(LUẬN văn THẠC sĩ) nồng độ apolipoprotein b huyết tương ở bệnh nhân mắc bệnh tim thiếu máu cục bộ điều trị tại bệnh viện trung ương thái nguyên​

QUAN

Bệnh tim thiếu máu cục bộ

1.1.1.Giải phẫu động mạch vành

Có hai động mạch vành chính là ĐMV phải và ĐMV trái, xuất phát từ gốc động mạch chủ qua các xoang Valsava Các xoang Valsava đóng vai trò quan trọng như một bình chứa, giúp duy trì cung lượng vành ổn định cho tim.

 ĐMV trái (có nguyên ủy xuất phát từ xoang Valsava trước trái)

Những nhánh vách thường xuyên xuyên vào vách liên thất, với số lượng và kích thước rất đa dạng Tuy nhiên, mỗi hệ thống đều có một nhánh lớn đầu tiên tách ra theo hướng thẳng góc, sau đó chia thành các nhánh nhỏ hơn.

Các nhánh chéo ở thành trước bên thường có từ 1 đến 3 nhánh Khoảng 80% trường hợp, động mạch liên thất trước kéo dài đến mỏm tim, trong khi 20% còn lại cho thấy động mạch liên thất sau của động mạch vành phải phát triển mạnh hơn.

Động mạch mũ là một cấu trúc quan trọng trong hệ tuần hoàn, chạy trong rãnh nhĩ thất và có vai trò thay đổi tùy thuộc vào sự ưu năng của động mạch vành phải Động mạch này cung cấp 2-3 nhánh máu cho thành bên của thất trái Trong một số trường hợp đặc biệt, động mạch liên thất trước và động mạch mũ có thể xuất phát từ hai thân riêng biệt ở động mạch chủ.

Động mạch vành phải bắt nguồn từ xoang Valsava trước phải, chạy trong rãnh nhĩ thất phải Nó cung cấp nhánh cho nhĩ (động mạch nút xoang) và thất phải (động mạch phễu), sau đó vòng ra bờ phải của tim, chia thành nhánh động mạch liên thất sau và nhánh quặt ngược thất trái Khi ưu năng trái, động mạch liên thất sau và nhánh quặt ngược thất trái đến từ động mạch mũ.

Hình 1.1 Hình minh họa hệ động mạch vành [21]

1.1.2 Bệnh tim thiếu máu cục bộ

1.1.2.1 Khái niệm và phân loại

Bệnh cơ tim thiếu máu cục bộ xảy ra khi mảng vữa xơ tích tụ ở thành động mạch vành (ĐMV), làm hẹp lòng ĐMV và giảm cung cấp máu cho cơ tim Khi mảng vữa xơ tiến triển mà không có triệu chứng lâm sàng, sự hẹp của ĐMV đến mức không đủ cung cấp máu sẽ dẫn đến các triệu chứng như cơn đau thắt ngực Ngoài ra, các biến chứng từ mảng vữa xơ nứt vỡ có thể gây tắc nghẽn lòng động mạch vành, dẫn đến nhồi máu cơ tim.

Trong hai thập niên gần đây, có nhiều cách phân loại bệnh Ở Việt Nam các tác giả chia bệnh ĐMV thành hai nhóm [19], [53]

- Bệnh ĐMV (Bệnh cơ tim thiếu máu cục bộ, suy vành) gồm:

Bệnh động mạch vành mạn ổn định (ĐTNÔĐ) là dạng phổ biến nhất trong các loại bệnh động mạch vành, chiếm hơn một nửa tổng số bệnh nhân mắc bệnh này.

+ Thiếu máu cơ tim cục bộ thể thầm lặng

- Hội chứng mạch vành cấp:

+ Nhồi máu cơ tim ST chênh lên

+ Nhồi máu cơ tim ST không chênh lên

* Sự phát triển của mảng xơ vữa

Bệnh lý ĐTNÔĐ liên quan đến sự phát triển của mảng vữa động mạch vành Các yếu tố nguy cơ góp phần hình thành và phát triển mảng vữa xơ động mạch vành bao gồm nhiều yếu tố khác nhau, tương tự như ở các động mạch khác.

- Loại YTNC không thay đổi được : tuổi cao, giới nam, tiền sử gia đình có người có biến cố tim mạch sớm

- Loại YTNC có thể thay đổi được: hút thuốc lá, béo phì, lười vận động, tăng huyết áp, rối loạn lipid máu, đái tháo đường…

Xơ vữa động mạch là một bệnh lý mạn tính, diễn ra sớm và rộng khắp, đặc trưng bởi sự tích lũy mỡ và xơ tại nội mạc các động mạch lớn và trung bình Quá trình hình thành mảng vữa xơ diễn ra theo thời gian và có thể chia thành ba giai đoạn: giai đoạn bắt đầu, giai đoạn ổn định hoặc tiến triển từ từ, và giai đoạn biến chứng Trong giai đoạn biến chứng, có thể xảy ra nhiều tình trạng như chảy máu trong mảng xơ vữa, bóc tách thành động mạch, phình động mạch, nứt, vỡ, dẫn đến hình thành huyết khối, có thể tắc hoặc không tắc.

Bệnh mạch vành ổn định mạn tính thường liên quan đến mảng vữa xơ có lớp vỏ dày và ổn định, với ít phản ứng viêm và các yếu tố bất ổn so với mảng vữa xơ không ổn định.

Khi mảng xơ vữa gây hẹp từ 40-70% đường kính lòng mạch, đa số bệnh nhân thường không có triệu chứng Tuy nhiên, một số trường hợp có thể phát hiện giảm dự trữ dòng chảy mạch vành (FFR) Ngược lại, khi mảng xơ vữa lớn gây hẹp trên 70%, bệnh nhân thường xuất hiện triệu chứng lâm sàng như đau ngực khi gắng sức.

1.1.2.3 Chẩn đoán bệnh tim thiếu máu cục bộ [14], [16], [20]

Cơn đau thắt ngực cần được hỏi bệnh một cách tỉ mỉ và theo quy trình chặt chẽ, nhằm khai thác các đặc điểm của từng cơn đau Cần chú ý đến 6 yếu tố quan trọng: tính chất cơn đau, vị trí xảy ra, hướng lan tỏa, độ dài thời gian, cũng như hoàn cảnh gây ra hoặc làm giảm cơn đau.

