Ngày 12/6/2017 với sự ra đời của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa đã chính thức đặt nền móng cơ sở pháp lý quan trọng cho việc hình thành các chính sách, cơ chế hỗ trợ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa của Việt Nam. Trên cơ sở luật pháp và chính sách của Nhà nước, các tỉnh đã triển khai các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) trên địa bàn, tạo điều kiện để DNVVN phát huy vai trò tích cực của mình trong quá trình phát triển kinh tế xã hội ở địa phương. Điện Biên là tỉnh có vị trí địa chính trị, chiến lược trọng yếu về quốc phòng, an ninh ở khu vực Tây Bắc của Tổ quốc, nhưng hiện nay Điện Biên vẫn là một trong những tỉnh nghèo nhất của cả nước. Tỉnh có 10 đơn vị hành chính cấp huyện, trong đó có 5 huyện nghèo theo Nghị quyết số 30a; đa phần là các nhóm đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống ở khu vực nông thôn, vùng sâu, vùng xa, kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội còn yếu kém, sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, đời sống nhân dân còn rất nhiều khó khăn. Doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Điện Biên phần lớn là các DNVVN, trong những năm qua cộng đồng doanh nghiệp trên địa bàn đã có những đóng góp quan trọng đối với sự nghiệp phát triển kinh tế xã hội của tỉnh, chỉ tính riêng năm 2019 thu NSNN từ các DNVVN là 1.142 tỷ đồng, tạo công ăn việc làm cho 31.700 lao động, góp phần đảm bảo an sinh xã hội, ổn định đời sống của nhân dân và giữ vững an ninh quốc phòng. Để đạt được những kết quả đó không thể thiếu vai trò đồng hành, hỗ trợ của chính quyền tỉnh Điện Biên đối với DNVVN. Tỉnh đã tích cực triển khai nhiều giải pháp, chính sách giúp DNVVN giải quyết các khó khăn, tạo môi trường thuận lợi cho hoạt động sản xuất kinh doanh của DN. Sự hỗ trợ tích cực và hiệu quả từ các cấp, các ngành trong tỉnh đang và sẽ tạo thêm động lực để cộng đồng DNVVN trong tỉnh ngày càng phát triển mạnh mẽ cả về số lượng, quy mô và hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên do những nguyên nhân chủ quan và khách quan, nhất là trong bối cảnh nền kinh tế thị trường hội nhập và có sự cạnh tranh gay gắt, hoạt động của các DNVVN trên địa bàn vẫn còn gặp nhiều khó khăn, năng lực cạnh tranh còn yếu, kết quả và hiệu quả sản xuất kinh doanh thấp, chưa tương xứng với tiềm năng, thế mạnh của tỉnh, số lượng DNVVN còn ít, tốc độ tăng trưởng về số lượng và quy mô vốn đầu tư của doanh nghiệp hàng năm chưa bền vững. Tính đến tháng 12/2019 trên địa bàn tỉnh Điện Biên chỉ có 1263 DNVVN đang hoạt động với tổng vốn đăng ký kinh doanh là 21.393 tỷ đồng, rất thấp so với các tỉnh miền núi khác ở nước ta; số DNVVN được thành lập mới rất ít, chỉ 126 doanh nghiệp. Năm 2020 con số này có thể còn thấp hơn nữa do nhiều DNVVN rút lui khỏi thị trường, phá sản hoặc thực tế không còn hoạt động. Để triển khai thực hiện có hiệu quả Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, Nghị định số 39/2018/NĐ-CP ngày 11/3/2018 của Chính phủ đã quy định chi tiết một số điều của Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, trên cơ sở đó tỉnh Điện Biên đã ban hành nhiều giải pháp, chính sách để huy động tối đa các nguồn lực cho đầu tư phát triển DNVVN, DN khởi nghiệp đổi mới sáng tạo có tiềm năng tăng trưởng cao. Việc tăng cường hỗ trợ DNVVN từ phía các cơ quan nhà nước của Tỉnh đã góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội đã đề ra. Tuy nhiên hoạt động hỗ trợ của chính quyền tỉnh Điện Biên trong thời gian qua chưa thật sự hiệu quả. Các ưu đãi về đất đai, tín dụng còn bất cập chưa đáp ứng kịp thời và đầy đủ nhu cầu của DNVVN, cải cách thủ tục hành chính về thành lập doanh nghiệp, đăng ký kinh doanh còn chậm, tư vấn pháp lý cho các DNVVN chất lượng chưa cao, hoạt động hỗ trợ đào tạo bồi dưỡng nguồn nhân lực và hỗ trợ phát triển thị trường, quảng bá, xúc tiến tiêu thụ sản phẩm cho DN còn hạn chế ... Thực trạng nêu trên cho thấy vấn đề hỗ trợ DNVVN trên địa bàn Tỉnh cần được nghiên cứu, đánh giá một cách toàn diện và cụ thể để hoàn thiện, phát huy tác động tích cực của các chính sách hỗ trợ đối với DNVVN. Xuất phát từ những lý do trên, tác giả đã chọn đề tài “Hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ của chính quyền tỉnh Điện Biên” để làm luận văn thạc sỹ của mình.
