GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
CƠ SỞ LÝ LUẬN
Khái niệm "dự án" trong dạy học đã xuất hiện từ thế kỷ XVI tại các trường dạy nghề kiến trúc ở Ý, sau đó lan rộng ra châu Âu và Mỹ từ thế kỷ XVIII Đến cuối thế kỷ XIX và đầu thế kỷ XX, phương pháp dạy học theo dự án đã được áp dụng trong giáo dục phổ thông tại Mỹ.
Người đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành cơ sở lý thuyết cho
PP DHTDA được phát triển bởi các nhà sư phạm Mỹ J Dewey và Charles Peirce, nhấn mạnh rằng mọi người, bất kể độ tuổi, đều học thông qua hoạt động và mối quan hệ với môi trường thực tế Tuy nhiên, trong giai đoạn đầu, DHTDA gặp nhiều hạn chế do thiếu tài liệu và ảnh hưởng của chiến tranh thế giới thứ II.
Ngày nay, DHTDA (dạy học theo dự án) đã được áp dụng rộng rãi trong giáo dục từ bậc phổ thông đến đại học ở nhiều quốc gia phát triển Tại Việt Nam, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã phối hợp với công ty Intel Việt Nam triển khai thí điểm phương pháp này tại nhiều trường học thông qua chương trình "Dạy học cho tương lai" của Intel Chương trình này cung cấp hướng dẫn cho giáo viên về việc sử dụng Internet, thiết kế trang web và triển khai các dự án cho học sinh.
Gần đây, nhiều công trình nghiên cứu về Dạy học theo dự án (DHTDA) ở Việt Nam đã được thực hiện, trong đó có bài viết "Dạy học theo dự án – một phương pháp có chức năng kép trong đào tạo giáo viên" của Nguyễn Văn Cường và Nguyễn Thị Diệu Thảo (2004), cùng với đề tài "DHTDA và vận dụng trong đào tạo giáo viên môn công nghệ phần kinh tế gia đình" của Nguyễn Thị Diệu Thảo (2007) Những nghiên cứu này đóng góp quan trọng vào việc cải tiến phương pháp giảng dạy và đào tạo giáo viên tại Việt Nam.
Dạy học theo dự án (DHTDA) là phương pháp giáo dục kết hợp lý thuyết và thực hành thông qua việc thực hiện nhiệm vụ học tập phức hợp Trong DHTDA, người học tự lực xác định mục đích, lập kế hoạch, thực hiện dự án và đánh giá kết quả Phương pháp này khuyến khích làm việc nhóm, tạo ra sản phẩm có thể giới thiệu và giúp người học phát triển kỹ năng cần thiết trong quá trình học tập.
2.2 Đặc trưng cơ bản của dạy học theo dự án
5|19 download by : skknchat@gmail.com
- Người học là trung tâm của quá trình dạy học.
- Dự án tập trung vào những mục tiêu học tập quan trọng gắn với các chuẩn
- Dự án được định hướng theo bộ câu hỏi khung chương trình.
- Dự án đòi hỏi các hình thức đánh giá đa dạng và thường xuyên
- Dự án có tính liên hệ với thực tế.
- Người học thể hiện sự hiểu biết của mình thông qua sản phẩm và quá trình thực hiện.
- Công nghệ hiện đại hỗ trợ và thúc đẩy việc học của người học.
- Kĩ năng tư duy là yếu tố không thể thiếu trong phương pháp dạy học dự án.
2.3 Phân loại dạy học theo dự án
DHTDA có thể phân loại theo nhiều phương diện khác nhau Dưới đây là một số cách phân loại:
* Phân loại theo chuyên môn
- Dự án trong môn học.
- Dự án ngoài chuyên môn.
* Phân loại theo sự tham gia của người học
* Phân loại theo sự tham gia của giáo viên
* Phân loại theo quỹ thời gian
- Dự án nhỏ: Khoảng từ 2 – 6 giờ học.
- Dự án trung bình: giới hạn là một tuần hoặc 40 giờ học.
- Dự án lớn: tối thiểu là một tuần (40 giờ học), có thể kéo dài nhiều tuần.
