Mục tiêu
- Giải thích được cơ cấu, vị trí, chức năng nhiệm vụ và quyền hạn của lực lượng kiểm lâm (Chi cục Kiểm lâm và Hạt kiểm lâm)
Thực hành và hoàn thiện kỹ năng giao tiếp, ứng xử, làm việc nhóm và độc lập là rất quan trọng Bên cạnh đó, việc thu thập, tổng hợp và phân tích số liệu, cũng như viết báo cáo và trình bày kết quả là những kỹ năng cần thiết để nâng cao hiệu quả công việc.
Yêu cầu
- Sinh viên phải đọc trước Nghị định 01/2019/NĐ-CP, về Kiểm lâm và Lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng, ngày 1 tháng 1 năm 2019
Sinh viên tham gia thực tập nghề nghiệp cần tuân thủ yêu cầu chương trình đào tạo và các quy định của nhà trường Đồng thời, họ cũng phải thực hiện nghiêm túc các quy định của pháp luật, cũng như các quy định của đơn vị và địa phương nơi thực tập.
- Sinh viên phải tham dự 100% các hoạt động: Nghe giảng, giới thiệu về đơn vị, phỏng vấn lấy thông tin và hoạt động nhóm trao đổi thông tin.
Địa điểm
- Sinh viên thực hiện bài 1 tại Cơ quan kiểm lâm: Chi cục kiểm lâm tỉnh và hạt kiểm lâm huyện.
Phân bổ thời gian
- Sinh viên thực hiện bài 1 với thời lượng 20 tiết thực tế (ngày 1 - 2).
Lý thuyết cơ bản liên quan
Vị trí, chức năng nhiệm vụ và quyền hạn của Chi cục Kiểm lâm
I Vị trí và chức năng của Chi cục Kiểm lâm
1 Chi cục Kiểm lâm là tổ chức hành chính trực thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giúp Giám đốc Sở tham mưu cho Ủy ban nhân dân tỉnh thực hiện chức năng quản lý nhà nước chuyên ngành và tổ chức thực thi pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn tỉnh
2 Chi cục Kiểm lâm có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản theo quy định của pháp luật; Chi cục Kiểm lâm chịu sự chỉ đạo, quản lý của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn theo quy định của pháp luật; đồng thời chịu sự hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn nghiệp vụ của Tổng cục Lâm nghiệp trực thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn
II Nhiệm vụ và quyền hạn của Chi cục Kiểm lâm
1 Về quản lý rừng: a) Tham mưu, giúp Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án, dự án, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy trình, quy phạm, định mức kinh tế - kỹ thuật về chuyên ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý; b) Tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, chiến lược, quy hoạch, kế hoạch, chương trình, đề án, dự án, tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, quy trình, quy phạm, định mức kinh tế - kỹ thuật về lâm nghiệp đã được phê duyệt; thông tin, tuyên truyền, phổ biến pháp luật về chuyên ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý; c) Trình Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền các văn bản về chuyên ngành, lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý
2 Về phát triển rừng: a) Hướng dẫn, kiểm tra thực hiện quy hoạch, kế hoạch, chương trình, dự án về trồng rừng, cải tạo rừng, khoanh nuôi xúc tiến tái sinh, nuôi dưỡng, làm giàu rừng; b) Hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các tiêu chuẩn, quy chuẩn, quy trình, quy phạm, định mức kinh tế-kỹ thuật về trồng rừng, cải tạo rừng, khoanh nuôi xúc tiến tái sinh tự nhiên, nuôi dưỡng và làm giàu rừng; c) Thẩm định trình cấp có thẩm quyền phê duyệt các dự án bảo vệ, phát triển rừng, các mô hình khuyến lâm, phát triển lâm sản ngoài gỗ theo quy định của pháp luật; d) Thực hiện công tác trồng cây phân tán trên địa bàn tỉnh; đ) Theo dõi, tổng hợp báo cáo kết quả thực hiện các dự án bảo vệ và phát triển rừng
3 Về giống cây lâm nghiệp: a) Hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện quy hoạch và phát triển hệ thống vườn giống, rừng giống cây lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh; b) Tham mưu cho Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý giống, các nguồn giống, vườn giống cây trồng lâm nghiệp; tổ chức việc bình tuyển và công nhận cây mẹ, cây đầu dòng và rừng giống trên địa bàn tỉnh Xây dựng phương án, biện pháp, hướng dẫn, kiểm tra và chịu trách nhiệm về sản xuất giống cây trồng lâm nghiệp theo quy định
4 Về sử dụng rừng: a) Tham mưu xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện phương án điều chế rừng tự nhiên, phương án quản lý rừng bền vững, kế hoạch khai thác gỗ, lâm sản khác và chế biến lâm sản; b) Thẩm định, trình Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phê duyệt hồ sơ thiết kế khai thác rừng, tỉa thưa rừng theo quy định; c) Hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện các chính sách, chương trình, kế hoạch về chi trả dịch vụ môi trường rừng
5 Bảo tồn thiên nhiên: a) Hướng dẫn, kiểm tra việc xây dựng hệ thống rừng đặc dụng và rừng phòng hộ trên địa bàn; b) Tham mưu quản lý các khu rừng đặc dụng, bảo tồn đa dạng sinh học, các loài thực vật, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm theo quy định của pháp luật; c) Hướng dẫn, kiểm tra việc xử lý vi phạm trong hoạt động gây nuôi, trồng cấy nhân tạo động vật, thực vật hoang dã và bảo vệ môi trường rừng theo quy định của pháp luật; d) Hướng dẫn, kiểm tra về bảo tồn thiên nhiên; giáo dục môi trường gắn với cộng đồng tại các khu bảo tồn thiên nhiên
6 Bảo vệ rừng: a) Tham mưu cho Giám đốc Sở trình cấp có thẩm quyền huy động các đơn vị vũ trang; huy động lực lượng, phương tiện khác của các tổ chức, cá nhân đóng trên địa bàn để kịp thời ngăn chặn, ứng cứu cháy rừng và phá rừng nghiêm trọng trong những tình huống cần thiết và cấp bách; b) Tổ chức thực hiện các biện pháp chống chặt, phá rừng trái phép và các hành vi trái pháp luật xâm hại đến rừng và đất lâm nghiệp; c) Dự báo nguy cơ cháy rừng; xây dựng lực lượng phòng cháy, chữa cháy rừng chuyên ngành; thống kê, kiểm kê rừng và đất lâm nghiệp; tham gia phòng, trừ sâu bệnh hại rừng; d) Tổ chức bảo vệ các khu rừng đặc dụng, rừng phòng hộ thuộc địa phương quản lý; đ) Phối hợp hoạt động bảo vệ rừng đối với lực lượng bảo vệ rừng của các chủ rừng và lực lượng bảo vệ rừng của cộng đồng dân cư trên địa bàn
7 Bảo đảm chấp hành pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng ở địa phương: a) Hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện trách nhiệm quản lý nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn; b) Tổ chức thực hiện các hoạt động xử lý, xử phạt vi phạm hành chính; khởi tố, điều tra hình sự các hành vi vi phạm pháp luật về quản lý rừng, bảo vệ rừng, quản lý lâm sản theo quy định của pháp luật; c) Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của chủ rừng khi rừng bị xâm hại
8 Xây dựng lực lượng và tuyên truyền: a) Tập huấn, bồi dưỡng kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, chế độ, chính sách và pháp luật cho công chức, viên chức ngành lâm nghiệp và các tổ chức, cá nhân có hoạt động liên quan đến lâm nghiệp trên địa bàn; b) Cấp phát, quản lý trang phục, phù hiệu, cấp hiệu, biển hiệu, cờ hiệu, thẻ kiểm lâm, vũ khí quân dụng, công cụ hỗ trợ, trang thiết bị chuyên dùng của Kiểm lâm địa phương; ấn chỉ xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý bảo vệ rừng, quản lý lâm sản theo quy định pháp luật
9 Tổ chức thực hiện các dịch vụ kỹ thuật lâm nghiệp theo quy định pháp luật; tổ chức hoạt động du lịch sinh thái phải phù hợp với quy hoạch khu rừng đặc dụng và quy định của pháp luật
10 Thực hiện hợp tác quốc tế, nghiên cứu khoa học, triển khai ứng dụng tiến bộ kỹ thuật về bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn theo quy định của pháp luật
11 Thực hiện thanh tra chuyên ngành về lâm nghiệp theo quy định của pháp luật Giải quyết tranh chấp, khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng trong lĩnh vực lâm nghiệp; thực hiện việc báo cáo định kỳ, đột xuất theo quy định
12 Tổ chức thực hiện công tác cải cách hành chính; quản lý tổ chức, biên chế công chức, vị trí việc làm, công chức, viên chức, tài chính, tài sản và nguồn lực khác được giao theo phân cấp của Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và quy định của pháp luật
13 Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định pháp luật và Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn giao.
