Câu 1:Anh (chị) hãy trình bày nội dung và giải pháp thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Việt Nam. Từ đó, phân tích những điểm mới của chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp tiểu học.Câu 2:Anh (chị) hãy phân tích đặc điểm xã hội hiện đại và yêu cầu đặt ra đối với giáo dục. Từ đó, phân tích chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam trong thời kỳ mới và liên hệ với việc đổi mới Giáo dục bậc Tiểu học hiện nay.
Trang 1Câu 2:
Anh (chị) hãy phân tích đặc điểm xã hội hiện đại và yêu cầu đặt ra đối vớigiáo dục Từ đó, phân tích chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam trong thời kỳmới và liên hệ với việc đổi mới Giáo dục bậc Tiểu học hiện nay
Trang 2Câu 1:
Anh (chị) hãy trình bày nội dung và giải pháp thực hiện đổi mới căn bản,toàn diện giáo dục Việt Nam Từ đó, phân tích những điểm mới của chươngtrình giáo dục phổ thông 2018 cấp tiểu học
Trả lời
Trong những năm qua sự nghiệp giáo dục luôn được Đảng, Nhà nướcquan tâm và đầu tư, coi giáo dục là quốc sách hàng đầu Giáo dục luôn được ưutiên đầu tư trong các chương trình, kế hoạch phát triền kinh tế – xã hội
Giáo dục Việt Nam (bao gồm cả đào tạo, sau đây gọi chung là giáo dục)
đã đạt được nhiều thành tựu, kết quả, góp phần quan trọng vào thắng lợi củacông cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Tuy nhiên, trong quá trình phát triển,giáo dục đã bộc lộ những yếu kém, bất cập, trong đó có những vấn đề gây bứcxúc xã hội kéo dài, chưa đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hoá,hiện đại hoá và hội nhập quốc tế Những đổi mới giáo dục trong thời gian quathiếu đồng bộ, còn chắp vá; nhiều chính sách, cơ chế, giải pháp về giáo dục đãtừng có hiệu quả, nay trở nên không còn phù hợp với giai đoạn phát triển mớicủa đất nước, cần được điều chỉnh, bổ sung
Công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới, đặc biệt làyêu cầu chuyển đổi mô hình tăng trưởng theo chiều sâu và cơ cấu lại nền kinh tếtheo hướng chất lượng, hiệu quả, có sức cạnh tranh cao đòi hỏi giáo dục phảiđáp ứng nhu cầu học tập đa dạng của người dân, nhanh chóng góp phần tạo rađội ngũ nhân lực chất lượng cao Nếu không đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục
và đào tạo thì nhân lực sẽ là yếu tố cản trở sự phát triển của đất nước
Nước ta đang trong quá trình hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng; sựphát triển nhanh chóng của khoa học và công nghệ, khoa học giáo dục và sựcạnh tranh quyết liệt trên nhiều lĩnh vực giữa các quốc gia đòi hỏi giáo dục phảiđổi mới Thực chất cạnh tranh giữa các quốc gia hiện nay là cạnh tranh về nguồn
Trang 3nhân lực và về khoa học và công nghệ Xu thế chung của thế giới khi bước vàothế kỉ XXI là tiến hành đổi mới mạnh mẽ hay cải cách giáo dục.
Trước thực tế trên, Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XI đã xác định
"Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục theo hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá,
xã hội hoá, dân chủ hoá và hội nhập quốc tế" và "Phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản
và toàn diện nền giáo dục quốc dân".
Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục là một công việc hết sức trọng đại.Trung ương ban hành Nghị quyết để thống nhất nhận thức và hành động; pháthuy trí tuệ của toàn Đảng, toàn dân, huy động các nguồn lực với sự phối hợp củanhiều cơ quan, ban ngành và các tổ chức xã hội cho sự nghiệp giáo dục
1 Các nội dung thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Việt Nam:
a Quan điểm chỉ đạo:
Đảng, Nhà nước lấy đổi mới giáo dục là quốc sách hàng đầu, ưu tiên đầu
tư phát triển giáo dục Đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục là đổi mới từ quanđiểm, tư tưởng chỉ đạo đến nội dung, phương pháp, chính sách, mục tiêu Đổimới từ hoạt động quản lý Nhà nước đến hoạt động quản trị của các cơ sở giáodục – đào tạo Tăng cường sự tham gia của gia đình, cộng đồng xã hội, các tầnglớp nhân dân đóng góp ý kiến, xây dựng để thực hiện mục tiêu đổi mới giáo dục
Kế thừa và phát huy những thành tựu đạt được, học hỏi có chọn lọc kinhnghiên của nền giáo dục các nước trên thế giới Xây dựng chính sách giáo dụcdài hạn, phù hợp đối với từng cấp học, có lộ trình và tính khả thi cao
Gắn lý luận với thực tiễn nhằm phát triển năng lực, phẩm chất người học Có sựkết hợp, trao đổi và kết nối giữa gia đình và nhà trường
Phát triển kinh tế – xã hội phải đi đôi với phát triển giáo dục và đào tạo.Nghiên cứu nâng cao phương pháp dạy học, ứng dụng khoa học công nghệ vàocông tác quản lý giáo dục và giảng dạy trong nhà trường
Chú trọng giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học Hạn chế những tiêu cực trongcông tác thi cử, kiểm tra để đánh giá đúng năng lực của người học Phát triển
Trang 4giáo dục ở các cấp, đặc biệt là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo nơi điềukiện kinh tế – xã hội còn gặp nhiều khó khăn.