* Phân loại theo nhiệm vụ
Các loại dự án không hoàn toàn tách biệt mà thường có sự kết hợp với nhau Dự án tổng hợp là những dự án kết hợp nhiều hoạt động khác nhau, và trong từng lĩnh vực chuyên môn, các dạng dự án có thể được phân loại theo những đặc thù riêng.
2.4 Quy trình dạy học theo dự án
* Bước 1: Chọn đề tài và xác định nhiệm vụ, mục tiêu của dự án
Dự án giáo dục cần liên kết chặt chẽ với thực tiễn đời sống, từ những vấn đề thiết thực mà giáo viên (GV) lựa chọn để giới thiệu cho học sinh (HS) HS sẽ xác định vấn đề cần giải quyết, từ đó hình thành đề tài cho dự án học tập Mục tiêu của dự án là giúp HS phát triển kiến thức, kỹ năng, thái độ và tư duy bậc cao sau khi hoàn thành Những mục tiêu này đóng vai trò định hướng cho quá trình thực hiện dự án.
6|19 download by : skknchat@gmail.com
* Bước 2: Lập kế hoạch thực hiện dự án
+ Phân nhóm, phân vai trong nhóm
Bước Công việc Thời gian thực hiện
+ GV giới thiệu tài liệu hổ trợ
+ Thời gian dành cho từng công việc của dự án
+ Kinh phí thực hiện dự án
+ Quy định sản phẩm mà dự án phải đạt được
+ GV đưa ra tiêu chí đánh giá dự án
* Bước 3: Thực hiện dự án
Các thành viên trong nhóm sẽ thực hiện kế hoạch, thu thập thông tin và thảo luận để giải quyết công việc Khi làm việc, cần kết hợp lý thuyết và thực hành Giáo viên sẽ kiểm tra, theo dõi và hỗ trợ kịp thời để giúp học sinh phát triển kỹ năng tự học, nghiên cứu, làm việc nhóm và viết báo cáo.
* Bước 4: Tổng hợp kết quả và báo cáo sản phẩm
Kết quả thực hiện dự án có thể được thể hiện qua các hình thức như thu hoạch, báo cáo, hoặc sản phẩm dự án Các sản phẩm này có thể được trình bày trên PowerPoint, dưới dạng ấn phẩm như bản tin, báo, áp phích, hoặc thiết kế trang web, mô hình Ngoài ra, sản phẩm của dự án cũng có thể được giới thiệu giữa các nhóm học sinh, cũng như trong trường học và cộng đồng xã hội.
* Bước 5: Đánh giá dự án
Giáo viên và học sinh thực hiện đánh giá sản phẩm dự án của từng nhóm dựa trên các tiêu chí đã đề ra, bao gồm tự đánh giá, đánh giá lẫn nhau và đánh giá từ giáo viên Qua đó, họ có thể rút ra những bài học kinh nghiệm cho các dự án tiếp theo Trong thực tế, quy trình dạy học dựa trên dự án (DHDA) có thể linh hoạt thay đổi và kết hợp các bước tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể, do đó việc phân chia các bước chỉ mang tính tương đối.
2.5 Ưu và nhược điểm của dạy học theo dự án
- Tạo điều kiện cho HS huy động, ứng dụng và phát triển kiến thức, kỹ năng của mình vào việc giải quyết DA phức tạp trong thực tế.
- Khuyến khích HS giải quyết những vấn đề phức tạp mang tính thực tế,
HS phải khám phá, đánh giá, giải thích và tổng hợp thông tin một cách có khoa học, qua đó phát triển các kỹ năng nhận thức.
7|19 download by : skknchat@gmail.com
Kích thích động cơ học tập của học sinh là yếu tố quan trọng giúp thúc đẩy mong muốn học hỏi, phát huy khả năng làm việc, đồng thời nâng cao tính trách nhiệm và khát khao được công nhận, đánh giá từ phía giáo viên và xã hội.
Yêu cầu học sinh áp dụng thông tin từ các môn học khác nhau để giải quyết vấn đề giúp liên kết kiến thức trong chương trình đào tạo.
Tạo điều kiện cho học sinh tiếp thu tri thức theo cách học của người lớn, bao gồm việc học và ứng dụng kiến thức thực tiễn Điều này không chỉ phát triển năng lực sáng tạo mà còn khuyến khích khả năng tự giải quyết vấn đề một cách hiệu quả Học sinh cũng sẽ được thúc đẩy suy nghĩ sâu sắc hơn khi đối mặt với các tình huống khác nhau.
