Tính cấp thiết của đề tài
Nhập khẩu đóng vai trò quan trọng trong việc phát huy sức mạnh của nền kinh tế Việt Nam, đặc biệt trong bối cảnh Đảng và Nhà nước đang thực hiện chủ trương công nghiệp hóa, hiện đại hóa theo hướng xuất khẩu và thay thế nhập khẩu Mặc dù có xu hướng giảm nhập khẩu, nhu cầu sản xuất và tiêu dùng trong nước vẫn tăng, đồng thời thương mại quốc tế không ngừng phát triển Để thực hiện các chính sách của Nhà nước, cần phải tăng cường xuất khẩu thay vì giảm nhập khẩu, tuy nhiên, hiệu quả nhập khẩu phải được đảm bảo, điều này phụ thuộc vào năng lực của các doanh nghiệp nhập khẩu Mối quan tâm này không chỉ là của các doanh nghiệp mà còn là vấn đề cấp thiết của toàn bộ nền kinh tế.
Công ty TNHH HMV Deli Distribution & Services chuyên nhập khẩu và phân phối các sản phẩm từ sữa như bơ, sữa, phô mai, cùng với các loại bánh nướng nhập khẩu từ Pháp Kể từ khi thành lập vào năm 2010, công ty đã đạt được nhiều thành tựu kinh doanh đáng kể và khẳng định vị trí trên thị trường, chủ yếu tại miền Bắc và miền Nam Trong bối cảnh thị trường ngày càng cạnh tranh với sự gia tăng của các công ty nhập khẩu và phân phối thực phẩm, HMV Deli đã tìm kiếm những sản phẩm nhập khẩu có thương hiệu và nguồn cung cấp uy tín với giá thành hợp lý, nhằm giảm chi phí lao động và nâng cao khả năng cạnh tranh.
Mặc dù kết quả đạt được chưa đáp ứng mong đợi của công ty, nhưng thực tế kinh doanh gặp nhiều khó khăn do biến động thị trường và sự xuất hiện của nhiều đối thủ cạnh tranh Quy mô công ty còn nhỏ, khả năng tài chính hạn chế và nguồn nhân lực chưa đủ mạnh, cùng với tác động của dịch COVID-19 từ đầu năm 2020, đã dẫn đến nhiều bất cập trong hoạt động kinh doanh Tất cả những yếu tố này đã làm giảm doanh thu, ảnh hưởng đến lợi nhuận và năng suất lao động, từ đó làm suy giảm năng lực cạnh tranh của công ty Do đó, công ty cần nhanh chóng nâng cao hiệu quả kinh doanh để duy trì hình ảnh và phát triển bền vững.
Trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, Công ty TNHH HMV Deli Distribution & Services đang đối mặt với thách thức nâng cao hiệu quả kinh doanh tại hai thị trường Bắc và Nam Việc tìm ra những giải pháp hiệu quả để cải thiện hoạt động kinh doanh là điều cần thiết để duy trì vị thế cạnh tranh của công ty.
Xuất phát từ đòi hỏi cấp thiết trên, em lựa chọn đề tài: “Nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services”.
Tổng quan các công trình nghiên cứu có liên quan
Trong quá trình thực hiện nghiên cứu nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty
TNHH HMV Deli Distribution and Services, em đã tìm đọc một số công trình nghiên cứu khoa học về nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp:
- Nguyễn Anh Tuấn (2012), “Nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty cổ phần
Khóa luận tốt nghiệp của Hoàng Long tại Trường Đại học Thương Mại đã phân tích các lý thuyết về cạnh tranh và sức cạnh tranh của doanh nghiệp Nghiên cứu đánh giá khả năng cạnh tranh của công ty Hoàng Long tại thị trường Miền Bắc trong giai đoạn 2009 – 2011 thông qua các chỉ tiêu như thị phần, lợi nhuận và tỷ suất lợi nhuận, cũng như các công cụ cạnh tranh như giá cả, chất lượng, hệ thống phân phối và dịch vụ sau bán Bài khóa luận đã chỉ ra những thành công và tồn tại của công ty, đồng thời đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh Tuy nhiên, các giải pháp này vẫn còn hạn chế và chưa thực sự hiệu quả, vì vậy khóa luận tiếp tục nghiên cứu để đưa ra các giải pháp thực tế và hiệu quả hơn cho doanh nghiệp.