- Vị trí đau: là một vùng và không phải là một điểm, thường xuất hiện ở phía sau xương ức

Đau có thể lan tỏa từ nhiều vị trí khác nhau, thường gặp nhất là từ vùng ngực lên cổ, vai, dưới hàm và thượng vị Đặc biệt, cơn đau thường lan lên vai trái và tiếp tục di chuyển xuống mặt trong cánh tay trái, có thể kéo dài đến các ngón 4 và 5.

Triệu chứng này thường xuất hiện trong các tình huống như gắng sức, cảm xúc mạnh, tiếp xúc với lạnh, sau khi ăn no hoặc khi hút thuốc lá Ngoài ra, nó cũng có thể xảy ra vào ban đêm, khi thay đổi tư thế, và đôi khi đi kèm với cơn nhịp nhanh.

Hầu hết các bệnh nhân mô tả cơn đau thắt ngực (CĐTN) với cảm giác thắt lại, nghẹt, rát, và nặng nề ở vùng ngực, đôi khi kèm theo cảm giác ê buốt Ngoài ra, một số bệnh nhân còn gặp phải khó thở, mệt mỏi, đau đầu, buồn nôn và ra mồ hôi.

Rối loạn lipid máu và cơ chế gây xơ vữa động mạch

1.2.1 Các dạng vận chuyển lipid trong máu (Lipoprotein) Ở trong máu, các lipid không tan được trong nước vì vậy phải kết hợp với protein nhờ liên kết Vander-Walls để tạo thành lipoprotein vận chuyển đến các mô Lipoprotein là những phân tử hình cầu bao gồm phần lõi không phân cực là triglyceride và cholesterol este hóa, phần vỏ bao quanh là phospholipid, cholesterol và apolipoprotein [7] Phần vỏ đảm bảo tính tan của lipoprotein trong huyết tương, vận chuyển các lipid không tan Mỗi loại phân tử lipoprotein chứa một hoặc nhiều apolipoprotein Các apo tạo sự ổn định cấu trúc cho lipoprotein, tạo cầu nối cho các thụ thể tế bào, các thụ thể này quyết định chuyển hóa của một phần tử lipoprotein hoặc chúng hoạt động như các đồng yếu tố của các enzyme trong quá trình chuyển hóa lipoprotein liên quan đến apolipoprotein [8]

Dựa vào cấu trúc acid amin, phân tử lượng và các chức năng, các apolipoprotein được chia thành nhiều nhóm và được đặt tên theo chữ cái Latinh

A, B, C, D, E… Trong mỗi nhóm lại được xếp thành các dưới nhóm nếu có sự thay đổi cấu trúc bậc 1, ví dụ nhóm A gồm AI, AII, nhóm B gồm B48, B100, nhóm C gồm C1,C2,C4 và nhóm E gồm E1, E2, E4 Apoprotein có nhiều chức năng quan trọng Chức năng cấu trúc như apo B đối với VLDL và LDL, chức năng nhận biết như các apo B, E với các cảm thụ đặc hiệu có trong các tế bào, chức năng hoạt hóa học ức chế hoạt động của một số men Apoprotein AI có nhiều trong HDL, là đồng yéu tố cần thiết để hoạt hóa men lexitin-cholesterol- axyl-transferaza (LCAT) để este-hóa cholesterol, có nhiệm vụ thu nhận cholesterol từ màng các tế bào Apoprotein AII tham gia cấu trúc HDL Apoprotein B100 chiếm 90% các apo của LDL, tham gia vào cấu trúc VLDL và LDL và cần thiết cho gan tổng hợp LDL Brown và Goldsterin (giải thưởng Nobel, 1985), đã phát hiện ra các cảm thụ đặc hiệu cho các apoprotein B và E ở màng tế bào, các cảm thụ này đã giúp cho LDL mang các apoprotein đó vào được trong tế bào [37] Apoprotein AI có nhiệm vụ hoạt hóa LCAT, apoprotein CII hoạt hóa men LDL để thủy phân triglyxerit của chylomicrol và VLDL Apoprotein CIII lại ức chế men LPL đó Apoprotein E có dưới 3 đồng hình: E2, E3, E4 dẫn đến 6 phenotip, sự thu hút của cảm thụ đặc hiệu cho apoprotein

Dạng E2 của lipoprotein có tốc độ thoái biến chậm nhất, dẫn đến sự giảm thiểu tốc độ thoái hóa các IDL của VLDL Khi phenotip là E2-E2, điều này sẽ làm gia tăng nồng độ IDL trong máu.

- Chylomicron: tế bào niêm mạc ruột tạo từ lipides thức ăn, mang nhiều triglycerides ngoại lại đổ vào mạch dưỡng chấp

- VLDL (very low density lipoprotein) do gan, một phần nhỏ do ruột tổng hợp, mang nhiều triglycerid nội sinh

- IDL (intermediary density lipoprotein) là các chất do còn lại sau chuyển hoá VLDL

- LDL (low density lipoprotein) do chuyển hoá từ VLDL và IDL, mang nhiều cholesterol và apo B100 Nhiệm vụ vận chuyển cholesterol đến các tổ chức

- HDL (high density lipoprotein) mang apo AI, vận chuyển cholesterol dư thừa từ các tổ chức về gan

Có 3 type LDL I, LDL II, LDL III:

- LDL III kích thước nhỏ, đặc dễ chui vào lớp dưới nội mạc được đại thực bào, tế bào cơ trơn thu nhận trở thành tế bào bọt

Berg (1963) đã phát hiện lipoprotein (a) do gan tổng hợp, chứa nhiều cholesterol, apo A và B100 LDL thâm nhập vào tế bào thông qua các thụ thể apo B100 trên màng tế bào gan Khi LDL vào các endosome, thụ thể sẽ tách ra và quay lại màng tế bào, trong khi phần còn lại được chuyển đến lysosome, nơi apo B100 được chuyển hóa thành acid amin Quá trình này tách rời liên kết este, tạo ra cholesterol tự do phục vụ cho nhu cầu tế bào, đặc biệt là trong cấu trúc màng và sản xuất hormone sinh dục, thượng thận, và acid mật Khi cholesterol tự do dư thừa, enzyme HMG-CoA reductase bị ức chế, làm giảm sinh tổng hợp cholesterol, trong khi enzyme ACAT (Acyl-Coenzym-A-Cholesterintransferase) được kích hoạt để chuyển cholesterol tự do thành cholesterol este không độc Đồng thời, tổng hợp thụ thể apo B100 cũng bị ngừng do ức chế quá trình sao chép gen thành ARN thông tin.