Phỏng vấn Ông Lê Thành Đô - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên về thực trạng hỗ trợ DNVVN tiếp cận các nguồn lực
Trong thời gian qua, chính quyền tỉnh Điện Biên đã tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tiếp cận các nguồn lực để phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh Để nâng cao hiệu quả hỗ trợ, chính quyền cần đẩy mạnh việc triển khai các chính sách hỗ trợ cụ thể, tạo điều kiện thuận lợi cho DNVVN trong việc tiếp cận thông tin và nguồn vốn Trong bối cảnh hội nhập và sự phát triển của công nghệ thông tin, việc triển khai chính quyền điện tử sẽ giúp DNVVN dễ dàng hơn trong việc sử dụng các nguồn lực, từ đó thúc đẩy sự phát triển bền vững của các doanh nghiệp này.
Để hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) phát triển, UBND tỉnh Điện Biên đã chỉ đạo các cơ quan chức năng tạo điều kiện thuận lợi về thủ tục, giúp DNVVN tiếp cận các nguồn lực sẵn có Các nguồn lực này được tập trung vào việc hỗ trợ phát triển sản xuất kinh doanh thông qua các biện pháp như vay vốn tín dụng, miễn giảm tiền thuê đất, và đầu tư cơ sở hạ tầng, công nghệ thông tin Các cơ quan chức năng đã thực hiện đúng quy trình pháp luật, nhận được sự đồng thuận cao từ cộng đồng doanh nghiệp.
Chính quyền tỉnh Điện Biên đã hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tiếp cận nguồn lực phát triển, đáp ứng một phần nhu cầu của họ Tuy nhiên, sau dịch Covid-19, DNVVN đang gặp nhiều khó khăn về nguồn lực Do đó, tỉnh Điện Biên cần triển khai những giải pháp mới, quyết liệt và hiệu quả hơn để hỗ trợ DNVVN trong thời gian tới.
Nguồn: Phỏng vấn của tác giả, thực hiện tháng 5/2020 2.2.3 Thực trạng hỗ trợ đào tạo phát triển nguồn nhân lực
* Hỗ trợ đào tạo nghề cho lao động tại DNVVN Thực hiện Nghị quyết số
Ngày 22 tháng 12 năm 2016, HĐND tỉnh Điện Biên đã ban hành Nghị quyết 133/2016/NQ-HĐND về chính sách hỗ trợ đào tạo nghề cho người lao động Để triển khai nghị quyết này, UBND tỉnh Điện Biên đã ban hành một số văn bản hướng dẫn cụ thể.
Văn bản số 2461/UBND-KT ngày 18/8/2016 đã đề ra dự toán kinh phí ngân sách và kế hoạch triển khai thực hiện trợ giúp đào tạo nguồn nhân lực cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) trong năm 2017.
