lại quyền phá thai đang tập hợp bên ngoài Tòa án Tối cao" được ghi hình trực tiếp bởi phóng viên Reuters vào ngày 20/1/2018, ghi lại cảnh một nhóm người biểu tình với các banner phản đối quyền phá thai Video không có kịch bản, chỉ tập trung vào việc trình bày hình ảnh chân thực của sự kiện mà không có lời bình luận hay đánh giá Dù có thời lượng ngắn (dưới 6 phút), video đã thu hút sự chú ý với 40 nghìn lượt xem và hơn 400 bình luận.
Vai trò của việc sử dụng tính năng livestream trên mạng xã hội
- Giúp người dùng truyền tải trực tiếp, nguyên bản những gì xung quanh mình đến mọi người
Livestream là một tính năng tuyệt vời do các nhà khoa học và truyền thông phát triển, giúp người dùng ghi lại hình ảnh và phát trực tiếp video cùng âm thanh một cách dễ dàng.
Livestream là một phương thức truyền tải thông tin nhanh chóng, tức thời và khách quan, giúp người dùng tiếp cận thông tin nguyên bản, thời gian thực Tính năng này trở thành công cụ đắc lực cho các nhà báo trong việc truyền tải thông tin báo chí, tạo sự khác biệt so với các phương thức khác thường phải qua xử lý Ngay từ khi mới ra đời, livestream đã được người dùng đón nhận nồng nhiệt.
Hầu hết các tác phẩm báo chí trên báo điện tử hiện nay vẫn sử dụng cách tiếp cận truyền thống với text và hình ảnh tĩnh, dẫn đến việc tiếp nhận thông tin trở nên nhàm chán và kém hiệu quả Sự kết hợp giữa báo chí và mạng xã hội qua tính năng livestream đã mang đến cho công chúng một phương thức tiếp nhận thông tin mới là “xem trực tiếp” Thông tin giờ đây không còn là những con chữ khô khan, mà được phơi bày theo đúng trình tự, cho phép người xem thấy mọi chi tiết mà nhà báo chứng kiến Các video trực tiếp đảm bảo tính chân thực và công bằng, giúp công chúng tin tưởng hơn vào thông tin được truyền tải Phương thức này không chỉ làm cho các tác phẩm báo chí trở nên sinh động và hấp dẫn, mà còn mang lại cho người xem cảm xúc như họ đang chứng kiến diễn biến thực tế của sự việc.
- Thu hút được sự tương tác cao và khả năng tương tác dễ dàng
Video phát trực tiếp nổi bật với khả năng tương tác cao, cho phép người phát và người xem dễ dàng chia sẻ thông tin và ý kiến Phản hồi từ người xem xuất hiện tự do, không bị kiểm soát bởi bên thứ ba, tạo ra môi trường giao tiếp cởi mở Khi thông tin báo chí được phát trực tiếp trên mạng xã hội, hiệu ứng truyền thông gia tăng nhờ vào số lượng người tham gia tương tác như bình luận và chia sẻ Điều này giúp nhà báo rút ra bài học quý giá để nâng cao hiệu quả truyền thông và hiểu rõ hơn về những vấn đề công chúng quan tâm Livestream cũng mang đến cho công chúng cơ hội tiếp cận thông tin chính thống, được kiểm định rõ ràng, khác với các thông tin trôi nổi trên mạng xã hội, giúp nâng cao chất lượng thông tin mà họ nhận được.
Video phát trực tiếp không chỉ cho phép lưu trữ, chia sẻ và tìm kiếm dễ dàng sau khi kết thúc, mà còn đảm bảo tính tương tác và lan truyền lâu dài Việc phát sóng trực tiếp trên các nền tảng mạng xã hội kích thích sự kết nối với người xem trong suốt chương trình, mang lại lợi thế lớn cho nguồn phát thông tin.
- Giúp cho nguồn phát chủ động nội dung, hình thức và thời gian
Với tính năng livestream, người phát có thể hoàn toàn kiểm soát thời gian, địa điểm và nội dung chương trình, giúp truyền tải thông tin nóng hổi đến công chúng mà không phải phụ thuộc vào sự kiểm duyệt của nhà đài.
Trong bài viết của Mạnh Đạt về xu hướng báo chí trong thời đại video và mạng xã hội, tác giả nhấn mạnh lợi ích của video trực tiếp, như việc phát trực tiếp một vụ tai nạn để nhanh chóng tìm kiếm người thân của nạn nhân, hay livestream một màn biểu diễn đường phố giúp hàng ngàn người cảm nhận không khí tại chỗ Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng có thể tận dụng livestream để giới thiệu sản phẩm đến khách hàng một cách hiệu quả.
