TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ DI TÍCH LỊCH SỬ QUÂN SỰ CÁCH MẠNG 11
VỀ QUẢN LÝ DI TÍCH LỊCH SỬ QUÂN SỰ CÁCH MẠNG
1 1 Tổng quan tình hình nghiên cứu
1 1 1 Nghiên cứu về quản lý di sản văn hóa
Theo Brian Garrod và Alan Fyall (2000) trong cuốn sách "Quản lý du lịch di sản," di sản văn hóa (DSVH) được định nghĩa là những khu vực có giá trị nổi bật về cảnh quan tự nhiên, văn hóa, kiến trúc độc đáo và hệ sinh thái đa dạng Tác giả nhấn mạnh rằng UNESCO đã lựa chọn những khu vực này dựa trên các quy định của Công ước 1972 Họ cũng khẳng định rằng cần phải có sự cân bằng giữa bảo tồn và khai thác; nếu di sản không được bảo vệ, sẽ không còn gì để lại cho các thế hệ mai sau.
Arthur Perdesen trong công trình Managing Tourism at World Heritage Sites: a
Hướng dẫn thực tiễn cho các nhà quản lý khu di sản thế giới nhấn mạnh rằng khi xây dựng kế hoạch bảo tồn, các nhà quản lý cần chú trọng đến việc duy trì nguồn tài nguyên một cách bền vững Họ cũng phải đề xuất các phương án quản lý di sản nhằm ứng phó với tác động của du lịch, bao gồm việc khoanh vùng cho các hoạt động tương thích, giảm thiểu lượng khách tham quan ở một số khu vực, và đóng cửa một số phần của di sản để bảo vệ giá trị văn hóa và tự nhiên.
Peter Howard trong tác phẩm "Di sản: quản lý, diễn giải và bản sắc" cho rằng quản lý di sản bắt đầu từ đầu thế kỷ XIX, xuất phát từ những cá nhân đam mê di sản nhằm bảo tồn vì lợi ích công cộng Ông nhấn mạnh rằng quản lý di sản cần phải xác định rõ mục đích, nội dung và phương thức bảo tồn di sản văn hóa.
Hilary du Cros & Yok - Shiu F Lee trong công trình Cultural heritage management in China: Preserving the cities of the Pearl River Delta (Quản lý di sản văn hóa ở Trung
Quốc đã chỉ ra cách quản lý di sản văn hóa (DSVH) ở Trung Quốc, nhấn mạnh vai trò và quy trình quản lý trong bối cảnh hiện nay, nơi DSVH đang phải đối mặt với nhiều tác động tích cực và tiêu cực Bài viết phân tích những kinh nghiệm quý giá trong quản lý DSVH tại Trung Quốc và những bài học có thể được áp dụng để cải thiện công tác bảo tồn.
Trong tác phẩm "Quản lý công nghiệp văn hóa," Zhan Chang Yuan nhấn mạnh việc coi DSVH là một ngành công nghiệp cần được quản lý hiệu quả Ông cho rằng việc chú trọng đến chính sách, nguồn tài nguyên và nhân lực là rất quan trọng để giải quyết các vấn đề trong quản lý công nghiệp văn hóa Đặc biệt, việc bảo tồn và phát huy giá trị DSVH là một trong những nhiệm vụ cốt lõi trong lĩnh vực này.
Liên quan tới vấn đề quản lý DSVH và phát huy giá trị DTLSVH, có nhiều công trình nghiên cứu đáng chú ý
Trong giáo trình "Quản lý di sản văn hóa với phát triển du lịch", tác giả Lê Hồng Lý đã trình bày các khái niệm về di sản văn hóa (DSVH), quản lý và quản lý DSVH, cùng với các nguyên tắc và nội dung của công tác này Bên cạnh đó, ông cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của DSVH đối với sự phát triển du lịch hiện nay, từ cả góc độ lý luận và thực tiễn quản lý nhà nước, như được nghiên cứu bởi Nguyễn Chí Bền trong chương trình khoa học cấp nhà nước KX 09.
Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa vật thể Thăng Long - Hà Nội là một chủ đề quan trọng, được phân tích sâu sắc bởi nhóm tác giả Nguyễn Thị Kim Loan và Nguyễn Trường Tân Nghiên cứu này không chỉ trình bày các vấn đề lý luận và thực tiễn liên quan đến bảo tồn di sản văn hóa, mà còn tiếp thu những quan điểm quản lý di sản văn hóa mới mẻ từ thế giới, áp dụng vào bối cảnh Việt Nam.
Quản lý di sản văn hóa [58] đã đưa ra một số nội dung cơ bản của quản lý nhà nước về
Bài viết của nhóm tác giả Phan Hồng Giang và Bùi Hoài Sơn trong "Quản lý văn hóa Việt" trình bày một cách thấu đáo về khái niệm Di sản văn hóa (DSVH) và quản lý DSVH, đồng thời phân tích thực trạng và định hướng quản lý DSVH tại Việt Nam Tác giả cũng đề xuất một số nội dung quan trọng liên quan đến nghiệp vụ quản lý DSVH nhằm nâng cao hiệu quả bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.
