Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp MỤC LỤC Trang DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG, BIỂU Trang Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT 1. XDCB: xây dựng cơ bản 2. TH: tổng hợp 3. TSCĐ: tài sản cố định 4. BHYT: bảo hiểm y tế 5. BHXH: bảo hiểm xã hội 6. KPCĐ: kinh phí công đoàn 7. ĐSTKTM: đất sét trắng khai thác máy 8. PXKT: phân xưởng khai thác 9. NVL TT: nguyên vật liệu trực tiếp 10. NC TT: nhân công trực tiếp 11. SXC: sản xuất chung 12. TK: tài khỏan 14. CNSX: công nhân sản xuất 15. HĐQT: hội đồng quản trị 16. KH: kế hoạch Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp MỞ ĐẦU Năm 2007 đánh dấu một sự kiện quan trọng với Việt Nam đó là được chính thức gia nhập tổ chức Kinh tế Thế giới WTO. Đây là cơ hội và cũng là một thách thức lớn cho nền kinh tế nước nhà nói chung và cho các doanh nghiệp đang hoạt động trong nền kinh tế quốc dân nói riêng. Từ đây, kinh tế nước ta chính thức hòa nhập và phát triển cùng với nền kinh tế thế giới. Đó là cơ hội tốt cho các doanh nghiệp Việt Nam tự do cạnh tranh và khẳng định vị thế, uy tín của mình trên trường quốc tế. Năm 2008 cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu diễn ra và lan rộng. Nó đã gây ảnh hưởng lớn cho nền kinh tế thế giới, và Việt Nam cũng không tránh khỏi bị ảnh hưởng. Cuộc khủng hoảng này là nguyên nhân khiến cho các doanh nghiệp phải lao đao và nhiều doanh nghiệp đã và đang dứng trước bờ vực của sự phá sản. Trong bối cảnh đó, sự cạnh tranh trong nền kinh tế lại diễn ra ngày càng gay gắt hơn. Các doanh nghiệp đã phải tìm mọi cách để tự bảo vệ mình trước cơn bão khủng hoảng. Họ phải thay đổi cơ chế quản lý, cơ cấu sản xuất và có những chính sách sản xuất kinh doanh linh hoạt với thị trường. Trong thời kỳ khủng hoàng như hiện nay thì chí phí – giá thành là một trong những yếu tố quan trọng được các doanh nghiệp quan tâm nhằm duy trì thị phần và thu hút người tiêu dùng khi mà thu nhập của họ đang bị cắt giảm do ảnh hưởng của khủng hoảng. Đây là yếu tố quan trọng đối với các doanh nghiệp trong mọi thời kỳ để có được lợi thế kinh doanh, và lợi thế đó còn lớn hơn nhiều nếu doanh nghiệp biết tiết kiềm chi phí một cách hợp lý để hạ giá thành sản phẩm. Người tiêu dùng luôn muốn lựa chọn được những sản phẩm tốt mà giá thành lại vừa phải, phù hợp với thu nhập. Vì vậy, các doanh nghiệp không chỉ phải nâng cao chất lượng sản phẩm mà còn phải có một Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp chính sách hợp lý về chi phí – giá thành để có thể tồn tại và phát triển tốt trong nền kinh tế hội nhập với đầy sóng gió như hiện nay. Chi phí – giá thành là một chỉ tiêu trọng yếu mà các doanh nghiệp luôn đặt lên hàng đầu. Nó là chỉ tiêu quan trọng ảnh hưởng lớn tới lợi nhuận của doanh nghiệp. Giảm giá thành sản phẩm là biện pháp tích cực mà doanh nghiệp sử dụng để tăng lợi nhuận cho mình. Tuy nhiên, để có được một chiến lược hợp lý trong việc tiết kiệm chi phí, hạ giá thành sản phẩm là điều không đơn giản đặt ra cho ban quản lý doanh nghiệp. Mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp là nâng cao lợi nhuận và tạo uy tín trên thị trường. Vì vậy, hạ giá thành sản phẩm luôn phải đi song song với việc chất lượng sản phẩm không bị giảm sút. Việc tính toán sao cho có một kế hoạch chi phí – giá thành hợp lý, chính xác là nhiệm vụ vô cùng quan trọng của bộ phận kế toán của doanh nghiệp mà cụ thể là kế toán chi phí giá thành. Công