1.2.2 Phân loại các rối loạn lipid máu a) Phân loại theo Fredrickson [32]:

Từ năm 1965, Fredrickson đã phân loại rối loạn lipid máu thành 5 loại, trong đó loại II được chia thành hai loại nhỏ là IIa và IIb Bảng phân loại này sau đó đã trở thành tiêu chuẩn quốc tế.

Theo Turpin, hầu hết các trường hợp rối loạn lipoprotein máu đều thuộc ba loại chính: IIa, IIb và IV Đồng thời, 99% các trường hợp vữa xơ động mạch cũng nằm trong các loại IIa, IIb, III và IV.

Bảng 1.2: Phân loại các rối loạn lipid máu [20] b) Theo phân loại của Gennes:

Trên lâm sàng de Gennes đề nghị một bảng phân loại đơn giản hơn dựa trên các thông số chính là cholesterol và triglycerid

- Tăng cholesterol máu đơn thuần

- Tăng triglycerid máu đơn thuần

- Tăng lipid máu hỗn hợp (cả cholesterol và triglycerid)

Hiện nay, nhiều labo sinh hóa tại các bệnh viện ở Việt Nam đã áp dụng thiết bị hiện đại để xét nghiệm cholesterol (CT), triglycerid (TG) và HDL-C, từ đó sử dụng công thức Friedwald để tính toán LDL-C một cách thường quy.

LDL-C (mmol/l) = CT- (HDL-C) – (TG/2,2) hoặc LDL-C (mg/dl) = CT-(HDL-C) – (TG/5)

Khi triglycerides (TG) dưới 4,6 mmol/l hoặc 400 mg/dl, một số cơ sở y tế còn đo lường apoprotein A1 và B Nhờ đó, ngoài việc phân loại chính theo De Gennes, các bác sĩ có thể nhận biết sự thay đổi của HDL, LDL và các apoprotein liên quan.

Trên thực tế lâm sàng, rối loạn lipid máu được xác định khi có tăng cholesterol toàn phần, tăng TG, tăng LDL-C, giảm HDL-C, giảm apoprotein A1, tăng apoprotein B

Vữa xơ động mạch (atherosclerosis) là thuật ngữ có nguồn gốc từ tiếng Hy Lạp, trong đó "athero" nghĩa là cháo hồ, phản ánh vùng lõi hoại tử ở phần nên của mảng vữa xơ, và "sclerosis" có nghĩa là cứng, chai, chỉ phần vỏ xơ phía bờ trong lòng của mảng vữa.

Vữa xơ động mạch là một bệnh lý toàn thân, đặc trưng bởi hai loại tổn thương chính: mảng vữa xơ giàu cholesterol và tổ chức xơ Những tổn thương này xảy ra ở nội mạc và một phần trung mạc, dẫn đến hẹp lòng động mạch và cản trở dòng máu nuôi dưỡng cơ thể Mảng vữa xơ có thể hình thành từ khi còn trẻ, phát triển dần dần và chỉ được phát hiện rõ ràng khi động mạch bị hẹp nghiêm trọng hoặc tắc nghẽn.

Tổn thương đầu tiên của vữa xơ động mạch (VXĐM) là vạch lipid, biểu hiện bằng những vạch màu vàng nhạt, hơi gồ trên bề mặt nội mạc do tích tụ lipid, chủ yếu là cholesterol este trong các tế bào bọt và dọc theo các sợi collagen, sợi đàn hồi Mảng vữa xơ động mạch có màu vàng xẫm, dày lên trên nội mạc và một phần trung mạc Về vi thể, trong mảng VXĐM, lớp nội mạc bong ra từng đoạn, có nhiều tế bào bọt riêng lẻ hoặc tập trung, với những khu vực đã hoại tử khiến lipid trong tế bào đổ ra ngoài Ngoài ra, còn có các phức hợp glucid, mỡ và dẫn chất, tổ chức liên kết phát triển tại chỗ và mạch máu tân tạo hình thành Mảng vữa xơ có thể bị loét, hoại tử và chảy máu.

Sinh lý bệnh học của vữa xơ động mạch [20], [24]

Cơ chế sinh bệnh liên quan đến tổn thương tế bào nội mạc thành động mạch, dẫn đến mất chức năng bảo vệ mạch máu do các yếu tố như tăng huyết áp, hút thuốc lá, hóa chất, rối loạn lipid máu, nhiễm khuẩn và virus Khi nội mạc bị bộc lộ, tiểu cầu tập trung và giải phóng yếu tố tăng trưởng, trong khi các tế bào như monocyt và đại thực bào cũng tiết ra yếu tố tăng trưởng khác Tế bào cơ trơn bị kích thích di chuyển vào lớp nội mạc và tăng sinh, tạo điều kiện hình thành mảng xơ vữa do tăng LDL máu LDL dễ bị oxy hóa và thâm nhập vào lớp dưới nội mạc, nơi các tế bào monocyte chuyển hóa thành đại thực bào, tham gia vào quá trình oxy hóa LDL, tạo ra các tế bào bọt Khi quá tải cholesterol, các tế bào này sẽ đổ cholesterol ra ngoài, hình thành các vạch lipid Tăng LDL còn gây độc cho tế bào nội mạc, làm tổn thương và giảm khả năng hồi phục, dẫn đến sự mất ổn định của mảng xơ vữa, tạo điều kiện cho tiểu cầu kết tập và hình thành huyết khối, gây hẹp lòng mạch.

Hình 1.4 Xơ vữa động mạch [7]

Tổng quan về apolipoprotein B

Apoprotein B là apolipoprotein chủ yếu, không thể thiếu trong các lipoprotein giàu cholesterol và triglyceride như chylomicron, VLDL, IDL và LDL Nó đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành và bài tiết các lipoprotein này, đồng thời điều chỉnh quá trình vận chuyển lipid từ gan và ruột đến các mô ngoại vi Gen mã hóa cho apo B nằm trên nhánh ngắn của nhiễm sắc thể 2 và bao gồm 29 exon.

Apolipoprotein B là một glycoprotein amphipathic lớn Cấu trúc của apo

Apolipoprotein B có cấu trúc N-terminal hình cầu cùng với hai vùng β-sheets và hai vùng xoắn ốc amphipathic Các xoắn ốc amphipathic đóng vai trò quan trọng trong việc gắn kết và hòa tan lipid trong dòng tuần hoàn, làm cho chúng trở thành cấu trúc phổ biến trong hầu hết các apolipoprotein.