- Kế hoạch số 2116/KH-UBND ngày 28/07/2017 Kế hoạch và dự toán kinh phí ngân sách trợ giúp đào tạo nguồn nhân lực cho DNVVN tỉnh Điện Biên năm 2018;
- Văn bản số 2090/UBND - KT, ngày 02/08/2018 V/v đăng ký nhu cầu trợ giúp đào tạo cho DNVVN năm 2019.
Giữa giai đoạn 2017-2019, Tỉnh đã tổ chức 34 lớp học và tập huấn nghề, đào tạo cho gần 8.400 lao động với tổng số tiền hỗ trợ lên tới 1.778 triệu đồng Trong đó, kinh phí hỗ trợ đào tạo nghề trực tiếp tại các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) là 2.370 triệu đồng.
Tỉnh đã chỉ đạo các đơn vị thực hiện đào tạo kết hợp giữa phương pháp truyền thống và hiện đại, bao gồm cả hình thức đào tạo tập trung tại trường lớp và đào tạo trực tiếp tại doanh nghiệp.
Bảng 2.9 Hỗ trợ đào tạo nghề cho lao động tại các DNVVN của chính quyền tỉnh Điện Biên
TT Nội dung hỗ trợ ĐVT Năm
1 Số lớp đào tạo nghề cho lao động Lớp 10 13 11
2 Tổng số lượt người lao động của các
3 Kinh phí hỗ trợ đào tạo nghề Triệu đồng 553 625 600
4 Kinh phí hỗ trợ đào tạo trực tiếp tại DN Triệu đồng 737 833 800
Hỗ trợ 50% chi phí đối với các khóa đào tạo nâng cao trình độ công nghệ, kỹ thuật sản xuất chuyên biệt tại hiện trường
(Nguồn: Báo cáo của Sở LĐTBXH tỉnh Điện Biên)
* Hỗ trợ đào tạo nâng cao năng lực cho các chủ DNVVN và nhà quản trị.
Thực hiện Thông tư liên tịch số 04/2014/TT-BKHĐT-BTC ngày 13 tháng 8 năm
Vào năm 2014, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng Bộ Tài chính đã hướng dẫn về việc hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực quản trị cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) UBND tỉnh Điện Biên đã tổ chức nhiều lớp đào tạo nhằm nâng cao năng lực quản trị cho DNVVN, tập trung vào các nội dung thiết thực như quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, các quy định pháp luật khi thành lập doanh nghiệp, kiến thức về sở hữu trí tuệ, đất đai, tài nguyên, thuế, đấu thầu, quản trị tài chính, quản trị lao động tiền lương, quản trị chất lượng, chuỗi cung ứng, kỹ năng đàm phán kinh doanh, bán hàng và thương mại điện tử.
DN không chỉ học tập trong lớp mà còn có cơ hội trao đổi kinh nghiệm và hợp tác Tuy nhiên, một số lớp tập huấn về kiến thức pháp luật còn mang tính hình thức, thiếu sự cô đọng và chưa phù hợp với đặc thù vùng miền cũng như trình độ của người học Kinh phí cho việc phổ biến và giáo dục pháp luật còn hạn chế, không đáp ứng đủ nhu cầu tuyên truyền hiện nay.
Trong giai đoạn 2017–2019, tỉnh đã tổ chức 14 lớp đào tạo cho 960 học viên, bao gồm Chủ tịch và các thành viên Hội đồng quản trị, giám đốc, và kế toán của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) Tổng kinh phí hỗ trợ cho các khóa đào tạo khởi sự kinh doanh trong ba năm chỉ đạt 922 triệu đồng, chủ yếu từ ngân sách trung ương và ngân sách tỉnh.
Bảng 2.10 Hỗ trợ đào tạo nhân lực quản trị cho các DNVVN của chính quyền tỉnh Điện Biên
TT Nội dung hỗ trợ ĐVT Năm
1 Số lớp đào tạo tập huấn về quản trị Lớp 4 6 4 14
2 Tổng số lượt thành viên quản trị
3 Kinh phí hỗ trợ đào tạo khởi sự kinh doanh và quản trị kinh doanh
Theo báo cáo của Sở LĐ-TB-XH tỉnh Điện Biên, tác giả đã thực hiện phỏng vấn sâu ông Mùa A Sơn, Chủ tịch UBND tỉnh Điện Biên, nhằm thu thập thông tin về thực trạng hỗ trợ đào tạo và phát triển nguồn nhân lực cho DNVVN tại địa phương Kết quả phỏng vấn sẽ cung cấp cái nhìn rõ nét về các chính sách và hoạt động hỗ trợ từ chính quyền tỉnh.