Nguyễn Quỳnh Giao (2011) trong luận văn thạc sĩ "Hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp sách ấn phẩm trên địa bàn Hà Nội" đã phân tích sâu sắc hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp này thông qua chỉ tiêu doanh thu thuần và mạng lưới phân phối Nghiên cứu cũng đã chỉ ra các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, từ đó làm rõ những thành công và hạn chế trong hoạt động nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp sách ấn phẩm tại Hà Nội.
Trần Thị Chung (2010) đã nghiên cứu một số biện pháp chiến lược nhằm nâng cao khả năng cạnh tranh của Công ty dệt may Hà Nội trong khóa luận tốt nghiệp tại Trường Đại học Nghiên cứu này tập trung vào việc phân tích các yếu tố ảnh hưởng đến sức cạnh tranh của công ty và đề xuất các giải pháp hiệu quả để cải thiện vị thế trên thị trường.
Kinh tế quốc dân đóng vai trò quan trọng trong việc đánh giá khả năng cạnh tranh của công ty Bài viết thực hiện các cuộc điều tra và phỏng vấn đối với nguồn lao động quản lý cũng như lao động trực tiếp sản xuất Qua đó, bài viết đề xuất một số giải pháp và khuyến nghị nhằm cải thiện vấn đề quản lý lao động, góp phần nâng cao hiệu quả cạnh tranh của doanh nghiệp.
Công ty dệt may Hà Nội đang triển khai ba lý do và các chiến lược đa dạng nhằm nâng cao chất lượng và số lượng sản phẩm cũng như đội ngũ lao động Tuy nhiên, đề tài chưa làm rõ giải pháp quan trọng và cấp thiết nhất để cải thiện chất lượng sản phẩm và nguồn lao động trong ngắn hạn.
- Nguyễn Thanh Hải (2011), “Nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp thương mại bán lẻ hiện đại trên thành phố Hà Nội”, Luận án Tiến sĩ,
Luận án tại Trường Đại học Thương Mại đã hệ thống hóa các lý luận và kinh nghiệm nâng cao hiệu quả kinh doanh cho doanh nghiệp thương mại Nghiên cứu tập trung vào các đặc điểm riêng biệt của doanh nghiệp bán lẻ tại Hà Nội, đồng thời phân tích thực trạng nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp này trong thời gian qua Thông qua việc phân tích dữ liệu sơ cấp, luận án đã đánh giá khách quan những thành công và hạn chế trong công tác nâng cao hiệu quả kinh doanh của các doanh nghiệp bán lẻ hiện đại tại Hà Nội Từ đó, luận án đề xuất các giải pháp và kiến nghị nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp này cải thiện hiệu quả kinh doanh trong tương lai.
Nguyễn Hồng Quang (2016) trong luận văn Thạc sĩ của mình đã phân tích năng lực cạnh tranh của sản phẩm sữa thuộc tập đoàn TH tại Hà Nội Mặc dù là một tập đoàn mới thành lập, TH đã từng bước khẳng định vị thế của mình trên thị trường, đối đầu hiệu quả với các đối thủ cạnh tranh đã có mặt từ lâu.
Cao Thị Minh Phương (2014) trong luận văn Thạc sĩ tại Trường Đại học Kinh tế và Quản trị kinh doanh, Đại học Thái Nguyên đã chỉ ra rằng trong nền kinh tế thị trường, các doanh nghiệp phải tự thích nghi và nâng cao khả năng cạnh tranh để tồn tại Công ty cổ phần đầu tư và thương mại TNG, một trong mười doanh nghiệp dệt may uy tín tại Việt Nam, chuyên sản xuất hàng gia công xuất khẩu, xác định đây là mục tiêu chiến lược nhằm duy trì sự ổn định và lợi nhuận bền vững Để đạt được điều này, TNG cần tập trung vào việc nâng cao hiệu quả kinh doanh và khả năng cạnh tranh của mình.
