QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG.

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG.QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG.QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG.QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG.QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM HƯỚNG NGHIỆP CHO HỌC SINH TRUNG HỌC PHỔ THÔNG HUYỆN ĐẮK GLONG, TỈNH ĐẮK NÔNG.

SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM,HƯỚNGNGHIỆPCHOHỌCSINHTRUNGHỌCPHỔTHÔNG

Tổngquancácnghiêncứuliên quan đếnđềtài

Vai trò của hoạt động trải nghiệm trong việc kiến tạo tri thức và phát triển con người đã được nhận thức từ thế kỷ thứ tư trước công nguyên Aristot cho rằng lý thuyết chỉ có thể được nắm vững thông qua thực hành Đồng thời, Khổng Tử cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của trải nghiệm với câu nói nổi tiếng: “Những gì tôi nghe, tôi sẽ biết; Những gì tôi thấy, tôi sẽ nhớ; Những gì tôi làm, tôi sẽ hiểu”.

Giáo dục trải nghiệm, hay học qua thực hành, có một lịch sử dài với việc giáo viên đưa học sinh ra ngoài trời để trải nghiệm thực tế nhằm đạt được các mục tiêu học tập Tuy nhiên, chỉ đến những năm 70 của thế kỷ 20, giáo dục trải nghiệm mới được công nhận như một hoạt động giáo dục chính thức Năm 1977, Hiệp hội Giáo dục Trải nghiệm (AEE) đã được thành lập, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong lĩnh vực này (Hammerman, Hammerman, & Hammerman, 2001).

Một nhà giáo dục người Mỹ đã xuất bản cuốn sách "Kinh nghiệm và Giáo dục" vào giữa thế kỷ XX, góp phần vào sự phát triển mạnh mẽ của học tập trải nghiệm trong những thập kỷ 60 và 70 Sự bùng nổ này đã thu hút sự chú ý của nhiều nhà tâm lý, xã hội và giáo dục, nhấn mạnh tầm quan trọng của kinh nghiệm trong quá trình học tập Nhiều tên tuổi nổi bật như Piaget cũng đã đóng góp vào lĩnh vực này.

Chickering,Tumin,Bloom,Friere,GardnervàLewinđềucócácnghiêncứuvàxuấtbản về giáo dụctrảinghiệm trong thời kỳnày.

David Kolb, trong cuốn "Học tập trải nghiệm – kinh nghiệm là tài nguyên của việc học và sự phát triển" xuất bản năm 1984, đã nêu rõ rằng học tập là một quá trình đa chiều Quá trình này bắt đầu từ kinh nghiệm cụ thể, tiếp theo là quan sát và tái hiện, từ đó hình thành các khái niệm trừu tượng và khái quát Cuối cùng, người học tiến tới việc thử nghiệm những khái niệm mới trong các hoàn cảnh khác nhau Mô hình phong cách học tập và lý thuyết học tập trải nghiệm của Kolb đã được các chuyên gia giáo dục công nhận và áp dụng rộng rãi.

UNESCO nhấn mạnh rằng "tâm điểm của mọi sự học là cách chúng ta xử lí những trải nghiệm có được", đặc biệt là việc chiêm nghiệm sâu sắc về những trải nghiệm đó Tổ chức này coi học tập trải nghiệm là một phương pháp học tập bền vững, với người học là trung tâm của quá trình giáo dục.

Trung tâm giáo dục trải nghiệm Widehorizon tại London, Anh, cung cấp cho trẻ em cơ hội khám phá tri thức qua các khóa học phiêu lưu mạo hiểm Các hoạt động này không chỉ kích thích sự hứng thú mà còn giúp học sinh học tập hiệu quả hơn thông qua trải nghiệm thực tế Trung tâm được trang bị đầy đủ cơ sở vật chất như phòng học, công viên, và thiết bị đo thời tiết, tạo điều kiện cho các hoạt động ngoài trời phong phú Giáo dục trải nghiệm tại Anh giúp học sinh phát triển kỹ năng sáng tạo và tư duy giải quyết vấn đề Tại Hàn Quốc, giáo dục trải nghiệm cũng được coi trọng, với tỷ lệ hoạt động trải nghiệm chiếm 13,4% ở tiểu học, 9,1% ở trung học cơ sở và 11,8% ở trung học phổ thông Hoạt động này bổ sung cho chương trình học chính khóa, nhằm phát triển toàn diện nhân cách và khuyến khích học sinh áp dụng kiến thức vào thực tiễn, đồng thời nuôi dưỡng tinh thần chia sẻ và quan tâm đến cộng đồng.

Kinh nghiệm thực tiễn về giáo dục trải nghiệm cho học sinh ở các nước phát triển là nguồn tài liệu quý giá, có vai trò quan trọng trong việc nghiên cứu và áp dụng vào tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh phổ thông tại Việt Nam.

1.1.2 Các nghiên cứu trongnước Ở nước ta, từ những ngày đầu tiên của nền giáo dục còn non trẻ, chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói:

"Học đi đôi với hành" và "giáo dục kết hợp với lao động sản xuất" là những nguyên lý giáo dục quan trọng, thể hiện mối liên hệ giữa nhà trường và xã hội, được quy định rõ trong Luật Giáo dục 2019.

Hội nghị Trung ương 8 khoá XI (2013) đã ban hành Nghị quyết nhằm đổi mới toàn diện giáo dục Việt Nam Nghị quyết nhấn mạnh việc chuyển từ việc chỉ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất của người học Điều này bao gồm việc kết hợp học lý thuyết với thực tiễn, đồng thời gắn kết giáo dục nhà trường với giáo dục gia đình và xã hội.

Trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018, hoạt động trải nghiệm nhằm tạo cơ hội cho học sinh áp dụng kiến thức và kỹ năng từ các môn học khác nhau vào thực tiễn cuộc sống, gia đình, nhà trường và xã hội Hoạt động này không chỉ giúp học sinh tham gia phục vụ cộng đồng và định hướng nghề nghiệp, mà còn hình thành các phẩm chất cốt lõi như yêu nước, nhân ái, chăm chỉ, trung thực và trách nhiệm Năng lực chung như tự chủ, tự học, giao tiếp, hợp tác, giải quyết vấn đề và sáng tạo cũng được phát triển qua các hoạt động trải nghiệm Để hỗ trợ các trường trong việc tổ chức hoạt động này, đã có nhiều hội thảo và tập huấn Tiến sĩ Đỗ Ngọc Thống đã thực hiện nghiên cứu về hoạt động trải nghiệm sáng tạo, cung cấp những phân tích cụ thể và hữu ích cho việc triển khai Ngoài ra, còn nhiều tác giả khác cũng nghiên cứu về đề tài này.

Năm 2009, Trần Thị Minh Huệ nghiên cứu về "Giáo dục truyền thống văn hóa dân tộc cho sinh viên thông qua tổ chức hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp", nhấn mạnh tầm quan trọng của các hoạt động trải nghiệm thực tiễn trong việc giáo dục đạo đức và truyền thống dân tộc cho sinh viên.

Năm 2014, Đinh Thị Kim Thoa đã nghiên cứu tổ chức hoạt động giáo dục trong trường học nhằm phát triển năng lực học sinh Nghiên cứu này nhấn mạnh vai trò quan trọng của hoạt động trải nghiệm và đề xuất các biện pháp tăng cường hoạt động trải nghiệm cho học sinh tại các trường phổ thông.

Năm 2014, tác giả Lê Huy Hoàng đã nghiên cứu vai trò và đặc điểm của hoạt động trải nghiệm sáng tạo trong chương trình giáo dục phổ thông mới Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của hoạt động này và đề xuất các phương pháp tổ chức nhằm phát triển khả năng sáng tạo cho học sinh phổ thông.

Năm2015,tácgiảCùHuyQuảngđãhoànthànhluậnvăntốtnghiệpthạcsỹvớiđề tài “Quản lý hoạt độnggiáodục trải nghiệm ở trường THPT ChuyênHùngVương, tỉnh PhúThọ”…

Nghiên cứu về hoạt động trải nghiệm và trải nghiệm sáng tạo trong trường học đã chỉ ra nhiều khía cạnh quan trọng Tại tỉnh Đắk Nông, hiện chưa có nghiên cứu chuyên sâu nào về quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp ở cấp THPT, cũng như các biện pháp để đảm bảo hiệu quả và tính thường xuyên của các hoạt động này Do đó, tác giả luận văn đã chọn đề tài “Quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông” với mong muốn làm rõ thêm các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan.

Một sốkháiniệmcơbản

Quản lý là một hiện tượng xuất hiện từ rất sớm, phản ánh nhu cầu của mọi chế độ xã hội, quốc gia và thời đại Thuật ngữ này được định nghĩa theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc vào các cách tiếp cận và lĩnh vực nghiên cứu Theo Từ điển tiếng Việt phổ thông (2008), quản lý được hiểu là tổ chức và điều khiển hoạt động theo những yêu cầu nhất định.

Nhiều tác giả nước ngoài cũng đã có định nghĩa khác nhau về khái niệm quản lý:

TheoKozlovaO V vàKuznelsovI.N: “Quảnlýlàsựtác độngcó mụcđíchđếnnhữngtậpthểconngườiđểtổchức phốihợphoạt độngcủa họtrong quá trìnhsảnxuất” [13]. TheoGlushkov.A.AvàEitingonV.N:“Quảnlýlàmộthoạtđộngđadiệnphứctạp, bảođảmsựphốihợpcóchủđích,sựănnhịpcủalaođộngxãhội”[13].

Tereebnenko V.I cho rằng: “Quản lý tập hợp các biện pháp phối hợp nhằm đạt mục đích xác định” [13].

Quản lý là hoạt động đặc biệt của con người trong xã hội, mang tính phức tạp và đa dạng Nó liên quan đến việc tác động vào một nhóm hoặc tập thể người, điều khiển họ để đạt được những mục tiêu đã được xác định trước.

Quản lý là một hoạt động phức tạp và đa diện, diễn ra liên tục với kế hoạch và tổ chức rõ ràng Nó có mục đích và tuân theo quy luật, trong đó chủ thể quản lý tác động đến đối tượng và khách thể bị quản lý Sử dụng các công cụ và phương pháp quản lý, hoạt động này hướng tới việc thực hiện mục tiêu chung.

Quản lý nhà trường là một hệ thống có mục đích và kế hoạch, nhằm đảm bảo trường học hoạt động theo đường lối giáo dục của Đảng Hệ thống này thực hiện mục tiêu đào tạo của nhà trường, góp phần nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Quảnlýnhàtrườngbaogồmhailoạitácđộngquảnlý:(1)tácđộngcủanhữngchủ thểquảnlýbêntrênvàbênngoàinhàtrường,(2)tácđộngcủachủthểquảnlýbêntrong nhàtrường.

Quản lý nhà trường chịu ảnh hưởng từ các cơ quan giáo dục cấp trên, nhằm hướng dẫn và tạo điều kiện cho hoạt động giảng dạy và học tập Ngoài ra, quản lý nhà trường còn bao gồm các chỉ dẫn và quyết định từ các thực thể bên ngoài như Hội đồng nhân dân, giúp định hướng sự phát triển của nhà trường và hỗ trợ thực hiện các phương hướng phát triển đó.

Quản lý nhà trường do Hiệu trưởng thực hiện bao gồm nhiều hoạt động quan trọng như quản lý giáo viên, học sinh, quá trình dạy học, cơ sở vật chất và trang thiết bị Bên cạnh đó, quản lý tài chính và lớp học cũng là nhiệm vụ thiết yếu của giáo viên, cùng với việc duy trì mối quan hệ giữa nhà trường và cộng đồng.

Quản lý nhà trường là quá trình tối ưu hóa các tác động từ các chủ thể quản lý đến tập thể giáo viên, học sinh và cán bộ, công nhân trong nhà trường Điều này bao gồm sự cộng tác, tham gia, hỗ trợ, phối hợp, huy động và can thiệp nhằm khai thác hiệu quả các nguồn lực từ Nhà nước, xã hội và nội bộ nhà trường Mục tiêu chính là thúc đẩy mọi hoạt động của nhà trường, đặc biệt là trong lĩnh vực dạy học và giáo dục.

Trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018, hoạt động trải nghiệm là một phần giáo dục bắt buộc từ lớp 1 đến lớp 12 Ở bậc tiểu học, hoạt động này được gọi là hoạt động trải nghiệm, trong khi ở trung học cơ sở và THPT, nó được gọi là hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp Hoạt động trải nghiệm bao gồm các hoạt động thực tiễn, diễn ra song song với hoạt động dạy học và có mối quan hệ bổ sung, hỗ trợ cho quá trình dạy học.

Hoạt động trải nghiệm, theo tác giả Hoàng Phê trong Từ điển tiếng Việt, là những gì con người đã trải qua thực tế Qua hoạt động này, học sinh huy động kiến thức và kỹ năng từ nhiều lĩnh vực giáo dục khác nhau để trải nghiệm thực tiễn trong đời sống nhà trường, gia đình và xã hội Họ tham gia vào các hoạt động hướng nghiệp và các hoạt động phục vụ cộng đồng dưới sự hướng dẫn và tổ chức của giáo dục Qua đó, học sinh hình thành những phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và một số năng lực thành phần đặc thù như năng lực thiết kế và tổ chức hoạt động, năng lực định hướng nghề nghiệp, khả năng thích ứng với biến động cuộc sống, cùng các kỹ năng sống khác.

