NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HỌC VIỆN NGÂN HÀNG VƯƠNG THỊ PHƯỢNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI TỆ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CÔ PHẦN DẦU KHÍ TỒN CẦU Chun ngành: Kinh tế tài - Ngân hàng Mã số: 60.31.12 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người hướng dẫn khoa học: GS.TS Nguyễn Văn Tiến Hà Nội - 2012 LỜI MỞ ĐẦU Tính cấp thiết đề tài Trong xu mở cửa, hội nhập kinh tế nay, hoạt động kinh doanh ngân hàng vươn phạm vi khu vực giới Các ngân hàng thương mại có xu mở rộng nhiều nghiệp vụ kinh doanh đại thị trường Cùng với hoạt động mang tính chất truyền thống, hoạt động kinh doanh ngoại tệ hoạt động mang lại lợi nhuận chiếm tỷ trọng không nhỏ tổng số lợi nhuận chung ngân hàng Tuy nhiên hoạt động kinh doanh khác, kinh doanh ngoại tệ chứa đựng nhiều rủi ro tiềm tàng đặc biệt hoạt động kinh doanh ngoại tệ gắn liền với rủi ro tỷ giá biến động Cho nên mục đích giao dịch ngoại hối mà nhà đầu tư hướng tới tránh rủi ro tỷ giá, việc thực nghiệp vụ hoán đổi, giao dịch tiền tệ tương lai, thực quyền chọn tiền tệ Trong kinh tế thị trường, hoạt động sản xuất kinh doanh đơn vị, tổ chức kinh tế cá nhân chịu hướng dẫn thị trường, chịu tác động quy luật kinh tế, quy luật giá trị, quy luật cung cầu quy luật cạnh tranh Hoạt động kinh doanh ngoại tệ Tổ chức tín dụng khơng nằm ngồi tác động đó, tính khách quan tất yếu kinh tế thị trường Sự phù hợp sách quản lý ngoại hối chế điều hành tỷ giá linh hoạt Ngân hàng Nhà nước theo diễn biến thị trường tạo điều kiện cho hoạt động kinh doanh ngoại tệ Ngân hàng thương mại nói chung Ngân hàng Thương mại cổ phần Dầu Khí Tồn Cầu nói riêng ngày phát triển Từ ý nghĩa thực tiễn đó, tơi xin chọn đề tài “Giảipháp nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh ngoại tệ Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Dầu Khí Tồn Cầu" với nguyện vọng luận văn đóng góp phần việc củng cố, xây dựng, phát triển nâng cao hiệu kinh doanh ngoại tệ Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Dầu Khí Tồn Cầu Mong giải pháp trình bày luận văn áp dụng rộng rãi hoạt động kinh doanh ngoại tệ quản lý ngoại hối Việt Nam 2 Mục tiêu nghiên cứu - Hệ thống hóa cách khoa học lý luận quản lý ngoại hối kinh doanh ngoại hối, tầm quan trọng bối cảnh kinh tế - Phân tích, đánh giá thực trạng kinh doanh ngoại tệ qua năm với kết đạt được, tồn riêng ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu ngun nhân tồn - Trên sở phân tích, đề xuất giải pháp kiến nghị nhằm nâng cao hoạt động kinh doanh ngoại tệ ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu Đối tượng phạm vi nghiên cứu a Đối tượng nghiên cứu: Đối tượng nghiên cứu lý luận thực tiễn liên quan đến hoạt động kinh doanh ngoại hối NHTM b Phạm vi nghiên cứu Đề tài giới hạn việc phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh ngoại tệ ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu, chủ yếu giao đoạn 2008-2010 Phương pháp nghiên cứu - Thực thu thập số liệu từ quan, ban nghành địa bàn, từ báo cáo ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu qua năm 2008 - 2010 - Sử dụng phương pháp vật biện chứng vật lịch sử - Vận dụng lý luận vào thực tiễn, sử dụng phương pháp thống kê, so sánh phân tích đánh giá, từ nêu mặt đạt tồn nhằm đưa giải pháp để nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh ngoại tệ ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu Ý nghĩa khoa học thực tiễn đề tài - Luận văn dựa tình hình quản lý ngoại hối Việt Nam hoạt động kinh doanh ngoại tệ Ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu, đưa vấn đề cịn tồn tại, hạn chế Từ đó, có ý kiến đề xuất phù hợp với thực tế ngân hàng - Qua việc nghiên cứu hoạt động kinh doanh ngoại tệ ngân hàng, mong muốn suy nghĩ đề xuất quan tâm lãnh đạo ngân hàng nhằm giúp cho công tác quản lý ngoại hối hoạt động kinh doanh ngoại tệ ngân