Phỏng vấn Ông Mùa A Sơn – Chủ Tịch UBND tỉnh Điện Biên về hỗ trợ
Điện Biên hiện đang đối mặt với vấn đề trình độ nguồn nhân lực còn thấp Trong những năm qua, chính quyền tỉnh đã triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DVVN) nhằm nâng cao chất lượng đào tạo nhân lực Điều quan trọng là cần chú trọng đến việc xác định nhu cầu thực tế của thị trường lao động và xây dựng các chương trình đào tạo phù hợp, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn lực và thông tin.
Để phát triển nguồn nhân lực cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) tại tỉnh Điện Biên, chính quyền tỉnh đã chú trọng đào tạo và phát triển nguồn nhân lực đáp ứng yêu cầu sản xuất kinh doanh ngày càng cao Tỉnh đã chỉ đạo Sở Công Thương và Sở Lao động Thương binh và Xã hội khảo sát nhu cầu đào tạo của DNVVN để xây dựng kế hoạch và chương trình đào tạo phù hợp Các lớp đào tạo bao gồm đào tạo nghề cho lao động và nâng cao năng lực quản trị cho chủ doanh nghiệp và các nhà quản lý Hình thức đào tạo như lớp tập huấn, dạy nghề tại chỗ, tư vấn và học online đã được triển khai hiệu quả Tuy nhiên, do đặc thù địa lý và văn hóa của tỉnh miền núi, trình độ dân trí không đồng đều, ảnh hưởng đến chất lượng nguồn nhân lực tại địa phương.
Kinh phí hỗ trợ đào tạo nguồn nhân lực cho DNVVN từ ngân sách hiện tại rất hạn hẹp, chỉ đáp ứng một phần nhu cầu Do đó, chính quyền tỉnh Điện Biên cần xây dựng các kế hoạch đào tạo và tập huấn phù hợp với đặc thù văn hóa và địa bàn Điều này sẽ giúp DNVVN phát triển nguồn nhân lực có tay nghề và trình độ cao, đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường, đồng thời phù hợp với chiến lược phát triển kinh tế của tỉnh.
Nguồn: Phỏng vấn của tác giả, thực hiện tháng 5/2020 2.2.4 Thực trạng hỗ trợ tiếp cận thị trường, xúc tiến thương mại
Chính quyền tỉnh Điện Biên đã chú trọng và chỉ đạo mạnh mẽ công tác hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) trong việc xúc tiến thương mại và mở rộng thị trường cả trong nước và quốc tế.
Tỉnh đã tổ chức nhiều hoạt động xúc tiến thương mại như hội chợ, triển lãm, Ngày hội Hoa Ban và đua thuyền trên hồ thủy điện Mường Lay, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) quảng bá sản phẩm đến người tiêu dùng và doanh nghiệp có nhu cầu hợp tác Tỉnh cũng hỗ trợ DNVVN tham gia chuỗi sản xuất, cung ứng sản phẩm quy mô lớn, giúp định hướng kế hoạch sản xuất và ký kết hợp đồng tiêu thụ ổn định tại các siêu thị, trung tâm thương mại và chợ đầu mối ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh Kết quả là hàng hóa, đặc biệt là nông sản của Điện Biên, đã có mặt tại các siêu thị lớn như Hoa Ba Điện Biên, Tâm Đỏ Điện Biên, Bình An, nhờ vai trò kết nối và hỗ trợ của tỉnh trong hoạt động xúc tiến thương mại.
DN đã ký kết hợp đồng xuất khẩu sản phẩm sang thị trường quốc tế, bao gồm Úc và Trung Quốc Tỉnh đã sử dụng các phương tiện truyền thông như radio, truyền hình và báo chí để tổ chức bình chọn và tôn vinh các sản phẩm và dịch vụ địa phương Qua đó, việc này không chỉ giúp quảng bá sản phẩm mà còn xây dựng thương hiệu cho doanh nghiệp một cách hiệu quả.
