Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Với sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế, mức sống và thu nhập của người dân ngày càng cao, các ngân hàng thương mại (NHTM) Việt Nam đã cải tiến sản phẩm cho vay cá nhân và đa dạng hóa các loại hình cho vay, nhằm kích thích nhu cầu vay của người dân Để xây dựng vị thế trong tương lai, các NHTM cần tìm kiếm hướng đi đúng đắn, thể hiện sự khác biệt và dám bứt phá nhằm mở rộng thị trường dịch vụ cho vay cá nhân với hiệu quả cao Nhu cầu phát triển thị trường cho vay cá nhân đang trở thành vấn đề cấp thiết, thu hút sự quan tâm của các NHTM theo định hướng bán lẻ hiện nay Đây là một chủ đề không mới, đã được nhiều công trình nghiên cứu khai thác từ nhiều góc độ khác nhau.
Mai Thế Thuận (2012), “Hoàn thiện Chiến lược marketing tại Ngân hàng thương mại cổ phần Kỹ thương”, Luận văn thạc sĩ, Trường Học viện Ngân hàng
Luận văn phân tích chiến lược marketing dài hạn của Ngân hàng Kỹ Thương, dựa trên khảo sát và nghiên cứu hiện tại Từ đó, bài viết chỉ ra những điểm còn tồn tại và chưa phù hợp trong chiến lược marketing của ngân hàng, đồng thời đề xuất các giải pháp điều chỉnh để thích ứng với tình hình mới.
Cuốn sách "Quản trị chiến lược" của Nguyễn Hoàng Long và Nguyễn Hoàng Việt (2015) do nhà xuất bản Thống kê phát hành tại Hà Nội, cung cấp hướng dẫn nghiên cứu các tình huống chiến lược kinh doanh của doanh nghiệp Nội dung sách mô tả cấu tạo sản phẩm, cấu trúc thị trường, đối thủ cạnh tranh, định vị thương hiệu và thị phần của doanh nghiệp, từ đó đưa ra các chính sách hiệu quả liên quan đến sản phẩm, kênh phân phối và các thành viên trong kênh.
14 phân phối; nắm rõ bản chất, vai trò của hoạt động xúc tiến hỗn hợp và các công cụ của xúc tiến trong hoạt động kinh doanh
Cuốn sách "Marketing thương mại" của Nguyễn Bách Khoa và Nguyễn Hoàng Long (2005) do nhà xuất bản Thống kê phát hành tại Hà Nội, nghiên cứu các nguyên lý và giải pháp quản trị marketing trong doanh nghiệp thương mại Nội dung bao gồm phân tích hành vi khách hàng, dự báo và các loại hình chiến lược marketing, quyết định về mặt hàng, giá cả, kênh phân phối, xúc tiến hỗn hợp và marketing dịch vụ Cuốn sách cung cấp cái nhìn tổng hợp về các vấn đề cơ bản và quan trọng trong marketing thương mại, đồng thời giúp người nghiên cứu hiểu rõ cách áp dụng lý thuyết vào thực tế thông qua các tình huống điển hình, trang bị các công cụ phân tích và phương pháp thực hành trong thương mại hàng hóa và dịch vụ.
Nguyễn Thu Huyền (2015), “Quản trị marketing mix dịch vụ cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng No&PTNT Tây Đô”, Luận văn Thạc sĩ Kinh tế,
Trường Đại học Thương mại nghiên cứu công tác quản trị marketing và theo dõi nhu cầu thị trường của Marketing mix để điều chỉnh cho phù hợp, nhằm nâng cao hiệu quả Luận văn khảo sát ý kiến khách hàng hiện hữu của các Ngân hàng ở nhiều địa bàn khác nhau, đánh giá thực trạng và đề xuất giải pháp phù hợp với tiềm năng của Ngân hàng, giúp chiếm lĩnh thị phần, mở rộng quy mô và phát triển ổn định Tuy nhiên, quy mô nghiên cứu quá rộng, do sự khác biệt về kinh tế, văn hóa và xã hội giữa các tỉnh/thành.
15 Đào Minh Đức (2014), “Giải pháp phát triển tín dụng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam”, Luận văn Thạc sĩ Trường Đại học Ngoại
Tác giả đã tiến hành nghiên cứu sâu về các vấn đề lý luận cơ bản liên quan đến phát triển tín dụng cá nhân tại các ngân hàng thương mại Bài viết đánh giá thực trạng phát triển tín dụng cá nhân tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam và đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng đối với khách hàng cá nhân của ngân hàng.
