GIÁ O TRÌNH MÔ N HÀ NH TRÌNH XUYÊ N KINH THÁ NH HÀ NH TRÌNH XUYÊ N KINH THÁ NH Giảng Viên Mục Sư Võ Đức Trí Thánh Kinh Căn Bản VAD (Ban Học Vụ của VCFK) a Trước hết, chúng ta hãy để ý rằng chính tiên[.]
Lược Sử Phiên Dịch Kinh Thánh Việt Ngữ & Mục Lục Kinh Thánh
I Vài nét về Kinh Thánh Việt ngữ
1 Lược sử về phiên dịch Kinh Thánh Việt ngữ 1
Khi đến Việt Nam, các tu sĩ dòng Tên đã dành thời gian nghiên cứu văn hóa và tập quán của người Việt để nâng cao hiệu quả truyền giáo Do chữ Nôm khó học, họ đã sáng tạo ra phương pháp sử dụng mẫu tự Latin để ghi âm tiếng Việt, sau này được gọi là chữ Quốc.
Ngữ Trong giai đoạn phôi thai của loại chữ viết mới, Linh mục Gaspard de Amaral người Bồ Đào
Nha, đã soạn cuốn Từ Vựng Việt Nam – Bồ Đào Nha bằng chữ Quốc Ngữ Sau đó, linh mục
Antoine de Barbosa đã biên soạn cuốn Từ Vựng Bồ Đào Nha - Việt Nam, từ đó, Linh mục Alexandre de Rhodes, một người Pháp, đã hệ thống lại và tạo ra bộ Từ Điển Việt Nam.
Bồ Đào Nha – Latin Sách nầy được phát hành tại Rôma vào năm 1651 Linh mục Alexandre de
Rhodes là một trong những người có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của chữ Quốc Ngữ, mặc dù ông không phải là người đầu tiên sáng tạo ra mẫu tự này Ông đã xuất bản nhiều tác phẩm bằng chữ Quốc Ngữ và đóng góp quan trọng trong việc hệ thống hóa nó thành một bộ từ điển có giá trị Nhờ những nỗ lực này, chữ Quốc Ngữ đã dần thay thế chữ Nôm và trở thành hệ thống chữ viết chính thức của người Việt.
Chữ Quốc Ngữ, được phát minh từ thế kỷ 17 nhằm mục đích phổ biến Thiên Chúa Giáo, đã phải chờ gần 250 năm, đến năm 1872, mới được Giáo hội Công giáo phát hành những phần Kinh Thánh đầu tiên bằng tiếng Việt.
Trong gần một thế kỷ, các bản dịch Kinh Thánh Việt Ngữ của Giáo hội Công giáo chủ yếu phục vụ cho hàng giáo phẩm mà không được phổ biến rộng rãi cho giáo dân Chỉ sau Cộng đồng Vatican II (1963), Giáo hội Công giáo Việt Nam mới bắt đầu nỗ lực đáng kể trong việc phiên dịch và phát hành Kinh Thánh bằng tiếng Việt.
Về phía Giáo hội Tin Lành, trước khi Tin Lành được truyền bá vào Việt Nam, một số sách Phúc Âm đã được dịch ra tiếng
Vào năm 1916, chỉ 5 năm sau khi Tin Lành được truyền đến Việt Nam, các nhà lãnh đạo Hội Thánh Tin Lành đã bắt đầu phiên dịch toàn bộ Kinh Thánh sang tiếng Việt nhằm chuẩn bị cho công việc truyền giáo Công trình này kéo dài gần một thập kỷ.
10 năm và đến năm 1926, các tín hữu Tin Lành Việt Nam đã có bộ Kinh Thánh đầu tiên bằng ngôn ngữ của mình (gọi là Bản
1 Lê Phước Nguyên, “Quá Trình Phiên Dịch KINH THÁ NH Sang Tiếng Việt”, (Nguyệt San Linh Lực, 1/1996) Theo tài liệu này mục sư Nguyên chỉ viết đến năm
1996 Như vậy, từ 1996 đến nay (2013) sẽ tham khảo thêm tài liệu khác
Căn cứ trên những tài liệu từ Giáo hội Tin Lành, Giáo hội Công giáo, và tài liệu của Thánh Kinh Hội Liên Hiệp (United
Bible Societies – UBS), quá trình phiên dịch và xuất bản Kinh Thánh Việt Ngữ có thể sơ lược như sau:
Vào năm 1872, Giáo Hội Công Giáo đã phát hành một cuốn sách hướng dẫn về giáo nghi, bao gồm việc dịch một số sách Phúc Âm trong Kinh Thánh Cuốn sách này được phát hành tại Bangkok, Thái Lan, đánh dấu một bước quan trọng trong việc truyền bá giáo lý Công Giáo.
- Về phía Giáo Hội Tin Lành, vào năm 1890, Jean Bonnet, Giáo Sư của trường Ngôn Ngữ Ðông Phương tại Pari (Paris
School of Oriental Languages), đã dịch Phúc  m Luca sang tiếng Việt Khi dịch Phúc Âm Luca, Giáo sư Bonnet đã dùng bản
Kinh Thánh Pháp văn Ostervald để dịch Sau khi dịch xong, Phúc Âm Luca đã được Thánh Kinh Hội Anh Quốc (British &
Foreign Bible Society – BFBS) xuất bản tại Pari Năm 1898, Phúc Âm Luca tái bản lần đầu tiên
- Năm 1899, Thánh Kinh Hội Anh Quốc (BFBS) cho xuất bản Phúc  m Mác tại Singapo
- Năm 1900, Thánh Kinh Hội Anh Quốc (BFBS) xuất bản Phúc Âm Giăng và đến năm 1903 lại xuất bản sách Công Vụ Các
Sứ Ð ồ tại Paris Hai bản dịch nầy do Walter James, nhân viên của Thánh Kinh Hội Anh Quốc, thực hiện
- Năm 1913, Giáo sĩ P.M Hosler thuộc Hội Truyền Giáo Phúc  m Liên Hiệp (CM&A) đã dịch lại Phúc  m Mác ra chữ
Nôm Bản dịch nầy được xuất bản năm 1913 tại Ngô Châu (Wuchow), thuộc tỉnh Quảng Tây, Trung Hoa
- Năm 1913-1914, Giáo hội Công giáo đã xuất bản Thánh Kinh Cựu Ước Bản dịch nầy được in song ngữ với bản Latin
Vulgate (Bản 70 học giả dịch) được Giáo hội Công giáo phát hành Tân Ước vào năm 1916, với phiên bản song ngữ bao gồm chữ Việt và chữ Latin theo bản Vulgate Bản dịch này do Linh mục Albert Schlicklin thực hiện, được dịch từ bản Kinh Thánh Latin.