b Mục tiêu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo
Giáo dục con người Việt Nam phát triền toàn diện, phát huy khả năng tưduy, sáng tạo của người học Đáp ứng nhu cầu xây dựng đất nước trong thời kìmới, tạo ra những chuyển biến tích cực trong công tác giáo dục và đào tạo
Xây dựng sự nghiệp giáo dục đạt trình độ tiên tiến, xây dựng nền giáo dục
mở Đảm bảo các tiêu chuẩn về cơ sở vật chất cùng như nguồn lực để phục vụ
sự nghiệp đổi mới giáo dục
Tăng cường hợp tác quốc tế, liên kết các chương trình giáo dục với cácnước có nền giáo dục tiên tiến, hiện đại
Đưa giáo dục mầm non phát triển, chuẩn hóa, trang bị cho các em hiểubiết, nâng cao thể chất để bước vào lớp 1 Xây dựng hệ thống các trường mầmnon đạt tiêu chuẩn và có chính sách miễn học phí phù hợp
Phát triển giáo dục phổ thông theo hướng hiện đại, nâng cao trí tuệ vànăng lực công dân, định hướng nghề nghiệp cho học sinh Giáo dục toàn diện cả
về thể chất và tinh thần, bồi dường nhân tài, có sự phân luồng sau trung học cơ
sở, trung học phổ thông
Xây dựng mạng lưới cơ cấu ngành nghề, nhân lực trình độ đại học phùhợp với quy hoạch phát triển nhân lực quốc gia Nâng cao năng lực tự học, sángtạo của người học gắn với lòng yêu nước và nhiệm vụ xây dựng, bảo vệ Tổquốc
Bảo đảm cho mọi người dân đều có cơ hội học tập, nâng cao kiến thức, kỹnăng chuyên môn, xóa mù chữ bền vững
Giảng dạy tiếng Việt góp phần giữ vững bản sắc của dân tộc và tình cảmgắn bó với quê hương, Tổ quốc, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc vững mạnh
2 Các giải pháp thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục Việt Nam:
Trang 5a.Thể chế hóa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước trong công cuộc đổi mới nền giáo dục
Đưa chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước vào thực tế
và giải quyết triệt để những khó khăn, vướng mắc trong quá trình áp dụng Đánhgiá đúng tầm quan trọng của chất lượng giáo dục và đào tạo để có cơ chế, chínhsách phù hợp Đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục có vai trò quyếtđịnh chất lượng giáo dục và đào tạo Đặt người học là chủ thể của quá trình giáodục và sự phối hợp có trách nhiệm của giữa gia đình, nhà trường, xã hội
Tăng cường phản biện trong xã hội, huy động các tầng lớp nhân dân, nhất
là đội ngũ trí thức tham gia vào đánh giá, giám sát nội dung cũng như quá trìnhđổi mới nền giáo dục Làm tốt công tác tuyên truyền, vận động để tạo được sựđồng thuận cao trong xã hội
Tăng cường sự lãnh đạo của cấp ủy trong công tác bồi dưỡng chính trị, tưtưởng trong đội ngũ giáo viên Thực hiện gương mẫu, đi đầu và có trách nhiệmtrước Đảng, nhân dân về thực hiện các mục tiêu, nhiệm vụ giáo dục Đưa độingũ giáo viên, viên chức và học sinh phát huy vai trò và sứ mệnh để xây dựngnền giáo dục hiện đại và phát triển
Có chính sách quy hoạch dài hạn để phát triển đội ngũ giáo viên, viênchức ngành giáo dục, dự báo về nhu cầu nguồn nhân lực, cơ cấu ngành nghề,trình độ đào tạo
b Định hướng phát triển phẩm chất và năng lực người học
Đổi mới đồng bộ các yếu tố cơ bản của giáo dục, xác định rõ định hướngđào tạo Đưa ra các tiêu chuẩn, chuẩn đầu ra đối với từng cấp học, chuyên ngànhđào tạo Cam kết đảm bảo chất lượng đào tạo đối với từng cơ sở đào tạo, có quytrình giám sát, đánh giá, kiểm định chất lượng giáo dục khoa học, công khai,minh bạch
Đổi mới nội dung chương trình dạy học nhằm mục tiêu phát triển phẩmchất và năng lực người học Nội dung chương trình dạy học phải đảm bảo hàihòa giữa lý thuyết và thực tiễn, giữa phát triển tri thức và phát triển thể chất cho
Trang 6học sinh, sinh viên Việt Nam Tăng cường đạo đức, lối sống và ý thức công dân.Giữ gìn và phát huy tinh thần hiếu học của dân tộc, những giá trị văn hóa, truyềnthống nhân văn, tốt đẹp của con người Việt Nam.