hàng ngày hiệu Kết cấu luận văn Ngoài phần mở đầu, kết luận, mục lục, danh mục tài liệu tham khảo, luận văn gồm chương: Chương 1: Những vấn đề thị trường ngoại hối kinh doanh ngoại hối Chương 2: Thực trạng hoạt động kinh doanh ngoại tệ Ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh ngoại tệ ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu CHƯƠNG NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI VÀ KINH DOANH NGOẠI HỐI 1.1 Ngoại hối thị trường ngoại hối 1.1.1 Khái niệm a) Ngoại hối (the foreign exchange) bao gồm phương tiện toán sử dụng tốn quốc tế Trong đó, phương tiện tốn thứ có sẵn để chi trả, toán lẫn cho Đối với quốc gia, ngoại hối (phương tiện toán quốc tế ) bao gồm: - Ngoại tệ: đồng tiền nước (bao gồm đồng tiền chung cá nước khác Quyền rút vốn đặc biệt SDR) Ngoại tệ tiền kim loại, tiền giấy, tiền tài khoản, séc du lịch, tiền điện tử phương tiện khác xem tiền - Các giấy tờ có giá ghi ngoại tê, séc thương mại, chấp phiếu ngân hàng, kỳ phiếu, hối phiếu, trái phiếu, cổ phiếu giấy tờ có giá khác - Vàng tiêu chuẩn quốc tế: Đây vàng sử dụng với vai trị tiền (phương tiện tốn) toán quốc tế - Đồng tiền quốc gia người không cư trú nắm giữ Khái niệm ngoại hối thường hiểu theo luật định tương đối thống quốc gia Theo Pháp lệnh số 28/2005/PL-UBTVQH11, ngày 13/12/2005 Ủy ban Thường vụ Quốc hội nước CHXHCNVN, khái niệm ngoại hối quy định Điều 4, khoản Ngoại hối hàng hóa mua bán thị trường ngoại hối, thực tế, người ta giao dịch mua bán ngoại tệ, giấy tờ có giá ghi ngoại tệ khơng giao dịch trực tiếp thị trường ngoại hối Muốn trở thành ngoại tệ để giao dịch thị trường ngoại hối, trước hết phải bán (chiết khấu) giấy tờ có giá để có ngoại tệ, sau tiến hành mua bán ngoại tệ thị trường ngoại hối Như vậy, đối tượng mua bán thị trường ngoại hối gồm: - Mua bán đồng tiền khác (ln có ngoại tệ tham gia) - Mua bán vàng tiêu chuẩn quốc tế Ngày nay, vai trò tiền tệ vàng giảm đáng kể, nói đến thị trường ngoại hối người ta thường hiểu thị trường mua bán đồng tiền khác nhau, hay mua bán ngoại tệ, nghĩa thị trường ngoại hối thường hiểu theo nghĩa thực tế thị trường mua bán ngoại tệ Ta tóm lược khái niệm ngoại hối sơ đồ: b) Thị trường ngoại hối Bằng tiếng Anh, thị trường ngoại hối là: The Foreign Exchange Market, viết tắt FOREX hay FX Chúng ta thấy rằng, điểm khác thương mại nội địa với thương mại quốc tế là: - Thương mại nội địa thường liên quan đến đồng nội tệ - Trong đó, thương mại quốc tế thường liên quan đến việc chuyển đổi đồng tiền khác quốc gia Hoạt động mua bán đồng tiền khác diễn thị trường, thị trường gọi thị trường ngoại hối Một cách tổng quát: Thị trường ngoại hối đâu diễn việc mua bán đồng tiền khác Trong thực tế, hoạt động mua bán tiền tệ xảy chủ yếu giũa ngân hàng (chiếm khoảng 85% tổng doanh số giao dịch), vậy, theo nghĩa hẹp (nghĩa thực tế) thị trường ngoại hối nơi mua bán ngoại tệ ngân hàng, tức thị trường liên ngân hàng (Interbank), Từ thực tế cho ta thấy, ngân hàng có vai trị lớn thị trường ngoại hối 1.1.2 Đặc điểm Thị trường ngoại hối - Thị trường ngoại hối đâu diễn hoạt động mua bán đồng tiền khác nhau, đó, cịn gọi thị trường khơng gian (space market ) - Đây thị trường toàn cầu hay thị trường khơng ngủ Nó hoạt động liên tục 24/24h chênh lệch múi khu vực giới Khi thị trường châu Á đóng cửa thị trường châu Mỹ bắt đầu hoạt động theo chu kỳ khép kín - Trung tâm thị trường ngoại hối thị trường liên ngân hàng với thành viên chủ yếu ngân hàng thương mại, nhà môi giới ngoại hối NHTW - Phương tiện trì mối quan hệ cho thành viên tham gia vào thị trường điện thoại, telex, mạng vi tính fax Các phương tiện giúp thông tin truyền nhanh hiệu - Do thị trường có tính tồn cầu hoạt động hiệu quả, tỷ giá yết thị trường khác thống với - Đồng tiền sử dụng nhiều giao dịch USD chiếm tới 41,5% tổng số đồng tiền tham gia, tương ứng với 83% giao dịch FOREX - FOREX nhạy cảm với kiện