Ngân sách hỗ trợ xúc tiến thương mại và phát triển thị trường tại tỉnh Điện Biên còn hạn chế, chưa tập trung vào việc quảng bá các sản phẩm thế mạnh như gạo Điện Biên, chè Shan Tuyết Tủa Chùa và cà phê Arabica Mường Ảng Mặc dù Sở Công Thương và Trung tâm hỗ trợ xúc tiến tỉnh đã nỗ lực chắp mối và giới thiệu sản phẩm, cũng như hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tiếp cận thị trường trong và ngoài nước, nhưng hiệu quả vẫn chưa đạt được như mong muốn.
Từ năm 2017 đến 2019, tỉnh đã tổ chức 50 hội chợ thương mại với 7.000 gian hàng, thu hút hơn 8.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) tham gia, cùng khoảng 552.000 lượt khách đến tham quan và mua sắm, doanh số ước đạt 150 tỷ đồng Các doanh nghiệp cũng đã tham gia hội chợ tại các tỉnh như Tuyên Quang, Bắc Ninh và Hòa Bình, đồng thời tổ chức các phiên chợ và chương trình đưa hàng Việt về nông thôn với quy mô trên 30 gian hàng Tổng nguồn vốn hỗ trợ trong giai đoạn này đạt 4.818 triệu đồng, trong đó ngân sách tỉnh là 3.518 triệu đồng và ngân sách trung ương là 1.300 triệu đồng.
Bảng 2.11 Hỗ trợ DNVVN xúc tiến thương mại, phát triển thị trường của chính quyền tỉnh Điện Biên
TT Nội dung ĐVT Năm
1 Số lần triển lãm, hội chợ thương mại
2 Số lượt DNVVN tham gia
2 Số lượt khách tham quan hội chợ, triển lãm
3 Kinh phí hỗ trợ xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu, mở rộng thị trường
Báo cáo tổng hợp của Sở Công Thương tỉnh Điện Biên đã cung cấp thông tin quan trọng về thực trạng hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) trong việc xúc tiến thương mại và phát triển thị trường Để làm rõ vấn đề này, tác giả đã thực hiện phỏng vấn sâu với ông Nguyễn Hồng Sơn, Phó Giám đốc Sở Công Thương tỉnh, và đã thu thập được những kết quả đáng chú ý.
Phỏng vấn Ông Nguyễn Hồng Sơn- Phó Giám đốc Sở Công Thương về hỗ trợ DNVVN tiếp cận thị trường và xúc tiến thương mại
về hỗ trợ DNVVN tiếp cận thị trường và xúc tiến thương mại
Trong những năm qua, chính quyền tỉnh Điện Biên đã triển khai nhiều biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) tiếp cận thị trường và xúc tiến thương mại Các chương trình đào tạo, hội thảo và kết nối doanh nghiệp được tổ chức thường xuyên nhằm nâng cao năng lực cho DNVVN Bên cạnh đó, tỉnh cũng đã tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp tham gia các hội chợ, triển lãm thương mại trong và ngoài nước, giúp họ quảng bá sản phẩm và mở rộng thị trường Những chính sách ưu đãi về thuế và tín dụng cũng được áp dụng để khuyến khích DNVVN phát triển bền vững.
Trong kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của tỉnh Điện Biên giai đoạn 2016-
Năm 2021, chính quyền Tỉnh đã nhấn mạnh việc hỗ trợ tạo dựng môi trường kinh doanh thuận lợi nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) Trong giai đoạn 2017-2019, các biện pháp đã được triển khai để giúp DNVVN tiếp cận thị trường, quảng bá thương hiệu sản phẩm và tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại, từ đó mở rộng thị trường và cải thiện năng lực cạnh tranh cho doanh nghiệp.