Tăng cường học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, giáodục kiến thức quốc phòng, an ninh, dạy tiếng Việt và truyền bá văn hóa dân tộccho cộng đồng người Việt Nam xa xứ
Xây dựng bộ sách giáo khoa, tài liệu học tập đảm bảo về nội dung và hìnhthức, phù hợp với từng cấp học và yêu cầu đào tạo Đổi mới phương pháp dạyhọc theo hướng áp dụng những thành tự khoa học, nhất là tin học vào giảng dạy
và đào tạo Hạn chế tiến tới xóa bỏ những phương pháp dạy đã lỗi thời, khôngcòn phù hợp với yêu cầu thực tiễn Đa dạng hóa các hình thức học tập, các hoạtđộng xã hội, nghiên cứu khoa học
Giáo dục nhân cách người học phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý và pháttriển thể lực của từng cá nhân Có sự phân hóa giữa các môn học cho đồng đều,giảm số giờ lý thuyết trên lớp và tăng cường các hoạt động giáo dục ngoài trời
Có chính sách hỗ trợ và phát triển giáo dục cho học sinh khuyết tật, học sinhvùng xâu, vũng xa, biên giới, hải đảo, vùng kinh tế đặc biệt khó khăn
Giáo dục và định hường nghề nghiệp cho người học, giảm tỉ lệ thất nghiệp, tạomôi trường và việc làm cho người học sau khi hoàn thành chương trình học
c Ngăn chặn, xử lý những tiêu cực trong kiểm tra, thi cử, đánh giá, xếp loại người học
Chất lượng các kì thi, kiểm tra, đánh giá kết quả phải có các tiêu chí cụthể, khoa học Kết quả đánh giá phải toàn diện, từ đánh giá quá trình học chođến đánh giá cuối kỳ, cuối năm học
Áp dụng phương thức thi và công nhận tốt nghiệp theo hưóng giảm tốnkém cho xã hội nhưng vẫn đảm bảo đánh giá đúng năng lực người học Tăngcường việc đánh giá của gia đình, nhà trường, cá nhân người sử dụng lao độngvới tự đánh giá của người học
Trang 7Xây dựng phương thức tuyển sinh đại học, cao đẳng theo kết quả học tập
và nhu cầu sử dụng lao động của từng ngành nghề Áp dụng chính sách tự chủtuyển sinh cho các trường đại học, cao đẳng
Nâng cao công tác kiểm định chất lượng giáo dục và đào tạo Rà soát,kiểm tra định kỳ và có tham khảo tiêu chí đánh giá của các chương trình giáodục quốc tế có uy tín Giảm bớt gánh nặng về bằng cấp, tăng hiệu quả công việcthực tế
d Xây dựng xã hội học tập suốt đời
Nghiên cứu đổi mới hệ thống giáo dục theo điều kiện của đất nước và xuhướng của nền giáo dục các nước trong khu vực và trên thế giới
Quy hoạch mạng lưới các trường đại học, cao đẳng đảm bảo phù hợp vớinhu cầu đào tạo và tính khoa học Phát triển nguồn nhân lực gắn với phát triểnkinh tế – xã hội Xã hội hóa để đầu tư xây dựng hệ thống các trường học, cơ sởvật chất đạt chất lượng cao
e Tăng cường sự tham gia đóng góp của các nguồn lực xã hội
Nhà nước đóng vai trò chủ đạo và quản lý đầu tư ngân sách cho giáo dục.Đảm bảo kinh phí cho hoạt động đổi mới và phát triển nền giáo dục Khuyếnkhích phát triển các trường ngoài công lập để đáp ứng nhu cầu về giáo dục và tựchủ về tài chính của các cơ sở giáo dục
Khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân tham gia vào các hoạtđộng hỗ trợ đào tạo Xây dựng chính sách tài chính minh bạch, xây dựng cácquỹ học bổng, khuyến học để hỗ trợ học sinh, sinh viên gặp khó khăn Tôn vinhcác cá nhân, tập thể có những cống hiến cho nền giáo dục Việt Nam
3 Những điểm mới của chương trình giáo dục phổ thông 2018 cấp tiểu học được đề cập trên các phương diện sau:
a Quan điểm xây dựng chương trình
Chương trình giáo dục phổ thông được xây dựng theo hướng mở, cụ thể là:+ Chương trình bảo đảm định hướng thống nhất và những nội dung giáo dục cốt lõi, bắt buộc đối với học sinh toàn quốc, đồng thời trao quyền chủ động và trách
Trang 8nhiệm cho địa phương và nhà trường trong việc lựa chọn, bổ sung một số nội dung giáo dục và triển khai kế hoạch giáo dục phù hợp với đối tượng giáo dục
và điều kiện của địa phương, của cơ sở giáo dục, góp phần bảo đảm kết nối hoạt động của nhà trường với gia đình, chính quyền và xã hội
+ Chương trình chỉ quy định những nguyên tắc, định hướng chung về yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực của học sinh, nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục và phương pháp đánh giá kết quả giáo dục, không quy định quá chi tiết,
để tạo điều kiện cho tác giả sách giáo khoa và giáo viên phát huy tính chủ động, sáng tạo trong thực hiện chương trình
+ Chương trình bảo đảm tính ổn định và khả năng phát triển trong quá trình thựchiện cho phù hợp với tiến bộ khoa học - công nghệ và yêu cầu của thực tế
+ So với chương trình TH2000 đang thực hiện, chương trình giáo dục phổ thôngmới cấp tiểu học theo định hướng vừa hình thành kiến thức vừa phát triển năng lực, phẩm chất học sinh tiểu học, dạy học không chỉ cung cấp kiến thức mà phải phát triển hài hòa cả phẩm chất và năng lực, chương trình GDPT mới 3 yếu tố này được hình thành và phát triển hài hòa trong một đứa trẻ và vững như ‘kiềng
3 chân”, nếu chỉ thiếu hay coi nhẹ 1 yếu tố thì sẽ không phát triển hài hòa đối với quá trình phát triển nhân cách, tư duy của học sinh tiểu học
b Mục tiêu của chương trình:
Chương trình giáo dục tiểu học giúp học sinh hình thành và phát triển nhữngyếu tố căn bản đặt nền móng cho sự phát triển hài hòa về thể chất và tinh thần, phẩm chất và năng lực; định hướng chính vào giáo dục về giá trị gia đình, quê hương, cộng đồng và những thói quen, nề nếp cần thiết trong học tập và sinh hoạt
c Kế hoạch giáo dục:
+ Các môn học :
Các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc: Tiếng Việt; Toán; Đạo đức; Ngoại ngữ 1 (ở lớp 3, lớp 4, lớp 5); Tự nhiên và Xã hội (lớp 1, lớp 2, lớp 3); Lịch sử và Địa lí (lớp 4, lớp 5); Khoa học (ở lớp 4, lớp 5); Tin học và Công nghệ
Trang 9(ở lớp 3, lớp 4, lớp 5); Giáo dục thể chất; Nghệ thuật (Âm nhạc, Mĩ thuật); Hoạt động trải nghiệm.