- Giúp cơ quan báo chí, truyền thông tiết kiệm chi phí và nhân lực
Sự phát triển của tính năng livestream đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc truyền tải thông tin đến người xem chỉ với thiết bị tối thiểu là smartphone và internet Để livestream sự kiện, các cơ quan báo chí chỉ cần cử một phóng viên “hội tụ” mang theo smartphone, người này phải có khả năng viết bài, quay video với chất lượng chấp nhận được và đóng vai trò MC cho video trực tiếp Việc không còn phụ thuộc vào thiết bị phức tạp và đội ngũ chuyên nghiệp là lý do khiến các nhà truyền thông tin tưởng vào sự phát triển của tính năng livestream này trong tương lai.
Trong thời đại bùng nổ video và mạng xã hội, báo chí đang trải qua những thay đổi mạnh mẽ Xu hướng này không chỉ làm thay đổi cách thức tiếp cận thông tin mà còn ảnh hưởng đến cách thức truyền tải nội dung Các nền tảng video ngày càng trở nên phổ biến, thu hút sự chú ý của người dùng và tạo ra cơ hội mới cho các nhà báo Để tồn tại và phát triển, báo chí cần thích ứng nhanh chóng với những xu hướng này, đồng thời tìm kiếm cách thức tương tác hiệu quả hơn với độc giả thông qua các kênh truyền thông xã hội.
Tiểu kết chương 1 cho thấy sự gia tăng nhanh chóng số người dùng mạng xã hội tại Việt Nam, tạo ra nhiều cơ hội cho các xu hướng báo chí truyền thông mới Để nâng cao hiệu quả hoạt động báo chí, các cơ quan truyền thông cần tương tác nhiều hơn với công chúng và ứng dụng công nghệ trong tác nghiệp Mạng xã hội, với vai trò là sản phẩm của web 2.0, đã mang đến một cuộc cách mạng thông tin, ảnh hưởng mạnh mẽ đến báo chí Với lượng truy cập lớn, mạng xã hội trở thành một công cụ hữu hiệu để quảng bá hình ảnh và thông tin đến đông đảo độc giả Tính năng livestream đã nhanh chóng được áp dụng tại Việt Nam, trở thành một công cụ truyền tải thông tin đa dạng và hiệu quả cho nhiều đối tượng.
Livestream đang mở ra một lối đi mới đầy triển vọng cho báo chí trong việc truyền tải thông tin và thu hút sự tương tác của công chúng Hiện nay, các cơ quan báo chí và truyền thông, đặc biệt là báo điện tử, đang giảm bớt lượng thông tin văn bản và tăng cường sử dụng hình ảnh, video Video trực tiếp không chỉ hấp dẫn mà còn gây ấn tượng mạnh mẽ, khuyến khích độc giả tương tác nhiều hơn Sự kết hợp giữa báo chí và mạng xã hội thông qua Livestream hứa hẹn sẽ tạo ra bước đột phá mạnh mẽ cho xu hướng truyền thông hiện đại.
Facebook đã nâng cao hiệu quả hoạt động báo chí bằng cách cung cấp các công cụ truyền thông mới, mang đến cho công chúng những trải nghiệm tiếp cận thông tin hấp dẫn hơn.
THỰC TRẠNG SỬ DỤNG TÍNH NĂNG LIVESTREAM TRÊN MẠNG XÃ HỘI CỦA CÁC CƠ QUAN BÁO CHÍ VIỆT NAM HIỆN NAY
Vài nét về các tờ báo được khảo sát
Vào năm 1997, VASC Orient, một mạng thông tin trực tuyến thuộc công ty phần mềm và truyền thông, được thành lập và là thành viên của Tổng công ty Bưu chính Viễn thông Việt Nam Ngày 7 tháng 1 năm 2002, VASC Orient chính thức đổi tên thành VietNamNet, với địa chỉ truy cập là vietnamnet.vn Đến ngày 23 tháng 1 năm 2003, VietNamNet được cấp giấy phép hoạt động như một tờ báo mạng điện tử (số giấy phép: 27/GP-BVHTT), trở thành một trong những tờ báo mạng đầu tiên tại Việt Nam, đánh dấu sự phát triển của loại hình báo mạng điện tử trong nước.
Vào ngày 18 tháng 6 năm 2003, VietNamNet đã ra mắt trang tiếng Anh mang tên Vietnamnet Bridge tại địa chỉ http://english.vietnamnet.vn, trở thành một trong những tờ báo mạng tiếng Anh đầu tiên tại Việt Nam Vietnamnet Bridge phát triển từ nền tảng của vietnamnet.vn nhưng không phải là phiên bản dịch của tờ báo tiếng Việt, mà có phong cách đưa tin độc đáo, giúp người nước ngoài hiểu rõ hơn về Việt Nam.