kinh tế, trị, tâm lý xã hội, đặc biệt sách tiền tệ nước có ngoại tệ mạnh Hiện nay, thị trường hoạt động tích cực nhất, bao gồm: London, sau New York, Tokyo, Singapore, Frankfurt Ngày FOREX phát triển phát triển nhu cầu mua bán ngoại tệ ngày tăng lên Đặc biệt, xu tự thương mại đầu tư quốc tế diễn mạnh mẽ chiều rộng lẫn chiều sâu, việc nới lỏng quy chế quản lý ngoại hối quốc gia tạo điều kiện chu chuyển hàng hóa dịch vụ chu chuyển vốn quốc tế hiệu quả, tiến khoa học kỹ thuật công nghệ thơng tin tất góp phần thúc đẩy FOREX phát triển 1.1.3 Các thành viên tham gia thị trường ngoại hối 1.1.3.1 Nhóm khách hàng mua bán lẻ (Retail clients hay bank customers) Bao gồm công ty nội địa đa quốc gia, nhà đầu tư quốc tế tất có nhu cầu mua bán ngoại hối nhằm hai mục đích: chuyển đổi tiền tệ phòng ngừa rủi ro tỷ giá Như vậy, nhóm khách hàng mua bán lẻ có nhu cầu mua bán ngoại tệ cho mục đích hoạt động khơng nhằm mục đích kinh doanh ngoại hối (kiếm lãi tỷ giá thay đổi) Thông thường, nhóm khách hàng mua bán lẻ khơng giao dịch trực tiếp với mà họ thường mua bán thông qua ngân hàng thương mại 1.1.3.2 Các ngân hàng thương mại (Commercial Banks): Các ngân hàng thương mại tiến hành giao dịch ngoại hối nhằm hai mục đích: - Cung cấp dịch vụ cho nhóm khách hàng mua bán lẻ (mua bán hộ khách hàng để thu phí) - Giao dịch kinh doanh cho mình, tức mua bán ngoại hối nhằm kiếm lãi tỷ giá thay đổi Hoạt động kinh doanh tạo trạng thái ngoại hối, đó, ngân hàng chịu rủi ro tỷ giá làm thay đổi bảng cân đối nội bảng ngoại bảng ngân hàng Các ngân hàng tiến hành giao dịch ngoại hối theo hai phương thức: + Giao dịch trực tiếp ngân hàng với với khách hàng + Giao dịch gián tiếp với thông qua nhà môi giới 1.1.3.3 Nhà môi giới ngoại hối (Foreign exchange brokers) Nhà môi giới người thu thập hầu hết lệnh đặt mua lệnh đặt bán ngoại tệ từ ngân hàng khác nhau, sở cung cấp tỷ giá chào mua tỷ giá chào bán cho khách hàng cách nhanh, rộng khắp với giá tay Tuy nhiên, giao dịch qua môi giới ngân hàng phải trả cho nhà mơi giới khoản phí Những muốn hành nghề mơi giới ngoại hối phải có giấy phép Điều cần lưu ý nhà môi giới cung cấp dịch vụ cho khách hàng, không mua bán ngoại hối cho 1.1.3.4 Các ngân hàng Trưng ương (Central Banks) Ngân hàng Trung ương tác động thị trường ngoại hối tùy theo mục đích kinh tế Nếu theo chế độ tỷ giá thả nổi, Ngân hàng Trung ương can thiệp cách mua vào hay bán nội tệ thị trường ngoại hối nhằm ảnh hưởng lên tỷ giá theo hướng mà NHTW cho có lợi Nếu theo chế độ tỷ giá cố định, can thiệp NHTW thị trường ngoại hối bắt buộc nhằm trì tỷ giá theo biên độ định NHTW tiến hành mua bán nội tệ vào cung ngoại tệ lớn cầu tiến hành bán nội tệ cầu lớn cung thị trường ngoại hối, vậy, tỷ giá trì cố định Căn hình thái tổ chức tham gia FOREX, mối quan hệ thành viên tham gia thị trường ngoại hối biểu sơ đồ: phận dân cư có mức thu nhập khá, chí có người cao ổn định Cần đẩy mạnh hoạt động tiếp cận hiểu biết thêm nhu cầu khách hàng tổ chức buổi hội nghị với nhóm khách hàng, diễn đàn trao đổi cởi mở giúp ngân hàng khách hàng xích lại gần để ngân hàng hiểu đáp ứng tốt nhu cầu khách hàng Thứ hai, ngân hàng cần cung cấp sản phẩm, dịch vụ đa dang đồng bộ, đạt tiêu chuẩn chất lượng với mức giá hợp lý Các sản phẩm kinh doanh ngoại hối phải đa dạng nhằm đáp ứng nhu cầu khác khách hàng Ngân hàng cần liên kết sản phẩm tạo tính đồng sản phẩm cung cấp cho khách hàng kết hợp sản phẩm cũ sản phẩm mới, sản phẩm dịch vụ truyền thống đại Thứ ba, đẩy mạnh công tác tiếp thị Ngân hàng cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền quảng cáo: đưa giải pháp thông tin quảng cáo, giới thiệu hình thức kinh doanh mới, nêu bật lợi hẳn ngân hàng so với ngân hàng khác phục vụ khách hàng, chất lượng dịch vụ Thứ tư, dịch vụ chăm sóc khách hàng Các khách hàng hoạt động kinh doanh ngoại hối đến giao dịch với khách hàng thường người có nhu cầu