Trong bối cảnh cạnh tranh và hội nhập kinh tế quốc tế hiện nay, ông đánh giá rằng công tác hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tiếp cận thị trường và xúc tiến thương mại của chính quyền tỉnh Điện Biên vẫn còn nhiều hạn chế Mặc dù đã có những nỗ lực trong việc cải thiện môi trường kinh doanh, nhưng hiệu quả chưa đạt được như mong đợi Cần có các biện pháp cụ thể hơn để nâng cao khả năng cạnh tranh và hỗ trợ DNVVN trong việc mở rộng thị trường.
Có cần phải đổi mới hay có giải pháp nào khác không?
Trong những năm qua, chính quyền tỉnh Điện Biên đã hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tiếp cận thị trường và xúc tiến thương mại, đạt được những kết quả khả quan, giúp nâng cao năng lực marketing và thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và cạnh tranh ngày càng gay gắt, các thách thức đối với DNVVN ngày càng lớn, cho thấy sự hỗ trợ hiện tại của tỉnh vẫn chưa đủ và chưa hiệu quả Do đó, cần có những giải pháp hỗ trợ mới về tiếp cận thị trường và xúc tiến thương mại một cách sâu hơn, rộng hơn và thiết thực hơn, nhằm tạo thêm nhiều cơ hội cho DNVVN phát triển bền vững.
Nguồn: Phỏng vấn của tác giả, thực hiện tháng 5/2020
Tác giả nhận định rằng công tác hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tiếp cận thị trường và xúc tiến thương mại của chính quyền tỉnh Điện Biên hiện nay chưa đạt hiệu quả mong muốn Do đó, cần thiết phải có những giải pháp mới và phù hợp hơn nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển bền vững của các DNVVN tại địa phương.
2.3 Đánh giá thực trạng hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ của chính quyền tỉnh Điện Biên
2.3.1 Đánh giá theo tiêu chí
Trong giai đoạn 2017-2019, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tại tỉnh Điện Biên đã hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả, đóng góp tích cực vào ngân sách nhà nước và tạo ra việc làm ổn định cho người lao động địa phương Thành công này không chỉ nhờ vào nỗ lực của DNVVN mà còn có sự hỗ trợ mạnh mẽ từ chính quyền tỉnh Với quan điểm phát triển DNVVN là phát triển địa phương, tỉnh Điện Biên đã triển khai nhiều chính sách và giải pháp hỗ trợ, nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh và hiệu quả sản xuất kinh doanh của DNVVN, từ đó góp phần vào sự phát triển kinh tế xã hội của tỉnh.
Mặc dù chính quyền tỉnh Điện Biên đã triển khai các chính sách và giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN), nhưng hiệu quả vẫn chưa đạt yêu cầu trong bối cảnh mới Số lượng DNVVN tăng lên, nhưng doanh thu và hoạt động của các doanh nghiệp này còn thấp, với đa số là siêu nhỏ và nhỏ Tình trạng giải thể và phá sản của DNVVN vẫn còn cao Hơn nữa, kinh phí hỗ trợ cho DNVVN vẫn ở mức thấp, và tỷ lệ tham gia cũng như thụ hưởng các chương trình hỗ trợ chính sách của nhà nước còn khiêm tốn.
Kết quả một số chỉ tiêu chính về hỗ trợ DNVVN trên địa bàn tỉnh Điện Biên giai đoạn 2017- 2019 như sau:
- Tính đến 2019 toàn Tỉnh có 1.278 doanh nghiệp, trong đó có 1.263 DNVVN;
- Thành lập mới 383 doanh nghiệp trong 3 năm từ 2017- 2019, bình quân mỗi năm có 127 DNVVN thành lập mới;
- Tổng số vốn đăng ký của các DNVVN là 23.632 tỷ đồng, bình quân 1.9 tỷ đồng/ 1DNVVN;
- Đóng góp ngân sách nhà nước của DNVVN trong 3 năm từ 2017- 2019 là 3.186 tỷ đồng; tăng trưởng bình quân năm trong giai đoạn là 8,4 %/năm;
- Thu nhập bình quân của người lao động trong DNVVN trên địa bàn tỉnh đạt 4,5 triệu đồng/người/tháng;
- Tỉ lệ hồ sơ đăng kí DNVVN được giải quyết đúng hạn
- Hỗ trợ DNVVN chuyển đổi từ hộ kinh doanh: 125 doanh nghiệp;
- Tỉ lệ DNVVN được tư vấn pháp lý 60%
Số lượng doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) được hưởng lợi từ các chính sách và chương trình trợ giúp tài chính của Chính phủ, bao gồm Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa, chương trình hỗ trợ lãi suất, cùng với các biện pháp miễn, giảm và giãn thời gian nộp thuế, đã đạt 350 lượt doanh nghiệp.