Vulgate, là bản Kinh Thánh được Vatican chính thức công nhận Linh mục Albert Schlicklin thường được các học giả Công giáo
Việt Nam được biết đến với tên gọi Cố Chính Linh Bản dịch Kinh Thánh này được phát hành bởi các giáo sĩ thuộc Hội Thừa Sai Paris tại Hồng Kông.
Năm 1917, Phúc Âm Mác được Thánh Kinh Hội xuất bản tại Hà Nội, đánh dấu sự ra đời của phần Kinh Thánh đầu tiên của Giáo hội Tin lành tại Việt Nam.
Năm 1918, Thánh Kinh Hội đã phát hành Phúc Âm Giăng và sách Công Vụ tại Thượng Hải, Trung Quốc Tiếp theo, vào năm 1919, hội tiếp tục xuất bản Phúc Âm Mathiơ Đến năm 1922, các ấn phẩm bao gồm sách Sáng thế Ký, Xuất Ê díptô Ký và Luca được phát hành, cùng với việc tái bản Phúc Âm Mathiơ Đồng thời, ba sách Phúc Âm Mác, Phúc Âm Giăng và Công Vụ cũng được hiệu chỉnh và xuất bản lại.
Vào năm 1923, Thánh Kinh Hội Anh Quốc đã xuất bản Kinh Thánh Tân Ước tại Hà Nội Toàn bộ Kinh Thánh hoàn thành vào năm 1925 và được xuất bản lần đầu tiên vào năm 1926 tại Thượng Hải, Trung Hoa Bản dịch này được thực hiện bởi một nhóm học giả, trong đó có ông Giáo sĩ William C Cadman và vợ, bà Grace Hazenberg Cadman, người đã hoàn tất chương trình cao học chuyên ngành tiếng.
Hebrew và tiếng Hy Lạp), Giáo sĩ John D Olsen thực hiện với sự giúp đỡ của một số thành viên khác trong đó có Trần Văn Dõng
(sinh viên trường Cao Ð ẳng Ðông Dương), Nguyễn Hữu Phúc, Phan Khôi (văn sĩ) và Hoa Bằng Hòa Thúc Trâm là học giả 2
Theo nghiên cứu của Nguyễn Tà Cúc, nhà văn Phan Khôi đã dịch toàn bộ Kinh Thánh Tân Ước và một phần ba Kinh Thánh Cựu Ước, bắt đầu từ sách Thi.
Bản dịch Thiên đến Malachi từ tiếng Trung Hoa và tiếng Pháp sang tiếng Việt không phải từ nguyên bản tiếng Hy Lạp Giáo sĩ Cadman đã so sánh và kiểm chứng bản dịch của Phan Khôi cùng với các tác phẩm của các nhà văn Việt Nam khác Theo lời Phan Khôi, quá trình này đã giúp xác minh tính chính xác của bản dịch.
William C Cadman J D Olsen Phan Khôi Trong suốt 70 năm qua, bản Kinh Thánh nầy được tái bản nhiều lần tại Anh Quốc, Hong Kong, Hoa Kỳ, Ð ức, Ð ại Hàn 3 và
Kinh Thánh Việt Ngữ hiện nay là bản được ấn hành và sử dụng phổ biến nhất tại Việt Nam Mặc dù chưa có số liệu thống kê chính thức, ước tính mỗi lần tái bản có từ 5.000 đến 10.000 cuốn được phát hành, và trong suốt 70 năm qua, tổng số Kinh Thánh phát hành đã lên tới vài trăm nghìn cuốn Đây có thể coi là cuốn sách tiếng Việt được phát hành nhiều nhất từ trước đến nay.