Vị trí, chức năng nhiệm vụ và quyền hạn của Hạt Kiểm lâm
I Vị trí và chức năng của Hạt Kiểm lâm
1 Hạt Kiểm lâm là tổ chức hành chính trực thuộc Chi cục kiểm lâm hoặc ban quản lý (BQL) rừng đặc dụng/phòng hộ, tham mưu cho Ủy ban nhân dân huyện hay BQL thực hiện chức năng quản lý nhà nước chuyên ngành và tổ chức thực thi pháp luật về bảo vệ và phát triển rừng trên địa bàn huyện hay địa bàn do BQL được giao
2 Hạt Kiểm lâm có tư cách pháp nhân, có con dấu và tài khoản theo quy định của pháp luật; Hạt Kiểm lâm chịu sự chỉ đạo, quản lý của chi cục kiểm lâm, UBND huyện và BQL theo quy định của pháp luật; đồng thời chịu sự hướng dẫn, kiểm tra về chuyên môn nghiệp vụ của Chi cục kiểm lâm (đối với hạt kiểm lâm đặc dụng/phòng hộ)
II Nhiệm vụ, quyền hạn của Hạt Kiểm lâm huyện
1 Tham mưu cho người đứng đầu Kiểm lâm cấp tỉnh và Ủy ban nhân dân cấp huyện: a) Xây dựng chương trình, kế hoạch, phương án về quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng, bảo đảm chấp hành pháp luật về lâm nghiệp trên địa bàn quản lý; b) Phối hợp các cơ quan, tổ chức, lực lượng khác trên địa bàn bảo vệ rừng thuộc sở hữu toàn dân nơi Nhà nước chưa giao, chưa cho thuê; c) Giao rừng, cho thuê rừng, thu hồi rừng đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư
2 Tổ chức thực hiện các nhiệm vụ về quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng, bảo đảm chấp hành pháp luật về lâm nghiệp trên phạm vi địa bàn được giao quản lý: a) Tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật, chương trình, kế hoạch, phương án, đề án về quản lý rừng, bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng, bảo đảm chấp hành pháp luật về lâm nghiệp; b) Hướng dẫn, kiểm tra việc xây dựng kế hoạch quản lý, bảo vệ rừng; phương án phòng cháy và chữa cháy rừng của chủ rừng; phối hợp với chủ rừng tổ chức thực hiện các biện pháp quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng, bảo đảm chấp hành pháp luật về lâm nghiệp thuộc địa bàn quản lý; c) Theo dõi diễn biến rừng, kiểm kê rừng; d) Tập huấn, hướng dẫn nghiệp vụ về phòng cháy và chữa cháy rừng cho tổ, đội quần chúng bảo vệ rừng ở cơ sở; xây dựng lực lượng quần chúng, tổ, đội phòng cháy và chữa cháy rừng, bảo vệ rừng; đ) Thông tin kịp thời về dự báo, cảnh báo nguy cơ cháy rừng; triển khai các biện pháp phòng cháy rừng; tham mưu cho cấp có thẩm quyền tổ chức huy động lực lượng, phương tiện trên địa bàn tổ chức chữa cháy rừng; e) Kiểm tra, xác minh, xác nhận nguồn gốc lâm sản; kiểm tra việc khai thác, vận chuyển, chế biến, mua bán, gây nuôi, trồng cấy các loài động vật rừng, thực vật rừng theo quy định của pháp luật; g) Tổ chức đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn, bảo đảm chấp hành pháp luật về lâm nghiệp; xử lý vi phạm hành chính và áp dụng các biện pháp ngăn chặn hành vi vi phạm hành chính; khởi tố, điều tra vụ án hình sự hành vi vi phạm pháp luật về lâm nghiệp theo quy định của pháp luật; h) Tuyên truyền, phổ biến pháp luật, vận động quần chúng nhân dân tham gia quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; i) Quản lý, sử dụng vũ khí quân dụng, công cụ hỗ trợ, phương tiện, trang thiết bị chuyên dụng, đồng phục theo quy định của pháp luật; k) Thực hiện chế độ thông tin, báo cáo theo định kỳ và theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền
3 Quản lý, chỉ đạo hoạt động của Trạm Kiểm lâm và Kiểm lâm làm việc tại địa bàn thực hiện các nhiệm vụ tham mưu, giúp Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp xã tổ chức thực hiện văn bản quy phạm pháp luật, chương trình, kế hoạch, phương án về quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng, bảo đảm chấp hành pháp luật về lâm nghiệp
4 Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật và cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao
III Nhiệm vụ, quyền hạn của Hạt Kiểm lâm rừng đặc dụng, rừng phòng hộ
1 Xây dựng chương trình, kế hoạch về bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng, bảo đảm chấp hành pháp luật về lâm nghiệp thuộc phạm vi quản lý của Ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ
2 Phối hợp với Ban quản lý rừng đặc dụng, phòng hộ, Kiểm lâm cấp huyện và các cơ quan chức năng trên địa bàn xây dựng quy chế phối hợp, thực hiện chương trình, kế hoạch về quản lý, bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng, tổ chức đấu tranh phòng ngừa, ngăn chặn, bảo đảm chấp hành pháp luật về lâm nghiệp thuộc phạm vi được giao
3 Xử lý vi phạm hành chính và áp dụng các biện pháp ngăn chặn hành vi vi phạm hành chính; khởi tố, điều tra vụ án hình sự hành vi vi phạm pháp luật về lâm nghiệp theo quy định của pháp luật thuộc phạm vi được giao theo thẩm quyền và theo quy định của pháp luật
4 Phối hợp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, vận động quần chúng nhân dân trong khu vực bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng
5 Theo dõi thông tin dự báo, cảnh báo nguy cơ cháy rừng; phối hợp với Ban quản lý rừng đặc dụng, rừng phòng hộ và chính quyền địa phương thực hiện các biện pháp phòng cháy và chữa cháy rừng, trong trường hợp cần thiết báo cáo cơ quan có thẩm quyền tổ chức huy động lực lượng, phương tiện tổ chức chữa cháy rừng
6 Quản lý, sử dụng vũ khí quân dụng, công cụ hỗ trợ, phương tiện, trang thiết bị nghiệp vụ chuyên dụng, đồng phục theo quy định của pháp luật
7 Thực hiện chế độ thông tin, báo cáo theo định kỳ và theo yêu cầu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền
8 Thực hiện các nhiệm vụ khác theo quy định của pháp luật và cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao.
Các bước thực hiện
Sinh viên được giới thiệu về lịch sử hình thành và biên chế của cơ quan kiểm lâm cấp tỉnh và cấp hạt Bài giảng cũng đề cập đến cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của các cơ quan này, giúp sinh viên hiểu rõ hơn về vai trò và trách nhiệm của kiểm lâm trong việc bảo vệ tài nguyên rừng và môi trường.
- Sinh viên đặt câu hỏi để làm rõ thông tin về hiện trạng tài nguyên rừng, đất lâm nghiệp trên địa bàn tỉnh và huyện
- Thảo luận nhóm làm rõ mức độ đáp ứng của cơ cấu, biên chế lực lượng so với chức năng nhiệm vụ của đơn vị.
Phương pháp đánh giá sinh viên
- Kiến thức: Thực hiện đủ 100% tổng số giờ học có trong bài học
Kỹ năng là khả năng thực hiện các nhiệm vụ theo mục tiêu của bài học, với kết quả đánh giá thực hành đạt điểm trung bình trở lên.
- Năng lực tự chủ và chịu trách nhiệm: Sinh viên chủ động trao đổi thu thập thông tin
* Phương pháp Đánh giá thông qua kết quả báo cáo nội dung tại bản báo cáo thu hoạch cuối đợt thực tập nghề nghiệp
Các nội dung trong báo cáo cần đề cập:
- Trình bày về cơ cấu tổ chức, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của kiểm lâm cấp tỉnh và huyện
- Nhận xét và chỉ ra được các điểm phù hợp hay chưa phù hợp với qui định hiện hành.
Tài liệu cần tham khảo
- Tài liệu báo cáo tình hình cơ bản của cơ quan kiểm lâm
- Chính phủ nước CHXHCN Việt Nam (2019), Nghị định 01/2019/NĐ-CP Về Kiểm lâm và Lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng, ngày 1 tháng 1 năm 2019.