- Số lượng DNVVN được hưởng lợi từ các chính sách, chương trình trợ giúp đào tạo nguồn nhân lực: 3.775 lượt người;
- Số lượng DNVVN được hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, hỗ trợ tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị: 600 lượt doanh nghiệp;
Bảng 2.11 Kết quả thực hiện một số chỉ tiêu chính về hỗ trợ DNVVN trên địa bàn tỉnh Điện Biên giai đoạn 2017- 2019
Nội dung hỗ trợ ĐVT 2017 2018 2019 Cộng
Số DNVVN thành lập mới DN 100 157 126 383
Tổng vốn đăng kí của DNVVN Tỷ đồng
3 23.632 Đóng góp NSNN của DNVVN Tỷ đồng 972 1.072 1.142 3.186
Tạo thêm chỗ làm mới Việc làm
Thu nhập bình quân NLĐ Triệu đồng /tháng
Tỉ lệ DNVVN được hỗ trợ dịch vụ hành chính,tư vấn pháp lý % 61 68.6 72 67.3
Tỉ lệ DNVVN được hỗ trợ chuyển đổi từ hộ kinh doanh % 60 70 80 70
Tỉ lệ hồ sơ đăng kí DNVVN được giải quyết đúng hạn % 73 85 90 83
Tỉ lệ DNVVN được hưởng lợi từ các chính sách, chương trình trợ giúp tài chính % 9,1 11,6 41.2 20,6
Tỉ lệ DNVVN được hưởng lợi từ các chính sách, chương trình trợ giúp đào tạo nhân lực
Tỉ lệ DNVVN được hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, hỗ trợ tham gia cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị
PCI tỉnh Điện Biên (Chỉ số năng lực cạnh tranh) Điểm 58,7 61,77 64,11
Nguồn: Báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội của
UBND tỉnh Điện Biên. Để có được những đánh giá khách quan, tác giả luận văn đã tiến hành khảo sát
Kết quả khảo sát mức độ hài lòng của các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) về sự hỗ trợ của chính quyền tỉnh được thể hiện qua thang điểm từ 1 đến 5, với 1 là mức độ hài lòng thấp nhất và 5 là cao nhất Thông tin chi tiết về mức độ hài lòng này được trình bày trong bảng 2.12 dưới đây.