Ngoài ra đề tài còn tham khảo các tài liệu:
- PGS.TS Nguyễn Văn Công (2015), “Giáo trình phân tích kinh doanh”, Nhà xuất bản trường Đại học Kinh tế Quốc Dân
- PGS.TS Nguyễn Hoàng Long (2015), “Giáo trình quản trị chiến lược”, Trường Đại học Thương Mại, Nhà xuất bản Thống kê
Nghiên cứu về nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services đã cung cấp nền tảng vững chắc cho đề tài của em Việc đề xuất các giải pháp đồng bộ để cải thiện hiệu quả kinh doanh là cần thiết và cấp bách Mặc dù đây là bài viết đầu tiên về công ty, nhưng nó đã thể hiện rõ tầm quan trọng của việc nâng cao hiệu quả hoạt động Đề tài được tiếp cận từ góc độ quản lý kinh tế, bao quát toàn bộ thực trạng hoạt động, năng lực cạnh tranh và các vấn đề liên quan đến công tác nhập và tiêu thụ hàng hóa của công ty.
Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services, nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh và các chỉ tiêu liên quan Mục tiêu nghiên cứu tập trung vào việc cải thiện cả lý luận và thực tiễn trong hoạt động kinh doanh của công ty.
Mục tiêu lý luận của bài viết là hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến việc nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường, từ đó tiến hành phân tích và đánh giá.
Mục tiêu thực tiễn của nghiên cứu là phân tích và đánh giá hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services Qua đó, chúng ta có thể nhận diện những thành công cũng như hạn chế trong hoạt động của công ty, tìm hiểu nguyên nhân của những hạn chế này và đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh trên thị trường một cách phù hợp và hiệu quả.
Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, nhiệm vụ chính bao gồm việc hệ thống hóa các lý luận cơ bản về nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp và phân tích, đánh giá thực trạng nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services.
5 iii Đề xuất những giải pháp cơ bản nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh của Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services trong thời gian tới.
Phạm vi nghiên cứu của đề tài
- Về không gian: Nghiên cứu thực trạng nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services tại Việt Nam
- Về thời gian: Các nghiên cứu thực tế giới hạn chủ yếu trong thời gian 2017 –
Nội dung nghiên cứu tập trung vào việc nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services Các chỉ tiêu được xem xét bao gồm hiệu quả kinh doanh dựa trên mục tiêu marketing, hiệu quả từ việc sử dụng nguồn lực của doanh nghiệp, và hiệu quả tổng hợp từ các yếu tố liên quan.
Phương pháp nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu này tập trung vào việc nâng cao hiệu quả kinh doanh trong doanh nghiệp thông qua tiếp cận quản lý kinh tế Phương pháp duy vật biện chứng được sử dụng để phân tích và nhận diện các hiện tượng trong quá trình vận động tất yếu của hoạt động kinh doanh.
Đề tài sử dụng phương pháp thu thập dữ liệu thứ cấp, bao gồm các kết quả điều tra, báo cáo hoạt động kinh doanh, hợp đồng thương mại, cùng với số liệu về tài chính và nguồn nhân lực của Công ty.
Về phương pháp xử lý dữ liệu, đề tài sử dụng phương pháp:
- Phương pháp xử lý và phân tích số liệu
Để đảm bảo có đầy đủ và giá trị dữ liệu cho khóa luận, tác giả không chỉ thu thập số liệu mà còn áp dụng các phương pháp xử lý dữ liệu Việc sử dụng các kỹ thuật phân tích, so sánh và đối chiếu kết hợp với những phương pháp khác giúp nghiên cứu vấn đề một cách hiệu quả hơn.