thường xuyên ngoại tệ mua bán, gửi toán Ngân hàng cần có hoạt động với nội dung thiết thực tặng quà lễ tết, sinh nhật tiến hành giao dịch khác ngân hàng, khách hàng ưu đãi phí.ngồi ra, đảm bảo phong cách giao tiếp văn minh, lịch sự, tận tình chu đáo Thái độ phong cách giao tiếp nghệ thuật thu hút khách hàng hiệu Thái độ lịch sự, nhiệt tình, tinh thần trách nhiệm nhân viên giao dịch tạo nên hình ảnh, ấn tượng ngân hàng lịng khách hàng 91 3.2.4 Đầu tư đại hóa sở vật chất, công nghệ ngân hàng, đặc biệt trang thiết bị phương tiện phục vụ hoạt động kinh doanh ngoại tệ Kinh doanh ngoại tệ hoạt động chứa nhiều rủi ro, muốn kinh doanh hiệu điều kiện thiếu kỹ thuật công nghệ cung cấp thông tin thường xuyên cập nhật, xử lý tình nhanh Nhận thức tầm quan trọng công nghệ, kỹ thuật đại việc nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh ngoại tệ, Ngân hàng trọng đầu tư xây dựng, lắp đặt trang thiết bị phục vụ cho hoạt động kinh doanh Tuy nhiên, để sử dụng hiệu ngân hàng cần tiêu chuẩn hóa hệ thống thông tin khách hàng bao gồm nhiều nguồn liệu khác nhau, hình thành Ngân hàng liệu, phục vụ cho khai thác mục đích khác Hồn chỉnh mạng diện rộng, kết nối trực tiếp với mạng cục tất chi nhánh hệ thống GP.Bank Mạng cục cần tiêu chuẩn hóa thống toàn hệ thống, đảm bảo giao dịch tốt Sử dụng khai thác hệ thống mạng Internet nhằm thu thập thông tin phục vụ quản trị kinh doanh, tiến hành nghiệp vụ 3.3 Một số kiến nghị 3.3.1 Kiến nghị với phủ Chính phủ quan quản lý nhà nước mặt kinh tế trị cao chung Chính phủ đưa đường lối kinh tế hướng đạo chung cho ngành để thực thời kỳ lĩnh vực Đối với thị trường ngoại hối, Chính phủ khơng trực tiếp tham gia đạo mà quan trực tiếp tham gia đạo NHNN Nhưng Chính phủ góp phần vào phát triển thị trường ngoại hối nói chung Do dó, tơi xin đưa số kiến nghị với Chính phủ nhằm phát triển thị trường ngoại hối: Thứ nhất, Chính phủ cần điều chỉnh cấu xuất nhập khẩu: đẩy mạnh xuất khẩu, kiểm soát chặt chẽ nhập khẩu, giảm nhập siêu 92 Trong nhiều năm qua, cán cân thương mại nước ta ln tình trạng bội chi nhập cao so với xuất khẩu, mà dự trữ ngoại tệ quốc gia giảm sút, ảnh hưởng lớn đến hoạt động kinh doanh ngoại hối hệ thống NHTM Như vậy, để củng cố cải thiện cán cân thương mại nhằm củng cố giá trị đồng Việt Nam, Chính phủ cần có biện pháp đẩy mạnh xuất khẩu, kiểm soát chặt chẽ nhập khẩu, giảm nhập siêu: - Tiếp tục có cải cách mặt thủ tục, giấy tờ theo hướng nhanh chóng, thuận lợi để hoạt động xuất nhập doanh nghiệp hoạt động thu hút vốn đầu tư nước dễ dàng thuận lợi - Đẩy mạnh hoạt động đối ngoại: xúc tiến việc hội nhập tích cực khu vực tạo điều kiện tăng trưởng kim nghạch xuất nhập - Tăng cường giải pháp khuyến khích sản xuất nước để thay hàng nhập khẩu, thúc đẩy mạnh hoạt động dịch vụ du lịch Thứ hai, hành lang pháp lý: Cần có sách thơng thoáng quản lý sử dụng ngoại tệ, tạo sân chơi bình đẳng cho ngân hàng NHTMCP Bên cạnh cần hồn thiện hệ thống luật NH Nghiên cứu khả áp dụng dự án lệ, tập quán quốc tế thông qua việc thừa nhận mặt pháp lý qui tắc, tập quán quốc tế áp dụng rộng rãi hoạt động ngân hàng cần có qui định qui chế cụ thể hoạt động KDNT thị trường tài quốc tế 3.3.2 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước Thứ nhất, Hoàn thiện phát triển thị trường ngoại hối trước hết thị trường ngoại tệ liên ngân hàng Nhân tố tỷ giá đóng vai trò định việc phát triển thị trường ngoại hối Tỷ giá giá ngoại tệ hình thành theo quy luật cung cầu thị trường ngoại hối Tỷ giá hình thành theo hai cấp, tỷ giá bán bn tỷ giá bán lẻ Tỷ giá bán bn hình thành thị trường ngoại tệ liên ngân hàng, tỷ giá bán lẻ hình thành sở tỷ giá bán bn cộng với phí bán lẻ ngân 93 hàng Đối với kinh tế phát triển, thị trường ngoại tệ liên ngân hàng hoạt động hiệu quả, doanh số giao dịch thị trường chiếm 85% Việt Nam, thị trường ngoại hối mẻ, bị ràng buộc nhiều yếu tố can thiệp hành chính, doanh