Mục tiêu nghiên cứu
Khóa luận này tập trung nghiên cứu thực trạng công tác thẩm định giá tài sản đảm bảo cho vay tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Tiên Phong - Chi nhánh Hà Nội Dựa trên lý luận về thẩm định giá, bài viết đề xuất một số giải pháp và khuyến nghị nhằm khắc phục tình trạng tiêu cực hiện tại, từ đó cải thiện chất lượng định giá trong quá trình cho vay.
Phương pháp nghiên cứu và số liệu sử dụng trong khóa luận
Phương pháp được sử dụng trong khóa luận bao gồm:
+ Phương pháp thu thập thông tin: được sử dụng để thu thập các số liệu về kết quả kinh doanh, số liệu báo cáo kết quả định giá
+ Phương pháp thống kê: sử dụng để thống kê mô tả các phương pháp thẩm định giá hiện đang được sử dụng tại chi nhánh.
+ Phương pháp tổng hợp: đưa ra những kết quả đạt được và những hạn chế còn tồn tại trong hoạt động thẩm định giá TSĐB.
+ Phương pháp phân tích: được sử dụng để phân tích tình hình HĐKD của
CN, tình hình thực hiện quy trình thẩm định
+ Phương pháp so sánh đối chiếu: xem xét công tác thẩm định TSĐB trong quá khứ và hiện tại.
Trong đó phương pháp chủ yếu được sử dụng để nghiên cứu khóa luận này là phương pháp thu thập thông tin và tổng hợp.
Báo cáo kết quả định giá, kết quả HĐKD là số liệu mà em đã thu thập được trong quá trình thực tập tại TPBank - CN Hà Nội.
Bài luận cũng trình bày một ví dụ thực tiễn về hoạt động định giá tài sản định giá bất động sản của chi nhánh và tham khảo các nghiên cứu liên quan trong lĩnh vực này.
Ngoài phần lời cảm ơn lời mở đầu, danh mục viết tắt, tài liệu tham khảo và kết luận thì khóa luận bao gồm 3 chương:
Chương 1: Tổng quan lý luận về thẩm định giá tài sản đảm bảo phục vụ cho vay tại Ngân hàng thương mại.
Chương 2: Thực trạng hoạt động thẩm định giá tài sản đảm bảo phục vụ cho vay tại TPBank - Chi nhánh Hà Nội.
Chương 3: Một số giải pháp và kiến nghị hoàn thiện công tác thẩm định giá tài sản đảm bảo phục vụ cho vay tại TPBank - chi nhánh Hà Nội.
TỔNG QUAN LÝ LUẬN VỀ THẨM ĐỊNH GIÁ TÀI SẢN ĐẢM BẢO PHỤC
VỤ HOẠT ĐỘNG CHO VAY TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Trong hoạt động của hệ thống ngân hàng, rủi ro tín dụng là một trong những thách thức lớn mà các ngân hàng thương mại (NHTM) thường phải đối mặt Rủi ro này xảy ra khi khách hàng không có khả năng hoàn trả nợ vay đúng hạn, có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau Để giảm thiểu thiệt hại từ rủi ro tín dụng, các NHTM thường áp dụng biện pháp đảm bảo tiền vay, trong đó cầm cố tài sản là một phương thức phổ biến Việc cấp tín dụng sẽ trở nên an toàn hơn khi được bảo đảm bằng tài sản có tính thanh khoản và giá trị cao, đồng thời cũng tạo điều kiện cho ngân hàng yêu cầu người vay thực hiện cam kết trả nợ, giúp ngân hàng thu hồi khi cần thiết.
Công tác thẩm định giá tài sản đảm bảo (TSĐB) đang ngày càng trở nên quan trọng và thu hút sự chú ý từ các ngân hàng thương mại (NHTM) Nhiều nghiên cứu đã được thực hiện về đề tài này, cho thấy sự phát triển và ứng dụng của thẩm định giá TSĐB trong thực tiễn.
Luận văn cao học của Lê Thị Hoài Châu (2014) tập trung vào việc hoàn thiện hoạt động cho vay có bảo đảm bằng tài sản thế chấp tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Hà Nội Nghiên cứu này nhằm nâng cao hiệu quả cho vay và giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng thông qua các giải pháp cải tiến quy trình thẩm định tài sản thế chấp và quản lý khoản vay Tác giả cũng đề xuất các chính sách phù hợp để tăng cường khả năng cạnh tranh của ngân hàng trong lĩnh vực cho vay có bảo đảm.
Luận văn tốt nghiệp của Trần Thị Ngoan, sinh viên trường Đại học Kinh tế Hồ Chí Minh, tập trung vào đề tài "Quy trình và phương pháp định giá bất động sản cho vay của Ngân hàng Công thương Việt Nam" Nghiên cứu này phân tích các quy trình và phương pháp định giá bất động sản, góp phần nâng cao hiệu quả cho vay của ngân hàng, đồng thời đáp ứng nhu cầu phát triển thị trường bất động sản tại Việt Nam.
Khóa luận tốt nghiệp của Phạm Minh Yến (2019) tập trung vào việc nâng cao chất lượng định giá tài sản đảm bảo phục vụ cho vay tại Ngân hàng Thương mại Trách nhiệm hữu hạn một thành viên Toàn cầu (GP Bank) - chi nhánh Thăng Long Nghiên cứu này nhằm cải thiện quy trình định giá, từ đó tăng cường hiệu quả cho vay và giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng.
Các bài viết như “Định giá tài sản trong hoạt động ngân hàng” trên website Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và “Định giá bất động sản thế chấp tại ngân hàng: những tồn tại và đề xuất” trên website của Thẩm định giá Việt Nam VNVC cung cấp cái nhìn sâu sắc về quy trình định giá tài sản và bất động sản trong lĩnh vực ngân hàng, đồng thời nêu ra những vấn đề còn tồn tại và đề xuất giải pháp cải thiện.
Các nghiên cứu trước đây đã xác định quy trình thẩm định tài sản và phản ánh thực trạng tài sản đảm bảo tại các đơn vị, đồng thời lập luận khoa học về ưu điểm và nhược điểm trong định giá Mặc dù đã đưa ra giải pháp phù hợp dựa trên lý thuyết, nhưng vẫn tồn tại hạn chế về thời gian nghiên cứu, do các công tác thẩm định giá có sự thay đổi theo thời gian.
Nghiên cứu quốc tế, chẳng hạn như bài viết "Using Collateral to Secure Loans" của Yaron Leitner, đã cung cấp những ví dụ thực tiễn và đánh giá tổng quan về việc sử dụng tài sản thế chấp trong hoạt động cho vay.
Nghiên cứu "The valuation of collaterals in Bank Lending" của Stephan A Luck và Joao A C Santos đã trình bày các công thức tính toán các yếu tố chính ảnh hưởng đến giá trị tài sản bảo đảm (TSBĐ) trong hoạt động cho vay ngân hàng.
Nghiên cứu của giả Edward Struck (2005) đã chỉ ra sự ảnh hưởng của khách hàng đến kết quả định giá, nhằm phát triển hiểu biết sâu sắc hơn về quy trình này Bài viết tập trung vào các khách hàng liên quan đến việc ủy thác định giá cho các quỹ tài sản ở New Zealand Kết quả nghiên cứu đã phát hiện một số ảnh hưởng cụ thể chưa được ghi nhận trước đây, cho thấy chúng có khả năng tác động đến kết quả định giá.
Nhiều nghiên cứu về thẩm định giá tài sản định giá bất động sản (TSĐB) đã được thực hiện tại các đơn vị khác nhau, nhưng thời điểm và đặc thù của từng quốc gia, đơn vị dẫn đến sự khác biệt trong quy trình và phương pháp thẩm định giá Tại TPBank - CN Hà Nội, còn thiếu các công trình nghiên cứu chuyên sâu về công tác thẩm định giá TSĐB Qua bài luận này, tôi hy vọng sẽ đưa ra những điểm khác biệt, nhưng vẫn dựa trên quan điểm chung, nhằm hoàn thiện hoạt động định giá TSĐB tại đơn vị.
1.2 Tổng quan về hoạt động cho vay và đảm bảo khoản vay tại NHTM
1.2.1 Hoạt động cho vay của NHTM
Hoạt động cho vay của ngân hàng thương mại (NHTM) là hình thức cấp tín dụng, trong đó NHTM cung cấp cho khách hàng (KH) một khoản tiền để sử dụng cho mục đích cụ thể trong thời gian nhất định Theo thỏa thuận, KH phải hoàn trả cả gốc và lãi.
Hoạt động cho vay là một trong những chức năng quan trọng nhất của ngân hàng thương mại (NHTM), chiếm tỷ trọng lớn trong tổng tài sản và đóng góp đáng kể vào nguồn thu nhập của ngân hàng Tuy nhiên, hoạt động này cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro, bao gồm rủi ro tín dụng, rủi ro thị trường, rủi ro chính trị và rủi ro đạo đức, có thể ảnh hưởng đến sự ổn định của toàn bộ hệ thống ngân hàng.
Ngân hàng thương mại (NHTM) cung cấp nhiều phương thức cho vay đa dạng để đáp ứng nhu cầu vay vốn của khách hàng Hiện nay, các NHTM thường xuyên nghiên cứu và phát triển các hình thức cho vay khác nhau, bao gồm cho vay tiêu dùng, cho vay thương mại, cho vay có tài sản đảm bảo, cho vay không có tài sản đảm bảo, cũng như cho vay ngắn hạn và dài hạn.