TÌM HIỂU VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT HIỆN HÀNH VÀ CÔNG TÁC KIỂM LÂM ĐỊA BÀN
Mục tiêu
- Giải thích được khái niệm, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, các yếu tố cấu thành qui phạm pháp luật của Việt Nam
- Phân tích được hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực lâm nghiệp
- Xác định và thực hiện được các hoạt động của công tác kiểm lâm địa bàn
Yêu cầu
- Sinh viên phải đọc trước QĐ số 83/2007/QĐ-BNN, về Nhiệm vụ công chức kiểm lâm địa bàn xã, ngày 4 tháng 10 năm 2007
Sinh viên tham gia thực tập nghề nghiệp cần tuân thủ yêu cầu của chương trình đào tạo và các quy định của nhà trường Họ cũng phải thực hiện đầy đủ các quy định của pháp luật, cũng như các quy định của đơn vị và địa phương nơi thực tập.
Sinh viên cần tham gia đầy đủ 100% các hoạt động, bao gồm nghe giảng, giới thiệu nhiệm vụ cụ thể của kiểm lâm địa bàn tại địa phương, phỏng vấn để thu thập thông tin và tham gia hoạt động nhóm để trao đổi thông tin.
Địa điểm
- Sinh viên thực hiện bài 2 tại Cơ quan kiểm lâm (Hạt kiểm lâm huyện và Trạm kiểm lâm cụm xã).
Phân bổ thời gian
- Sinh viên thực hiện bài 2 với thời lượng 30 tiết thực tế (ngày 3 - 5).
Lý thuyết cơ bản liên quan
2.5.1 Văn bản quy phạm pháp luật
Văn bản quy phạm pháp luật là loại văn bản chứa quy phạm pháp luật, được ban hành theo đúng thẩm quyền, hình thức, trình tự và thủ tục quy định trong Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (Luật số 80/2015/QH13) Ngược lại, nếu văn bản có chứa quy phạm pháp luật nhưng không tuân thủ đúng các quy định về thẩm quyền, hình thức, trình tự và thủ tục sẽ không được coi là hợp pháp.
Quy phạm pháp luật là quy tắc xử sự chung, có tính bắt buộc, áp dụng nhiều lần cho cơ quan, tổ chức, và cá nhân trong cả nước hoặc một đơn vị hành chính cụ thể Những quy tắc này được ban hành bởi cơ quan nhà nước hoặc người có thẩm quyền và được Nhà nước đảm bảo thực hiện Đối tượng chịu tác động trực tiếp từ văn bản quy phạm pháp luật bao gồm các cơ quan, tổ chức, và cá nhân có quyền, nghĩa vụ, và trách nhiệm liên quan đến việc áp dụng văn bản đó sau khi nó được ban hành.
Hệ thống văn bản quy phạm pháp luật
2 Bộ luật, luật (sau đây gọi chung là luật), nghị quyết của Quốc hội
3 Pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban thường vụ Quốc hội; nghị quyết liên tịch giữa Ủy ban thường vụ Quốc hội với Đoàn Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
4 Lệnh, quyết định của Chủ tịch nước
5 Nghị định của Chính phủ; nghị quyết liên tịch giữa Chính phủ với Đoàn Chủ tịch Ủy ban trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
6 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ
7 Nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao
8 Thông tư của Chánh án Tòa án nhân dân tối cao; thông tư của Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ; thông tư liên tịch giữa Chánh án Tòa án nhân dân tối cao với Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; thông tư liên tịch giữa Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ với Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao; quyết định của Tổng Kiểm toán nhà nước
9 Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương (sau đây gọi chung là cấp tỉnh)
10 Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh
11 Văn bản quy phạm pháp luật của chính quyền địa phương ở đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt
12 Nghị quyết của Hội đồng nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh,
13 Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp huyện
14 Nghị quyết của Hội đồng nhân dân xã, phường, thị trấn (sau đây gọi chung là cấp xã)
15 Quyết định của Ủy ban nhân dân cấp xã
2.5.2 Phân tích văn bản quy phạm pháp luật
Quy phạm pháp luật được cấu thành từ ba bộ phận chính: Giả định, quy định và chế tài Tuy nhiên, không phải tất cả các quy phạm pháp luật đều có đủ cả ba bộ phận này.
Giả định trong quy phạm pháp luật là phần nêu rõ các hoàn cảnh và điều kiện có thể xảy ra trong cuộc sống, đồng thời xác định cá nhân hoặc tổ chức nào sẽ chịu tác động của quy phạm đó Nó cũng chỉ ra các chủ thể liên quan khi ở trong những điều kiện và hoàn cảnh cụ thể.
Theo Điều 141 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), người nào sử dụng vũ lực, đe dọa sử dụng vũ lực, hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ của nạn nhân để thực hiện hành vi giao cấu hoặc quan hệ tình dục khác trái với ý muốn của nạn nhân sẽ bị phạt tù từ 02 đến 07 năm Quy định này nhằm bảo vệ quyền lợi và sự an toàn của nạn nhân trước các hành vi xâm hại tình dục.
Quy định là một phần quan trọng của quy phạm pháp luật, quy định cách thức ứng xử mà tổ chức hoặc cá nhân cần tuân thủ trong các hoàn cảnh và điều kiện cụ thể đã được nêu trong phần giả định của quy phạm.
Bộ phận quy định của quy phạm pháp luật trả lời câu hỏi: Phải làm gì? Được làm gì? Không được làm gì? Làm như thế nào?
Theo Điều 33 của Hiến pháp năm 2013, mọi người có quyền tự do kinh doanh trong các ngành nghề không bị pháp luật cấm Quy định này nhấn mạnh quyền tự do kinh doanh, cho phép cá nhân tham gia vào hoạt động kinh doanh mà không gặp rào cản từ pháp luật.
Trong trường hợp các bên không có thỏa thuận và pháp luật không quy định, nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự tại Điều 3 của Bộ luật này sẽ được áp dụng.
Theo Bộ luật Dân sự năm 2015, quy định rằng tập quán có thể được áp dụng, tuy nhiên, việc áp dụng này không được trái với các nguyên tắc cơ bản của pháp luật dân sự được nêu tại Điều 3 của bộ luật.
Mệnh lệnh trong quy phạm pháp luật có thể là dứt khoát, yêu cầu các chủ thể phải thực hiện hành vi nhất định mà không có sự lựa chọn Ví dụ, theo khoản 1, Điều 12 của Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2014, quy định rõ ràng về nghĩa vụ của các bên liên quan trong hôn nhân.
“Khi việc kết hôn trái pháp luật bị hủy thì hai bên kết hôn phải chấm dứt quan hệ như vợ chồng.”)
Trong các tình huống không dứt khoát, tổ chức hoặc cá nhân có thể lựa chọn cách xử sự phù hợp từ nhiều phương án đã nêu Chẳng hạn, theo Luật hôn nhân và Gia đình, Ủy ban nhân dân xã, phường, thị trấn nơi cư trú của một trong hai bên kết hôn là cơ quan đăng ký kết hôn Ngoài ra, cơ quan đại diện ngoại giao và lãnh sự Việt Nam ở nước ngoài cũng có thẩm quyền đăng ký kết hôn cho công dân Việt Nam tại nước ngoài.
Chế tài là phần quan trọng trong quy phạm pháp luật, đề cập đến các biện pháp mà nhà nước sẽ thực hiện để đảm bảo việc thi hành pháp luật được nghiêm chỉnh Những biện pháp này có thể được áp dụng đối với các tổ chức hoặc cá nhân vi phạm pháp luật và không tuân thủ các quy định của nhà nước đã được nêu rõ trong quy phạm pháp luật.
Theo Điều 141 của Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), người nào sử dụng vũ lực, đe dọa dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ của nạn nhân để thực hiện hành vi giao cấu hoặc quan hệ tình dục trái ý muốn của nạn nhân sẽ bị phạt tù từ 02 năm đến 07 năm Chế tài này nhằm bảo vệ quyền lợi và sự an toàn của nạn nhân trong các vụ việc xâm hại tình dục.
Một quy phạm luôn có đủ 3 bộ phần: giả định, quy định và chế tài đúng hay sai?
=> Nhận định này sai Không phải mọi quy phạm pháp luật luôn có đủ 3 bộ phận giả định, quy định và chế tài
Các bước thực hiện
Thực hiện các nội dung theo trình tự hướng dẫn
2.6.1 Tìm hiểu các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành
Sinh viên được giới thiệu về các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành, bao gồm văn bản cấp trung ương, văn bản của địa phương và văn bản do các cơ quan quản lý Nhà nước ban hành Những kiến thức này giúp sinh viên hiểu rõ hơn về hệ thống pháp luật và quy trình xây dựng, áp dụng pháp luật trong thực tiễn.