số giao dịch thị trường thấp, Thị trường ngoại tệ liên ngân hàng đóng vai trị thứ yếu Để có thị trường ngoại tệ liên ngân hàng hoạt đông hiệu Việt Nam, NHNN cần thực + Nâng cao vai trò NHNN thị trường ngoại tệ liên ngân hàng cách phối hợp cách có hiệu hoạt động thị trường ngoại tệ liên ngân hàng thị trường nội tệ liên ngân hàng thông qua nghiệp vụ thị trường mở để NHNN thực vô hiệu hóa cần thiết, bơm rút tiền khỏi lưu thông, giảm áp lực lạm phát cung cầu ngoại tệ căng thẳng + Tăng quỹ dự trữ ngoại hối quỹ bình ổn hối đối: Tăng cường dự trữ ngoại tệ vào NHNN, đảm bảo mức dự trữ cần thiết tối thiểu nhằm tạo đủ nguồn để NHNN can thiệp kịp thời, đủ liều lượng thông qua biện pháp thị trường, giúp cho hoạt động thị trường ổn định thông suốt Cụ thể tập trung dự trữ ngoại hối đầu mối NHNN Có tăng lực dự trữ quốc gia, tạo điều kiện cho NHNN sử dụng nguồn ngoại tệ dự trữ cách linh hoạt hiệu đồng thời NHNN thực đóng vai trị người mua bán cuối để cân thị trường ngoại hối + Ngoài vấn đề nêu trên, việc hồn thiện quy chế giao dịch, đại hóa khâu tốn, trang thiết bị cơng nghệ tiên tiến, nâng cao trình độ kỹ kinh doanh cho cán cần xem xét thực Thứ hai, NHNN cần hồn thiện sách tỷ giá hối đối Q trình mở cửa hội nhập kinh tế quốc tế địi hỏi sách tỷ giá hối đối phải liên tục hồn thiện điều chỉnh thích ứng với mơi trường nước quốc tế thường xuyên thay đổi Để góp phần tối đa hóa lợi ích giảm thiểu tổn thất từ hội nhập kinh tế quốc tế, sách tỷ giá hối đối Việt Nam thời gian tới cần hoàn thiện theo định hướng sau: 94 - Tiếp tục trì tỷ giá thả có quản lí nhà nước: chế độ tỷ giá thả có ưu điểm tỷ giá gắn liền với quan hệ cung cầu tỷ giá thích ứng với điều kiện tồn cầu hóa thị trường tài quốc tế Bên cạnh đó, NN quản lý mức độ biến động tỷ giá - Thường xun phân tích tình hình kinh tế giới, khu vực nước để đề sách tỷ giá hối đoái cho giai đoạn - Sử dụng hiệu công cụ lãi suất để tác động đến tỷ giá, bước tiến hành tự hóa lãi suất, làm cho lãi suất thực loại giá định cân cung cầu đồng tiền thị trường khơng phải can thiệp hành Chính Phủ - Thực sách đa ngoại tệ: Hiện thị trường ngoại tệ, USD có vị mạnh hẳn ngoại tệ khác, song quan hệ tỷ giá áp dụng loại ngoại tệ nước làm cho tỷ giá ràng buộc vào ngoại tệ đó, cụ thể USD Khi có biến động giá USD giới, ảnh hưởng đến quan hệ tỷ giá USD VND mà thông thường ảnh hưởng bất lợi Chúng ta nên lựa chọn ngoại tệ mạnh để toán dự trữ, bao gồm số đồng tiền nước mà có quan hệ tốn, thương mại có quan hệ đối ngoại chặt chẽ để làm sở cho việc điều chỉnh tỷ giá VND ví dụ EUR, JPY, EU Nhật thị trường xuất lớn Việt Nam Chế độ tỷ giá gắn với rổ ngoại tệ làm tăng tính ổn định TGHĐ danh nghĩa Thứ ba, Hồn thiện môi trường pháp lý cho hoạt động kinh doanh ngoại tệ Kinh doanh ngoại tệ loại hình kinh doanh có địi hỏi khắt khe mơi trường pháp lý Điều tính hấp dẫn thân đồng tiền mức độ rủi ro ln kèm hoạt động kinh doanh Chính vậy, văn pháp lý quản lý lĩnh vực phải xây dựng đầy đủ cần thường xuyên điều chỉnh thay đổi Hiện văn pháp lý mà áp dụng phần lớn trở nên thiếu tính chặt chẽ, khơng phản ánh tình hình thực tiễn Nghị định ban hành thiếu thơng tư 95 hướng dẫn gây khó khăn cho NHTM doanh nghiệp hoạt động kinh doanh Để cập nhật tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho hoạt động kinh doanh ngoại hối NHTM, NHNN cần: - Rà soát tổng hợp văn quy định quản lý ngoại hối hiệu lực cần điều chỉnh, thay - Lấy ý kiến đóng góp NHTM, chuyên gia lĩnh vực ngân hàng văn ban hành - Tham khảo chế quản lý điều hành hoạt động kinh doanh ngoại hối nước giới - Nới rộng quyền tự NHTM không hoạt động kinh doanh ngoại hối mà hoạt động kinh doanh khác - Đưa việc quản lý ngoại hối tập trung đầu mối để giảm thiểu khâu trung gian gây phiền hà cho khách hàng Thứ tư, tổ chức tập huấn hướng dẫn văn ban hành Đối với văn ban hành, NH cần tập huấn để có cách hiểu thống từ thống cách xử lý nghiệp