ĐỀ án CHUYÊN NGÀNH KINH tế QUỐC tế đề tài GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG THU hút đầu tư TRỰC TIẾP nước NGOÀI vào hải PHÒNG

GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HẢI PHÒNG

Giới thiệu chung

Hải Phòng, thành phố ven biển phía Đông miền Duyên hải Bắc Bộ, cách Hà Nội 102 km, có tổng diện tích tự nhiên hơn 152.300 ha, chiếm 0,45% diện tích tự nhiên toàn quốc.

Hải Phòng, với vị trí địa lý đặc biệt, phía Bắc giáp tỉnh Quảng Ninh, phía Tây giáp tỉnh Hải Dương, phía Nam giáp tỉnh Thái Bình và phía Đông giáp Biển Đông, có đường bờ biển dài 125km cùng huyện đảo Bạch Long Vĩ Là cửa ngõ ra biển chính của miền Bắc, Hải Phòng đóng vai trò quan trọng trong giao thông liên tỉnh và quốc tế thông qua hệ thống đường bộ, đường thủy, đường sông và hàng không Cảng Hải Phòng, với lượng hàng hóa thông qua lớn nhất miền Bắc, được trang bị hiện đại và an toàn theo tiêu chuẩn quốc tế, đồng thời đang phát triển cảng công-ten-nơ lớn nhất miền Bắc với công suất 500 ngàn TEUs/năm.

Hải Phòng, cách Hà Nội 102 km và biên giới Việt - Trung 200 km, đóng vai trò quan trọng trong xây dựng và phát triển đất nước, đặc biệt về an ninh-quốc phòng Thành phố này là đầu mối giao thông và trung tâm dịch vụ, công nghiệp của vùng Bắc Bộ và cả nước, đồng thời là cực tăng trưởng của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, nằm trong vị trí chiến lược của hợp tác phát triển.

Hải Phòng, nằm trong "hành lang kinh tế" giữa Việt Nam và Trung Quốc, được xác định là cửa ngõ chính cho việc kết nối Việt Nam với thế giới qua đường biển.

Hải Phòng có diện tích tự nhiên 1507,57 km², trong đó đất liền chiếm 1208,49 km² Diện tích đất canh tác vượt 57.000 ha, hình thành từ phù sa của sông Thái Bình Với vị trí ven biển, đất ở đây chủ yếu có tính chất phèn chua và mặn, địa hình đa dạng với nhiều đồng trũng và cao thấp xen kẽ.

TIEU LUAN MOI download : skknchat@gmail.com

Hải Phòng sở hữu một mạng lưới sông ngòi dày đặc, cung cấp nguồn lợi nước phong phú Đặc biệt, Tiên Lãng nổi bật với mạch suối khoáng ngầm duy nhất ở đồng bằng sông Hồng, tạo điều kiện cho sự phát triển của Khu du lịch suối khoáng nóng Tiên Lãng, thu hút đông đảo du khách.

Tài nguyên rừng của Khu dự trữ sinh quyển thế giới Cát Bà chủ yếu bao gồm rừng nguyên sinh trên đá vôi, một hệ sinh thái độc đáo với nhiều loài động vật quý hiếm.

Tài nguyên biển Hải Phòng trải dài 125 km, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển cảng cửa ngõ quốc tế cho miền Bắc và cả nước Ngành du lịch tại đây phát triển mạnh mẽ nhờ những bãi tắm sạch đẹp và phong cảnh hữu tình, mang lại lợi ích lớn cho du lịch Đặc biệt, Cát Bà nổi bật với các rặng san hô, hệ thống hang động và đa dạng hải sản, thu hút nhiều du khách.

Có hơn 1000 loài tôm cá và hàng chục loài rong biển có giá trị kinh tế cao được thị trường quốc tế ưa chuộng Các vùng biển ven bờ, ven đảo và bãi triều ở cửa sông rộng trên 12.000 ha không chỉ có tiềm năng khai thác mà còn phù hợp cho nuôi trồng thủy sản nước mặn và nước lợ, mang lại giá trị kinh tế đáng kể.

Hải Phòng sở hữu nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú và đa dạng, bao gồm mỏ cao lanh tại Thủy Nguyên, mỏ sét ở Tiên Lãng và Kiến Thụy, cùng với mỏ sắt cũng nằm ở Thủy Nguyên Ngoài ra, khu vực này còn có mỏ đá vôi và mỏ kẽm tại các địa điểm như Cát Bà, Thủy Nguyên, Tràng Kênh, Phi Liệt và Quaczi Trên đảo Bạch Long Vĩ, có sự hiện diện của đá asphalt và sản phẩm oxy hóa dầu, đồng thời cũng có tiềm năng khai thác dầu khí trên thềm lục địa Hải Phòng, nơi có diện tích thuộc Đệ Tam Vịnh Bắc Bộ và độ sâu đạt tới 3000m.

1.1.3 Điều kiện kinh tế xã hội

Thứ nhất, tình hình phát triển kinh tế

Hải Phòng là một trung tâm kinh tế quan trọng của miền Bắc và cả nước, luôn đứng trong top 5 các tỉnh thành phố đóng góp ngân sách cao nhất từ năm 2005, xếp thứ 3 sau Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội Năm 2017, Hải Phòng đạt vị trí cao trong chỉ số năng lực cạnh tranh cấp tỉnh của Việt Nam.

Tính đến nay, 9/63 tỉnh thành đã đạt tổng thu ngân sách lên tới 21,909 tỷ đồng Năm 2018, tổng thu ngân sách ghi nhận là 24,768 tỷ đồng, vượt xa mục tiêu đại hội đề ra là 20 nghìn tỷ đồng cho năm 2020.