Các môn học tự chọn: Tiếng dân tộc thiểu số; Ngoại ngữ 1 ( ở lớp 1, lớp 2)
So với chương trình hiện hành TH2000 đang dạy học, ở chương trình GDPT mới cấp tiểu học môn Tin học thêm nội dung Công nghệ và là môn học bắt buộc, tên gọi mới là Tin học và Công nghệ Môn Thể dục tên gọi mới là môn Giáo dục thể chất Ngoại ngữ 1 là môn học bắt buộc Làm quen tiếng Anh lớp 1,lớp 2 đang thực hiện tại các trường tiểu học hiện nay là môn học tự chọn
Điểm mới rõ nhất lần đầu tiên ở tiểu học xuất hiện môn Hoạt động Trải nghiệm Đó là trải nghiệm ở tiểu học và hoạt động trải nghiệm hướng nghiệp ở bậc THCS, THPT Nội dung cơ bản của chương trình này xoay quanh các mối quan hệ giữa cá nhân học sinh với bản thân, giữa học sinh với người khác, cộng đồng và xã hội; giữa học sinh với môi trường; học sinh với nghề nghiệp
Hoạt động trải nghiệm là hoạt động giáo dục, trong đó học sinh dựa trên sự tổng hợp kiến thức của nhiều lĩnh vực giáo dục và nhóm kỹ năng khác nhau để trải nghiệm thực tiễn đời sống nhà trường, gia đình và tham gia hoạt động phục
vụ cộng đồng dưới sự hướng dẫn và tổ chức của nhà giáo dục, qua đó hình thànhnhững phẩm chất chủ yếu, năng lực chung và một số năng lực thành phần đặc thù của hoạt động này: năng lực thiết kế và tổ chức hoạt động; năng lực thích ứng với sự biến động của nghề nghiệp và cuộc sống Hoạt động trải nghiệm sángtạo được thực hiện xuyên suốt từ lớp 1 đến lớp 12
Nội dung cơ bản của chương trình Hoạt động trải nghiệm gồm 5 lĩnh vực: Phát triển cá nhân; Cuộc sống gia đình; Đời sống nhà trường; Quê hương, đất nước và cộng đồng xã hội; Nghề nghiệp và phẩm chất người lao động Nội dunghoạt động trải nghiệm được thiết kế theo nguyên tắc tích hợp, kết hợp đồng tâm
và tuyến tính; các chủ đề được xây dựng mang tính chất mở với những nội dung hoạt động bắt buộc cho tất cả học sinh trong cả nước và nội dung mang tính phân hoá tuỳ theo nhu cầu, năng lực, sở trường của học sinh cũng như điều kiện đáp ứng của cơ sở giáo dục
Trang 10Giáo dục thể chất góp phần hình thành các phẩm chất chủ yếu và năng lực chung cho học sinh; đồng thời, thông qua việc trang bị kiến thức về sức khoẻ, quản lý sức khỏe và rèn luyện, giáo dục thể chất giúp học sinh hình thành và phát triển năng lực thể chất và văn hoá thể chất, ý thức trách nhiệm đối với sức khỏe của bản thân, gia đình và cộng đồng; biết thường xuyên tập luyện và phát triển năng khiếu thể thao phù hợp với bản thân; biết thích ứng với các điều kiện sống, lạc quan và chia sẻ với mọi người; có cuộc sống khoẻ mạnh về thể lực và tinh thần.
Nội dung chủ yếu của môn Giáo dục thể chất là Thể dục và Thể thao, rèn luyện kỹ năng vận động và phát triển tố chất thể lực cho học sinh bằng những bài tập thể chất đa dạng như rèn kỹ năng vận động cơ bản, đội hình đội ngũ, các bài tập thể dục, các trò chơi vận động, các môn thể thao và phương pháp phòng tránh chấn thương trong hoạt động
+ Thời lượng giáo dục:
Chương trình Thực hiện dạy học 2 buổi/ngày, mỗi ngày bố trí không quá 7 tiết học, mỗi tiết học 35 phút, chương trình tiểu học mới dạy học thông qua các hoạt động, thời lượng dạy học từ 2,7 giờ/ngày của chương trình hiện nhành nay giảm xuống dạy học còn 1,8 giờ/ngày
Cơ sở giáo dục chưa đủ điều kiện tổ chức dạy học 2 buổi/ngày thực hiện kế hoạch giáo dục theo hướng dẫn của Bộ GDĐT
d Định hướng về phương pháp và đánh giá kết quả:
+ Định hướng về phương pháp giáo dục
Các môn học và hoạt động giáo dục trong nhà trường áp dụng các phương pháp tích cực hoá hoạt động của người học, trong đó giáo viên đóng vai trò tổ chức, hướng dẫn hoạt động cho học sinh, tạo môi trường học tập thân thiện và những tình huống có vấn đề để khuyến khích học sinh tích cực tham gia vào các hoạt động học tập, tự phát hiện năng lực, nguyện vọng của bản thân, rèn luyện thói quen và khả năng tự học, phát huy tiềm năng và những kiến thức, kỹ năng
đã tích lũy được để phát triển
Trang 11Các hoạt động học tập của học sinh bao gồm hoạt động khám phá vấn đề, hoạt động luyện tập và hoạt động thực hành (ứng dụng những điều đã học để phát hiện và giải quyết những vấn đề có thực trong đời sống), được thực hiện với sự hỗ trợ của đồ dùng học tập và công cụ khác, đặc biệt là công cụ tin học vàcác hệ thống tự động hóa của kỹ thuật số.