Bảng 2.12 Mức độ hài lòng của các DNVVN đối với hỗ trợ của chính quyền tỉnh Điện Biên ĐVT: %
Nội dung hỗ trợ Mức độ hài lòng
Hỗ trợ tiếp cận dịch vụ hành chính:
Về viêc phổ biến chính sách pháp luật (Thông tin chính sách, pháp luật được phổ biến, tuyền truyền đầy đủ, cập nhật)
Về cung cấp và hướng dẫn thủ tục đăng ký DN
(thuận tiện, chuyên nghiệp, thời gian đúng hẹn, kinh phí)
3 Về chất lượng tư vấn pháp lý 1 15 38 35 7
Hỗ trợ tiếp cận các nguồn lực:
4 Về hỗ trợ tín dụng 5 15 38 35 7
5 Về hỗ trợ đất đai, mặt bằng SX 5 25 44 18 8
6 Về hỗ trợ ứng dụng công nghệ 4 19 37 35 5
Hỗ trợ đào tạo phát triển nguồn nhân lực:
7 Hỗ trợ đào tạo khởi sự kinh doanh và quản trị kinh doanh 5 15 39 30 11
8 Hỗ trợ đào tạo nghề 1 5 35 45 1 4
9 Hỗ trợ đào tạo trực tiếp tại DNVVN 1 5 40 41 13
Hỗ trợ xúc tiến thương mại, phát triển thị trường:
10 Về tổ chức triển lãm, hội chợ, tiêu thụ hàng hóa 0 4 29 48 19
11 Hỗ trợ liên kết SXKD, phát triển thương hiệu, mở rộng thị trường 0 6 38 39 17
12 Về kinh phí hỗ trợ 5 23 45 25 2
Nguồn: Kết quả khảo sát của tác giả, thực hiện tháng 5/2020
Kết quả khảo sát cho thấy mức độ hài lòng cao nhất là trong lĩnh vực phổ biến chính sách pháp luật với 71% hài lòng và rất hài lòng, tiếp theo là tổ chức triển lãm, hội chợ tiêu thụ hàng hóa với 67% Tuy nhiên, lĩnh vực hỗ trợ tiếp cận đất đai có tỷ lệ không hài lòng cao nhất (30%), trong khi đó, 28% doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) không hài lòng về kinh phí hỗ trợ xúc tiến thương mại và phát triển thị trường, và 23% không hài lòng về hỗ trợ ứng dụng công nghệ Do đó, chính quyền tỉnh Điện Biên cần nỗ lực cải thiện chất lượng công tác hỗ trợ để nâng cao sự hài lòng của DNVVN trong thời gian tới.
2.3.2 Ưu điểm trong hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ
Theo chỉ đạo của UBND tỉnh Điện Biên, các cấp chính quyền địa phương đã được giao nhiệm vụ cụ thể trong việc hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) Chính quyền tỉnh cũng đã yêu cầu đánh giá và kiểm điểm trách nhiệm của người đứng đầu trong việc phối hợp với doanh nghiệp và nhà đầu tư nhằm giải quyết các khó khăn, vướng mắc Mục tiêu là đảm bảo các kiến nghị được xử lý kịp thời, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư triển khai các dự án trên địa bàn.
Chính quyền tỉnh đã chú trọng hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNVVN) thông qua nhiều chương trình thiết thực, bao gồm tư vấn pháp lý cho việc chuyển đổi từ hộ kinh doanh, hỗ trợ tiếp cận dịch vụ hành chính, cũng như các nguồn lực như vốn, tín dụng, đất đai và cơ sở hạ tầng Bên cạnh đó, tỉnh còn hỗ trợ phát triển nguồn nhân lực và tiếp cận thị trường, nhằm thúc đẩy hoạt động xúc tiến thương mại cho DNVVN.
Chính quyền tỉnh Điện Biên đã tích cực cải cách thủ tục hành chính nhằm giảm thời gian thực hiện và đáp ứng nhu cầu của doanh nghiệp Để hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ, tỉnh đã đầu tư tổ chức nhiều lớp tập huấn, bồi dưỡng kiến thức pháp luật và cung cấp tư vấn pháp lý miễn phí, giúp doanh nghiệp có cơ hội tiếp cận thông tin về các chính sách pháp luật hiện hành.
Chính quyền tỉnh Điện Biên đã hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) tiếp cận các nguồn lực địa phương bằng cách chỉ đạo các cơ quan chức năng và ngân hàng thương mại tạo điều kiện thuận lợi trong thủ tục vay vốn, thuê đất, và giải phóng mặt bằng Những biện pháp này góp phần mở ra nhiều cơ hội phát triển sản xuất kinh doanh cho các DNVVN trên địa bàn.
Tỉnh hỗ trợ đào tạo nghề đa ngành, đa nghề cho người lao động, nhằm tạo việc làm và đảm bảo thu nhập, đặc biệt ưu tiên cho đồng bào các dân tộc vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn và lao động nữ Bên cạnh đó, tỉnh cũng chú trọng đào tạo nâng cao năng lực quản trị cho các chủ DNVVN, tổ chức lớp tập huấn về quản trị kinh doanh và cung cấp kinh phí hỗ trợ để họ cập nhật kiến thức trong môi trường kinh tế thị trường và hội nhập.