Hướng nghiệp được định nghĩa là hệ thống các biện pháp hỗ trợ học sinh trong việc tìm hiểu và lựa chọn nghề nghiệp, phù hợp với nguyện vọng và năng lực của từng cá nhân, đồng thời cân nhắc đến nhu cầu và điều kiện thực tế của xã hội.

Công tác hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế xã hội, giúp thanh niên phát huy năng lực và nâng cao hiệu quả lao động Nó cũng khuyến khích sự sáng tạo trong nghề nghiệp, đồng thời hạn chế việc thay đổi nghề nhiều lần và giảm thiểu các hậu quả tiêu cực do lựa chọn nghề không phù hợp.

Theo Đặng Danh Ánh, hướng nghiệp là hệ thống biện pháp của nhà nước và xã hội nhằm giúp con người lựa chọn và xác định nghề nghiệp phù hợp với nguyện vọng cá nhân và nhu cầu xã hội Khái niệm này xuất phát từ lý luận và thực tiễn giáo dục Việt Nam, nhưng vẫn chưa xác định rõ mối quan hệ giữa các lực lượng tham gia vào công tác hướng nghiệp.

- Trênbìnhdiệnxãhộicóthểhiểu:Hướngnghiệplàmộthệthốngtácđộngcủaxã hộivềgiáodụchọc,yhọc,xãhộihọc,kinhtếhọc nhằmgiúpchothếhệtrẻchọnđượcnghềvừaphùhợ phứngthú,nănglực,nguyệnvọng,sởtrườngcủacánhân,vừađápứng đượcnhucầunhânlựccủacáclĩnhvựcsảnxuấttrongnềnkinhtếquốcdân.

Công tác hướng nghiệp trong trường phổ thông là một phần quan trọng trong hoạt động hướng nghiệp toàn xã hội, do đó cần phải thống nhất với các chương trình hướng nghiệp xã hội Nhà trường thực hiện công tác này thông qua chương trình, nội dung, kế hoạch đào tạo và phương pháp giảng dạy, đồng thời xây dựng cơ sở vật chất phù hợp Trong quá trình học tập, học sinh được tiếp cận và chịu tác động từ các hoạt động hướng nghiệp, giúp các em chuẩn bị tốt cho việc tham gia lao động nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp THCS và THPT.

1.2.4 Hoạt động trải nghiệm, hướngnghiệp

Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp là hình thức giáo dục do giáo viên thiết kế và hướng dẫn, giúp học sinh tiếp cận thực tế và phát triển kỹ năng Qua đó, học sinh có cơ hội khai thác kinh nghiệm, tổng hợp kiến thức từ các môn học để giải quyết các vấn đề thực tiễn trong cuộc sống, phù hợp với độ tuổi Hoạt động này không chỉ chuyển hóa kinh nghiệm thành tri thức mới mà còn góp phần phát huy tiềm năng sáng tạo và khả năng thích ứng với môi trường sống và nghề nghiệp tương lai.

1.2.5 Quản lý hoạt động trải nghiệm, hướngnghiệp

Quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp trong trường học là một phần thiết yếu trong nhiệm vụ quản lý giáo dục mà mọi cán bộ quản lý giáo dục cần thực hiện Hệ thống này bao gồm những tác động có định hướng, chủ đích, kế hoạch và tuân theo quy luật, nhằm hỗ trợ học sinh trong việc lựa chọn và phát triển chuyên môn nghề nghiệp phù hợp với khả năng của họ.

Theotiếp cận chức năng quản lý: Quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp trongtrườngTHPT,baogồm04hoạtđộng:Kếhoạchhóa;tổchức;chỉđạovàkiểmtra, đánhgiá hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.

Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh trung họcphổthông

1.3.1 Hoạt động trải nghiệm,hướngnghiệp trong Chương trìnhgiáodục phổthông2018

Chương trình giáo dục phổ thông nhằm phát triển phẩm chất và năng lực cho học sinh thông qua các lĩnh vực như ngôn ngữ và văn học, toán học, khoa học xã hội, khoa học tự nhiên, công nghệ, tin học, công dân, quốc phòng và an ninh, nghệ thuật, thể chất, và hướng nghiệp Mỗi lĩnh vực giáo dục được thực hiện trong tất cả các môn học và hoạt động giáo dục, trong đó một số môn học và hoạt động đảm nhận vai trò cốt lõi.

Chương trình giáo dục mỗi môn học và hoạt động giáo dục được xây dựng dựa trên mục tiêu và yêu cầu về phẩm chất, năng lực cho từng giai đoạn và cấp học Giai đoạn giáo dục cơ bản thực hiện phương châm giáo dục toàn diện và tích hợp, nhằm trang bị cho học sinh kiến thức phổ thông nền tảng, đáp ứng yêu cầu phân luồng sau trung học cơ sở Trong khi đó, giai đoạn giáo dục định hướng nghề nghiệp áp dụng phương châm giáo dục phân hóa, đảm bảo học sinh được tiếp cận nghề nghiệp và chuẩn bị cho các hoạt động học sau phổ thông có chất lượng.

1.3.2 Đặcđiểmcủa học sinhTHPT 1.3.2.1 Đặc điểm cơthể Đây là thời kỳ bắt đầu ổn định vềpháttriểnsinhlý, cơ thể hài hoà, cân đối Hệxươngđãpháttriển hoàn thiện, chiều cao và trọng lượng phát triển chậm lại và cơ bắp đượctiếptụcpháttriển.Sựpháttriểncủahệthầnkinhcónhữngthayđổiquantrọngdo cấutrúcbên trong của não phức tạp và các chứcnăngcủa nãopháttriển Số lượng dâythầnkinh liên hợp, liên kết các phần 20 khácnhaucủa vỏ não tăng lên… Hệ tuần hoàn đivàohoạtđộngbìnhthường.Sựmấtcânđốigiữatimvàmạchđãchấmdứt.

Các em học sinh THPT ngày càng quan tâm hơn đến tương lai và lựa chọn ngành nghề, đồng thời khẳng định vai trò trong gia đình qua việc tham gia thảo luận về các vấn đề gia đình Họ cũng được tiếp xúc với nhiều tầng lớp xã hội và mối quan hệ khác nhau, từ đó nhận thức rõ hơn về nghĩa vụ của mình đối với xã hội, như nghĩa vụ lao động và nghĩa vụ quân sự Việc học tập tại trường cũng có những thay đổi đáng kể về chương trình học, phương pháp tiếp cận, kiểm tra và đánh giá, cùng với yêu cầu đầu ra cho kỳ thi tốt nghiệp và vào Đại học Do đó, tính chủ động và định hướng mục tiêu được phát triển mạnh mẽ trong giai đoạn này.

1.3.2.3 Đặc điểm hoạtđộnghọc tập của học sinhTHPT

Nội dung học tập ở cấp THPT ngày càng phong phú, yêu cầu học sinh nắm vững kiến thức cơ bản và các quy luật của các môn khoa học Phương pháp giảng dạy cũng đã có nhiều thay đổi, đòi hỏi học sinh cần có tính năng động, độc lập và sáng tạo cao hơn, đồng thời phát triển tư duy lý luận Thái độ và ý thức của học sinh đã cải thiện rõ rệt, các em nhận thức được rằng kiến thức, kỹ năng và kỹ xảo là điều kiện cần thiết để bước vào cuộc sống tương lai Do đó, nhu cầu tri thức của học sinh tăng lên đáng kể, đồng thời hình thành hứng thú học tập gắn liền với khuynh hướng nghề nghiệp.

1.3.2.4 Đặc điểm pháttriểntrí tuệ của học sinhTHPT

Tri giác của thanh niên thể hiện sự nhạy cảm cao và mục đích rõ ràng, dẫn đến khả năng quan sát hệ thống và toàn diện hơn Quá trình quan sát này không chỉ phụ thuộc vào hệ thống tín hiệu mà còn gắn liền với tư duy ngôn ngữ Thanh niên có khả năng điều khiển hoạt động của mình theo kế hoạch chung và chú ý đến từng khâu trong quá trình đó.

- Trí nhớ: Ghi nhớ có chủ định giữ vai trò chủ đạo trong hoạt động trí tuệ, mặtkhácvaitròcủaghinhớlôgíctrừutượng,ghinhớýnghĩangàymộttăngrõrệt.Đặcbiệtcácemđãtạ ođượctâmthếphânhóatrongghinhớ.Cácemđãbiếttàiliệunàocầnnhớ chínhxác,tàiliệunàochỉcầnhiểumàkhôngcầnnhớ

Chú ý rằng sự hứng thú ổn định đối với môn học đã giúp các em trở nên chủ động hơn trong việc học tập Năng lực di chuyển và phân phối thông tin cũng được phát triển rõ rệt, cho phép các em vừa nghe giảng, vừa ghi chép bài và theo dõi câu trả lời của bạn một cách hiệu quả.

Hoạt động tư duy của các em đã trở nên tích cực và độc lập hơn, thể hiện khả năng tư duy lý luận và trừu tượng một cách sáng tạo Các em có xu hướng khái quát hóa, tìm hiểu các quy luật và nguyên tắc chung trong các hiện tượng hàng ngày cũng như tri thức cần tiếp thu Tư duy của các em ngày càng chặt chẽ, có căn cứ và nhất quán hơn, đồng thời tính phê phán trong tư duy cũng được phát triển.

Học tập trải nghiệm và hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển năng lực thích ứng với cuộc sống cho học sinh THPT Qua đó, học sinh sẽ cải thiện khả năng thiết kế và tổ chức hoạt động, cũng như định hướng nghề nghiệp Đồng thời, phương pháp này còn góp phần phát triển các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung cần thiết cho sự thành công trong tương lai.

Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT giúp phát triển các phẩm chất và năng lực đã hình thành ở cấp học trước Mục tiêu là trang bị cho học sinh khả năng thích ứng với những thay đổi của xã hội hiện đại, tổ chức cuộc sống, công việc và quản lý bản thân Đồng thời, chương trình còn khuyến khích học sinh phát triển hứng thú nghề nghiệp, ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp tương lai, và xây dựng kế hoạch rèn luyện đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp, từ đó trở thành công dân có ích.

Trong Chương trình giáo dục phổ thông 2018, hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp là những hoạt động giáo dục bắt buộc, không phải là một môn học nhưng rất cần thiết cho học sinh THPT Các hoạt động này đáp ứng yêu cầu cụ thể của chương trình với bốn nội dung chính: Hoạt động hướng vào bản thân, hoạt động hướng đến xã hội, hoạt động hướng đến tự nhiên và hoạt động hướng nghiệp.

Thông qua các chủ đề sinh hoạt tập thể, hoạt động lao động sản xuất, câu lạc bộ hướng nghiệp và các hoạt động định hướng nghề nghiệp khác, học sinh được đánh giá và tự đánh giá về năng lực, sở trường, hứng thú liên quan đến nghề nghiệp Điều này giúp các em có khả năng tự chọn ngành nghề phù hợp và rèn luyện phẩm chất, năng lực cần thiết để thích ứng với nghề nghiệp trong tương lai.

1.3.5 Hìnhthứctổchứchoạtđộngtrải nghiệm, hướng nghiệpchohọc sinhTHPT

Hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp được thực hiện thông qua các nhóm hình thức tổ chức sau đây:

Hình thức tổ chức hoạt động khám phá giúp học sinh trải nghiệm với thế giới tự nhiên và thực tế cuộc sống, từ đó khám phá những điều mới lạ và phát hiện vấn đề từ môi trường xung quanh Những hoạt động này mang lại cảm xúc tích cực và tình yêu quê hương đất nước Các hình thức tổ chức bao gồm tham quan, cắm trại, thực địa, du lịch qua mản ảnh nhỏ, bài tập quan sát phát hiện, và xử lý tình huống.

Hình thức tổ chức hoạt động có tính thể nghiệm và tương tác bao gồm nhiều phương pháp như hoạt động nhóm, cá nhân, diễn đàn, đóng kịch, hội thảo, giao lưu, hội thi, trò chơi, triển lãm và tạo sản phẩm Những hoạt động này không chỉ giúp học sinh giao lưu mà còn tạo cơ hội cho việc trải nghiệm và học hỏi hiệu quả hơn.

Hình thức cống hiến là các hoạt động tổ chức nhằm tạo cơ hội cho học sinh thể hiện giá trị xã hội thông qua những đóng góp thực tế Những hoạt động này bao gồm tình nguyện nhân đạo, lao động công ích và tuyên truyền nâng cao nhận thức xã hội.

Quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho họcsinh THPT

Quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT liên quan đến nhiều chủ thể cả bên trong và bên ngoài nhà trường, bao gồm hiệu trưởng, giáo viên, các đoàn thể trong trường, phụ huynh, tổ chức xã hội và doanh nghiệp địa phương Trong bài viết này, chúng tôi xác định rằng hiệu trưởng là chủ thể chính trong việc quản lý các hoạt động này, trong khi giáo viên và các lực lượng khác cũng đóng vai trò phối hợp quan trọng.