vụ phát sinh tránh tình trạng hiểu nhầm ngân hàng hành động theo ý riêng 3.3.3 Kiến nghị với GP.Bank - Tăng cường công tác quảng cáo tiếp thị: Tiếp tục phát huy giải pháp có, tìm biện pháp hiệu hơn, có kế hoạch phát triển thị trường, nâng cao chất lượng phục vụ để giữ khách hàng cũ thu hút khách hàng Tùy đối tượng khách hàng mà có cách khắc phục khác - Cải tiến nghiệp vụ phục vụ: tất phòng ban phải nghiên cứu cải tiến quy trình nghiệp vụ theo hướng nhanh gọn, tiết kiệm hiệu quả, phải phát chỉnh sửa kịp thời, tiến hành bước - Công tác kiểm tra - tự kiểm tra: Để đảm bảo an toàn hoạt động, biện pháp lớn công tác kiểm tra, cán cơng nhân viên, phịng ban có trách nhiệm kiểm tra cơng tác mình, phịng Khi phát có dấu hiệu sai sót, kịp thời chỉnh sửa báo cáo để tìm hướng khắc phục, quy định số lượt 96 kiểm tra nghiệp vụ, phúc tra báo cáo tự kiểm tra kỳ trước quan chức Mọi thông tin báo cáo, kỷ luật ngân hàng phải nhân viên, phòng ban thực nghiêm túc Xử lý kịp thời vướng mắc nghiệp vụ, giao dịch với khách hàng, tránh gây phiền phức cho khách hàng Các báo cáo kết tình hình thực nghiệp vụ phải rõ ràng, xác - Có sách thu hút khách hàng như: Phí dịch vụ thấp, ưu đãi khách hàng quen, có uy tín giao dịch lâu năm - nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối: Hiện nay, tình hình hoạt động kinh doanh ngoại hối GP.Bank đà phát triển Tuy nhiên, hoạt động mua bán ngoại tệ thi trường chưa cao, doanh số mua bán ngoại tệ từ cá nhân doanh nghiệp vừa nhỏ chiếm phần nhiều, hoạt động kinh doanh ngoại tệ tập trung hội sở chính, số chi nhánh lớn Trước tình hình này, GP.Bank phải tiếp tục tận dụng mạnh sẵn có Mua bán ngoại tệ chuyển khoản chiếm ưu dấu hiệu tốt tiện lợi cho ngân hàng Còn với mua bán ngoại tệ tiền mặt cần cải tiến Muốn làm điều này, nhân tố chung bên tác động, ngân hàng phải tự đề giải pháp thiết thực, trước tiên, mang lại hiệu cho ngân hàng, sau hết góp phần vào lợi ích chung hoạt động ngân hàng kinh tế đất nước Điều cần thực rút ngắn quy trình nghiệp vụ, cần có hệ thống phân tích thơng tin, kèm theo giới thiệu ngân hàng mạng, phương tiện truyền thông đại chúng, nâng cao chất lượng phục vụ, tận tình hịa nhã với khách hàng Muốn thế, cần có đội ngũ cán chun mơn cao, nổ, nhiệt tình, có chế độ ưu đãi thích hợp cho việc kinh doanh Ngân hàng lên đầu tư vào môi trường làm việc, không khí cảnh quan ngồi ngân hàng, linh hoạt việc sử dụng sách quy định.khi khách hàng định lựa chọn ngân hàng để giao dịch mua bán ngoại tệ ngân hàng phải tạo điều kiện thuận lợi cho giao dịch diễn nhanh chóng an toàn nhất, hạn chế tối đa rủi ro xảy 97 TĨM TẮT CHƯƠNG Xuất phát từ nguyên nhân hạn chế lĩnh vực kinh doanh ngoại hối công tác nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh ngoại hối Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu, chương luận văn đề giải pháp sau: mở rộng mạng lưới kinh doanh ngoại hối, hai đa dạng hóa ngoại tệ kinh doanh, ba phát triển mở rộng nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối, bốn thực biện pháp nhằm hạn chế rủi ro nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối cuối hoàn thiện tổ chức máy tổ chức trình điều hành hoạt động kinh doanh ngoại hối theo hướng hội nhập Tuy nhiên, để tạo môi trường kinh doanh mơi trường pháp lý thơng thống, thuận tiện cho hoạt động kinh doanh ngoại hối Chính phủ, NHNN cần quan tâm giải số vấn đề chính: Hoàn thiện thị trường ngoại hối thị trường liên ngân hàng, thiết lập chế tỷ giá linh hoạt theo quy luật cung cầu thị trường, Có hoạt động kinh doanh ngoại hối GP.Bank mở rộng nâng cao hiệu quả, tạo điều kiện để tiếp tục nâng cao lực cạnh tranh theo kịp với phát triển ngân hàng khu vực tồn giới 98 KẾT LUẬN • Ở quốc gia nào, ngành ngân hàng nói chung lĩnh vực kinh doanh ngoại hối nói riêng coi ngành tài mũi nhọn kinh tế, thể vai trò máy bơm lớn vận chuyển nhu cầu vốn, ngoại tệ cho kinh tế để phát triển