- Thúc đẩy và rèn luyện năng lực cộng tác, kỹ năng giao tiếp giữa HS với
GV và giữa các HS với nhau Đôi khi sự cộng tác còn được mở rộng ra các thành viên của cộng đồng.
Học sinh có cơ hội tự định hướng việc học, từ đó nâng cao giá trị của quá trình học tập Nhờ vào các nghiên cứu sâu sắc, việc học của học sinh không chỉ dừng lại ở những vấn đề trước mắt mà còn mở rộng ra nhiều khía cạnh khác Họ còn phát triển những kỹ năng nghiên cứu quý giá mà không thể có được từ các bài giảng truyền thống.
DHDA là một phương pháp học tập yêu cầu thời gian dài để tiếp thu, không thể thay thế phương pháp thuyết trình trong việc truyền đạt kiến thức lý thuyết và trừu tượng một cách hệ thống trong thời gian ngắn.
- Hoạt động thực hành, thực tiễn khi thực hiện DHDA đòi hỏi phương tiện vật chất và tài chính phù hợp.
CƠ SỞ THỰC TIỄN
1 Sự cần thiết phải đưa DHDA trong trường học nói chung trong môn công nghệ nói riêng.
Hiện tượng học lệch và sự phát triển thiếu toàn diện trong nhận thức đang trở thành vấn đề cấp bách trong giáo dục hiện nay Dạy học dự án được xem là một phương pháp giáo dục hiệu quả, giúp nâng cao năng lực của người học, trang bị cho họ phẩm chất và kỹ năng cần thiết để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống hiện đại.
9|19 download by : skknchat@gmail.com
Cần tích hợp giáo dục theo quan điểm tích hợp vào hệ thống giáo dục quốc dân, vì học sinh và sinh viên chiếm gần 1/3 dân số Việt Nam Nhóm đối tượng này là tương lai của đất nước và có khả năng tuyên truyền mạnh mẽ đến cộng đồng Phương pháp dạy học tích cực (DHDA) sẽ góp phần hoàn thiện nhân cách và kỹ năng sống cho thế hệ trẻ, giúp họ làm chủ cuộc sống và bảo vệ, phát triển ngôi nhà chung của mình.
Trong dạy học môn công nghệ 10, việc tích hợp nội dung từ các môn học khác là rất quan trọng Tuy nhiên, tại trường tôi, đa số học sinh có trình độ trung bình yếu, nên việc áp dụng phương pháp dạy học dự án (DHDA) gặp nhiều khó khăn Học sinh không chỉ cần quản lý một phần mà còn phải quản lý tổng thể dự án, điều này đòi hỏi sự tham gia tích cực của các em trong việc quyết định và tự quyết định các giai đoạn của quá trình học Đặc biệt, học sinh cần tham gia vào việc xây dựng kế hoạch và thực hiện dự án, cũng như tự xác định và đánh giá kết quả dự án của mình.
Xuất phát từ tính tích cực của phương pháp dạy học và những thách thức mà giáo viên và học sinh gặp phải, tôi đã lựa chọn các phương pháp dạy học hiệu quả nhất Tôi xây dựng dự án với các tiêu chí nhỏ để hướng dẫn học sinh tìm hiểu đầy đủ theo yêu cầu bài học Do bộ môn chỉ có 1 tiết/tuần trong học kỳ 1, tôi đã giao nhiệm vụ cho học sinh nghiên cứu trước từ 6 đến 7 ngày, giúp các em có thời gian huy động kiến thức và thu thập thông tin cần thiết Đồng thời, giáo viên cần thiết lập một dự án cụ thể và chi tiết để dẫn dắt học sinh định hướng đúng đắn, đảm bảo không xa rời nội dung bộ môn.
Việc áp dụng phương pháp dạy học dựa trên hoạt động (DHDA) một cách khéo léo trong giảng dạy là rất cần thiết để nâng cao khả năng tiếp cận kiến thức và phát triển tư duy sáng tạo của học sinh Điều này không chỉ yêu cầu giáo viên phải nắm vững kiến thức chuyên môn mà còn cần liên tục học hỏi và mở rộng hiểu biết từ các lĩnh vực khác Giáo viên cần tư duy sáng tạo và cẩn trọng trong việc thiết kế các dự án, nhằm giúp học sinh giải quyết hiệu quả các tình huống và vấn đề trong quá trình học tập.