- Phương pháp so sánh đối chiếu
Phương pháp này tổng hợp và đối chiếu số liệu qua các năm để nhận diện sự chênh lệch về sản lượng, doanh thu, lợi nhuận Từ đó, đánh giá thực trạng điểm mạnh, điểm yếu, thuận lợi và khó khăn của công ty trong năng lực cạnh tranh, nhằm tìm ra giải pháp cho vấn đề, được trình bày trong chương 2.
Để tổng kết số liệu, tác giả đã sử dụng phương pháp thống kê bằng cách trình bày các số liệu thu thập được dưới dạng bảng Các số liệu này cũng được xử lý dưới dạng đồ thị và biểu đồ nhằm thống kê doanh thu, lợi nhuận và thị phần Để dễ dàng quan sát, hầu hết các bảng và biểu đồ đều được tập trung tại chương 2 của khóa luận.
- Phương pháp phân tích tổng hợp
Trong chương 2, bài viết tổng hợp dữ liệu từ phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp và thứ cấp để phân tích mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến hiệu quả kinh doanh của Công ty TNHH HMV Deli Distribution & Services.
Phân tích số liệu doanh thu, lợi nhuận và chi phí của công ty giúp xác định những thành công và tồn tại trong hoạt động sản xuất kinh doanh Từ đó, có thể rút ra nguyên nhân ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu suất hoạt động của doanh nghiệp.
Khóa luận áp dụng phương pháp duy vật biện chứng để thực hiện phân tích tổng hợp, đồng thời kết hợp các phương pháp logic, phân tích và tổng hợp trong quá trình xem xét lý luận và thực tiễn.
Kết cấu của đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, phụ luc và tài liệu tham khảo, đề tài được kết cấu thành 3 chương như sau:
Chương 1 trình bày những lý luận cơ bản về hiệu quả kinh doanh trong doanh nghiệp, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tối ưu hóa quy trình và nâng cao năng suất để đạt được thành công bền vững Chương 2 phân tích thực trạng nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services, chỉ ra những thách thức và cơ hội mà công ty đang đối mặt trong việc cải thiện hoạt động kinh doanh và tăng cường khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Chương 3: Quan điểm và một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty TNHH HMV Deli Distribution and Services
Một số khái niệm cơ bản
Kinh doanh, hay "Business" trong tiếng Anh, là hoạt động buôn bán nhằm tạo ra lợi nhuận thông qua việc sản xuất và cung cấp hàng hóa phục vụ nhu cầu của người tiêu dùng Các doanh nghiệp và tập đoàn thực hiện đa dạng các hoạt động kinh doanh, với mỗi bộ phận có vai trò và chức năng riêng, nhưng vẫn thống nhất và kết hợp chặt chẽ để đạt được mục tiêu cuối cùng là gia tăng doanh số và doanh thu.
Theo Luật Doanh nghiệp 2015, kinh doanh được định nghĩa là hoạt động thực hiện liên tục một hoặc nhiều công đoạn trong quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường với mục đích sinh lợi.
Theo Mai Văn Bưu và Phan Kim Chiến trong cuốn giáo trình “Lý thuyết quản trị kinh doanh”, kinh doanh được định nghĩa là hoạt động kinh tế với mục tiêu tạo ra lợi nhuận cho các chủ thể doanh nghiệp trên thị trường.
1.1.2 Khái niệm về hiệu quả kinh doanh
Hiệu quả kinh doanh là một chỉ số quan trọng phản ánh lợi ích thu được từ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, so sánh giữa lợi ích và chi phí Để xác định hiệu quả kinh doanh một cách cụ thể, có thể sử dụng các phương pháp định lượng để tính toán và so sánh các chỉ tiêu như lợi nhuận và doanh thu Nó không chỉ thể hiện mức độ phát triển của doanh nghiệp mà còn phản ánh khả năng khai thác nguồn lực trong quá trình sản xuất nhằm đạt được mục tiêu kinh doanh Hiệu quả kinh doanh cũng đồng nhất với hiệu quả quản lý, thể hiện trình độ và khả năng kết hợp các yếu tố đầu vào trong sản xuất.
