ĐẠI HỌC QUỎC GIA HÀ NỘI TRƯỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC NGUYEN THỊ BINH QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN NGŨ VĂN THEO TIẾP CẬN PHÁT TRIỂN NẴNG Lực HỌC SINH TẠI TRƯỜNG TRUNG HỌC co SỞ PHÙNG HƯNG, HUYỆN KHOÁI CHÂU, TỈNH HƯNG YÊN LUẬN VÃN THẠC sĩ QUẢN LÝ GIÁO DỤC CHUYÊN NGÀNH: QUẢN TRỊ TRƯỜNG HỌC Mã số: Thí điểm Người hướng dẫn khoa học: PGS TS NGUYỄN VĂN HÒNG HẢ NỘI - 2021 LỜI CẢM ON Trước tiên, tác giả luận văn xin bày tỏ lịng biết cm tới thầy, giáo tham gia giảng dạy lớp Cao học chuyên ngành Quản lý Giáo dục khóa 2019 -2021 - Đại học Giáo dục - Đại học quốc gia Hà Nội- tận tình truyền đạt nhũng tri thức quý báu, dìu dắt giúp đỡ chúng tơi hồn thành tốt nhiệm vụ khóa học luận văn Đặc biệt, tác giả luận văn • • • • • • • xin cảm ơn chân thành tới thầy giáo - người hướng dẫn khoa học, PGS.TS Nguyễn Văn Hồng tận tình giúp đỡ tơi suốt q trình nghiên cứu để luận văn hồn thành Tơi xin bày tở lịng biết ơn tới đồng chí Ban Giám hiệu, Phịng ban chức năng, cán bộ, giáo viên, học sinh Trường Trung học sở Phùng Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên nhiệt tình đóng góp ý kiến cho cơng tác khảo sát thực nghiệm Tôi xin cảm ơn bạn bè, đồng nghiệp, gia đình, người thân động viên, giúp đỡ tơi suốt q trình học tập, hồn thành nhiệm vụ khố học luận văn tốt nghiệp Xin trân trọng cảm ơn! Hưng Yên, ngày 30 tháng năm 2021 fT> r • Tác giả DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẤT TT Viết tắt Viết đầy đủ BGH Ban giám hiệu CB, GV, NV Cán bộ, giáo viên, nhân viên CBQL Cán quản lý CNTT Công nghệ thông tin csvc Cơ sở vât • chất ĐNGV Đội ngũ giáo viên GD&ĐT Giáo due ■ đào tao • GV Giáo viên HĐDH Hoạt động dạy học 10 HS Hoe • sinh 11 HT Hiệu trưởng 12 KQHT Kết học tập 13 KTĐG Kiểm tra đánh giá 14 MT Muc • tiêu 15 NL Năng lực 16 PPDH Phương pháp dạy học 17 QL Quản lý 18 SGK Sách giáo khoa 19 THCS Trung học sở 20 THPT Trung học phổ thông 11 DANH MỤC BẢNG STT Bảng Nội dung Trang Bảng 1.1 So sánh số đặc trưng dạy học theo cách tiếp cận truyền thong theo tiếp cận phát triển lực người học Bảng 2.1 Chỉ tiêu tuyển sinh năm Bảng 2.2 Bảng 2.3 Bảng 2.4 Bảng 2.5 Bảng 2.6 Bảng 2.7 Bảng 2.8 Chất lượng hạnh kiểm từ năm học 2016-2017 đến năm hoc • 2019 - 2020 Thống kê đánh giá kết học tập, Phẩm chất, lực học sinh Mơ hình trường học Kết thi vào lóp 10 THPT trường THCS Phùng Hưng Kết thi vào lớp 10 THPT môn Ngữ Văn trường THCS Phùng Hưng Nhận thức giáo viên, học sinh hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực người học trường THCS Phùng Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên Xác định việc giảng dạy môn Ngữ văn trường THCS Xác định việc giảng dạy môn Ngừ văn trường THCS Nhận thức mức độ cần thiết đánh giá mức độ thực biện pháp quản lý thực chương trình giảng dạy 22 60 60 60 61 61 66 68 69 82 Bảng 2.9 Bảng 2.10 Các biện pháp quản lý hoạt động học tập HS 86 Bảng 2.11 Bảng khảo sát góc học tập học sinh 90 10 11 12 Đánh giá mức độ cần thiết mức độ thực Bảng 2.12 nhóm biện pháp quản trị sở vật chất, trang thiết bi day hoc Các bước quy trình kiểm tra đánh Bảng 2.13 giá KQHT Bảng 3.1 Kết khảo sát cần thiết tính khả thi 111 91 103 130 DANH MỰC Sơ ĐỒ, BIÊU ĐỒ STT Sơ đồ, biểu đồ Sơ đồ 2.1 Biểu đồ 2.1 Nội dung Quan hệ chức quản trị Khảo sát tỉ lê• GV HS nắm rõ muc • tiêu mơn hoc • Trang 16 76 Xây dựng kế hoạch hoạt động dạy học môn Biểu đồ 2.2 Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực 77 người học Biểu đồ 2.3 Biểu đồ 2.4 Biểu đồ 2.5 Xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá Các hình thức kiểm tra đánh giá môn Ngữ Văn Đánh giá mức độ nghiêm túc kiểm tra môn Ngữ văn IV 93 102 106 MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN I DANH MỤC CÁC CHŨ VIẾT TẮT I DANH MỤC BẢNG III MỤC LỤC V MỞ ĐẦU V Lý chọn đề tài Mục đích nghiên cứu 3 Khách thể, đối tượng phạm vi nghiên cứu Câu hỏi nghiên cứu Giả thuyết khoa học Nhiệm vụ nghiên cứu Giói hạn phạm vi nghiên cứu Phương pháp nghiên cún Những đóng góp đề tài 10 Cấu trúc luận văn CHƯƠNG 1: Cơ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN TRỊ HOẠT ĐỎNG DẠY HỌC MÔN NGŨ VĂN THEO TIÉP CẬN PHÁT TRIÉN NĂNG LỤC HỌC SINH TẠI TRƯ ỜNG TRUNG HỌC co SỞ 58 1.1 Tổng quan nghiên cứu vấn đề 1.1.1 Những nghiên hoạt động dạy học theo hướng phát triển lực 1.1.2 Những nghiên cứu quản lý, quản trị hoạt động dạy học môn ngữ văn theo hướng phát triển lực 10 1.2 Một số khái niệm CO’ 12 1.2.1 Hoạt động dạy học 12 1.2.2 Quản trị .13 1.2.3 Quản trị trường học 14 1.2.4 Quản trị hoạt động dạy học 16 1.2.5 Quản trị hoạt động dạy học theo tiếp cận phát triến lực .17 1.3 Dạy học môn Ngũ’ văn theo tiếp cận phát triển lực học sinh 23 V 1.3.1 Những lực chung hình thành phát triển môn Ngữ văn .23 1.3.2 Năng lực chuyên biệt môn Ngữ văn 25 1.3.3 Mối quan hệ hoạt động dạy học hình thành lực 37 1.3.4 Hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực người học 40 1.4 Quản trị hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triến lực người học trường THCS 42 1.4.1 Những nội dung quản trị hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triến lực người học 42 1.4.2 Xây dựng môi trường học môn Ngừ văn theo tiếp cận phát triển lực 53 1.5 Những yếu tố tác động tói quản trị hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực ngưịi học trưỊTig THCS 54 1.5.1 Yếu tố chủ quan 54 1.5.2 Yếu tố khách quan 55 TIỂU KÉT CHƯƠNG 57 CHƯƠNG 2: THỤC TRẠNG QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN NGŨ VÀN THEO TIÉP CẬN PHÁT TRIẾN NÀNG LỤC HỌC SINH TẠI TRƯỜNG THCS PHÙNG HƯNG, HUYỆN KHOÁI CHÂU, TỈNH HƯNG YÊN 58 2.1 Khái quát trường trung học sở phùng hưng, huyện khoái châu, tỉnh hưng yên 58 2.1.1 Khái quát chung 58 2.1.2 Quy mô phát triển GD từ năm học 2016-2017 đến năm học 2019 - 2020.60 2.1.3 Chất lượng giáo dục 60 2.1.4 Cơ cấu đội ngũ giáo viên, đội ngũ cán quản lý 62 2.1.5 Hệ thống sở vật chất kỹ thuật nhà trường 62 2.1.6 Hệ thống trang thiết bị, phương tiện dạy học: 62 2.2 Tổ chức khảo sát thực trạng 63 VI 2.2.1 Mục đích khảo sát 63 2.2.2 Nội dung khảo sát 63 2.2.3 Phương pháp khảo sát 65 Ạ _ r _ 2.3 Thực trạng vê hoạt động dạy học môn ngữ văn theo tiêp cận phát triên lực học sinh trường thcs phùng hưng, huyện khoái châu, tỉnh hưng yên 65 2.3.1 Nhận thức ý nghĩa, vai trị mơn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển nãng lực học sinh 65 2.3.2 Nhận thức hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực học sinh 68 2.3.3 Thực trạng hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triền lực học sinh 70 2.4 Thực trạng quản trị hoạt động dạy học môn ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực học sinh trường thcs phùng hưng, huyện khoái châu, tỉnh yên 73 2.4.1 Thực trạng quản trị mục tiêu kế hoạch dạy học theo tiếp cận phát triển lực 73 2.4.2 Thực trạng quản trị chương trình, nội dung dạy học theo tiếp cận phát triển lực .77 2.4.3 Thực trạng quản trị hoạt động dạy học giáo viên theo tiếp cận phát triển lực .84 2.4.4 Thực trạng quản trị hoạt động học học sinh theo tiếp cận phát triển lực 86 2.4.5 Thực trạng xây dựng môi trường học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực .89 2.4.6 Thực trạng quản trị phương tiện phục vụ hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực 91 2.4.7 Thực trạng quản trị việc kiềm tra, đánh giá hoạt động dạy học theo tiếp cận phát triển lực 93 V11 2.4.8 Thực trạng yêu tô ảnh hưởng tới quản trị hoạt động dạy học môn Ngừ văn theo tiếp cận phát triển lực học sinh trường THCS Phùng Hưng, huyện Khoái Châu, tỉnh Hưng Yên 106 2.5 Đánh giá chung thực trạng quản trị hoạt động dạy học môn ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực học sinh 107 2.5.1 Điểm mạnh 107 2.5.2 Điểm hạn chế 108 TIỂU KẾT CHƯƠNG 110 CHƯƠNG 3: BIỆN PHÁP QUẢN TRỊ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC MÔN NGỮ VĂN THEO TIẾP CẶN PHÁT TRIÉN NĂNG LỤC HỌC SINH TẠI TRƯỜNG THCS PHÙNG HƯNG, HUYỆN KHOÁI CHÂU, TỈNH HƯNG YÊN 111 3.1 Nguyên tắc đề xuất biện pháp 111 3.1.1 Nguyên tắc đảm bảo tính khoa học 111 3.1.2 Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn 111 3.1.3 Nguyên tắc đảm bảo tính đồng 111 3.1.4 Nguyên tắc đảm bảo tính kế thừa 112 r _ _ _ Ị 3.2 Một sô biện pháp quản trị hoạt động dạy học môn ngũ’ văn theo tiêp cận phát triển lực học sinh trường thcs phùng hưng, huyện khoái châu, tỉnh hưng yên 112 3.2.1 Biện pháp Tổ chức nhận thức lại tầm quan trọng hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực học sinh cho cán quản lý, giáo viên học sinh 112 3.2.2 Biện pháp Quản trị hoạt động dạy giáo viên, tổ chức bồi dường nâng cao chất lượng đội ngũ giáo viên Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực học sinh 115 3.2.3 Biện pháp Quản trị hoạt động học học sinh nâng cao khả tự học học sinh theo tiếp cận phát triển lực học sinh 119 3.2.4 Biện pháp Chỉ đạo đối phương pháp dạy học giáo viên theo tiếp cận phát triển lực học sinh .121 • • • vin 3.2.5 Biện pháp Đầu tư sở vật chất trang thiết bị dạy học theo tiếp cận phát triển lực học sinh 123 3.2.6 Biện pháp Chỉ đạo đối kiểm tra đánh giá hoạt động dạy học môn Ngữ văn theo tiếp cận phát triển lực học sinh .126 3.3 Mối quan hệ biện pháp 129 KÉT LUẬN VÀ KHUYỂN NGHỊ 134 Kết luận 134 Khuyến nghị 135 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 138 IX 16 Trân Khánh Đức (2006), Đo lường đánh giá giáo dục, Tập giảng lưuhành nội - khoa Sư phạm, Hà Nội 17 H.Koontz, C.Odonnell, H.Weirich (1998), Những vấn đề cốt yếu quảnlý, Nxb Khoa học kỳ thuật Hà Nội 18 Nguyễn Thu Hà (2014), “Giảng dạy theo lực đánh giá theo lực giáo dục: Một số vấn đề lý luận bản”, Tạp chi khoa học Đại học Quốc gia Hà Nội: Nghiên cứu Giáo dục, Tập 30, (2) 19 Phạm Minh Hạc (1996), vấn đề người nghiệp cơng nghiệp hóa, đại hóa, Nxb Chính trị Quốc gia 20 Đặng Xuân Hải (2003), Cơ cẩu tô chức quản lý hệ thong giáo dục quốc dân, Bài giảng lớp thạc sỳ QLGD- Đại học Quốc gia Hà Nội 21 Đặng Xuân Hải (2005), Quàn lý thay đổi, Đề cương giảng Hà Nội 22 Đặng Xuân Hải (2009), Quản lý nhà nước giáo due, Bài giảng dành chohọc viên cao học quản lý giáo dục 23 Hồ Chí Minh (1945), Thư Bác Hồ gửi học sinh ngày khai giảng 9/1945 24 Đào Thị Mai Hoa (2014), Đánh giá dựa lực 25 Học văn Trung học sở (2014), Báo Giáo dục vả Thòi đại, giaoducthoidai.vn 26 Nguyễn Thúy Hồng, Nguyễn Hồng Vân (2007), Đôi đánh giá kết học tậpmôn Ngữ vãn cùa học sinh THCS, THPT 27 J Richard T Rodger, Tiếp cận lực dạy học tập trung vào kết học tập 28 Đặng Bá Lãm ( 2005), Quản lý nhà nước giáo dục lý luận thực tiễn.Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 29 Nguyễn Thị Mỹ Lộc (2009), Tâm lý học quản lý, Bài giảng lớp cao họcquản lý giáo dục 30 Luật Giáo dục (2006), Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 31 Hà Thế Ngữ Đặng Vũ Hoạt (1997), Giáo dục học tập I, Nxb GD 139 32 Hoàng Phê (1998), Từ điển tiếng Việt, Nxb KHXH 33 Nguyên Ngọc Quang (1989), Những khái niệm vê lý luận quản lý, Học viện quản lý giáo dục Hà Nội 34 Tài liệu tập huấn (2014), Dạy học kiêm tra đánh giá kết học tập theo định hường phát triển lực học sinh môn Ngữ văn cấp THCS, Chương trình phát triển giáo dục trung học 35 Bùi Minh Tuấn (2011), Nên khuyến khích dạng đề mở môn Ngữ văn, diễn đàn Dân trí 36 Phạm Viết Vượng (2000), G7ứo dục học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội 37 Nguyễn Như Ý (1999), Đại từ điển Tiếng Việt, Nxb Văn hố thơng tin 140 PHỤ LỤC PHỤ LỤC PHIẾU KHẢO SÁT Ý KIẾN CÁN BỘ QUẢN LÝ - GIÁO VIÊN thực trạng hoạt động dạy học môn Ngũ’ văn trường Trung học CO’ sở huyện Khoái Châu tỉnh Hưng n Đơn vị cơng tác: Giới tính: Nam Năm sinh Chức danh: Trình độ chuyên môn: Cao đăng Đại học Cao học Danh hiêu thi đua đat đươc: Đê có sở nghiên cứu vê đôi PPDH môn Ngừ văn (vê kê hoạch dạy) trường Trung học sở Phùng Hưng huyện Khoái Châu tỉnh Hưng Yên theo tiếp cận phát triển lực người học, xin anh/ chị vui lịng cho biết ý kiến số vấn đề sau đây: (Xin anh/chị đảnh dấu X vào phù hợp vói ý kiến cho ỷ kiến câu hỏi mở) Mức đơ• cần thiết TT Rất Nội dung cần thiết Thiết kế kế hoạch dạy (giáo án) phải đảm bảo đù mực tiêu: kiến thức, lực phẩm chất Khi thiết kế kế hoạch dạy (giáo án), GV phải làm rõ hoạt động học sinh chiếm vị trí chủ yếu tiến trình tổ chức dạy học, nhàm đạt yêu cầu cần đat • Quá trình thiết kế kế hoạch dạy giáo viên phải lựa chọn phương pháp, hình thức tồ chức hoạt động Cần thiết Mức đơ• thưc • hiên • Không cần thiết Tốt TB Chưa tốt dạy học tích cực Phải tuân thủ đủ bước lên lớp Khi thiết kế kế hoạch dạy phải dự kiến trang thiết bị phục vụ cho giảng Khi thiết kế kế hoạch dạy phải dự kiến đến tình phát sinh ngồi giáo án Khi thiết kế kế hoạch dạy cần xây dựng theo định hướng cập nhật kiến thức, rèn kỹ hình thành lực cho HS Thiết kế kế hoạch dạy cần định hướng xây dựng phẩm chất người hoc • Khi thiết kế kế hoạch dạy cần ý đến yếu tố phát triển lực người học Khi thiết kế kế hoạch dạy phải 10 kết hợp, liên hệ, kết nối với thực tiễn sống để giải vấn đề (tích hợp) Xin chân thành cảm ơn hợp tác anh/chị! PHỤ LỤC PHIÉU KHẢO SÁT Ý KIẾN CÁN BỘ QUẢN LÝ - GIÁO VIÊN thực trạng hoạt động dạy học môn Ngữ văn trường Trung học sở huyện Khoái Châu tỉnh Hưng Yên Đơn vị công tác: Năm sinh Giới tính: Nam Chức danh: Trình độ chuyên môn: Cao đăng Cao học r Danh hiệu thi đua cao nhât đạt được: > r \ Đê có sở nghiên cứu vê đơi PPDH mơn Ngừ văn (vê giảng dạy lóp) trường Trung học sở Phùng Hưng huyện Khoái Châu tỉnh Hưng Yên theo tiếp cận pháttriền nãng lực người học, xin anh/ chị vui lòng cho biết ý kiến minh số vấn đề sau đây: (Xin anh/chị đánh dấu X vào ô phù hợp với ỷ kiến cho ỷ kiến cáccâu hỏi mỏ’) Mức đơ• cần thiết Rất TT Nội dung cần thiết Xây dựng nội quy, hoạt động học tập cho HS (theo đặc thù môn ngừ văn) Xây dựng ý thức thái độ, động học tập đắn Quản lý chặt chẽ nếp học tập cùa hoc • sinh Giáo viên phải thực đúng, đủ bước lên lớp Linh hoạt, lựa chọn phương pháp phù hợp đối tượng gây hứng thú học tập cho HS Cần thiết Mức đơ• thưc • hiên • Khơng cần thiết Tốt Trung Chưa bình tốt Hướng dẫn học sinh phương pháp tự hoc, cách hoc Sử dụng CNTT hỗ trợ cho dạy học Phải sử dụng trang thiết bị, đồ dùng dạy học Phải lựa chọn kiến thức cốt lõi, đáp ứng yêu cầu cần đạt Chỉ dạy nội dung kiến thức cần thiết, trọng tâm, phù hợp đối tượng học sinh Phải kiểm tra cho điểm nâng 10 11 ý thức học tập cùa học sinh Phải đa dạng hình thức đánh giá trình dạy học Những ý kiến khác: Xin chân thành cảm ơn hợp tác anh/chị! PHỤ LỤC PHIÉU KHẲO SÁT Ý KIẾN CÁN Bộ QUẢN LÝ - GIÁO VIÊN thực trạng hoạt động dạy học mơn Ngữ văn trườngCT Trung học sỏ’ • • “ • • “ •