- Năm 1925, Giáo Hội Công Giáo xuất bản cuốn Các Sách Phúc  m, do Linh Mục Marcos Gisper Forcadell thực hiện
Kinh Thánh Nhìn Qua Sự Kiện Lịch Sử
I Phân loại theo lịch sử
1.1 Liệt kê sách theo Lịch Sử 3 Thể Loại
Lịch Sử Nhân Loại Lịch Sử Tuyển Dân Thuộc Thể Lịch Sử Tuyển Dân Thuộc Linh
Sáng 1:1 Mở Đầu Sáng 11:32 Sáng 12:1 Nội Dung Giăng 21:25 Công 1:1 Kết Luận Khải 22:21
1.2 Liệt kê sách theo 3 Chủ Đề Chính
L ịch S ử N iê n đ ại Sáng Xuất Dân Giô Quan I
Th ời K ỳ T rung Gi an Lu Công Khải
C hi ti ết Lê Giô Ru I Sử II Sử Êxơ
Th ể N g hi ệm N iên Đ ại
1.3 Liệt kê sách theo 15 thời đại
Thời đại chinh phục Canaan
Thời đại các quan xét
Thời đại vương quốc thiết lập
Thời đại vương quốc thống nhất
Thời đại vương quốc phân chia
Thời đại vương quốc sót lại
Thời đại Hội Thánh đầu tiên
Thời đại mặc khải tái lâm
1.4 Liệt kê sách theo 15 thời đại (chi tiết)
Chính Chi Tiết Văn Thơ
Chính Chi Tiết Văn Thơ Tiên Tri
I Vua II Vua II Sử Nhã Châm Truyền Ysơraên Giuđa Đại Tiên Tri (Giuđa) Ê s 740-681 T.C
Chính Chi Tiết Tiên Tri
12 Trung Gian (các sách thứ kinh)
Thánh Thư tín Phaolô Thư tín cộng đồng
TG I TG II TG III Trong Tù 1 Ra Tù 1 Trong Tù 2
II Phân loại sách theo niên đại & thể loại
Vương quốc: Saulơ, Đavít, Salômôn Bắc: Giêrôbôam-Ô sê (19 vị) Nam: Rôbôam-Sêđêkia (20 vị)
Nô lệ Hành Trình Chinh
Phục Quan Xét Vương Quốc Tái Thiết
Châm Ngôn Ê sai Aghê Rôma
Truyền Đạo Ca Thương Malachi II Côrinhtô Ê xêchiên Galati
Ca Đaniên Ê phêsô Ô sê Phi líp
Cựu Ước Tân Ước Giôên Côlôse
Hình Bóng Ảnh Thật Ápđia II Têsalônica
Chờ Đợi Tuyên Bố Giôna Tít Đức Chúa Trời ở trên chúng ta Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta Michê Philêmôn
Của Sinh tế động vật
Dự bị Xuất hiện Habacúc Giacơ
Sách Văn Thư III Giăng
Sách Tiên Tri Khải huyền
02.1 Hãy liệt kê sách theo lịch sử 3 THỂ LOẠI”
Lịch sử _ / Lịch sử _ / Lịch sử _
02.2 Hãy liệt kê sách theo 3 Chủ Đề Chính
02.3 Hãy liệt kê sách theo 15 THỜI ĐẠI
Hành Trình Xuyên Qua Từng Sách Kinh Thánh Cựu Ước Bài 04 – Dẫn Nhập Các Sách Kinh Thánh Cựu Ước 1: Các Sách Luật Pháp
Dẫn Nhập Các Sách Kinh Thánh Cựu Ước 2: Các Sách Lịch Sử
Các Sách Luật Pháp (Cổ Lịch Sử)
I Sơ Đồ Khảo Sát Sách Luật Pháp
Lưu Lạc Trong Sa mạc
Người Giuđa vượt qua sông Giôđanh
II Khảo Sát Khái Quát Từng Sách Luật Pháp
Chủ Đề Mở đầu lịch sử cứu rỗi nhân loại Trước Giả Môise Nơi Viết Đồng vắng Sinai
Niên Đại Năm 1446-1406 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên
Phân Loại Lịch sử vũ trụ (4 sự kiện) Lịch sử của dân tộc lời hứa (4 tộc trưởng)
Sáng tạo Sa ngã Cơn đại hồng thuỷ Tháp Babên Á praham Ysác Giacốp Giôsép
Bối Cảnh Từ Êđen đến Charan Charan – Canaan- Aicập / Năm 2091-1806 T.C (286 năm)
Câu Nền Tảng “Ấy là gốc tích trời và đất khi đã dựng nên, trong lúc Giêhôva Ð ức Chúa Trời dựng nên trời và đất.” (2:4)
Chủ Đề Giải Phóng Dân Ysơraên Trước Giả Môise Nơi Viết Đồng vắng Sinai
Niên Đại Năm 1446-1406 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên
Phân Loại Quyền năng và ân điển của Đức Chúa Trời tại Aicập (Sự kiện) Đức Chúa Trời ngự trị (luật pháp)
1:1 7:4 12:1 15:22 19:1 32:1 40:38 Dân Ysơraên bị áp bức
Tai ương đến cho Aicập
Hải Được bảo vệ trong đồng vắng Kết giao ước Trách nhiệm của
Câu Nền Tảng Ta đã xuống để cứu dân khỏi tay người Ê-díp-tô, dẫn dắt họ từ xứ đó đến một vùng đất rộng lớn, tươi đẹp, nơi có sữa và mật, tức là vùng đất của dân Canaan, Hêtít, Amôrít, Phêrêsít, Hêvít và Giêbusít.
Chủ Đề Sự thánh khiết của dân tuyển chọn theo giao ước, dân
Ysơraên Trước Giả Môise Nơi Viết Đồng vắng
Niên Đại Năm 1446-1406 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên
Phân Loại Phương cách đến với Đức Chúa Trời (Thông qua của tế lễ) Phương cách tương giao với Đức Chúa Trời (Đời sống nên thánh)
Luật tế lễ Luật phân biệt Luật thánh khiết Chuộc tội
Quy định thầy tế lễ
Quy định Canaan Ước nguyện
Bối Cảnh Núi Sinai / ngày 1 tháng 1 năm đến ngày 20 tháng 2 năm 1445 T.C
Tảng Hãy truyền cho cả hội chúng Ysơraên rằng: Hãy nên thánh, vì ta Giêhôva Ð ức Chúa Trời các người, vốn là thánh (19:2)
Chủ Đề Hành trình về đất hứa của Ysơraên Trước Giả Môise Nơi Viết Đồng vắng Sinai
Niên Đại Năm 1446-1406 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên
Phân Loại Chuẩn bị của thời đại cũ Thầt bại của thời đại cũ Chuẩn bị của thời đại mới
1:1 5:1 10:1 13:1 20:1 26:1 28:1 31:1 36:13 Điều tra dân số, tổ chức quân đội
Sự thánh khiết của dân tộc
Núi Sinai đến đồng vắng Pharan
Từ Pha-ran đến Môáp Tái tổ chức Tế lễ và kỳ lễ
Bối Cảnh Núi Sinai / 20 ngày Đồng vắng / 38 năm 3 tháng 10 ngày Đồng bằng Môáp / 5 tháng
Vả, Môise nói cùng Hôbáp, con trai Rêuên, người Mađian, tức là anh vợ mình, mà rằng:
Chúng tôi đi đến xứ mà Ð ức Giêhôva có phán rằng: Ta sẽ ban xứ đó cho các ngươi
Xin anh hãy đi cùng chúng tôi, chúng tôi sẽ đãi anh tử tế; vì Ð ức Giêhôva có hứa ban ơn cho dân Ysơraên (10:29)
5 Phục Truyền Luật Lệ Ký
Chủ Đề Nhắc lại và phục hồi lại sứ mạng lịch sử của dân
Ysơraên Trước Giả Môise Nơi Viết Đồng bằng Mô-áp
Niên Đại Năm 1406 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên
Phân Loại Hồi tưởng lịch sử Nhận luật pháp Lời tiên tri
Tóm tắt đời sống đồng vắng 10 điều răn Luật nhận thức
Luật xã hội Ơn phước Tai vạ
Tương giao Đấng Trung Bảo
Bối Cảnh Đồng bằng Mô-áp / 1 tháng
Nếu bạn tuân theo tiếng phán của Giêhôva, Đức Chúa Trời của bạn, một cách trung thành và cẩn thận thực hiện mọi điều răn mà Ngài truyền dạy, thì Ngài sẽ ban cho bạn sự vượt trội hơn tất cả các dân tộc trên trái đất.