Các hoạt động học tập nói trên được tổ chức trong và ngoài khuôn viên nhà trường thông qua một số hình thức chủ yếu sau: học lý thuyết; thực hiện bài tập, thí nghiệm, trò chơi, đóng vai, dự án nghiên cứu; tham gia xêmina, tham quan, cắm trại, đọc sách; sinh hoạt tập thể, hoạt động phục vụ cộng đồng
Tùy theo mục tiêu cụ thể và mức độ phức tạp của hoạt động, học sinh được tổ chức làm việc độc lập, làm việc theo nhóm hoặc làm việc chung cả lớp Tuy nhiên, dù làm việc độc lập, theo nhóm hay theo đơn vị lớp, mỗi học sinh đều phải được tạo điều kiện để tự mình thực hiện nhiệm vụ học tập và trải nghiệm thực tế
+ Định hướng về đánh giá kết quả giáo dục:
Mục tiêu đánh giá kết quả giáo dục là cung cấp thông tin chính xác, kịp thời,
có giá trị về mức độ đạt chuẩn (yêu cầucần đạt) của chương trình và sự tiến bộ của học sinh để hướng dẫn hoạt động học tập, điều chỉnh các hoạt động dạy học,quản lý và phát triển chương trình, bảo đảm sự tiến bộ của từng học sinh và nâng cao chất lượng giáo dục
Căn cứ đánh giá là các yêu cầu cần đạt về phẩm chất và năng lực được quy định trong chương trình tổng thể và chương trình môn học Phạm vi đánh giá bao gồm toàn bộ các môn học bắt buộc, môn học bắt buộc có phân hóa, môn học
tự chọn và môn học tự chọn bắt buộc Đối tượng đánh giá là sản phẩm và quá trình học tập, rèn luyện của học sinh
Kết quả giáo dục được đánh giá bằng các hình thức định tính và định lượng thông qua đánh giá thường xuyên, định kỳ ở cơ sở giáo dục Kết quả các môn học tự chọn được sử dụng cho đánh giá kết quả học tập chung của học sinh trong từng năm học và trong cả quá trình học tập
Trang 12Việc đánh giá thường xuyên do giáo viên phụ trách môn học tổ chức, dựa trên kết quả đánh giá của giáo viên, của phụ huynh học sinh, của bản thân học sinh được đánh giá và của các học sinh khác trong tổ, trong lớp.Việc đánh giá định kỳ do cơ sở giáo dục tổ chức
Phương thức đánh giá bảo đảm độ tin cậy, khách quan, phù hợp với từng lứatuổi, không gây áp lực lên học sinh, hạn chế tốn kém cho ngân sách nhà nước, gia đình học sinh và xã hội
e Điều kiện thực hiện chương trình:
Trường phổ thông được đổi mới căn bản và toàn diện về tổ chức, hoạt động
và cơ sở vật chất, đáp ứng đủ các điều kiện tối thiểu sau để thực hiện chương trình:
+ Tổ chức và quản lý nhà trường:
Nhà trường có sứ mệnh phát triển nhân cách cho mỗi học sinh và phục vụ yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong điều kiện thường xuyên thay đổi; là trung tâm văn hoá giáo dục của địa phương; được tự chủ về chuyên môn, thực hiện Quy chế dân chủ ở cơ sở; chấp hành chủ trương, đường lối của Đảng, pháp luật của Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp uỷ Đảng, chính quyền địa
phương và cơ quan quản lý giáo dục các cấp
Cơ cấu tổ chức bộ máy của nhà trường theo quy định của Điều lệ trường tiểuhọc do Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành
Lớp học, số học sinh, điểm trường (nếu có) theo quy định của Điều lệ
Quản lý dạy học và các hoạt động giáo dục khác theo chương trình giáo dục phổ thông; quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và quản lý tài sản (tài chính, đất đai, cơ sở vật chất, tài sản phi vật thể) theo quy định
+ Cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh:
Hiệu trưởng, phó hiệu trưởng được đánh giá hằng năm từ loại đạt yêu cầu trởlên theo quy định Chuẩn hiệu trưởng trường tiểu học, được bồi dưỡng, tập huấn
về lý luận chính trị, quản lý giáo dục và chương trình mới theo quy định
Số lượng và cơ cấu giáo viên (kể cả giáo viên thỉnh giảng, nếu có) bảo đảm
Trang 13để dạy các môn học, chuyên đề học tập và hoạt động trải nghiệm theo chương trình mới; 100% giáo viên đạt trình độ chuẩn hoặc trên chuẩn; xếp loại từ đạt yêu cầu trở lên theo quy định về Chuẩn nghề nghiệp giáo viên tiểu học, giáo viên được đảm bảo các quyền theo quy định của Điều lệ trường phổ thông và của pháp luật; giáo viên được bồi dưỡng, tập huấn về dạy học theo chương trình mới.