B có 2 dạng là apo B100 và apo B48

Cấu trúc N-terminal đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành VLDL, vì nó tương tác với protein chuyển triglyceride vi thể, xúc tác quá trình chuyển lipid đến apo B trong quá trình hình thành lipoprotein Phần βsheets amphipathic có chiều rộng khoảng 30A tạo thành cấu trúc mang lipid, điều này làm nổi bật sự khác biệt của apo B so với các apo khác Ngoài ra, giữa hai vùng βsheets amphipathic còn có vùng xoắn ốc amphipathic, đặc trưng cho các apo khác.

Nghiên cứu cấu trúc apo B gặp khó khăn do tính không tan trong nước và kích thước lớn, cùng với sự nhạy cảm của nó đối với các phương pháp phân hủy protein bằng enzyme oxy hóa hoặc sản phẩm lipid bị oxy hóa.

Vào năm 1984, cấu trúc apo B được phát hiện một phần nhỏ, và đến năm 1985, các nhóm nghiên cứu độc lập đã phát hiện apo B mRNA ở chuột, mở ra hướng tìm kiếm trình tự acid amin của apo B100 Protter đã giải mã trình tự phần N-terminal tương ứng với vùng B26 của apo B100, trong khi Carlsson đã hoàn thiện 74% còn lại Apo B mRNA có tổng cộng 13,689 base, mã hóa cho protein gồm 4,536 acid amin.

Apolipoprotein B (Apo B) được tổng hợp tại gan với trọng lượng phân tử khoảng 550 kDa Phân tử Apo B100 được hình thành trong khoảng thời gian 10-14 phút và được bài tiết sau khoảng 30 phút, với 1/3 quá trình diễn ra qua lưới nội sinh chất và 2/3 qua thể Golgi Việc sử dụng kháng thể đơn dòng chống lại các epitop của Apo B có thể giúp xác định cấu trúc chung của vùng gắn receptor LDL Vùng gắn của Apo B đến receptor LDL nằm trong khoảng amino acid từ 2835 đến 4189, xuất hiện trên bề mặt có nước của phân tử.

Apo B100, với vị trí N terminal ở đầu, là thành phần chính trong các lipoprotein như chylomicrons, VLDL, IDL, LDL và LP Kích thước của lipoprotein chứa apo B, bao gồm VLDL, IDL và LDL, ảnh hưởng đến hình dạng của apo B và khả năng gắn kết của nó với thụ thể LDL Khoảng 90% apo B tồn tại dưới dạng LDL, nhờ vào thời gian sống dài hơn so với VLDL (3-4 ngày so với 3-4 giờ) Apo B100 nằm trên bề mặt các tiểu phân LP và có mối liên kết chặt chẽ với nhân lipid, điều này có thể giải thích lý do không có sự trao đổi apo B giữa các lipoprotein.

Apo B48 là một dạng rút gọn của apo B100, chiếm 48% trọng lượng phân tử của apo B100, với 2152 acid amin và chiều dài chỉ bằng một nửa apo B Được tổng hợp chủ yếu bởi ruột non, apo B48 tạo phức với triglyceride và cholesterol từ thức ăn Nó được phát hiện đầu tiên trong chylomicrons và chylomicron tàn dư, có cấu trúc tương tự như một nửa đầu N của Apo B100, nhưng thiếu vùng gắn receptor LDL ở đầu C, do đó không được nhận diện bởi LDL receptor Sau khi hầu hết lipid từ chylomicron được hấp thụ, apo B48 trở về gan như một phần của chylomicron tàn dư và sau đó được ẩm bào và thoái hóa.

Apo B là protein cần thiết cho việc hình thành VLDL trong gan và chylomicron Sự kết nối của các lipoprotein này diễn ra trong quá trình bài tiết của tế bào, đóng vai trò quan trọng trong việc vận chuyển lipid trong cơ thể.

Vùng bề mặt tế bào có khả năng bài tiết, như apo B, được tổng hợp trên ribosomes gắn với lưới nội sinh chất Trong quá trình hình thành, polypeptide mới sẽ di chuyển qua kênh từ ribosom đến khoang bên trong mà không tiếp xúc với cytosol, cho phép chuỗi đầu tiên của protein kích thích bài tiết tiếp cận khoang nội sinh chất.

Apolipoprotein B là một loại apolipoprotein quan trọng có mặt trong chylomicrons, VLDL, IDL và LDL, đóng vai trò chủ yếu trong việc vận chuyển lipid ưa nước như cholesterol và triglyceride đến các tế bào ngoại biên Apo B được nhận diện bởi thụ thể B- giúp điều chỉnh quá trình chuyển hóa lipid trong cơ thể.

Apo B có mặt trên màng tế bào ngoại biên và tế bào gan, gắn với thụ thể để giữ lại tiểu phân LDL và đưa vào trong tế bào, nơi chúng bị thoái hóa Đặc điểm di truyền của apo B có thể ảnh hưởng đến ái lực của nó với thụ thể B-E, dẫn đến sự khác biệt trong tỷ lệ thoái hóa LDL Những thụ thể này đóng vai trò quan trọng trong việc hấp thu cholesterol vào tế bào Trong khi đó, Apo B48 được sản xuất trong ruột và là một phần cấu trúc của Chylomicrons, lipoprotein lớn chịu trách nhiệm vận chuyển lipid đến gan.

Apo B và sự phát triển của xơ vữa động mạch

Quá trình xơ vữa động mạch phát triển do sự tương tác phức tạp của chuyển hóa trong tế bào, với rối loạn chuyển hóa lipoprotein là yếu tố cốt lõi Nghiên cứu gần đây cho thấy apolipoprotein apo B và apo A1 có khả năng dự đoán nguy cơ bệnh động mạch vành tốt hơn Để hiểu tại sao apolipoprotein lại có thể dự đoán nguy cơ tim mạch, cần xem xét chuyển hóa lipoprotein Apolipoprotein B100 (apoB) là thành phần protein chính của VLDL, IDL và LDL, với mỗi loại chứa một phân tử apo B, do đó mức apo B phản ánh tổng số lipoprotein có khả năng gây xơ vữa VLDL vận chuyển triglyceride từ gan đến huyết tương, nơi chúng được chuyển hóa thành IDL nhờ hoạt động của lipoprotein lipase.

