UBND QUẬN THANH XUÂN TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH XUÂN NAM  SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM SỬ DỤNG MỘT SỐ BÀI HÁT THIẾU NHI PHÙ HỢP VỚI NỘI DUNG GIỜ THỂ DỤC NHẰM NÂNG CAO HIỆU QUẢ HỌC TẬP CHO HỌC SINH Tên tác giả : Vũ Thế Anh Lĩnh vực / Môn : Thể dục Cấp học : Tiểu học NĂM HỌC 2017-2018 download by : skknchat@gmail.com Môc lôc Trang Phần A Lý chọn đề tài Lý chọn đề tài 2 Mục đích nghiên cứu Nhiệm vụ nghiên cứu 4 Ph-ơng pháp nghiên cứu Đối t-ợng địa điểm nghiên cứu Phần B Nội dung đề tài I ý nghĩa việc ứng dụng âm nhạc vào tập luyện thể dục thể thao nhằm nâng cao chất l-ợng giảng dạy II Ph-ơng pháp ứng dụng âm nhạc lun tËp thĨ dơc thĨ thao ë tr-êng tiĨu học III ứng dụng số hát thiếu nhi tËp lun thĨ dơc thĨ thao nh»m n©ng cao hiệu giảng dạy Trong sinh hoạt ngoại khoá toàn tr-ờng Trong học thể dục khoá 10 IV Kết nghiên cứu 31 Chất l-ợng giáo dục đạo đức 31 Chất l-ợng chuyên môn 31 Kết thư nghiƯm Test 32 32 PhÇn c: kÕt ln 34 Tài liệu tham khảo 35 download by : skknchat@gmail.com Phần A : Đặt VấN Đề 1.Lý chọn đề tài "Đoàn quân Việt Nam chung lòng cứu quốc B-ớc chân rộn vang đ-ờng gập ghềnh xa " Chắc chắn hầu hết ng-ời dân Việt Nam giai điệu lời ca thật quen thuộc Nh-ng có dịp nghe lại cảm thấy xúc động Thế biết âm nhạc có tác dụng nh- sống ng-êi Trong thĨ dơc thĨ thao cịng vËy, kh«ng phải vô lý kỳ Wold cup, kỳ Seagames có hát giai điệu riêng quốc gia Trong Đại hội thể dục thể thao phần âm nhạc đóng vai trò vô quan trọng tất nội dung đồng diễn thể dục đ-ợc ghép nhạc với nhiều hát phong phú, đa dạng Chúng ta quên đ-ợc giọt n-ớc mắt sung s-ớng vận động đoạt giải cao cờ Tổ quốc đ-ợc kéo lên với giai điệu Quốc ca Việt Nam Trong sống ng-ời thiếu đ-ợc âm nhạc Âm nhạc nh- ăn tinh thần hâm nóng bầu không khí làm ng-ời xích lại gần Âm nhạc phát huy trí tuệ, kích thích tinh thần hăng hái, h-ng phấn say mê học tập để rèn luyện hoạt động ng-ời nói chung với trẻ em nói riêng theo quan điểm phát triển toàn diện thể chất tinh thần Trong nghiệp đổi Đảng ta khởi x-ớng lÃnh đạo nhằm mục tiêu dân giàu, n-ớc mạnh, xà hội công văn minh yếu tố ng-ời luôn chiếm vị trí quan trọng hàng đầu Chủ tịch Hồ Chí Minh đà chØ râ “Mn cã chđ nghÜa x· héi ph¶i cã người xà hội chủ nghĩa Trong hình mẫu phẩm chất ng-ời, sức khoẻ thể lực chiếm vị trí quan trọng, cần thiết để đáp ứng yêu cầu xây dựng bảo vệ Tổ quốc Do đó, thĨ dơc thĨ thao lµ mét bé phËn cđa nỊn giáo dục xà hội chủ nghĩa, tổng hợp ph-ơng tiện ph-ơng pháp nhằm giáo dục ng-ời phát triển toàn diện, hài hoà Hiểu đ-ợc ý nghĩa đó, từ đầu bậc tiểu học Đảng nhà n-ớc đà xác địch mục đích giáo dục download by : skknchat@gmail.com thĨ chÊt tr-êng tiĨu häc lµ mét hình thức giáo dục chuyên biệt học sinh đ-ợc rèn luyện phẩm chất đạo đức, tri thức thẩm mỹ sức khoẻ, bỗi d-ỡng