kiến thiết đất nước đem lại lợi nhuận đáng kể cho ngân hàng Đặc biệt, đặt bối cảnh kinh tế giới phát triển theo hướng hội nhập, với gia tăng cạnh tranh cầu ngoại tệ ngày đa dạng khách hàng, kinh doanh ngoại hối cần quan tâm đầu tư thích đáng để đáp ứng với thị trường ngoại tệ giới Nhận thức tầm quan trọng hoạt động kinh doanh ngoại hối trình hội nhập, đề tài tập trung giải số nội dung sau: Một là, Làm rõ vấn đề lý luận thị trường ngoại hối kinh doanh ngoại hối ngân hàng thương mại Hai là, Phân tích thực trạng hoạt động kinh doanh ngoại hối Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu, Qua thành tựu, hạn chế nguyên nhân hạn chế Ba là, sở định hướng chiến lược kinh doanh Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu, luận văn đề xuất giải pháp kiến nghị nhằm nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh ngoại hối NH TMCP Dầu khí tồn cầu thời gian tới Với mong muốn đóng góp phần nhỏ bé vào vấn đề mà khơng NH TMCP Dầu khí tồn cầu mà cịn có ngân hàng khác quan tâm, nhiên, khn khổ luận văn khả người viết cịn nhiều hạn chế nên luận văn khơng tránh khỏi khiếm khuyết Tác giả mong đồng cảm góp ý chân thành nhà khoa học, thầy cô giáo, đồng nghiệp bạn đọc Tác giả xin gửi lời cảm ơn trân trọng tới thầy cô giáo thời gian học viết đề tài này, đặc biệt GS - Tiến sỹ Nguyễn Văn Tiến dày công hướng dẫn bảo tận tình để tác giả hoàn thành tốt luận văn Xin trân trọng cảm ơn! 99 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO Hoàng Xuân Quế (2002), Nghiệp vụ ngân hàng trung ương, NXB Thống kê Nguyễn Văn Tiến (2005), Tài quốc tế đại kinh tế mở, NXB Thống kê, Hà nội Nguyễn Văn Tiến (2006): Cẩm nang thị trường ngoại hối giao dịch kinh doanh ngoại hối, NXB Thống Kê Nguyễn Văn Tiến (2010), Thị trường ngoại hối nghiệp vụ phái sinh, NXB Thống kê, Hà nội TS Lê Xuân Nghĩa Vụ trưởng, vụ chiến lược phát triển - NHNN Việt Nam, “Một số giải pháp sách tỷ giá hối đoái hỗ trợ phát triển kinh tế doanh nghiệp” Grederich.S.Mishkin (1995), Tiền tệ ngân hàng thị trường tài chính, NXB Khoa học kỹ thuật Các văn pháp quy Ngân hàng Nhà nước quản lý ngoại hối Tạp chí ngân hàng tháng 9/2010, 10/2010, 12/2010, 4/2011, 5/2011, 7/2011 Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu: Báo cáo tổng kết, báo cáo thường niên năm 2008, 2009, 2010 10 Báo cáo phòng kinh doanh ngoại tệ Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu Vương Thị Phượng Lớp Cao Học 11.02.B MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG, BIỂU DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT LỜI MỞ ĐẦU CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THỊ TRƯỜNG NGOẠI HỐI VÀ KINH DOANH NGOẠI HỐI 1.1 Ngoại hối thị trường ngoại hối 1.1.1 Khái niệm 1.1.2 Đặc điểm Thị trường ngoại hối 1.1.3 Các thành viên tham gia thị trường ngoại hối 1.2 Các nghiệp vụ thị trường ngoại hối 10 1.2.1 Nghiệp vụ giao - The Spot Operations 10 1.2.2 Nghiệp vụ kinh doanh ngoại hối kỳ hạn 12 1.2.3 Nghiệp vụ kinh doanh hoán đổi 16 1.2.4 Nghiệp vụ giao dịch tiền tệ tương lai 17 1.2.5 Nghiệp vụ kinh doanh quyền chọn tiền tệ 19 1.3 Tỷ giá hối đoái 21 1.3.1 Khái niệm 21 1.3.2 Phân loại tỷ giá 21 1.3.3 Các nhân tố tác động lên tỷ giá hối đoái 23 1.3.4 Trạng thái ngoại tệ rủi ro tỷ giá 25 1.4 Các nhân tố ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh ngoại hối NHTM 28 1.4.1 Các nhân tố khách quan 29 1.4.2 Các nhân tố chủ quan 32 Tóm tắt chương 34 CHƯƠNG THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI TỆ CỦA NGÂN HÀNG TMCP DẦU KHÍ TỒN CẦU 35 2.1 Giới thiệu khái quát ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu .35 Vương Thị Phượng Lớp Cao Học 11.02.B 2.1.1 Giới thiệu 35 2.1.2 Cơ cấu tổ chức 38 2.1.3 Tổng quan hoạt động kinh doanh Ngân hàng TMCP Dầu khí tốn cầu giai đoạn 2008 - 2010 40 2.2 Thực trạng hoạt động kinh doanh ngoại tệ 44 2.2.1 Cơ sở pháp lý cho hoạt động kinh doanh ngoại hối .44 