IDL được phân hủy bởi lipase tại gan, chuyển hóa thành LDL Apo B là yếu tố cần thiết cho việc hấp thu và phân hủy LDL ở gan cũng như mô ngoại vi, thông qua sự tương tác đặc hiệu với LDL receptor Do đó, Apo B đóng vai trò quan trọng trong việc tương tác của LDL với mô động mạch LDL receptor có khả năng loại bỏ beta-lipoproteins khỏi huyết tương bằng cách nhận diện và gắn kết với đoạn apo B100 trên bề mặt.

Nhiều nghiên cứu cho thấy apo B dự đoán nguy cơ bệnh động mạch vành tốt hơn LDL, và có thể tăng lên dù nồng độ LDL bình thường hoặc thấp Quá trình tổn thương xơ vữa mạch bắt nguồn từ apo B bị giữ lại trong thành mạch, dẫn đến sự giảm của phân tử apo B và cholesterol bị giữ lại bởi đại thực bào Điều này kích hoạt một phản ứng viêm và hình thành phức hợp tổn thương xơ vữa, cuối cùng biểu hiện lâm sàng Do đó, việc đo apo B không chỉ là xác định yếu tố nguy cơ như LDL-C hay non-HDL-C, mà còn phản ánh nguyên nhân gây ra quá trình xơ vữa mạch.

Sự bài tiết VLDL1 có mối liên hệ chặt chẽ với đề kháng insulin, ảnh hưởng gián tiếp đến tình trạng ứ đọng mỡ trong bệnh lý này VLDL tác động đến mức độ LDL và HDL, do đó, việc tăng bài tiết VLDL cùng với sự kết hợp của cholesterol ester chuyển thành protein (CETP) và lipase tại gan dẫn đến sự hình thành LDL nhỏ đông đặc (sdLDL) và làm giảm mức HDL.

VLDL có độ thanh thải từ huyết tương thấp hơn LDL lớn, nhưng lại gắn chặt hơn với protein thành động mạch, dẫn đến việc VLDL1 thúc đẩy hình thành mảng vữa xơ Vai trò của apo B trong quá trình này là rất quan trọng.

Ba giả thuyết chính được đưa ra để giải thích quá trình xơ vữa động mạch, bao gồm thuyết đáp ứng với chấn thương, thuyết oxy hóa và thuyết đáp ứng để duy trì Thuyết đáp ứng với chấn thương nhấn mạnh vai trò của lipoprotein chứa apo B, cho rằng tổn thương lớp nội mô và cơ trơn là sự kiện khởi đầu cho quá trình xơ vữa Thuyết oxy hóa tập trung vào sự thay đổi oxy hóa của LDL, dẫn đến việc lắng đọng mỡ và sự tham gia của đại thực bào cùng các tế bào viêm khác tại vùng tổn thương Năm 1995, William và Tabas phát triển thuyết đáp ứng để duy trì, chỉ ra rằng lipoprotein có thể phản ứng với thành động mạch, và quá trình đầu tiên của xơ vữa là sự tích lũy LDL và các lipoprotein gây xơ vữa khác Những lipoprotein này có thể gây ra các đặc điểm bệnh lý sớm như oxy hóa lipoprotein, di chuyển monocyte vào thành động mạch, hình thành tế bào bọt, sản xuất cytokine và phát triển tế bào cơ trơn.

Hình 1.6 Cơ chế gây xơ vữa động mạch của apo B [7].

Các nghiên cứu về apo b ở bệnh nhân mắc bệnh tim thiếu máu cục bộ

Theo nghiên cứu của Navid Reza Mashayekhi và cộng sự năm 2013 trên

Trong một nghiên cứu với 271 bệnh nhân nghi ngờ bệnh động mạch vành, sau khi thực hiện chụp động mạch vành, có 160 bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh, trong khi 111 bệnh nhân không có bệnh Nồng độ apo B ở nhóm bệnh nhân có bệnh động mạch vành là 110,019 mg/dL, so với 109,695 mg/dL ở nhóm chứng, với p = 0.023 Diện tích dưới đường cong (AUC) là 58.5, với giá trị cắt (cut off) là 89.5 mg/dL, cho thấy độ nhạy là 59,3% và độ đặc hiệu là 59,4%.

Nghiên cứu của Rasouli và cộng sự trên 264 bệnh nhân bệnh động

Chống xơ vữa đông mạch mạch vành và nhóm chứng, kết quả apo B 136 ± 0,31 mg/dL so với 119 ± 0,24 mg/dLvới p< 0,0001 [42]

Nghiên cứu của Khadem-Ansari MH và cộng sự trên 106 bệnh nhân bệnh động mạch vành và 100 bệnh nhân nhóm chứng Kết quả nồng độ apo

Nồng độ cholesterol ở nhóm bệnh nhân là 130.6 ± 14.9 mg/dL, trong khi nhóm chứng là 92.1 ± 7.2 mg/dL, với p < 0.05 Mức cholesterol cao nhất được ghi nhận ở bệnh nhân có ba động mạch bị tổn thương, đạt 143.4 ± 8.7 mg/dL Đối với bệnh nhân có hai động mạch, một động mạch và hẹp tối thiểu, nồng độ cholesterol lần lượt là 132.0 ± 6.2 mg/dL, 120 ± 6.2 mg/dL và 104.2 ± 6.8 mg/dL.

Nghiên cứu năm 2015 của Li-Feng HONG và cộng sự đã chỉ ra rằng nồng độ apo B ở bệnh nhân tổn thương động mạch vành nặng (thang điểm Giensini > 28) là 110 ± 30 mg/dL, cao hơn so với bệnh nhân tổn thương nhẹ và trung bình (thang điểm Giensini < 28) với nồng độ 100 ± 3 mg/dL, đạt giá trị p < 0,05.

Nghiên cứu của Mohmed Ashmaig và cộng sự năm 2011 trên 140 bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành (ĐMV) và 80 bệnh nhân nhóm chứng cho thấy nồng độ apo B ở nhóm bệnh nhân ĐMV là 105,33 ± 29,22 mg/dL, trong khi ở nhóm chứng là 94,56 ± 24,35 mg/dL, với p < 0,003.

Nghiên cứu của bác sĩ Nguyễn Thị Bình Minh (2015) đã chỉ ra rằng nồng độ APO B huyết thanh ở bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành mạn cao hơn so với nhóm không mắc bệnh Cụ thể, nồng độ Apo B trung bình ở nhóm bệnh nhân là 107,4 ± 23,9 mg/dL, trong khi ở nhóm chứng chỉ là 78,6 ± 10,8 mg/dL, với p< 0,05 Ngoài ra, diện tích dưới đường cong ROC đạt 0.773 (p< 0.001), cho thấy độ nhạy 77,8% và độ đặc hiệu 66,7%.