So Sánh Xuất Ê díptô Ký & Lêvi Ký
TT Xuất Ê díptô Ký Lêvi Ký
1 Hoàn thành thánh mạc (hội mạc) Công việc bên trong thánh mạc
2 Đức Chúa Trời đến gần con người Con đường đến gần Đức Chúa Trời
3 Cứu rỗi Nên thánh (thánh hoá)
4 “Ta ngự xuống đặng cứu dân nầy khỏi tay người Ê díptô”
“Hãy nên thánh, vì ta Giêhôva Ð ức Chúa Trời các người, vốn là thánh”
5 Mạng lệnh (ra lệnh) Giáo huấn (dạy dỗ)
So Sánh Lêvi Ký & Dân Số Ký
Lêvi Ký Dân Số Ký
Sách đề cập và hướng dẫn phương cách cho sự thờ phượng Đức Chúa Trời
Sách nói về sự đồng hành của Đức Chúa Trời cho tuyển dân của Ngài
Nhấn Mạnh Sự thánh khiết Hành trình theo Chúa
Tính Cách Nghi thức Lịch sử
Liên Hệ Tương giao với Đức Chúa Trời Tin cậy Đức Chúa Trời Thần Học Sự thánh hoá Sự dẫn dắt của Chúa
Sự Biến Chuyển về Mười Điều Răn
PL TT Xuất 20:1-17 Phục 5:6-21 Lê 19:1-37 Công giáo
1 Trước mặt ta, ngươi chớ có các thần khác
Trước mặt ta ngươi chớ có các thần khác (7) Hãy nên thánh, vì ta, Giêhôva Đức Chúa Trời các người, vốn là thánh (2)
Hãy chúc tụng Thiên Chúa
2 Ngươi chớ làm tượng chạm Ngươi chớ quì lạy và cũng đừng hầu việc trước các hình tượng đó (4-6)
Ngươi chớ làm tượng chạm Ngươi chớ quì lạy và cũng đừng hầu việc trước các hình tượng đó (8-10)
Chớ xây về hình tượng và cũng chớ đúc tượng tà thần (4) Đừng gọi danh Thiên
3 Ngươi chớ lấy danh Giêhôva Đức Chúa
Trời ngươi mà làm chơi, vì Đức Giêhôva chẳng cầm bằng vô tội kẻ nào lấy danh
Ngươi chớ lấy danh của Giêhôva Đức Chúa Trời ngươi mà làm chơi; vì Đức Giêhôva không cầm bằng vô tội kẻ nào lấy danh Ngài mà làm chơi (11)
Các ngươi chớ chỉ danh ta mà thề dối, vì ngươi làm ô danh của Đức Chúa Trời mình (12)
Hãy giữ thánh ngày Chúa nhật
Hãy nhớ giữ ngày nghỉ để tôn vinh ngày thánh, thực hiện công việc trong sáu ngày, nhưng dành ngày thứ bảy cho Giêhôva Đức Chúa Trời của bạn Ngày này được thiết lập để tưởng nhớ rằng Đức Giêhôva là Đấng đã tạo ra trời, đất, biển và mọi vật trong đó.
Hãy giữ ngày nghỉ để tôn vinh Giêhôva, như Ngài đã truyền dạy Trong sáu ngày, bạn hãy hoàn thành công việc của mình, nhưng ngày thứ bảy là ngày nghỉ của Giêhôva, Đức Chúa Trời của bạn.
Giêhôva Đức Chúa Trời ngươi dùng tay quyền năng giơ thẳng ra đem ngươi ra khỏi đó
Ai nấy phải giữ những ngày sabát ta (3b)
Hãy hiếu thảo với cha mẹ
5 Hãy hiếu kính cha mẹ ngươi, hầu cho ngươi được sống lâu trên đất mà Giêhôva Đức Chúa Trời ngươi ban cho (12)
Hãy hiếu kính cha mẹ ngươi, như Giêhôva Đức Chúa
Trời ngươi có phán dặn, hầu cho ngươi được sống lâu và có phước trên đất mà Giêhôva Đức Chúa Trời ngươi ban cho (16)
Ai nấy phải tôn kính cha mẹ mình (3a) Đừng giết người
Trong cuộc sống, chúng ta cần tuân thủ những nguyên tắc đạo đức cơ bản như không giết người và không báo thù Thay vào đó, hãy yêu thương những người xung quanh như chính bản thân mình Đồng thời, cần tránh xa những hành vi gian dâm để xây dựng một cộng đồng tốt đẹp hơn.