10|19 download by : skknchat@gmail.com
2 Tình hình thực tế của việc đưa DHDA vào trong hệ thống giáo dục quốc dân. Ở Việt Nam, PP DHTDA đã được bộ giáo dục và đào tạo kết hợp với công ty Intel Việt Nam triển khai thí điểm tại nhiều trường học trên cả nước theo chương trình dạy học cho tương lai của Intel ( Intel teach to the future ) Chương trình này hướng dẫn giáo viên sử dụng Internet thiết kế trang web và triển khai các dự án cho HS.
Đội ngũ giáo viên hiện nay chủ yếu được đào tạo theo chương trình sư phạm đơn môn, dẫn đến việc thiếu kiến thức lý luận về dạy học dự án Điều này khiến giáo viên gặp khó khăn trong việc xác định mục tiêu giáo dục, xây dựng dự án chi tiết và tổ chức tiết dạy hợp lý Hầu hết giáo viên chỉ tập trung vào việc truyền đạt kiến thức cơ bản, ít chú trọng đến việc phát triển năng lực và kỹ năng của học sinh, do lo ngại về việc tổ chức dạy học có thể gây ồn ào và ảnh hưởng đến các lớp học khác.
Học sinh hiện nay vẫn quen với phương pháp học truyền thống, chủ yếu thụ động nhận kiến thức từ giáo viên Điều này dẫn đến việc các em chưa chủ động trong việc tiếp cận môn học và chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc tự học Hệ quả là chất lượng dạy học bị ảnh hưởng và các năng lực cần thiết ở học sinh chưa được hình thành đầy đủ.
Môn Công nghệ là một bộ môn khoa học đặc thù, yêu cầu phương pháp dạy học hiện đại thay vì phương pháp truyền thống, nhằm phát huy khả năng học và thực nghiệm của học sinh Chương trình học hiện tại còn nặng về lý thuyết, thiếu chú trọng vào việc phát triển năng lực thực hành cho học sinh, đồng thời cơ sở vật chất cho các bài thực hành còn hạn chế.
XÂY DỰNG DỰ ÁN VÀ GIẢI PHÁP
Trong dự án này, HS sẽ tìm hiểu nội dung sau: a) Các tính chất cơ bản của đất trồng
- Tìm hiểu về keo đất, các loại keo đất.
- Tìm hiểu vể khả năng hấp phụ của đất, độ phì nhiêu của đất.
Phản ứng của dung dịch đất là yếu tố quan trọng trong việc đánh giá độ phì nhiêu của đất Để xác định pH của dung dịch đất, người ta thường sử dụng các phương pháp như đo pH bằng thiết bị chuyên dụng hoặc thử nghiệm với giấy pH Ngoài pH, các tiêu chí khác như hàm lượng dinh dưỡng, độ ẩm và cấu trúc đất cũng đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá sức khỏe và độ màu mỡ của đất Việc hiểu rõ các phản ứng và chỉ số này giúp nông dân và nhà nghiên cứu cải thiện chất lượng đất, từ đó nâng cao năng suất cây trồng.
- Chỉ ra được cách xác định pH của dung dịch đất.
11|19 download by : skknchat@gmail.com
- Chỉ ra được một số tiêu chí đánh giá độ phì nhiêu của đất. c) Đề xuất được biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng đất, cải tạo đất.
Để nâng cao hiệu quả sử dụng đất trồng, cần phân tích các tính chất cơ bản của đất Đặc biệt, việc cải tạo đất chua và đất kiềm là rất quan trọng Các biện pháp cụ thể cần được đề xuất nhằm cải thiện chất lượng đất, từ đó tăng năng suất cây trồng và tối ưu hóa quá trình canh tác.
Thông qua các nhiệm vụ cụ thể của dự án, giúp HS hình thành một số kỹ năng sau:
- Tìm kiếm thông tin trên mạng internet.
- Thu thập và xử lý thông tin.
- Ứng dụng công nghệ thông tin trong quá trình học tập.
- Viết và trình bày báo cáo trước đám đông.
- Học tập tích cực, chủ động, sáng tạo.
- Vận dụng lý thuyết linh hoạt, đưa lý thuyết được học vào giải quyết vấn đề thực tiễn.
- Sử dụng được máy đo pH hoặc thang màu để xác định pH của đất.
- Sử dụng được những thí nghiệm đơn giản làm rõ vấn đề lý thuyết…
- Nâng cao ý thức sử dụng đất canh tác hợp lý, ý thức tuyên truyền cách sử dụng đất canh tác đúng, hợp lý nhằm bảo vệ tài nguyên đất.
- Độc lập, tự giác, tự chịu trách nhiệm trước nhóm.
- Hứng thú trong quá trình thực hiện dự án.
2 Cấu trúc, nội dung bài 7, 8 môn công nghệ 10
I Keo đất và khả năng hấp phụ của đất
2 Khả năng hấp phụ của đất
Bài 7: Một số tính chất II Phản ứng của dung dịch đất
1 Phản ứng chua của đất của đất trồng
2 Phản ứng kiềm của đất III Độ phì nhiêu của đất
Bài 8: Thực hành: Xác I Chuẩn bị
II Quy trình thực hành định độ chua của đất
III Đánh giá kết quả
12|19 download by : skknchat@gmail.com
3 Tên dự án: “ Tìm hiểu một số tính chất của đất trồng nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất canh tác trong nông nghiệp”
Dự án này nhằm nghiên cứu các tính chất của đất trồng, đặc biệt là cách xác định chỉ số pH của đất Trong phạm vi nghiên cứu, chúng tôi tập trung vào hai loại đất: đất xám bạc màu và đất xói mòn mạnh trơ sỏi đá Mục tiêu là đề xuất các biện pháp cải thiện hiệu quả sử dụng và cải tạo hai loại đất này.
4 Chuẩn bị điều kiện thực hiện dự án
GV cần chuẩn bị: phòng học có máy chiếu hoặc bảng tương tác,hệ thống âm thanh, các phiếu đánh giá, theo dõi dự án.
GV đưa ra bối cảnh là vấn đề cần giải quyết của dự án.
Giáo viên yêu cầu học sinh quan sát và nhận xét hai hình ảnh để hiểu rõ hơn về vai trò của đất trong sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng Sau đó, học sinh được đưa vào bối cảnh dự án, trong đó, với vai trò là kỹ sư nông nghiệp, họ có nhiệm vụ hỗ trợ nông dân hiểu biết hơn về đất đai của mình và cải tạo đất để nâng cao chất lượng và hiệu quả sử dụng.
4.2 Vấn đề cần giải quyết Để hoàn thành bài tập này, GV yêu cầu HS làm việc theo 4 nhóm ( 1 nhóm/1 tổ) hoàn thành các nhiệm vụ sau đây:
Nhóm 1 giới thiệu các tính chất quan trọng của đất trồng, bao gồm khái niệm keo đất và khả năng hấp phụ của đất Những tính chất này ảnh hưởng đến sự phát triển của cây trồng và chất lượng đất Để nâng cao khả năng hấp phụ của đất, nhóm đề xuất một số biện pháp cải thiện như bón phân hữu cơ, sử dụng vật liệu cải tạo đất và áp dụng kỹ thuật canh tác hợp lý.
Nhóm 2 sẽ giới thiệu khái niệm về phản ứng của dung dịch đất, phân tích nguyên nhân gây ra tình trạng chua ở đất và cách xác định độ chua của đất Dựa trên những thông tin này, nhóm sẽ đề xuất các biện pháp hiệu quả để cải tạo đất chua, nhằm nâng cao chất lượng đất và hỗ trợ quá trình canh tác.
Đất kiềm là loại đất có phản ứng kiềm, được hình thành do nhiều nguyên nhân, bao gồm sự tích tụ của các khoáng chất kiềm trong quá trình phong hóa và sự bốc hơi nước Để xác định đất kiềm, người ta thường dựa vào chỉ số pH, độ mặn và thành phần hóa học của đất Để cải tạo đất kiềm, các biện pháp như bón vôi, sử dụng phân hữu cơ và cải thiện hệ thống tưới tiêu có thể được áp dụng nhằm nâng cao độ phì nhiêu và khả năng sinh trưởng của cây trồng.
- Nhóm 4: Giới thiệu khái niệm độ phì nhiêu của đất, cách xác định độ phì nhiêu của đất, phân loại và biện pháp nâng cao độ phì của đất.
4.3 Giải pháp thực hiện dự án
Trong dự án này, khái niệm trừu tượng cần được làm rõ thông qua việc nghiên cứu lý thuyết kỹ lưỡng Giáo viên hướng dẫn học sinh thực hiện các thí nghiệm trực quan, sử dụng PowerPoint, email hoặc xây dựng website để tuyên truyền và giới thiệu nội dung bài viết.
13|19 download by : skknchat@gmail.com
- Nhóm 1: Sử dụng thí nghiệm trực quan để giới thiệu khái niệm keo đất
(có thể quay lại thí nghiệm tự làm, hoặc thiết kế mô hình động trên powerpoint), trình bày bài trên tờ A0 như báo tường.
Nhóm 2 sẽ trình bày trên PowerPoint về cơ sở lý thuyết của phản ứng dung dịch đất và phản ứng chua Bên cạnh đó, nhóm cũng sẽ trực quan hóa cách xác định độ chua của đất thông qua một thí nghiệm cụ thể.
- Nhóm 3: Cách làm việc tương tự nhóm 2.
Nhóm 4 sẽ thiết kế một phiếu điều tra cho học sinh trước và sau khi học bài 7, 8 Nội dung phiếu điều tra sẽ tập trung vào những hiểu biết cơ bản về đất và cách sử dụng đất trong gia đình và địa phương Sau khi thu thập, nhóm sẽ tiến hành xử lý số liệu để phân tích kết quả.
Tạo một trang web hoặc diễn đàn trên internet hoặc Facebook để chia sẻ thông tin và giải pháp nhằm nâng cao độ phì nhiêu của đất Nơi đây cũng có thể thực hiện các cuộc khảo sát ý kiến để đánh giá nhận thức của mọi người về những phương pháp sử dụng đất hiệu quả.
Dự án này chú trọng vào học sinh (HS) nhưng giáo viên (GV) cũng đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ HS tìm hiểu và rút ra kết luận GV khuyến khích HS làm việc độc lập, hướng dẫn HS hợp tác hiệu quả trong nhóm và thường xuyên theo dõi tiến độ công việc của HS.
4.4 Phiếu đánh giá sản phẩm dự án
Tiêu chí Điểm tối đa Điểm nhóm
1 HS làm việc nhóm hiệu quả: Các thành viên tham gia tích cực, làm tốt nhiệm vụ nhóm giao 10
2 Nội dung chính xác, phù hợp 20
3 Nghiên cứu hoàn thiện và xử lý được vấn đề 20
4 Trình bày khoa học, sáng tạo 20
5 Thuyết trình mạch lạc, rõ ràng, logic 15
6 Sử dụng CNTT phù hợp 15
Qua việc chọn bài 7,8 môn công nghệ 10 để áp dụng dạy học theo dự án, tôi thấy có những thuận lợi như sau:
Bộ môn công nghệ là một lĩnh vực khoa học có ứng dụng thực tiễn phong phú, đặc biệt trong các khu vực địa phương với ngành nghề chủ yếu là trồng trọt và chăn nuôi Nó tạo cơ hội cho học sinh tìm hiểu và tiếp xúc thực tế với những kiến thức đã được truyền đạt, từ đó nâng cao khả năng áp dụng vào cuộc sống.
- HS có ý thức trách nhiệm, có đam mê khoa học, hứng thú với công việc được giao.
- Kiến thức phù hợp, giúp HS dễ dàng tìm hiểu thực tiễn, áp dụng thêm khoa học vào giải thích các hiện tượng trong thực tiễn.
14|19 download by : skknchat@gmail.com
- Dự án có sự kết hợp của bài học lý thuyết với thực hành, nên tăng cường kỹ năng về nhiều mặt cho HS.
Dạy học theo dự án gặp phải một số khó khăn, bao gồm yêu cầu thời gian lớn từ cả giáo viên và học sinh, khiến phương pháp này không thể áp dụng liên tục trong thời gian dài Để đạt hiệu quả, học sinh cần có ý thức tự giác, trách nhiệm và hứng thú với dự án Bên cạnh đó, lớp học cần được trang bị đầy đủ thiết bị cần thiết để hỗ trợ quá trình học tập, do đó việc lựa chọn lớp phù hợp là rất quan trọng khi triển khai dạy học dự án.
