KINH ĐẠI PHƯƠNG TIỆN PHẬT BÁO ÂN Dịch giả: Thích Chính Tiến - Thích Quảng Độ PL 2506 – 1962 Quyển Thứ Ba 05 PHẨM LUẬN NGHĨA THỨ NĂM Khi Đức Như Lai lên cung trời Đao Lợi, mẹ Ma Da phu nhân, đại chúng, thuyết pháp thời gian chín mươi ngày Trong chín mươi ngày ấy, cõi Diêm Phù Đề, tất Đức Như Lai chỗ Ngài Đại Mục Kiền Liên, thần thông đệ nhất, dùng hết thần lực, để tìm kiếm khắp mười phương, lại chẳng biết Ngài A Na Luật Đà, thiên nhỡn đệ nhất, xem xét khắp mười phương, ba ngàn đại thiên giới, lại chẳng thấy, năm trăm đệ tử, chẳng biết Đức Như Lai đâu, nên mang lòng buồn rầu mong nhớ Vua Ưu Điền, luyến mộ Phật, nên dùng ngưu đầu chiên đàn, tạc làm hình tượng Đức Như Lai, để lễ bái cúng dàng Phật không khác Bấy Đại Vương Ưu Điền triệu tập bọn Lục sư ngoại đạo, hỏi xem Đức Như Lai chỗ nào? Lúc bọn Lục sư liền tâu rằng: -Đại Vương nên biết: Đó chẳng qua trị huyễn thuật Sa Mơn Cù Đàm, hóa làm vậy, pháp huyễn thuật chân thực Đại Vương nên biết: Trong bốn loại kinh điển Vệ Đà chúng tơi, có nói khoảng ngàn năm hay hai ngàn năm sau, có người huyễn thuật đời Sa mơn Cù Đàm người Bấy Ngài A Na Luật Đà đến chỗ Đại Vương, bảo Đại Vương rằng: -Đại Vương nên biết: Đức Như Lai ngày cung trời Đao Lợi, sau bảy ngày nữa, trở cõi Diêm Phù Đề Vua nghe lời nói ấy, lịng sinh vui mừng, truyền lệnh cho khắp nước, phải quét dọn, rưới nước, đốt hương, treo cờ phướng trang thiết thứ như: Cỗ bàn, hương hoa, kỹ nhạc để cúng dàng Phật Lúc bọn Lục sư, thấy người tụ họp, để trang thiết thứ cúng dàng thế, hỏi rằng: -Các trang thiết thứ cúng dàng vậy, muốn để mời Quốc vương hay Vương tử ư? Những người trả lời rằng: -Không phải đâu! Bọn Lục sư hỏi: -Nếu vậy, để mời quan Đại thần, Bà la môn hay cư sĩ ư? Đáp rằng: -Không phải đâu! Bọn Lục sư lại hỏi: -Nếu vậy, để hội họp họ hàng chăng? Đáp rằng: -Cũng khơng phải nữa, mà muốn thỉnh Phật để cúng dàng Bọn Lục sư lại hỏi: -Phật gì? Những người tụ họp trả lời: -Là bật Nhất thiết trí Bọn Lục sư lại hỏi: -Nhất thiết trí gì? Đáp rằng: -Là người cha lành tất chúng sinh, ông hay sao? Vua Bạch Tịnh dòng dõi hào quý đệ nhất, từ sơ kiếp đến nay, cháu thường tiếp nối nhau, làm Vua Chuyển Luân, gần hai đời nay, khơng làm Vua Chuyển Luân Tuy không làm Vua Chuyển Luân, mà làm Vua cõi Diêm Phù Đề Trong ba anh em, người lớn nhất, tên Tịnh Phạn, người thứ hai, tên Hộc Phạm, người út, tên Cam Lộ Phạm Vua Tịnh Phạm sinh hai người trai, người trưởng tên Tất Đạt, người nhỏ tên Nan Đà Vua Hộc Phạm lại sinh hai người con, người trưởng tên Đề Bà Đạt Đa, người nhỏ tên A Nan Vua Cam Lồ sinh người gái, tên Cam Lộ Vị Một bữa nọ, người anh Thái Tử Tất Đạt, thành du ngoạn coi thấy cảnh lão, bệnh, tử, lòng sinh mối ưu tư, đến quên ăn uống, Thái tử thương xót cho nhân sinh, khơng luận sang, hèn, giàu, nghèo, ai khơng thể khỏi