CHƯƠNG 2 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

ĐỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU

Đối tượng nghiên cứu

Gồm 70 bệnh nhân được điều trị nội trú tạo khoa nội Tim mạch Bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên

2.1.1.Tiêu chuẩn lựa chọn bệnh nhân

- Bệnh nhân được chẩn đoán xác định là bệnh tim thiếu máu cục bộ Theo hội Tim mạch Việt Nam gồm những tiêu chuẩn sau:

+ Bệnh nhân vào viện với CĐTN điển hình hoặc không điển hình theo AHA/ACC

+ Những bệnh nhân có YTNC: THA, RLLM, hút thuốc lá, thừa cân, đái tháo đường, tuổi cao

+ Điện tim có hình ảnh thiếu máu cơ tim hoặc nghi ngờ thiếu máu cơ tim, siêu âm tim có rối loạn vận động thành tim

+ Kết quả chụp ĐMV có hẹp lòng ĐMV

- Bệnh nhân đồng ý tham gia nghiên cứu

+ Dị tật bẩm sinh ĐMV (lỗ rò ĐMV, ĐMV trái bắt nguồn từ ĐMV phải) + Do thuyên tắc ĐMV (cục máu đông, khí, mảng sùi )

+ Các bệnh hệ thống làm viêm động mạch (bệnh Kawasaki, Takayasu, lupus ban đỏ hệ thống)

+ Tổn thương ĐMV do xạ trị

+ Chấn thương hoặc tai biến mạch máu não dưới 3 tháng

+ Các bệnh kèm theo như viêm khớp, nhiễm trùng cấp tính, hoặc kín đáo + Bệnh nhân sốt hoặc nghi ngờ mắc các bệnh ngoại khoa kết hợp

+ Bệnh nhân đang dùng thuốc giảm mỡ máu trước đó 3 tháng (statin, fibrate và niconitic acids)

+ Bệnh nhân không đồng ý tham gia nghiên cứu.

Địa điểm nghiên cứu

Nghiên cứu được tiến hành tại khoa tim mạch Bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên.

Thời gian nghiên cứu

Chúng tôi đã thu thập bệnh án nghiên cứu của bệnh nhân mắc bệnh tim thiếu máu cục bộ, đáp ứng các tiêu chuẩn lựa chọn, đang được điều trị tại khoa nội.

Tim mạch Bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên trong thời gian từ tháng 3 năm

Phương pháp nghiên cứu

Thiết kế nghiên cứu mô tả cắt ngang, so sánh với nhóm chứng

- Kỹ thuật chọn mẫu thuận tiện

- Chúng tôi tiến hành thu thập số liệu về tiền sử bệnh tật, thăm khám lâm sàng theo bệnh án nghiên cứu

- Bệnh nhân được làm các xét nghiệm:

+ Hóa sinh cơ bản: glucose máu, acid uric, ure, creatinin, SGOT, SGPT

+ Các xét nghiệm lipid máu (cholesterol, triglycerid, LDL-C, HDL-C) + Xét nghiệm apo B

- Thăm dò chức năng: Điện tim, siêu âm tim

 Địa điểm thực hiện xét nghiệm: Bệnh viện E

 Phương pháp định lượng: Định lượng nồng độ apo B bằng phương pháp miễn dịch đo độ đục trên máy AU 480 của Beckman Coulter

Xét nghiệm apo B dựa trên nguyên lý phản ứng giữa mẫu thử và chất đệm R1 cùng dung dịch kháng huyết thanh R2 Trong quá trình này, apo B trong mẫu sẽ tương tác với kháng thể kháng apo B người, tạo thành phức hợp không hòa tan Nồng độ apo B được xác định thông qua việc đo độ đục tại bước sóng 340nm, so sánh với chuẩn để tính toán kết quả.

 Đơn vị tính mg/dL

 Giá trị bình thường (theo Beckman Coulter 1 và 2)

 Phương pháp định lượng apo B

Trong các phương pháp xét nghiệm, việc đo độ đục miễn dịch là chủ yếu, cho phép xác định cả apo B100 và apo B48 Ở mẫu máu nhịn ăn, hơn 96% apo B trong huyết tương là apo B100, chủ yếu liên quan đến LDL Do đó, việc đo nồng độ apo B huyết tương rất cần thiết để ước tính nồng độ LDL-apo B hoặc số lượng phân tử LDL Nhiều nghiên cứu cho thấy nồng độ apo B cao hơn hoặc tương ứng với LDL có ý nghĩa trong việc đánh giá nguy cơ bệnh động mạch vành Hơn nữa, việc đo trực tiếp nồng độ apo B của các hạt xơ vữa được cho là có giá trị hơn so với đo nồng độ cholesterol trong các hạt (non HDL-C).

2.4.5 Phương pháp chụp động mạch vành chọn lọc

Tại phòng thăm dò huyết động và can thiệp tim mạch thuộc Bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên

- Kỹ thuật chụp động mạch vành chọn lọc

Bệnh nhân được chuẩn bị và tiến hành chụp động mạch vành tại Bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên dưới sự thực hiện của các bác sĩ khoa nội Tim mạch Quy trình này bao gồm việc đánh giá mức độ hẹp của động mạch bằng phần mềm QCA (Quantitative Coronary Angiography).

- Đánh giá kết quả chụp động mạch vành: Theo hướng dẫn của ACC/AHA năm1988 [56], [57]

 Vị trí giải phẫu ĐMV bị tổn thương (LM, LAD, LCx, RCA)

Mức độ hẹp của động mạch vành (ĐMV) được đánh giá bằng cách so sánh đường kính chỗ hẹp (Ds) với đường kính đoạn mạch bình thường (Dn) Các máy chụp mạch hiện đại hiện nay được trang bị phần mềm tính toán, giúp cung cấp kết quả chính xác về mức độ hẹp của mạch.