- Sinh viên thảo luận, phân tích làm rõ các yếu tố cấu thành của các văn bản quy phạm pháp luật
2.6.2 Thu thập thông tin và tìm hiểu về công tác kiểm lâm địa bàn
- Thu thập thông tin liên quan đến vị trí địa lý, điều kiện tự nhiên (địa bàn, đất đai, khí hậu thủy văn) của địa bàn xã
- Thu thập thông tin về tài nguyên rừng và đất lâm nghiệp:
Diện tích rừng tự nhiên, rừng trồng và đất lâm nghiệp chưa có rừng được phân loại thành ba loại chính: rừng sản xuất, rừng phòng hộ và rừng đặc dụng Bên cạnh đó, chất lượng rừng cũng rất quan trọng, bao gồm trữ lượng của các loại rừng tại xã, phản ánh sức khỏe và khả năng cung cấp tài nguyên của hệ sinh thái rừng.
+ Diện tích rừng và đất lâm nghiệp phân theo chủ rừng đang quản lý, sử dụng trên địa bàn xã
+ Tình hình thay đổi quyền sử dụng rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn xã (Chuyển nhượng, cho tặng, )
+ Quy mô các hoạt động phát triển sản xuất lâm nghiệp (Diện tích, loại rừng, loài cây trồng rừng)
- Thu thập thông tin về các điểm nóng về khai thác rừng, săn bắn trái phép, nguy cơ cháy rừng cao
Thu thập thông tin về các cơ sở chế biến lâm sản, cũng như các cơ sở trồng cấy và nuôi động vật hoang dã trong khu vực Điều này bao gồm việc xác định các loại lâm sản đang được khai thác tại địa bàn xã, nhằm hiểu rõ hơn về tình hình và hoạt động liên quan đến tài nguyên thiên nhiên tại đây.
Thu thập thông tin về cách tổ chức, lực lượng tham gia và cơ chế phối hợp trong quản lý bảo vệ rừng và chữa cháy rừng tại địa phương là rất quan trọng Việc này giúp nâng cao hiệu quả trong công tác bảo vệ rừng, đảm bảo an toàn cho hệ sinh thái và cộng đồng Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và người dân sẽ tạo ra một mạng lưới bảo vệ rừng vững mạnh, góp phần giảm thiểu rủi ro cháy rừng và bảo tồn tài nguyên thiên nhiên.
Để thực hiện hiệu quả các hoạt động liên quan đến quản lý tài nguyên, cần xác định và phối hợp với các cơ quan chức năng như cán bộ địa chính, khuyến nông, khuyến lâm, bảo vệ rừng của xã, Ban lâm nghiệp xã, trưởng thôn, bản, dân quân tự vệ, công an xã cùng các đoàn thể và tổ chức xã hội khác.
Chủ tịch xã chịu trách nhiệm quản lý Nhà nước về rừng và đất lâm nghiệp, đảm bảo bảo vệ tài nguyên thiên nhiên Sự phối hợp giữa cán bộ kiểm lâm và các lực lượng công an, quân đội là rất quan trọng trong việc tổ chức lực lượng quần chúng bảo vệ rừng Qua đó, các hành vi xâm phạm và huỷ hoại rừng được phát hiện và ngăn chặn kịp thời, góp phần duy trì sự bền vững của môi trường rừng trên địa bàn xã.
- Tìm hiểu về công tác tuyên truyền và hòa giải
Công tác tuyên truyền và vận động nhân dân thực hiện các biện pháp phòng chống cháy rừng (PCCCR) là rất quan trọng, bao gồm quản lý và bảo vệ rừng hiệu quả Để đạt được điều này, cần huy động các lực lượng hỗ trợ chủ rừng trong công tác chữa cháy rừng, thông qua việc xây dựng kế hoạch cụ thể và nội dung chi tiết, đồng thời theo dõi số lượt tham gia của các bên liên quan.
+ Công tác hoà giải các tranh chấp về rừng và đất lâm nghiệp trên địa bàn xã (Số lượt hòa giải; Nội dung hòa giải, )
- Tìm hiểu đặc điểm văn hóa, phong tục tập quán của cộng đồng liên quan đến hoạt động quản lý bảo vệ rừng
2.7 Phương pháp đánh giá sinh viên
- Kiến thức: Thực hiện đủ 100% tổng số giờ học có trong bài học
Kỹ năng thực hiện các nhiệm vụ theo mục tiêu bài học là rất quan trọng Để đạt được kết quả đánh giá tốt, học viên cần hoàn thành các thực hành với điểm số trung bình trở lên Việc này không chỉ giúp củng cố kiến thức mà còn nâng cao khả năng áp dụng vào thực tế.
- Năng lực tự chủ và chịu trách nhiệm: Sinh viên chủ động trao đổi thu thập thông tin
* Phương pháp Đánh giá thông qua kết quả báo cáo nội dung tại bản báo cáo thu hoạch cuối đợt thực tập nghề nghiệp
Các nội dung trong báo cáo cần đề cập:
- Trình bày về đặc điểm cơ bản của các văn bản pháp quy hiện hành được áp dụng tại địa phương
- Trình bày tổng hợp các thông tin liên quan đến địa bàn xã Phân tích điểm thuận lợi và khó khăn đối với công tác kiểm lâm địa bàn.
Tài liệu cần tham khảo
- Nghị định 01/2019/NĐ-CP, về Kiểm lâm và Lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng, ngày 1 tháng 1 năm 2019
- Quyết định số 83/2007/QĐ-BNN của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn: Về nhiệm vụ công chức Kiểm lâm địa bàn cấp xã, ngày 4 tháng 10 năm 2007.
THIẾT LẬP HỆ THỐNG SMART TRONG TUẦN TRA RỪNG TRÊN ĐỊA BÀN CẤP XÃ
Mục tiêu
- Sinh viên thiết lập được hệ thống SMART trong tuần tra rừng trên đại bàn cấp xã
- Sinh viên thực hiện được các bước liên quan đến tuần tra, kiểm ra rừng
- Sinh viên củng cố được kỹ năng phát hiện diễn biến rừng và hoàn thành được các mẫu biểu báo cáo.
Yêu cầu
- Sinh viên phải đọc hướng dẫn sử dụng hệ thống SMART trong tuần tra rừng và cài đặt hệ thống trên máy tính/điện thoại thông minh
- Sinh viên phải đọc trước lý thuyết về tuần tra và kiểm tra
Sinh viên tham gia thực tập nghề nghiệp cần tuân thủ yêu cầu của chương trình đào tạo và các quy định của nhà trường Đồng thời, họ cũng phải thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật, cũng như quy định của đơn vị và địa phương nơi thực tập.
Sinh viên cần tham gia đầy đủ 100% các hoạt động, bao gồm nghe giảng, giới thiệu về những lưu ý khi tuần tra và kiểm tra rừng, phỏng vấn để thu thập thông tin, cũng như tham gia vào các hoạt động nhóm để trao đổi thông tin.
Địa điểm
- Sinh viên thực hiện bài 3 tại Cơ quan kiểm lâm (Hạt kiểm lâm huyện và Khu vực quản lý của Trạm kiểm lâm cụm xã).
Phân bổ thời gian
- Sinh viên thực hiện bài 3 với thời lượng 60 tiết thực tế (ngày 6 - 11).
Lý thuyết cơ bản liên quan
3.5.1 Sử dụng SMART trong tuần tra bảo vệ rừng (chi tiết xem tài liệu hướng dẫn) 3.5.1.1 Thiết lập khu vực tuần tra giám sát và quản trị phần mềm
Mục tiêu của phần này là giúp sinh viên làm quen với việc thiết lập vùng giám sát và thực hiện các hoạt động tuần tra dựa trên thông tin được nhập vào phần mềm SMART Nội dung sẽ bao gồm các bước cần thiết để quản lý và giám sát hiệu quả.
- Khởi động SMART trên máy tính cho lần đầu tiên
- Đặt tên và mô tả khu vực tuần tra giám sát
- Phân quyền sử dụng các tài khoản
- Lựa chọn mô hình dữ liệu
- Xác định khu vực không gian giám sát
- Khởi tạo thông tin danh sách các trạm giám sát
- Khởi tạo thông tin các tổ chức tham gia hệ thống và mức độ can thiệp
- Khởi tạo danh sách nhóm sinh viên tham gia xây dựng cơ sở dữ liệu
- Khởi tạo thông tin các đội tuần tra, xây dựng các loại hình giao thông, mục tiêu và nhiệm vụ của các cuộc tuần tra
3.5.1.2 Hệ thống bản đồ và GIS
Mục tiêu của phần này là hướng dẫn sinh viên cách sử dụng các đặc tính bản đồ của SMART, bao gồm việc tạo và xuất bản đồ, thiết lập bản đồ nền cũng như truy cập các thuộc tính thông tin từ cửa sổ vẽ bản đồ Sinh viên sẽ được trang bị kiến thức cần thiết để làm chủ các kỹ năng này.