cảnh khổ ấy, nên đêm nọ, Thái tử vượt thành xuất gia, ngồi tu gốc Bồ Đề khổ hạnh sáu năm, sau Ngài chứng Nhất thiết trí Cho nên kêu Ngài bậc Nhất thiết trí Ngài bậc tự tu hành, giác ngộ thành Phật, đầy đủ mười lực, bốn pháp vô sở úy, mười tám pháp bất cộng, chứng Nhất thiết chủng trí Ngài sinh bảy ngày Thánh mẫu mệnh chung, sinh lên cõi trời Đâu Suất Ngày Phật lên cung trời Đao Lợi, mẹ thuyết pháp chín mươi ngày, sau bảy ngày nữa, Phật trở cõi Diêm Phù Đề Bấy bọn Lục sư, nghe lời rồi, sinh lòng ghen ghét, phiền muộn giận tức, liền tụ tập tất đồ chúng, để bàn bạc rằng: “Nếu Sa Môn Cù Đàm trở vể cõi Diêm Phù Đề này, tất nhân dân, bỏ chúng ta, cúng dàng Cù Đàm bị cô cùng, e sống được!” Bấy bọn Lục sư, lại nghĩ rằng: “Chúng ta ngày nay, cần phải đến chỗ đông đảo dân chúng, nói lớn này: -Các người nên biết: Sa Môn Cù Đàm thực người khơng hiểu biết cả, chẳng khác đứa trẻ Gần ơng khỏi dịng họ Thích, ngồi gốc Bồ Đề, tự nói chứng Nhất thiết chủng trí, nên biết lời nói hư vọng Vì sao? –Vì hơm Vua A Kỳ Đạt, tới thỉnh Cù Đàm để cúng dàng, cúng dàng lúa cho ngựa ăn, mà Cù Đàm không hay biết cả, lại nhận lời thỉnh nhà Vua Nên biết Cù Đàm thực người Nhất thiết trí Kế đến lại hỏi A Nan: -Thời gian an cư, ngày nữa? A Nan thưa rằng: -Còn bảy ngày Kế đến lại hỏi A Nan: -Ở rừng Kỳ Hịa lại có nhiều tiếng chim chóc thế? A Nan thưa rằng: -Vì nói tranh ăn Lại Cù Đàm vừa sinh bảy ngày, mẹ mệnh chung lẽ đó, Cù Đàm người bạc phúc, người cực ác, mà mẹ sớm Lại khơng phải người có lịng từ hiếu sớm tối phụng dưỡng cha mẹ, mà trái lại, lại bỏ vào chốn thâm sơn cốc, nên người vơ ân, Vua cha (vì) cưới nàng Cù Di cho ông, ông trọn không làm hết bổn phận người chồng vợ, khiến cho di mẫu Kiều Đàm Di, phải chịu đại khổ não, biết, Cù Đàm người chẳng biết ơn, chẳng biết nhớ ơn Đồ chúng Sa Mơn Cù Đàm khơng có tơn ty trật tự, năm trăm đệ tử xưng đệ Thầy khơng có giáo pháp, đệ tử khơng có đạo nghiệp tu hành, đồ chúng Cù Đàm, gồm đủ hạng người như: Tỷ khưu Đà Phiếu, người biết trông coi tọa cụ cho Tăng chúng, xưng đệ nhất, thông minh trí tuệ Xá Lợi Phất, dự vào số đồ chúng Dốt nát Tỷ khưu Bàn Đặc dự vào số đồ chúng đó, Tỷ khưu ni Gia Du Đà La, người thiểu dục, dự vào số đồ chúng đó; Liên Hoa Sắc, người gái nhà thổ, hạng đồi bại thành Xá Vệ, dự vào số đồ chúng đó, Quân Đề đứa trẻ chưa hiểu biết cả, dự vào số đồ chúng đó; ơng Tu Bạt Đà La người già cả, trăm hai mươi tuổi đầu dự vào số đồ chúng đó; người hào quý thuộc dịng họ Thích, dự vào số đồ chúng đó; kẻ hèn hạ nhất, làm nghề hốt phân thành Vương Xá dự vào số đồ chúng Cho nên biết: Trong giáo pháp Cồ Đàm, thực hỗn tạp, tơn ty trật tự, chẳng đáng tơn kính, ví gió lớn, thổi tụ hợp lại chỗ, giáo pháp Cù Đàm lại thế, đồ chúng Cù Đàm nhận lãnh cúng dàng y phục, thức ăn uống người, ví đàn chim kiếm nhặt