Vào ngày 21 tháng 3 năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt việc tách các báo điện tử VietNamNet thành Công ty Phần mềm và Truyền thông (VASC) theo đề xuất của VNPT.
Vào ngày 17/6/2008, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã quyết định chuyển Vietnamnet về trực thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông Kể từ đó, với sự phát triển nhanh chóng về cả số lượng và chất lượng tin bài, Vietnamnet đã khẳng định vị thế là một trong những tờ báo mạng uy tín hàng đầu tại Việt Nam.
Vietnamnet là một tờ báo có bộ máy hoạt động chuyên nghiệp, bao gồm tổng biên tập, phó tổng biên tập, phó tổng biên tập kiêm tổng thư ký tòa soạn, cùng với nhiều phóng viên và biên dịch viên Tổng biên tập đầu tiên là ông Nguyễn Anh Tuấn Tờ báo có các chuyên mục chính như Xã hội, Công nghệ, Kinh doanh, Chính trị, Sức khỏe, Giải trí, Thể thao và Quốc tế Trụ sở chính của Vietnamnet tọa lạc tại Tòa nhà C’Land, 156 Xã Đàn 2, Phường Nam Đồng, Quận Đống Đa, Hà Nội, và còn có văn phòng mở rộng tại Thành phố Hồ Chí Minh Để phục vụ nhu cầu thông tin của công chúng, Vietnamnet đã xây dựng một đội ngũ cộng tác viên rộng khắp nhằm cung cấp thông tin nhanh chóng từ nhiều nguồn khác nhau.
Vietnamnet hiện có 16 chuyên trang bao quát nhiều lĩnh vực như kinh tế, chính trị, xã hội, giáo dục, văn hóa, khoa học, thị trường và thể thao, cùng với các trang con chuyên sâu như tuanvietnamnet, tintuconline, E-chip, 2sao và VEF.VN Điều này giúp Vietnamnet cung cấp thông tin đa dạng, đáp ứng nhu cầu thông tin rộng rãi của công chúng và thu hút một lượng độc giả lớn Là một trang báo điện tử, Vietnamnet tích hợp đầy đủ các tính năng đa phương tiện như văn bản, âm thanh, hình ảnh tĩnh, hình ảnh động và video, đặc biệt phát triển mạnh về truyền hình.
Vào ngày 19/12/2004, Vietnamnet đã ra mắt trung tâm VietNamNet TV, với các chương trình phát sóng chính thức trên clip.vietnamnet.vn và được phát lại trên truyền hình cáp Hà Nội Người dùng có thể chủ động xem video, clip và các chương trình theo sự lựa chọn của mình Ngoài các nội dung ca nhạc và giải trí, VietNamNet TV còn cung cấp thông tin đa dạng về kinh tế, xã hội, thể thao và quốc tế Với những tính năng này, Vietnamnet được xem là tờ báo mạng đầu tiên tích hợp ứng dụng phát sóng trực tuyến.
Vietnamnet không chỉ là một trang báo điện tử uy tín mà còn có giao diện thân thiện với người dùng Vào ngày 20/7/2009, Vietnamnet đã ra mắt giao diện mới, đánh dấu lần thay đổi thứ tư của mình Hình ảnh trình chiếu slide về các thông tin mới nhất ngay đầu trang giúp thu hút sự chú ý của độc giả, tạo cảm giác hấp dẫn và bắt mắt hơn, từ đó tăng cường lượng truy cập của công chúng.
Vietnamnet, với các tính năng vượt trội và khả năng làm mới hình ảnh liên tục, đã trở thành một trong những trang báo điện tử thu hút lượng truy cập đông đảo Sự thành công này đã khẳng định vị thế của Vietnamnet trong lòng độc giả.
Trang Fanpage "Vietnamnet" trên Facebook, với dấu tích xanh xác thực, thu hút 1,8 triệu người theo dõi Trang này cung cấp các bài viết và video hấp dẫn từ báo điện tử Vietnamnet, cùng với những clip và thông tin nóng hổi trên mạng xã hội Ngoài ra, trang còn thực hiện livestream từ hiện trường các sự kiện quan trọng như giải thể thao lớn và các buổi giao lưu với người nổi tiếng.
2.1.2 Báo điện tử VTV News
Báo điện tử VTV, hay còn gọi là Báo điện tử Đài Truyền hình Việt Nam, là kênh thông tin chính thức duy nhất của Đài Truyền hình Việt Nam trên Internet, được cấp giấy phép hoạt động báo chí điện tử số 306/GP-BTTTT vào ngày 22/02/2012 Với mục tiêu cung cấp thông tin đa dạng về mọi lĩnh vực đời sống xã hội, VTV News (VTV.vn) cam kết mang đến những tin tức nhanh chóng và chính xác, dựa trên phương châm hoạt động: Chính thống - Tin cậy - Tương tác - Đa phương tiện.