Trong tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT, vai trò của Hiệu trưởng là rất quan trọng Sự duy trì và hiệu quả của các hoạt động này phụ thuộc nhiều vào sự chỉ đạo từ Hiệu trưởng, bao gồm việc kiểm tra, đánh giá và nhắc nhở thường xuyên Khi có sự quan tâm và lãnh đạo chặt chẽ, hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp sẽ trở nên nề nếp và đạt được kết quả như mong muốn.

Để tổ chức hiệu quả hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh, Hiệu trưởng cần nhận thức rõ về vị trí và tầm quan trọng của công tác này trong trường học Nhận thức đúng sẽ giúp Hiệu trưởng thấy được tính cấp thiết của việc triển khai các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển toàn diện cho học sinh.

Hiệu trưởng cần nhận thức rõ vị trí và vai trò của hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp để xây dựng kế hoạch năm học hiệu quả Việc này bao gồm chỉ đạo các tổ nhóm chuyên môn tổ chức thực hiện các hoạt động này Đồng thời, Hiệu trưởng cũng phải kiểm tra, đánh giá hiệu quả của các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp và rút kinh nghiệm để chúng trở thành hoạt động thường xuyên trong trường học.

Chất lượng chuyên môn trong trường học sẽ được cải thiện đáng kể nhờ vào các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp Do đó, Hiệu trưởng cần xây dựng kế hoạch cụ thể, phân công trách nhiệm cho các cá nhân phụ trách, và dự trù các hoạt động chính trong từng kỳ học và năm học Việc chủ động chỉ đạo và điều hành các hoạt động này là rất quan trọng để nâng cao hiệu quả giáo dục.

Hiệu trưởnglàngười chỉhuy,tạocácđiều kiệnđểtổchứctốtcáchoạt động trải nghiệm, hướng nghiệpvàcũnglàngười kiểmtra, giám sátvàđánh giáchất lượngcủa cáchoạtđôngnày.Hiệu trưởng phảilàngười xây dựngcơchếphốihợp giữanhàtrường,gia đìnhvà xãhộiđểtổchứccóhiệuquảhoạtđộngtrải nghiệm, hướng nghiệpchohọc sinhTHPT.

1.4.2 Nội dung quản lý hoạt động trải nghiệm,hướngnghiệp cho học sinhTHPT

1.4.2.1 Kế hoạch hóa hoạt động trải nghiệm, hướngnghiệp

Lập kế hoạch là một chức năng cơ bản của quản lý, bao gồm việc xác định và phân tích tình hình bối cảnh, dự báo các khả năng, lựa chọn và xác định các mục tiêu, cũng như hoạch định các biện pháp để đạt được mục tiêu Mỗi kế hoạch thường bao gồm các nội dung như xác định hình thành mục tiêu, đảm bảo các điều kiện và nguồn lực cần thiết của tổ chức, và quyết định các hoạt động cần thiết để đạt được mục tiêu đề ra.

Để xây dựng kế hoạch quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT, cán bộ quản lý trường học cần thực hiện các bước quan trọng như lập kế hoạch chung Trong đó, nhà quản lý cần tiến hành những công việc cơ bản nhằm đảm bảo hoạt động hiệu quả và phù hợp với nhu cầu của học sinh.

- Đánhgiá được thực trạng của nhà trường liên quan đến hoạt độngtrải nghiệm, hướngnghiệp,làmrõđiềukiệnnguồnlựcđápứngchohoạtđộng.

- Xác định mục tiêu cótínhkhảthi.

Lựa chọn các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp phù hợp với chủ đề của từng tuần, tháng, kỳ, năm học cho từng bộ môn là rất quan trọng Cần chú trọng đến nội dung của các hoạt động này, bao gồm trải nghiệm nhận thức, trải nghiệm xã hội, trải nghiệm tình cảm, trải nghiệm mô phỏng qua máy tính và các trò chơi.

Trải nghiệm xã hội được xây dựng dựa trên các chủ đề quan trọng như dân số, môi trường, phòng chống tệ nạn xã hội, hòa nhập, bản sắc văn hóa dân tộc và nghề nghiệp Những chủ đề này không chỉ giúp nâng cao nhận thức mà còn góp phần giải quyết các vấn đề xã hội hiện nay.

Trải nghiệm tình cảm theo các chủ đề văn hóa và nghệ thuật yêu cầu học sinh THPT thể hiện rõ ràng xúc cảm và tình cảm của bản thân đối với những vấn đề được nêu ra.

+ Trải nghiệm mô phỏng được thế kế theo các chủ đề ứng dụng công nghệ thông tin và trò chơi.

- Sắp xếp công việc theo tiến độ hợp lý, đáp ứng nguồn lực và các biện pháp để thực hiện cóhiệuquả.

Khi xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp, cần dựa vào nhiệm vụ năm học và chương trình học tập các môn học Hiệu trưởng sẽ xây dựng kế hoạch cho từng khối lớp hoặc toàn trường và chỉ đạo giáo viên thực hiện Kế hoạch cần được xác định rõ ràng để đảm bảo hiệu quả trong việc tổ chức các hoạt động.

- Mụctiêucủahoạtđộng:Phảiphùhợpvớicácmụctiêugiáodụccủanhàtrường, mặt khác, phải phù hợp với kiến thức, nhận thức, khả năng, năng lực của học sinh THPT,

Các lực lượng tham gia vào hoạt động bao gồm cán bộ giáo viên và học sinh THPT có năng lực triển khai thực hiện Ngoài ra, có thể mời thêm các chuyên gia, cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương và các tổ chức liên quan để hỗ trợ và nâng cao hiệu quả của các hoạt động này.

- Các nguồn lực thamgia:Con người, cơ sở vật chất, tài chính cần sử dụng, sựphốikết hợp với các tổ chức trong và ngoài nhàtrường.

- Thờigianthựchiện:Phảirõràng:ngày,tuần,tháng,họckỳ.

- Kết quả cần đạt được:Thôngqua hoạt động, kết quả cần đạt được là sự mở rộng vềnhậnthức,sựpháttriểnvềkỹnăngởhọcsinhTHPT.

Tổ chức kế hoạch hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT là rất quan trọng, liên quan chặt chẽ đến việc phát triển học tập văn hóa, rèn luyện đạo đức và kỹ năng sống cho học sinh trong môi trường trường học Quá trình thực hiện kế hoạch này bao gồm nhiều bước cần thiết để đảm bảo hiệu quả và sự tham gia tích cực của học sinh.

Hiệu trưởng sẽ thành lập Ban chỉ đạo tổ chức hoạt động, do chính Hiệu trưởng làm trưởng ban Ban chỉ đạo này sẽ bao gồm đại diện từ các tổ chức đoàn thể, giáo viên ở các khối lớp, các bộ môn, cũng như các tổ chức trong và ngoài nhà trường có liên quan.

- Giảithíchmụctiêu,yêucầu, của kế hoạch hoạt động Thảo luận biện pháp thựchiệnkếhoạch.

Sắp xếp bố trí nhân sự và phân công trách nhiệm quản lý là điều cần thiết để huy động hiệu quả cơ sở vật chất và tài chính cho kế hoạch thực hiện Hiệu trưởng cần nắm rõ phẩm chất, năng lực, cũng như điểm mạnh và điểm yếu của từng cá nhân để có thể phân công công việc hợp lý, thậm chí theo từng “ê kíp” nhằm đảm bảo tiến độ và hiệu quả Nhiệm vụ tổ chức các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp trong trường học cũng cần được thực hiện một cách đồng bộ và hiệu quả.

Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệpcho họcsinh THPT

1.5.1 Các yếu tố chủquan 1.5.1.1 Nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, cha mẹ họcsinhvà cáclực lượng xãhội

Nhận thức của các lực lượng giáo dục là yếu tố quyết định đến sự thành công của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp Khi Ban giám hiệu các trường hiểu đúng về vai trò của những hoạt động này trong giáo dục, kế hoạch quản lý hoạt động trải nghiệm sẽ có tính khả thi cao hơn Điều này giúp đảm bảo rằng các hoạt động được tổ chức sẽ đạt hiệu quả, góp phần vào mục tiêu đào tạo của cấp THPT.

Để quản lý hiệu quả hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT, nhà trường cần làm rõ vai trò của những hoạt động này trong việc hình thành nhân cách và định hướng nghề nghiệp cho học sinh Các lực lượng giáo dục, bao gồm giáo viên và các tổ chức bên ngoài, cần được bồi dưỡng kiến thức để xác định vị trí của hoạt động trải nghiệm trong quá trình dạy học Đồng thời, cần nhấn mạnh rằng trách nhiệm quản lý hoạt động này không chỉ thuộc về nhà trường mà còn là trách nhiệm chung của gia đình và xã hội, với vai trò rõ ràng của từng bên trong công tác giáo dục Để đạt kết quả cao, các lực lượng giáo dục cần thống nhất về mục tiêu, nội dung, phương pháp và đồng thuận trong việc lựa chọn hình thức tổ chức các hoạt động.

Sự phản ánh từ gia đình về kỹ năng của học sinh đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp tại trường Thông qua những ý kiến và nhận xét của phụ huynh về ưu điểm và nhược điểm của học sinh trong môi trường sống ngoài nhà trường, nhà trường có thể cải thiện các chương trình học Tương tác giữa gia đình và nhà trường chính là nền tảng để đánh giá hiệu quả của các hoạt động trải nghiệm cho học sinh THPT.

1.5.1.2 Nănglựcđộingũcánbộquảnlý,giáoviêntổchứchoạtđộngtrảinghiệm,hướngnghi ệp cho học sinhTHPT.

Cán bộ quản lý đóng vai trò quan trọng trong hiệu quả quản lý và sự phát triển của trường, đặc biệt trong hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT Họ không chỉ tập hợp và thuyết phục các lực lượng giáo dục trong và ngoài nhà trường tham gia triển khai chương trình hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp mà còn quản lý, tổ chức, kiểm tra và giám sát các nội dung liên quan đến hoạt động này.

Để tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp hiệu quả, đội ngũ giáo viên cần có năng lực chuyên môn vững vàng Hoạt động này phải đa dạng và phong phú, yêu cầu người tổ chức phải có kỹ năng tổ chức, hướng dẫn và điều khiển Bên cạnh đó, giáo viên cần có khả năng thu thập, tổng hợp thông tin, diễn đạt tốt và luôn sáng tạo trong việc tìm kiếm ý tưởng mới Nếu năng lực của giáo viên hạn chế, sẽ khó thu hút học sinh THPT tham gia, dẫn đến kết quả hoạt động không đạt yêu cầu.

1.5.1.3 Mối quan hệ giữa nhà trường và các lực lượng xã hội trong việc tổ chức,quảnlýhoạtđộngtrảinghiệm,hướngnghiệpchohọcsinhTHPT

Giáo dục học sinh THPT cần sự kết hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội Mỗi môi trường giáo dục đều có những thế mạnh riêng, do đó, việc quản lý hiệu quả sự phối hợp giữa các lực lượng này là rất quan trọng Tổ chức các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp không chỉ thực hiện xã hội hóa giáo dục mà còn tạo ra môi trường giáo dục tốt nhất cho học sinh THPT.

Nếu nhà trường giải pháp hữu hiệu phối hợp với các lực lượng giáo dục ngoài nhà trường và phát huy sức mạnh của những lực lượng này, sẽ đảm bảo sự phối hợp thống nhất giữa nhà trường, gia đình và xã hội trong quá trình giáo dục học sinh Điều này không chỉ nâng cao hơn nữa trách nhiệm của gia đình và các lực lượng xã hội trong việc hỗ trợ nhà trường quản lý, giáo dục con em mình, mà còn tạo thuận lợi cho nhà trường trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm khác Thực hiện hiệu quả sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp, giúp các em được giáo dục ở mọi lúc, mọi nơi Hơn nữa, việc phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội sẽ làm cho quá trình giáo dục học sinh ở trường THPT trở lên trở nên thống nhất, hài hòa và đạt hiệu quả cao, đồng thời tạo điều kiện cho giáo dục nhà trường, gia đình và xã hội được cộng hưởng, tác động đồng bộ đến nhân cách học sinh.

1.5.2 Các yếu tố kháchquan 1.5.2.1 Điều kiện cơ sở vậtchất Để tổ chức các hoạt độngtrảinghiệm, hướng nghiệp ở trường THPT đạt kết quảmongmuốn,tăngtínhhấpdẫnthìnhàtrườngcầnđảmbảotốtcácđiềukiệnvềcơsởvậtchất.Hoạtđộngtrảing hiệmkhôngchỉlồngghéptronglớphọcmàcònđượctriểnkhaiở không gian ngoài lớp học như ở sân trường, vườn trường, bên ngoài nhà trường Nếu đầy đủ về cơ sở vật chất sẽ tạo điều kiện cho các hoạt động đó diễn ra một cách hợp lý, an toàn, hiệu quả Nếu cơ sở vật chất không đáp ứng, thiếu thốn, hạn hẹp thì hoạt độngtrảinghiệm diễn ra không hiệuquả.