vật mà người gian liệng bỏ Các ngày nay, lại thỉnh Cù Đàm làm gì? Mọi người nghe bọn Lục sư nói rồi, ví đất chẳng rung động, đại chúng khát ngưỡng Đức Như Lai, nên nghe bọn Lục sư nói vậy, mà lịng rắn kim cương, khơng có thêm bớt, khát ngưỡng Đức Như Lai, ví người bị khát trơng mong nước uống Sau bảy ngày, Đức Như Lai từ thiên cung trở cõi Diêm Phù Đề, có vơ lượng trăm ngàn chư Thiên tùy tùng Đức Như Lai phóng ánh hào quang rực rỡ, thân lực cảm động, chư Thiên trỗi lên trăm ngàn vạn thứ ca nhạc cõi trời để tán thán cúng dàng Phật, tất chư Thiên, tất Long thần, tất Quỷ thần, Càn thát bà, Khẩn na la, Ma hầu la già, Nhân Phi nhân v.v… tất đại chúng thảy tụ hợp đông mây, lễ bái cúng dàng Phật Bấy Đại Vương Ưu Điền với đại chúng xa nghinh đón Đức Như Lai, đầu mặt lễ xuống chân Phật, lui ngồi phía Lúc bọn Lục sư với đồ chúng tụ họp, lại khởi ý nghĩ rằng: “Lũ ngày này, tai vạ tới nơi, lại trước ngươì, nói lên lời nói ấy, mà khơng tin nhận, phải đến tất đại chúng trời, người, tuyên lệnh thế, đại chúng biết cách rõ ràng.” Bọn Lục sư nghĩ rồi, liền với đồ chúng; tám ngàn người, đến đại chúng Đến lui ngồi phía Bấy lại có người Nhạc Thần, tên Nhạc Tráng Sĩ, gảy đàn cầm thất bảo, đến chỗ Đức Như Lai, đầu mặt lễ xuống chân Phật, lui phía, gảy đàn ca hát, phát tiếng nhiệm mầu, hòa nhã, khiến cho tâm ý đại chúng, vui vẻ, bật Thanh Văn Ngài Xá Lợi Phất v.v… nghe thấy tiếng đàn Tráng Sĩ, phải động thân dậy múa, núi Tu Di vật vô tri phải nghiêng ngửa Khi Đức Như Lai, liền nhập “Hữu tướng tam muội” dùng sức tam muội, khiến cho tiếng đàn vang xa khắp ba ngàn đại thiên giới tiếng đàn diễn nói đầy đủ pháp như: Khổ, không, vô thường, bất tịnh, vơ ngã Những chúng sinh phóng túng, nghe thấy tiếng đàn nhiệm mầu ấy, diễn nói đủ hiếu dưỡng phụ mẫu, tri ân báo ân trước trải qua lâu xa vô lượng số A tăng kỳ kiếp Đức Như Lai, tất chúng sinh ấy, dõi theo tiếng đàn, đến cõi Diêm Phù Đề, tìm đến chỗ Phật Đến rồi, đầu mặt lễ xuống chân Phật, đoạn lui ngồi phía Bấy Đức Như Lai nhập tam muội vắng lặng, tất đại chúng, vắng lằng Khi ấy, đại chúng, có tháp thất bảo, từ đất vượt lên, dừng hư khơng, có vơ số cờ phướng treo tháp, trăm ngàn chuông báu, không đánh tự kêu, gió nhẹ thổi động, phát thứ tiếng nhiệm mầu Bấy đại chúng, thấy bảo tháp ấy, từ đất vượt lên, lòng sinh nghi ngờ: Vì nhân dun mà lại có bảo tháp này, từ đất vượt lên thế? Các bật Thanh Văn Ngài Xá Lợi Phất v.v… dùng tận trí lực để suy nghĩ trụ lượng, biết Những Bồ Tát Ma Ha Tát người trú giới Sa Bà này, đến Ngài Di Lặc Bồ Tát, biết Bấy bọn Lục sư, liền khởi ý nghĩ rằng: Vì nhân dun mà có bảo tháp nầy? Nếu có người lại hỏi ta, mà ta khơng biết làm gọi ta người hiểu biết tất được? Lại nghĩ rằng: Tại Cù Đàm lại khơng mau đại chúng diễn nói việc ấy? Bấy Đức Như Lai, từ cảnh định xuất