- Các biểu tưởng và cách sử dụng
- Gán các thuộc tính đồ họa và nhãn
- Thiết lập hệ tọa độ và phép chiếu
- Thiết lập bản đồ nền
- Thêm các lớp bản đồ mới
- Thêm bảng chú giải cho bản đồ
3.5.1.3 Quản lý mô hình dữ liệu
Mục tiêu của phần này là hướng dẫn sinh viên quản lý mô hình dữ liệu quan sát trong hệ thống SMART Sinh viên sẽ học cách tạo, vô hiệu hóa và xóa các phân loại cũng như thuộc tính, dựa trên các nguyên tắc mô hình hóa dữ liệu tốt nhất Nội dung bao gồm các kỹ năng và quy trình cần thiết để thực hiện các thao tác này hiệu quả.
- Tổng quan về mô hình dữ liệu
- Thêm nhóm vào mô hình dữ liệu
- Sử dụng các thuộc tính đã có sẵn
- Vô hiệu hóa / kích hoạt các nhóm
- Thay đổi thuộc tính đã có sẵn
Mục tiêu của phần này là giúp sinh viên nắm vững quy trình tạo và nhập liệu các cuộc tuần tra giám sát Sinh viên sẽ được hướng dẫn để làm quen với việc tạo, biên tập và quản lý dữ liệu tuần tra, từ đó hiểu rõ các thuộc tính liên quan đến quá trình này.
- Tạo thông tin cuộc tuần tra mới
- Nhập các điểm tọa độ
- Tải và tạo các tuyến tuần tra
- Xem bản đồ tuyến tuần tra
- Các tuyến tuần tra đa nhánh
- Nhập và xuất tuần tra
- Lọc các dữ liệu tuần tra
3.5.1.5 Lập kế hoạch và tin báo
Mục tiêu của phần này là hướng dẫn sinh viên quy trình lập kế hoạch và xử lý thông tin từ các bản ghi tin báo tuần tra và nguồn tham khảo bên ngoài Các kế hoạch này giúp xác định mục đích và mục tiêu cho từng cuộc tuần tra hoặc chuỗi tuần tra liên tiếp Trong nửa sau của phần này, sinh viên sẽ học cách xử lý các bản ghi tin báo dựa trên thông tin thu thập từ các cuộc tuần tra trước và dữ liệu công cộng.
- Lập kế hoạch lớn và các kế hoạch nhỏ hơn;
- Xây dựng các chỉ tiêu về số lượng, chỉ tiêu về công tác quản lý và chỉ tiêu về không gian;
- Liên kết kế hoạch với tuần tra;
- Đánh giá các chỉ tiêu của kế hoạch;
- Ghi lại bản ghi tin báo;
- Kết hợp bản ghi tin báo với tuần tra
3.5.1.6 Phân tích: Truy vấn và tóm tắt
Mục tiêu của phần này là hướng dẫn sinh viên thực hiện các truy vấn trong SMART, một tính năng hữu ích cho phép người dùng thực hiện nhiều loại phân tích khác nhau Sinh viên sẽ làm việc để hiểu các thuộc tính quan trọng liên quan đến tính năng này.
- Tạo một truy vấn quan sát đơn giản
- Tạo một truy vấn tuần tra đơn giản
- Hiểu và sử dụng truy vấn winzard
- Tạo một truy vấn phức hợp sử dụng các bộ lọc tuần tra
- Tạo truy vấn sử dụng bộ lọc không gian
- Hiểu và thay đổi các thuộc tính của truy vấn
- Lưu và xóa truy vấn
- Xuất và nhập các truy vấn
- Tạo các thống kê đơn giản
- Tạo các thống kê phức tạp
Mục tiêu của bài viết này là hướng dẫn bạn cách tạo, chỉnh sửa và điền giá trị cho báo cáo SMART, một công cụ mạnh mẽ cho phép thiết lập nhiều loại báo cáo tiêu chuẩn Thông tin trong các báo cáo này có thể được tự động tạo ra từ kết quả của các truy vấn SMART và được tóm tắt một cách hiệu quả Một trong những tính năng nổi bật của SMART là khả năng lập bản đồ, cho phép báo cáo không chỉ bao gồm dữ liệu mà còn có thể tích hợp bản đồ tùy chỉnh, giúp nâng cao tính trực quan và sự hiểu biết về thông tin được trình bày.
- Tìm hiểu các thành phần của công cụ biên tập báo cáo
- Cấu hình truy cập dữ liệu
- Tạo trang mẫu ‘Master Page’
- Thực hiện một báo cáo
3.5.2 Tổ chức tuần tra, kiểm tra
Kiểm lâm địa bàn cần phối hợp với chính quyền địa phương để tuần tra và kiểm tra khu vực được phân công, nhằm phát hiện và ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp (2017) như phá rừng, khai thác rừng trái phép và săn bắn động vật hoang dã Họ phải có biện pháp tạm thời đình chỉ các hành vi vi phạm và xử lý theo thẩm quyền hoặc kiến nghị lên cơ quan có thẩm quyền Tuần tra là biện pháp quan trọng giúp kiểm lâm quản lý chặt chẽ tình hình rừng và các hoạt động kinh doanh lâm sản Để thực hiện hiệu quả, kiểm lâm cần xây dựng kế hoạch chi tiết về thời gian, nhân sự, kinh phí và phương án kiểm tra, tập trung vào các khu vực có nguy cơ cao về vi phạm.
Kiểm lâm địa bàn cần xây dựng mạng lưới cộng tác viên để kịp thời thông báo về các vi phạm trong quản lý và bảo vệ rừng, cũng như quản lý lâm sản Việc thiết lập mối quan hệ chặt chẽ với các bộ phận liên quan tại địa phương sẽ giúp nâng cao hiệu quả trong công tác tuần tra, kiểm tra và xử lý vi phạm.
Lập danh sách các điểm nóng về phá rừng, những tụ điểm buôn bán và thu gom động vật hoang dã trái phép, cùng với các chủ đầu nậu liên quan đến buôn bán gỗ và lâm sản bất hợp pháp.
Báo cáo lên UBND xã và Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm để đề xuất phương án kiểm tra và xử lý các vi phạm, đồng thời xoá bỏ những trọng điểm và tụ điểm liên quan đến buôn bán, thu gom, cùng với các chủ đầu nậu.
- Kiểm tra việc sử dụng rừng, đất lâm nghiệp của các chủ rừng trên địa bàn
- Kiểm tra việc thực hiện phương án, kế hoạch quản lý, bảo vệ rừng và đất lâm
- Kiểm tra, phát hiện và có biện pháp ngăn chặn kịp thời các hành vi vi phạm Luật Lâm nghiệp
Một số hành vi vi phạm khi kiểm tra rừng thường gặp
Vi phạm quy định về phá rừng bao gồm hành vi chặt, phát hoặc đốt cây rừng mà không có sự cho phép của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, hoặc thực hiện các hoạt động được phép nhưng không tuân thủ đúng các điều kiện trong giấy phép, dẫn đến thiệt hại cho rừng.
- Vi phạm các quy định về phát rừng để làm nương rẫy: Là hành vi phát đốt rừng để làm nương rẫy ngoài vùng quy định
- Vi phạm các quy định về phòng cháy, chữa cháy rừng: Là hành vi vi phạm các quy định về phòng cháy, chữa cháy rừng hoặc gây cháy rừng
Vi phạm quy định về phòng, trừ sâu bệnh hại rừng xảy ra khi chủ rừng không thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh, dẫn đến thiệt hại nghiêm trọng cho rừng.
Vi phạm quy định về chăn thả gia súc vào rừng là hành vi cho phép gia súc vào những khu rừng đã được xác định có quy định cụ thể về việc chăn thả.
Hành vi gây thiệt hại đất lâm nghiệp vi phạm nghiêm trọng các quy định bảo vệ rừng, bao gồm đào bới, sử dụng thuốc nổ, làm mất lớp đất màu mỡ, và can thiệp vào nguồn sinh thủy Ngoài ra, việc tháo nước và xả chất độc hại vào rừng mà không có sự cho phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cũng là những hành động đáng lên án.