7 Ngươi chớ phạm tội tà dâm (14) Ngươi chớ phạm tội tà dâm (18) Chớ gian dâm (20-22)
Chớ làm kỵ nữ (29) Đừng trộm cướp
8 Ngươi chớ trộm cướp (15) Ngươi chớ trộm cướp (19) Các ngươi chớ ăn trộm ăn cắp
(11a) Đừng làm chứng giả dối
9 Ngươi chớ nói chứng dối cho kẻ lân cận mình (16)
Ngươi chớ làm chứng dối cho kẻ lân cận mình (20) Các ngươi chớ nói dối, và chớ lừa đảo nhau (11b) Đừng tham vợ người khác
Không nên ghen tị với tài sản của người hàng xóm, bao gồm cả vợ, người hầu, gia súc hay bất kỳ vật gì thuộc về họ.
Đừng để bản thân rơi vào cạm bẫy của sự tham lam, đặc biệt là khi đối mặt với tài sản của người khác Hãy nhớ rằng, mỗi người đều có những gì thuộc về họ, và chúng ta không nên để ý đến những điều không phải của mình Điều quan trọng là phải tôn trọng tài sản của người khác, dù đó là vợ, nhà, ruộng, tôi trai tớ gái, bò, lừa hay bất kỳ vật gì khác thuộc về họ.
Không nên ức hiếp những người xung quanh hay cướp đoạt tài sản của họ Tiền công của người lao động mà bạn thuê không nên để lại trong nhà cho đến ngày mai Hãy tránh xa việc tham lam của cải của người khác.
Mạnh Đức Giêhôva là Đấng Tạo Hoá Đức Giêhôva là Đấng Cứu Chuộc Đức Giêhôva là Đấng Thánh Hoá
04.1 Điền tên sách vào ô trống sau:
04.2 So Sánh Xuất Ê díptô Ký & Lêvi Ký
TT Xuất Ê díptô Ký Lêvi Ký
04.3 So Sánh Lêvi Ký & Dân Số Ký
Lêvi Ký Dân Số Ký
04.4 Hãy tóm tắt nội dung chính của 10 điều răn:
4 điều răn liên quan đến Đức Chúa Trời 6 điều răn liên quan đến con người
Dẫn Nhập Các Sách Kinh Thánh Cựu Ước 2: Các Sách Văn Thơ
I Sơ Đồ Khảo Sát Sách Lịch Sử
Bắc Vương Quốc Ysơraên 208 năm
Nam Vương Quốc Giuđa 344 năm
Người Giu đa xuống Aicập
Lưu Lạc Trong Sa mạc
Người Giuđa vượt qua sông Giôđanh
Bắt đầu thời đại Các vị quan xét
Vua Saulơ cai trị (bắt đầu thời quân chủ)
Vua Đavít cai trị (quân chủ vững lập)
Vua Salômôn cai trị (quân chủ vững lập)
(930 T.C.) Đế quốc Asyri Chinh phục Ysơraên
(722 T.C.) Đế quốc Babylôn chinh phục Giuđa
(606 T.C.) Đền thờ bị phá hủy
Xôrôbabên hồi hương về Giuđa
(536 T.C.) Đền thờ bị phá hủy
Nêhêmi hồi hương về Giuđa
2 Tiền Lịch Sử Tuyển Dân
Chủ Đề Dân Ysơraên chinh phục đất hứa Trước Giả Giô-suê Nơi Viết Xứ Canaan
Niên Đại Thế Kỷ 12 T.C Đối Tượng Dân đã chinh phục Canaan là dân Ysơraên
Phân Loại Chinh phục Canaan Phân chia đất Canaan
Chuẩn bị việc chinh phục
Chinh phục và phân chia phía đông Giôđanh
Chinh phục và phân chia phía tây Giôđanh
Thành ẩn náu Thành cho người Lêvi Điều kiện tiếp tục chinh phục phần xứ còn lại
2 chi phái rưỡi phía đông, 9 chi phái rưỡi phía tây sông Giôđanh
Lêvi đã chiếm lĩnh toàn bộ vùng đất, đúng như lời phán của Đức Giêhôva với Môise, và đã phân chia đất đai cho dân Ysơraên theo từng chi phái Thời điểm này, vùng đất đã trở nên bình yên, không còn chiến tranh.