Nguyễn Thị Đăng Thủy (2014), “Mở rộng cho vay khách hàng cá nhân tại
Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng chi nhánh Đà Nẵng tập trung vào việc phân tích các chỉ tiêu đánh giá phát triển cho vay tiêu dùng Bài luận văn này sẽ xem xét thực trạng cho vay tại chi nhánh Đà Nẵng và đề xuất các giải pháp nhằm khắc phục những hạn chế hiện có Những giải pháp này bao gồm việc hoàn thiện chính sách khách hàng, mở rộng thị trường, cải tiến sản phẩm và tăng cường hoạt động tiếp thị.
Mục tiêu nghiên cứu
Để giải quyết vấn đề nghiên cứu, nhiệm vụ đầu tiên là đánh giá chất lượng hoạt động cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc Các câu hỏi nghiên cứu sẽ tập trung vào việc tìm hiểu các yếu tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng trong quá trình vay vốn.
Trong lĩnh vực tín dụng ngân hàng, việc hiểu đúng về chất lượng hoạt động cho vay là rất quan trọng Chương 1 sẽ cung cấp những thông tin cần thiết để giải đáp câu hỏi này.
Chất lượng dịch vụ cho vay cá nhân tại Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc hiện đang được đánh giá như thế nào? Câu hỏi này sẽ được phân tích chi tiết trong chương 2.
Chất lượng cho vay đóng vai trò quan trọng trong hoạt động cho vay, ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển bền vững của ngân hàng Để nâng cao chất lượng tín dụng đối với hoạt động cho vay khách hàng cá nhân, cần thực hiện các biện pháp như cải thiện quy trình thẩm định, tăng cường đào tạo nhân viên và áp dụng công nghệ hiện đại Những vấn đề này sẽ được phân tích chi tiết trong chương 2 và chương 3 của bài viết.
Dựa trên kết quả từ việc trả lời các câu hỏi nghiên cứu ở nhiệm vụ đầu tiên, nghiên cứu sẽ đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hoạt động cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc.
Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
Đối tƣợng nghiên cứu
Chất lượng cho vay khách hàng cá nhân của Agrribank chi nhánh Vĩnh Phúc.
Phạm vi nghiên cứu
Không gian: Tại Agribank chi nhánh Vĩnh Phúc
Thời gian: Từ năm 2018 đến năm 2020
Phương pháp nghiên cứu
Trước hết, đề tài nghiên cứu sẽ tìm hiểu về mặt lý luận bản chất của khái niệm hiệu quả tín dụng trong hoạt động của NHTM
Kế đến, sẽ khảo sát thực tế chất lượng hoạt động cho vay đối với khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay
Kết quả khảo sát thực tế sẽ được so sánh với các nghiên cứu lý thuyết để xác định những vấn đề yếu kém, bao gồm nguyên nhân bên trong và bên ngoài làm giảm chất lượng hoạt động cho vay Từ đó, đề tài sẽ đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ ngân hàng Để đạt được mục tiêu này, nhiều phương pháp nghiên cứu khác nhau sẽ được áp dụng, tận dụng tính hợp lý và ưu điểm của từng phương pháp.
Phương pháp nghiên cứu dữ liệu thứ cấp (Phương pháp thực chứng và Phương pháp chuẩn tắc)
Phương pháp nghiên cứu thực tiễn về hiệu quả tín dụng đối với khách hàng cá nhân giúp phát hiện các sự kiện quan trọng Việc áp dụng phương pháp này mang lại cái nhìn sâu sắc về tác động của tín dụng đến hành vi và nhu cầu của khách hàng.
Bài viết này tổng hợp 17 nghiên cứu liên quan đến hiệu quả tín dụng khách hàng cá nhân của ngân hàng, tập trung vào các chỉ tiêu quan trọng như tình hình dư nợ, tỷ lệ nợ quá hạn, cơ cấu danh mục khoản vay và danh sách khách hàng Những chỉ tiêu này giúp đánh giá chính xác hiệu quả hoạt động tín dụng và quản lý rủi ro trong ngân hàng.
Đồng thời, việc thu thập thông tin về các yếu tố bên ngoài có thể ảnh hưởng đến hiệu quả tín dụng là rất quan trọng, bao gồm số liệu về tình hình kinh tế – xã hội, môi trường pháp lý và thông tin về đối thủ cạnh tranh.
Hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả tín dụng là rất quan trọng, từ đó xác định mức độ tác động của từng yếu tố Nghiên cứu này sẽ đề xuất các biện pháp cụ thể nhằm cải thiện hiệu quả tín dụng của ngân hàng, giúp tối ưu hóa quy trình tín dụng và nâng cao hiệu quả hoạt động tài chính.