Nhân viên có trình độ chuyên môn đảm bảo quy định, được bồi dưỡng, tập huấn về các vấn đề của chương trình mới có liên quan đến nhiệm vụ của mỗi vị trí trong nhà trường
+ Cơ sở vật chất, thiết bị giáo dục:
Diện tích khuôn viên và các yêu cầu về xanh, sạch, đẹp, thoáng mát bảo đảmquy định; có cổng, biển tên trường, tường hoặc hàng rào bao quanh theo quy định; có sân chơi, bãi tập, chỗ thực hành ngoài trời theo quy định
Số lượng, quy cách, chất lượng và thiết bị của phòng học bảo đảm theo quy định tối thiểu của Điều lệ trường phổ thông; kích thước, vật liệu, kết cấu, kiểu dáng, màu sắc của bàn ghế học sinh bảo đảm quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ, Bộ Xây dựng, Bộ Y tế; kích thước, màu sắc, cách treo bảng trong lớp học bảo đảm quy định về vệ sinh trường học của Bộ Y tế
Khối phòng học, khối phòng phục vụ học tập, khối hành chính quản trị đạt tiêu chuẩn tối thiểu theo quy định
Thư viện đạt tiêu chuẩn thư viện trường phổ thông theo quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo; có các tủ sách lớp học, hoạt động của thư viện có tác dụng phát triển văn hoá đọc, khuyến khích và đáp ứng nhu cầu đọc, nghiên cứu, dạy học của cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh; bổ sung sách, báo và tài liệu tham khảo hằng năm đáp ứng yêu cầu dạy học theo chương trình mới
Thiết bị dạy học tối thiểu phục vụ giảng dạy, học tập và việc sử dụng thiết bịdạy học trong các giờ lên lớp và tự làm một số đồ dùng dạy học của giáo viên bảo đảm quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo; kiểm kê, sửa chữa, nâng cấp, bổ
Trang 14sung đồ dùng và thiết bị dạy học hằng năm đáp ứng yêu cầu dạy học theo
chương trình mới
+ Xã hội hoá giáo dục:
Quán triệt quan điểm phát triển giáo dục là sự nghiệp của Đảng, của Nhà nước và của toàn dân Cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương có trách nhiệm lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện thành công chương trình giáo dục phổ thông; bảo đảm điều kiện thực hiện chương trình; thực hiện nghiêm túc các chính sách của Đảng, Nhà nước đối với giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục cơ sở giáo dục phổ thông Nhà trường chủ động tham mưu với cấp uỷ Đảng, chính quyền và phối hợp với các cá nhân, tổ chức đoàn thể ở địa phương để huy động đa dạng các nguồn lực tham gia các hoạt động giáo dục và hỗ trợ kinh phí, cơ sở vật chấtnhà trường, xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn
Phối hợp tốt giáo dục gia đình và giáo dục nhà trường Gia đình, cha mẹ học sinh được hướng dẫn phối hợp và tham gia giáo dục con em theo yêu cầu của lớp học, cấp học; Ban đại diện cha mẹ học sinh có cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ, quyền, trách nhiệm và hoạt động theo Điều lệ Ban đại diện cha mẹ học sinh; nhàtrường tạo điều kiện thuận lợi để Ban đại diện cha mẹ học sinh hoạt động
Phối hợp tốt giáo dục nhà trường và giáo dục xã hội Nhà trường chủ động tổchức, hướng dẫn học sinh tham gia các hoạt động Đoàn - Đội - Hội, hoạt động
xã hội, tích cực góp phần thực hiện các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, qua đó thực hiện giáo dục học sinh trong thực tiễn đời sống
+ Bồi dưỡng giáo viên phương pháp dạy học:
Với cấu trúc của chương trình tiểu học mới là dạy học 2 buổi/ngày và để thực hiện có hiệu quả, trường tiểu học cần đảm bảo tốt cả 4 yếu tố như: Cơ sở vật chất trang thiết bị - phòng học; Chương trình, tài liệu dạy học; Công tác quản
lý, quản trị trường học; Dội ngũ cán bộ quản lý và giáo viên, trong đó đội ngũ giáo viên là yếu tố quan trọng nhất cho thành công của chương trình
Để chuẩn bị triển khai chương trình mới đạt hiệu quả, đội ngũ giáo viên tiểuhọc phải được bồi dưỡng cả về kiến thức và kĩ năng sư phạm, trong đó bồi
Trang 15dưỡng để mỗi giáo viên nắm vững cấu trúc chương trình lớp học, phương pháp, hình thức tổ chức dạy học trước khi thực hiện Đây là kinh nghiệm quý báu từ việc thực hiện chương trình tiểu học 2000 đang dạy học từ những năm học trước, tập huấn triển khai cho giáo viên khi chưa nắm vững cấu trúc chương trình lớp học.