Chủ Đề Dân Ysơên sa ngã,
Công tác cứu rỗi của Đức Chúa Trời Trước Giả Samuên (có lẽ) Nơi Viết Xứ Canaan
Niên Đại Năm 1050-1000 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên đã bị đồng hoá văn hoá ngoại bang
Sự thất bại của dân
Ysơraên Các quan xét hoạt động giải cứu và cai trị Dân Ysơraên tiếp tục hỗn loạn trong sự sa ngã
Chinh phục thất bại Đức Chúa Trời phán xét
Chiến tranh phía bắc(II)
Cảnh Xứ Canaan / Năm 1390-1050 T.C (Khoảng 340 năm)
Chủ Đề Sự ban phước của Đức Chúa Trời cho người biết hy sinh cho Ngài Trước Giả Không rõ Nơi Viết Xứ Canaan
Niên Đại Cuối thế kỷ 11 T.C Đối Tượng Người bất tin trong dân Ysơraên
Phân Loại Tình yêu biết hy sinh của Rutơ Sự bồi thường thánh cho tình yêu của Rutơ
Quyết định của Rutơ Sự hiến thân của Rutơ Sự giúp đỡ của Bôô Bôô chuộc sản nghiệp
Ruộng tại Bếtlêhem Nhiều tháng
Câu Nền Tảng Rutơ thưa rằng: Xin chớ nài tôi phân rẽ mẹ; vì mẹ đi đâu, tôi sẽ đi đó; mẹ ở nơi nào, tôi sẽ ở nơi đó
Dân sự của mẹ, tức là dân sự của tôi; Ð ức Chúa Trời của mẹ, tức là Ð ức Chúa Trời của tôi (1:16)
BẢNG SO SÁ NH - Ð ỐI CHIẾU
CÁ C QUAN XÉ T DÂ N DO THÁ I TRONG KINH THÁ NH
TT QUAN XÉ T Ý NGHĨA CHI PHÁ I KỲ
HẠN TỘI CỦA DÂ N NGOẠI XÂ M KHỔ
1 Ốtniên Sứ giả của Giêhôva Giuđa 40 năm Thờ Baanh và Á ttạttê Mêsôbôtami 8 năm 40 năm Quan 3:8-11
2 Ê hút Liên hiệp Bêngiamin 80 năm Thờ Á c thần Môáp, Ammôn,
3 Samga Bảo hộ thận trọng Làm điều ác Philitin Quan 3:31
4 Ð êbôra (nữ) Ngôi sao Manase 40 năm Làm điều ác Canaan 40 năm Quan 4:4-24
* Barác Tia sét Néptali Làm điều ác Canaan Quan 4:1-5:12
5 Ghêđêôn Tiều phu Manase 40 năm Làm điều ác Mađian, Amaléc 7 năm 40 năm Quan 6:13-33
* Abimêléc Cha của vua Manase 3 năm Thờ Baanh 3 năm Quan 8:31
6 Thôla Con trùng Ysaca 23 năm 23 năm Quan 10:1-2
7 Giairơ Minh bạch Manase 22 năm 22 năm Quan 10:3-5
8 Giépthê Làm mở ra Manase 6 năm Thờ thần ngoại bang Ammôn 18 năm 6 năm Quan 11:1-12:7
9 Iếpsan Cần cù Giuđa 7 năm 7 năm Quan 12:8-10
10 Ê lôn Cây tốt Sabulôn 10 năm 10 năm Quan 12:11-12
11 Ápđôn Làm tôi tớ É praim 8 năm 8 năm Quan 12:13-15
12 Samsôn Thái dương Ð an 20 năm Làm điều ác Philitin 40 năm 20 năm Quan 14:-16:
* Hêli Ð ức Chúa Trời của tôi Lêvi 40 năm Philitin 20 năm 40 năm I Sam 1:1-4:15
* Samuên Ð ức Chúa Trời cứu rỗi Lêvi Philitin I Sam 3:12-7:15
3 Trung – Hậu Lịch Sử Tuyển Dân
Thời Kỳ Quân Chủ - Câu Chuyện của 464 Năm
Vương Quốc Thành Lập và Thống Nhất
3 I Vua 1:-11: Sự trị vì của Salômôn
4 I Sử 10:-29: Sự thống trị của Đavít
Tính Liên Quan của 6 Sách
I Samuên II Samuên I Các vua II Các vua I Sử Ký II Sử Ký
Tiêu Điểm Samuên Saulơ Đavít Vương Quốc
Sự thống trị của Đavít
Sự thống trị của Salômôn
Vua đầu tiên Đavít được xức dầu
Ysơraên Ysơraên bị diệt vong
Thành lập triều chính Đavít
Xây đền thờ Đền thờ bị ô uế Giuđa
Saulơ và các con trai chết
Vương Quốc Thành Lập Chính Trị Các Nước Chính Trị trong Tôn Giáo Đavít
Bản Đồ Sách I Samuên Bản Đồ Sách II Samuên
Bản Đồ Sách I Các vua Bản Đồ Sách II Các vua
Chủ Đề Sự thống trị của Đức Chúa Trời thông qua Samuên, Saulơ, Đavít Trước Giả Samuên (có lẽ) Nơi Viết Xứ Canaan
Niên Đại Sau năm 930 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên muốn quân chủ
Phân Loại Quan xét cuối cùng: Samuên Vua đầu tiên: Saulơ Vua Đavít xuất hiện
Hêli → Samuên Samuên tại chức Samuên → Saulơ Saulơ cai trị Samuên → Đavít
Bối Cảnh Xứ Canaan / Năm 1105-1010 T.C (95 năm)
Tại Ghinhganh, trước mặt Đức Giêhôva, dân sự đã lập Saulơ làm vua và dâng của lễ thù ân cho Ngài Sự kiện này mang lại niềm vui lớn lao cho Saulơ cùng toàn thể người Ysơraên.
Chủ Đề Đức Chúa Trời thống trị qua Đavít Trước Giả Không rõ Nơi Viết Xứ Canaan
Niên Đại Sau năm 930 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên dưới thời quân chủ
Phân Loại Thời kỳ phục hưng của Đavít Tội của Đavít Thời kỳ chìm lặng của Đavít
Chiến thắng về chính trị
Chiến thắng về thuộc linh
Chiến thắng về quân sự
Tội gian dâm & sát nhân
Nan đề gia đình Đavít
Tai vạ trong vương quốc
Bối Cảnh Hết-rôn/7 năm Giêrusalem / Năm 1003-970 T.C (33 năm)
Câu Nền Tảng Khi Ð avít khởi trị vì, tuổi đã được ba mươi; người cai trị bốn mươi năm (5:4)
Chủ Đề Vương quốc bị phân chia Trước Giả Không rõ Nơi Viết Babylôn
Niên Đại Năm 561-537 T.C Đối Tượng Dân Ysơraên chịu sự phân chia vương quốc
Phân Loại Vương quốc thống nhất Vương quốc bị phân chia
2 vua cai trị của Giuđa
5 vua cai trị của Giuđa
Samari: Thủ đô nước Ysơraên / Giêrusalem: Thủ đô nước Giuđa
Nếu ngươi đi theo con đường của Ðavít, cha ngươi, với tấm lòng trọn vẹn và ngay thẳng, tuân theo những điều ta đã truyền dạy và giữ gìn các luật lệ của ta, thì ta sẽ bảo đảm cho ngôi vua của ngươi vững bền mãi mãi trên Ysơraên, như đã hứa với Ðavít, rằng ngươi sẽ không bao giờ thiếu người kế vị ngồi trên ngai vàng Ysơraên.