Ý nghĩa nghiên cứu của luận văn cao học
Việc nghiên cứu đề tài trên có ý nghĩa thiết thực về mặt khoa học cũng như thực tiễn
Đề tài nghiên cứu này nhằm phân tích và làm rõ khái niệm chất lượng cho vay, một khái niệm quen thuộc nhưng lại thiếu định nghĩa cụ thể trong tài liệu hiện có Bằng cách tổng hợp và chắt lọc ý kiến từ nhiều nguồn tài liệu, sách báo liên quan, cùng với quan điểm cá nhân, nghiên cứu sẽ góp phần hình thành một khái niệm cụ thể về chất lượng cho vay.
Đề tài này mang đến cho các nhà quản trị ngân hàng một cái nhìn tích cực về quản trị chất lượng tín dụng trong hoạt động cho vay cá nhân Nghiên cứu sẽ trình bày một số giải pháp thiết thực nhằm nâng cao chất lượng cho vay khách hàng cá nhân tại Agribank chi nhánh tỉnh Vĩnh Phúc.
Kết cấu của đề tài
Chương 1 Tổng quan về chất lượng cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại
Chương 2 Thực trạng chất lượng cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam - Chi nhánh tỉnh Vĩnh Phúc
Chương 3 trình bày các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam, Chi nhánh tỉnh Vĩnh Phúc Các giải pháp này bao gồm cải thiện quy trình thẩm định tín dụng, tăng cường đào tạo nhân viên, áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý hồ sơ khách hàng, và phát triển các sản phẩm vay linh hoạt hơn để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng Mục tiêu là nâng cao sự hài lòng của khách hàng và tăng trưởng bền vững cho ngân hàng.
TỔNG QUAN VỀ CHẤT LƯỢNG CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
HOẠT ĐỘNG CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Hoạt động cho vay là một trong những chức năng quan trọng nhất của ngân hàng thương mại (NHTM), đóng vai trò như một hình thức chuyển nhượng tạm thời quyền sử dụng vốn giữa bên cho vay (ngân hàng) và bên đi vay (doanh nghiệp, cá nhân) Trong giao dịch này, bên cho vay sẽ cung cấp tiền cho bên đi vay trong một khoảng thời gian nhất định, và bên đi vay có trách nhiệm hoàn trả toàn bộ gốc và lãi khi đến hạn Hoạt động cho vay không chỉ là một công cụ cạnh tranh hiệu quả mà còn giúp nâng cao uy tín, mở rộng thị phần và cải thiện khả năng sinh lợi của NHTM.
Hoạt động cho vay là nguồn thu nhập chính cho các ngân hàng thương mại (NHTM) và đóng vai trò quan trọng đối với doanh nghiệp và cá nhân cần vốn Nó không chỉ thúc đẩy sự tăng trưởng doanh nghiệp mà còn tạo động lực cho nền kinh tế Do đó, hoạt động cho vay cần có mối liên hệ chặt chẽ với tình hình phát triển kinh tế tại khu vực mà ngân hàng phục vụ.
Hoạt động cho vay là một trong những chức năng truyền thống và thiết yếu của ngân hàng, đóng vai trò quan trọng trong tài sản của ngân hàng Các hình thức cho vay ngày càng đa dạng, từ cho vay ngắn hạn đến cho vay dài hạn Trong đó, thời hạn cho vay dài thường đi kèm với mức độ rủi ro cao hơn, dẫn đến lãi suất cho vay dài hạn thường cao hơn so với lãi suất cho vay ngắn hạn Cho vay ngắn hạn chủ yếu phục vụ cho các nhu cầu chi tiêu sinh hoạt gia đình, mua nguyên vật liệu và trả lương.
Cho vay ngắn hạn nhằm đáp ứng nhu cầu thanh toán tức thời, có tính lỏng cao và đóng vai trò quan trọng trong khả năng thanh toán của ngân hàng Ngược lại, cho vay trung và dài hạn thường đầu tư vào các dự án mở rộng và hiện đại hóa, có tính lỏng thấp và rủi ro cao, dẫn đến lãi suất cao nhất trong các loại tín dụng Chất lượng các khoản cho vay, đặc biệt là trung và dài hạn, sẽ mang lại lợi nhuận lớn cho ngân hàng, đặc biệt là đối với các ngân hàng chuyên doanh có thế mạnh về vốn Các ngân hàng đa năng cũng có thể tham gia cho vay trung và dài hạn thông qua hợp vốn, giúp chia sẻ rủi ro và đa dạng hóa tài sản Tuy nhiên, với các khoản vay dài hạn, ngân hàng cần cân nhắc chi phí lãi suất và khả năng thanh khoản, do đó việc cân đối nguồn lực cho nhu cầu cho vay là rất quan trọng trong kế hoạch kinh doanh của ngân hàng.