Báo điện tử VTVNews, tiền thân là trang thông tin điện tử chính thức của Đài Truyền hình Việt Nam, đã được cấp giấy phép hoạt động từ ngày 01/09/2000 Vào ngày 22/02/2012, Bộ TT&TT đã cấp giấy phép hoạt động báo chí điện tử cho VTVNews Quyền sở hữu và quyền tác giả của báo điện tử này thuộc về Đài Truyền hình Việt Nam (VTV).
Trang Fanpage "Báo điện tử VTV" trên Facebook có gần 920 nghìn người theo dõi và được xác thực bằng dấu tích xanh Fanpage này chia sẻ các bài viết nổi bật từ báo điện tử VTV News và tổ chức các chương trình giao lưu trực tuyến, kết nối với các kênh và chương trình truyền hình của Đài truyền hình Việt Nam như VTV6 và Thời sự Tuy nhiên, lượng tương tác trên trang vẫn chưa cao do người quản trị ẩn bình luận trong mỗi bài đăng.
VnExpress, hay còn gọi là Tin nhanh Việt Nam, là một trong những trang báo điện tử hàng đầu tại Việt Nam Thuộc sở hữu của công ty TNHH Truyền Thông FPT, VnExpress là một phần của Công ty Cổ phần Viễn Thông FPT, cung cấp thông tin nhanh chóng và chính xác đến độc giả.
FPT Đây là báo đầu tiên ở Việt Nam chỉ có bản điện tử mà không có bản in giấy
VnExpress, ra mắt vào ngày 26/2/2001, được cấp giấy phép hoạt động bởi Bộ Văn hóa - Thông tin vào ngày 25/11/2002 và hiện do FPT Online quản lý Trang web này có các trang con như Ngoisao.net và iOne.net, thực hiện kiểm tra và chỉnh sửa nội dung bình luận của độc giả trước khi hiển thị Công ty Cổ phần Viễn thông FPT, được thành lập vào ngày 31/01/1997, đã phát triển từ một trung tâm dịch vụ trực tuyến thành một trong những nhà cung cấp hàng đầu Việt Nam trong lĩnh vực viễn thông với hơn 2.000 nhân viên và nhiều chi nhánh trên toàn quốc Công ty TNHH Truyền Thông FPT, được thành lập vào ngày 6/5/2008, trước đây mang tên Công ty quảng cáo trực tuyến FPT, đã chính thức đổi tên vào ngày 5/3/2009 và tham gia vào thị trường quảng cáo trực tuyến từ năm 2000 với sản phẩm chính là VnExpress.net.
Khảo sát về thực trạng sử dụng tính năng livestream trên mạng xã hội của các cơ quan báo chí Việt Nam hiện nay
xã hội của các cơ quan báo chí Việt Nam hiện nay
2.2.1 Số lượng/ tần suất xuất hiện
Biểu đồ 2.1: Số lần phát trực tiếp trên Fanpage các báo trong thời gian từ
Trong thời gian khảo sát từ 1/1/2017 đến 31/3/2018, báo Vietnamnet dẫn đầu về số lần phát trực tiếp trên Fanpage với 38 lần, trong khi VTV News chỉ có 6 lần và VnExpress ít nhất với 4 lần Điều này cho thấy Vietnamnet chiếm ưu thế rõ rệt, gấp hơn 6 lần VTV News và hơn 9 lần so với VnExpress.
Báo Vietnamnet có tần suất phát trực tiếp cao nhưng không đều, chủ yếu tập trung vào các sự kiện nổi bật Trong khoảng thời gian từ 13 đến 24 tháng 8 năm 2017, báo đã thực hiện 22 lần phát trực tiếp trên Fanpage trong khuôn khổ SeaGame 29, với đỉnh điểm là 4 video vào ngày 22/4 khi diễn ra 2 trận đấu giữa nữ Việt Nam và nữ Thái Lan cùng trận U22 Việt Nam và U22 Indonesia Tháng 9 năm 2017, báo cũng có 3 lần phát trực tiếp vào ngày 5/9 liên quan đến trận đấu giữa Việt Nam và Campuchia trong vòng loại Asian Cup 2019 Sự kiện vòng chung kết U23 Châu Á 2018 tại Thường Châu đã tạo ra ảnh hưởng lớn đến tần suất phát trực tiếp của báo.