Dạy học theo dự án không thể thay thế hoàn toàn các phương pháp dạy học khác, mà nên được xem là một phương pháp bổ sung Việc kết hợp dạy học theo dự án với các phương pháp khác một cách hợp lý sẽ mang lại hiệu quả tối ưu cho người học.
6 Dự án (phần phụ lục)
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Sau khi hoàn thành dự án, tôi tiến hành đánh giá kết quả học tập của học sinh qua hai hình thức: khảo sát ý kiến của học sinh và tổ chức bài kiểm tra trắc nghiệm khách quan kết hợp với câu hỏi mở liên hệ thực tế.
Đánh giá mức độ thành công và hiệu quả của dự án dựa vào khả năng tiếp nhận tri thức của học sinh, sự chủ động sáng tạo, tinh thần làm việc nhóm, và mức độ hứng thú của học sinh đối với bài học Mẫu phiếu thăm dò chi tiết được trình bày trong phần phụ lục.
Sản phẩm dự án của học sinh được chuẩn bị trước khi học bài, với các nhóm trình bày kết quả qua bản Word, PowerPoint, hình ảnh minh họa và website Sau mỗi phần trình bày, tôi đánh giá trực tiếp vào phiếu chấm dự án, khen ngợi và rút kinh nghiệm cho học sinh về những hạn chế Tôi nhận thấy rằng các em đã thể hiện trách nhiệm cao với nhiệm vụ được giao, hoạt động nhóm hiệu quả, phân công công việc rõ ràng và tìm kiếm thông tin cũng như trình bày báo cáo một cách tốt nhất.
* Kết quả học tập của học sinh qua bài học:
Kết quả học tập của học sinh được thể hiện qua 2 hình thức kiểm tra, đánh giá.
15|19 download by : skknchat@gmail.com
- Phiếu thăm dò ý kiến: 100% số học sinh được lấy phiếu thăm dò (ở lớp thực nghiệm 10A1 và 10A10) đều đã thể hiện cảm nhận của mình.
Tiêu chí Hiểu Trung bình Không Hứng Bình Không hứng hiểu thú thường Thú
Sáng kiến được triển khai trong học kỳ I năm học 2018 – 2019 với đối tượng học sinh lớp 10A1 (khá giỏi) và lớp 10A7, 10A10 (trung bình, yếu) Trong đó, lớp 10A1 và 10A10 áp dụng phương pháp thực nghiệm, trong khi lớp 10A7 dạy theo phương pháp truyền thống để làm đối chứng Kết quả khảo sát từ việc kiểm tra trắc nghiệm khách quan của học sinh được thể hiện rõ trong bảng dưới đây.
Xêp loai Gioi Kha Trung
Yêu Kém sĩ số binh
Phân nghiệm 43 HS 37,2% 44,2% 16,3% 2,3% 0% trăm Đối 10A7
Theo nghiên cứu, việc áp dụng giải pháp dạy học theo dự án giúp học sinh hiểu biết sâu sắc hơn về kiến thức, dẫn đến chất lượng học tập của lớp 10A1 và 10A10 được cải thiện rõ rệt Tỉ lệ học sinh khá giỏi tăng lên, trong khi tỉ lệ học sinh trung bình yếu giảm đáng kể Học sinh cũng trở nên độc lập hơn trong việc tiếp cận kiến thức và phát triển các kỹ năng như thuyết trình và sử dụng công nghệ thông tin Ngược lại, lớp 10A7 vẫn còn nhiều học sinh yếu kém.
Mặc dù kết quả thực nghiệm chưa đạt mức cao, nhưng so với tình hình chung của trường học nơi tôi công tác, nơi phần lớn học sinh còn yếu kém, thì đây là một thành tích đáng ghi nhận Đặc biệt, việc áp dụng phương pháp dạy học theo hướng dự án không chỉ giúp học sinh hiểu vấn đề sâu sắc hơn mà còn khôi phục hứng thú của các em với môn học Theo tôi, đây chính là thành công lớn nhất của dự án.