khởi Vua Thích Đề Hoàn Nhân, Vua cõi trời Đao Lợi, liền lấy thiên y cõi Trời, trải làm tòa sư tử Đức Như Lai liền lên tòa ấy, ngồi kết già phu, khác núi Tu Di vương đại hải Lúc Ngài Di Lặc Bồ Tát quan sát tâm chúng, thảy nghi ngờ, tự khơng rõ, nên liền từ tịa đứng dậy, đến chỗ Phật, đầu mặt lễ xuống chân, chấp tay đối trước Phật, bạch Phật rằng: -Lạy Đức Thế Tơn! Vì nhân dun mà có bảo tháp này, từ đất vượt lên thế? Phật bảo Ngài Di Lặc Bồ Tát: -Về đời khứ xa xưa, vô lượng A tăng kỳ kiếp, số nhiều lấy tâm nghĩ, miệng bàn cho xiết được, có Đức Phật, hiệu Tỳ Bà Thi Như Lai, Ứng Cúng, Chính Biến Tri, Minh Hành Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật Thế Tôn xuất đời, giáo hóa vơ lượng trăm ngàn vạn ức A tăng kỳ chúng sinh, khiến cho kiên cố đạo Vơ thượng Chính đẳng Chính giác Sau Phật diệt độ đời tượng pháp, có nước tên Ba La Nại, Vua nước Ba La Nại người thông minh nhân từ, thường dùng pháp trị quốc, khiến cho nhân dân không gặp phải oan uổng Vua cai trị làm chủ sáu mươi tiểu quốc, tám trăm tụ lạc Vua cái, nên Vua thường tự cúng dàng phụng vị thần như: Thần núi, thần cây, tất thần kỳ, trải qua mười hai năm, không biếng nhác, với hồi vọng mong cầu có người để nối dõi Vương nghiệp sau May thay! Bà đệ phu nhân liền có thai, đầu mười tháng sau, sinh hạ trai, hình tướng đoan chính, tốt đẹp lạ thường Sau sinh rồi, Vua liền truyền cho triệu tập quan đại thần, Vua tiểu quốc, để đến xem tướng đặt tên Thái tử Vì Thái tử, bẩm tính khơng hay giận tức, nên đặt tên Nhẫn Nhục Thái tử Nhẫn Nhục, tuổi khôn lớn, Thái tử hay ưa làm bố thí Thái tử người thơng minh nhân từ, chúng sinh Ngài có lịng từ bi bình đẳng Bấy Đại vương, có sáu vị đại thần, tính tình bạo, độc ác, gian dối nịnh hót, thường hay gây oan uổng cách vô nhân đạo, nhân dân chán ghét Sáu người đại thần này, tự biết hành động trái quấy, nên thường mang lịng tật đố, ốn ghét Thái tử Bấy Đại vương, lâm bệnh nặng, khổn não, tiều tụy, mạng sống khơng cịn Nhẫn Nhục Thái tử đến bảo quan đại thần rằng: -Vua cha bị bệnh nặng lắm, làm để chạy chữa cho Vua qua khỏi bệnh hoạn Các đại thần nghe rồi, sinh lòng giận tức, bảo Thái tử rằng: -Tính mạng Vua khơng đâu, có thuốc hay khơng thể qua khỏi được, nên biết, tính mạng nhà Vua khơng sống Thái tử nghe rồi, lòng sinh khổ não, ngất xỉu đất Bấy sáu người quan Đại thần, liền vào chỗ nhà vắng, bàn mưu tính kế rằng; “Thái tử Nhẫn Nhục, khơng tìm cách mà trừ khử đi, khơng sống cách yên ổn” Nghĩ mưu kế rồi, người Đại thần thứ nói: -Thái tử Nhẫn Nhục, theo tơi nhận thấy, khơng có mà hãm hại Một quan Đại thần khác lại nói: -Tơi có phương tiện, trừ khử dễ dàng Sau bọn Đại thần ấy, lập mưu, thiết kế xong xuôi, liền đến chỗ Thái tử, bảo Thái tử rằng: -Kẻ Hạ thần khắp sáu mươi tiểu quốc, tám trăm tụ lạc, tìm kiếm thứ cỏ thuốc, trọn