Trong quá trình bồi dưỡng giáo viên, chú trọng nâng cao năng lực tổ chức hoạt động dạy học, trong đó bồi dưỡng kĩ năng sư phạm Chương trình tiểu học năm 2000 hiện nay coi sách giáo khoa là Pháp lệnh và giáo viên áp dụng dạy học đồng loạt giống nhau với mọi đối tượng học sinh, qua 2 lần giảm tải và đangdạy học hiện nay vẫn còn bộc lộ các nội dung chưa hợp lý
Chương trình tiểu học mới giao quyền chủ động cho nhà trường và giáo viêncăn cứ tình hình thực tiễn tổ chức dạy học phù hợp đối tượng học sinh, do vậy giáo viên cần bồi dưỡng kĩ năng xây dựng lựa chọn nội dung chương trình dạy học, khuyến khích tinh thần sáng tạo của mỗi giáo viên, thực hiện tốt quản lý hoạt động dạy học, quản lý hoạt động chuyên môn, phát huy vai trò nòng cốt củacác tổ khối chuyên môn để có nhiều hoạt động đóng góp cho việc thực hiện chương trình linh hoạt, chất lượng, hiệu quả
Trên cơ sở chương trình, sách giáo khoa do Bộ GDĐT phát hành, giáo viên thiết kế Kế hoạch dạy học trên cơ sở đổi mới phương pháp dạy học kết hợp đổi mới đánh giá học sinh tiểu học là yếu tố rất quan trọng
Giáo viên dạy học chương trình mới vừa cung cấp kiến thức vừa phát triển hài hòa cả phẩm chất và năng lực, trong đó hình thành và phát triển các phẩm chất “chăm học, chăm làm, trách nhiệm, trung thực, kỷ luật”, các năng lực “hợp tác, tự quản, tự học và giải quyết vấn đề” Để hình thành và phát triển các năng lực, phẩm chất của học sinh tiểu học, giáo viên phải thiết kế để cho học sinh vừatham gia học vừa tự học để từ đó các em được hình thành các kĩ năng thông qua các hoạt động thực tiễn, trong đó tổ chức các hoạt động trải nghiệm với các nội dung phù hợp để chính các em được tham gia, được tự hoàn thiện bản thân mình
Trang 16Câu 2:
Anh (chị) hãy phân tích đặc điểm xã hội hiện đại và yêu cầu đặt ra đối vớigiáo dục Từ đó, phân tích chiến lược phát triển giáo dục Việt Nam trong thời kỳmới và liên hệ với việc đổi mới Giáo dục bậc Tiểu học hiện nay
Trả lời
Nhận thức rõ đặc điểm và xu hướng phát triển của thời đại cũng như cụcdiện và tình hình thế giới là một công việc rất cần thiết Mỗi quốc gia, dân tộccần biết mình đang sống trong thời đại gì và bối cảnh thế giới nào, với nhữngtính chất, đặc điểm, nội dung và xu thế phát triển ra sao Hiểu biết sâu sắc vềthời đại giúp ta tìm thấy xu hướng tất yếu trong vô vàn những hiện tượng phứctạp, mang tính ngẫu nhiên của đời sống xã hội, giúp ta nhìn xa trông rộng, nắmbắt khuynh hướng và quy luật phát triển của nhân loại để vừa có thể lựa chọnđược hướng đi phù hợp với sự phát triển của lịch sử; lường trước được nhữngthách đố phức tạp, tránh được những vấp váp sai lệch trên đường đi; từ đó, sẽkhông bị chao đảo hoặc bị cuốn trôi trước phong ba bão táp của đời sống chínhtrị quốc tế
Chính vì lẽ đó, khi bàn về những vấn đề lớn của cách mạng, trước đâycũng như bây giờ, Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta bao giờ cũng bắt đầu bằngviệc phân tích đặc điểm, nội dung, xu thế phát triển của thời đại và nhận địnhcác mặt của tình hình thế giới để xác định đúng con đường đi của cách mạngViệt Nam và đề ra đường lối đối nội, đối ngoại đúng đắn, sáng tạo Cương lĩnhxây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triểnnăm 2011) nêu rõ: “Đặc điểm nổi bật trong giai đoạn hiện nay của thời đại là cácnước với các chế độ xã hội và trình độ phát triển khác nhau cùng tồn tại, vừahợp tác vừa đấu tranh, cạnh tranh gay gắt vì lợi ích quốc gia, dân tộc Cuộc đấutranh của nhân dân các nước vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ, phát triển vàtiến bộ xã hội dù gặp nhiều khó khăn, thách thức, nhưng sẽ có những bước tiến