Số lần phát trực tiếp trên Fanpage các báo trong thời gian từ 1/2017 đến 3/2018
Trong khoảng thời gian từ 27 đến 30/1/2018, báo Vietnamnet đã thực hiện 11 lần phát trực tiếp liên quan đến các trận đấu trong giải U23 châu Á, đặc biệt vào ngày 27/1 khi diễn ra trận chung kết giữa U23 Việt Nam và U23 Uzbekistan, với 4 video livestream từ nhiều địa điểm khác nhau trong và ngoài nước Điều này thể hiện sức nóng của trận đấu và sự cuồng nhiệt của cổ động viên bóng đá trên toàn quốc Ngoài ra, Vietnamnet cũng đã sử dụng tính năng livestream của Facebook để truyền tải thông tin thời sự về lễ đón nhận Di sản Văn hóa Phi vật thể cấp Quốc gia và các chương trình ca nhạc.
Trong quá trình khảo sát, VTV News đã thực hiện 6 lần phát trực tiếp, phân bổ rải rác trong các tháng Đặc biệt, trong tháng 9, Fanpage của VTV News đã có 2 lần phát trực tiếp liên quan đến sự kiện nghệ thuật QUI E ORA - vì trái tim cho em.
Báo điện tử VnExpress có số lượng phát trực tiếp ít nhất trong đó 3 trên
Vào ngày 6/11, đã diễn ra 4 buổi phát trực tiếp, tập trung vào việc truyền tải thông tin từ sự kiện gặp gỡ với tỷ phú Jack Ma Ngoài ra, một video trực tiếp khác được phát vào ngày 29/5, phỏng vấn HLV Park Hang-seo về thành công của U23 Việt Nam tại Vòng chung kết U23 Châu Á 2018.
Biểu đồ 2.2: Tỉ lệ các chủ đề được phát trực tiếp trên Fanpage của Vietnamnet
Khảo sát cho thấy báo Vietnamnet chủ yếu sử dụng livestream trên Facebook cho lĩnh vực thể thao, đặc biệt là bóng đá, với 36 trên 38 video thuộc chủ đề này Chỉ có một video về thời sự và một video âm nhạc, điều này phản ánh sự đầu tư mạnh mẽ của Vietnamnet vào thể thao Báo liên tục cập nhật các giải đấu trong nước, khu vực và quốc tế, đồng thời có nhiều bài viết sâu về các vận động viên nổi bật Các sự kiện thể thao được livestream từ tháng 1/2017 đến 3/2018 bao gồm các trận đấu quan trọng trong khuôn khổ Seagame 29 tại Malaysia và giải U32 Châu Á 2018 tại Trung Quốc.
Bóng đá, được xem là “môn thể thao vua”, thu hút sự quan tâm lớn từ công chúng Để đáp ứng nhu cầu thông tin này, báo Vietnamnet đã áp dụng tính năng livestream nhằm truyền tải tin tức bóng đá hiệu quả Vietnamnet chỉ tập trung vào việc đưa tin trực tiếp về những giải đấu lớn có đội tuyển Việt Nam tham gia, từ đó gia tăng lượng người xem và tương tác Hiểu rõ lợi ích của livestream trong lĩnh vực thể thao, Vietnamnet còn cử phóng viên ra nước ngoài để đưa tin và thực hiện livestream từ cả trong và ngoài sân vận động.
Trong suốt Seagame 29 tại Malaysia, phóng viên của Vietnamnet đã có mặt tại sân vận động và sân tập để cung cấp thông tin trực tiếp về các trận đấu quan trọng của đội tuyển Việt Nam Họ thực hiện nhiều video trực tiếp trước mỗi trận đấu, ghi lại không khí cổ động viên cả trong và ngoài sân, cũng như buổi tập luyện và màn khởi động của đội Ngoài ra, phóng viên còn đưa tin trực tiếp từ buổi họp báo của ban huấn luyện sau trận đấu, nhằm mang đến cho người hâm mộ bóng đá không có điều kiện đến sân cái nhìn toàn diện và đầy đủ về trận đấu.
Vào ngày diễn ra trận chung kết U23 Châu Á 2018 giữa U23 Việt Nam và U23 Uzbekistan, phóng viên Vietnamnet đã có mặt tại Thường Châu, Trung Quốc để livestream không khí trước trận đấu Sự kiện này đã thu hút lượng người xem và tương tác kỷ lục với 508 nghìn lượt xem, 6,6 nghìn bình luận trực tiếp, 17 nghìn lượt bày tỏ cảm xúc và 4,2 nghìn lượt chia sẻ.
Biểu đồ 2.3 : Tỉ lệ chủ đề được phát trực tiếp trên Fanpage của báo điện tử
Trong 6 lần phát trực tiếp trên Fanpage của báo điện tử VTV News, có 3 lần tập trung vào chủ đề điện ảnh, bao gồm 2 buổi giao lưu trực tuyến với các diễn viên nổi tiếng từ những bộ phim truyền hình nổi bật như "Sống chung với mẹ chồng" và "Người phán xử".