không kiếm Thái tử hỏi rằng: -Những thứ cỏ thuốc mà Đại thần tìm kiếm đó, phải thứ nào? Đại thần tâu rằng: -Thái tử nên biết: Các thứ thuốc mà tơi tìm kiếm đó, mắt tủy người mà từ sinh chết, không tức giận bao giờ, tìm thuốc ấy, bảo tồn tính mạng cho nhà Vua được, cịn khơng tìm được, mạng sống Vua chẳng đuợc nữa, mà khắp nước không kiếm đâu người Thái tử nghe rồi, lòng sinh ưu não, sợ khơng biết có đủ đức tính khơng? Thái tử liền bảo với vị Đại thần rằng: -Thân ta có người chăng? Vì cớ sao? –Ta từ sinh nay, chưa có giận tức Đại thần tâu rằng: -Chỉ có Thái tử người mà thơi, việc khó Vì cớ sao? -Bởi q trọng thiên hạ, khơng q thân Thái tử bảo rằng: -Khơng phải Đại thần nói đâu, Vua cha ta qua khỏi trọng bệnh, ta có phải bỏ trăm ngàn thân nầy nữa, chưa phải khó, chi ngày nay, ta bỏ thân nhơ nhớp Đại thần tâu rằng: -Việc thế, xin Thái tử tùy ý định liệu 10 đâu, sao? -Nếu gái ta trở lại đây, mà không thấy ta, tất nhiên ta sinh buồn rầu khổ não Người Tiên đứng trông chờ mãi, trọn không thấy trở Bấy giờ, ơng sinh lịng hối hận nói rằng: -Thực lồi giống súc sinh có khác! Ta ni nấng từ hồi bé, khiến cho thành người, sinh lịng bội bạc, bỏ ta độc! Ơng liền vào hang, tụng trì thuật, nguyện cho người gái rằng: -Nếu Vua ăn bạc đãi với con, khơng cần phải bàn đến, Vua lấy lễ mà tiếp đãi khiến cho không toại nguyện Bấy Vua nước Ba La Nại, sau trở cung điện rồi, liền phong Lộc Nữ làm đệ phu nhân, gọi Lộc Mẫu phu nhân Các tiểu Quốc vương, bách quan quần thần, lại triều giá Vua thấy rồi, lịng sinh vui mừng Ít lâu sau, Lộc Mẫu mang thai Vua tự cung dưỡng cho phu nhân giường nằm, thức ăn uống, khơng thiếu thứ gì, lòng Vua mong đến kỳ khai hoa nở nhụy, sinh hoàng nam, để kế thừa quốc vị Nhưng tới ngày đầy tháng đủ, lại sinh hoa sen Vì lực nguyện người Tiên, nên khiến cho nhà Vua sinh giận tức, nói rằng: -Quả thực lồi súc sinh, sinh có khác! Vua liền thối chức phu nhân cịn bơng hoa sen, sai người đem liệng bỏ Sau vài ngày, Vua nước Ba La Nại, với quần thần vào hậu viên du ngoạn xem xét hát xướng, đấu voi, ngựa, với người lực sĩ, có người đệ lực sĩ, rún rẩy nhẩy nhót, chân dẫm đạp xuống đất, nên đất rúng 18 động, làm động ao hoa sen Bên ao hoa sen đó, có bảo khí lớn, phía bảo khí ấy, có hoa sen, mặt nước Hoa sen màu hồng, tỏa ánh sáng mầu nhiệm Vua coi thấy hoa sen rồi, lòng sinh vui mừng, hỏi quần thần rằng: -Hoa sen này, thực chưa có Vua liền sai Sứ giả xuống ao lấy Hoa có đủ năm trăm cánh, cánh hoa, có người đồng tử, mặt mày đoan chính, hình dáng tốt đẹp lạ thường Bấy Sứ giả, liền tâu với Vua rằng: -Hoa sen nầy thực chưa có vậy! Đại vương nên biết: Hoa sen có đủ năm trăm cánh, cánh hoa, lại có người đồng tử Vua nghe lời Sứ giả nói, lịng sinh kinh ngạc, dựng chân lơng, khen ngợi thể mà lại có thế, hỏi Sứ giả rằng: -Có chăng? Hoa