Trong tiến trình đổi mới và hội nhập quốc tế, quản lý văn hóa, đặc biệt là quản lý Nhà nước về di sản văn hóa (DSVH), được nhấn mạnh qua hai khía cạnh: công tác quản lý nhà nước và phát triển sự nghiệp Các giải pháp cho từng lĩnh vực di tích, đặc biệt là di tích lịch sử - văn hóa, được đề xuất nhằm bảo vệ và phát huy giá trị di sản văn hóa Việt Nam Tác giả Trương Quốc Bình nhấn mạnh rằng quản lý DSVH và phát triển kinh tế - xã hội không phải là hai mặt đối lập mà là một thể thống nhất, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững Nghiên cứu về thực trạng công tác quản lý, bảo tồn và phát huy DSVH ở Việt Nam cho thấy nhiều bằng chứng về tình hình hiện tại trong bối cảnh hội nhập.
Quản lý DSVH cũng đã trở thành đề tài nghiên cứu của các luận án
Trần Đức Nguyên trong luận án "Quản lý di tích lịch sử văn hóa ở Bắc Ninh trong quá trình công nghiệp hóa, đô thị hóa" đã phân tích thực trạng hoạt động quản lý các di tích lịch sử văn hóa tại Bắc Ninh, nhấn mạnh những thách thức và cơ hội trong bối cảnh phát triển đô thị và công nghiệp hóa.
Bài viết tập trung vào cơ cấu tổ chức và hoạt động quản lý di tích lịch sử văn hóa (DTLSVH) tại Bắc Ninh, đồng thời phân tích tác động của công nghiệp hóa, hiện đại hóa (CNH, HĐH) đến quản lý DTLSVH Trịnh Ngọc Chung trong luận án về quản lý di sản thế giới ở Việt Nam đã chỉ ra rằng các mô hình quản lý như Di tích Cố đô Huế và Khu phố cổ Hội An đang gặp nhiều khó khăn về chức năng, nhiệm vụ và nguồn nhân lực Do đó, các cơ quan quản lý từ Trung ương đến địa phương cần nghiên cứu kỹ lưỡng về cơ chế chính sách và cơ cấu tổ chức để ban hành các văn bản quy định phù hợp cho việc quản lý di sản Phạm Văn Triệu cũng đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích kiến trúc thời Lý tại Hoàng thành.
Thăng Long - Hà Nội đã tổng hợp lịch sử Hoàng thành Thăng Long, nêu rõ thực trạng quản lý và phát triển các di tích tại đây, đồng thời đề xuất giải pháp cho sự phát triển của khu di tích Nguyễn Thị Hằng trong luận án về Khu di tích lịch sử Địa Đạo Củ Chi đã làm sáng tỏ các khái niệm liên quan đến đời sống văn hóa cộng đồng và giá trị của di tích lịch sử cách mạng, xác định vai trò của chúng trong văn hóa cộng đồng, và đưa ra những giải pháp khả thi cho nghiên cứu.
Quản lý di sản văn hóa (DSVH) đang ngày càng thu hút sự chú ý của các nhà khoa học, thể hiện qua số lượng bài nghiên cứu phong phú Tuy nhiên, với quá nhiều tài liệu, việc tổng hợp toàn bộ quan điểm và nội dung trở nên khó khăn Nghiên cứu sinh (NCS) sẽ thảo luận và đưa ra những kiến giải về các vấn đề này thông qua một số bài viết tiêu biểu, trong đó có bài của Đặng Văn Bài với chủ đề "Bảo tồn di sản văn hóa trong quá trình phát triển".
DSVH vật thể và phi vật thể được coi là tài sản đặc biệt, với giá trị không chỉ không suy giảm mà còn gia tăng theo thời gian.
Di sản được coi là tài sản không thể tái sinh và có giá trị vô cùng lớn nếu được quản lý và khai thác hiệu quả qua các thế hệ Theo Nguyễn Quốc Hùng trong bài viết “Vai trò của di sản văn hóa trong sự phát triển ở nước ta hiện nay”, di sản văn hóa (DSVH) của mỗi dân tộc chứa đựng những giá trị cốt lõi từ quá trình sáng tạo văn hóa, phản ánh lịch sử và đặc trưng dân tộc Các DSVH không chỉ là tài sản vô giá của mỗi quốc gia mà còn là di sản chung của nhân loại, do đó, việc bảo vệ và phát huy giá trị của chúng là rất cần thiết cho sự phát triển bền vững Quang Minh và Nguyễn Thị Thu Trang trong bài “Vai trò của cộng đồng nhìn từ góc độ bảo tồn di sản văn hóa” cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của cộng đồng trong việc bảo tồn và phát huy di sản văn hóa.