 Đánh giá mức độ hẹp [56]

Theo cách đánh giá của Trường môn Tim mạch Mỹ năm 1988

- 0 : ĐMV bình thường 3 : hẹp vừa 50% - 75%

- 1 : thành ĐMV không đều 4 : hẹp khít > 75% -95%

- 2 : hẹp nhẹ < 50% 5 : tắc hoàn toàn

 Đánh giá bệnh nhân có bệnh một ĐMV, bệnh nhiều nhánh ĐMV

Bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành đơn (ĐMV) khi có hẹp ≥ 50% ở một trong ba nhánh chính (động mạch liên thất trước, ĐMV phải, động mạch mũ), trong khi hai nhánh còn lại có thể bình thường hoặc hẹp không đáng kể (hẹp < 50%) Ngược lại, bệnh nhân được chẩn đoán bệnh nhiều nhánh ĐMV khi có ít nhất hai nhánh chính hẹp ≥ 50% Ngoài ra, bệnh nhân có hẹp ≥ 50% ở thân chung ĐMV trái, bất kể có tổn thương ở vị trí khác hay không, cũng được xem là mắc bệnh nhiều nhánh ĐMV.

 Phân độ nặng của tổn thương ĐMV theo điểm số GENSINI

+ Cho điểm theo mức độ giảm khẩu kính [1],[56]

 Vị trí tổn thương ĐMV tính theo hệ số [56]

Hình 1.7 Sơ đồ cho điểm, hệ số của Gensini [7]

+ Nhánh sau dưới: hệ số 1

+ Nhánh sau bên: hệ số 0,5

- Động mạch vành phải: hệ số 1

Độ nặng tổn thương động mạch vành được xác định bằng cách nhân số điểm tổn thương với hệ số điểm Gensini của bệnh nhân Tổng số điểm Gensini phản ánh mức độ hẹp của các đoạn mạch, từ đó cho phép phân loại mức độ nặng của tổn thương ĐMV theo thang điểm Gensini, với mức độ nhẹ được ghi nhận rõ ràng.

≤ 23 điểm; trung bình: 24-54 điểm, nặng: 54 điểm [7], [17], [56].

Các biến số nghiên cứu

2.5.1 Các biến số lâm sàng

Các biến định lượng trong nghiên cứu bao gồm tuổi, được phân nhóm dựa trên nghiên cứu trước đó của tác giả Nguyễn Thị Bình Minh về nồng độ Apo B ở 102 bệnh nhân mắc bệnh động mạch vành mạn tính, cùng với giới tính của các bệnh nhân.

* Tiền sử bệnh, một số yếu tố nguy cơ của bệnh ĐMV:

- Các biến định tính (nhị phân): Hút thuốc, THA, ĐTĐ

2.5.2 Các biến số cận lâm sàng

- Các biến định lượng: creatinin, glucose, CRP, Cholesterol toàn phần, Triglyceride, HDL-C, LDL-C, SGOT, SGPT, apo B

Các biến định lượng quan trọng trong nghiên cứu tim mạch bao gồm: Dd (đường kính cuối tâm trương thất trái), Ds (đường kính cuối tâm thu thất trái), Vd (thể tích cuối tâm trương thất trái), Vs (thể tích cuối tâm thu thất trái) và EF (phân số tống máu thất trái), được đo bằng phương pháp Simpson.

+ Số nhánh ĐMV tổn thương: 1, 2 hay 3 nhánh

+ Mức độ hẹp ĐMV: >50% hay dưới 50%

Xử lý số liệu

Số liệu của nghiên cứu được xử lý bằng phần mềm SPSS 16.0 và phần mềm OPEN EPI 2.3.1

1 Các biến định tính được tính tỷ lệ phần trăm và kiểm định χ 2 để tìm sự khác biệt Các biến định lượng được tính giá trị trung bình, độ lệch chuẩn và tiến hành kiểm định Student để so sánh tìm sự khác biệt giữa 2 nhóm, kiểm định ANOVA để so sánh tìm sự khác biệt khi có nhiều hơn 2 nhóm Giá trị p < 0,05 được coi là có ý nghĩa thống kê

2 Tìm hiểu mối liên quan giữa hai biến định lượng chúng tôi sử dụng hệ số tương quan r (Spearman) Hệ số tương quan r có giá trị từ -1 đến + 1 Khi hệ số tương quan > 0: tương quan đồng biến, khi hệ số tương quan < 0: tương quan nghịch biến; hệ số tương quan càng gần 1 thì tương quan càng chặt:

- r ≥ 0,7 : tương quan rất chặt chẽ

3 Chúng tôi dùng mô hình hồi quy logistic để tìm hiểu tương quan giữa nồng độ Apo B và 1 số yếu tố nguy cơ khác trong đau thắt ngực ổn định.

Vấn đề đạo đức trong nghiên cứu

Nghiên cứu này được thực hiện với sự đồng ý của đối tượng tham gia, nhằm mục đích bảo vệ và nâng cao sức khỏe cho bệnh nhân mà không vì bất kỳ lý do nào khác Đối tượng nghiên cứu đã được thông báo về kết quả cũng như nhận được tư vấn về tình trạng bệnh, tiên lượng và phương pháp điều trị nếu cần thiết Nghiên cứu đã được phê duyệt bởi hội đồng đạo đức của trường Đại học Y – Dược Thái Nguyên.

Bệnh nhân cơn đau thắt ngực, có chỉ định chụp ĐMV

Khám lâm sàng, cận lâm sàng, làm

BN không có hẹp ĐMV

Nghiên cứu này mô tả đặc điểm tổn thương động mạch vành và nồng độ Apolipoprotein B trong huyết tương ở bệnh nhân mắc bệnh tim thiếu máu cục bộ điều trị tại Bệnh viện Trung Ương Thái Nguyên Các kết quả sẽ giúp hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa tổn thương ĐMV và nồng độ Apolipoprotein B, từ đó góp phần nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị bệnh tim thiếu máu cục bộ.

Số nhánh ĐMV hẹp ≥50% BN có hẹp từ 50%-

BN có hẹp ≥ 75% đường kính lòng ĐMV

Phân tích mối liên hệ giữa nồng độ Apolipoprotein B trong huyết tương với các đặc điểm tổn thương động mạch vành và các yếu tố nguy cơ tim mạch là rất quan trọng Nghiên cứu này giúp hiểu rõ hơn về vai trò của Apolipoprotein B trong việc đánh giá sức khỏe tim mạch và nguy cơ mắc bệnh tim mạch ở các đối tượng khác nhau Việc xác định mối quan hệ này có thể hỗ trợ trong việc phát triển các phương pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả hơn cho bệnh nhân.

KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU

Đặc điểm chung của đối tượng nghiên cứu

Bảng 3.1: Đặc điểm dịch tễ học (np) Đặc điểm dịch tễ học Số lượng Tỷ lệ (%)

7,1 20,0 72,9 Cao nhất = 88; Thấp nhất = 32; Trung bình = 68 ± 12

- Tỷ lệ bệnh nhân nam cao hơn bệnh nhân nữ

- Đa phần bệnh nhân trên 60 tuổi, trong đó tuổi cao nhất là 88, thấp nhất là 32, trung bình 68 ± 12 tuổi

Bảng 3.2: Các yếu tố nguy cơ tim mạch của đối tượng nghiên cứu (np)

Yếu tố nguy cơ Số lượng Tỷ lệ (%)

Hút thuốc lá 40 57,1 Đái tháo đường 6 8,6

Nghiên cứu cho thấy hầu hết bệnh nhân đều có các yếu tố nguy cơ như tuổi trên 60, giới tính nam, hút thuốc lá và tăng huyết áp Một số ít bệnh nhân còn mắc các yếu tố nguy cơ khác như đái tháo đường và rối loạn chuyển hóa lipid máu.

Biểu đồ 3.1 Các yếu tố nguy cơ tim mạch

Bảng 3.3: Kết quả xét nghiệm sinh hóa máu lúc nhập viện Đặc điểm Thấp nhất

Nam giới Hút thuốc lá Đái tháo đường

Tăng huyết áp nQ 72,9% nF

Nhận xét: Các chỉ số Cholesterol, LDL-C, tryglycerid ở bệnh nhân trong nghiên cứu tăng cao hơn mức bình thường

Bảng 3.4: Kết quả siêu âm tim trong thời gian nằm viện Đặc điểm Thấp nhất

Rối loạn vận động vùng (n,%) 14 (20,0)

Trong nghiên cứu, đường kính nhĩ trái (LADs) của nhóm bệnh nhân cao hơn mức bình thường, trong khi phân suất tống máu (EF) lại thấp hơn chỉ số bình thường Ngoài ra, các chỉ số về đường kính động mạch chủ, đường kính thất trái thì tâm thu (Dd) và tâm trương (Ds) chỉ thay đổi rất ít.

Đặc điểm tổn thương ĐMV ở bệnh nhân bệnh tim thiếu máu cục bộ 36 3.3 Mối liên quan giữa nồng độ apo B huyết tương với các yếu tố nguy cơ

Bảng 3.5: Vị trí tổn thương động mạch vành

Vị trí hẹp Số lượng Tỷ lệ (%) ĐMV phải 42 60

Thân chung ĐMV trái 4 5,7 ĐM liên thất trước 59 84,4 ĐM mũ 32 45,7

Tổn thương động mạch vành phổ biến nhất trong nghiên cứu là ở nhánh liên thất trước, tiếp theo là nhánh động mạch vành phải và động mạch vành mũ Tổn thương thân chung động mạch vành trái ít gặp hơn.

Biểu đồ 3.2 Vị trí tổn thương động mạch vành

Bảng 3.6: Số lượng nhánh động ĐMV tổn thương/bệnh nhân theo giới Tổn thương

Có 64 bệnh nhân phát hiện tổn thương động mạch vành trên chụp động mạch vành qua da Thường gặp tổn thương nhiều nhánh động mạch vành Ở nam giới có tổn thương nhiều nhánh mạch vành cao hơn ở nữ giới

RCA LM LAD LCx nB 60% n=4 5,7% nY 84,4% n245,7%

Bảng 3.7: Mức độ hẹp động mạch vành

Mức độ hẹp < 50% 50 -74% ≥ 75% n % n % n % ĐMV phải (nB) 2 4,8 12 28,6 28 66,7

Thân chung ĐMV trái (n=4) 1 25,0 3 75,0 0 ĐM liên thất trước (nY) 4 6,8 13 22,0 42 71,2 ĐM mũ (n2) 2 6,3 9 28,1 21 65,6

Nhận xét: Đa phần các nhánh động mạch vành hẹp trên 75% diện tích lòng mạch

3.3 Mối liên quan giữa nồng độ apo B huyết tương với các yếu tố nguy cơ tim mạch

Bảng 3.8: Phân bố nồng độ Apo B huyết tương theo nhóm tuổi

Nhóm tuổi Số lượng Nồng độ Apo B trung bình Độ lệch chuẩn

Nồng độ Apo B tăng theo độ tuổi, đạt mức cao nhất ở nhóm trên 60 tuổi và thấp nhất ở nhóm dưới hoặc bằng 50 tuổi Sự khác biệt nồng độ Apo B giữa các nhóm tuổi này có ý nghĩa thống kê với p < 0,05.

Bảng 3.9: Phân bố nồng độ Apo B huyết tương theo giới

Giới Số lượng Nồng độ apo B trung bình Độ lệch chuẩn

Nồng độ apo B huyết thanh không có sự khác biệt giới tính (p>0,05)

Bảng 3.10: Nồng độ Apo B huyết thanh ở bệnh nhân ĐMV theo yếu tố nguy cơ Yếu tố nguy cơ

Nồng độ ApoB(mg/dL)

Nhận xét: Ở nhóm bệnh nhân tăng huyết áp và tăng Triglycerid có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về nồng độ apo B so với nhóm không tăng

Chưa có sự khác biệt có ý nghĩa thống kê về nồng độ apo B giữa các nhóm bệnh nhân mắc đái tháo đường, hút thuốc lá, tăng cholesterol và tăng LDL-C so với nhóm không tăng.

Bảng 3.11: Phân bố nồng độ apo B huyết thanh ở bệnh nhân ĐMV theo kết quả siêu âm tim

Nồng độ apo B trung bình ( ) Độ lệch chuẩn

Nồng độ Apo B ở nhóm bệnh nhân có phân số tống máu EF > 35% cao hơn nhóm có phân số tống máu < 35% Sự khác biệt không có ý nghĩa thống kê với p > 0,05

Bảng 3.12: So sánh nồng độ apo B huyết tương theo số lượng nhánh ĐMV hẹp (nd)

Số nhánh ĐMV tổn thương

Số lượng Nồng độ apo B trung bình Độ lệch chuẩn

Nồng độ apo B trong huyết tương tăng lên khi số lượng nhánh động mạch vành hẹp gia tăng Sự khác biệt này giữa nồng độ apo B huyết tương và số lượng nhánh động mạch vành hẹp có ý nghĩa thống kê với p