Chủ Đề Vương quốc sa ngã Trước Giả Không rõ Nơi Viết Babylôn
Niên Đại Năm 561-537 T.C Đối Tượng Tìm giáo huấn và bài học về dân Ysơraên chịu sự phân chia vương quốc
Phân Loại Phân chia vương quốc Vương quốc Giuđa
Lưu đày (Asiri) Ê -xê-chia và
Nước Giuđa Lưu đày (Babylôn)
Đức Giêhôva đã phán rằng Ngài sẽ loại bỏ Giuđa khỏi sự hiện diện của Ngài, tương tự như cách Ngài đã loại bỏ Ysơraên Ngài cũng sẽ tiêu diệt thành Giêrusalem, nơi Ngài đã chọn, cùng với đền thờ mà Ngài đã xác định là nơi danh Ngài sẽ ngự.
I Các vua II Các vua
Vua Salômôn của Ysơraên Vua Nêbucátnếtsa của Babylôn
Thành Giêrusalem vinh hiển Thành Giêrusalem bị diệt vong
Vua Salômôn được vinh hoa phú quý Sự cuối cùng của vua Sêđêkia Đền thờ được xây dựng Đền thờ bị thiêu đốt
Vương quốc thống nhất, tự do Hai nửa vương quốc bị làm phu tù
TT Tên Vua Ý Nghĩa Tên Chi Phái Niên Đại Tội Lôi Tiên Tri
1 Sau-lơ Hy vọng Bên-gia-min 1095-1013 TC Bất tuân Samuên
2 Ð a-vít Tình yêu Giuđa 1013-973 TC Dâm loạn, sát nhân Na-than
3 Salômôn Bình hoà Giuđa 973-933 TC Thờ thần ngoại bang
Sau khi quốc gia bị phân chia – Bắc Vương Quốc Ysơraên
Y-sơ-ra-ên Ý Nghĩa Tên Chi Phái Niên Đại
1 Giêrôbôam Dân chúng đông đảo É praim (22 năm)
2 Nađáp Cao thượng É praim (2 năm)
5 Xim-ri Chiên con Bêngiamin (7 ngày)
7 Aháp Anh em của phụ thân
(22 năm) 875-854 Tối cực ác Ê li
8 Axachia Sở hữu của Ð ức
9 Giôram Ð ức Giêhôva tôn quý
10 Giêhu Chúa là Giêhôva Giuđa (28 năm)
11 Giôacha Giống Giêhôa Giuđa (17 năm)
12 Giôách Giêhôva giúp đỡ Giuđa (16 năm)
II Dân chúng đông đảo Giuđa (41 năm)
14 Xachari Nhớ Giêhôva Giuđa (6 tháng)
15 Salum Báo ứng Giuđa (1 tháng)
16 Manahem Người an uỷ (10 năm)
17 Phêcabia Mắt Ð ức Giêhôva mở
Sau khi quốc gia bị phân chia – Nam Vương Quốc Giuđa
Niên Đại (T.C.) Thiện/Á c Tiên Tri
1 Rôbô-am Dân cư đầy dẫy Giuđa (17 năm)
2 Agigiam Hô-hấp Giuđa (3 năm)
3 Asa Trị liệu Giuđa (41 năm)
4 Giôsaphát Phán xét của thần Giuđa (25 năm)
5 Giôram Giêhôva đáng tôn quý Giuđa (8 năm)
6 Achaxia Sở hữu của Ð ức
7 Athali Giêhôva Vĩ đại Giuđa (6 năm)
8 Giôách Giêhôva vùa giúp Giuđa (40 năm)
9 Amaxia Giêhôva có ký lực Giuđa (29 năm)
10 Ô xia Sức lực của Giê- hôva Giuđa (52 năm)
11 Gi-tham Giê-hô-va xoa dịu Giuđa (16 năm)
12 Acha Người sở hữu Giuđa (16 năm)
14 Manase Quên lãng Giuđa (55 năm)
15 Amôn Mở rộng Giuđa (2 năm)
16 Giôs-a Giê-hô-va Ð ấng làm tốt Giuđa (31 năm)
17 Giôacha Giêhôva dạy dỗ Giuđa (3 tháng)
18 Giêhôgiakim Giê-hô-va đầy dẫy Giuđa (11 năm)
19 Giêhôgiakin Ð ức Giê-hô-va xây dựng Giuđa (3 tháng)
20 Sê-đê-kia Giê-hô-va công chính Giuđa (11 năm)
Chủ Đề Thông qua sự cai trị Đavít Đức Chúa Trời Quan Phòng Trước Giả Exơra (có thể) Nơi Viết Đất Giuđa
Niên Đại Năm 450 T.C Đối Tượng Toàn thể dân Ysơraên
Phân Loại Gia phổ của Đavít Sự thống trị của Đavít (lịch sử)
Thời đại các chi phái
Nhậm chức vị làm vua Đem hòm giao ước vào đền thờ Đavít đắc thắng Chuẩn bị xây dựng đền thờ Đavít cuối đời
Bối Cảnh Ysơraên / nhiều thiên kỷ Ysơraên / Năm 1010-970 T.C (Khoảng 40 năm)
Câu Nền Tảng Lúc ấy, cả Ysơraên đều nhóm đến cùng Ð a-vít tại Hếp-rôn, mà nói rằng: Kìa, chúng tôi vốn là xương thịt của ông (11:1)
Nhấn mạnh đến vương quyền, ngôi vị Nhấn mạnh đến đền thờ
Không đề cập đến gia phổ Gia phổ được đề cập trong chương 9
Gắn với truyện ký về cuộc đời của Bátsêba Không đề cập đến Bátsêba
Ađam 12 chi phái liên hiệp
10 Đavít 29 Đavít Thống Trị 12 Chi Phái Những sự kiện xảy ra trong thời Đavít thống trị
Thời Đại Chi Phái Vua Đavít
2 Thời Hoàng Kim của Đavít 21 Những Năm Cuối Đời
Chủ Đề Thông qua đền thờ của Salômôn Đức Chúa Trời Quan Phòng Trước Giả Exơra (có thể) Nơi Viết Đất Giuđa
Niên Đại Năm 450 T.C Đối Tượng Toàn thể dân Ysơraên
Phân Loại Sự thống trị của Salômôn Sự cai trị của Các vua Giuđa
Tại chức Khánh thành đền thờ Thời hoàng kim Phân chia vương quốc
Các vua Giuđa cai trị Giuđa suy sụp
Bối Cảnh Giuđa / Năm 970-930 T.C (40 năm) Giuđa / Năm 930-586 T.C (350 năm)
Tin vào Giêhôva, Chúa Trời của các ngươi, sẽ mang lại sự vững chắc cho cuộc sống; nếu các bạn tin vào các tiên tri của Ngài, các bạn sẽ nhận được phước lành.
Đức Chúa Trời cai trị tất cả các dân tộc và quốc gia trên thế giới, ban phước cho những người thờ phượng Ngài theo Lời Ngài Sự tuân thủ các quy tắc của người Lêvi và thầy tế lễ là điều kiện quan trọng để nhận được phước lành từ Đức Chúa Trời.
Quan Điểm Quân bình giữa Ysơraên và Giuđa (quan điểm nhà tiên tri) Đề cao Giuđa (quan điểm thầy tế lễ)
I Sử Ký II Sử Ký
1 Hình thành hình bóng về vương quốc hay Nước Đức Chúa Trời Hình bóng Nước Đức Chúa Trời biến mất
2 Nhấn mạnh Đavít Triển khai lịch sử của Các vua Giuđa sau Salômôn
(Bối Cảnh Lịch Sử Thời Kỳ Hồi Hương
Hương Kỳ Thứ Nhất Kỳ Thứ Hai Kỳ Thứ Ba
Giêsua, Nêhêmi, Sêragia, Rêêgia, Mạcđôchê, Binhsan, Mítbạt, Biếtvai, Rêhum, Baana
(1) Những người trở về tuỳ theo lòng tự nguyện
(2) Có thể tái thiết được đền thờ
(3) Nhận tiền trợ cấp một phần từ quốc khố
(1) Những người trở về tuỳ theo lòng tự nguyện
(2) Cung cấp tài trợ từ quốc khố
(3) Được phép mang mọi của cải của bản thân
Cho phép xây tường thành Giêrusalem
(Nam) 1,500 (Người Lêvi) + 38 (Quản lý) + 220
(1) Bắt đầu xây đền thờ
(4) Bởi ngăn trở của người Samari mà bị ngưng xây đến năm 520 T.C
(5) Đền thờ hoàn thành năm 516 T.C
Dù có sự ngăn trở của Sanbalát, Tôbigia nhưng tường thành hoàn tất trong 52 ngày
Cung hiến tường thành, tuyên đọc luật pháp
Chủ Đề Tái thiết đền thờ Cải cách dân Ysơraên Trước Giả Exơra Nơi Viết Từ phu tù trở về đất
Niên Đại Sau năm 450 T.C Đối Tượng Dân Giuđa trở về từ Babylôn
Phân Loại Tái thiết đền thờ Cải cách dân Ysơraên
Trở về đợt 1 Bắt đầu xây cất Bị ngăn trở Tái thiết kế Được phép Hoàn tất Trở về đợt 2 Phong trào thanh sạch
Bối Cảnh Batư đến Giêrusalem
Batư đến Giêrusalem Năm 458-457 T.C.(1 năm)
Câu Nền Tảng trong con cháu các dân tỉnh Giuđa bị Nêbucátnếtsa, vua Babylôn, bắt dẫn qua Babylôn, cho thấy rằng những người bị đày đã trở về Giêrusalem và xứ Giuđa, mỗi người trở về thành của mình (2:1).
Chủ Đề Cuộc cải cách và phong trào phục hưng thuộc linh Ysơraên Trước Giả Nêhêmi Nơi Viết Thời Nêhêmi làm thổng đốc xứ Giuđa
Niên Đại Năm 421-400 T.C Đối Tượng Người Giuđa tham gia công việc tái thiết, phục hồi thành
Phân Loại Tái thiết vách thành Phong trào phục hưng thuộc linh
Kế hoạch Thực hiện Ngăn trở Hoàn thành
Tuyên bố luật pháp Ăn năn
Bối Cảnh Giêrusalem / Năm 444-432 T.C (12 năm)
Câu Nền Tảng Hãy đến, xây cất các vách thành Giêrusalem lại, hầu cho chúng ta chẳng còn bị sỉ nhục nữa (2:17b)
Sự phán xét của Đức Chúa Trời đối với người ác và sự cứu rỗi của Ngài cho người được chọn
Trước Giả Không rõ Nơi Viết Nước Pherơsơ
Niên Đại Khoảng năm 464-436 T.C Đối Tượng Dân Giuđa được giải cứu trước nạn bị huỷ diệt
Phân Loại Người Giuđa gặp nguy khốn Người Giuđa đắc thắng
Sự trị vì của vua Asuêru Êxơtên tuyển chọn
Haman bị sỉ nhục Bữa tiệc của Êxơtê Lễ Phurim Lời ngợi ca của
Nếu bạn im lặng trong thời điểm này, dân Giuđa sẽ được cứu bởi một phương cách khác, còn bạn và gia đình bạn sẽ bị tiêu diệt Liệu bạn có nhận ra rằng bạn đã được chọn làm hoàng hậu chính vì cơ hội này?
05.1 Hãy điền vào tên sách trong các ô trống sau:
05.2 Hãy liệt kê tên của các quan xét của Ysơraên
05.3 Hãy liệt kê tên của các vua của Vương quốc Bắc Ysơraên
05.4 Hãy liệt kê tên của các vua của Vương quốc Nam Giuđa