sen phải Lộc Mẫu sinh chăng? Vua lại hỏi đồng tử, đồng nữ theo hầu: -Hoa sen trước Lộc Mẫu sinh đem bỏ chỗ nào? Đáp rằng: -Tâu Đại vương! Chính hoa sen ấy, lúc chơn bảo khí, bên bờ ao Vua biết rõ thực đó, hoa sen Lộc Mẫu phu nhân sinh Vua tự vào cung, hướng Lộc mẫu phu nhân, ăn năn tự trách, nói rằng: -Ta thực người ngu si, khơng có trí tuệ, chẳng phân biệt người hiền lương, nên làm oan uổng tàn ác, trái nghịch phu nhân! Vua tỏ bày ăn năn hối hận với phu nhân xong rồi, phu nhân lại phục hồi địa vị cũ đệ Phu nhân xưa 19 Vua vui mừng, cho triệu quan Đại thần, Vua nước nhỏ, Tướng sư người Bà la môn, tất hội họp Vua bồng năm trăm Thái tử, khiến Tướng sư, xem tướng cho Hồng tử Các Tướng sư đốn rằng: -Các Hồng tử người có phúc đức, gia, bốn bể hưởng cảnh bình thịnh trị, quỷ thần hộ vệ, xuất gia, đoạn phiền não, qua dòng dục, vượt bể sinh tử, chứng pháp Tam minh, Lục thông đủ bốn đạo Vua nghe lời Tướng sư nói đỗi vui mừng, liền truyền lệnh khắp nước, tuyển chọn năm trăm nhũ mẫu, để trông coi cho Hoàng tử Bấy Lộc Mẫu phu nhân tâu với Đại vương rằng: -Vua lo ngại, triệu nhũ mẫu nước làm gì, Vương cung có năm trăm phu nhân, phu nhân ấy, thấy thần thiếp sinh Hoàng nam, nên sinh lòng ghen ghét, Vua nên cho phu nhân Thái tử, để nuôi nấng, phu nhân Vua bảo phu nhân: -Năm trăm phu nhân, thường mang lòng ghen ghét, não hại Lộc Mẫu, Lộc Mẫu muốn ta đánh roi gậy, đuổi đi, hay xử tử để đền lại tội ác trước phu nhân, ta không trái ý phu nhân, phu nhân lại bỏ qua oán hận ấy, thực khó có sánh kịp! Lại mở ân huệ trời đất: Đem Thái tử cho phu nhân nuôi… Bấy năm trăm phu nhân lòng vui mừng: Lộc Mẫu phu nhân cho an ổn khoái lạc, lại cho Thái tử nữa! Bấy vô lượng trăm ngàn đại chúng nghe việc rồi, lịng sinh vui mừng, phát Vơ thượng đạo tâm 20 Bấy Đại vương bảo phu nhân rằng: -Thực chưa có vậy, ta khơng sánh kịp với phu nhân! Phu nhân nói: -Tham lam giận tức, ghen ghét, lấy nhẫn nhục để trừ gian ác, lấy hòa thuận để thắng oán thù Thần thiếp từ sinh nay, chưa tranh giành với ai, phu nhân, tự sinh não hại, ví có người ban đêm, coi thấy gốc cây, liền tưởng giặc, tưởng ác quỷ, nên lòng sinh kinh sợ, chạy tản mác bốn phương, trốn vào hang núi, vào nước, lửa, rừng rậm gai góc, bị tổn thương đến thân thể, nhân vọng tưởng, mà phải họa hại đến thế! Tất chúng sinh, lại thế: Tự sinh tự tử, tằm vương tơ, lại tự quấn lấy mình, thiêu thân tự gieo vào đèn lửa, mà xua đuổi chúng ta! Tất điều ác, từ vọng tưởng sinh ra, phu nhân lại thế, nên thần thiếp không muốn tranh tụng với người ngu si Năm trăm phu nhân, liền đến trước Lộc Mẫu phu nhân, ăn năn tự tạ, thờ phụng Lộc Mẫu, bậc thánh hiền, tình chị em, ni nấng Thái tử, khơng khác sinh Lúc năm trăm Thái tử, khơn lớn, mỗi Thái tử, sức địch ngàn người, nước lân bang gây phản nghịch không chịu tuân phục, tự Thái tử đến dẹp loạn mà khơng cần đến bốn binh Vì mà cõi nước bình, thiên thần vui mừng hộ vệ, mưa gió thuận hịa, nhân dân thịnh vượng Lúc ấy, năm trăm Thái tử, cưỡi đại danh tượng, du ngoạn nơi lâm dã, tự khối lạc vơ lượng, cha mẹ u dấu, khác mắt Bấy giờ, năm trăm Thái tử tuổi dần khôn lớn, nhân hôm ngồi chơi bên bờ ao hoa sen, coi thấy hình dung mình, ảnh đáy nước Lúc Thái tử bảo với 21 rằng: “Tất pháp chẳng khác trị huyễn thuật, hoa đốm khơng, cảnh tượng thấy giấc chiêm bao, bóng hình đáy nước, thể tính vốn khơng phải chân thực, lũ ngày lại thế, nhiên vào địa vị tôn sang hào quý, sống cảnh thâm cung hưởng thụ năm dục lạc, trẻ trung đẹp đẽ, rốt khơng thể giữ lâu, vạn vật có thành tất phải có hoại, người ta sinh phải chết, trẻ khỏe không bao lâu, mà già nua tới, ăn uống không tiết độ, tất nhiên bệnh hoạn phát sinh, sống lâu đến trăm tuổi, phải chết.” Các Thái tử lo buồn không vui, quên ăn uống, liền trở cung điện, thưa cha mẹ rằng: -Thưa cha mẹ! Thế giới khổ, khơng có đáng vui, xin cha mẹ cho chúng xuất gia Vua bảo Thái tử: -Sinh, lão, bệnh, tử, khơng tránh khỏi được, việc mà riêng phải sầu muộn Các Thái tử tâu với Vua cha rằng: -Sự sinh tử riêng phải chịu nhọc nhằn, mà khắp năm ngả chúng sinh phải chịu Vua biết khơng thể ngăn cản chí xuất gia Thái tử, nên Ngài lòng cho Thái tử xuất gia Mẫu hậu bảo Thái tử rằng: -Các xuất gia, nên bỏ ta xa, mà nên nơi hậu viên, mát mẻ, rừng tươi tốt, bốn việc cúng dàng không thiếu Lúc Thái tử, liền xuất gia, lời Mẫu hậu nơi hậu viên Sau xuất gia, mỗi Thái tử, chứng vị Phật Bích Chi, vị Thái tử thứ bốn trăm chín mươi 22 chín đạo Chứng đạo rồi, Thái tử liền đến trước cha mẹ, báo cho cha mẹ biết: Lợi ích xuất gia, chúng thành Lúc ấy, Tỳ khưu, thân tự thăng lên hư không, đằng đông ẩn đằng tây; ẩn đằng tây đằng dông; đằng nam ẩn đằng bắc; đằng bắc ẩn đằng nam; làm nhiều thân hình lớn, khắp đầy hư không, lại làm thân, thân lại làm vô lượng thân; thân nước, thân lửa Sau Thái tử cha mẹ, thứ thứ thần biến rồi, liền tự thiêu thân mà nhập Niết Bàn Lúc Lộc Mẫu phu nhân thâu nhặt thân cốt, xây bốn trăm chín mươi chín tháp hậu viên để cúng dàng Người út, qua chín mươi ngày sau, chứng vị Bích Chi Phật, cha mẹ, đại thần biến Hiện thần biến rồi, liền nhập Niết Bàn Bấy mẹ Thái Tử thu thập thân cốt, xây tháp cúng dàng Bấy Lộc Mẫu phu nhân, đốt thứ hương thơm quý, trổi thứ âm nhạc mầu nhiệm, hậu viên cúng dàng năm trăm tháp Phật Bích Chi Phu nhân trước tháp ấy, buồn rầu không vui, mà nói rằng: “Ta sinh năm trăm Thái tử, mà khơng có người nào, phát tâm Bồ Đề.” Phu nhân liền lập thệ nguyện: -Ta cúng dàng năm trăm Phật Bích Chi, gồm xây năm trăm tháp cúng dàng công đức, Xá lợi, xin hồi hướng cho khắp tất chúng sinh, khiến ta đời sau, sinh con, mà phát tâm Bồ Đề, xuất gia, chứng thiết trí, cịn sinh nhiều con, mà không phát tâm Bồ Đề Phật bảo với ngài A Nan rằng: 23 -Lộc Mẫu phu nhân lúc ấy, Ma Gia phu nhân Ma Gia phu nhân cúng dàng năm trăm Phật Bích Chi, tu vô lượng thiện nghiệp, ngày sinh thành thân Như Lai Khi Phật nói pháp ấy, có vơ lượng trăm ngàn người, trời, chứng sơ quả, tứ quả; có vơ lượng chúng sinh phát tâm Vơ thượng Chính đẳng Chính giác Bấy tôn giả A Nam bạch Phật rằng: -Lạy Đức Thế Tôn! Đức Ma Gia phu nhân đời khứ, làm hạnh nghiệp gì, mà phải sinh lồi súc sinh, làm thân Lộc Nữ? Phật bảo Ngài A Nam rằng: -Nghe cho kỹ, ta ơng, phân biệt giải nói nhân duyên hành nghiệp đời trước Đức Ma Gia phu nhân -Đời khứ lâu xa, vơ lượng a tăng kỳ kiếp, có Đức Phật đời, hiệu Tỳ Bà Thi, Như Lai, Ứng Cúng, Chánh Biến Tri, Minh Hành Túc, Thiện Thệ, Thế Gian Giải, Vô Thượng Sỹ, Điều Ngự Trượng Phu, Thiên Nhân Sư, Phật, Thế Tôn, đời giáo hóa, sau diệt độ, thời kỳ tượng pháp, lúc có nước nọ, gọi Ba La Nại, nước có Bà La Mơn, sinh hạ người gái Sau cha nàng chết, để lại nàng cho mẹ nàng ni nấng khơn lớn Nhà có vườn trái, nên mẹ nàng thường để nàng nhà để trơng coi, cịn bà kiếm ăn để ni mình, ni Ngày ngày theo thường lệ; bà đem thức ăn cho ăn Nhân bữa nọ, chậm trễ mẹ nàng, chưa kịp đem cho nàng, đói khát bách, nên nàng sinh tức giận nói rằng: -Mẹ ta ngày nay, khơng biết lẽ gì, mà khơng cho ta ăn, chẳng nhìn ngó đến ta, để ta này? Và phiền muộn, nên nàng nhắc nhắc lại đến ba lần vậy, lại cịn nói rằng: 24 -Mẹ ta ngày nay, khơng lồi súc sinh; ta thấy lồi súc sinh hươu, bị đói khát, lịng cịn chẳng nỡ rời bỏ mẹ ta! Nhưng thời gian không bao lâu, mẹ nàng đem thức ăn cho nàng ăn Đang lúc toan ăn uống, có vị Sa mơn Bích Chi Phật, từ phía Nam bay qua phía Bắc Lúc ấy, người gái Bà La Môn thấy vị Tỷ Khưu ấy, lòng sinh vui mừng, liền đứng dậy, chấp tay, cúi đầu làm lễ, trải tòa thỉnh mời Ngài ngồi, lại lấy hoa tươi tốt, giảm phần ăn mình, để cúng dàng vị Tỷ Khưu Vị Tỷ Khưu ăn xong rồi, lại người gái ấy, thuyết pháp dạy, kiến cho lợi ích, vui mừng Bấy giờ, người gái liền phát nguyện rằng: -Nguyện tơi đời sau, gặp gỡ bật hiền thánh, lễ bái, cúng dàng, khiến cho nhan sắc tốt đẹp, tơn vinh hịa q, dạo đến đâu, hoa sen mọc theo dấu chân Phật bảo tôn giả A Nan: -Người gái lúc giờ, sau Lộc Mẫu phu nhân, cúng dàng vị Phật Bích Chi bữa ăn, hoa mà năm trăm đời, hưởng phúc báo tôn vinh hào quý, y phục thức ăn uống, không thiếu thứ gì, tới đâu, lại có hoa sen mọc theo dấu chân đi, có nhân dun thế, mà gặp năm trăm vị Phật Bích Chi, lễ bái cúng dàng, lời nói ác, chẳng biết ân đức, hủy báng mẹ: Chẳng loài súc sinh, mà năm trăm kiếp, phải sinh làm loài hươu Phật bảo Ngài A Nan rằng: -Người ta sinh đời, họa từ miệng mà sinh ra, nên phải giữ gìn cửa miệng lửa mạnh, lửa mạnh có đốt cháy, đốt cháy đời này, lời nói ác đốt cháy, 25