Ngân hàng xây dựng mối quan hệ uy tín với khách hàng trong hoạt động cho vay, từ đó mở rộng sang các dịch vụ khác như mở tài khoản tiền gửi, thanh toán hộ và bảo lãnh Khách hàng, nhờ vào mối quan hệ này, có thể hoạt động sản xuất kinh doanh hiệu quả hơn và chủ động thiết lập các mối quan hệ tín dụng khác với ngân hàng Điều này không chỉ tạo ra sự bền vững trong quan hệ giữa khách hàng và ngân hàng mà còn góp phần mở rộng thị trường tín dụng.
Ngân hàng không chỉ thực hiện chức năng cho vay mà còn góp phần vào mục tiêu phát triển kinh tế xã hội của Chính phủ thông qua việc cho vay bằng vốn ngân sách dự phòng Nhà nước ủy quyền cho ngân hàng phát hành trái phiếu và kỳ phiếu để huy động vốn cho đầu tư phát triển, từ đó nâng cao sự nhận biết của công chúng về ngân hàng Hoạt động huy động vốn sẽ phát triển, tạo dựng uy tín và danh tiếng cho ngân hàng trong cộng đồng.
Hoạt động cho vay là nguồn thu chính và chiếm tỷ trọng lớn nhất của ngân hàng, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro Để giảm thiểu rủi ro trong cho vay, các ngân hàng thương mại cần tuân thủ các nguyên tắc cho vay cơ bản Những nguyên tắc này đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ ngân hàng khỏi những rủi ro tài chính.
Sàng lọc trong các thị trường cho vay là quá trình quan trọng giúp ngân hàng phân loại người đi vay, từ đó lựa chọn những người có triển vọng tốt và loại bỏ những người có triển vọng xấu Việc này không chỉ giúp tăng cường an toàn cho các khoản cho vay mà còn đảm bảo mang lại lợi nhuận bền vững cho ngân hàng.
Ngân hàng cần thực hiện hoạt động giám sát để giảm thiểu rủi ro đạo đức, xác định rõ các quy định và hạn chế trong hợp đồng vay Đồng thời, ngân hàng phải theo dõi việc tuân thủ của người đi vay đối với các quy định này và có khả năng cưỡng chế thi hành nếu cần thiết.
Quan hệ khách hàng lâu dài giúp ngân hàng hiểu rõ hơn về khách hàng vay, từ đó giảm thiểu rủi ro đạo đức trong cho vay Việc dựa vào lịch sử tín dụng của khách hàng không chỉ tiết kiệm chi phí mà còn rút ngắn thời gian thẩm định, tạo ra hiệu quả trong quá trình cho vay.
Ngân hàng yêu cầu người vay phải có tài sản đảm bảo, đóng vai trò là nguồn trả nợ thứ hai khi thu nhập từ hoạt động kinh doanh không đủ để thanh toán Tài sản này giúp bảo vệ quyền lợi của ngân hàng trong trường hợp người vay không thể thực hiện nghĩa vụ tài chính.
Số dư bù là khoản tiền tối thiểu mà doanh nghiệp phải duy trì trong tài khoản ngân hàng khi nhận khoản vay Điều này giúp ngân hàng giám sát và quản lý người vay một cách hiệu quả hơn Hơn nữa, việc duy trì số dư bù cũng tăng cường khả năng hoàn trả khoản vay của doanh nghiệp.
Hạn chế tín dụng xảy ra khi ngân hàng từ chối cho vay mặc dù người vay sẵn sàng thanh toán lãi suất đã công bố, thậm chí là với lãi suất cao hơn Có hai hình thức hạn chế tín dụng: thứ nhất, ngân hàng hoàn toàn từ chối cho vay cho người vay; thứ hai, ngân hàng chấp nhận cho vay nhưng chỉ ở mức thấp hơn so với số tiền mà người vay mong muốn.
Tương hợp ý muốn giữa ngân hàng và khách hàng là yếu tố quan trọng, bao gồm sự thống nhất về nhu cầu vay vốn, quy mô của loại hình cho vay, thời hạn cho vay, lãi suất cho vay và thời điểm giải ngân.
Các ngân hàng thương mại (NHTM) Việt Nam chủ yếu dựa vào hoạt động tín dụng, chiếm hơn 70% chi phí và thu nhập, nhưng chất lượng các khoản vay vẫn còn thấp Điều này dẫn đến việc hoạt động của các NHTM tiềm ẩn nhiều rủi ro.