Năm 2019, Hải Phòng ghi nhận sự phát triển mạnh mẽ với tổng thu ngân sách đạt 89.617,8 tỷ đồng, tăng 20,2% so với năm trước, và tăng trưởng kinh tế đạt 16,68%, cao nhất từ trước đến nay GRDP bình quân đầu người đạt 4,913 USD, vượt kế hoạch năm và tăng 636 USD so với 2018, tiếp tục cao hơn mục tiêu Nghị quyết Đại hội 15 Đảng bộ thành phố Tuy nhiên, năm 2020 là một thách thức lớn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, tổng thu ngân sách ước đạt 84.199,2 tỷ đồng, trong khi GRDP tăng 11,22% so với cùng kỳ năm trước, không đạt kế hoạch đề ra và là mức tăng thấp nhất trong giai đoạn 2017-2020.

Biểu đồ 1.1: Tốc độ tăng trưởng Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) và doanh thu bán lẻ hàng và tiêu dùng trên địa bàn Hải Phòng giai đoạn 2015-2020.

Nguồn: Cục Thống kê thành phố Hải Phòng

Chỉ số năng lực cạnh tranh (PCI) của Hải Phòng đã có những biến động tích cực trong những năm gần đây Năm 2017, Hải Phòng xếp thứ 5/63 tỉnh, thành phố, tiếp tục giữ vị trí thứ 5 trong khu vực đồng bằng sông Hồng vào năm 2018 Đến năm 2019, thành phố này đứng thứ 10/63, cho thấy sự cải thiện trong môi trường kinh doanh và năng lực cạnh tranh.

Năm 2020, Hải Phòng đã có bước tiến vượt bậc khi xếp thứ 7/63 tỉnh, thành phố, và thứ 2/11 tỉnh, thành phố vùng Đồng bằng sông Hồng, với tổng điểm đạt 69,27, tăng 0,54 điểm và 3 bậc so với năm 2018.

Chính sách thu hút FDI của Hải Phòng

Thành phố đang triển khai chính sách phát triển nguồn nhân lực nhanh chóng, đặc biệt là nguồn nhân lực chất lượng cao Để đạt được điều này, thành phố đã quy hoạch lại mạng lưới các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và tăng cường phối hợp giữa đào tạo và nhu cầu việc làm tại các doanh nghiệp Giáo dục nghề nghiệp đang chuyển mình theo hướng gắn bó chặt chẽ với thị trường lao động, đáp ứng dần nhu cầu của doanh nghiệp và phù hợp với sự phát triển của các ngành nghề trong sản xuất, kinh doanh và dịch vụ.

Để nâng cao chất lượng đào tạo, cần đổi mới mạnh mẽ và đồng bộ nội dung chương trình học, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các doanh nghiệp trong việc xây dựng giáo trình Mục tiêu là phát triển phẩm chất và năng lực của người học, tích hợp kỹ năng, khuyến khích tính tích cực, chủ động và sáng tạo, cũng như áp dụng kiến thức và kỹ năng vào thực hành nghề nghiệp.

Hợp tác quốc tế trong đào tạo nhân lực chất lượng cao tại Hải Phòng đã thu hút hơn 20 dự án đầu tư nước ngoài vào giáo dục nghề nghiệp Các cơ sở giáo dục nghề nghiệp tại đây chủ động tiếp nhận hỗ trợ kỹ thuật từ các chuyên gia thông qua các chương trình ODA, ADB, cùng với sự góp mặt của một số chuyên gia tình nguyện.

Thành phố chú trọng vào chính sách đầu tư phát triển, tập trung ngân sách cho các dự án trọng điểm, bao gồm xây dựng mới và nâng cấp hạ tầng kỹ thuật, giải tỏa điểm nghẽn giao thông và mở rộng mạng lưới giao thông liên vùng Giai đoạn 2016 - 2020, thành phố đã hoàn thành nhiều tuyến đường và 46 cây cầu, trong đó có nhiều cầu lớn, góp phần thay đổi căn bản hạ tầng giao thông Hạ tầng cảng biển cũng được nâng cấp đồng bộ, hiện đại, với sự ra mắt của cảng nước sâu Nam Đình Vũ và cảng Container quốc tế Hải Phòng từ tháng 5/2018, giúp tăng năng lực tiếp nhận hàng hóa Tổng lượng hàng hóa qua cảng tăng nhanh, đạt gần 110 triệu tấn vào năm 2018 và ước đạt 142,87 triệu tấn vào năm 2020, khẳng định vai trò cảng cửa ngõ lớn nhất miền Bắc.

Hải Phòng đang tích cực xúc tiến đầu tư với mục tiêu xác định các đối tác chiến lược từ Nhật Bản, Hàn Quốc và Mỹ Thành phố ưu tiên thu hút đầu tư có chọn lọc vào các lĩnh vực sản xuất công nghệ cao, đặc biệt là công nghệ nguồn và các sản phẩm giá trị gia tăng cao Điều này không chỉ giúp Hải Phòng trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi sản xuất toàn cầu mà còn tạo ra sự ổn định cho thị trường sản xuất.

Trong giai đoạn hiện nay, việc thu hút nguồn vốn phát triển bền vững là rất quan trọng, với sự đóng góp đáng kể từ tập đoàn LG (Hàn Quốc), đầu tư hơn 06 tỷ USD vào Tổ hợp nhà máy sản xuất linh kiện điện tử hiện đại, tạo ra giá trị thương mại cao.

Hải Phòng đang tích cực cải cách hành chính nhằm nâng cao tính công khai và minh bạch trong quản lý đầu tư xây dựng Thành phố thực hiện rà soát và sửa đổi các quy định để tạo điều kiện thuận lợi, đồng thời đẩy mạnh phân cấp và ủy quyền, giảm thiểu thủ tục hành chính Bên cạnh đó, Hải Phòng tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đầu tư và xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan liên quan, đảm bảo quy trình từ xác định chủ trương đầu tư đến cấp giấy phép xây dựng diễn ra suôn sẻ và hiệu quả.

Cơ hội và thách thức đối với thu hút FDI vào Hải Phòng

1.3.1 Cơ hội trong việc thu hút FDI vào Hải Phòng

Thứ nhất là việc Việt Nam ngày càng hội nhập, tham gia ngày càng nhiều tổ chức quốc tế, ký kết nhiều hiệp định.

Các hiệp định thương mại tự do (FTA) đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao quan hệ thương mại giữa Việt Nam và các đối tác quốc tế Chúng giúp loại bỏ các rào cản thương mại, tạo điều kiện cho Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu Điều này không chỉ thúc đẩy thương mại mà còn tạo thuận lợi cho Hải Phòng trong việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) từ các đối tác.

Việc thực thi các cam kết từ các hiệp định thương mại tự do (FTA) đã tạo ra áp lực buộc Chính phủ Việt Nam phải nâng cao công tác rà soát và hoàn thiện hệ thống pháp luật Đồng thời, cần xây dựng các chính sách và cơ chế mới nhằm tạo ra môi trường kinh doanh và đầu tư thuận lợi cho cả doanh nghiệp trong nước và nước ngoài Qua đó, Việt Nam có thể tăng cường thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và cải thiện thể chế kinh tế cũng như môi trường kinh doanh.

Thứ hai là Hải Phòng ngày càng chú trọng đầu tư phát triển thành phố

Hải Phòng đặt mục tiêu đến năm 2025 sẽ đầu tư xây dựng 15 khu công nghiệp mới, bổ sung 6.500 ha quỹ đất nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của các nhà đầu tư trong giai đoạn mới Hiện tại, thành phố đã có 1 khu kinh tế và 12 khu công nghiệp đang hoạt động ổn định.

Đến năm 2025, thành phố Hải Phòng dự kiến thu hút từ 15-20 tỷ USD đầu tư và đạt kim ngạch xuất khẩu 25-30 tỷ USD, cùng với việc thu hút 300.000 lao động Những nguồn lực này sẽ thúc đẩy mạnh mẽ sự phát triển kinh tế, giúp Hải Phòng trở thành một thành phố công nghiệp hiện đại, thông minh và bền vững.

Thứ ba là Hải Phòng dẫn đầu xu hướng phát triển

Tại Hải Phòng, Hội đồng nhân dân thành phố đã thành lập hai khu công nghiệp sinh thái, trong đó nổi bật là khu Nam Cầu Kiền Khu công nghiệp này đóng vai trò tiên phong trong đầu tư phát triển hạ tầng, hướng tới việc xây dựng mô hình khu công nghiệp sinh thái đầu tiên tại thành phố Nam Cầu Kiền đã từng bước hoàn thiện hạ tầng tiêu chuẩn quốc tế và cung cấp dịch vụ toàn diện, từ đó tích lũy giá trị sinh thái và tạo niềm tin cho khách hàng cũng như đối tác.

Khu công nghiệp Nam Cầu Kiền, là khu công nghiệp sinh thái đầu tiên do người Việt đầu tư, cam kết phát triển kinh tế bền vững gắn liền với bảo vệ môi trường Ngay từ khi thành lập, chủ đầu tư đã chủ động thực hiện các giải pháp hiệu quả nhằm quản lý và bảo vệ môi trường, thể hiện rõ chiến lược phát triển bền vững của khu công nghiệp này.

1.3.2 Thách thức trong việc thu hút FDI vào Hải Phòng

Thứ nhất là trong chọn lọc đầu tư:

Quá trình thu hút FDI tại Việt Nam đang gặp phải nhiều vấn đề, bao gồm việc vốn đầu tư chủ yếu tập trung vào các lĩnh vực thâm dụng lao động và gây ô nhiễm môi trường Thêm vào đó, tình trạng chuyển giá và trốn thuế cũng là những thách thức lớn cần được giải quyết.

Thứ hai là sự chuyển giao kỹ thuật, kinh nghiệm quản lý và sự lan tỏa từ các doanh nghiệp FDI ra toàn ngành và nền kinh tế:

Nhiều doanh nghiệp nhà nước đã liên doanh với các doanh nghiệp FDI nhằm tăng cường tiềm lực về vốn, công nghệ và cơ chế quản lý mới Mục tiêu là để Việt Nam tham gia vào quản lý doanh nghiệp, từ đó học hỏi và tiếp thu kỹ thuật cũng như kinh nghiệm quản lý tiên tiến Tuy nhiên, hiện tại, phần lớn các doanh nghiệp liên doanh đã chuyển thành doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài, hoạt động với quy trình quản lý khép kín.

Thứ ba là trong kiểm soát dịch bệnh:

Dù dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp tại nhiều địa phương, thành phố đã chủ động và nhanh chóng triển khai các biện pháp hiệu quả để phòng, chống dịch Tuy nhiên, thành phố vẫn phải đối mặt với thách thức hoàn thành mục tiêu kép: vừa đảm bảo công tác chống dịch, vừa duy trì hoạt động ổn định cho các doanh nghiệp và nhà máy lớn, nhằm hướng tới sản xuất bền vững.

THỰC TRẠNG THU HÚT ĐẦU TƯ NƯỚC NGOÀI FDI VÀO THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG GIAI ĐOẠN 2016-2020

Thực trạng thu hút FDI vào Hải Phòng giai đoạn 2016-2020

2.1.1 Thực trạng đầu tư FDI tại Hải Phòng theo số dự án và số vốn đầu tư

Từ năm 2016 đến 2020, Hải Phòng đã tập trung vào chủ đề “Tăng cường kỷ cương thu, chi ngân sách nhà nước - Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh”, dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ của hàng trăm dự án đầu tư nước ngoài và trong nước Những dự án này không chỉ thúc đẩy sản xuất công nghiệp, tạo ra việc làm và môi trường đào tạo chuyên nghiệp cho người lao động, mà còn mở rộng thị trường nội địa và tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu Các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp FDI, đã đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế - xã hội và nâng cao năng lực cạnh tranh của thành phố.