Trong 15 tháng khảo sát, VTV News chủ yếu phát trực tiếp các sự kiện liên quan đến lễ khai mạc Triển lãm quốc tế phim và công nghệ truyền hình Việt Nam, cùng với chương trình nghệ thuật từ thiện có sự tham gia của các biên tập viên, ca sĩ, và người mẫu nổi tiếng Trong khi đó, thể thao không phải là lĩnh vực ưu tiên, chỉ có một video trực tiếp về sự kiện thể thao là trận chung kết U23 Châu Á giữa Việt Nam và Uzbekistan VTV News, là báo điện tử của Đài truyền hình Việt Nam, tập trung vào các lĩnh vực như điện ảnh, giải trí và nghệ thuật, đã tổ chức ba buổi giao lưu với các nhân vật nổi tiếng như NSND Lan Hương, diễn viên Thanh Hương, và ca sĩ Mai Trang, cùng với nhiều MC và biên tập viên nổi bật.
Biểu đồ 2.4: Tỉ lệ các chủ đề được phát trực tiếp trên Fanpage VnExpress
Trong khoảng thời gian 15 tháng tiến hành khảo sát, báo điện tử VnExpress chỉ thực hiện 4 lần phát trực tiếp về những sự kiện thực sự nổi bật
TỈ LỆ CÁC CHỦ ĐỀ ĐƯỢC PHÁT TRỰC TIẾP TRÊN FANPAGE VNEXPRESS hoặc có liên quan mật thiết đến tòa soạn Trong đó, VnExpress tiến hành 3 trên
Bài viết đề cập đến 4 video trực tiếp liên quan đến lĩnh vực kinh tế và 1 video về bóng đá Tác giả nhấn mạnh rằng việc lựa chọn chủ đề kinh tế trong các video không phải do VnExpress chủ động, mà xuất phát từ sự kiện tỷ phú Jack Ma đến nói chuyện với thanh niên Việt Nam về kinh tế Do đó, cả 3 video kinh tế đều xoay quanh sự kiện này.
Sự kiện Ma đến Việt Nam không chỉ thu hút sự chú ý của đông đảo công chúng mà còn có mối liên hệ chặt chẽ với tòa soạn báo VnExpress.
Chương trình "Đối thoại cùng Jack Ma" được tổ chức bởi Tập đoàn FPT, Trung Ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh và báo điện tử VnExpress Jack Ma đã tham gia Diễn đàn Thanh toán Điện tử Việt Nam (VEPF), diễn ra vào ngày 6/11/2017 tại khách sạn JW Marriott Hà Nội, do báo điện tử VnExpress và Công ty Napas phối hợp tổ chức.
Ngoài 3 lần phát trực tiếp liên quan đến lĩnh vực kinh tế, báo điện tử VnExpress còn có một lần sử dụng tính năng livestream cho lĩnh vực thể thao, đó là chương trình phỏng vấn trực tuyến huấn luyện viên trưởng Park Hang seo vào ngày 29/3 khi nhà cầm quân này vừa trở về từ Thường Châu Huấn luyện viên Park Hang Seo đã giúp bóng đá Việt Nam lập kỳ tích ở giải U23 châu Á, là nhân vật gây được rất nhiều tiếng vang và sự quan tâm của công chúng trong thời gian đó nên việc báo VnExpress lựa chọn chủ đề này để phát trực tiếp là hoàn toàn đúng đắn và thực tế đã thu hút được rất nhiều lượng tương tác của người xem (hơn 600 nghìn lượt xem và 3 nghìn lượt bình luận trên video trực tuyến của fanpage)
Một số đánh giá về thực trạng trạng sử dụng tính năng livestream trên mạng xã hội của các cơ quan báo chí Việt Nam hiện nay
Các báo điện tử như Vietnamnet, VTV News và VnExpress đã lựa chọn những sự kiện nổi bật để thu hút sự quan tâm của công chúng, đặc biệt là vòng chung kết U23 Châu Á 2018 tại Thường Châu, Trung Quốc Họ không chỉ đưa tin từ hiện trường mà còn tổ chức bình luận trực tuyến trước trận đấu và giao lưu trực tuyến với huấn luyện viên trưởng Park Hang Seo, tạo nên sự tương tác hấp dẫn cho người hâm mộ.