Hiệu quả kinh doanh là mục tiêu quan trọng mà mọi doanh nghiệp sản xuất đều hướng tới Để nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh, các nhà quản trị cần tìm ra những phương pháp và chiến lược phù hợp Theo tác giả Nguyễn Văn Công, việc này đòi hỏi sự nghiên cứu và áp dụng các biện pháp tối ưu nhằm cải thiện năng suất và lợi nhuận.
Hiệu quả kinh doanh là chỉ tiêu kinh tế xã hội tổng hợp, giúp lựa chọn các phương án và quyết định trong mọi lĩnh vực Mỗi quyết định cần đạt được phương án tối ưu, đảm bảo tính toán chính xác và phù hợp với các quy luật khách quan trong từng điều kiện cụ thể.
Một số tác giả cho rằng hiệu quả kinh tế được xác định bởi mối quan hệ giữa tỷ lệ tăng lên của hai đại lượng kết quả và chi phí Tuy nhiên, quan điểm này chỉ tập trung vào hiệu quả của phần tăng thêm, không xem xét toàn bộ quy trình kinh tế Ngược lại, một số ý kiến cho rằng hiệu quả kinh tế được xác định bởi tỷ số giữa kết quả nhận được và chi phí bỏ ra Manfred Kuhu đã nhấn mạnh rằng "tính hiệu quả được xác định bằng cách lấy kết quả tính theo đơn vị giá trị chia cho chi phí kinh doanh." Quan điểm này được nhiều nhà kinh tế và quản trị kinh doanh áp dụng để đánh giá hiệu quả kinh tế của các quá trình.
Hiệu quả kinh tế là một khái niệm quan trọng được nhiều nhà kinh tế nghiên cứu và áp dụng, phản ánh mức độ khai thác và sử dụng các nguồn lực như vốn, lao động, máy móc để đạt được mục tiêu kinh doanh với chi phí thấp nhất Hiệu quả sản xuất kinh doanh không chỉ là thước đo cho sự tăng trưởng kinh tế mà còn là căn cứ để đánh giá việc thực hiện các mục tiêu của doanh nghiệp trong từng giai đoạn Bản chất của hiệu quả này nằm ở việc nâng cao năng suất lao động xã hội và tiết kiệm lao động, gắn liền với quy luật tăng năng suất và tiết kiệm thời gian trong sản xuất Việc khan hiếm nguồn lực và cạnh tranh trong việc sử dụng chúng là yếu tố then chốt để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của xã hội.
Để đạt được mục tiêu kinh doanh, doanh nghiệp cần khai thác và tận dụng triệt để các nguồn lực, đồng thời tiết kiệm chi phí Việc chú trọng vào các điều kiện nội tại và phát huy hiệu quả của các yếu tố sản xuất là rất quan trọng Do đó, yêu cầu nâng cao hiệu quả kinh doanh là phải đạt được kết quả tối đa với chi phí tối thiểu hoặc ít nhất là với chi phí nhất định.
Hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội là hai khía cạnh không thể tách rời trong hoạt động sản xuất kinh doanh Khi tiến hành các hoạt động này, cần xem xét đồng bộ cả hai mặt để đảm bảo sự phát triển bền vững Hai yếu tố này phản ánh những khía cạnh khác nhau của quá trình kinh doanh, nhưng lại có mối liên hệ chặt chẽ với nhau.
1.1.3 Khái niệm hiệu quả kinh doanh sản phẩm của công ty a) Khái niệm, đặc điểm kinh sản phẩm của công ty
Công ty TNHH HMV Deli Distribution & Services chuyên cung cấp các sản phẩm thực phẩm từ sữa động vật, bao gồm sữa lỏng, sữa chua, pho mát và nhiều loại thực phẩm khác, đảm bảo giữ lại hàm lượng canxi Công ty cũng phân phối các sản phẩm từ sữa ít hoặc không có canxi như pho mát kem, kem và bơ, tất cả đều được nhập khẩu từ Châu Âu với cam kết chất lượng cao Mỗi sản phẩm đều trải qua quy trình kiểm tra nghiêm ngặt và có đầy đủ chứng từ, hóa đơn, đảm bảo nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, tránh hàng giả và hàng nhái.