Các bước thực hiện
Thực hiện các nội dung theo trình tự hướng dẫn
3.6.1 Thiết lập hệ thống SMART trong tuần tra bảo vệ rừng
- Sinh viên nghe hướng dẫn tóm tắt về sử dụng hệ thống SMART trong tuần tra bảo vệ rừng
- Sinh viên tải và cài đặt SMART trên máy tính/điện thoại thông minh
- Sinh viên đọc hướng dẫn cùng với sự hỗ trợ của giảng viên, thiết lập hệ thống SMART trong tuần tra bảo vệ rừng
3.6.2 Thực hiện hoạt động liên quan đến tuần tra rừng
- Sinh viên nghe giảng giới thiệu về: các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành liên quan đến hoạt động tuần tra
Sinh viên cần lập kế hoạch cho hoạt động tuần tra rừng, xác định tuyến đường và các điểm kiểm tra Việc xây dựng tuyến tuần tra phải dựa trên diện tích rừng được giao quản lý, khu vực trồng rừng và khu vực khoanh nuôi tái sinh rừng Tần suất tuần tra có thể linh hoạt, phụ thuộc vào tình hình và mùa vụ, nhưng khuyến khích thực hiện thường xuyên từ 1-2 lần mỗi tháng để đảm bảo hiệu quả.
Để thực hiện công tác tuần tra hiệu quả, cần chuẩn bị đầy đủ các dụng cụ như bản đồ vệ tinh do đơn vị kiểm lâm cung cấp, dụng cụ tuần tra như dao đi rừng, và trang phục bảo hộ Mỗi nhóm tuần tra thường gồm 8-10 người, có thể chia thành các nhóm nhỏ từ 3-4 người để nâng cao hiệu quả công việc.
Theo kế hoạch tuần tra, tổ tuần tra rừng (TTTR) sẽ kiểm tra và xác nhận tình trạng rừng, phát hiện các diễn biến như cháy rừng, đốt nương, khai thác gỗ trái phép Khi phát hiện biến động, TTTR cần kiểm tra vị trí trên bản đồ, xác định nguyên nhân và biện pháp ngăn chặn, đồng thời ghi chép thông tin vào phiếu báo cáo (Phụ lục 01) và gửi cho cán bộ kiểm lâm phụ trách Ngoài ra, TTTR cũng có thể phát hiện gỗ dọc đường rừng hoặc nghe tiếng khai thác gỗ Nếu phát hiện mối đe dọa nào đối với rừng, TTTR cần ngay lập tức thông báo cho cán bộ kiểm lâm địa bàn.
3.6.3 Thu thập thông tin tại các điểm kiểm tra/khảo sát
Sau khi hoàn tất các công việc chuẩn bị như lập kế hoạch, tập huấn, và chuẩn bị trang thiết bị cùng hệ thống SMART, kiểm lâm địa bàn (TTTR) có thể tiến hành khảo sát thực địa để đo đếm và báo cáo diễn biến rừng.
Để tiếp cận điểm khảo sát hiệu quả, trong quá trình tuần tra, cần chọn phương tiện giao thông phù hợp và đi cùng người dân địa phương Trung tâm Tư vấn và Thông tin (TTTR) nên tổ chức sao cho việc tiếp cận điểm khảo sát trở nên thuận tiện nhất Việc sử dụng chức năng dẫn đường trên máy tính bảng sẽ hỗ trợ tốt hơn trong quá trình di chuyển đến các điểm có biến động theo báo cáo (nếu có).
Đo đếm diễn biến rừng bằng máy tính bảng là quá trình thu thập dữ liệu cần thiết khi tiếp cận điểm biến động rừng theo báo cáo Bắt đầu bằng việc đo diện tích biến động và chụp ảnh thực địa với thông tin địa lý để làm bằng chứng khảo sát Sau khi hoàn tất việc đo đếm và chụp ảnh, TTTR sẽ điền thông tin vào phiếu thực địa trên máy tính bảng.
- Lưu trữ dữ liệu vào cơ sở dữ liệu: Trong quá trính tuần tra bảo vệ rừng nhập dữ liệu vào hệ thống SMART đã thiết lập.
Phương pháp đánh giá sinh viên
- Kiến thức: Thực hiện đủ 100% tổng số giờ học có trong bài học
Kỹ năng đạt được trong bài học được đánh giá thông qua việc thực hiện các kỹ năng theo mục tiêu đã đề ra, với kết quả đánh giá các thực hành của bài học đạt điểm trung bình trở lên.
- Năng lực tự chủ và chịu trách nhiệm: Sinh viên chủ động trao đổi thu thập thông tin
* Phương pháp Đánh giá thông qua kết quả báo cáo nội dung tại bản báo cáo thu hoạch cuối đợt thực tập nghề nghiệp
Các nội dung trong báo cáo cần đề cập:
- Trình bày về quá trình thực hiện tuần tra và kiểm tra rừng
- Trình bày các kết quả đạt được khi thực hiện hoạt động tuần tra, kiểm tra rừng Các bài học kinh nghiệm thu được.
Tài liệu cần tham khảo
- Bộ Nông nghiệp và PTNT (2018), Thông tư số 33/2018/TT-BNNPTNT, Qui định về điều tra, kiểm kê và theo dõi diễn biến rừng, ngày 16 tháng 1 năm 2018
VNFF và Pannature (2017) đã phát hành Hướng dẫn thực hiện giám sát và đánh giá chi trả dịch vụ môi trường rừng cấp tỉnh, phần 2, tập trung vào việc sử dụng ứng dụng di động để giám sát tuần tra bảo vệ rừng Hướng dẫn này nhấn mạnh việc áp dụng phương pháp SMART trong quản lý và truy xuất các báo cáo hoạt động liên quan đến chi trả dịch vụ môi trường rừng (DVMTR) tại cấp tỉnh.
XÂY DỰNG KẾ HOẠCH CÔNG TÁC VÀ THAM MƯU XÂY DỰNG PHƯƠNG ÁN BẢO VỆ RỪNG CẤP XÃ
Mục tiêu
- Giải thich được khái niệm, thực trạng, nguyên tắc, nội dung và việc thực hiện chương trình/kế hoạch công tác năm của kiểm lâm địa bàn
- Giải thích được mục đích yêu cầu của xây dựng phương án/kế hoạch bảo vệ, phòng cháy và chữa cháy rừng
- Xây dựng được hương trình/kế hoạch công tác năm của kiểm lâm địa bàn và phương án/kế hoạch bảo vệ, phòng cháy và chữa cháy rừng
Yêu cầu
- Sinh viên phải đọc trước hướng dẫn xây dựng kế hoạch công tác năm; kế hoạch bảo vệ và phòng cháy chữa cháy rừng
Sinh viên tham gia thực tập nghề nghiệp cần tuân thủ yêu cầu của chương trình đào tạo và các quy định của nhà trường Đồng thời, họ cũng phải thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật, cũng như các quy định của đơn vị và địa phương nơi thực tập.
Sinh viên cần tham gia đầy đủ 100% các hoạt động, bao gồm nghe giảng, hướng dẫn xây dựng kế hoạch và phương án, phỏng vấn để thu thập thông tin, cũng như tham gia các hoạt động nhóm để trao đổi thông tin hiệu quả.
Địa điểm
- Sinh viên thực hiện bài 4 tại Cơ quan kiểm lâm (Hạt kiểm lâm huyện và Trạm kiểm lâm cụm xã).
Phân bổ thời gian
- Sinh viên thực hiện bài 4 với thời lượng 40 tiết thực tế (ngày 12 - 15).
Lý thuyết cơ bản liên quan
4.5.1 Lập chương trình/kế hoạch công tác năm a/ Khái niệm
Lập kế hoạch là quá trình tổ chức và phân bổ nguồn lực cho các hoạt động trong tương lai nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra Việc này đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo hiệu quả và thành công của các dự án.
- Kế hoạch chưa được xây dựng từ mỗi công chức kiểm lâm địa bàn
- Bị động trong quá trình thực hiện vì đầu vào chưa đáp ứng yêu cầu
- Đánh giá hiệu suất công tác và hiệu quả còn chung chung c/ Nguyên tắc lập kế hoạch công tác năm:
- Phân tích những gì đã xảy ra trong năm trước liên quan đến năm kế hoạch
- Phân tích những điều kiện cho trước đối với năm kế hoạch
- Khi biết các điểm mạnh, yếu, muốn đạt được cái gì, khả năng, hạn chế phải đối mặt
- Tóm tắt vào bảng biểu kế hoạch d/ Nội dung bản kế hoạch:
- Liệt kê những công việc thường xuyên, đột xuất năm trước đã thực hiện (năm báo cáo)
- Những khó khăn, thuận lợi (sự giúp đỡ của Hạt, UBND xã)
- Hiệu quả đã đạt được (năm báo cáo)
- Dự kiến công tác năm lập kế hoạch (Theo mẫu tại phụ lục 02) đ/ Thực hiện kế hoạch công tác:
Dựa trên các chỉ tiêu kế hoạch cần hoàn thành cho năm tới, cần xác định mối liên hệ giữa các công việc cần thực hiện Việc này phải căn cứ vào nguồn nhân lực, thời gian, kinh phí và phương tiện phục vụ để đảm bảo thực hiện kế hoạch hiệu quả.