Các chủ trương và chính sách của Đảng và Nhà nước về giáo dục đã được cụ thể hóa thành các nghị quyết và chỉ thị, tạo cơ sở cho các nhà quản lý triển khai đổi mới phương pháp dạy học Việc vận dụng các hoạt động trải nghiệm trong giảng dạy các môn học tại các trường THPT hiện nay được hỗ trợ bởi các văn bản và chỉ thị của ngành giáo dục, tạo ra môi trường pháp lý thuận lợi cho việc áp dụng mô hình này.

Chế độ chính sách do con người tạo ra có tác động mạnh mẽ đến sự phát triển của xã hội Chính sách đúng đắn sẽ thúc đẩy sự sáng tạo, khuyến khích tinh thần trách nhiệm và tạo động lực cho các cá nhân tham gia Ngược lại, chính sách không phù hợp sẽ kìm hãm sự phát triển, gây ra tiêu cực và làm giảm hiệu quả của các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp.

1.5.2.3 Điều kiện kinh tế - xã hội ở địaphương Đất nước có chính trị ổn định, Nhà nước có quan điểm đúng đắn về vịtrí,vai trò củagiáodụcvàđàotạođốivớisựpháttriểnkinhtếxãhội.Sựưutiênchogiáodụcsẽlàđộnglựcquantrọngchosựp háttriểncảvềsốlượngvàchấtlượng,trongđócócôngtác tổchứchoạtđộngtrảinghiệm,hướngnghiệpchohọcsinhTHPT.Bêncạnhđócácquan điểm về đạo đực, lối sống, thẩmmỹ,phong tục tập quán, truyền thống văn hóa địa phương, sự quan tâm của gia đình và xã hội cũng có ảnh hưởng đến việc tổ chứchoạt độngtrải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinhTHPT.

1.5.2.4 Trình độ dân trí, văn hóa ở địaphương

Khi đánh giá trình độ dân trí và văn hóa của một địa phương, cần xem xét nhiều yếu tố liên quan đến giáo dục, bao gồm địa bàn cư trú, tộc người, phong tục, tín ngưỡng và môi trường Văn hóa không chỉ là nền tảng cho giáo dục mà còn ảnh hưởng đến nếp sống và phong tục của cộng đồng Đặc điểm tâm lý và thói quen của người dân cũng tác động mạnh mẽ đến quan điểm của cha mẹ học sinh và người học.

Một trong những mục tiêu của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp là rèn luyện kỹ năng sống cho người học, giúp họ sống tốt và chọn nghề nghiệp phù hợp với môi trường sống Con người có trình độ phổ thông có khả năng sống văn hóa và chịu ảnh hưởng lớn từ tập quán địa phương Do đó, khi thiết lập mục tiêu và đánh giá hiệu quả giáo dục phổ thông, cần xem xét đặc tính dân tộc và đặc trưng vùng miền.

Trong chương 1, tác giả phân tích lý luận về quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT, nhấn mạnh vai trò của quản lý nhà trường trong việc tổ chức các hoạt động này Quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp là quá trình tác động của hiệu trưởng đến giáo viên, nhân viên và học sinh, nhằm đạt được mục tiêu giáo dục theo chương trình quy định Hiệu trưởng thực hiện các chức năng lập kế hoạch, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra đánh giá để triển khai các hoạt động giáo dục, phát triển năng lực và phẩm chất cho học sinh Quản lý này chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như trình độ của hiệu trưởng, năng lực giáo viên, đặc điểm học sinh, và điều kiện kinh tế xã hội địa phương Những luận cứ này là cơ sở để tác giả xem xét thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông trong chương tiếp theo.

Khái quát về đặc điểm tình hình kinh tế, xã hội, giáo dục của huyện ĐắkGlong, tỉnhĐắk Nông

2.1.1 Về kinh tế, vănhóa,xãhội

2.1.1.1 Về vị trí địa lý và kinh tế - xãhội

Huyện Đắk Glong, thành lập theo Nghị định số 82/2005/NĐ-CP, có diện tích 144.875,46 ha, nằm ở Đông Nam tỉnh Đắk Nông, cách Gia Nghĩa 30km Dân số huyện tăng từ 20.504 người khi thành lập lên 73.851 người vào cuối năm 2020, với 30 dân tộc sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm 55,77% Là huyện nghèo, Đắk Glong có 7 xã đặc biệt khó khăn và tỷ lệ hộ nghèo lên tới 40,9%, trong đó 79,3% là đồng bào dân tộc thiểu số Mặc dù có tài nguyên rừng phong phú và trữ lượng khoáng sản dồi dào, đặc biệt là bô-xít, huyện vẫn gặp khó khăn trong phát triển kinh tế do địa hình đồi núi, giao thông khó khăn và đất đai khô cằn, ảnh hưởng đến sản xuất nông nghiệp Thu nhập bình quân đầu người đạt 30 triệu đồng/năm vào năm 2020.

Trong năm học 2020-2021, huyện Đắk Glong có tổng cộng 43 trường học từ bậc Mầm non đến THPT, trong đó có 03 trường cấp THPT Ngành giáo dục huyện đã được công nhận đạt chuẩn phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em 5 tuổi và tiểu học mức độ 2.

Huyện Đắk Glong hiện chỉ có 04 trường đạt chuẩn quốc gia, bao gồm 01 trường mầm non, 01 trường tiểu học và 02 trường THCS, trong khi đa số các cơ sở giáo dục còn gặp nhiều khó khăn về cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học Sự hạn chế về nguồn lực đầu tư đã ảnh hưởng đến chất lượng giáo dục, khiến huyện này tụt hậu so với các địa phương khác.

Năm học 2020-2021, toàn huyện có 4.900 học sinh mầm non, 10.210 học sinh tiểu học, 5.687 học sinh THCS và 1.283 học sinh THPT.

Trong năm học 2020-2021, huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông có 03 trường THPT, bao gồm THPT Đắk Glong, THPT Lê Duẩn và trường PTDTNT THCS và THPT huyện Đắk Glong Tổng cộng có 102 cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên, trong đó có 09 cán bộ quản lý, 73 giáo viên, 20 nhân viên và 1702 học sinh.

Học sinh (người) Đội ngũ giáo viên, nhân viên (người)

CÁN BỘ QUẢN LÝ (người)

Nguồn:Các trường THPT trên địa bàn huyện Đắk Glong Trường THPT Đắk Glong có quy mô nhà trường gồm 13 lớp, với 543 học sinh (Trong đó khối

Trường có tổng cộng 10 lớp cho khối 10, 04 lớp cho khối 11 và 04 lớp cho khối 12, với 02 tổ chuyên môn và 01 tổ văn phòng Tổng số cán bộ, giáo viên và nhân viên là 37 người, trong đó có 02 giáo viên trình độ thạc sĩ và 03 giáo viên đang theo học bồi dưỡng sau đại học Chi bộ Đảng nhà trường có 24 đảng viên, trong khi công đoàn có 37 đoàn viên Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tại trường có 13 chi đoàn học sinh và 01 chi đoàn giáo viên, tổng cộng 325 đoàn viên, thanh niên Tỷ lệ giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh đạt 71,43% với 20 trên 28 giáo viên.

Trường THPT Lê Duẩn hiện có 12 lớp với tổng số 494 học sinh, bao gồm 4 lớp khối 10, 4 lớp khối 11 và 4 lớp khối 12 Trường được tổ chức thành 2 tổ chuyên môn và 1 tổ văn phòng, với tổng số 34 giáo viên và nhân viên Đặc biệt, trường không có giáo viên có trình độ thạc sĩ.

Trường có một giáo viên đang theo học thạc sĩ và có chi bộ Đảng với 16 đảng viên Công đoàn nhà trường bao gồm 34 đoàn viên, trong khi Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có 12 chi đoàn học sinh và 1 chi đoàn giáo viên, tổng cộng 341 đoàn viên, thanh niên Tỷ lệ giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh đạt 69,23%, với 18 trên 26 giáo viên đạt tiêu chuẩn.

Trường Phổ thông dân tộc Nội trú THCS và THPT huyện Đắk Glong hiện có 09 lớp với tổng số 208 học sinh, trong đó cấp THPT có 90 học sinh Mỗi khối từ cấp THCS đến THPT đều có 01 lớp Trường được tổ chức thành 02 tổ chuyên môn và 01 tổ Văn phòng, với tổng số cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên là 31 người, bao gồm 01 giáo viên có trình độ thạc sĩ Trường có chi bộ Đảng với 19 đảng viên, Công đoàn nhà trường có 31 đoàn viên, và Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh có 06 chi đoàn học sinh cùng 01 chi đoàn giáo viên với tổng số 112 đoàn viên, thanh niên Tỷ lệ giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh đạt 36,84%.

Cơ sở vật chất của các trường cơ bản hiện đáp ứng nhu cầu tối thiểu cho hoạt động giáo dục với các tiện nghi như phòng học, phòng bộ môn, nhà đa năng, và thư viện Các phòng học và phòng Hội đồng được trang bị Tivi màn hình lớn cùng đường truyền internet tốc độ cao Tuy nhiên, nhiều trang thiết bị dạy học đã xuống cấp và lạc hậu do sử dụng lâu ngày, gây ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng hoạt động giáo dục của nhà trường.

Giới thiệu về tổ chức khảo sátthựctrạng

2.2.1.Mục đích khảosát Đề tài khảo sát thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh ở các trường THPT huyện Đắk Glong để đề xuất biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh ở các trường THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông.

- Khảo sát thực trạnghoạtđộng trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh ở các trường THPT huyện Đắk Glong, tỉnh ĐắkNông.

- Khảosátthựctrạngvềmứcđộthựchiệncácnộidungquảnlý,biệnphápquảnlýhoạtđộngtrả inghiệm, hướng nghiệp cho học sinh tại các trường THPT huyện Đắk Glong, tỉnh ĐắkNông.

- Khảo sát thực trạng về ảnh hưởng của cácyếutố đến công tác quản lý hoạtđộngtrảinghiệm,hướngnghiệpchohọcsinhTHPThuyệnĐắkGlong,tỉnhĐắkNông.

* Điều tra bằng phiếu: Đề tài sử dụng các mẫu phiếu điều tra (Phụ lục).

- Mẫu1:Khảosátvềquảnlýhoạtđộng trảinghiệm,hướngnghiệpchohọc sinhởcáctrườngTHPThuyệnĐắkGlong,tỉnhĐắkNông.(Dànhchocánbộquảnlý,giáoviên)

- Mẫu 2: Khảo sát vềviệcquản lý hoạt độngtrảinghiệm, hướng nghiệp cho họcsinhởcáctrườngTHPThuyệnĐắkGlong,tỉnhĐắkNông.(Dànhchohọcsinh)

Phương pháp toán thống kê được áp dụng để định lượng kết quả nghiên cứu, sử dụng các công thức như số trung bình cộng, tỉ lệ và hệ số tương quan Qua đó, nghiên cứu nhằm rút ra các kết luận khoa học về quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh tại các trường THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông.

2.2.4.Cách cho điểm và thang đánhgiá

- Rấttốt/Rấthứngthú/Rấtthườngxuyên/Rấtảnhhưởng:04điểm

- Tốt/ Hứng thú/Thường xuyên/Ảnh hưởng: 03điểm

- Khôngtốt/Khônghứngthú/Khôngthườngxuyên/Khôngảnhhưởng:01điểm

- Cánbộquảnlý,giáoviên:60người(Cánbộquảnlý,giáoviêncáctrường).

Thực trạng hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPThuyện Đắk Glong, tỉnhĐắk Nông

2.3.1 Thực trạng nhận thức của các lựclượnggiáo dục về hoạt động trảinghiệm,hướngnghiệp.

Bảng 2.2 Đánh giá của cán bộ quản lý, giáoviênvề lợi ích của hoạt độngtrảinghiệm,hướngnghiệpchohọcsinhTHPTtạihuyệnĐắkGlong,tỉnhĐắkNông

TT Lợi ích hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

Mức độ đánh giá Thứ bậc

Rất tốt Tốt Trung bình Chưa tốt

Thích ứng với cácđiềukiện sống, học tập và làm việc khácnhau 36 60 14 23,33 10 16,67 0 0 3,43 1

2 Thích ứng với những thay đổi của xã hội hiện đại 33 55 18 30 9 15 0 0 3,4 2

Có khả năng tổ chức cuộc sống, công việc và quản lí bản thân

Có khả năng pháttriểnhứng thú nghề nghiệp vàraquyết định lựa chọnđược nghề nghiệp tương lai

Xây dựng được kế hoạch rèn luyện đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp và trở thành người công dân có ích

Kết quả khảo sát cho thấy cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá cao lợi ích của hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT Đa số ý kiến cho rằng những hoạt động này đã giúp học sinh thích ứng với các điều kiện sống, học tập và làm việc khác nhau, trong đó 60% đánh giá mức độ thực hiện là “rất tốt” và một tỷ lệ đáng kể cho rằng ở mức “tốt”.