Sản phẩm từ sữa như sữa tươi, sữa chua và phomai là nguồn dinh dưỡng quan trọng, cung cấp canxi và vitamin D thiết yếu cho cơ thể Việc bổ sung các sản phẩm này vào chế độ ăn hàng ngày không chỉ giúp ngăn ngừa thiếu canxi mà còn giảm nguy cơ mắc bệnh loãng xương do mất mô xương ở mọi lứa tuổi.
Công ty TNHH HMV Deli Distribution & Services ra đời với sứ mệnh trở thành nhà cung cấp đáng tin cậy các sản phẩm tự nhiên và an toàn, đồng thời tư vấn và định hướng lối sống lành mạnh Công ty cam kết hướng cộng đồng tới một cuộc sống khỏe mạnh toàn diện và hạnh phúc, vì vậy luôn nỗ lực cung ứng những sản phẩm và dịch vụ tốt nhất cho người tiêu dùng Hiệu quả kinh doanh sản phẩm của công ty phản ánh sự thành công trong việc đáp ứng nhu cầu của khách hàng và xây dựng niềm tin vững chắc trong cộng đồng.
Hiệu quả kinh doanh sản phẩm của công ty có thể được hiểu là mức độ thành công trong việc tối ưu hóa lợi nhuận và giá trị từ sản phẩm mà công ty cung cấp Điều này không chỉ phản ánh khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường mà còn cho thấy sự phù hợp với nhu cầu của khách hàng.
Việc đánh giá trình độ sử dụng các nguồn lực đầu vào của công ty, bao gồm vốn, lao động, máy móc và thiết bị, là rất quan trọng để tối ưu hóa chi phí và tăng doanh thu Công ty cần chú trọng đến việc nhập khẩu sản phẩm tự nhiên, an toàn, đồng thời tư vấn và định hướng người tiêu dùng sử dụng sản phẩm lành mạnh Mục tiêu cuối cùng là hướng đến một cộng đồng tiêu dùng khỏe mạnh, phù hợp với sứ mệnh và mục tiêu phát triển bền vững của công ty.
Một số lý thuyết nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
1.2.1 Một số lý thuyết về hiệu quả kinh doanh
Hiệu quả kinh tế là một khái niệm quan trọng, phản ánh khả năng sử dụng các nguồn lực như lao động, máy móc, và vốn để đạt được mục tiêu đã xác định Hiệu quả kinh doanh, trên phương diện biến động theo thời gian, thể hiện sự tăng trưởng kinh tế qua các chỉ tiêu kinh tế Tuy nhiên, việc đánh giá hiệu quả kinh doanh không chỉ dựa vào sự gia tăng lợi nhuận mà còn cần xem xét điều kiện sản xuất và các yếu tố tác động khác Định nghĩa hiệu quả sản xuất kinh doanh thông qua tỷ lệ so sánh giữa kết quả và chi phí giúp xác định tính hiệu quả, nhưng chưa phản ánh hết bản chất vấn đề Hiệu quả kinh doanh là một phần của hiệu quả kinh tế, bao gồm cả hiệu quả xã hội, và phản ánh chất lượng hoạt động kinh doanh cũng như mức độ khai thác nguồn lực Để áp dụng khái niệm này vào việc thiết lập các chỉ tiêu đánh giá, cần hiểu rõ mối quan hệ so sánh giữa kết quả đạt được và chi phí bỏ ra.
Việc phân tích chi phí sử dụng các yếu tố đầu vào là rất quan trọng để đạt được các mục tiêu của doanh nghiệp Mối quan hệ so sánh có thể được thực hiện theo hai cách: so sánh tuyệt đối và so sánh tương đối.