kiến thức tối thiểu vệ sinh thể, b-ớc hình thành thói quen tập luyện, tạo nên điều kiện tự nhiên thúc đẩy trình phát triển toàn diện lực hoạt động thể (khéo léo, khả năng, phối hợp hoạt động, sức nhanh) Qua góp phần nâng cao dần khả thích nghi thể thay đổi thời tiết, khí hậu khả chèng ®ì víi bƯnh tËt Båi d-ìng cho häc sinh kiến thức cần thiết, kỹ vui chơi ph-ơng pháp, gây cho em lòng ham thích, thói quen hoạt động lành mạnh, rèn luyện thân thể hàng ngày Qua học thể dục bồi d-ỡng em suy nghĩ hành động, thể tình cảm tốt, làm theo điều Bác Hồ dạy h-ớng dÉn cho c¸c em biÕt vËn dơng nhiỊu phÈm chÊt tốt hoạc tập lao động đối xử với cha mẹ, ông, bà, anh em, thầy bạn Do gây đ-ợc ảnh h-ởng tốt trực tiếp đến hiệu học tập rèn luyện, lao động vui chơi hành vi đạo đức tốt khác Nh- vậy, giáo dơc thĨ chÊt tr-êng tiĨu häc lµ mét bé phận tất yếu thiếu hoạt động giáo dục nhà tr-ờng nhằm mục tiêu giáo dục để đào tạo hệ trẻ thành ng-ời toàn diện đạo đức, trí dục thể chất thẩm mỹ khả nhằm hình thành nhân cách ng-ời Việt Nam xà hội chủ nghĩa, xây dựng t- cách trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh hành trang tốt tr-ớc b-ớc vào sống Hiệu học thể dục đạt mức độ cao ng-ời học có ý thức, tự giác, xuất phát từ nhu cầu thật tâm, luyện tập th-ờng xuyên Vì vậy, từ buổi học đầu giáo viên cần xây dựng cho em ý thức tự giác, tích cực hăng say, thùc sù c¸c giê häc, tù tËp ë tr-ờng nhà Hơn nữa, hoạt động học sinh tiểu học mang tính rõ nét đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi giới tính Vì vậy, vấn đề đặt giảng dạy lớp khác nhau, cần vào đặc điểm đối t-ợng mà giáo viên đ-a ph-ơng pháp phù hợp nh- thay đổi hình thức tập luyện cho phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý học sinh để học không đơn điệu mà gây đ-ợc hứng thú học tập học sinh dẫn đến học đạt hiệu tốt download by : skknchat@gmail.com Víi mong mn kh«ng ngõng nâng cao chất l-ợng đào tạo nhà tr-ờng nói chung chất l-ợng môn giáo dục thể chất nói riêng Với kiến thức thân đ-ợc trau dồi năm tháng học tập rèn luyện nh- giúp đỡ bạn bè đồng nghiệp Nhất mong muốn góp phần tạo học thể dục sôi nổi, đà thúc đến với sáng kiến: Sử dụng số hát thiếu nhi phï hỵp víi néi dung giê thĨ dơc nh»m nâng cao hiệu học tập cho học sinh 2.Mục đích nghiên cứu Với mục đích tạo học không bị nhàm chán nội dung đ-ợc lặp lặp lại nhiều lần (vì thể dục chủ yếu tập luyện) với tinh thần: Học mà chơi - chơi mà học em học sinh tiểu học, ứng dụng số hát có tiết tấu nhịp điệu phù hợp với nội dung thĨ dơc nh»m t¹o sù høng thó, kÝch thÝch niỊm say mê sôi phát huy tính tích cực học sinh nhằm nâng cao chất l-ợng giảng dạy cịng nh- chÊt l-ỵng häc tËp cđa häc sinh thể dục Nhiệm vụ nghiên cứu Để hoàn thành đề tài đà xác định hai nhiệm vụ sau: Nhiệm vụ 1: Nghiên cứu ứng dụng hát có nhịp điệu tiết tấu phù hợp víi néi dung giê häc thĨ dơc nh»m n©ng cao hiƯu qu¶ häc tËp cho häc sinh NhiƯm vơ 2: Đánh giá hiệu tác dụng việc kết hợp nhạc thể dục nhằm nâng cao hiệu häc tËp cho c¸c em häc sinh tiĨu häc Ph-ơng pháp nghiên cứu Để giải nhiệm vụ đề tài, đà sử dụng ph-ơng pháp nghiên cứu sau: a Ph-ơng pháp nghiên cứu tổng hợp tài liệu Các tài liệu liên quan tới đề tài, nhằm nâng cao hiệu thể dục học sinh tiểu học Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, tìm hiểu hát thiếu nhi có tiết tấu phù hợp với thể dục (các tài liệu liên quan nh-: sách tâm lý học tiểu học, sinh lý, lý luận ph-ơng pháp thể dục thể thao, lý luận download by : skknchat@gmail.com ph-ơng pháp thể thao trẻ, sách thể dục ph-ơng pháp dạy học tiểu học, sách trò chơi âm nhạc, tuyển tập âm nhạc thiếu nhi) b Ph-ơng pháp toạ đàm trao đổi Tôi sử dụng ph-ơng pháp toạ đàm trao đổi với giáo viên chuyên viên nhiều kinh nghiệm giảng dạy cho lứa tuổi học Bên cạnh đồng nghiệp đà đóng góp ý kiến cho để định h-ớng giải nhiệm vụ đề tài c Ph-ơng pháp quan sát s- phạm Qua quan sát buổi tập em häc sinh líp 3D – 3E Tr-êng tiĨu häc Thanh Xuân Nam - Quận Thanh Xuõn - Hà Nội để đánh giá tiếp thu l-ợng vận động, khả phối hợp động tác nh- hứng thú tập luyện em qua kết hợp với nhạc điệu vào học thể dục Từ có phân bố lại nội dung buổi học cho hợp lý hiệu phù hợp với điều kiện cụ thể d Ph-ơng pháp thực nghiệm s- phạm Sau xác định lựa chọn đ-ợc số nội dung hát có nhịp điệu tiết tấu phù hợp với thể dục đà tiến hành thực nghiệm mẫu giáo án khác Với điều kiện tập luyện nh- nhau, nh-ng khác nhau: + Lớp 3E tập luyện bình th-ờng theo nội dung giáo án cũ (không sử dụng nhạc học) + Lớp 3G tập luyện theo nội dung đà đ-ợc lựa chän (cã sư dơng nh¹c giê häc) e Thư nghiệm Test Sau nghiên cứu ứng dụng vào dạy Tôi đà phát phiếu thử nghiệm cho tất học sinh toàn tr-ờng từ khối đến khối để kiểm tra xem em có thực yêu thích hứng thú ghép nhạc vào thể dục hay không Đối t-ợng địa điểm nghiên cứu a Đối t-ợng Học sinh tr-ờng Tiểu học Thanh Xuân Nam b Địa điểm download by : skknchat@gmail.com Tr-êng tiĨu häc Thanh Xu©n Nam - Qn Thanh Xuõn - Hà Nội Thời gian giảng dạy học khoá 2016 2017 Phần B : nội dung Đề TàI I ý nghĩa việc sử dụng âm nhạc vào tập luyện thể dục thể thao nhằm nâng cao chất l-ợng giảng dạy Trong học thể dục chủ yếu tập luyện nội dung đ-ợc lặp lặp lại nhiều lần Mà hệ thần kinh trẻ em lứa tuổi tiểu học ch-a bền vững, thực lặp lại nhiều lần nội dung gây chán nản cho học sinh Vậy làm để tạo đ-ợc học không bị nhàm chán với suy nghĩ trăn trở ng-ời giáo viên nhận thấy dạy học sinh theo ph-ơng pháp cũ bên cạnh học sinh yêu thích thể dục, em đ-ợc vui chơi học tiết Toán, Tiếng việt căng thẳng, có số em tập tập em hứng thú tập luyện, em bị phân tán t- t-ởng, uể oải, không tập trung, miễn c-ỡng học mà thôi, em không thấy rõ tầm quan trọng, lợi ích việc tập luyện thể dục có tác động đến sức khoẻ thân để giúp cho việc học tập môn khác đ-ợc tốt Tr-ớc thực trạng sau thời gian nghiên cứu d-ới đạo Bộ Giáo dục Sở Giáo dục đà mạnh dạn lựa chọn số hát thiếu nhi vào học thể dơc nh»m t¹o cho häc sinh høng thó tËp lun, tạo không khí sôi h-ng phấn Nh- đà biết, không với trẻ em mà với ng-ời lớn âm nhạc ăn tinh thần thiếu đời sống ng-ời Trong chiến tranh có hát đến sống mÃi nh- ghi lại khí hào hùng dân tộc Đối với lứa tuổi thiếu nhi nhạc sĩ đà viết tặng em hàng ngàn hát hay Những hát đà nâng b-ớc em đến tr-ờng, động viên em học tập, phấn đấu rèn luyện, giáo dục em lòng tự hào, niềm kính yêu quê h-ơng, yêu đất n-ớc Lớp lớp tuổi thơ đà đ-ợc nuôi lớn tâm hồn ca tiếng hát Những ca đà có chỗ xứng đáng nghiệp chăm sóc, download by : skknchat@gmail.com giáo dục tuổi thơ Đó hành trang để em b-ớc vào kỉ với phát triển toàn diện thể chất tinh thần II ph-ơng pháp sử dụng âm nh¹c lun tËp thĨ dơc thĨ thao ë tr-êng tiểu học Việc sử dụng âm nhạc tËp thĨ dơc thĨ thao cã ý nghÜa rÊt quan trọng nhiên cần phải sử dụng cách hợp lý phù hợp với nội dung tập, thời gian tập lứa tuổi học sinh Nếu lạm dụng âm nhạc đạt kết ng-ợc với mong muốn ng-ời sử dụng Sau số ph-ơng pháp sử dụng âm nhạc tập thể dục thể thao + Việc phải nghiên cứu đối t-ợng học sinh để lựa chọn hát cho phù hợp Nên sử dụng hát mà em đà đ-ợc học tiết âm nhạc tr-ờng, hát dễ thuộc có nhịp 2- mang giai điệu vui t-ơi nhí nhảnh tuổi học trò + Xác định nội dung tập luyện để lựa chọn hát cho phù hợp nội dung, giai điệu, tiết tấu Ví dụ: Khi khởi động đầu lựa chọn loại nhạc gây cảm giác sôi nổi, hào hứng thả lỏng chọn hát có nhịp điệu chậm, nhẹ nhàng hát có kết hợp múa phụ hoạ giúp thả lỏng khớp + Tuỳ tập mà thể kết hợp liên khúc, hát số câu hát Ví dụ: Đối với tập thể dục phát triển chung sử dụng liên khúc nhiều hát, nh-ng chuyển đổi hình cần sử dụng hát + Không lạm dụng nhiều hát tập làm cho học sinh mệt mỏi gây cảm giác nh- âm nhạc + Nên vào yêu cầu để sử dụng nhạc vào lúc cho hợp lý Ví dụ: không sử dụng ghép nhạc học sinh bắt đầu học nội (dạy động tác mới) Nên ghép nhạc học sinh đà thực thành thạo động tác, nhớ thứ tự động tác biết tự nhẩm đếm nhịp + Giáo viên h-ớng dẫn học sinh biết chuyển động tác tập với nhạc download by : skknchat@gmail.com III sư dơng mét sè bµi h¸t thiÕu nhi tËp lun thĨ dơc thĨ thao nhằm nâng cao hiệu giảng dạy Tr-ờng Tiểu học Thanh Xuân Nam nằm địa bàn phức tạp ph-ờng Thanh Xuân Nam - Quận Thanh Xuân giáp với xà Tân Triều Huyện Thanh Trì Hà Nội Phần lớn nhiều gia đình ch-a có thời gian điều kiện quan tâm đến việc học hành em nhiều em thích chơi học Vậy làm để tạo cho em cã sù høng thó tËp lun m«n thĨ dơc hứng thú yếu tố dẫn đến tự giác - hứng thú tự giác hai yếu tố tâm lý bảo đảm tính tích cực độc lập sáng tác học tập Khi ng-ời giáo viên đà gây đ-ợc hứng thú cho học sinh hoạt động khác nh-ờng chỗ cho say mê háo hức Khi đà tập trung ý thức sẵn sàng chủ động tự giác t- theo h-ớng dẫn thầy, tự tìm hiểu kiến thức không khí lớp học vui chơi thoải mái "Học mà chơi, chơi mà học" em hăng say học tập đạt kết tốt Vì để đạt đ-ợc hiệu học thể dục ng-ời giáo viên từ đầu cần xây dựng cho em ý thức tự giác, tích cực hăng say học tập Bản thân ng-ời giáo viên phải có ph-ơng pháp giảng dạy khác phù hợp với nội dung dạy để học không bị nhàm chán tạo đ-ợc không khí sôi học Căn vào vấn đề đà chọn lựa đ-ợc hát thiếu nhi có nhịp điệu phù hợp với nội dung phần dạy thể dục nhtrong sinh hoạt tập thể ngoại khoá STT Tên hát Nhạc sĩ sáng tác Hoà bình cho bé Huy Trân Con cào cào S-u tầm Con chim non Lý Trọng Múa vui L-u Hữu Ph-ớc Đội kèn tÝ hon Phan Hnh §iĨu ChiÕn sÜ tÝ hon Đình Nhu Gặp d-ới trời thu Hà Nội Phạm Tuyên Quả bóng Huy Trân download by : skknchat@gmail.com Chim bay Vị Thanh 10 §i häc Hoàng Long - Hoàng Lân 11 Trái đất chúng em 12 Em nh- chim bồ câu trắng Trần Ngọc 13 Không dám đâu Nguyễn Văn Hiên 14 Cánh én tuổi thơ Phạm Tuyên 15 Đ-a hai tay S-u tầm 16 Trời nắng trời m-a Đặng Nhất Mai Nhạc: Tr-ơng Quang Lục Lời: Định Hải Trong sinh hoạt ngoại khoá toàn tr-ờng Trong thực giảng dạy để ứng dụng đ-ợc số hát vào học thể dục b-ớc đầu gặp nhiều khó khăn với đối t-ợng học sinh tr-ờng tiểu học Thanh Xuân Nam để em thuộc thể dục hay không đà khó lại kết hợp lời nhạc vào tập thể dục t-ởng nh- thực đ-ợc Nh-ng "vạn khởi đầu nan" bắt đầu thực phải h-ớng dẫn em lại từ đầu theo ph-ơng pháp đà lựa chọn - Giờ sinh hoạt tập thể toàn tr-ờng học sinh tr-ờng th-ờng tập luân phiên ba thể dục : Bài thể dục buổi sáng, thể dục thể dục nhịp điệu Tr-ớc cho học sinh tập theo nhịp trống điều hành ng-ời giáo viên phải dùng lệnh để điều khiển học sinh tập trung vµ dµn hµng mÊt rÊt nhiỊu thêi gian mµ học sinh tập uể oải, hứng thú Sau nghiên cứu số tài liệu đổi ph-ơng pháp giảng dạy định đ-a âm nhạc vào thể dục với tiết tấu phù hợp với động tác Mỗi thể dục ứng với liên khúc hát thiếu nhi nhịp - vui nhộn hào hứng Tr-ớc tập có nhạc dàn hàng, sau tập nhạc dồn hàng Ph-ơng pháp dạy nh- sau: Tr-ớc đầu năm học, dạy toàn ba thĨ dơc cho häc sinh líp míi vµo tr-êng ôn lại cho học sinh từ lớp đến lớp Tr-ớc hết dạy em thuộc ®éng t¸c, nhí thø tù ®éng t¸c sau ®ã cho em tập đếm theo 10 download by : skknchat@gmail.com - Đối với học sinh lớp 4, lớp 5, lựa chọn nhạc diễu hành truyền thống Đây loại nhạc gồm nhiều hát kết hợp với đánh trống chuyên dùng cho diễu hành Học sinh đ-ợc tập luyện học thành thạo, nhạc kỹ thuật Khi nhà tr-ờng có hoạt động cần đến đội diễu hành lựa chọn học sinh thuận lợi c) Phần kết thúc: Hồi tĩnh + củng cố - Nhiệm vụ: giúp học sinh thả lỏng, th- giÃn sau buổi tập Đây phần quan trọng để đ-a học sinh từ trạng thái vận động trạng thái bình th-ờng - Thả lỏng theo nhiều hình thức: đứng chỗ thực động tác thả lỏng nhẹ nhàng hít thở sâu thả lỏng tay chân - Thời gian: chiếm từ 5-10% tổng thời gian buổi tập phần lựa chọn hát có giai điệu nhẹ nhàng ngộ nghĩng Khi hát lên học sinh có cử động phủ hoạ giúp thả lỏng khớp tạo trạng thái th- giÃn thoải mÃi cho thể Tôi lựa chọn số hát sau: 23 download by : skknchat@gmail.com bé không lắc Đ-a tay Nắm lấy tai (Lắc l- đầu này)2 (ồ bé không lắc)2 Đ-a tay Nắm lấy eo (Lắc l- này)2 (ồ bé không lắc)2 Đ-a tay Nắm lấy hông (Lắc l- đùi này)2 (ồ bé không lắc)2 Đ-a tay Nắm lấy tai (Lắc l- ng-ời này)2 Trời nắng trời mưa, giáo viên cã thĨ cho häc sinh ®øng ë bÊt kú ®éi hình (có thể tự do) Sau đó, học sinh thực động tác theo câu hát 24 download by : skknchat@gmail.com + Câu Trời nắng trời nắng thỏ tắm nắng: học sinh đưa tay lên ngang thái d-ơng, khum tay giả làm tai thỏ, chân b-ớc theo nhịp hát, b-ớc chân cao dật + Câu Vươn vai vươn vai thỏ vẫy tai: học sinh nghiêng người bên phải, bên trái tay vẫy theo nhịp điệu hát + Câu Nhảy tới nhảy tới đùa nắng mới: hai tay khum trước ngực, chân chụm nhảy lên phía tr-ớc theo nhịp điệu hát + Câu Bên bên ta vui chơi: trẻ dắt tay chơi + Câu Mưa to m­a to råi mau mau mau vỊ th«i”: häc sinh chạy tập trung vào địa điểm đà quy định (về đội hình hàng ngang) để giáo viên nhận xét Vì bé không lắc lớp vừa hát vừa thực động tác + Đ-a tay này: học sinh đ-a tay tr-ớc + Nắm lấy tai này: học sinh đ-a tay lên nắm tai + Lắc l- đầu này: lắc l- đầu theo nhịp + bé không lắc: tay trái chống hông, tay phải chân phải thực động tác nh- nhắc nhở học sinh không lắc + bé không lắc: đổi bên + Đ-a tay này: học sinh đ-a tay tr-ớc + Nắm lấy eo này: tay chống hông + Lắc l- này: lắc l- theo nhịp + (ồ bé không lắc)2: thực nh- + Đ-a tay này: học sinh đ-a tay tr-ớc + Nắm lấy hông này: học sinh đ-a tay đặt lên hông + Lắc l- đùi này: tay chống đầu gối lắc l- theo nhạc + (ồ bé không lắc)2: thực nh- + Đ-a tay này: học sinh đ-a tay tr-ớc + Nắm lấy tai này: hai tay nắm tai + Lắc l- đầu này: lắc l- ng-ời theo nhịp Kế HOạCH BàI DạY Trường TiÓu häc Thanh Xuân Nam 25 download by : skknchat@gmail.com ... phần tạo học thể dục sôi nổi, đà thúc đến với sáng kiến: Sử dụng số hát thiếu nhi phù hợp với nội dung thể dục nhằm nâng cao hiệu học tập cho học sinh 2.Mục đích nghiên cứu Với mục đích tạo học không... ng-ợc với mong muốn ng-ời sử dụng Sau số ph-ơng pháp sử dụng âm nhạc tập thể dục thể thao + Việc phải nghiên cứu đối t-ợng học sinh để lựa chọn hát cho phù hợp Nên sử dụng hát mà em đà đ-ợc học. .. dạy học khoá 2016 2017 Phần B : nội dung Đề TàI I ý nghĩa việc sử dụng âm nhạc vào tập luyện thể dục thể thao nhằm nâng cao chất l-ợng giảng dạy Trong học thể dục chủ yếu tập luyện nội dung