23,33%.Lợiíchvề“Khảnăngpháttriểnhứngthúnghềnghiệpvàraquyếtđịnhlựa chọn được nghề nghiệp tương lai”nhận được tỉ lệ 46,67% ý kiến đánh giá ở mức độ rất

Tỉ lệ đánh giá về khả năng tổ chức cuộc sống, công việc và quản lý bản thân chỉ đạt 31,67% ở mức độ “tốt” Đặc biệt, 11,67% ý kiến cho rằng lợi ích này chưa mang lại hiệu quả thiết thực, dẫn đến nội dung này chỉ đạt mức độ “khá” với điểm trung bình 3,02, là mức điểm thấp nhất trong 5 nội dung khảo sát.

Kết quả khảo sát cho thấy mức độ đánh giá chung đạt 3,22 điểm, cho thấy sự hài lòng tương đối cao Trong đó, hai lợi ích chính là giúp học sinh "thích ứng với các điều kiện sống, học tập và làm việc khác nhau" (3,43 điểm) và "thích ứng với những thay đổi của xã hội hiện đại" (3,4 điểm) được đánh giá tốt Mặc dù các tiêu chí khác cũng đạt mức khá, vẫn còn một số ý kiến cho rằng hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh chưa đạt hiệu quả như mong đợi.

Bảng2.3.Đánhgiácủahọcsinhvềlợiíchcủahoạtđộngtrảinghiệm,hướng nghiệpchohọcsinhTHPThuyệnĐắkGlong,tỉnhĐắkNông

TT Lợi ích hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

Mức độ đánh giá Thứ bậc Rất tốt Tốt Trung bình Chưa tốt

Thích ứng với các điều kiện sống, học tập và làm việc khác nhau 89 49,44 40 22,22 47 26,11 4 2,22 3,19 1

2 Thích ứng với những thay đổi của xã hội hiện đại 91 50,56 31 17,22 23 12,78 35 19,44 2,99 4 3

Có khả năng tổ chức cuộc sống, công việc và quản lí bản thân

Có khả năng pháttriểnhứng thú nghề nghiệpvàra quyết định lựachọnđược nghề nghiệptương lai

Xây dựng được kế hoạch rèn luyện đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp và trở thành người công dân có ích

Theo đánh giá của học sinh, hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp mang lại nhiều lợi ích, giúp các em "thích ứng với các điều kiện sống, học tập và làm việc khác nhau", với 49,44% cho rằng hiệu quả ở mức "rất tốt" và 22,22% ở mức "tốt", điểm trung bình đạt 3,19 Bên cạnh đó, hoạt động này cũng giúp học sinh "phát triển hứng thú nghề nghiệp và ra quyết định lựa chọn nghề nghiệp tương lai", trong đó 46,11% đánh giá ở mức "rất tốt" và 28,33% ở mức "tốt", với điểm trung bình là 3,13.

Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT mang lại nhiều lợi ích, trong đó đáng chú ý là khả năng tổ chức cuộc sống, công việc và quản lý bản thân Kết quả khảo sát cho thấy, 46,11% người tham gia đánh giá hoạt động này ở mức độ “rất tốt”, 28,33% cho rằng ở mức “tốt”, với điểm trung bình đạt 3,07.

Khi được hỏi về lợi ích của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT trong việc xây dựng kế hoạch rèn luyện nghề nghiệp và trở thành công dân có ích, học sinh đánh giá ở mức độ "khá" với điểm trung bình là 2,96, đây là mức thấp nhất trong 5 nội dung khảo sát.

Kết quả khảo sát cho thấy cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh đều đánh giá cao lợi ích của hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp Đặc biệt, lợi ích giúp học sinh "Thích ứng với các điều kiện sống, học tập và làm việc khác nhau" được đánh giá cao nhất Ngược lại, nội dung "Xây dựng được kế hoạch rèn luyện đáp ứng yêu cầu nghề nghiệp và trở thành người công dân có ích" lại có mức độ đánh giá thấp nhất.

Chương trình hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực thực tiễn của học sinh Đánh giá từ cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh cho thấy mức độ thực hiện các nội dung của chương trình này cần được cải thiện để tối ưu hóa hiệu quả giáo dục.

Bảng2.4.Đánhgiácủacánbộ,giáoviênvềmứcđộthựchiệnnộidungchương trình hoạt động trải nghiệm, hướngnghiệp

TT Nội dung hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

Rất tốt Tốt Trung bình Chưa tốt

1 Hoạt động hướng vào bản thân 31 51,67 21 35 8 13,33 0 0 3,38 1

2 Hoạt động hướng đến xã hội 22 36,67 24 40 11 18,33 3 5 3,08 4

3 Hoạt động hướng đến tự nhiên 26 43,33 18 30 12 20 4 6,67 3,1 3

Kết quả khảo sát cho thấy, các nội dung được tổ chức tại trường đều đạt mức độ đánh giá tương đối đồng đều Nội dung duy nhất được đánh giá tốt nhất là "Hoạt động hướng vào bản thân" với điểm trung bình đạt 3,38 Các nội dung khác được đánh giá ở mức "khá", cụ thể: "Hoạt động hướng nghiệp" đạt 3,23 điểm, "Hoạt động hướng đến tự nhiên" đạt 3,1 điểm, và "Hoạt động hướng vào xã hội" có điểm trung bình thấp nhất là 3,08.

Theo đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên, các trường THPT tại huyện Đắk Glong đã chú trọng đến tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp, nhằm phát triển toàn diện cho học sinh Mức độ thực hiện các hoạt động này được đánh giá ở mức khá, với điểm trung bình chung đạt 3,2.

Bảng2.5.Đánhgiácủahọcsinhvềmứcđộthựchiệnnộidungchươngtrìnhhoạt động trảinghiệm,hướngnghiệp

Chương trình hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

Thứ Rất tốt Tốt Trung bậc bình Chưa tốt

1 Hoạt động hướng vào bản thân 77 42,78 76 42,22 21 11,67 6 3,33 3,24 1

2 Hoạt động hướng đến xã hội 67 37,22 55 30,56 31 17,22 27 15 2,9 2

3 Hoạt động hướng đến tự nhiên 56 31,11 43 23,89 27 15 54 30 2,56 4

Kết quả khảo sát cho thấy các nội dung được đánh giá khá đồng đều, với mức độ thực hiện trung bình từ 2,58% đến 3,24 Nội dung “Hoạt động hướng vào bản thân” đạt điểm cao nhất, với 42,78% ý kiến đánh giá ở mức “rất tốt” và 42,22% ở mức “tốt”, điểm trung bình đạt 3,24.

Hoạt động hướng đến xã hội được 37,22% học sinh đánh giá là "rất tốt", với điểm trung bình đạt 2,9 Trong khi đó, hoạt động hướng đến tự nhiên lại nhận được đánh giá thấp nhất, với điểm trung bình chỉ đạt 2,56.

Theo đánh giá của cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh tại các trường THPT huyện Đắk Glong, mức độ thực hiện các nội dung được xếp hạng khá trở lên, với điểm trung bình là 3,2 và 2,82 Nội dung “Hoạt động hướng vào bản thân” nhận được đánh giá cao nhất, trong khi học sinh đánh giá “Hoạt động hướng đến tự nhiên” thấp nhất Tuy nhiên, kết quả này không trùng khớp với đánh giá của cán bộ quản lý và giáo viên, khi họ cho rằng “Hoạt động hướng đến xã hội” là nội dung có mức đánh giá thấp nhất.

Bảng2.6.Đánhgiácủacánbộquảnlý,giáoviênvềmứcđộthựchiệncáchình thứctổchứchoạtđộngtrảinghiệm,hướngnghiệp

2 Trong giờ sinh hoạt lớp 18 30 10 16.67 13 21.67 19 31.67 2.45 3

3 Hoạt động theo chủ đề, câu lạc bộ 8 13.33 20 33.33 12 20 20 33.33 2.27 6

4 Trong hoạt động tham quan, dã ngoại, công tác xã hội 5 8.33 30 50 11 18.33 14 23.33 2.43 4

5 Trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ 12 20 33 55 6 10 9 15 2.8 2

7 Trong các hoạt động chủ đề khác 8 13.33 9 15 33 55 10 16.67 2.25 7

Kết quả khảo sát cho thấy hình thức tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh ở các trường THPT chủ yếu qua "Hoạt động dưới cờ", với 45% được đánh giá "rất thường xuyên" và 21,67% ở mức "thường xuyên", đạt điểm trung bình 2,9, cao nhất trong các hình thức trải nghiệm Hình thức "Trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ" cũng được đánh giá cao với 20% ở mức "rất thường xuyên" và 55% ở mức "thường xuyên", điểm trung bình đạt 2,8 Trong khi đó, hình thức “Hoạt động theo chủ đề, câu lạc bộ” chỉ đạt điểm trung bình 2,27, xếp vị trí 6/7, và hình thức thấp nhất là "Trong các hoạt động chủ đề khác" với điểm trung bình 2,25 Chỉ có hai hình thức "Sinh hoạt dưới cờ" và "Trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ" đạt mức "khá", trong khi các hình thức còn lại đều ở mức "trung bình".

Bảng2.7.Đánhgiácủahọcsinhvềmứcđộthựchiệncáchìnhthứctổchứchoạt động trảinghiệm,hướngnghiệp

Mức độ đánh giá Thứ bậc

2 Trong giờ sinh hoạt lớp 87 48.33 54 30 25 13.89 14 7.78 3.19 2

3 Hoạt động theo chủ đề, câu lạc bộ 37 20.56 48 26.67 52 28.89 43 23.9 2.44 4

4 Trong hoạt động tham quan, dã ngoại, công tác xã hội

5 Trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ 78 43.33 57 31.67 43 23.89 2 1.11 3.17 3

7 Trong các hoạt động chủ đề khác 43 23.89 42 23.33 41 22.78 54 30 2.41 6

Kết quả khảo sát cho thấy hình thức "Sinh hoạt dưới cờ" được học sinh đánh giá cao nhất với 45% ở mức "rất thường xuyên" và 36,11% ở mức "thường xuyên", đạt điểm trung bình 3,21 Các hình thức "Sinh hoạt lớp" và "Trong giờ hoạt động văn hóa, văn nghệ" cũng được đánh giá tích cực với tỉ lệ lần lượt là 48,33% và 43,33% ở mức "rất thường xuyên" Ngược lại, hình thức "Trong các hoạt động chủ đề khác" và "Hội thi/cuộc thi" có điểm trung bình thấp nhất, đạt 2,41 và 2,39, chỉ ở mức độ trung bình Từ kết quả này, nhà trường cần đa dạng hóa các hình thức hoạt động trải nghiệm và tổ chức các Hội thi/cuộc thi để thu hút học sinh, nâng cao hiệu quả hoạt động hướng nghiệp cho học sinh THPT Hơn nữa, các hình thức hoạt động theo chủ đề, câu lạc bộ, và hoạt động tham quan, dã ngoại, công tác xã hội cũng chưa được đánh giá cao, với điểm trung bình lần lượt là 2,44 và 2,42.

2.3.4 Thực trạng mức độ tham gia các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệpcủa học sinh THPT huyện ĐắkGlong

Bảng2.8.Đánhgiácủacánbộquảnlý,giáoviênvềmứcđộthamgiacáchoạtđộngtrảinghiệm, hướng nghiệp của họcsinh

2 Trong giờ sinh hoạt lớp 35 58,33 17 28,33 6 10 2 3,33 3,42 1

3 Hoạt động theo chủ đề, câu lạc bộ 22 36,67 19 31,67 15 25 4 6,67 2,98 5

4 Trong hoạt động tham quan, dã ngoại, công tác xã hội 24 40 27 45 7 11,67 2 3,33 3,22 3

5 Trong các hoạt động văn hóa, văn nghệ 34 56,67 15 25 8 13,33 3 5 3,33 2

7 Trong các hoạt động chủ đề khác 18 30 21 35 19 31,67 2 3,33 2,92 7

Thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinhTHPT huyện Đắk Glong, tỉnhĐắk Nông

2.4.1 Thực trạng xây dựng kế hoạch quản lý hoạt động trải nghiệm,hướngnghiệp cho học sinhTHPT

Bảng2.10.Đánhgiácủacánbộquảnlý,giáoviênvềxâydựngkếhoạchhoạtđộngtrảinghiệm, hướng nghiệp của nhàtrường

Thực hiện Mức độ đánh giá

Có Không Tốt Khá Trung bình Yếu bậc

SL % SL % SL % SL % SL % SL %

Nhà trường xây dựng được kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cụ thể cho từng năm học

Huy động các lực lượng tham gia xây dựng kế hoạch.

Xây dựng cáchoạtđộng trảinghiệm, hướng nghiệpphùhợp với mục tiêu.

Phân bổ nguồn lực cụ thể cho từng hoạt động 39 65 21 35 29 48,33 19 31,67 8 13,3 4 6,67 3,22 8 5

Xác định rõ mục tiêu của hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

Xác định các tiêu chuẩn kiểm tra đánh giá việc thực hiện các hoạt động theo kế hoạch phù hợp

TT Tiêu chí Thực hiện Mức độ đánh giá Thứ

7 Sắp xếp tiến độ thực thi các hoạt động phù hợp 36 60 24 40 31 51,67 14 23,33 9 15 6 10 3,17 11 8

Hướng dẫn tổ chuyên môn lập kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

Xác định biện pháp và cách thức thực hiện các hoạt động phù hợp

Hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

Phê duyệt kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp của tổ chuyên môn

Phê duyệt kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp của giáo viên.

13 Triển khai các kế hoạch kịp thời 33 55 27 45 27 45 21 35 8 13,3 4 6,67 3,18 10

Kết quả khảo sát cho thấy, hầu hết các tiêu chí được các trường THPT thực hiện đầy đủ Tuy nhiên, một số tiêu chí có tỷ lệ không thực hiện cao, chẳng hạn như "Triển khai các kế hoạch kịp thời" với 45% không thực hiện và "Xác định biện pháp và cách thức thực hiện các hoạt động phù hợp" cũng có tỷ lệ không thực hiện đáng kể.

Theo kết quả khảo sát, 43,33% cho rằng việc "Sắp xếp tiến độ thực thi các hoạt động phù hợp" không được thực hiện Bên cạnh đó, 40% cho rằng việc "Xác định các tiêu chuẩn kiểm tra đánh giá việc thực hiện các hoạt động theo kế hoạch phù hợp" và "Hướng dẫn giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp" cũng không được thực hiện, với tỷ lệ không thực hiện là 38,33%.

Tiêu chí được đánh giá cao nhất trong hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp là "Phê duyệt kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp của tổ chuyên môn" với điểm trung bình đạt 3,53 Tiếp theo, tiêu chí "Nhà trường xây dựng được kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cụ thể cho từng năm học" đạt 3,5 điểm Tuy nhiên, tiêu chí "Hướng dẫn tổ chuyên môn và giáo viên xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp" lại có điểm số thấp nhất, lần lượt đạt 3,03 và 3,08 điểm.

Công tác xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp của Hiệu trưởng các trường đạt mức độ khá, với điểm trung bình chung là 3,28.

2.4.2 Thựctrạngtổchứchoạtđộng trảinghiệm, hướngnghiệpcho học sinhTHPT Để tìm hiểu thực trạng công tác tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh của Hiệu trưởng, tác giả đã tiến hành khảo sát, trao đổi với cán bộ quản lý, giáo viên nhà trường, kết quả thu được như sau:

Bảng2.11.Đánhgiácủacánbộquảnlý,giáoviênvềviệctổchứchoạtđộngtrảinghiệm, hướng nghiệp của nhàtrường

Thực hiện Mức độ đánh giá

Có Không Tốt Khá Trung bậc bình Yếu

SL % SL % SL % SL % SL % SL %

Thành lập ban chỉ đạo triển khai hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp của nhà trường, do một thành viên Ban giám hiệu phụ trách

Thống nhất cơ chế phối hợp với các lực lượng giáo dục khác trong tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp phù hợp

3 Phân công giáo viên chủ nhiệm hợp lý 51 85 9 15 41 68,33 9 15 7 11,67 3 5 3,47 1

TT Tiêu chí Thực hiện Mức độ đánh giá Thứ

Phát huy vai trò tham gia của Hội cha mẹ học sinh trong tổ chức hoạt động

Tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực thực hiện hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho giáo viên

Bồi dưỡng nâng cao nhận thức và năng lực thực hiện cho các lực lượng khác

Phát huy vai trò tổ chuyên môn trong tổ chức thực hiện kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

8 Phối hợp tốt với tổ chức Đoàn, Công đoàn

Huy động được các lực lượng khác trong xã hội cùng tham gia 27 45 33 55 24 40 17 28,33 16 26,67 3 5 3,03 5

Kết quả khảo sát cho thấy một số tiêu chí không được thực hiện với tỉ lệ cao, như huy động lực lượng xã hội tham gia (55%), tổ chức bồi dưỡng giáo viên (46,67%), phát huy vai trò chuyên môn (45%), và sự tham gia của Ban đại diện cha mẹ học sinh (38,33%) Tiêu chí có điểm trung bình cao nhất là phân công giáo viên chủ nhiệm hợp lý (3,47 điểm), tiếp theo là thành lập ban chỉ đạo hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp (3,3 điểm), cho thấy các trường đã chú trọng vào việc lựa chọn giáo viên chủ nhiệm một cách cẩn thận Điều này nhấn mạnh tầm quan trọng của giáo viên chủ nhiệm trong việc tổ chức và quản lý lớp học, cùng với sự chỉ đạo trực tiếp từ Ban giám hiệu trong các hoạt động này.

Tiêu chí đánh giá thấp nhất trong các hoạt động giáo dục tại huyện Đắk Glong là vai trò của Hội cha mẹ học sinh, với điểm trung bình chỉ đạt 2,98, trong khi tiêu chí bồi dưỡng nâng cao nhận thức cho các lực lượng khác đạt 2,88 điểm, thấp nhất trong các tiêu chí Thực tế cho thấy, công tác bồi dưỡng và phối hợp giữa nhà trường và Hội cha mẹ học sinh còn nhiều hạn chế, chủ yếu do tâm lý e ngại và điều kiện kinh tế xã hội khó khăn của người dân Hơn nữa, thiếu hướng dẫn và cơ chế phối hợp cụ thể giữa các lực lượng xã hội trong việc tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh, dẫn đến việc phối hợp chưa hiệu quả giữa các cá nhân, tổ chức với nhà trường.

2.4.3 Thựctrạng chỉ đạo hoạtđộngtrải nghiệm, hướngnghiệpcho họcsinhTHPT

Bảng2.12.Đánhgiácủacánbộquảnlý,giáoviênvềviệcchỉđạohoạtđộngtrảinghiệm, hướng nghiệp của nhàtrường

Thực hiện Mức độ đánh giá Thứ bậc

Có Không Tốt Khá TB Yếu

SL % SL % SL % SL % SL % SL %

Giao nhiệm vụ cho giáo viên và các lực lượng tham gia tổ chức hoạt động rõràng

Chỉ đạo thực hiện các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp theo đúng kế hoạch

TT Tiêu chí Thực hiện Mức độ đánh giá

Chỉ đạo giáo viên thực hiện tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp qua dạy học.

Chỉ đạo giáo viên thực hiện qua các hoạtđộngbằng hình thức đa dạng phù hợp với lứa tuổi học sinhTHPT

5 Động viên khích lệkịpthời giáo viên, học sinh trong cáchoạt động

Chỉ đạo đảm bảo an toàn cho học sinh trong quá trình tổchứchoạt động trải nghiệm, hướngnghiệp

Chỉ đạo giáo viên quan tâm đến mọi đối tượng học sinh trong quá trình tổ chức các hoạt động

Theo khảo sát, việc chỉ đạo thực hiện hoạt động trải nghiệm tại các trường học đã được chú trọng và đạt mức độ khá, với điểm trung bình từ 2,58 đến 3,08, tổng điểm trung bình là 2,83 Tuy nhiên, vẫn còn nhiều tiêu chí bị đánh giá ở mức độ yếu và không thực hiện, cho thấy công tác tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp tại nhà trường còn tồn tại những hạn chế.

Tiêu chí có điểm trung bình cao nhất là "Chỉ đạo giáo viên thực hiện qua các hoạt động bằng hình thức đa dạng phù hợp với lứa tuổi học sinh THPT" với 3,08 điểm, trong khi 31,67% không thực hiện tiêu chí này Tiêu chí tiếp theo, “Chỉ đạo thực hiện các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp theo đúng”, đạt 2,93 điểm, với tỷ lệ không thực hiện là 36,67%.

Các tiêu chí đánh giá thấp nhất liên quan đến việc động viên giáo viên và học sinh trong các hoạt động, với điểm trung bình chỉ đạt 2,58 và tỷ lệ không thực hiện lên tới 36,67% Bên cạnh đó, tiêu chí giao nhiệm vụ cho giáo viên và các lực lượng tham gia tổ chức hoạt động cũng có điểm trung bình thấp, chỉ đạt 2,75, với 21,67% không thực hiện Điều này cho thấy rằng việc động viên và giao nhiệm vụ cho các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp chưa đạt hiệu quả như mong muốn, khi điểm trung bình tổng thể của tất cả các tiêu chí chỉ đạt 2,83.

Tại các trường THPT huyện Đắk Glong, Ban giám hiệu đã triển khai nhiệm vụ năm học ngay từ đầu năm, nhấn mạnh các trọng tâm cần thực hiện Sau đó, các tổ, nhóm chuyên môn được yêu cầu thảo luận và thống nhất các chủ đề cũng như hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp phù hợp với nhiệm vụ của Bộ, Sở Giáo dục và Đào tạo, đồng thời đảm bảo phù hợp với năng lực học sinh và thời gian tổ chức.

2.4.4 Thực trạng công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm, hướngnghiệp ở các trườngTHPT

Việc thực hiện chức năng kiểm tra hiệu quả là rất quan trọng đối với nhà quản lý, giúp đánh giá chính xác chất lượng hoạt động và điều chỉnh các hoạt động của đối tượng quản lý Đặc biệt trong quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh, nếu không có sự tổ chức kiểm tra, tình trạng báo cáo không đúng sự thật sẽ xảy ra, dẫn đến hình thức đối phó trong tổ chức hoạt động Công tác kiểm tra giúp Hiệu trưởng phát hiện kịp thời và điều chỉnh những sai sót, lệch lạc trong quá trình thực hiện kế hoạch, từ đó nâng cao chất lượng giáo dục.

Bảng2.13.Đánhgiácủacánbộquảnlý,giáoviênvềthựctrạngkiểmtrahoạtđộngtrảinghiệm, hướng nghiệp tại các nhàtrường

Thực hiện Mức độ đánh giá

Có Không Tốt Khá Trung bậc bình Yếu

SL % SL % SL % SL % SL % SL %

Xây dựng lực lượng tham gia kiểm tra, đánh giá phù hợp

2 Đa dạng hóa hình thức kiểm tra 38 63,33 22 36,67 17 28.33 18 30 13 21.67 12 20 2.67 5 3 Đánh giá khách quan kết quả hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

4 Công khai kết quả đánh giá 36 60 24 40 20 33.33 19 31.67 15 25 6 10 2.88 2

Cung cấp thông tin kịp thời, có tính xây dựng giúp giáo viên điều chỉnh hoạt động theo yêu cầu

Dùng kết quả đánh giá để xếp loại thi đua 37 61,67 23 38,33 23 38.33 14 23.33 14 23.33 9 15 2.85 3

Kết quả khảo sát chỉ ra rằng phần lớn các tiêu chí liên quan đến quản lý, kiểm tra và đánh giá hoạt động trải nghiệm cũng như hướng nghiệp đều đạt mức độ khá, với điểm trung bình chung chỉ đạt 2,76 Đặc biệt, một số tiêu chí vẫn ghi nhận mức độ yếu và không thực hiện còn tương đối cao.

Tiêu chí được đánh giá cao nhất trong việc xây dựng lực lượng tham gia kiểm tra, đánh giá là "Xây dựng lực lượng tham gia kiểm tra, đánh giá phù hợp", với điểm trung bình chỉ đạt 2,93 và tỷ lệ không thực hiện lên đến 21,67%.

“Công khai kết quả đánh giá”có điểm trung bình đánh giá đạt 2,88 điểm và không thực hiện là

Chỉ có 40% các tiêu chí đạt điểm trung bình từ 2,48 đến 2,85, cho thấy công tác quản lý kiểm tra và đánh giá hoạt động hướng nghiệp tại các nhà trường chưa thực sự hiệu quả Tiêu chí có điểm thấp nhất là “Cung cấp thông tin kịp thời, có tính xây dựng giúp giáo viên điều chỉnh hoạt động theo yêu cầu”, chỉ đạt 2,48 điểm, tương ứng với tỷ lệ không thực hiện là 23,33%.

2.4.5 Thực trạng công tác quản lý các điều kiện tổ chức hoạt động trảinghiệm, hướng nghiệp ở các trườngTHPT

Thực trạng về ảnh hưởng của các yếu tố tới quản lý hoạt động trảinghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông.54 2.6 Thực trạng về công tác giáo dục hướng nghiệp và quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp chohọcsinh 55 2.7 Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm, hướngnghiệp cho học sinh THPT huyện Đắk Glong, tỉnhĐắk Nông

nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông

Bảng2.15.Đánhgiácủacánbộquảnlý,giáoviênvềảnhhưởngcủacácnhântốtới quảnlýhoạtđộngtrảinghiệm,hướngnghiệpcủanhàtrường

Thứ Rất ảnh bậc hưởng Ảnh hưởng Trung bình Không ảnh hưởng

1 Điều kiện kinh tế của các gia đình, địa phương 24 40 17 28,33 11 18,33 8 13,33 2,95 2

2 Điều kiện văn hóa, xã hội của địa phương 19 31,67 17 28,33 16 26,67 8 13,33 2,78 5

Nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên về việc tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh

4 Nhận thức phụ huynh về việc tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh

5 Cơ chế quản lý tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh.

Hiệu quả của công tác kiểm tra đánh giá các hoạt động hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh.