- Sự cam kết của cơ quan (Hạt Kiểm lâm) cung cấp các điều kiện: lao động, kinh phí, phương tiện để thực hiện kế hoạch
Ghi chép nhật ký hàng ngày là cách hiệu quả để theo dõi thời gian, chi phí, lao động và kết quả, bao gồm cả định lượng và định tính, nhằm đảm bảo việc kiểm định dễ dàng về việc đạt được các mục tiêu đã đề ra.
Để cải tiến cách lập kế hoạch cho năm tiếp theo, cần thu thập thông tin cần thiết nhằm tổ chức công việc hiệu quả hơn, tối ưu hóa việc sử dụng lao động, quản lý kinh phí hợp lý và nâng cao hiệu suất sử dụng phương tiện.
- Phân tích công việc và quy trình hoàn thành công việc
+ Công việc thường xuyên (năm nào cũng diễn ra như vậy)
+ Công việc đột xuất (xảy ra bất thường)
4.5.2 Xây dựng phương án/kế hoạch bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng
- Ổn định diện tích rừng phòng hộ đầu nguồn, rừng sản xuất, rừng đặc dụng đã có hoặc dự kiến xác lập để:
Bảo vệ nguồn nước và đất là rất quan trọng để chống xói mòn và hạn chế thiên tai, từ đó góp phần bảo vệ môi trường Ngoài ra, việc này còn giúp cung cấp lâm sản, phục vụ cho đời sống con người.
+ Bảo tồn thiên nhiên, mẫu chuẩn hệ sinh thái rừng của xã, nguồn gen động thực vật rừng quý hiếm;
Việc thực hiện Quyết định 245/1999/QĐ-TTg là cơ sở quan trọng để tiến hành cắm mốc ranh giới, đồng thời nâng cao tính chủ động trong công tác phòng chống cháy rừng (PCCCR) của các cấp chính quyền, các cơ quan liên quan và các chủ rừng.
- Tạo cơ sở pháp lý cho việc bảo vệ rừng, phát triển rừng, trong đó có việc xây dựng quy ước BVR;
Để bảo vệ và phát triển rừng một cách hiệu quả, cần xác định rõ nội dung bảo vệ và phát triển rừng nhằm tối ưu hóa vốn đầu tư từ các dự án Điều này bao gồm việc bảo vệ diện tích rừng hiện có và thực hiện các hoạt động trồng rừng trên các khu vực đã và sẽ được phê duyệt bởi dự án.
Mọi người, từ cán bộ xã, thôn, bản đến người dân, cần nhận thức rõ vị trí, vai trò và tác dụng của rừng, đồng thời hiểu rằng việc bảo vệ rừng là trách nhiệm chung của toàn xã hội.
Bảo vệ rừng là trách nhiệm chung của toàn xã hội, nhưng các lực lượng như Kiểm lâm địa bàn, Tổ bảo vệ rừng, Công an xã, dân quân du kích và dân phòng đóng vai trò nòng cốt Để thực hiện hiệu quả nhiệm vụ này, các thành phần này cần được đào tạo và huấn luyện chuyên môn về quản lý và phát triển rừng.
Nội dung kế hoạch bảo vệ và PCCCR hàng năm cùng các năm tiếp theo cần được trình bày rõ ràng, dễ hiểu và dễ thực hiện, đồng thời phải phù hợp với các quy định của dự án (nếu có).
Các hoạt động quản lý và bảo vệ rừng cần đảm bảo sự tham gia của phụ nữ, với mục tiêu ít nhất 1/4 số lượng phụ nữ tham gia vào các cuộc thảo luận và thực hiện các hoạt động bảo vệ rừng Việc này không chỉ thúc đẩy bình đẳng giới mà còn nâng cao hiệu quả trong công tác bảo vệ môi trường.
Các bước thực hiện
4.6.1 Lập chương trình/kế hoạch công tác năm của kiểm lâm địa bàn
Thu thập thông tin và lập kế hoạch chi tiết cho các hoạt động trong năm (Các mục chi tiết được liệt kê tại Phụ lục 02)
4.6.2 Xây dựng bản kế hoạch bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng
Thu thập thông tin và lập kế hoạch chi tiết cho các hoạt động bảo vệ và phòng cháy chữa cháy rừng theo trình tự các mục dưới đây:
I Đặc điểm tự nhiên, tình hình dân sinh, kinh tế- xã hội
I.1 Đặc điểm tự nhiên và phân bố diện tích các loại đất
- Diện tích tự nhiên: ha, trong đó:
+ Nhóm đất nông nghiệp (Đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất rừng sản xuất, đất rừng phòng hộ, đất rừng đặc dụng )
+ Nhóm đất phi nông nghiệp
- Tổng diện tích rừng: ha, trong đó:
- Diện tích các loại rừng theo trạng thái:
+ Rừng trồng (phân theo các loại cây trồng)
I.2 Đặc điểm khí hậu, thuỷ văn và giao thông
+ Mùa khô (từ tháng nào đến tháng nào)
+ Mùa mưa (từ tháng nào đến tháng nào)
- Hướng gió chính vào mùa khô, tháng nào cấp gió cao nhất, thấp nhất
Hệ thống thuỷ văn bao gồm các sông, hồ, đập và công trình thuỷ lợi, cùng với các nguồn nước khác như giếng đào và giếng khoan Việc phân bố các nguồn nước này và lưu lượng nước hiện có rất quan trọng, giúp xác định khả năng đáp ứng nhu cầu chữa cháy cho các khu vực trong địa phân xã quản lý.
I.3 Tình hình dân sinh kinh tế
Dân tộc và lao động là những yếu tố quan trọng trong sự phát triển của xã hội Số hộ và số khẩu trong cộng đồng phản ánh tỷ lệ tăng dân số, trong khi phân bố dân cư trong xã cho thấy sự phân tán của dân số Ngoài ra, số lượng lao động và số thôn, bản cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xác định nguồn lực và khả năng phát triển kinh tế của khu vực.
- Tình hình du canh, du cư
- Tình hình chặt phá rừng trái phép làm nương rẫy
- Tập quan canh tác và sinh hoạt
- Tình hình thực hiện Nông- Lâm kết hợp
- Kinh tế vườn (Kinh tế hộ gia đình)
- Đời sống nhân dân (tỷ lệ giàu, nghèo)
I.4 Tình hình chế biến, sản xuất kinh doanh lâm nghiệp
- Các đơn vị sản xuất kinh doanh lâm nghiệp
Đánh giá tổng quan về hiệu quả kinh doanh của các đơn vị, cũng như các hoạt động quản lý và bảo vệ rừng, phòng cháy chữa cháy rừng là cần thiết để xác định những điểm mạnh và yếu trong công tác này Việc phân tích tình hình hoạt động sẽ giúp cải thiện các chiến lược bảo vệ môi trường và nâng cao hiệu quả kinh tế, đồng thời đảm bảo an toàn cho rừng và tài nguyên thiên nhiên.
I.5 Tình hình cháy rừng thời gian qua
- Thống kê số vụ, diện tích cháy rừng 5 năm trở lại;
- Nguyên nhân chính gây cháy rừng
- Cháy rừng tập trung ở khu vực nào? Vào thời điểm nào
- Tình hình chữa cháy (như việc huy động người, phương tiện)
- Tình hình thông tin liên lạc, chế độ báo cáo
II Kế hoạch quản lý, bảo vệ rừng
II.1 Những việc cần làm về quản lý rừn
Xác định diện tích rừng phòng hộ, rừng sản xuất và rừng đặc dụng là rất quan trọng Cần quy hoạch rõ ràng cho các loại rừng này, đồng thời phân định ranh giới đất trồng rừng trên bản đồ và thực địa đến từng thôn, bản của xã.
- Xác định diện tích đất có rừng tự nhiên, rừng trồng trên bản đồ thực địa để chỉ ra các khu rừng cần tập trung bảo vệ;
- Lập sổ theo dõi các đối tượng được giao, được thuê, nhận khoán rừng và đất của các loại rừng;
- Lập bản đồ hoặc sơ đồ để phục vụ cho quản lý, bảo vệ rừng
- Sơ đồ các điểm chế biến kinh doanh lâm nghiệp trên địa bàn
II.2 Những việc cần làm về bảo vệ rừng
Tuyên truyền các văn bản pháp luật và chính sách của Đảng, nhà nước từ Trung ương đến địa phương, cũng như tại các thôn bản, đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và bảo vệ rừng Việc này không chỉ nâng cao nhận thức cộng đồng về bảo vệ môi trường mà còn góp phần duy trì hệ sinh thái bền vững Thông qua các hoạt động tuyên truyền, người dân sẽ hiểu rõ hơn về trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ tài nguyên rừng và tham gia tích cực vào các chương trình bảo vệ rừng hiệu quả.