Bảng 2.1: Thực trạng đầu tư FDI tại Hải Phòng theo số dự án và số vốn đầu tư giai đoạn 2016-2020

Số dự Tổng vốn đầu tư Số dự án Tổng vốn đầu tư điều Tổng vốn đầu tư

Năm án cấp cấp mới điều chỉnh chỉnh tăng vốn đã thu hút (USD) mới tăng vốn (USD)

Nguồn: Sở Kế hoạch và đầu tư Hải Phòng

Năm 2016, Hải Phòng thu hút 54 dự án đầu tư mới với tổng vốn gần 2.500 triệu USD và 35 dự án tăng vốn thêm 446,915 triệu USD, đưa tổng vốn đầu tư nước ngoài lên gần 3.000 triệu USD Các dự án chủ yếu tập trung vào công nghệ cao, công nghiệp chế biến chế tạo linh kiện điện tử và cơ khí Khu công nghiệp Tràng Duệ nổi bật với nhiều dự án lớn, đạt tổng vốn đầu tư 3.800 triệu USD trong năm 2015 và 2016.

Hải Phòng là một trong những địa phương thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) hàng đầu tại Việt Nam, nhưng năm 2017, thành phố chỉ đạt gần 1.000 triệu USD FDI, thấp hơn nhiều so với mục tiêu 2.400 triệu USD Nguyên nhân chủ yếu là do năm 2016, thành phố đã thu hút một dự án lớn từ Tập đoàn LG với vốn 1.500 triệu USD, dẫn đến sự sụt giảm trong năm tiếp theo Thêm vào đó, Hải Phòng đang gặp khó khăn trong việc cung cấp quỹ đất cho các khu công nghiệp, khi diện tích còn lại tại Khu công nghiệp Đình Vũ chỉ khoảng 40 ha và Khu công nghiệp Tràng Duệ còn 30 ha Việc đền bù giải phóng mặt bằng cũng gặp nhiều trở ngại, khiến cho các nhà đầu tư thứ cấp khó khăn trong việc tìm kiếm mặt bằng phù hợp Khu công nghiệp VSIP hiện có 320 ha, trong đó chỉ 250 ha là đất "sạch", phần còn lại vẫn đang gặp khó khăn trong giải phóng mặt bằng do có nhiều đất thổ cư và nhà cao tầng.

Khu công viên phần mềm đang điều chỉnh quy hoạch 50 ha đất thành đất công nghiệp, chờ phê duyệt từ thành phố Hải Phòng Trong khi đó, các dự án như Deep C2 và Nam Đình Vũ I tại khu vực Nam Đình Vũ đang tích cực triển khai san lấp và xây dựng hạ tầng khu công nghiệp Tuy nhiên, việc thu hút đầu tư gặp khó khăn do Dự án đê biển Nam Đình Vũ vẫn chưa được triển khai.

Để khắc phục những tồn tại trong thu hút FDI, Hải Phòng đã đề ra các giải pháp mới cho năm 2018 Tính đến ngày 31/12/2018, thành phố đã thu hút 521 doanh nghiệp FDI với 582 dự án đang hoạt động, trong đó có 158 doanh nghiệp đầu tư hiệu quả.

Trong Khu Kinh tế Cát Hải, các doanh nghiệp FDI nhận được mức ưu đãi cao nhất từ địa phương, trong khi những khu vực khác chỉ được hưởng ưu đãi thấp hơn Ngoài các khu kinh tế và cụm công nghiệp, có 246 doanh nghiệp FDI hoạt động Năm 2018, Hải Phòng đã thu hút một lượng vốn đầu tư lớn từ các dự án mở rộng quy mô, đạt 1.879 triệu USD Doanh thu của khối doanh nghiệp FDI tăng dần vào cuối năm, và số lao động trong các doanh nghiệp này cũng tăng 9,07% so với cùng kỳ năm trước.

Tính đến ngày 31/12/2019, các khu công nghiệp, khu kinh tế trên địa bàn thành phố thu hút

Trong thời gian qua, 93 dự án FDI mới và 55 dự án điều chỉnh tăng vốn đã được triển khai, với tổng vốn đầu tư vượt 1.356 triệu USD Đặc biệt, nhiều dự án lớn có vốn đầu tư trên 1.000 triệu USD đã được thu hút, bao gồm các công nghệ cao, tiết kiệm năng lượng và thân thiện với môi trường từ các tập đoàn kinh tế hàng đầu thế giới như LG, Bridgestone, Nipro Pharma, Kyocera Mita, Fuji Xerox, GE và Regina Miracle, đến từ các quốc gia như Hàn Quốc, Nhật Bản, Mỹ và Hồng Kông.

Năm 2020, do tác động của dịch COVID-19, việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Hải Phòng gặp nhiều khó khăn, với chỉ 76 dự án mới và 27 dự án tăng vốn, tổng vốn đầu tư đạt gần 1.566 triệu USD Dù vậy, Hải Phòng vẫn thu hút được sự quan tâm của các doanh nghiệp lớn như tập đoàn Pegatron, nhà cung cấp linh kiện cho Apple và Sony, cùng với các công ty như Mỉcòot, Lenovo, Oasis Corp và Universal Scientific Industrial Việt Nam (UIS).

2.1.2 FDI vào Hải Phòng theo lĩnh vực đầu tư

Tính đến ngày 31/12/2015, Hải Phòng đã thu hút 460 dự án đầu tư, trong đó vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài chủ yếu tập trung vào lĩnh vực công nghiệp, chiếm 72,17% Ngành dịch vụ có tỷ lệ thu hút vốn không đáng kể, trong khi nông nghiệp của thành phố vẫn chưa thu hút được nguồn vốn đầu tư nước ngoài.

Bảng 2.2 : FDI vào Hải Phòng theo lĩnh vực đầu tư (lũy kế đến 31/12/2015)

Lĩnh vực đầu tư Số dự % số dự Vốn đầu tư % Vốn án án (triệu USD) đầu tư

Công nghiệp chế biến chế tạo 332 72,17 7749,01 70,45

Cung cấp nước; hoạt động quản lý và xử lý 2 0,43 0,25 2,27 rác thải, nước thải

Bán buôn và bán lẻ; sửa chữa ô tô; mô tô; xe 33 7,17 106,36 0,97 máy và xe có động cơ khác

Dịch vụ lưu trú và ăn uống 9 1,96 812.64 7,39

Hoạt động kinh doanh bất động sản 33 7,17 1719,51 15,63

Hoạt động chuyên môn, khoa học và công 12 2,61 7,11 0,06 nghệ

Hoạt động hành chính và dịch vụ hỗ trợ 1 0,22 1,25 0,01

Giáo dục và đào tạo 8 1,74 20,84 0,19

Y tế và hoạt động trợ giúp xã hội 1 0,22 0,37 3,36

Nghệ thuật, vui chơi và giải trí 3 0,65 2 0,02

Nguồn: Tổng cục thống kê Hải Phòng

Đến hết năm 2020, Hải Phòng đã thu hút 484 dự án FDI, chiếm 63,77% tổng số dự án, với tổng vốn đầu tư gần 15.231 triệu USD, tương đương 79,28% tổng vốn đầu tư từ 29 quốc gia và vùng lãnh thổ, bao gồm các tập đoàn lớn như LG và Bridgestone Các dự án chủ yếu sử dụng công nghệ hiện đại, góp phần thu hút thêm dự án vệ tinh và hình thành các cụm sản xuất công nghiệp đa dạng Ngoài ra, lĩnh vực cơ sở hạ tầng và bất động sản cũng thu hút gần 3.003 triệu USD, mặc dù chỉ chiếm 5,01% số dự án Lĩnh vực thương mại đứng thứ ba với 106 dự án, chiếm 2,61% tổng vốn đầu tư tính đến 31/12/2020.

Bảng 2.3: FDI vào Hải Phòng theo lĩnh vực đầu tư (Lũy kế đến 31/12/2020)

Lĩnh vực đầu tư số dự án % số dự án

% Vốn đầu tư (triệu USD)

Cơ sở hạ tầng, kinh doanh bất động sản 38 5,01 3.003,56 15,63

2.2.3 Theo hình thức đầu tư

Trong những năm đầu thu hút vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), Hải Phòng chủ yếu tiếp nhận đầu tư dưới hình thức doanh nghiệp liên doanh do nhà đầu tư chưa hiểu rõ về luật pháp và môi trường đầu tư Tuy nhiên, từ năm 2015, các chính sách khuyến khích đầu tư và thủ tục cấp giấy phép đầu tư được đơn giản hóa đã tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài, giúp mở rộng hình thức đầu tư này tại Hải Phòng.

2015 có 350 dự án theo hình thức 100% vốn nước ngoài, chiếm 76,9% tổng số dự án.

Bảng 2.4: FDI vào Hải Phòng theo hình thức đầu tư (Lũy kế đến 31/12/2015)

Hình thức đầu Tỷ trọng trong Vốn đầu tư Tỷ trọng trong tư Số dự án tổng số dự án (triệu USD) tổng số vốn đầu

Hợp đồng hợp 20 4.35 81,34 0,74 tác kinh doanh

Nguồn: sở kế hoạch và đầu tư Hải Phòng

Tính đến ngày 31/12/2020, tại Hải Phòng, dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) chủ yếu là hình thức 100% vốn nước ngoài, chiếm 87,75% tổng số dự án và 87,84% tổng vốn đầu tư Hình thức liên doanh cũng đóng góp một phần quan trọng trong bức tranh đầu tư tại khu vực này.

TIEU LUAN MOI tải về tại địa chỉ skknchat@gmail.com cho thấy rằng hình thức đầu tư phổ biến nhất chiếm 11,73% tổng số dự án và 12,14% tổng vốn đầu tư Trong khi đó, hợp đồng hợp tác kinh doanh chỉ chiếm 0,53% số dự án và 0,02% vốn đầu tư.

Bảng 2.5: FDI vào Hải Phòng theo hình thức đầu tư (Lũy kế đến 31/12/2020)

Hình thức đầu Tỷ trọng trong

Vốn đầu tư Tỷ trọng trong

Số dự án tổng số dự án tổng số vốn đầu tư (triệu USD)

Nguồn: sở kế hoạch và đầu tư Hải Phòng

Ưu điểm, nhược điểm của hoạt động FDI tại Hải Phòng

2.2.1 Ưu điểm của hoạt động FDI tại Hải Phòng

Thứ nhất, nguồn vốn FDI trở thành một trong những nguồn lực đóng góp quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Hải Phòng

Hải Phòng đã thực hiện chính sách mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế, nhờ đó thu hút hiệu quả nguồn vốn FDI Điều này không chỉ góp phần quan trọng vào tăng trưởng kinh tế mà còn thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế của thành phố Vốn FDI hiện chiếm tỷ trọng cao trong tổng vốn đầu tư xã hội của Hải Phòng.

Bảng 2.6 Nguồn vốn đầu tư tại Hải Phòng giai đoạn 2015 – 2020 (tỷ đồng)

Biểu đồ 2.1 Tỷ trọng FDI trong tổng vốn đầu tư toàn xã hội vào Hải Phòng giai đoạn 2015 – 2020

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã có ảnh hưởng tích cực đến sự tăng trưởng kinh tế của Hải Phòng, góp phần nâng cao giá trị kinh tế của thành phố Khu vực FDI không chỉ cung cấp nguồn vốn quan trọng cho toàn xã hội mà còn thúc đẩy tốc độ tăng trưởng kinh tế đáng kể.

Từ năm 2015 đến 2020, nguồn vốn FDI vào Hải Phòng đã gia tăng liên tục, từ 17.252,7 tỷ đồng lên 48.565,9 tỷ đồng Sự gia tăng này không chỉ giúp khắc phục tình trạng thiếu vốn đầu tư nội địa mà còn nâng cao năng lực hệ thống kết cấu hạ tầng Điều này đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự tăng trưởng kinh tế và tối ưu hóa việc khai thác các nguồn lực như đất đai, nhà xưởng, máy móc, trang thiết bị và lao động từ tư nhân cũng như doanh nghiệp địa phương.

Cải thiện trình độ công nghệ các ngành kinh tế của thành phố đang diễn ra mạnh mẽ, đặc biệt trong các lĩnh vực viễn thông, hóa chất, cơ khí chế tạo điện tử, tin học, ô tô và xe máy Nhiều tập đoàn hàng đầu thế giới đã tăng cường đầu tư vào công nghệ cao, thúc đẩy đổi mới công nghệ tại các doanh nghiệp địa phương Các doanh nghiệp FDI trong ngành công nghiệp và xây dựng đã thực hiện chuyển giao công nghệ đáng kể, với các dự án như công nghệ cáp điện của LG (Hàn Quốc), chế tạo tuabin và máy biến thế tại GE (Mỹ), cũng như công nghệ robot của Robotech (Nhật Bản) Trong lĩnh vực dịch vụ, các khách sạn, khu vui chơi giải trí và sân golf cũng áp dụng trang thiết bị hiện đại và phương thức quản lý tiên tiến, điển hình như Khu du lịch quốc tế Đồ Sơn.

Sông Giá (Thủy Nguyên) có trình độ công nghệ trong khu vực đầu tư nước ngoài vượt trội hơn so với công nghệ trong nước và tương đương với các nước trong khu vực Các doanh nghiệp FDI tại đây chủ yếu áp dụng các phương thức quản lý hiện đại và tiên tiến, mang lại hiệu quả cao trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra việc làm và nâng cao năng suất lao động, với 61.000 việc làm mới vào năm 2019, chiếm 17% tổng số lao động tại thành phố và tăng trưởng trung bình 32,1% mỗi năm Mức lương trung bình trong các doanh nghiệp FDI đạt 6,2 triệu VNĐ, cao hơn so với các khu vực khác Tỷ lệ lao động chuyên môn và cán bộ quản lý người Việt Nam tại các doanh nghiệp FDI cũng đáng kể, khoảng 30% Sự tham gia của FDI đã giúp hình thành đội ngũ cán bộ quản lý và công nhân kỹ thuật có trình độ cao, tiếp cận công nghệ tiên tiến và nâng cao kỷ luật lao động Hoạt động của các doanh nghiệp FDI tại Hải Phòng đã thúc đẩy đổi mới công nghệ và quản lý, nâng cao chất lượng và sức cạnh tranh sản phẩm trên thị trường Các doanh nghiệp nước ngoài cũng chú trọng đào tạo và nâng cao tay nghề cho cán bộ, nhân viên Việt Nam, dần dần thay thế chuyên gia nước ngoài trong các vị trí quản lý và điều hành công nghệ hiện đại.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đã giúp Hải Phòng mở rộng thị trường xuất khẩu và gia tăng kim ngạch xuất khẩu Khu vực FDI không chỉ sản xuất một lượng lớn hàng hóa phục vụ cho thị trường nội địa mà còn cho xuất khẩu Hơn nữa, FDI đã góp phần thay đổi cơ cấu mặt hàng xuất khẩu, giảm tỷ trọng sản phẩm khai khoáng và tăng dần tỷ trọng hàng hóa từ ngành chế biến, chế tạo.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của các thành phần kinh tế, với hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp FDI ngày càng được nâng cao Sự gia tăng vốn đầu tư và mở rộng quy mô sản xuất của các doanh nghiệp này không chỉ thúc đẩy hoạt động của chính họ mà còn tạo ra tác động lan tỏa tích cực đến các thành phần kinh tế khác thông qua việc hình thành các liên kết giữa các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.

Đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Việt Nam, đặc biệt là ở Hải Phòng, đang tạo ra sự lan tỏa mạnh mẽ giữa các doanh nghiệp trong nước, với tỷ trọng cao trong xuất khẩu nhiều sản phẩm chủ lực như dầu khí, hàng điện tử, và may mặc Nhờ vào mạng lưới tiêu thụ toàn cầu của các tập đoàn đa quốc gia, sản phẩm Việt Nam đã tiếp cận được thị trường quốc tế Trong lĩnh vực du lịch, các dự án FDI đã xây dựng nhiều khách sạn và khu nghỉ dưỡng đạt tiêu chuẩn quốc tế, phục vụ nhu cầu khách du lịch quốc tế Mặc dù chịu ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế toàn cầu, dòng vốn FDI vào Hải Phòng vẫn có dấu hiệu khả quan, cho thấy sức hấp dẫn của môi trường đầu tư tại đây Làn sóng FDI mới với nhiều dự án quy mô lớn và công nghệ cao đang được triển khai, phù hợp với định hướng khuyến khích đầu tư của thành phố.

2.2.2 Nhược điểm và nguyên nhân của đầu tư trực tiếp vào Hải Phòng

2.2.2.1 Nhược điểm của hoạt động đâu tư trực tiếp nước ngoài vào Hải Phòng

Ngoài những lợi ích tích cực, việc thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) cũng đặt ra nhiều thách thức và khó khăn, từ đó cho thấy những tác động đa chiều mà FDI có thể mang lại cho nền kinh tế thành phố Hải Phòng.

Một là, các dự án FDI có ảnh hưởng xấu tới môi trường

Trong quá trình kinh doanh tại Hải Phòng, nhiều doanh nghiệp FDI tập trung vào khai thác tài nguyên mà không chú trọng đến bảo vệ môi trường, dẫn đến việc xây dựng hệ thống xử lý và quản lý chất thải độc hại bị thờ ơ Hậu quả là ô nhiễm môi trường sinh thái và đời sống người dân gia tăng, bao gồm ô nhiễm không khí, tiếng ồn và bụi Thêm vào đó, tình trạng nhập khẩu máy móc, thiết bị cũ và công nghệ lạc hậu đã gây ra sự lãng phí năng lượng, trong khi việc chuyển giao công nghệ và giải pháp kỹ thuật không tương xứng với mức vốn đầu tư.

Hai là, thu hút FDI chưa có ảnh hưởng tích cực đến phát triển nông nghiệp

Cơ cấu ngành đầu tư trong khu vực thể hiện sự thực hiện đúng đắn định hướng phát triển kinh tế - xã hội của thành phố theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa Tuy nhiên, vẫn tồn tại sự mất cân đối trong đầu tư và phát triển các ngành, lĩnh vực.

Theo thống kê về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) tại Hải Phòng giai đoạn 2009 – 2020, vốn FDI chủ yếu tập trung vào các ngành dịch vụ và công nghiệp, xây dựng, dẫn đến sự phát triển mạnh mẽ Tuy nhiên, sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế của thành phố lại làm giảm tỷ lệ đóng góp của ngành nông nghiệp.

Khu vực nông nghiệp hiện đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt dự án và dòng vốn FDI, với sự phân bổ không cân đối Các dự án FDI chủ yếu tập trung vào những địa phương có lợi thế về hạ tầng, nguồn nhân lực và điều kiện tự nhiên thuận lợi, trong khi Hải Phòng chưa thu hút được nhiều dự án vào các ngành kinh tế mũi nhọn Sự chú trọng vào phát triển nông nghiệp để hỗ trợ công nghiệp bền vững còn hạn chế, với phần lớn dự án rơi vào các ngành công nghiệp truyền thống như sản xuất xi măng, vật liệu xây dựng và may mặc Các lĩnh vực khác như du lịch, dịch vụ, nông nghiệp và thủy sản chỉ chiếm tỉ lệ nhỏ, dẫn đến việc tạo ra ít việc làm cho khu vực nông thôn Hiệu quả của các dự án FDI trong nông, lâm, ngư nghiệp vẫn còn hạn chế, chưa khai thác hết tiềm năng địa phương, với các dự án chủ yếu chỉ dừng lại ở việc sản xuất giống cây, con và chế biến thức ăn gia súc.

2.2.2.2 Nguyên nhân của đầu tư trực tiếp vào Hải Phòng

Hệ thống pháp luật Việt Nam đối với FDI hiện còn thiếu đồng bộ, chồng chéo và không nhất quán, dẫn đến sự phức tạp trong việc lập doanh nghiệp Quy trình thành lập và khởi sự kinh doanh bao gồm 10 thủ tục, kéo dài tổng cộng 34 ngày, gây tốn thời gian và chi phí cho các nhà đầu tư Các thủ tục liên quan đến việc thành lập doanh nghiệp, mua cổ phần, chuyển nhượng vốn, mở chi nhánh, văn phòng đại diện, và thay đổi địa điểm giữa nhà đầu tư trong nước và nước ngoài còn nhiều rườm rà, làm giảm tính hấp dẫn của môi trường đầu tư.

MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG THU HÚT ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI FDI VÀO HẢI PHÒNG

Định hướng thu hút FDI vào Hải Phòng trong giai đoạn tới

3.1.1 Mục tiêu Đến năm 2025, thành phố Hải Phòng cơ bản hoàn thành sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; trở thành thành phố công nghiệp theo hướng hiện đại; là trọng điểm phát triển kinh tế biển, trung tâm du lịch quốc tế Trở thành thành phố công nghiệp phát triển hiện đại, văn minh, bền vững tầm cỡ khu vực Đông Nam Á vào năm 2030.

Hải Phòng đặt mục tiêu đầu tư 15 khu công nghiệp mới và bổ sung 6.500 ha quỹ đất đến năm 2025, nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của nhà đầu tư Hiện tại, thành phố đã có 1 Khu kinh tế và 12 khu công nghiệp hoạt động ổn định Mục tiêu này là nền tảng để Hải Phòng thu hút 5 tỷ USD vốn FDI mỗi năm trong 5 năm tới, theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ 16.

3.1.2 Định hướng thu hút đầu tư

Hải Phòng đang tích cực xúc tiến và thu hút các dự án công nghiệp dịch vụ hiện đại, hiệu quả cao, đồng thời phát triển khu công nghiệp sinh thái để nâng cao hiệu quả sản xuất, tiết kiệm tài nguyên và năng lượng Thành phố chú trọng xây dựng các liên kết chặt chẽ giữa các doanh nghiệp trong khu công nghiệp nhằm giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ môi trường sống Đặc biệt, Hải Phòng đang tăng tốc mở rộng thu hút đầu tư sau khi tình hình dịch bệnh ổn định, với ba trụ cột phát triển chính là công nghiệp công nghệ cao, kinh tế biển, cảng biển logistics và du lịch, thương mại.

Giải pháp thúc đẩy đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Hải Phòng trong giai đoạn tới

3.2.1 Giải pháp từ phía nhà nước.

Cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh và thúc đẩy sự phát triển của các thành phần kinh tế là ưu tiên hàng đầu Cần khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho kinh tế tư nhân phát triển nhanh chóng và bền vững, đồng thời thu hút các tập đoàn kinh tế tư nhân lớn để dẫn dắt và lan tỏa đầu tư vào thành phố Chúng ta cũng cần chủ động thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài một cách có chọn lọc, phù hợp với định hướng cơ cấu nền kinh tế và yêu cầu phát triển bền vững Việc hoàn thành sắp xếp, cổ phần hóa và thoái vốn Nhà nước đối với doanh nghiệp do thành phố quản lý cũng rất quan trọng Đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, đặc biệt là xây dựng chính quyền điện tử và nâng cao chất lượng công vụ, tinh thần phục vụ của đội ngũ cán bộ, công chức các cấp là những bước cần thiết để đạt được mục tiêu này.

Đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế cần tập trung vào ba trụ cột chính: công nghiệp công nghệ cao, cảng biển - logistics, và du lịch - thương mại.

Cơ cấu lại ngành công nghiệp theo hướng tập trung vào phát triển các ngành mũi nhọn như ô tô, chế tạo máy, điện tử tin học và sản phẩm công nghệ cao Đồng thời, cần huy động các nguồn lực để phát triển hạ tầng khu công nghiệp công nghệ cao.

Hải Phòng đang được xây dựng và phát triển thành trung tâm cảng biển và dịch vụ logistics quan trọng của quốc gia và quốc tế Để đạt được mục tiêu này, thành phố sẽ tiếp tục xây dựng bến số 3 và số 4 tại Cảng cửa ngõ quốc tế, đồng thời chú trọng kết nối hạ tầng logistics với các quốc gia qua các phương thức giao thông đường bộ, đường biển, đường sắt và hàng không.

Khuyến khích và tạo điều kiện cho doanh nghiệp đầu tư vào các trung tâm thương mại lớn, đồng thời thúc đẩy hội nhập kinh tế quốc tế, tăng cường xuất khẩu và khai thác hiệu quả các hiệp định thương mại tự do.

Thứ ba, Xây dựng, phát triển, hiện đại hóa đô thị Hải Phòng; phát triển kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại

Hải Phòng cần tập trung vào việc phát triển hạ tầng giao thông và khu công nghiệp, đồng thời đẩy mạnh các thủ tục đầu tư, đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng Điều này sẽ tạo ra điều kiện thuận lợi để thu hút làn sóng đầu tư mới chuyển dịch đến Việt Nam, tận dụng lợi thế của địa phương.

Nâng cao hiệu lực và hiệu quả trong quản lý đất đai và tài nguyên là cần thiết để bảo vệ môi trường và đa dạng sinh học Đồng thời, cần chủ động ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu và tình trạng nước biển dâng.

Xây dựng và thực hiện hiệu quả việc phân bổ, khoanh vùng đất đai theo khu chức năng và loại đất trong quy hoạch thành phố là rất quan trọng Cần kiên quyết thu hồi đất của các dự án đã được giao nhưng không thực hiện để đảm bảo sử dụng đất hiệu quả và phục vụ phát triển đô thị bền vững.

TIEU LUAN MOI tải về tại skknchat@gmail.com hiện đang tuân thủ các quy định đầu tư Cần tăng cường quản lý khai thác tài nguyên và khoáng sản, đồng thời kiểm soát chặt chẽ chất thải từ công nghiệp, đô thị và nông thôn, nhằm tạo ra những chuyển biến mạnh mẽ trong công tác bảo vệ môi trường.

Thứ năm, xây dựng Hải Phòng trở thành trung tâm giáo dục và đào tạo, y tế của vùng

Duyên hải Bắc Bộ là trọng điểm phát triển khoa học và công nghệ biển của cả nước, với mục tiêu thu hút và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho thành phố.

Vào thứ Sáu, cần tập trung vào việc cải cách và hoàn thiện tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, đồng thời nâng cao hiệu quả hoạt động của các cấp chính quyền Các cán bộ thành phố cần thống nhất quan điểm và nhận thức về đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), cũng như xây dựng các quy hoạch chi tiết và rõ ràng để thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào Hải Phòng.

3.2.2 Giải pháp từ phía doanh nghiệp

Thứ nhất, Các doanh nghiệp cần chú trọng vào công tác đào tạo, nâng cao chất lượng cán bộ và lao động.

Các doanh nghiệp cần mời kỹ sư và chuyên gia nước ngoài để đào tạo nghiệp vụ cho nhân viên đã tuyển dụng, đồng thời cử nhân viên Việt Nam đi đào tạo ngắn hạn tại các công ty mẹ ở nước ngoài, đặc biệt chú trọng vào việc nâng cao khả năng ngoại ngữ trước khi đi Đào tạo nâng cao chất lượng lao động là nhiệm vụ hàng đầu, giúp các doanh nghiệp thực hiện các dự án phát triển phần mềm lớn, đòi hỏi cán bộ quản lý dự án, quản lý chất lượng và quản lý chi phí có năng lực Hiện nay, nhiều doanh nghiệp vẫn thiếu những cán bộ quản lý dự án có khả năng đáp ứng yêu cầu này.

Thứ hai, chủ động tiến hành hoạt động xúc tiến đầu tư

Xây dựng một trang web doanh nghiệp chuyên nghiệp là rất quan trọng, nơi bạn có thể trình bày ý tưởng dự án, dự báo kết quả tương lai và nêu bật các thế mạnh của công ty như hiểu biết thị trường, công nghệ và nguồn nhân lực Điều này không chỉ giúp thu hút sự chú ý của nhà đầu tư nước ngoài mà còn tạo dựng uy tín và sự tin tưởng cho doanh nghiệp của bạn.

Tham gia triển lãm và hội chợ quốc tế giúp doanh nghiệp quảng bá hình ảnh và thương hiệu, giới thiệu sản phẩm cũng như môi trường đầu tư tại Việt Nam, đặc biệt là tại Hải Phòng, cùng với những ưu đãi hấp dẫn để thu hút đầu tư.

Doanh nghiệp tổ chức các chuyến đi xúc tiến và công tác nước ngoài để trực tiếp gặp gỡ và kêu gọi nhà đầu tư nước ngoài tham gia góp vốn vào dự án của mình.

Tiêu đề	Giải Pháp Tăng Cường Thu Hút Đầu Tư Trực Tiếp Nước Ngoài Vào Hải Phòng
Người hướng dẫn	GV. Tô Xuân Cường
Trường học	Trường Đại Học Kinh Tế Quốc Dân
Chuyên ngành	Kinh Tế Quốc Tế
Thể loại	đề án
Năm xuất bản	2022
Thành phố	Hà Nội

Định dạng
Số trang	40
Dung lượng	467,67 KB