Về mặt so sánh tuyệt đối thì hiệu quả kinh doanh là:
H = K – C H: Là hiệu quả sản xuất kinh doanh
K: Là kết quả đạt được
C: Chi phí bỏ ra để sử dụng các nguồn lực đầu vào
Còn về so sánh tương đối là:
Để đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, cần phải xem xét mối quan hệ giữa kết quả đạt được và chi phí bỏ ra Kết quả là cơ sở để xác định hiệu quả sản xuất kinh doanh, bao gồm các chỉ số đo lường như số lượng sản phẩm tiêu thụ, doanh thu bán hàng, lợi nhuận và thị phần Do đó, kết quả kinh doanh thường được xem là mục tiêu chính của doanh nghiệp.
Hiệu quả kinh doanh được định nghĩa khác nhau tùy thuộc vào từng lĩnh vực nghiên cứu Trong lĩnh vực Tài chính - Ngân hàng, tác giả tổng kết lại rằng hiệu quả kinh doanh là một chỉ số quan trọng phản ánh khả năng sinh lời và quản lý tài chính của doanh nghiệp.
Hiệu quả kinh doanh là một chỉ số kinh tế quan trọng, thể hiện mức độ sử dụng hiệu quả các nguồn lực của doanh nghiệp Nó được xác định thông qua việc so sánh kết quả đạt được với chi phí đã bỏ ra trong một khoảng thời gian lao động nhất định.
1.2.2 Các tiêu chí đánh giá nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp
Khi đánh giá hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp, cần dựa vào một hệ thống tiêu chuẩn rõ ràng Các doanh nghiệp nên xem các tiêu chuẩn này là mục tiêu phấn đấu để nâng cao hiệu suất và đạt được thành công bền vững.
Tiêu chuẩn hiệu quả được coi là giới hạn xác định ranh giới có hay không có hiệu quả trong hoạt động kinh doanh Để đánh giá hiệu quả, có thể sử dụng giá trị bình quân của toàn ngành làm tiêu chuẩn, hoặc so sánh với các chỉ tiêu của năm trước nếu không có số liệu toàn ngành Doanh nghiệp chỉ có thể đạt được các chỉ tiêu kinh tế khi đáp ứng các tiêu chí này Hệ thống các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh bao gồm nhóm chỉ tiêu đánh giá hiệu quả kinh doanh tổng hợp.
Nhóm chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả của toàn bộ hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bao gồm:
- Chi tiêu doanh thu trên 1 đồng chi phí:
Doanh thu trên 1 đồng chi phí = 𝐷𝑜𝑎𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢 𝑠𝑎̉𝑛 𝑝ℎẩ𝑚 𝑡𝑖ê𝑢 𝑡ℎ𝑢̣ 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑘𝑦̀
Chỉ tiêu này phản ánh mối quan hệ giữa chi phí sản xuất và doanh thu trong kỳ, cho biết mỗi đồng chi phí tạo ra bao nhiêu đồng doanh thu Khi chỉ tiêu này cao, tức là tổng chi phí thấp, sẽ khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng các biện pháp giảm chi phí nhằm nâng cao hiệu quả kinh doanh.
- Chỉ tiêu doanh thu trên một đồng vốn sản xuất (sức sản xuất của vốn):
Chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả sử dụng vốn kinh doanh của doanh nghiệp, cho biết mỗi đồng vốn kinh doanh tạo ra bao nhiêu đồng doanh thu Điều này khuyến khích các doanh nghiệp quản lý vốn chặt chẽ, sử dụng tiết kiệm và hiệu quả nguồn vốn kinh doanh.