+ Ở xã: ……cuộc với bao nhiêu lượt người
+ Ở thôn, bản: …… cuộc, với bao nhiêu lượt người
+ Tài liệu tuyên truyền gồm: ai cung cấp tài liệu
+ Báo cáo viên là ai? (KLĐB, tổ bảo vệ rừng )
- Đào tạo phổ cập các kiến thức về bảo vệ rừng, như:
+ Phòng cháy, chữa cháy rừng;
Phát hiện và ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến rừng là một quy trình quan trọng, bao gồm các bước như phát hiện, báo tin, phối hợp vây bắt, lập biên bản và xử lý vi phạm Quy trình này được thực hiện theo quy ước BVR, chức năng, nhiệm vụ của các cơ quan liên quan và các quy định của pháp luật.
- Xác định các vùng được làm nương rẫy luân canh, thâm canh Hướng dẫn nhân dân làm nương rẫy;
Các khu rừng trọng điểm đang đối mặt với nguy cơ cháy rừng cao vào mùa khô Để giảm thiểu rủi ro, cần phân công người trực cháy với kế hoạch cụ thể Đồng thời, cần xác định số lượng người cần hợp đồng để bảo vệ rừng hiệu quả.
- Tổ chức hướng dẫn thực hiện lâm nghiệp xã hội, lâm nghiệp cộng đồng để quản lý rừng bền vững;
- Tổ chức, hướng dẫn hộ gia đình, cá nhân sinh sống gần rừng, trong rừng tham gia các tổ đội quần chúng bảo vệ rừng;
- Thực hiện đóng cọc mốc, mua sắm trang thiết bị phục vụ cho hoạt động bảo vệ rừng:
+ Số mốc, biển cần đóng
+ Nội dung ghi trên mốc là gì?
+ Việc kiểm tra, nghiệm thu đóng mốc
- Kế hoạch kiểm tra, tuần tra bảo vệ rừng:
+ Khu vực cần tuần tra diện tích ha
+ Phân công tổ đội tuần tra: tổ nào, ở đâu, diện tích?
- Nhu cầu về tài liệu về bảo vệ rừng;
- Xây dựng quy ước bảo vệ rừng (số lượng, vị trí ở đâu, nội dung ghi trên bảng quy ước?)
- Xây dựng Panô, biểu tượng tuyên truyền về bảo vệ rừng( số lượng, nội dung, vị trí);
- Các nội dung khác có liên quan
II.3 Nhiệm vụ và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân bảo vệ rừng
II.3.1 Tổ bảo vệ rừng:
- Chịu sự chỉ đạo trực tiếp của ban LN xã và phối hợp với KL địa bàn về tuyên truyền giáo dục quần chúng bảo vệ rừng;
- Có trách nhiệm kiểm tra, giám sát và báo cáo tình hình bảo vệ rừng;
Để bảo vệ rừng hiệu quả, cần phối hợp giữa các khu vực địa bàn và khu vực Vườn quốc gia (nếu có) trong việc tuần tra và kiểm tra Đặc biệt chú ý đến các khu vực rừng giáp ranh, rừng phòng hộ đầu nguồn và rừng đặc dụng nhằm đảm bảo thực hiện nghiêm túc công tác bảo vệ rừng.
- Hướng dẫn đôn đốc các hộ gia đình, cá nhân nhận khoán bảo vệ rừng theo đúng nội dung đã ký kết;
Để đảm bảo việc bảo vệ rừng hiệu quả, cần tham mưu xử lý các vi phạm theo quy ước bảo vệ rừng Việc phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương, kiểm lâm địa bàn và kiểm lâm Vườn quốc gia là rất quan trọng trong việc lập biên bản và xử lý các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến bảo vệ rừng.
- Các nội dung khác liên quan công tác bảo vệ và phát triển rừng
II.3.2 Công an xã, dân quân du kích, dân phòng
Phối hợp giữa các lực lượng kiểm lâm, tổ bảo vệ rừng và chủ rừng để thực hiện tuần tra, kiểm tra và điều tra các tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến rừng.
Huy động lực lượng quản lý tham gia chữa cháy rừng là cần thiết để bảo đảm an ninh địa phương và duy trì đoàn kết trong cộng đồng, đồng thời xử lý hiệu quả các vụ vi phạm luật bảo vệ và phát triển rừng.
- Các vấn đề khác liên quan công tác bảo vệ và phát triển rừng
II.3.3 Phối hợp giữa các xã vùng giáp ranh
- Xác định vị trí các vùng giáp ranh cần phối hợp;
- Xây dựng quy chế phối hợp ( trách nhiệm mỗi địa phương như thế nào, quan điểm của
II.4 Biện pháp phòng cháy rừng
II.4.1 Biện pháp lâm sinh
Xây dựng đường băng cản lửa bao gồm các loại đường băng chính, phụ, trắng và xanh, cần xác định vị trí, chiều dài và chiều rộng cụ thể Đường băng xanh nên được trồng các loài cây phù hợp và tất cả các thông tin này cần được thể hiện rõ ràng trên bản đồ để đảm bảo hiệu quả trong việc phòng chống cháy rừng.
II.4.2 Xây dựng hồ chứa nước
Để đảm bảo hiệu quả trong công tác chữa cháy rừng, cần thiết kế đường băng cản lửa và quy hoạch sử dụng các thung, khe, đầm, hồ có sẵn để dự trữ nước Đồng thời, cần xây dựng các đường đi đến vị trí đặt máy bơm cho các công trình này.
- Số lượng, vị trí, dung tích hồ, đập
II.4.3 Quy vùng sản xuất nương rẫy để phòng cháy lan vào rừng
- Diện tích quy hoạch là bao nhiêu, ở đâu? được thể hiện trên bản đồ
Quy định về việc phát dọn thực bì bao gồm các bước tổ chức đốt, thời gian đốt và yêu cầu về an toàn Khi thực hiện đốt, cần có người canh gác để đảm bảo an toàn, đồng thời phải thông báo cho thôn và xã trước khi tiến hành Sau khi đốt xong, cần kiểm tra kỹ lưỡng để đảm bảo lửa đã tắt hẳn trước khi rời khỏi khu vực.
II.4.4 Biện pháp giảm vật liệu cháy
Bằng biện pháp đốt trước, nhằm làm giảm vật liệu cháy
II.4.5 Vệ sinh rừng và việc chăn thả gia súc vào rừng
Mục đích của vệ sinh rừng ngoài tác dụng tạo điều kiện thuận lợi cho cây rừng sinh trưởng tốt còn làm giảm vật liệu cháy trong mùa khô
Để duy trì sức khỏe cho cây trồng, cần kết hợp việc nuôi dưỡng và tỉa cành với việc thu dọn vật liệu rơi rụng, bao gồm cành nhánh, cây cong queo, sâu bệnh, cành khô và lá rụng.
Phương pháp đánh giá sinh viên
- Kiến thức: Thực hiện đủ 100% tổng số giờ học có trong bài học
Kỹ năng là khả năng thực hiện các nhiệm vụ theo mục tiêu bài học, với kết quả đánh giá các thực hành đạt điểm trung bình trở lên.
- Năng lực tự chủ và chịu trách nhiệm: Sinh viên chủ động trao đổi thu thập thông tin
* Phương pháp Đánh giá thông qua kết quả báo cáo nội dung tại bản báo cáo thu hoạch cuối đợt thực tập nghề nghiệp
Các nội dung trong báo cáo cần đề cập:
- Trình bày kế hoạch hoạt động năm của kiểm lâm địa bàn đầy đủ thông tin theo các mục tại Phụ lục 02
- Trình bày kế hoạch/phương án bảo vệ và phòng cháy, chữa cháy rừng đầy đủ thông tin theo các mục được nêu tại mục 4.6.2.
Tài liệu cần tham khảo
- Bộ NN&PTNT (2007), Quyết định 83/2007/NĐ-CP, về nhiệm vụ công chức kiểm lâm địa bàn cấp xã, ngày 04 tháng 10 năm 2007
- Bộ NN&PTNT (2019), Thông tư 25/2019/TT-BNNPTNT quy định về phòng cháy và chữa cháy rừng, ngày 27 tháng 12 năm 2019.