Các báo đã triển khai nhiều giải pháp tích cực để nâng cao chất lượng video trực tiếp và duy trì lượng người xem, như chèn logo và phông nền Ví dụ, trên Fanpage VnExpress có video trực tuyến “Diễn đàn Thanh toán điện tử Việt Nam 2017” dài 4 giờ với nhiều phần mục khác nhau; để thuận tiện cho người xem, đặc biệt là những người vào sau, nội dung chính của từng phần sự kiện đã được ghim trong bình luận Điều này giúp người xem dễ dàng nắm bắt thông tin và theo kịp tiến độ sự kiện Đối với các buổi giao lưu trực tuyến, cả ba báo đều chuẩn bị nội dung tốt, với cuộc trò chuyện chuyên môn cao nhưng vẫn sinh động, không dài dòng và nhàm chán.
Các video trực tiếp trên ba báo điện tử đều thu hút sự quan tâm và tương tác mạnh mẽ từ người xem, đặc biệt là những video trực tiếp trên báo.
VnExpress đã thu hút một lượng độc giả tương tác lớn với chất lượng bình luận và ý kiến đánh giá cao Các cuộc thảo luận diễn ra một cách chuyên sâu, văn minh và lịch sự, thể hiện sự quan tâm của độc giả đối với các vấn đề nóng hổi Nội dung chính của các mục được ghim trong phần bình luận của video trực tuyến trên Fanpage VnExpress cũng phản ánh sự đa dạng và chiều sâu của các chủ đề được bàn luận.
Mặc dù Vietnamnet có nhiều video truyền trực tiếp các sự kiện nóng, nhưng chất lượng hình ảnh thường kém và thiếu tính chuyên nghiệp Điều này phần lớn phụ thuộc vào yếu tố ngoại cảnh, trong khi bố cục nội dung lại không rõ ràng do thiếu sự chuẩn bị và đầu tư Ngoài ra, chủ đề các buổi phát trực tiếp chưa đa dạng, chủ yếu chỉ xoay quanh bóng đá và nghệ thuật.
Các báo vẫn chưa khai thác tối đa tiềm năng của tính năng livestream, đặc biệt là trong việc tạo ra sự tương tác trực tiếp giữa người xem, người phát và các nhân vật trong video.
Trong các buổi giao lưu trực tuyến của ba báo được khảo sát, chủ yếu sử dụng các câu hỏi đã được biên tập sẵn, dẫn đến sự thiếu đổi mới và không bứt phá so với các hình thức giao lưu cũ như qua báo mạng điện tử hay truyền hình Đặc biệt, báo điện tử VTV còn ẩn phần bình luận của người xem, khiến cho lượng tương tác không cao.
Cả 3 báo được khảo sát đều chưa thực sự nổi bật trong việc ứng dụng tính năng livestream trong việc truyền tải các sự kiện nóng, các “breaking news” quan trọng mà chỉ chủ yếu đưa tin về các sự kiện độc giả đã biết trước
Khi nhà báo truyền tải thông tin qua báo in, họ thu thập và kiểm chứng thông tin trước khi viết câu chuyện Ngược lại, video trực tuyến cho phép nhà báo phơi bày thông tin một cách trực tiếp, mang đến cho người xem trải nghiệm chân thực và sinh động hơn Tuy nhiên, sự ngẫu nhiên của livestream cũng dẫn đến những rủi ro, như các hành động hoặc bình luận không phù hợp Dù vậy, khảo sát cho thấy ba báo đã thực hiện tốt livestream trên Facebook, với lượng tương tác cao hơn so với video truyền thống Mặc dù có một số bình luận thiếu bình tĩnh trên video livestream của Vietnamnet, nhưng chúng không đáng kể và đã được điều chỉnh kịp thời.
CHƯƠNG 3: MỘT SỐ DỰ BÁO VÀ GIẢI PHÁP SỬ DỤNG HIỆU QUẢ TÍNH NĂNG LIVESTREAM TRÊN MẠNG XÃ HỘI CỦA CÁC CƠ
Một số dự báo về xu hướng sử dụng tính năng livestream trên mạng xã hội của các cơ
3.1.1 Livestream trở thành xu thế mới với sự phát triển về số lượng, tần suất
Ngành video trực tuyến đang bùng nổ với hàng tỷ người xem và dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng trong những năm tới Tiến sĩ Trần Quang Diệu, giảng viên tại Học viện Báo chí và Tuyên truyền, đã nhấn mạnh trong Hội Báo toàn quốc 2018 rằng cách mạng công nghiệp 4.0 đã tạo ra nhiều xu hướng mới, trong đó có video trực tuyến và sự kết hợp của các nền tảng dịch vụ mạng xã hội Thực tế cho thấy video trực tuyến sẽ trở thành một xu thế truyền thông chủ đạo trong tương lai.
Sự phát triển nhanh chóng của cơ sở hạ tầng công nghệ số tại Việt Nam đã làm thay đổi thói quen xem video của người dân Hiện nay, các kênh video trực tuyến đang mở ra nhiều cơ hội cho người dùng, cho phép họ chủ động trong việc lựa chọn nội dung, địa điểm và thời gian xem Theo ông Đoàn Duy Khoa, Giám đốc Bộ phận Nghiên cứu Người tiêu dùng của Nielsen Việt Nam, điều này cho thấy sự chuyển mình mạnh mẽ trong cách tiếp cận và tiêu thụ nội dung số.
Theo khảo sát, số lượng và tần suất livestream trên mạng xã hội đang gia tăng mạnh mẽ, cho thấy livestream sẽ trở thành xu thế mới trong báo chí đa phương tiện Trong bối cảnh công nghệ thông tin phát triển nhanh chóng, mạng xã hội đã thu hút sự quan tâm của công chúng, và tính năng livestream đáp ứng nhu cầu thông tin ngày càng cao Sự kết hợp giữa báo chí và mạng xã hội, với nguồn tin nóng hổi và đội ngũ chuyên nghiệp, cùng khả năng kết nối và tương tác mạnh mẽ của mạng xã hội, sẽ tạo ra những trải nghiệm thông tin hấp dẫn cho người xem.
3.1.2 Xu hướng phát triển về nội dung và hình thức của video livestream
Tính năng livestream, dù mới xuất hiện, đã gây ấn tượng mạnh với nội dung và hình thức trình bày Việc phát video trực tiếp hứa hẹn sẽ phát triển mạnh mẽ trong việc truyền tải thông tin về các sự kiện như buổi hòa nhạc, thi đấu thể thao và các hoạt động tương tự.
Mặc dù nhiều video livestream được đầu tư kỹ lưỡng, vẫn tồn tại nhiều video có chất lượng thấp và nhận phản hồi không tích cực từ độc giả Điều này đặt ra thách thức cho các tòa soạn trong việc nâng cao chất lượng video livestream trên mạng xã hội Thực tế cho thấy, các tòa soạn như Vietnamnet, VTV News và VnExpress đã có những cải tiến đáng kể VTV News đã chuyển từ hình thức giao lưu trực tuyến nhàm chán sang việc sử dụng phông nền bắt mắt và hình ảnh liên quan, đồng thời thay đổi logo cho các chương trình trực tiếp Vietnamnet đã đơn giản hóa cấu trúc video và tạo sự thân thiện hơn trong tương tác với khán giả, đồng thời thêm logo của tòa soạn VnExpress cũng đã đa dạng hóa các chủ đề livestream, không chỉ giới hạn ở các sự kiện lớn mà còn phát trực tiếp các buổi giao lưu với những nhân vật nổi bật.
Các tòa soạn đang nỗ lực cải thiện chất lượng video livestream, thể hiện niềm tin vào sự phát triển mạnh mẽ của tính năng này trong tương lai Họ quyết tâm đầu tư nghiêm túc vào phương thức truyền tin mới, dự báo rằng tương lai của video livestream, đặc biệt tại Việt Nam, sẽ rất rộng mở nhờ vào việc tích hợp các công nghệ mới nhằm nâng cao trải nghiệm người dùng, bao gồm cả công nghệ thực tế ảo.
VR (Virtual reality) đã kết hợp với livestream để tạo ra khả năng phát trực tiếp
VR streaming đang ngày càng khẳng định vị thế vượt trội của mình, với dự đoán từ Dacast rằng video livestream VR sẽ trở thành lựa chọn hàng đầu trong tương lai gần Quá trình nén và phát video cũng không nằm ngoài xu hướng này, khi các định dạng nén video thế hệ mới được áp dụng để tối ưu hóa việc thu và phát video trực tiếp Các nhà phát triển liên tục cải tiến công nghệ thu, nén và phát hình ảnh nhằm nâng cao hiệu quả lưu trữ và tốc độ truyền tải Điển hình là công nghệ H.265/HEVC (High Efficiency Video Coding), giúp cải thiện đáng kể hiệu suất video trực tuyến bằng cách sử dụng toán học phức tạp để loại bỏ dữ liệu không cần thiết Công nghệ này cho phép cung cấp chất lượng video tương tự nhưng chỉ cần một nửa băng thông so với các định dạng nén khác, từ đó làm cho việc phát video trực tuyến chất lượng 4K trở nên phổ biến hơn khi tốc độ internet tăng và khả năng nén video được cải thiện.
1 Top 7 Live Streaming Video Trends for 2017 (2016), https://www.dacast.com/blog/2017-live-streaming- video-trends/
15-20 Mbps (megabits/giây), tốc độ mà nhiều kết nối internet băng thông rộng tại nhà có thể hỗ trợ.