CƠ SỞ LÝ LUẬN CHUNG VỀ TÍN DỤNG NGÂN HÀNG VÀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY N G Ắ N HẠN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI
Tìm hiểu về hoạt động cho vay ngắn hạn của NHTM
1.2.1 Khái niệm về hoạt động cho vay ngắn hạn
Hoạt động cho vay ngắn hạn là một hình thức cấp tín dụng quan trọng, trong đó ngân hàng thương mại cung cấp cho khách hàng một khoản tiền nhất định Mục đích chính của các khoản vay này là để bù đắp sự thiếu hụt về vốn lưu động của khách hàng, với thời hạn cho vay thường dưới 1 năm.
1.2.2 Đặc điểm của hoạt động cho vay ngắn hạn
Thứ nhất, về đối tượng cho vay: bao gồm:
Giá trị vật tư và hàng hóa, bao gồm thuế giá trị gia tăng, cùng với các khoản chi phí liên quan, là yếu tố quan trọng trong việc thực hiện các phương án sản xuất kinh doanh của khách hàng.
Các nhu cầu tài chính hợp lý, chẳng hạn như thuế xuất nhập khẩu, là cần thiết để thực hiện thủ tục xuất nhập khẩu Điều này đặc biệt quan trọng khi giá trị lô hàng xuất nhập khẩu được hình thành từ vốn vay của ngân hàng cho vay.
Thứ hai, về điều kiện cho vay:
KH vay vốn phải có đủ các điều kiện sau đây:
Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu trách nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.
Có khả năng tài chính để đảm bảo khả năng trả nợ đúng hạn là điều kiện quan trọng Điều này được chứng minh thông qua nguồn thu nhập hiện tại và tiềm năng tài chính trong tương lai.
Có mục đích sử dụng vốn hợp pháp.
Có phương án sản xuất kinh doanh, dự án đầu tư có khả thi, hiệu quả.
Thực hiện các quy định về đảm bảo tiền vay theo quy định của Chính phủ và Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
Thứ ba, rủi ro tín dụng thấp:
Các khoản vay ngắn hạn ít chịu ảnh hưởng từ sự biến động của nền kinh tế so với các khoản vay trung và dài hạn, nhờ vào thời gian cung cấp ngắn Điều này giúp ngân hàng dễ dàng dự đoán và kiểm soát các khoản cho vay ngắn hạn hơn.
Cả cho vay ngắn hạn lẫn cho vay trung và dài hạn đều yêu cầu tài sản đảm bảo (TSĐB) Tuy nhiên, quản lý TSĐB trong cho vay ngắn hạn thường dễ dàng hơn so với cho vay dài hạn, do sự biến động giá cả thị trường và hao mòn tài sản.
Thứ tư, lãi suất thấp:
Lãi suất cho vay là chi phí mà người vay phải trả để sử dụng tiền của người khác Do rủi ro ngắn hạn của khoản vay thường thấp, nên lãi suất mà người vay phải trả cũng thường ở mức thấp.
Thứ năm, giá trị khoản vay thường nhỏ:
Nguyên nhân chính là nguồn vốn vay ngắn hạn mà ngân hàng cung cấp cho khách hàng thường chỉ được sử dụng để mua nguyên vật liệu, trả lương và bổ sung vốn lưu động.
Thứ sáu, thời gian thu hồi vốn nhanh, số vòng quay vốn tín dụng lớn:
Cho vay ngắn hạn chủ yếu nhằm đáp ứng nhu cầu vốn lưu động tạm thời trong sản xuất kinh doanh Những thiếu hụt này thường chỉ diễn ra trong thời gian ngắn và sẽ được thu hồi nhanh chóng dưới dạng tiền tệ.
Để đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách hàng và tăng cường sức cạnh tranh trong thị trường tín dụng, các ngân hàng thương mại không ngừng phát triển các phương thức cho vay phong phú như cho vay theo hạn mức tín dụng, cho vay từng lần và cho vay theo hạn mức thấu chi, nhằm phân tán rủi ro hiệu quả.
1.2.3 Vai trò của hoạt động cho vay ngắn hạn
1.2.3.1 Đối với nền kinh tế
Ngân hàng thương mại (NHTM) đóng vai trò là trung gian tài chính, tập trung và phân bổ nguồn vốn hiệu quả trong nền kinh tế Hoạt động cho vay của NHTM được xem như một hình thức đầu tư quan trọng cho nền kinh tế Trong khi các tổ chức tài chính phi ngân hàng như công ty bảo hiểm và quỹ đầu tư chủ yếu cung cấp nguồn vốn trung và dài hạn, NHTM chủ yếu đảm nhận vai trò cung cấp vốn ngắn hạn Thị trường tiền tệ với sự tham gia của NHTM luôn là nguồn cung cấp vốn lớn cho nền kinh tế.
Cho vay ngắn hạn cung cấp nguồn vốn kịp thời cho nhu cầu tài chính tạm thời của doanh nghiệp, giúp duy trì hoạt động sản xuất kinh doanh và vượt qua khó khăn tài chính Ngoài ra, việc vay vốn từ ngân hàng còn là giải pháp tiết kiệm chi phí, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nắm bắt cơ hội kinh doanh và phát triển sản xuất hiệu quả hơn.
Cho vay ngắn hạn tạo áp lực buộc các doanh nghiệp phải hoạt động hiệu quả để có khả năng trả nợ gốc và lãi đúng hạn, từ đó xây dựng uy tín trong quan hệ tín dụng Điều này không chỉ thúc đẩy sản xuất mà còn khuyến khích doanh nghiệp đổi mới công nghệ và cải tiến sản phẩm, giúp rút ngắn chu kỳ sản xuất và đưa sản phẩm nhanh chóng vào thị trường, tạo lập vị thế cạnh tranh.
Cho vay ngắn hạn đối với doanh nghiệp là nguồn thu chính cho hoạt động kinh doanh của ngân hàng, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro Đây là hình thức cho vay chủ đạo, giúp ngân hàng bù đắp các chi phí như huy động vốn, trả lương và quản lý Hơn nữa, cho vay ngắn hạn còn góp phần nâng cao khả năng thanh khoản của ngân hàng, đảm bảo sự ổn định tài chính.
1.2.4 Những quy định chung về hoạt động cho vay ngắn hạn
- Sử dụng vốn vay đúng mục đích đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng.
- Phải hoàn trả nợ gốc và lãi tiền vay đúng hạn đã thỏa thuận trong hợp đồng tín dụng.
- Việc đảm bảo tiền vay phải thực hiện đúng quy định của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước. Điều kiện vay vốn:
- Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự và chịu quy định của pháp luật.
- Có khả năng đảm bảo trả nợ trong thời hạn cam kết.
- Mục đích sử dụng vốn hợp pháp.
- Có dự án đầu tư, phương án sản xuất kinh doanh khả thi.
- Thực hiện các quy định về bảo đảm tiền vay của Ngân hàng Nhà nước. Đối tượng cho vay:
Giá trị vật tư hàng hóa đóng vai trò quan trọng trong các khâu dự trữ và lưu thông, ảnh hưởng đến chi phí cấu thành giá mua hoặc giá thành sản phẩm Những khoản chi phí này là yếu tố cần thiết để doanh nghiệp thực hiện các phương án sản xuất kinh doanh hiệu quả.
PHÂN TÍCH HOẠT Đ Ộ N G CHO VAY NGẮN HẠN ĐỐI VỚI
Lịch sử hình thành và phát triển của Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt
Nhập khẩu Việt Nam - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng Giao dịch Đồng Khánh
Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam, được thành lập vào ngày 24/05/1989, là một trong những ngân hàng thương mại cổ phần đầu tiên tại Việt Nam Ngân hàng này được thành lập theo Quyết định số 140/CT của Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng và mang tên gọi ban đầu là Ngân hàng Xuất Nhập khẩu Việt Nam.
Ngân hàng Xuất Nhập khẩu Việt Nam, hay còn gọi là Eximbank, chính thức hoạt động từ ngày 17/01/1990 Ngân hàng đã nhận Giấy phép hoạt động số 11/NH-GP vào ngày 06/04/1992 từ Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, cho phép hoạt động trong 50 năm với vốn điều lệ đăng ký là 50 tỷ đồng, tương đương 12,5 triệu đô la Mỹ tại thời điểm thành lập.
Eximbank có trụ sở chính tại Tầng 8, Văn phòng số L8-01-11+16, Tòa nhà Vincom Center, số 72 Lê Thánh Tôn và 45A Lý Tự Trọng, Phường Bến Nghé, Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, Việt Nam Ngân hàng này có mạng lưới hoạt động rộng khắp với 1 Hội sở chính, 44 Chi nhánh trên toàn quốc và 1 văn phòng đại diện tại Hà Nội.
- Chi nhánh Hòa Bình là một chi nhánh của Eximbank, có trụ sở tại 461 An
Chi nhánh Eximbank Hòa Bình, tọa lạc tại Dương Vương, Quận 5, TP.HCM, được thành lập vào ngày 10/04/2003 và đã trải qua một lần thay đổi vào ngày 5/9/2007 Chi nhánh hoạt động theo ủy quyền của Tổng Giám Đốc Eximbank, thực hiện các nghiệp vụ ngân hàng tại địa bàn thành phố.
- Trực thuộc Chi Nhánh Hòa Bình có 3 phòng giao dịch:
- Phòng giao dịch Hòa Hưng
- Phòng giao dịch Kỳ Hòa
Phòng giao dịch Đồng Khánh của Eximbank được thành lập vào ngày 31/07/2008, tọa lạc tại 81 Bùi Hữu Nghĩa, Quận 5, TP.HCM Tại đây, khách hàng có thể thực hiện nhiều nghiệp vụ cấp tín dụng, bao gồm cho vay, bảo lãnh, chiết khấu thấu chi, phát hành thư tín dụng trả chậm và thư tín dụng trả ngay, sử dụng vốn vay của Eximbank để thanh toán.
Cơ cấu tổ chức và chức năng nhiệm vụ phòng ban của Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng Giao dịch Đồng Khánh 22 2.1.3 Quy trình cho vay ngắn hạn đối với DN tại Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng Giao dịch Đồng Khánh
- Sơ đồ 2.1: Sơ đồ cơ cấu tổ chức tại Eximbank - CN Hòa Bình - PGD Đồng Khánh
- ị Chức năng và nhiệm vụ phòng ban
Hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng không chỉ dựa vào phương thức kinh doanh mà còn phụ thuộc vào sự quản lý và nỗ lực của nhân viên Do đó, việc xác định nhiệm vụ và quyền hạn của từng bộ phận tại phòng giao dịch là rất quan trọng.
- Ban Giám đốc: gồm 1 Giám đốc và 1 Phó Giám đốc.
- Đây là trung tâm quản lý mọi hoạt động của PGD Hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện chức năng, nhiệm vụ, phạm vi hoạt động của cấp trên giao.
- Quyết định những vấn đề liên quan đến tổ chức, bãi nhiệm, khen thưởng và kỷ luật của cán bộ, công nhân viên của đơn vị.
- Đại diện PGD ký kết hợp đồng với KH.
Nơi xét duyệt và thiết lập chính sách, đề ra chiến lược phát triển kinh doanh, đồng thời chịu trách nhiệm về hoạt động kinh doanh của PGD.
Xử lý và kiến nghị các cấp có thẩm quyền về việc xử lý các tổ chức hoặc cá nhân vi phạm quy định về tiền tệ, tín dụng và thanh toán của PGD.
- Phòng dịch vụ khách hàng - kế toán - ngân quỹ
Chúng tôi thực hiện việc mở và đóng tài khoản cho tất cả các đối tượng khách hàng theo quy định pháp luật Đồng thời, chúng tôi cũng xử lý các giao dịch liên quan đến tài khoản tiền gửi của khách hàng tại PGD và thực hiện nghiệp vụ thanh toán Telegraphic Transfer cho người thụ hưởng ở nước ngoài theo yêu cầu của khách hàng.
- Thực hiện các nghiệp vụ về thanh toán quốc tế như mở L/C, séc,
- Thực hiện các nghiệp vụ chuyển tiền trong nước.
- Thực hiện các nghiệp vụ bảo lãnh, dự thầu, bảo lãnh thực hiện hợp đồng.
- Thực hiện các nghiệp vụ trả lãi tiền gửi, rút vốn, trả lãi sổ tiết kiệm, mua bán ngoại tệ.
- Thực hiện hạch toán nghiệp vụ cho vay, thu nợ và lãi vay theo đúng hợp đồng tín dụng.
- Thực hiện nghiệp vụ chi lương bằng chuyển khoản của KH là các DN, tổ chức.
- Phối hợp với các phòng ban khác cùng nâng cao hiệu quả các hoạt động.
Thực hiện các nghiệp vụ thanh toán như thu chi theo yêu cầu của khách hàng và thông báo thu nợ, lãi suất Kết toán các khoản thu chi hàng ngày để xác định lượng vốn hoạt động, đồng thời theo dõi thường xuyên các giao dịch của khách hàng Kiểm tra chứng từ phát sinh và kịp thời điều chỉnh các hoạch toán kế toán, tổng hợp và xử lý thông tin, số liệu bằng văn bản gửi đến ban lãnh đạo.
- Tiếp nhận, kiểm đếm, thu chi tiền mặt và các chứng từ có giá trị theo quy định của Ngân hàng Nhà nước và Hội sở.
Tổ chức quản lý ngân quỹ bao gồm các hoạt động như tiếp nhận và kiểm đếm tiền mặt, nhập chứng từ vào hệ thống máy tính, cũng như quản lý thu chi và vận chuyển tiền mặt cùng các chứng từ có giá trị.
- Cân đối tính toán nguồn tiền VNĐ, ngoại tệ, vàng theo quy lệnh của Giám đốc, chi trả các khoản chuyển tiền trong và ngoài hệ thống cho KH.
- Phòng tổ chức hành chính
Chức năng của bộ phận này bao gồm đào tạo cán bộ, tư vấn cho Ban Giám đốc trong việc bố trí nhân sự tại các phòng ban, nhằm phát huy tối đa năng lực của nhân viên Bộ phận cũng chú trọng đến đời sống của nhân viên, giải quyết các chế độ nghỉ phép, đề xuất xét nâng lương cho công nhân viên, đồng thời lập kế hoạch và cử cán bộ tham gia các lớp bồi dưỡng nghiệp vụ.
Thực hiện các nhiệm vụ hành chính như quản lý văn thư, lưu trữ tài liệu, tổ chức lễ tân và lao vụ, đồng thời đảm bảo thông tin liên lạc và lưu chuyển văn thư hiệu quả, phục vụ cho các hoạt động của Phòng Giáo dục.
- Quản lý sửa chữa, bảo quản tài sản, cơ sở vật chất của PGD: nhà cửa, kho tàng, máy móc vật chất, phương tiện làm việc.
Đầu mối tiếp xúc với các cơ quan và đơn vị có nhu cầu làm việc với PGD là rất quan trọng Việc thiết lập mối quan hệ giao dịch hiệu quả với các ban ngành liên quan đến PGD sẽ giúp giải quyết nhanh chóng và hiệu quả các vấn đề phát sinh.
Phòng tín dụng tổng hợp chuyên xét duyệt các khoản vay ngắn, trung và dài hạn cho cá nhân và doanh nghiệp, sử dụng đồng VNĐ, ngoại tệ và vàng Ngoài ra, phòng còn phát hành thư bảo lãnh trong và ngoài nước, cũng như thực hiện chiết khấu chứng từ có giá.
- Công việc quan trọng nhất là thẩm định tín dụng hay phân tích tín dụng theo đúng quy trình đã được đề ra.
- Thực hiện công tác tín dụng theo đúng các quy định của Ngân hàng Nhà nước và Hội sở.
- Thực hiện nghiên cứu và quản lý các dự án đầu tư hùn vốn, liên doanh khi được ủy quyền.
- Đề xuất và xây dựng chiến lược KH theo từng thời kỳ cho từng đối tượng vay khác nhau.
2.1.3 Quy trình cho vay ngắn hạn đối với DN tại Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng Giao dịch Đồng Khánh
Bước đầu tiên trong quy trình vay vốn là lập hồ sơ vay, được thực hiện bởi cán bộ tín dụng ngay sau khi tiếp xúc với khách hàng Hồ sơ vay cần thu thập các thông tin quan trọng như năng lực pháp lý và năng lực hành vi dân sự của khách hàng, khả năng sử dụng vốn vay, cũng như khả năng hoàn trả nợ vay bao gồm cả vốn và lãi.
- Bước 2: Phân tích tín dụng Là xác định khả năng hiện tại và tương lai của
KH trong việc sử dụng vốn vay + hoàn trả nợ vay Mục tiêu:
Để bảo vệ ngân hàng khỏi rủi ro, cần xác định các tình huống có thể xảy ra, dự đoán khả năng khắc phục những rủi ro này và đề xuất các biện pháp giảm thiểu rủi ro cũng như hạn chế tổn thất.
Phân tích tính chân thật của thông tin thu thập từ khách hàng ở bước 1 rất quan trọng, giúp đánh giá thái độ và thiện chí của khách hàng Dựa trên những nhận xét này, chúng ta có thể đưa ra quyết định cho vay một cách chính xác và hiệu quả hơn.
Bước 3 trong quy trình cho vay là ra quyết định tín dụng, nơi ngân hàng quyết định chấp thuận hoặc từ chối hồ sơ vay vốn của khách hàng Trong quá trình này, ngân hàng thường gặp hai sai lầm nghiêm trọng: đồng ý cho vay với khách hàng không đủ điều kiện và từ chối cho vay với khách hàng tiềm năng Cả hai sai lầm này đều có thể ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động kinh doanh tín dụng, trong đó việc từ chối khách hàng tốt còn có thể làm giảm uy tín của ngân hàng.
- Bước 4: Giải ngân Ở bước này, NH sẽ tiến hành phát tiền cho KH theo hạn mức tín dụng đã ký kết trong hợp đồng tín dụng.
Nguyên tắc giải ngân yêu cầu liên kết chặt chẽ giữa dòng tiền và sự chuyển động của hàng hóa hoặc dịch vụ liên quan, nhằm kiểm tra mục đích sử dụng vốn vay của khách hàng và đảm bảo khả năng thu hồi nợ Đồng thời, cần tạo điều kiện thuận lợi, tránh gây cản trở cho hoạt động sản xuất kinh doanh của khách hàng.
Kết quả hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt
Bảng 2.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của Eximbank- CN Hòa Bình - PGD Đồng Khánh 2012-2014
- (Nguồn: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Eximbank Đồng Khánh)
- Bảng số liệu trên cho thấy thu nhập của NH tăng liên tục qua các năm cụ thể như sau:
Năm 2012, tổng thu nhập đạt 315.376 triệu đồng, trong khi năm 2013 con số này tăng lên 437.219 triệu đồng Sự chênh lệch này phản ánh những khó khăn mà nền kinh tế Việt Nam gặp phải trong năm 2012 do tác động tiêu cực từ cuộc suy thoái kinh tế toàn cầu và các vấn đề nội tại, bao gồm sự bất ổn vĩ mô, lạm phát và lãi suất cao Những yếu tố này đã khiến hoạt động của ngân hàng gặp khó khăn, dẫn đến thu nhập không tăng trưởng mạnh Tuy nhiên, vào năm 2013, tình hình kinh tế đã khả quan hơn, giúp ngân hàng khắc phục những khó khăn và cải thiện hoạt động kinh doanh.
Năm nay, NH đã đạt được hiệu quả hoạt động ngày càng cao và mở rộng quy mô, dẫn đến thu nhập tăng trưởng nhanh chóng với mức tăng 121.843 triệu đồng, tương đương 38,63% so với năm 2012.
- Năm 2014, tổng thu nhập có tăng nhưng tốc độ không bằng năm 2013, năm
Năm 2014, thu nhập đạt 564.060 triệu đồng, tăng 126.840 triệu đồng, tương đương với mức tăng 29,01% so với năm 2013 Mặc dù kinh tế thế giới vẫn còn nhiều bất ổn, Việt Nam đã ghi nhận những dấu hiệu phục hồi tích cực, với nền kinh tế vĩ mô ổn định hơn và lạm phát được kiểm soát ở mức thấp nhất.
Nguồn thu từ cho vay của ngân hàng (NH) chiếm trên 95% tổng thu nhập hàng năm, cho thấy tầm quan trọng đặc biệt của hoạt động này Năm 2012, thu nhập từ cho vay đạt 305.851 triệu đồng, tương đương 96,98% tổng thu nhập Đến năm 2013, con số này tăng thêm 118.096 triệu đồng, tức tăng 38,61% so với năm trước Năm 2014, nguồn thu từ cho vay tiếp tục tăng 29,24%, tương đương 123.971 triệu đồng Điều này cho thấy NH có kinh nghiệm trong việc thu hút khách hàng mới và cải thiện chất lượng dịch vụ thông qua các chính sách lãi suất và khuyến mãi hấp dẫn Tuy nhiên, tỷ trọng thu nhập từ cho vay quá lớn cũng chỉ ra rằng NH chưa đa dạng hóa nguồn thu bằng cách đầu tư vào trái phiếu Chính phủ, kinh doanh ngoại hối hay mở rộng dịch vụ trung gian.
Cơ cấu thu nhập của ngân hàng hiện tại thiếu sự đa dạng và chủ yếu phụ thuộc vào hoạt động cho vay, điều này tiềm ẩn nhiều rủi ro liên quan đến chất lượng các khoản vay.
Để đạt được doanh thu, ngân hàng cần chi trả một số khoản chi phí nhất định, bao gồm chi phí kinh doanh như lãi suất tiền gửi của khách hàng và lãi suất tiền vay, cùng với chi phí nhân viên và các khoản chi phí khác Do đó, bên cạnh sự gia tăng doanh thu, chi phí cũng liên tục tăng theo từng năm.
- Năm 2012, tổng chi phí của NH là 288.096 triệu đồng Năm 2013, chi phí có sự tăng mạnh, tăng thêm 110.408 triệu đồng, tương đương tăng 38,32% và đạt mức 398.504 triệu đồng.
- Năm 2014, chi phí vẫn tiếp tục tăng nhưng tăng nhẹ hơn so với năm 2013:tăng 118.999 triệu đồng, tương đương mức tăng trưởng là 29,86%.
Lợi nhuận của ngân hàng đã tăng trưởng ổn định qua các năm, với mức tăng trưởng năm sau cao hơn năm trước, cho thấy hoạt động của ngân hàng ngày càng hiệu quả và quy mô hoạt động ngày càng được mở rộng.
- Năm 2012, lợi nhuận đạt 27.280 triệu đồng Năm 2013, lợi nhuận tăng 41,92% so với năm 2012, đạt đến mức 38.715 triệu đồng Nguyên nhân là do năm
Năm 2013, nền kinh tế thế giới ghi nhận những dấu hiệu tích cực, với thị trường tài chính toàn cầu diễn ra ổn định Lạm phát được kiểm soát ở mức thấp hơn so với năm trước.
Năm 2014, lợi nhuận của ngân hàng tăng 7.842 triệu đồng, tương đương 20,26%, tuy nhiên tốc độ tăng trưởng chậm hơn so với mức 41,92% của năm 2013 Mặc dù gặp nhiều biến động trong nền kinh tế và ngành tài chính, kết quả này cho thấy ngân hàng đã có một năm hoạt động khá thành công.
Phân tích kết quả hoạt động cho vay ngắn hạn đối với doanh nghiệp tại Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng Giao dịch Đồng Khánh
Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng
2.2.1 Kết quả huy động vốn của Eximbank - Chi nhánh Hòa Bình -
Phòng Giao dịch Đồng Khánh
Ngân hàng thương mại (NHTM) là một định chế tài chính trung gian quan trọng trong lĩnh vực tiền tệ Để thực hiện các nghiệp vụ như cho vay và đầu tư, NHTM cần có vốn, không chỉ là phương tiện kinh doanh mà còn là đối tượng kinh doanh chủ yếu Trong các nguồn vốn của NHTM, vốn huy động (VHĐ) là nguồn chủ yếu và quan trọng nhất Do đó, việc phân tích hiệu quả sử dụng vốn cần dựa trên kết quả huy động vốn của ngân hàng Thời gian qua, Eximbank Đồng Khánh đã chủ động và tích cực phát triển hoạt động huy động vốn dưới nhiều hình thức, nhằm đảm bảo quy mô nguồn vốn tiếp tục tăng trưởng theo kế hoạch.
- - (Nguồn: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Eximbank Đồng ,60
Để đáp ứng nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh, ngân hàng đã tích cực huy động vốn, với tổng nguồn vốn huy động (VHĐ) liên tục tăng trong ba năm qua Cụ thể, năm 2012, VHĐ đạt 1.350.386 triệu đồng, và năm 2013, con số này tăng 16,12% lên 1.568.103 triệu đồng Tuy nhiên, đến năm 2014, nguồn VHĐ chỉ tăng 2,56% so với năm 2013, cho thấy mức tăng trưởng năm 2013 gấp 6,3 lần so với năm 2014.
Năm 2014, tình hình lạm phát gia tăng đã dẫn đến việc Ngân hàng Nhà nước quản lý chặt chẽ lãi suất Đồng thời, sự cạnh tranh khốc liệt giữa các ngân hàng trong khu vực đã gây khó khăn cho việc huy động vốn tại các Phòng Giao dịch (PGD).
- về cơ cấu nguồn VHĐ theo kì hạn:
Vốn huy động không kỳ hạn và ngắn hạn chiếm khoảng 90% tổng nguồn vốn, trong khi nguồn vốn trung và dài hạn chỉ chiếm 2,52% vào cuối năm 2014, giảm 58,72% so với năm 2013 Sự sụt giảm này chủ yếu do nền kinh tế không ổn định, lãi suất biến động liên tục và tâm lý lo ngại lạm phát, khiến khách hàng e dè hơn trong việc gửi tiết kiệm trung và dài hạn.
Tỉ trọng vốn huy động (VHĐ) theo kì hạn hiện nay giúp ngân hàng (NH) đầu tư phát triển tín dụng với chi phí vốn thấp, do lãi suất cho VHĐ không kì hạn và ngắn hạn thường thấp hơn so với VHĐ trung dài hạn Tuy nhiên, điều này cũng tiềm ẩn rủi ro thanh khoản lớn cho NH, bởi VHĐ không kì hạn và ngắn hạn, đặc biệt là không kì hạn, có tính không ổn định và thường xuyên biến động Hơn nữa, tỉ trọng VHĐ không kì hạn và ngắn hạn cao gây khó khăn trong quản trị nguồn vốn, làm giảm khả năng cân đối kì hạn, khi kì hạn huy động vốn bình quân có xu hướng rút ngắn trong khi kì hạn cho vay bình quân lại dài, từ đó tạo ra nguy cơ rủi ro về kì hạn và lãi suất.
- về cơ cấu nguồn VHĐ theo đối tượng KH:
- VHĐ từ các định chế tài chính chỉ chiếm tỉ trọng rất thấp và có xu hướng tăng giảm không ổn định.
VHĐ từ dân cư đang tăng trưởng mạnh mẽ và chiếm tỉ trọng cao nhờ vào việc ngân hàng triển khai các chương trình và sản phẩm mới hấp dẫn như tiết kiệm dự thưởng, tiết kiệm khuyến mãi và lộc xuân may mắn Ngân hàng cũng chú trọng đến công tác chăm sóc khách hàng cá nhân, đặc biệt là những khách hàng quan trọng Hơn nữa, cơ chế chi thưởng huy động vốn đã khuyến khích cán bộ ngân hàng tích cực hơn trong việc huy động vốn.
Năm 2013, nguồn vốn huy động từ các tổ chức kinh tế chỉ tăng nhẹ 9,81% so với năm 2012, nhưng đã giảm mạnh 47,07% vào năm 2014 Điều này cho thấy tình hình huy động vốn từ các tổ chức kinh tế gặp nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến khả năng thu hút tiền gửi từ các thành phần kinh tế.
Nguồn vốn của ngân hàng thường không ổn định và phụ thuộc vào các doanh nghiệp lớn Trong năm 2012, ngân hàng đã huy động được một lượng vốn lớn từ một số công ty, chẳng hạn như nhà máy Đạm Phú Mỹ Tuy nhiên, số dư này chỉ tăng tạm thời trong thời gian ngắn và sau đó đã sụt giảm đáng kể.
- về cơ cấu nguồn VHĐ theo loại tiền tệ:
Tỷ trọng vốn huy động bằng VNĐ trong cơ cấu huy động vốn luôn ở mức cao, đạt 66,40% năm 2012, 95,61% năm 2013 và 96,07% năm 2014 Nguồn vốn này liên tục tăng trưởng qua các năm, từ 896.622 triệu đồng năm 2012 lên 1.545.044 triệu đồng năm 2014, tương ứng với mức tăng trưởng 72,32% trong giai đoạn 2012-2014.
- VHĐ bằng ngoại tệ chiếm tỷ trọng nhỏ, nguồn vốn này tăng giảm không ổn định và phụ thuộc vào một số KH lớn của NH.
2.2.2 Phân tích kết quả sử dụng vốn bằng hoạt động cho vay ngắn hạn đối với DN của Eximbank - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng Giao dịch Đồng Khánh
Eximbank Đồng Khánh, giống như các ngân hàng thương mại khác, nhanh chóng tìm kiếm các biện pháp hiệu quả để sử dụng nguồn vốn huy động, nhằm mang lại lợi nhuận cho ngân hàng và đáp ứng nhu cầu vốn cho nền kinh tế Ngân hàng sử dụng vốn huy động chủ yếu cho hoạt động cho vay, đầu tư và thực hiện nghiệp vụ ngân quỹ Bài viết này sẽ phân tích hiệu quả sử dụng vốn của Eximbank Đồng Khánh trong hoạt động cho vay ngắn hạn đối với doanh nghiệp.
- Trước hết ta phân tích các tỉ lệ về DSCV so với nguồn VHĐ, đươc thể hiện trong bảng sau:
- Bảng 2.3: Mối quan hệ giữa VHĐ và DSCV 2012-2014
- Đơn vị tính: Triệu đồng
- (Nguồn: Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Eximbank Đồng Khánh)
- Về tỉ lệ DSCV/VHĐ :
- Năm 2012, tỉ lệ này bằng 96,64% tức là trong 100 đồng VHĐ đã sử dụng 96,64 đồng để cho vay.
Năm 2013, tỉ lệ sử dụng vốn huy động (VHĐ) cho vay giảm xuống còn 92,33%, tức là chỉ có 92,33 đồng được cho vay trên mỗi 100 đồng VHĐ, giảm 4,31 đồng so với năm 2012 Mặc dù cả VHĐ và dư nợ cho vay (DSCV) đều tăng trưởng, nhưng tốc độ tăng trưởng của DSCV chỉ đạt 10,94%, chậm hơn so với mức 16,12% của VHĐ.
Trong năm 2012 và 2013, ngân hàng đã sử dụng vốn một cách hiệu quả, đáp ứng tốt nhu cầu về vốn của nền kinh tế Mặc dù sau khi cho vay, vẫn còn một lượng vốn dư, nhưng tỷ lệ này khá nhỏ Việc không sử dụng hết vốn để cho vay đã giúp ngân hàng phòng ngừa rủi ro thanh khoản.
Năm 2014, tỷ lệ vốn huy động (VHĐ) của ngân hàng đạt 112,83%, nhưng chỉ đáp ứng được 88% nhu cầu cho vay của khách hàng, cho thấy nguồn VHĐ thấp không đủ để tài trợ cho hoạt động cho vay Để bù đắp cho phần thiếu hụt này, ngân hàng phải sử dụng nguồn vốn khác, như vốn điều chuyển từ Hội sở chính, thường với lãi suất cao hơn lãi suất huy động từ nền kinh tế Điều này dẫn đến nguy cơ rủi ro thanh khoản tương đối cao cho ngân hàng, buộc ngân hàng phải tập trung vào công tác huy động vốn và hạn chế cho vay để đưa tỷ lệ DSCV/VHĐ về mức an toàn hơn.
- Về tỉ lệ DSCV ngắn hạn/ VHĐ
Tỉ lệ DSCV ngắn hạn trên tổng VHĐ tại ngân hàng trong giai đoạn 2012-2014 cho thấy một con số ấn tượng, với tỷ lệ này chiếm một phần lớn trong tổng thể.
- ba năm dao động trong khoảng 85,85% đến 97,65%, chứng tỏ
VHĐ của NH chủ yếu được sử dụng cho vay ngắn hạn.
- Năm 2012, tỉ lệ này bằng 92,41%, tức NH đã sử dụng 92,41 đồng trong mỗi
Năm 2013, tỷ lệ sử dụng vốn huy động (VHĐ) cho vay ngắn hạn giảm xuống 85,85 đồng trên mỗi 100 đồng VHĐ, do tốc độ tăng của VHĐ vượt hơn so với dư nợ cho vay ngắn hạn (DSCV) Tuy nhiên, đến năm 2014, tỷ lệ này đã phục hồi, đạt 97,65%, nhờ vào sự tăng trưởng đáng kể của DSCV ngắn hạn trong năm.
2014 cứ mỗi 100 đồng VHĐ thì sử dụng đến 97,65 đồng để cho vay ngắn hạn.
Đánh giá chung về hoạt động cho vay ngắn hạn đối với doanh nghiệp tại Eximbank - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng Giao dịch Đồng Khánh
Eximbank - Chi nhánh Hòa Bình - Phòng Giao dịch Đồng Khánh
- Trong những năm qua, hoạt động cho vay ngắn hạn đối với DN luôn được
Eximbank Đồng Khánh xác định hoạt động này có tầm quan trọng cao và đã đạt được nhiều kết quả tích cực nhờ sự chỉ đạo sát sao của ban lãnh đạo cùng nỗ lực không ngừng của đội ngũ cán bộ nhân viên.
- Trong những năm qua, hoạt động huy động vốn của Eximbank Đồng
Khánh đã ghi nhận sự tăng trưởng vượt bậc trong giai đoạn 2012-2014, với nguồn vốn huy động tăng bình quân 19,10% Ngân hàng không chỉ thực hiện tốt các chương trình định hướng mà còn tập trung tối đa vào công tác huy động vốn Việc triển khai các chương trình đặc thù như “Tích điểm đổi quà 1 và 2” phù hợp với thị hiếu người dân, cùng với chương trình “Phát động nội lực trong công tác huy động vốn” từ cán bộ nhân viên, đã mang lại kết quả khả quan trong việc thu hút vốn.
- Các chỉ tiêu về DSCV, DSTN và dư nợ đều tăng lên qua các năm.
Cụ thể, trong giai đoạn 2012-2014, DSCV tăng bình quân 34,77%; DSTN tăng bình quân
29,08%; dư nợ tăng bình quân là 52,86%.
Chủ trương mở rộng đối tượng khách hàng không phân biệt thành phần kinh tế, đảm bảo sự bình đẳng trong việc đối xử với các doanh nghiệp Đồng thời, tăng cường tỷ trọng cho vay hỗ trợ các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) để thúc đẩy phát triển kinh tế.
- Cụ thể, tỉ trọng DSCV ngắn hạn đối với DNVVN tăng từ 36,98% (năm 2012) lên
Hiện nay, nước ta đã triển khai nhiều chính sách khuyến khích phát triển, tạo ra môi trường pháp lý thuận lợi cho việc thành lập doanh nghiệp trong khu vực kinh tế ngoài quốc doanh Điều này dẫn đến nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp ngày càng gia tăng.
DN ngoài quốc doanh tăng cao Từ đó làm cho DSCV ngắn hạn đối với DN ngoài quốc doanh cũng tăng bình quân là 30,05% giai đoạn 2012-2014.
Trong bối cảnh thị trường bất động sản gặp nhiều khó khăn, các ngân hàng đã linh hoạt điều chỉnh cơ cấu cho vay Cụ thể, tỉ trọng cho vay đối với các doanh nghiệp xây dựng đã giảm, trong khi tỉ trọng cho vay cho ngành thương mại - dịch vụ ngày càng tăng.
- Tỉ lệ dư nợ có TSĐB trên tổng dư nợ cao (trên 90%), góp phần nâng cao tính an toàn của hoạt động cho vay.
- NH đã thực hiện đúng quy chế được ban hành của các cấp có thẩm quyền.
Ngân hàng luôn chú trọng đến chất lượng hoạt động cho vay, với tỷ lệ nợ xấu giữ ở mức thấp so với tổng dư nợ Đồng thời, tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ cũng rất thấp, cho thấy sự hiệu quả trong quản lý rủi ro tín dụng.
- Hệ số thu nợ qua các năm tương đối cao, trên 75% qua các năm.
- Thu nhập từ hoạt động cho vay liên tục tăng qua các năm; mức sinh lời của đồng vốn cho vay lớn, tăng từ 6,78% (năm 2012) lên 18,25% (năm 2014).
Phòng tín dụng nhận được sự hỗ trợ mạnh mẽ từ ban giám đốc và các phòng ban khác trong ngân hàng, thể hiện sự phối hợp nhịp nhàng của toàn bộ hệ thống.
Eximbank Đồng Khánh giúp cho NH ngày một phát triển hơn.
Cán bộ nhân viên luôn nhiệt tình, vui vẻ và năng động, sẵn sàng đáp ứng kịp thời mọi mong muốn và giải đáp thắc mắc của khách hàng một cách nhanh chóng.
NH có vị trí đắc địa cho hoạt động kinh doanh, gần các trung tâm lớn như chợ An Đông và chợ Lớn Người dân trong khu vực này luôn có nhu cầu vốn cao để cải thiện chất lượng sản xuất và nâng cao đời sống.
Mặc dù phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng khốc liệt, ngân hàng vẫn duy trì được lượng khách hàng truyền thống ổn định và đồng thời mở rộng mối quan hệ với nhiều khách hàng mới.
- Bên cạnh những thành tựu đạt được, NH vẫn còn tồn tại một số mặt hạn chế sau:
Nguồn vốn huy động của ngân hàng không đủ để đáp ứng toàn bộ nhu cầu cho vay, chỉ đạt 88% so với nhu cầu thực tế của khách hàng Phần nhu cầu còn thiếu cần được giải quyết để đảm bảo khả năng cho vay hiệu quả hơn.
Ngân hàng (NH) phải tìm nguồn vốn từ hội sở chính với lãi suất điều chuyển cao hơn lãi suất huy động từ nền kinh tế Tình hình huy động vốn tại địa bàn vẫn chưa ổn định, trong khi lãi suất huy động của các NH khác luôn ở mức cao, kèm theo các chính sách ưu đãi nhằm thu hút vốn.
Quy trình cho vay hiện tại thiếu tính linh hoạt, với thời gian và thủ tục giao dịch phức tạp, điều này gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tiếp cận vốn kịp thời để phục vụ sản xuất kinh doanh Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt giữa các ngân hàng thương mại, việc cải thiện quy trình cho vay là rất cần thiết Đặc biệt, công tác thẩm định cũng cần được kiểm tra sát sao hơn để nâng cao hiệu quả và đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của khách hàng.
Kiểm tra và giám sát khách hàng sau khi cho vay tại Eximbank Đồng Khánh hiện chưa đạt hiệu quả cao, chủ yếu chỉ mang tính hình thức Quá trình kiểm tra diễn ra một cách sơ sài, và các báo cáo liên quan đến việc kiểm tra thường được thực hiện một cách qua loa.
Eximbank Đồng Khánh đã có những cải thiện đáng kể trong việc kiểm soát tỷ lệ nợ quá hạn, tuy nhiên, tổng số nợ quá hạn vẫn gia tăng qua các năm, cụ thể là từ 5.952 triệu đồng vào năm 2012 lên 6.499 triệu đồng.