Kết quả khảo sát cho thấy, cán bộ quản lý và giáo viên đánh giá mức độ ảnh hưởng của các yếu tố tới quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh với điểm trung bình chung là 2,91 điểm Trong đó, tiêu chí "Nhận thức của đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên về việc tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh" có mức độ ảnh hưởng cao nhất, đạt 3,38 điểm.

Điều kiện kinh tế của các gia đình và địa phương có điểm trung bình là 2,95, cho thấy ảnh hưởng khá lớn đến các yếu tố khác, với điểm trung bình từ 2,55 đến 2,9 Trong số đó, nhận thức của phụ huynh về việc tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh được đánh giá là yếu tố có ảnh hưởng ít nhất đến quản lý hoạt động này tại trường học.

Các yếu tố khảo sát có ảnh hưởng đáng kể đến quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh tại các trường THPT huyện Đắk Glong Những căn cứ này là rất quan trọng để các nhà quản lý cần chú ý trong quá trình quản lý chung và đặc biệt là trong quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp.

2.6 Thực trạng về công tác giáo dục hướng nghiệp và quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp cho họcsinh.

Qua khảo sát ý kiến của cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh, chúng tôi nhận thấy rằng công tác giáo dục hướng nghiệp và quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp cho học sinh đang được quan tâm và cần cải thiện.

Hoạt động giáo dục hướng nghiệp hiện nay chủ yếu tập trung vào kiến thức, kĩ năng và thái độ nhưng còn nhiều hạn chế, với các mục tiêu chưa được cụ thể hóa trong kế hoạch nhà trường Nội dung giáo dục vẫn mang tính hình thức, chưa gắn liền với thực tiễn và thiếu sự đa dạng, linh hoạt Việc áp dụng các phương pháp giáo dục hướng nghiệp hiện đại cho học sinh chưa đạt hiệu quả cao, chủ yếu vẫn dựa vào phương pháp truyền đạt bằng lời Mặc dù việc tích hợp giáo dục hướng nghiệp vào các môn học liên quan dễ thực hiện và thường xuyên mang lại hiệu quả, nhưng điều này lại ảnh hưởng đến hoạt động dạy học của các môn học đó.

Việc quản lý hoạt động giáo dục hướng nghiệp cho học sinh hiện đang gặp nhiều khó khăn do thiếu sự quan tâm và đầu tư Nhiều trường chưa xây dựng kế hoạch độc lập cho hoạt động này, mà chỉ lồng ghép vào kế hoạch năm học, dẫn đến nội dung kế hoạch thường chung chung và thiếu tính cụ thể Sự tham gia của các bộ phận liên quan trong quá trình xây dựng kế hoạch cũng rất hạn chế, gây ra sự chủ quan và hình thức Hơn nữa, việc tổ chức và chỉ đạo hoạt động giáo dục hướng nghiệp chưa thường xuyên và hiệu quả, đặc biệt là trong việc tích hợp nội dung giáo dục vào các hình thức dạy học Đội ngũ chuyên trách cho công tác giáo dục hướng nghiệp chưa được xây dựng, và công tác bồi dưỡng giáo viên còn mang tính hình thức Sự phối hợp với cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương, và các cơ sở đào tạo nghề vẫn chưa chặt chẽ Ngoài ra, tiêu chuẩn và phương pháp kiểm tra, đánh giá hoạt động giáo dục hướng nghiệp chưa được thực hiện thường xuyên Cơ sở vật chất và trang thiết bị phục vụ cho hoạt động giáo dục hướng nghiệp tại các trường ở huyện Đắk Glong còn thiếu thốn và không đạt chuẩn, hầu hết các trường đều không có phòng hướng nghiệp và tư vấn nghề nghiệp.

2.7 Đánh giá chung về thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT huyện Đắk Glong, tỉnh ĐắkNông

Các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp tại các trường đã nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh Hầu hết cán bộ quản lý và giáo viên đều nhận thấy rằng hoạt động này mang lại nhiều lợi ích cho học sinh, với kết quả khảo sát tại các trường THPT đạt mức độ khá trở lên Đặc biệt, việc giúp học sinh "thích ứng với các điều kiện sống, học tập và làm việc khác nhau" được đánh giá cao bởi cả cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh.

Mức độ tham gia của học sinh vào các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp đang ở mức khá, với tất cả các nội dung trong kế hoạch được thực hiện đầy đủ Trong những năm gần đây, các trường đã chú trọng phát triển các hoạt động này nhằm nâng cao sự phát triển toàn diện cho học sinh Cán bộ quản lý, giáo viên và học sinh đều đánh giá mức độ thực hiện các nội dung ở mức khá và đã nhận thức rõ vai trò quan trọng của hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp trong việc hình thành phẩm chất và năng lực thực tiễn cho học sinh.

Một số ý kiến cho rằng hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh hiện chưa đạt hiệu quả thiết thực Việc tổ chức các hoạt động này còn thiếu sự thống nhất và thường mang tính hình thức, chỉ nhằm đáp ứng yêu cầu giáo dục chung mà chưa đi vào chiều sâu, dẫn đến kết quả chưa cao trong việc giáo dục toàn diện cho học sinh.

Tại các trường học hiện nay, sự phối hợp giữa lực lượng trong và ngoài nhà trường còn hạn chế, dẫn đến việc các nội dung chỉ đạo chưa được thực hiện thường xuyên Mức độ thực hiện chủ yếu chỉ đạt ở mức trung bình, điều này góp phần làm giảm hiệu quả của công tác tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh.

Nội dung quản lý kiểm tra và đánh giá hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp hiện nay đang ở mức khá, nhưng điểm trung bình chung vẫn còn thấp và tỷ lệ đánh giá thực hiện yếu vẫn tương đối cao Hầu hết trang thiết bị phục vụ cho hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp chủ yếu được trưng dụng từ các môn văn hóa, trong khi sân chơi và bãi tập chủ yếu dành cho môn thể dục, ít khi được sử dụng cho các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp.

Các hạn chế trong giáo dục xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm yếu tố gia đình, xã hội và nhà trường Để khắc phục những hạn chế này, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội, cùng với việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh ở bậc THPT.

2.7.3.Nguyên nhân của những hạnchế

Do những khó khăn về điều kiện kinh tế và xã hội ở vùng núi, cùng với trình độ dân trí thấp, học sinh thường thiếu hứng thú với các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp Đặc điểm lối sống của người miền núi cũng ảnh hưởng lớn đến công tác này, tạo ra thách thức cho việc phát triển kỹ năng và định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT.

Chỉ đạo về hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT từ các cấp quản lý vẫn còn thiếu rõ ràng, dẫn đến việc thiếu đôn đốc, kiểm tra và giám sát Điều này khiến cho các hoạt động triển khai tự phát, không thường xuyên và không đồng bộ.

Mức độ nhận thức của giáo viên về tầm quan trọng của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh còn hạn chế, dẫn đến việc thiếu nguồn tài liệu tham khảo và hướng dẫn chi tiết trong thiết kế chương trình giáo dục theo từng nhóm kỹ năng Ngoài ra, giáo viên cũng gặp khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, và chưa nắm rõ các kỹ năng cần giảng dạy cho học sinh Kết quả là các hoạt động tổ chức thiếu tính sáng tạo, khiến học sinh trở nên nhút nhát, rụt rè và thiếu tự tin.

- Chưa huy động được sự phối hợp giữa các lực lượng ngoài nhà trường, phụ huynh học sinh đối với các hoạt động của lớp cũng như của nhàtrường.

Nguyên tắc đề xuấtbiệnpháp

3.1.1 Đảm bảo mục tiêu của hoạt động trải nghiệm, hướngnghiệp

Các biện pháp quản lý nhằm hình thành và phát triển nhân cách học sinh cần phù hợp với mục tiêu giáo dục cấp học, được thể hiện qua mục tiêu giáo dục tổng thể và chương trình môn học cụ thể Mục tiêu giáo dục của nhà trường phải là tiêu chí đánh giá hiệu quả các giải pháp Do mục tiêu được phân thành nhiều cấp độ khác nhau, các biện pháp cần được phân chia theo quy mô hoạt động và từng giai đoạn cụ thể.

3.1.2 Đảm bảo tính khoa học

Các biện pháp quản lý cần được thực hiện một cách khoa học và phù hợp với mục tiêu đổi mới giáo dục của nhà trường Việc đề xuất các biện pháp này phải nằm trong khuôn khổ và điều kiện thực tế của nhà trường và địa phương Đặc biệt, các biện pháp cần phù hợp với điều kiện và đặc thù của các trường THPT huyện Đắk Glong.

3.1.3 Đảm bảo tính đồng bộ

Một trong những yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay là phát huy tính tích cực của học sinh, với học sinh đóng vai trò chủ thể trong nhận thức và giáo dục Tuy nhiên, tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh cần sự tham gia của nhiều lực lượng, bao gồm giáo viên bộ môn, giáo viên chủ nhiệm, đoàn thanh niên, và các tổ chức khác trong và ngoài trường Nguyên tắc này đòi hỏi sự liên kết chặt chẽ và phối hợp thống nhất giữa nhà trường, gia đình và xã hội.

Các lực lượng giáo dục như cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên, Đoàn thanh niên và các tổ chức đoàn thể địa phương cần thống nhất về mục đích, nội dung và hình thức hoạt động Sự thống nhất này sẽ giúp huy động sức mạnh vật chất và tinh thần trong việc quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh.

3.1.4 Đảm bảo tính khả thi

Để áp dụng hiệu quả các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm cho học sinh THPT, cần đảm bảo tính thực tiễn và hiệu quả cao trong việc thực hiện các chức năng quản lý Việc xây dựng các biện pháp này phải tuân thủ quy trình khoa học với các bước cụ thể và chính xác, nhằm đạt được kết quả mong muốn.

Đề xuất biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho họcsinh

3.2.1 Tổ chức bồi dưỡng nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynhhọc sinh, học sinh và các lực lượng giáo dục về tầm quan trọng của tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinhTHPT

Nâng cao nhận thức về hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp là cần thiết cho cán bộ quản lý, giáo viên, và học sinh huyện Đắk Glong, giúp họ hiểu rõ trách nhiệm và tầm quan trọng của những hoạt động này Điều này sẽ cải thiện ý thức và vai trò của họ trong giáo dục, đồng thời đổi mới cái nhìn về quá trình giáo dục để định hướng nghề nghiệp cho học sinh THPT Mục tiêu là đảm bảo học sinh có thể lựa chọn ngành nghề phù hợp với phẩm chất và năng lực của mình, thông qua việc cải tiến mục tiêu, chương trình, nội dung và phương pháp tổ chức các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp.

Tổ chức bồi dưỡng nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh THPT huyện Đắk Glong là yếu tố quan trọng trong quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp Việc này giúp học sinh hiểu rõ tầm quan trọng của các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp trong quá trình học tập, rèn luyện tại trường, đồng thời chuẩn bị hành trang cho cuộc sống và thực hiện ước mơ của mình Từ đó, học sinh sẽ nỗ lực rèn luyện để đạt được những kỹ năng cần thiết.

Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp đóng vai trò quan trọng trong mục tiêu giáo dục toàn diện, giúp giáo dục lực lượng nhận thức đúng về giá trị của chúng Cần tổ chức hiệu quả các hoạt động này trong trường học, đồng thời huy động nguồn lực và phối hợp để đảm bảo sự thành công trong việc triển khai các chương trình trải nghiệm và hướng nghiệp.

Tổ chức các buổi tọa đàm giữa nhà trường, cha mẹ học sinh và các lực lượng giáo dục là cần thiết để nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp trong giáo dục Việc này giúp cha mẹ, cán bộ giáo viên và học sinh hiểu rõ hơn về vai trò của các hoạt động này trong việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường Để đạt được điều này, cần thiết phải bồi dưỡng kiến thức cho họ.

Chủ trương và đường lối của Đảng cùng với chính sách, pháp luật của Nhà nước, cũng như các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo và ngành giáo dục địa phương, đều nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh Những quy định này nhằm đảm bảo rằng học sinh có cơ hội tham gia vào các hoạt động thực tiễn, giúp các em phát triển kỹ năng và định hướng nghề nghiệp phù hợp.

Nhân cách của cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường có tác động lớn đến hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp của học sinh Sự gương mẫu trong giao tiếp và ứng xử của họ không chỉ tạo ra môi trường học tập tích cực mà còn định hình thái độ và hành vi của học sinh Việc thể hiện những phẩm chất tốt đẹp từ phía người lớn sẽ khuyến khích học sinh phát triển kỹ năng và định hướng nghề nghiệp một cách hiệu quả.

- Trách nhiệm của từng giáo viên, Đoàn thanh niên, Ban giám hiệu nhà trường trong công tác quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho họcsinh.

Tổ chức nghiên cứu và học tập nghiêm túc các văn kiện của Đảng và Nhà nước về giáo dục và đào tạo là rất quan trọng Cần quán triệt sâu sắc để cán bộ quản lý và giáo viên hiểu rõ và thống nhất quan điểm trong công tác quản lý, tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp, từ đó tránh được những cái nhìn phiến diện.

Chương trình giáo dục phổ thông bao gồm các văn bản quan trọng như chương trình tổng thể và các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp Việc phổ biến những nội dung này là cần thiết để nâng cao nhận thức cho tập thể giáo viên và nhân viên trong nhà trường, từ đó cải thiện chất lượng giáo dục và phát triển kỹ năng cho học sinh.