ty cổ phần Trúc Thôn cũng như bao Công ty khác cũng phải cố gắng để hạn chế thấp nhất những ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế. Những thành quả có được như ngày nay là sự cố gắng nỗ lực không mệt mỏi của các phòng ban, cán bộ công nhân viên trong Công ty trong đó không thể không nhắc tới vai trò quan trọng của bộ phận kế toán trong Công ty. Trong quá trình thực tập tại phòng Tài chính kế toán cuả Công ty, em nhận thấy công tác kế toán của Công ty đã và đang hoàn thiện với nhiều mặt tích cực, đóng góp không nhỏ cho sự thành công của Công ty. Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm có được thì cũng còn tồn tại những bất cập đặc biệt là trong công tác hạch toán chi phí và tính giá thành sản phẩm. Và như đã nói, chi phí và giá thành sản phẩm là yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh của Công ty. Vì vậy, em đã chọn đề tài “Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Trúc Thôn” làm đề tài nghiên cứu và viết chuyên đề thực tập. Chuyên đề ngoài phần mở đầu và kết luận còn bao gồm các nội dung sau: Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp - Chương I: Tổng quan về Công ty cổ phẩn Trúc Thôn - Chương II: Thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty. - Chương III: Một số kiến nghị nhằm hoàn thiện công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty. Do thời gian thực tập và tìm hiểu thực tế chưa nhiều, đồng thời kinh nghiệm bản thân còn hạn chế nên chuyên đề còn sơ sài và nhiều thiếu sót. Em rất mong nhận được sự chỉ bảo, đóng góp ý kiến của các thầy cô và của các cô chú, các anh chị trong Công ty. Em xin chân thành cảm ơn. Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Chương I: TỔNG QUAN VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN TRÚC THÔN Tên giao dịch: Công ty Cổ phần Trúc Thôn – thành viên của Tổng Công ty Thép Việt Nam Tên giao dịch quốc tế: Truc Thon Jiont – stock Corporation Địa chỉ: Xã Cộng Hòa, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương Điện thoại: 03203.882.243 Fax: 03203.883.263 Email: Tructhon@hn.vnn.vn Website : Tructhon.com.vn 1.1. Quá trình hình thành và phát triển của Công ty. Cách đây 44 năm, tại địa bàn xã Cộng Hòa, huyện Chí Linh, tỉnh Hải Dương, Công ty Cổ phần Trúc Thôn được thành lập vào ngày 25/11/1964. Là thành viên trực thuộc tổng Công ty Thép Việt Nam, Công ty được thành lập với cái tên ban đầu là Mỏ đất chịu lửa Trúc Thôn. Nhiệm vụ ban đầu là khai thác quặng sét trắng để cung cấp cho Công ty gang thép Thái Nguyên. Trong quá trình hoạt động kể từ khi được thành lập, Công ty đã trải qua rất nhiều các giai đoạn với những đặc điểm và điều kiện khác nhau.Có thể tóm tắt thành các giai đoạn sau: 1.1.1. Giai đoạn 1: “ từ năm 1964 đến năm 1975 ” Đây là giai đoạn đầu thành lập với nhiều khó khăn và thử thách đặt ra cho cán bộ công nhân viên trong Công ty. Tuy nhiên, hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty cũng dần đi vào ổn định với sản lượng khai thác quặng hàng năm đạt trên 5000 tấn 1.1.2. Giai đoạn 2: “từ năm 1975 đến năm 1999”. Đây là giai đoạn mà Công ty bắt đầu mở rộng và phát triển qui mô sản xuất để phù hợp với nhu cầu phát triển kinh tế của Nhà nước. Tháng 8 năm 1975, Đ/c Phan Trọng Tuệ - Phó thủ tướng Chính phủ trực tiếp giao nhiệm vụ cho Mỏ khai thác quặng chịu lửa và quặng sét trắng, đồng thời quản lý tài nguyên cho đất nước trên 2 công trường là công trường khai thác quặng chịu lửa và công trường khai thác quặng sét trắng. Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Tháng 8 năm 1984, Tổng Công ty Thép đã quyết định đầu tư xây dựng thêm lò đất đèn tại Mỏ. Tháng 10 năm 1989, Đ/c Ngô Huy Phan – Tổng giám đốc Công ty Thép quyết định đầu tư thêm dây truyền sản xuất gạch chịu lửa tại Mỏ. 1.1.3. Giai đoạn 3: “ từ năm 1999 đến năm 2006 ”. Giai đoạn này Công ty có nhiều thay đổi cả về tổ chức quản lý và hoạt động sản xuất kinh doanh. Năm 1999 Công ty chính thức đổi tên thành Công ty Vật liệu chịu lửa và khai thác đất sét Trúc Thôn. Trong thời gian này, được sự đồng ý của Tổng Công ty Thép, Công ty đã chuyển đổi sang mô hình hạch toán độc lập và tự chủ về tài chính. Việc chuyển đổi này là một xu thế chung trong nền kinh tế và là để chấp hành nghị định 217 của Chính phủ. Đây cũng là điều kiện để Công ty tự khẳng định hơn nữa vị thế của mình trên thị trường và cũng là động lực thúc đẩy sự lao động sáng tạo cho cán bộ công nhân viên trong Công ty. Ngày 01/07/2001: thành lập đơn vị chuyên sản xuất các loại sản phẩm: gạch chịu lửa, gạch samot, đất đèn với nguyên liệu chính là đất sét Ngày 01/05/2002: thành lập đơn vị chuyên khai thác đất sét trắng và đất chịu lửa. Ngày 11/06/2002: nhà máy gạch ốp lát được khởi công xây dựng. Ngày 19/11/2004: khởi công xây dựng nhà máy gạch tuynel. Mỏ đôlômit nằm trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa, sản phẩm chính của Mỏ là quặng đôlômit. Ngoài ra Công ty còn có rất nhiều chi nhánh, văn phòng đại diện tại các thành phố lớn như Hà Nội, Đà Nẵng, Thành Phố Hồ Chí Minh Ngày 10/02/2004 Tổng Công ty Thép lại quyết định đổi tên Công ty thành Công ty Vật liệu chịu lửa Trúc Thôn. 1.1.4. Giai đoạn 4: “từ năm 2006 đến nay”. Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Ngày 01/01/2006 được sự đồng ý của Nhà nước, Bộ Công nghiệp và Tổng Công ty Thép Việt Nam, Công ty Vật liệu chịu lửa Trúc Thôn chính thức chuyển đổi thành Công ty Cổ phần Trúc Thôn. Từ khi thành lập với qui mô chỉ là một Mỏ đất chịu lửa – thành viên của Tổng Công ty Thép Việt Nam, với chức năng chính là khai thác quặng cung cấp cho Công ty gang thép và thị trường tự do, thì nay Công ty đã và đang ngày một lớn mạnh và phát triển trở thành một Công ty cổ phần hạch toán độc lập với qui mô tài sản tính đến cuối năm 2008 lên đến trên 120 tỷ VNĐ. Từ đó đến nay, Công ty luôn luôn phát triển không ngừng, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn thử thách để cung cấp những sản phẩm mẫu mã đẹp và tính năng ưu việt cho thị trường trong nước cũng như quốc tế. Công ty ngày càng khẳng định được vị thế của mình trên thị trường cũng như trong nền kinh tế quốc dân. Điều này được cụ thể hóa qua những chỉ tiêu kinh tế, tài chính chủ yếu sau đây: Bảng 1-1: Bảng một số chỉ tiêu kinh tế - tài chính của Công ty trong 3 năm: 2006, 2007, 2008 Đơn vị: triệu đồng Năm Chỉ tiêu 2006 2007 2008 1. Doanh thu thuần 180.753 200.390 215.480 2. Nộp ngân sách 3.520 5.742 5.685 3. Lợi nhuận thuần 3.254 5.690 5.523 4. Tổng tài sản 100.539 115.425 120.812 5. Nguồn vốn chủ sở hữu 20.738 32.640 45.968 6. Thu nhập bình quân / người 25,334 35,4 32,4 Nguồn: báo cáo tài chính của Công ty năm 2006, 2007, 2008. Do mới đi vào cổ phần hóa từ năm 2006 nên Công ty đang trong thời gian được miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp. Khoản nộp ngân sách được nêu ở trên là các khoản thuế giá trị gia tăng, thuế tài nguyên mà Công ty phải đóng góp. Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Nhìn vào bảng số liệu trên cho thấy, hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty ngày càng phát triển với sự gia tăng của các chỉ tiêu qua các năm. Tuy nền kinh tế nước ta đang phải gánh chịu cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu nhưng do luôn có những chính sách kinh doanh đúng đắn và chiến lược mở rộng sản xuất phù hợp với nhu cầu thị trường nên doanh thu vẫn tiếp tục gia tăng: doanh thu năm 2007 tăng 10.86% so với năm 2006, năm 2008 tăng 7.53% so với năm 2007 và tăng 19.2% so với năm 2006. Tuy nhiên, do nền kinh tế đang xảy ra lạm phát nên chi phí của Công ty lên cao, do vậy mà lợi nhuận của Công ty bị giảm nhẹ ở năm 2008 so với năm 2007. Điều này làm cho thu nhập bình quân của công nhân viên trong công ty cũng giảm theo từ 35.400.000đ / năm trong năm 2007 giảm xuống 32.400.000đ / năm ở năm 2008. Tuy nhiên trong bối cảnh nền kinh tế hiện nay thì có được một kết quả như vậy đã là một sự thành công đáng kể đối với các doanh nghiệp. 1.2. Đặc điểm tổ chức bộ máy quản lý và sản xuất kinh doanh. 1.2.1. Đặc điểm tổ chức quản lý. Do là Công ty vừa khai thác vừa sản xuất sản phẩm với nhiều chủng loại mặt hàng, nên để mọi hoạt động được thuận lợi thì Công ty phải có một cơ cấu tổ chức quản lý phù hợp. Bộ máy quản lý của Công ty được tổ chức và họat động theo sơ đồ khái quát sau: Sơ đồ 1-1: Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý của Công ty Cổ phần Trúc Thôn Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp * Chức năng nhiệm vụ của các phòng ban. - Đại hội đồng cổ đông : cơ quan quyết định cao nhất của Công ty, đại hội đồng cổ đông quyết định nhiệm vụ của năm tài chính mới, quyết định mọi hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty. - Hội đồng quản trị: bao gồm 7 thành viên, là cơ quan quản lý tập thể của Công ty, có quyền nhân danh Công ty để quyết định mọi vấn đề liên quan đến mục đích, quyền lợi của Công ty, trừ những vấn đề thuộc thẩm quyền của đại hội đồng cổ đông. Có quyền bổ nhiệm hoặc miễn nhiệm chức danh Tổng giám đốc. Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG HỘI ĐỒNG QUẢN TRỊ Ban kiểm soát Tổng giám đốc PTGĐ Kỹ thuật PTGĐ Kinh doanh Phòng tổ chức hành chính Phòng kỹ thuật Nhà máy gạch ốp lát S Đ Văn phòng đại diện Hà Nội Mỏ đô lô mit Thanh Hóa Mỏ đất sét chịu lửa Phòng tài chính Phòng kế hoạch kinh doanh Xí nghiệp vật liệu chịu lửa [...]... hợp lệ, hợp pháp, xác định đối tượng tính hạch toán chi phí và tính giá thành hợp lý * Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm Để hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm được chính xác, kịp thời, đòi hỏi công việc đầu tiên mà nhà quản lý phải làm là xác định đối tượng hạch toán chi phí sản xuất và đối tượng tính giá thành sản phẩm Vấn đề này có tầm quan trọng cả... mục chi phí cũng là khác nhau giữa các phân xưởng Công tác tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm của Công ty được thực hiện theo chi phí và giá thành kế hoạch Phòng kế hoạch kinh doanh là bộ phận lập các kế hoạch về chi phí và giá thành đó dựa trên chi phí và giá thành của kỳ báo cáo Cuối kỳ, kế toán tập hợp, phân bổ chi phí và tính giá thành từng sản phẩm sau đó so sánh với chi phí và giá thành. .. là sản phẩm khai thác chủ đạo và đã đi cùng Công ty từ những ngày đầu hoạt động Đây cũng là lý do để em lựa chọn tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm này để minh họa cho qui trình hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại đơn vị 2.2 Hạch toán chi phí nguyên, vật liệu trực tiếp ( NVL TT) 2.2.1 Đặc điểm chi phí nguyên vật liệu trực tiếp ở Công ty Chi phí NVL TT trong Công. .. quĩ chỉ hạch toán theo VNĐ, ngoại tệ chỉ được sử dụng trong các nghiệp vụ giao dịch qua ngân hàng và được qui đổi theo tỉ giá thực tế Chương II : THỰC TRẠNG HẠCH TOÁN CHI PHÍ SẢN XUẤT VÀ TÍNH GIÁ THÀNH SẢN PHẨM TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN TRÚC THÔN Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên đề thực tập tốt nghiệp 2.1 Đặc điểm hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại đơn... tiễn hạch toán và là một nội dung cơ bản nhất của hạch tóan chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm Việc xác định đối tượng này phải phù hợp với qui trình quản lý, công nghệ sản xuất Do đặc điểm tổ chức sản xuất với nhiều phân xưởng, tổ, đội sản xuất, chủng loại sản phẩm đa dạng nên Công ty cổ phần Trúc Thôn xác định đối tượng tập hợp chi phí theo từng phân xưởng, tổ đội sản xuất và đối tượng để tính. .. lương của công nhân sản xuất - Chi phí sản xuất chung: bao gồm chi phí nhân viên phân xưởng, chi phí vật liệu, phụ tùng thay thế, công cụ sản xuất, chi phí khấu hao tài sản cố định, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí bằng tiền khác Do Công ty có nhiều phân xưởng sản xuất với các sản phẩm khác nhau như phân xưởng khai thác thì sản phẩm là đất sét trắng, đất chịu lửa còn phân xưởng sản xuất thì sản phẩm. .. đề thực tập tốt nghiệp Bước 2: Phân bổ chi phí sản xuất chung Bước 3: Tổng hợp chi phí sản xuất, kiểm kê, xác định giá trị sản phẩm dở dang Bước 4: Tính giá thánh sản phẩm hoàn thành Có thể khái quát qui trình hạch toán kế toán phần hành chi phí giá thành theo sơ đồ sau: Sơ đồ 2-1 Qui trình ghi sổ kế toán phần hành chi phí – giá thành Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên... trong hoạt động sản xuất kinh doanh của đơn vị Việc hạch toán chính xác hợp lý khoản chi phí này không chỉ giúp cho việc tổng hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm được chính xác mà còn có tác dụng trong phân tích tình hình sử dụng và quản lý lao động tại đơn vị Để hạch toán chi phí NC TT, kế toán tiến hành tính lương phải trả cho công nhân trực tiếp sản xuất theo khối lượng sản phẩm hoàn thành Hàng tháng... Nếu có sự chênh lệch thì bộ phận kế toán phải tiến hành giải trình trước ban giám đốc về sự chênh lệch đó Quá trình hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm của Công ty được thực hiện theo các bước sau : Bước 1: Tập hợp các chi phí cơ bản: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung Sv:Phạm Thị Vân Lớp: Kế toán 47C Đại học Kinh tế Quốc dân Chuyên... thác Công ty còn sử dụng điện để bơm nước vào các moong khai thác và khoản chi phí điện năng này được tập hợp vào khoản mục chi phí NVL TT Tùy từng hoạt động là sản xuất hay khai thác mà tỷ trọng của khoản chi phí này trong tổng giá thành là khác nhau Xét trong toàn Công ty thì khoản chi phí này chi m khoảng 50 % - 60 % trong tổng chi phí sản xuất Với việc chi m một tỷ trọng lớn trong tổng chi phí như . đã chọn đề tài Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty cổ phần Trúc Thôn làm đề tài nghiên cứu và viết chuyên đề. Chương I: Tổng quan về Công ty cổ phẩn Trúc Thôn - Chương II: Thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty. - Chương III: Một