2.2.2 Thực trạng kinh doanh ngoại hối 46 2.3 Đánh giá thực trạng kinh doanh ngoại tệ Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu giai đoạn 2008-2010 60 2.3.1 Những kết đạt 60 2.3.2 Những hạn chế nguyên nhân 61 Tóm tắt chương 68 CHƯƠNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI TỆ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN DẦU KHÍ TỒN CẦU 69 3.1 Định hướng kinh doanh Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu .69 3.1.1 Định hướng kinh doanh 69 3.1.2 Định hướng hoạt động kinh doanh ngoại tệ 72 3.2 Giải pháp nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh ngoại hối Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu 73 3.2.1 Đẩy mạnh hoạt động nghiệp vụ 73 3.2.2 Phát huy mạnh mẽ nhân tố người 88 3.2.3 Xây dựng sách khách hàng đắn hiệu .90 3.2.4 Đầu tư đại hóa sở vật chất, cơng nghệ ngân hàng, đặc biệt trang thiết bị phương tiện phục vụ hoạt động kinh doanh ngoại tệ 92 3.3 Một số kiến nghị 92 3.3.1 Kiến nghị với phủ 92 3.3.2 Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước 93 3.3.3 Kiến nghị với GP.Bank 96 Vương Thị Phượng Lớp Cao Học 11.02.B DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Tóm tắt chương 98 KẾT LUẬN 99 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO BO Back Office FOREX Thị trường ngoại hối Ngân hàng thương mại cổ phần Dầu khí tồn GP.Bank KDNT cầu Kinh doanh ngoại hối NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại NHTMCP Ngân hàng thương mại cổ phẩn NHTW Ngân hàng trung ương NK Nhập MO Middle Office TCTD Tổ chức tín dụng TGHĐ Tỷ giá hối đoái TTQT Thanh toán quốc tế USD Đô la mỹ VND Việt Nam đồng XK Xuất XNK Xuất Nhập Vương Thị Phượng Lớp Cao Học 11.02.B Vương Thị Phượng Lớp Cao Học 11.02.B DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG, BIỂU LỜI CAM ĐOAN BẢNGTôi BIỂU xin cam đoan cơng trình nghiên cứu riêng Các số liệu Bảngtrong nêu 2.1 luận Tình văn hìnhcóhoạt nguồn động gốchuy rõ rang, độngkết vốn quảtừcủa thị luận trường văn1làcủa trung GP.Bank thực và2008chưa 2010 công bố cơng trình khác Bảng 2.2 Tình hình hoạt động tín dụng GPBank 2008-2010 Bảng 2.3 Doanh số chi trả kiều hối GP.Bank 2007-2010 Tác giả luận văn Bảng 2.4 Tỷ giá mua bán giao ngày 31/12/2010 Bảng 2.5 Doanh số mua bán ngoại tệ thị trường nước 2008-2010 Bảng 2.6 Doanh số mua bán ngoại tệ thị trường quốc tế Bảng 2.7 Doanh số mua bán ngoại tệ theo nghiệp vụ thị trường quốc tế GP.Bank năm 2008-2010 BIỂU ĐỒ Phượng Biểu đồ 2.1: Tình hình hoạt động huy động vốn từ thịVương trườngThị GP.Bank 20082011 Biểu đồ 2.2: Tình hình hoạt động tín dụng GP.Bank 2008-2010 Biểu đồ 2.3: Doanh số chi trả kiều hối GPBank 2007-2010 Biểu đồ 2.4: Doanh số mua bán ngoại tệ thị trường nước 2008-2010 Biểu đồ 2.5: Doanh số mua bán Spot /Tổng DS mua bán Biểu đồ2 6: Doanh số mua bán ngoại tệ thị trường quốc tế năm 2008-2010 Biều đồ 2.7: Doanh số mua bán ngoại tệ theoloại nghiệp vụ thị trường quốc tế GPBank năm 2008-2010 Biểu đồ 2.8: Doanh số mua bán ngoại tệ thị trường quốc tế GP.Bank năm 2008-2010 SƠ ĐỒ Sơ đồ 2.1 Mơ hình tổ chức NH TMCP Dầu khí tồn cầu Vương Thị Phượng Lớp LớpCao CaoHọc Học11.02.B 11.02.B ... PHƯỢNG GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI TỆ TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CƠ PHẦN DẦU KHÍ TỒN CẦU Chun ngành: Kinh tế tài - Ngân hàng Mã số: 60.31.12 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Người... động kinh doanh ngoại tệ Ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu hoạt động kinh doanh ngoại tệ ngân hàng TMCP Dầu Khí Tồn Cầu CHƯƠNG NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ THỊ TRƯỜNG NGOẠI... động kinh doanh ngoại hối Ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu 34 CHƯƠNG THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG KINH DOANH NGOẠI TỆ CỦA NGÂN HÀNG TMCP DẦU KHÍ TỒN CẦU 2.1 Giới thiệu khái qt ngân hàng TMCP Dầu khí tồn cầu