- Chỉ tiêu doanh lợi theo chi phí:
Chỉ tiêu doanh lợi theo chi phí = 𝐿ợ𝑖 𝑛ℎ𝑢ậ𝑛 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑘𝑦̀
Chỉ tiêu này cho biết mức lợi nhuận mà một đồng chi phí sản xuất và tiêu thụ trong kỳ tạo ra Đối với các doanh nghiệp tập trung vào lợi nhuận, đây là một chỉ tiêu quan trọng, giúp họ nhìn nhận doanh lợi dưới các khía cạnh như chi phí, vốn kinh doanh và doanh thu Doanh lợi là nền tảng cơ bản trong việc phân tích hiệu quả kinh doanh Vì vậy, để nâng cao hiệu quả kinh doanh, doanh nghiệp cần dựa vào hệ thống các chỉ tiêu này để thực hiện các điều chỉnh phù hợp.
- Chỉ tiêu doanh lợi theo vốn kinh doanh (KD):
Chỉ tiêu doanh lợi theo vốn KD = 𝐿ợ𝑖 𝑛ℎ𝑢ậ𝑛 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑘𝑦̀
Chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả sử dụng vốn của doanh nghiệp, cho biết mỗi đồng vốn đầu tư tạo ra bao nhiêu đồng lợi nhuận Điều này thể hiện khả năng khai thác và tối ưu hóa yếu tố vốn trong hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
- Chỉ tiêu doanh lợi theo doanh thu thuần:
Chỉ tiêu doanh lợi theo doanh thu thuần = 𝐿ợ𝑖 𝑛ℎ𝑢ậ𝑛 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑘𝑦̀
Chỉ tiêu này cho thấy doanh nghiệp tạo ra bao nhiêu lợi nhuận từ mỗi đồng doanh thu thuần, khuyến khích doanh nghiệp tăng doanh thu và giảm chi phí Để đạt được hiệu quả, tốc độ tăng doanh thu cần lớn hơn tốc độ tăng chi phí Đồng thời, nhóm chỉ tiêu này cũng đánh giá hiệu quả sử dụng các yếu tố cơ bản trong kinh doanh.
- Chỉ tiêu mức sinh lời bình quân của lao động
Mức sinh lời bình quân của một lao động là một chỉ tiêu quan trọng bên cạnh năng suất lao động, cho biết mức lợi nhuận mà mỗi lao động tạo ra trong doanh nghiệp trong một khoảng thời gian nhất định Chỉ tiêu này được xác định thông qua công thức cụ thể, giúp đánh giá hiệu quả sử dụng nguồn nhân lực trong doanh nghiệp.
Sức sản xuất lao động = 𝐷𝑜𝑎𝑛ℎ 𝑡ℎ𝑢 𝑡𝑖ê𝑢 𝑡ℎ𝑢̣ 𝑠𝑎̉𝑛 𝑥𝑢ấ𝑡 𝑡𝑟𝑜𝑛𝑔 𝑘𝑦̀
- Các chỉ tiêu cơ cấu sử dụng vốn kinh doanh
Khi phân tích cơ cấu tài sản của doanh nghiệp, cần chú ý đến các chi tiêu phản ánh tỷ trọng vốn và nguồn vốn, bao gồm hệ số cơ cấu tài sản Hệ số này cho thấy mức độ đầu tư vào các loại tài sản, bao gồm tài sản lưu động, tài sản cố định và tài sản dài hạn khác.
Tỷ suất đầu tư vào TSLĐ = 𝑇𝑎̀𝑖 𝑠𝑎̉𝑛 𝑛𝑔ắ𝑛 ℎ𝑎̣𝑛
Tỷ suất đầu tư vào TSDH = 𝑇𝑎̀𝑖 𝑠𝑎̉𝑛 𝑑𝑎̀𝑖 ℎ𝑎̣𝑛
Tổng tài sản của doanh nghiệp phản ánh quy mô vốn đầu tư và khả năng tài chính, cho phép đánh giá sự phân bổ vốn cho từng lĩnh vực hoạt động và loại tài sản Sự biến động của tổng tài sản thể hiện năng lực sản xuất kinh doanh và tác động của từng loại tài sản đến tình hình tài chính Qua đó, doanh nghiệp có thêm thông tin để phân tích ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh, từ đó đưa ra những quyết định chiến lược phù hợp.
- Hệ số cơ cấu nguồn vốn: