Phương pháp nghiên cứu
Để thực hiện nghiên cứu này, tôi đã tích hợp các phương pháp định tính và định lượng nhằm đánh giá kết quả Phương pháp quan sát được sử dụng để xác định mức độ chú ý và sự thu hút của bài học đối với học sinh, trong khi phương pháp thống kê được áp dụng để phân tích số liệu và đưa ra kết quả nghiên cứu.
Cơ sở lí luận
II.1.1 Một số nguyên tắc dạy tiếng Anh cho học sinh tiểu học
Theo trang web “Talent Space”(http://talentspace.vn/) thì dưới đây là một số nguyên tắc dạy tiếng Anh cho học sinh tiểu học a Chơi hơn dạy
Học mà chơi, chơi mà học không chỉ là một câu nói, mà còn là phương pháp giúp học sinh tiếp thu kiến thức qua các trò chơi Trẻ em, với tính hiếu động và tò mò, có thể học hỏi và khám phá thế giới xung quanh khi tham gia vào các hoạt động vui chơi Phương pháp “Dạy mà không dạy” cho phép giáo viên không bị ràng buộc bởi giáo trình, mà thay vào đó, tạo ra một môi trường học tập đa dạng và sinh động bằng tiếng Anh Qua đó, học sinh sẽ tự làm chủ sân chơi và dần dần bổ sung các hoạt động khác nhau, giúp họ tiếp cận tri thức một cách tự nhiên và hiệu quả hơn.
Trong dạy Tiếng Anh, nguyên tắc “Chơi hơn dạy” được ưu tiên, tập trung vào việc sử dụng hình ảnh và hoạt động thay vì lý thuyết và cấu trúc ngữ pháp Các hoạt động như trò chơi, nhạc họa và diễn kịch giúp học sinh tham gia vào môi trường sử dụng tiếng Anh một cách tự nhiên, từ đó hình thành phong cách học tập riêng Phong cách này là nền tảng cho chất lượng và hiệu quả học tập, giúp học sinh sử dụng tiếng Anh một cách tự nhiên và thoải mái.
II.1.2 Đặc điểm về hoạt động nhận thức của học sinh lớp 1,2 a Hoạt động của học sinh tiểu học
Ở bậc tiểu học, hoạt động chủ đạo của trẻ chuyển từ vui chơi sang học tập, đánh dấu sự thay đổi quan trọng trong quá trình phát triển của các em Bên cạnh việc học tập, trẻ vẫn tham gia vào nhiều hoạt động khác, tạo nên sự cân bằng trong cuộc sống học đường.
+ Hoạt động vui chơi : Trẻ thay đổi đối tượng vui chơi từ chơi với đồ vật sang các trò chơi vận động.
Trẻ em bắt đầu tham gia vào các hoạt động lao động tự phục vụ bản thân và gia đình, bao gồm tắm giặt, nấu cơm và quét dọn nhà cửa Bên cạnh đó, trẻ cũng tham gia lao động tập thể tại trường lớp, như trực nhật, trồng cây và trồng hoa, nhằm phát triển kỹ năng và tinh thần hợp tác.
Các em học sinh tiểu học đã tích cực tham gia vào các hoạt động xã hội như phong trào của trường, lớp và cộng đồng, bao gồm cả Đội Thiếu Niên Tiền Phong Sự tham gia này không chỉ giúp các em rèn luyện kỹ năng xã hội mà còn thúc đẩy sự phát triển ngôn ngữ và nhận thức, tạo nền tảng vững chắc cho quá trình học tập và trưởng thành sau này.
Học sinh tiểu học thường có khả năng nói lưu loát, và khi vào lớp 1, trẻ bắt đầu phát triển ngôn ngữ viết Đến lớp 5, ngôn ngữ viết của trẻ trở nên thành thạo, với sự hoàn thiện về ngữ pháp, chính tả và ngữ âm Sự phát triển ngôn ngữ này giúp trẻ có khả năng tự đọc, tự học, nhận thức về thế giới xung quanh và khám phá bản thân qua nhiều kênh thông tin khác nhau.
Theo báo cáo của GS Nesport, giai đoạn từ 3 đến 7 tuổi là thời điểm lý tưởng để phát triển kỹ năng ngoại ngữ, vì trong thời gian này, ba kỹ năng quan trọng cùng được phát triển.
+ Khả năng nghe chính xác âm
+ Khả năng nói bắt chước
Khả năng nhận thức của trẻ em có thể được phát triển thông qua các hoạt động giao tiếp vui chơi Việc học tiếng Anh thông qua tương tác nói và nghe ở độ tuổi này sẽ giúp trẻ cải thiện kỹ năng nói tiếng Anh như người bản ngữ.
Lớp 1 và 2 là giai đoạn lý tưởng để trẻ học ngoại ngữ, giúp phát âm chính xác, ghi nhớ từ vựng tốt và phát triển khả năng giao tiếp tiếng Anh hiệu quả trong tương lai.
Thực trạng
Trong giáo dục tiểu học hiện nay, việc dạy và học tiếng Anh đang được đổi mới với các phương pháp giáo dục hiện đại và cải cách sách giáo khoa, nhằm giảm tải nội dung chương trình học cho phù hợp với nhận thức của học sinh Vốn từ vựng tiếng Anh trong chương trình cũng được điều chỉnh theo sự phát triển của xã hội Giáo viên đang áp dụng nhiều phương pháp sáng tạo để nâng cao chất lượng giảng dạy, tổ chức các hoạt động trên lớp và cho học sinh tham gia vào trò chơi, tuy nhiên, việc này chủ yếu diễn ra trong các tiết thao giảng, dự giờ hay chuyên đề, còn trong giờ học hàng ngày, trò chơi vẫn chưa được sử dụng thường xuyên.
Khi giảng dạy cho học sinh tiểu học, cần lưu ý rằng các em còn ít kinh nghiệm sống và hiểu biết xã hội hạn chế Do đó, việc lựa chọn từ vựng cần phải kết hợp với các kỹ năng dạy học phù hợp nhằm tạo sự quan tâm và hứng thú cho học sinh.
Việc dạy và học tiếng Anh trong trường học gặp nhiều hạn chế do môi trường giao tiếp giữa thầy và trò không thuận lợi, như lớp học đông học sinh (khoảng 30 em trở lên) và trình độ nhận thức khác nhau Những yếu tố này làm giảm sự tập trung của học sinh, ảnh hưởng đến việc rèn luyện kỹ năng và làm chậm quá trình tiếp thu kiến thức Đặc biệt, ở độ tuổi lớp 1, 2, trẻ em có thể chưa nhớ hết bảng chữ cái, khiến phương pháp truyền thống trở nên không hiệu quả Do đó, việc dạy trẻ nên được thực hiện thông qua các trò chơi, bài hát và kể chuyện bằng tiếng Anh, giúp việc học phát âm trở nên tự nhiên và thoải mái hơn cho các em.
Trong tiếng Anh, có tổng cộng 44 âm, bao gồm 20 nguyên âm đơn và đôi cùng với 24 phụ âm Giáo viên cần hướng dẫn trẻ cách phát âm tất cả các âm này theo chuẩn quốc tế Trong quá trình học, cần chú ý sửa những lỗi phát âm thường gặp của người Việt cho trẻ ngay từ đầu để giúp các bé phát triển kỹ năng ngôn ngữ một cách hiệu quả.
Người Việt thường gặp khó khăn trong việc phát âm các âm có phụ âm cuối như /b/ với /p/, /t/ với /d/, /g/ với /k/, và các âm /f/, /v/, /θ/, /ð/, /s/, /z/, /ʃ/, /ʒ/ Việc phát âm chính xác âm cuối rất quan trọng, vì nó giúp người nghe hiểu đúng ý nghĩa của từ; nếu sai âm cuối, có thể dẫn đến hiểu lầm trong giao tiếp.
Khi phát âm, nhiều người thường bỏ sót một âm trong các phụ âm đôi, dẫn đến việc phát âm không chính xác Chẳng hạn, từ "fixed" /fɪkst/ thường được phát âm sai, với một trong ba âm /k/, /s/ hoặc /t/ bị thiếu Kết quả là họ có thể phát âm thành /fɪst/, /fɪkt/ hoặc /fɪks/.
Tự ý thêm âm đuôi vào cuối câu, điển hình là âm “s”.
Thường không biết cách nối âm hoặc nối âm sai.
Trường TH Lê Lợi, nằm ở trung tâm huyện, có đời sống người dân tương đối khá và phong trào học tập được quan tâm Phụ huynh ủng hộ chương trình xã hội hóa giáo dục, giúp nhà trường tổ chức dạy Tiếng Anh cho lớp 1,2 trong 2 năm Tuy nhiên, học sinh vẫn chưa nhận thức được tầm quan trọng của môn học này, dẫn đến khó khăn trong giảng dạy, đặc biệt là việc thiếu động lực tự giác học Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học còn thiếu thốn, ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu kiến thức của học sinh Để khuyến khích các em hứng thú với việc học Tiếng Anh, cần xây dựng một nền tảng kiến thức vững chắc về chữ cái, âm và từ vựng Tôi đã tìm tòi và đổi mới phương pháp dạy học, thiết kế nhiều trò chơi nhằm tạo ra môi trường học tập sinh động và hiệu quả hơn cho học sinh.
Trong hai năm học vừa qua, việc khuyến khích dạy Tiếng Anh cho học sinh lớp 1 và 2 đã được triển khai, nhưng giáo viên vẫn còn làm quen với giáo trình mới và chưa khai thác hết nội dung Đặc biệt, đây cũng là năm đầu tiên tôi dạy học sinh lớp 1 và 2, nên tôi gặp nhiều lúng túng trong việc tìm phương pháp dạy phù hợp với tâm lý lứa tuổi của các em.
Đối với học sinh tiểu học, tiếng Anh là một môn học mới lạ, khiến các em gặp khó khăn khi phải tiếp xúc với một ngôn ngữ hoàn toàn khác trong khi vẫn học tiếng mẹ đẻ Sự bối rối khi học hai hệ thống bảng chữ cái với cách phát âm và viết khác nhau làm cho việc tiếp thu kiến thức từ giáo viên trở nên khó khăn Hơn nữa, nhiều học sinh coi tiếng Anh là môn phụ, dẫn đến việc không chú ý trong lớp và không chịu học từ vựng cũng như luyện tập cấu trúc câu ở nhà, khiến nền tảng tiếng Anh của các em ngày càng yếu và việc học trở nên khó khăn hơn.
Học sinh thường chỉ dừng lại ở việc học cách phát âm và viết chính tả của từ mới, mà chưa đạt được mục tiêu cuối cùng là sử dụng từ trong giao tiếp Việc học từ cần được mở rộng để áp dụng đúng ngữ cảnh, giúp học sinh giao tiếp hiệu quả hơn.
Do đó, việc học tiếng Anh của học sinh khới 1,2 chưa mang lại hiểu quả cao cụ thể như sau:
Kết quả cuối học kì I năm học 2017- 2018
Khối Sĩ số Phát âm chính xác các âm, từ đã học
Phát âm chưa chính xác các âm, từ đã học
Ghi nhớ tốt các từ vựng
Ghi nhớ từ vựng chưa tốt
II.3 Nội dung và hình thức của giải pháp
II.3.1 Mục tiêu của việc sử dụng các trò chơi :
Theo tôi việc sử dụng thường xuyên các trò chơi trong lớp mang lại hiệu quả rất thiết thực:
- Trò chơi giúp trẻ ghi nhớ các âm, từ nhanh hơn
- Tạo không khí thoải mái trong lớp học
- Hỗ trợ trong việc ôn lại kiến thức đã học
- Hỗ trợ đắc lực trong việc tạo hưng phấn, ham thích học, thoải mái ở mỗi tiết học.
- Hỗ trợ tạo sự động não cho học sinh, làm cho tiết học thêm sinh động
- Hỗ trợ trong việc rèn luyện các kĩ năng nghe, nói, đọc, viết và sử dụng ngôn ngữ của hoc sinh.
Phương tiện hướng dẫn và gợi ý qua hình thức hỏi đáp giữa giáo viên và học sinh sẽ thúc đẩy sự tương tác hiệu quả hơn, không chỉ giữa giáo viên và học sinh mà còn giữa các học sinh với nhau.
* Cấu trúc của trò chơi học tập
+ Mục đích của trò chơi
Nêu rõ mục đích nhằm ôn luyện, củng cố kiến thức, kỹ năng nào
Mục đích của trò chơi sẽ quy định hành động chơi được thiết kế trong trò chơi.
Đồ dùng trò chơi là những vật dụng thiết yếu trong các trò chơi học tập, giúp người chơi tương tác và học hỏi hiệu quả Luật chơi cần được nêu rõ, bao gồm các quy tắc hành động mà người chơi phải tuân thủ, đồng thời xác định cách thức thắng thua trong trò chơi để tạo sự công bằng và hấp dẫn cho tất cả người tham gia.
Để tối ưu hóa trải nghiệm người chơi, cần xác định rõ số lượng người tham gia trong mỗi trò chơi Đồng thời, hướng dẫn cách chơi cũng phải được trình bày một cách cụ thể, rõ ràng và đơn giản để người chơi dễ dàng hiểu và tham gia.
* Cách tổ chức trò chơi :
- Thời gian tiến hành trò chơi : Thường từ 5 - 7 phút.
Trò chơi này được giới thiệu với tên gọi cụ thể, kèm theo hướng dẫn chi tiết về cách chơi Người chơi sẽ được mô tả từng bước thực hiện cũng như các quy định cần tuân thủ trong quá trình tham gia trò chơi.
- Chơi thử nhằm hướng dẫn và nhấn mạnh luật chơi
- Tiến hành chơi thật : Học sinh tham gia chơi và giáo viên làm trọng tài
Giáo viên nên đánh giá kết quả chơi và thái độ của người tham dự, đồng thời nêu rõ những kiến thức đã được học qua trò chơi Bên cạnh đó, cần chỉ ra những sai lầm mà người tham gia cần tránh để cải thiện kỹ năng và hiểu biết của mình.
Kết quả
Trong học kì II năm học 2017-2018, và học kì I năm học 2018- 2019, sau khi thực hiện các trò chơi trên, tôi thu được kết quả khá khả quan:
- Học sinh dễ tiếp thu bài mới
- Học sinh học thuộc từ dễ hơn và không “sợ” bộ môn tiếng Anh
- Một số học sinh rất ham học và luôn mạnh dạn phát biểu, hay tham gia vào các hoạt động nhóm hơn
Sau một thời gian áp dụng các trò chơi trong giảng dạy, học sinh đã có sự tiến bộ rõ rệt trong việc học âm và từ vựng Cụ thể, các em đã thuộc và sử dụng từ vựng phong phú hơn Trong các tiết học, học sinh thể hiện sự hứng thú cao, tích cực tham gia phát biểu, trả lời câu hỏi và tham gia vào các hoạt động nhóm cũng như trò chơi nhiều hơn.
Việc kiểm tra từ vựng thường xuyên trong các tiết học giúp học sinh ghi nhớ và học thuộc tốt hơn Sự tiến bộ trong việc học từ vựng đã góp phần cải thiện các kỹ năng tiếng Anh của các em, dẫn đến kết quả học tập khả quan hơn.
BẢNG THEO DÕI KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH
TRONG HỌC KÌ II NĂM HỌC 2017 - 2018
Khối Sĩ số Phát âm chính xác các âm, từ đã học
Phát âm chưa chính xác các âm, từ đã học
Ghi nhớ tốt các từ vựng
Ghi nhớ từ vựng chưa tốt
Kết quả cuối học kì I năm học 2018- 2019 khối 2
Lớp Sĩ số Phát âm chính xác các âm, từ đã học
Phát âm chưa chính xác các âm, từ đã học
Ghi nhớ tốt các từ vựng
Ghi nhớ từ vựng chưa tốt
Khối 1 học kì I năm học 2018-2019
Lớp Sĩ số Phát âm chính xác các âm
Phát âm chưa chính xác các âm
Ghi nhớ tốt các từ vựng
Ghi nhớ từ vựng chưa tốt
PHẦN IV PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Trò chơi học tập là một hoạt động vui chơi mang lại nhiều lợi ích cho học sinh tiểu học, tạo ra bầu không khí vui tươi và sinh động trong giờ học Nó kích thích trí tưởng tượng, sự tò mò và ham hiểu biết của các em Khi được tổ chức một cách hợp lý, trò chơi học tập không chỉ làm tăng hứng thú học tập mà còn giúp học sinh tự tin hơn, có cơ hội tự khẳng định và đánh giá lẫn nhau trong quá trình học.
Việc tổ chức trò chơi trong giờ học Tiếng Anh rất quan trọng, nhưng cần được thực hiện một cách hợp lý Mỗi tiết học chỉ nên có từ 1 đến 2 trò chơi, kéo dài khoảng 5-7 phút Do đó, giáo viên cần phải có kỹ năng tổ chức và hướng dẫn để đảm bảo trò chơi diễn ra một cách đồng bộ, giúp phát huy tối đa vai trò của học sinh.
Khi tổ chức trò chơi học tập, đặc biệt là môn Tiếng Anh cho học sinh tiểu học, cần căn cứ vào nội dung bài học, điều kiện cơ sở vật chất của trường và thời gian của từng tiết học để lựa chọn hoặc thiết kế trò chơi phù hợp.
Để tổ chức các trò chơi hiệu quả trong giờ dạy Tiếng Anh, giáo viên cần có kế hoạch và chuẩn bị kỹ lưỡng Mục tiêu là làm cho giờ học trở nên sôi nổi, phong phú và tăng cường sự yêu thích của học sinh đối với môn học Để đạt được điều này, giáo viên không chỉ dựa vào sách giáo khoa mà còn cần tự đánh giá quá trình giảng dạy của mình, rút ra những kinh nghiệm quý báu từ những điểm mạnh và yếu Bên cạnh đó, việc quan sát và học hỏi từ đồng nghiệp, cũng như nghiên cứu tài liệu liên quan đến ngôn ngữ, đặc biệt là Tiếng Anh, là rất quan trọng để cải thiện phương pháp giảng dạy.
Một yếu tố quan trọng góp phần vào sự thành công trong giáo dục là việc sử dụng đồ dùng giáo cụ trực quan Tôi thường xuyên tìm kiếm và sưu tầm các vật dụng như tranh ảnh, lịch cũ, bìa cứng, và các đồ vật bằng nhựa như đồ chơi trẻ em để phục vụ cho việc học tập và giảng dạy Điều này đặc biệt phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học, khi các em luôn thích khám phá và học hỏi thông qua những hình ảnh sinh động.
Người giáo viên cần liên tục nghiên cứu và học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn, từ đó tiếp cận các phương pháp giảng dạy mới và cập nhật kiến thức cho bản thân.
Giáo viên nên chú trọng đầu tư vào đồ dùng dạy học, đặc biệt là trong môn tiếng Anh, vì giáo cụ trực quan không chỉ giúp tăng cường hiệu quả giảng dạy mà còn mang lại kết quả học tập khả quan hơn cho học sinh.
Tăng cường thực hành theo nhóm và theo cặp giúp người học phát triển kỹ năng ngôn ngữ, giảm tâm lý ngại ngùng và nâng cao tính chủ động, hợp tác giữa học sinh Phương pháp này không chỉ khuyến khích học lẫn nhau mà còn rèn luyện cách học tập và làm việc trong môi trường tập thể.
- Giáo viên nên giúp học sinh củng cố kiến thức, phát triển từ vựng và vận dụng các từ đã học vào giao tiếp thực tế
Giáo viên cần khuyến khích học sinh phát triển tính tích cực và kỹ năng làm việc nhóm trong lớp học Tại nhà, học sinh nên tự giác học tập để tạo động lực và đam mê với môn học, từ đó tự nghiên cứu sâu hơn Việc học ngoại ngữ yêu cầu sự kiên trì và thời gian luyện tập liên tục, không thể đạt được chỉ trong một ngày hay một giờ.
Trong bài viết này, tôi đã chia sẻ một số trò chơi và suy nghĩ cá nhân về việc dạy tiếng Anh cho học sinh tiểu học Tôi rất cảm ơn những ý kiến đóng góp nhiệt tình và cam kết sẽ tiếp tục học hỏi, tìm kiếm các phương pháp giảng dạy mới để nâng cao hiệu quả trong công tác giáo dục.
Quảng Phú, ngày 12 tháng 03 năm 2019
I1 Lí do chọn đề tài 1
I2 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2
I.4 Giới hạn, phạm vi nghiên cứu……… 3
II.1 Cơ sở lí luận: 4
II.3 Một số trò chơi: 13
III Kết luận và kiến nghị 28
1 Giáo trình Tâm lí học II, Võ Sĩ Lợi, trường Đại học Đà Lạt (2014)
2 Giáo trình Methodology III, Võ Thị Anh Đào, trường Đại học Tây Nguyên (2008)
Tài liệu các trò chơi
5 http://sach24.vn/vi-VN/doc/mam-non-tieu-hoc/tro-choi-ve-tu-vung-tieng- anh-cho-hoc-sinh-tieu-hoc-347.htm
6 http://doc.edu.vn/tai-lieu/mot-so-tro-choi-ngon-ngu-trong-gio-hoc-tieng- anh-37113/