Tổ chức giao lưu giữa các trường THPT trong huyện Đắk Glong nhằm trao đổi kinh nghiệm và nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh.

Ban giám hiệu cần nắm rõ tình hình hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp của học sinh để quản lý hiệu quả Việc theo dõi kịp thời sẽ giúp điều chỉnh các hoạt động một cách cần thiết, đảm bảo sự phát triển toàn diện cho học sinh.

Hiệu trưởng cần nhận thức rõ tầm quan trọng của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp, từ đó xây dựng kế hoạch cụ thể để bồi dưỡng nhận thức và nghiệp vụ cho cán bộ Đoàn thanh niên, giáo viên chủ nhiệm và giáo viên bộ môn Điều này giúp họ tổ chức hiệu quả các hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp, đồng thời cân nhắc kinh phí cho các buổi tập huấn và chuyên đề, đảm bảo sự hài hòa với các hoạt động giáo dục khác.

Giáo viên phải nhận thức đúng về hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp và có kế hoạch tuyên truyền thuyết phục cha mẹ học sinh tham gia.

Sự đồng lòng và ủng hộ từ tập thể cán bộ quản lý, giáo viên, cùng với sự hỗ trợ từ phụ huynh học sinh, đã tạo nên một môi trường giáo dục tích cực Sự phối hợp hiệu quả giữa cán bộ quản lý, Hội cha mẹ học sinh và chính quyền địa phương đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao chất lượng giáo dục tại nhà trường.

3.2.2 Xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp theo chủ điểm,chủ đề, bám sát nội dung, chương trìnhcủaBộ GD và ĐT phù hợp với điều kiện thực tế tại địaphương

Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp được thực hiện theo kế hoạch đã định sẵn, với sự chủ động của cán bộ quản lý, các tổ chức, đoàn thể và giáo viên chủ nhiệm lớp trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch.

Mối quan hệ giữa cácbiệnpháp

Để nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp, các biện pháp đã đề ra cần được thực hiện một cách hài hòa và phối hợp chặt chẽ.

Để nâng cao hiệu quả hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp trong trường THPT, việc phát huy vai trò của học sinh là rất quan trọng Sản phẩm giáo dục không chỉ là kiến thức mà còn là phẩm chất, năng lực và nhân cách của học sinh Bên cạnh đó, tài chính và cơ sở vật chất cũng đóng vai trò thiết yếu trong việc tổ chức các hoạt động này Để cải thiện quản lý và chỉ đạo, cần thực hiện kiểm tra, đánh giá và tổng kết sau mỗi hoạt động, từ đó rút ra bài học kinh nghiệm nhằm phát huy những điểm tích cực và khắc phục hạn chế trong các lần tổ chức tiếp theo Quy trình đánh giá cần dựa trên kế hoạch đã đề ra và yêu cầu về mục tiêu để đảm bảo tính khách quan của kết quả.

Tất cả các biện pháp trong quản lý giáo dục đều quan trọng và có mối quan hệ chặt chẽ với nhau, mỗi biện pháp đóng vai trò là một mắt xích không thể thiếu Mỗi biện pháp có sức mạnh riêng, nhưng cần được áp dụng phù hợp với từng điều kiện và hoàn cảnh cụ thể của từng nhà trường Để đạt hiệu quả cao trong tổ chức hoạt động trải nghiệm, các biện pháp cần được thực hiện một cách đồng bộ, vì chúng có sự liên kết và tương tác lẫn nhau, tạo điều kiện hỗ trợ và bổ sung cho nhau trong quá trình quản lý của Hiệu trưởng.

Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của cácbiệnpháp

Khảo nghiệm được thực hiện để xác định tính cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT Những biện pháp này sẽ được đề xuất trong luận văn trước khi được áp dụng thực tiễn vào quản lý giáo dục tại các trường THPT ở huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông.

TT Đối tượng khảo sát Số lượng %

2 Cán bộ quản lý trường THPT 9 15

3.4.3 Tiêu chí và thang đánhgiá

Bảng 3.2 Tiêu chí và thang đánh giá STT Tiêu chí đánh giá Cách cho điểm Chuẩn đánh giá

1 Rất cấp thiết, rất khả thi 4 3,25 - 4,0

3 Ít cấp thiết, ít khả thi 2 1,75 - 2,49

4 Không cấp thiết, không khả thi 1 < 1,75

3.4.4 Kết quả khảonghiệm 3.4.4.1 Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết của biện pháp quản lý hoạt động trảinghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT

Bảng3.3.Kếtquảkhảonghiệmtínhcấpthiếtcủabiệnphápquảnlýhoạtđộngtrải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinhTHPT

TT Biện pháp quản lý

Rất cấp thiết Cấp thiết Ít cấp thiết

Không cấp thiết Thứ bậc

Tổ chức bồi dưỡng nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh về tầm quan trọng của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp là rất cần thiết Những hoạt động này không chỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng mà còn định hướng nghề nghiệp cho tương lai Việc nâng cao nhận thức trong các lực lượng giáo dục sẽ góp phần tạo ra môi trường học tập tích cực và hỗ trợ sự phát triển toàn diện cho học sinh.

TT Biện pháp quản lý Rất cấp thiết Cấp thiết Ít cấp thiết

Xây dựng kế hoạchhoạtđộng trải nghiệm,hướngnghiệp theo chủ điểm,chủđề, bám sát nộidung,chương trình Bộ GDvàĐTp h ù h ợ p v ớ i đ i ề u kiện thực tế tại địa phương

Tổ chức bồi dưỡngnghiệpvụ, chuyên môn cho cánbộquảnlývà giáo viên để tổ chức hoạt độngtrảinghiệm, hướng nghiệpchohọc sinh THPT đạt hiệu quả

Huy động nguồn lực đảm bảo các điều kiện, phương tiện để tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT

Phối hợp các lựclượnggiáo dục trong việc tổchứccác hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho họcsinhTHPT

Chỉ đạo giáo viên đadạngh ó a c á c l o ạ i h ì n h hoạtđộng trải nghiệm,hướngnghiệp cho họcsinh

Phát huy vai trò tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong hoạt động trải nghiệm,hướng nghiệp

Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT

Kết quả khảo sát cho thấy cán bộ quản lý và giáo viên các trường THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông đánh giá rất cao sự cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT Mức độ cấp thiết được thể hiện qua điểm trung bình chung là 3,48, với giá trị tối thiểu là 3,4 và tối đa là 3,55.

Hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT tại huyện Đắk Glong có mức độ cấp thiết không đồng đều Biện pháp được đánh giá có tính cấp thiết cao nhất là “Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp”, với điểm trung bình là 3,55 Ngược lại, biện pháp “Chỉ đạo giáo viên đa dạng hóa các loại hình hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp” có mức độ cần thiết thấp hơn, với điểm trung bình là 3,4 Kết quả khảo nghiệm cho thấy tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT cần được xem xét kỹ lưỡng.

Bảng3.4.Kếtquảkhảonghiệmtínhkhảthicủabiệnphápquảnlýhoạtđộngtrải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinhTHPT

TT Biện pháp quản lý

Rất khả thi Khả thi Ít khả thi

SL % SL % SL % SL % bậc

Tổ chức các buổi bồi dưỡng nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh học sinh và học sinh về vai trò quan trọng của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT Việc này không chỉ giúp các bên liên quan hiểu rõ hơn về giá trị của hoạt động trải nghiệm mà còn tạo điều kiện cho học sinh phát triển kỹ năng và định hướng nghề nghiệp trong tương lai.

Xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cần dựa trên chủ điểm, chủ đề cụ thể, đồng thời bám sát nội dung chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo Điều này phải phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương, nhằm đảm bảo hiệu quả và tính khả thi trong việc triển khai các hoạt động giáo dục.

Tổ chức bồi dưỡng nghiệpvụ,chuyên môn cho cán bộ quảnlývà giáo viên để tổ chức hoạtđộngtrải nghiệm, hướng nghiệpchohọc sinh THPT đạt hiệuquả

Huy động nguồn lực đảm bảo các điều kiện, phương tiện để tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT

TT Biện pháp quản lý Rất khả thi Khả thi Ít khả thi

Phối hợp các lực lượng giáo dục trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT

Chỉ đạo giáo viên đa dạng hóa cácloạihìnhhoạtđộngtrải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh

Phát huy vai trò tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp

8 Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT

Nguồn: Kết quả nghiên cứu từ các trường THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông

Khảo sát cho thấy rằng các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT tại huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông được đánh giá là rất khả thi Cán bộ quản lý và giáo viên ở đây đã cho điểm trung bình 3,48, với mức điểm dao động từ 3,3 đến 3,58.

Các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT có mức độ khả thi không đồng đều Biện pháp “Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp” được đánh giá cao với điểm trung bình 3,58, xếp hạng 1/8 Ngược lại, biện pháp “Huy động nguồn lực đảm bảo các điều kiện, phương tiện tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp” có mức độ khả thi thấp nhất với điểm trung bình 3,3, xếp hạng 8/8.

3.4.4.3 Mối quan hệ giữa tính cần thiết và khả thi của biện pháp quản lý hoạtđộng trải nghiệm cho học sinh THPT huyện Đắk Glong, tỉnh ĐắkNông

Bảng3.5.Mốiquanhệgiữatínhcầnthiếtvàkhảthicủacácbiệnphápquảnlýhoạtđộngtrảing hiệm, hướngnghiệpcho học sinhTHPT

TT Biện pháp quản lý

Cấp thiết Khả thi Thứ bậc

Tổ chức các buổi bồi dưỡng nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh về vai trò quan trọng của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp trong giáo dục cho học sinh THPT Những hoạt động này không chỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng sống mà còn định hướng nghề nghiệp phù hợp, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện.

Xây dựng kế hoạch hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cần dựa trên chủ điểm, chủ đề cụ thể, đồng thời phải bám sát nội dung và chương trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo Điều này cũng phải phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương, nhằm đảm bảo hiệu quả và tính khả thi trong việc triển khai các hoạt động giáo dục.

Để tổ chức hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh THPT đạt hiệu quả, cần có sự bồi dưỡng nghiệp vụ và chuyên môn cho cán bộ quản lý và giáo viên Các tổ chức chuyên trách sẽ cung cấp các khóa đào tạo, giúp nâng cao kỹ năng tổ chức và quản lý hoạt động trải nghiệm Điều này không chỉ tạo ra môi trường học tập tích cực mà còn giúp học sinh phát triển toàn diện, chuẩn bị tốt cho tương lai nghề nghiệp.

4 Huy động nguồn lực đảm bảo các điều kiện, phương tiện để tổ chức hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT 3.42 7 3.3 8

5 Phối hợp các lực lượng giáo dục trong việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT 3.53 2 3.48 4

6 Chỉ đạo giáo viên đa dạng hóa các loại hình hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh 3.4 8 3.42 7

7 Phát huy vai trò tự giác, tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh trong hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp 3.45 6 3.45 6

8 Tăng cường công tác kiểm tra, đánh giá hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT 3.55 1 3.58 1

3.15 3.2 Biện Biện Biện Biện Biện Biện Biện Biện pháp 1 pháp 2 pháp 3 pháp 4 pháp 5 pháp 6 pháp 7 pháp 8

Tính khả thi 3.47 3.57 Tí n hc3ấ.p55th iết 3.3Tínhkh3ả.4t 8hi 3.42 3.45 3.58

Biểuđồ3.1.Mốitươngquangiữatínhcấpthiếtvàtínhkhảthicủacácbiệnpháp quản lý đã đềxuất

Mối quan hệ giữa tính cần thiết và mức độ khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh tại các trường THPT huyện Đắk Glong, tỉnh Đắk Nông là rất chặt chẽ Để khẳng định mối quan hệ này, luận văn áp dụng công thức tính tương quan thứ bậc.

N là số các giải pháp quản lý đề xuất.

- Nếu r > 0 là tương quan thuận Nếu r < 0 là tương quan nghịch Nếu r càng gần

1 thì tương quan càng chặt chẽ Nếu r càng xa 1 thì tương quan càng lỏnglẻo.

Kết quả tính toán R+0,9 cho thấy mối tương quan thuận và chặt chẽ giữa mức độ cần thiết và khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm, hướng nghiệp cho học sinh THPT huyện Đắk Glong Điều này khẳng định rằng các biện pháp quản lý không chỉ cần thiết mà còn có tính khả thi cao, đảm bảo sự phù hợp và thống nhất trong việc triển khai.

Dựa trên nghiên cứu lý luận và phân tích thực tiễn, luận văn đề xuất các biện pháp quản lý hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp cho học sinh tại các trường THPT huyện Đắk Glong.

Tổ chức các buổi bồi dưỡng nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ quản lý, giáo viên, phụ huynh và học sinh về vai trò quan trọng của hoạt động trải nghiệm và hướng nghiệp trong giáo dục cho học sinh THPT Những hoạt động này không chỉ giúp học sinh phát triển kỹ năng mà còn định hướng nghề nghiệp tương lai, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục.