(NB) Giáo trình Thiết bị điện gia dụng với mục tiêu giúp các bạn có thể sử dụng và tháo lắp thành thạo các thiết bị điện gia dụng; Xác định được nguyên nhân, sửa chữa được một số hư hỏng đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.
Bàn là, bếp điện, ấm đun nước
Ấm đun nước
2.3 Một số hư hỏng thường gặp
3 Bài 3 Bếp từ, lò vi sóng
4 Bài 4 Máy bơm nước gia dụng
4.3 Một số hư hỏng thường gặp
5 Bài 5 Máy hút bụi, máy xay sinh tố
6.3 Một số hư hỏng thường gặp
7.3 Một số hư hỏng thường gặp
Bài 1 Bàn là, bếp điện, ấm đun nước Mục tiêu:
- Trình bày được cấu tạo, nguyên lý làm việc của bàn là
- Thay thế các bộ phận, sửa chữa được bàn là theo tiêu chuẩn sửa chữa
- Có ý thức trách nhiệm, chủ động học tập
1.1.1 Bàn là không có bộ phận phun nước a Cấu tạo
2 Núm điều chỉnh nhiệt độ
Bàn là có ba bộ phận chính:
Dây đốt nóng được chế tạo từ hợp kim Niken – Crôm, có khả năng chịu nhiệt độ cao Thiết kế của dây đốt được quấn thành lò xo và lồng vào chuỗi sứ hạt cườm, sau đó được đặt vào đế gang có rãnh để tăng cường hiệu suất hoạt động.
- Vỏ bàn là: gồm đế và nắp
+ Đế: làm bằng gang hoặc hợp kim nhôn, được đánh bóng hoặc mạ Crôm Các bàn là thế hệ mới hiện nay đế được làm bằng hợp kim nhôm
+ Nắp được làm bằng đồng, thép mạ crôm hoặc nhựa chịu nhiệt, trên có gắn tay cầm cứng bằng nhựa chịu nhiệt điện cấp cho dây điện trở
3 Tiếp điểm trên và dưới
12 Cặp kim loại kép b Nguyên lý làm việc
- Khi cho điện vào bàn là, dòng điện chạy trong dây đốt nóng, dây đốt nóng toả nhiệt, làm nóng bàn là
- Khi nhiệt độ của bàn là đạt đến trị số quy định, rơle nhiệt mở tiếp điểm, cắt điện vào bàn là
- Khi bàn là nguội đến mức quy định, tiếp điểm rơle nhiệt tự động đóng lại làm kín mạch điện, bàn là được
Thời gian đóng mở của rơle nhiệt phụ thuộc vào việc điều chỉnh vị trí cam
Hình 1.2: Cấu tạo bộ điều chỉnh nhiệt độ
Để điều chỉnh nhiệt độ ổn định của bàn là, bạn cần hạ thanh đàn hồi xuống Khi nhiệt độ tăng nhẹ, băng kép sẽ cong và ngắt mạch điện Ngược lại, để tăng nhiệt độ ổn định, bạn chỉ cần xoay vít lên cao để nâng thanh đàn hồi.
Nhược điểm: thời gian đốt nóng lâu (tới 15 phút), không tự điều chỉnh được nhiệt độ, rất tốn điện nên ngày nay ít sử dụng
1.1.2 Bàn là có bộ phận phun nước (bàn là hơi )
Bàn là hơi sử dụng công nghệ luồng hơi nước áp lực cao để làm phẳng quần áo, mang lại hiệu quả vượt trội so với phương pháp là thông thường bằng nhiệt Công nghệ này đã được phát minh từ lâu và chứng minh được nhiều lợi ích trong việc chăm sóc trang phục.
Cấu tạo: Máy gồm có 1 bộ phận đun nước siêu tốc để làm bay hơi nước liên tục và một đầu phun để là phẳng quần áo
Bàn là hơi nước có ưu điểm vượt trội, giúp tiết kiệm thời gian gấp ba lần so với bàn là thông thường và không lo bị cháy quần áo Sản phẩm này rất phù hợp với nhiều loại vải cao cấp như lụa, nhung, len và nỉ.
Bàn là đứng hơi nước ủi nhanh gấp 2-5 lần so với bàn ủi thông thường nhờ vào luồng hơi nước mạnh, giúp loại bỏ nếp nhăn hiệu quả Hơn nữa, bàn là hơi không gây cháy hay bóng vải, vì quần áo được ủi bằng sức nóng của hơi nước.
Bàn là đứng là một cải tiến vượt trội trong công nghệ bàn là hơi nước, cho phép người dùng ủi đồ một cách thoải mái mà không cần phải khom người Với thiết kế tiện lợi, máy ủi hơi nước giúp người sử dụng dễ dàng đứng ủi, mang lại cảm giác thoải mái và tiết kiệm thời gian.
HÌnh 1.4: Cấu tạo bàn là hơi nước đứng 1.Đầu vòi phun
11.Chỗ nối với dòng hơi
Bàn là đứng tiện lợi cho phép bạn dễ dàng tháo lắp và gấp gọn để mang theo khi cần Máy đi kèm với móc quần áo, bình chứa nước, ống dẫn cách nhiệt và 4 bánh xe di động, giúp việc di chuyển trở nên thuận tiện Chỉ cần đổ khoảng 1 lít nước vào bình chứa, cắm điện và chờ khoảng 45-60 giây để hơi nóng tỏa ra, bạn có thể bắt đầu ủi đồ một cách nhanh chóng.
9 dụng trong khoảng 40 phút là hết nước và tự ngắt điện khi cạn Nếu muốn tiếp tục phải cho nước vào bình lại
* Cách sử dụng bàn là hơi nước
- Nước sử dụng cho bàn là phải là loại ít tạp chất để không bị đóng phèn, cặn trong bình Tốt nhất là cho nước lọc vào bàn là
- Không cho bất cứ hóa chất tạo mùi thơm nào vào bình chứa nước
Khi sử dụng máy phun hơi nước, cần đảm bảo bổ sung nước thường xuyên, đặc biệt khi lượng hơi nước phun ra nhiều và mạnh Khi thêm nước vào ngăn chứa, hãy chú ý không đổ quá vạch chỉ định MAX và luôn lau sạch nước tràn ra ngoài để giữ cho bề mặt bàn là luôn khô ráo.
Khi sử dụng bàn là không bị rỉ nước, bạn cần lưu ý không nên vặn núm hơi ngay sau khi cắm điện Hãy để núm ở mức 0 và chờ khoảng 3 đến 5 phút để mặt bàn là nóng lên đủ mức, sau đó mới tăng dần lượng hơi thoát ra.
- Tuỳ vào chất liệu vải để sử dụng bàn là hợp lý
- Nhiệt độ quá thấp hơi nước khó thoát ra, nước có thể bị rò rỉ làm bẩn quần áo
- Khi sử dụng xong, nên đổ hết nước còn thừa để tránh bị đóng cặn, lấy vải mềm lau sạch từ tay cầm cho đến đáy bàn là
* Cách vệ sinh và cách khử gỉ cho bàn là
- Đổ đầy nước vào bình chứa, sau đó để nút hơi nước ở số 0,
- Cắm điện vào bàn là và vặn nút nhiệt ở mức nóng nhất đến khi rơle nhiệt cắt,
- Vặn dần núm hơi lên vị trí cao nhất,
- Xả hơi cho đến khi bình nước nóng trong bàn là cạn hết nước, cặn bám sẽ nhanh chóng biến mất
+ Cách khử gỉ cho bàn là
- Sau khi bàn là nóng, dùng một mảnh vải ẩm là đi là lại nhiều lần trên mảnh vải để lau gỉ
- Chờ cho bàn là nguội, bôi một ít kem đánh răng lên bề mặt, sau đó lau nhẹ bằng vải nhung hoặc vải thun sạch
Để loại bỏ gỉ sét, hãy gấp một khăn ẩm kích thước bằng mặt bàn là và rải đều lên một lớp bột cacbonatnatri Sau đó, cắm điện và là nhiều lần lên khăn ẩm cho đến khi nước bốc hơi hoàn toàn Cuối cùng, lau sạch để bột cacbonatnatri rơi hết, gỉ sét sẽ được loại bỏ.
- Cho bàn là nóng lên, bôi một ít dấm hoặc bôi một ít dầu parafin, sau đó dùng vải chùi, chất bẩn sẽ bị chùi sạch
- Không nên dùng giấy nhám hoặc dao để cạo gỉ, như vậy sẽ làm mất đi lớp mạ ở mặt bàn là, ảnh hưởng đến tuổi thọ của bàn là
1.1.3 Thay thế các bộ phận, sửa chữa bàn là
TT Hiện tượng Nguyên nhân Cách khắc phục
Chạm tay vào vỏ bị điện giật
- Dây điện trở bị chạm vỏ
- Nơi nối từ dây nguồn vào dây điện trở bị chạm vỏ
- Bị chạm vỏ ở mạch đèn báo
- Đo kiểm tra bằng cách loại trừ để tìm chổ chạm vỏ và xử lý
- Sự cố do rơle nhiệt
- Điện trở chính bị đứt
- Kiểm tra nguồn: ổ cắm, đường dây, điểm nối
- Kiểm tra tiếp xúc, làm vệ sinh, uốn nắn, chỉnh lại vít bên trong
Nối nguồn bàn là nóng nhưng đèn báo không sáng
- Đo kiểm tra tìm chổ hỏng để xử lý
Núm điều chỉnh không tác dụng
- Vít chỉnh bị tuột - Kiểm tra sửa chữa hoặc thay thế mới
Nối nguồn, bàn là không nóng
- Dây nguồn bị đứt ngầm (do di động nhiều)
- Đứt hoặc tại mối nối dây nguồn và dây điện trở
- Tiếp điểm của rơle nhiệt bị tiếp xúc xấu
- Quan sát kết hợp đo kiểm tra thông mạch để tìm chổ đứt và xử lý
Bàn là không đạt độ nóng cao (hết nấc điều chỉnh)
- Điện áp nguồn quá thấp
- Điều chỉnh sai rơle nhiệt
- Đo lại điện áp của nguồn điện
Cắm điện vào nổ cầu chì ngay
- Lắp mạch sai sơ đồ
- Kiểm tra, bọc lại cách điện, hoặc thay dây mới
- Kiểm tra sơ đồ, lắp lại cho đúng
Sau một lúc lâu cầu chì bị đứt
- Quá tải - Kiểm tra, giảm tải hoặc thay dây mới
- Thay thế dây chảy lớn hơn
Bàn là điện thường ít hư hỏng, nhưng nếu có, nguyên nhân chủ yếu là do đứt dây điện trở Để thay dây điện trở, trước tiên, hãy tháo dây dẫn cắm điện và mở vỏ bàn là Tiếp theo, tháo tấm nặng và bộ phận điều chỉnh nhiệt độ (nếu có) Cuối cùng, tháo dây cũ, lắp dây mới vào và ráp lại bàn là.
Sau khi sửa chữa cần phải kiểm tra lại như sau:
Kiểm tra mức cách điện giữa vỏ bàn là và mạch điện là rất quan trọng Quá trình kiểm tra cần được thực hiện trong một phút khi bàn là đạt đến nhiệt độ làm việc cao nhất.
- Kiểm tra tất cả các mối nối của mạch điện xem có tiếp xúc tốt không
- Đèn tín hiệu phải làm việc bình thường (khi điện vào phải cháy sáng)
Các bộ phận điều chỉnh nhiệt độ và phun hơi ẩm của bàn là cần hoạt động hiệu quả Điều này có nghĩa là khi giảm nhiệt độ, bàn là phải từ từ nguội đi, và khi phun hơi ẩm, cần có hơi nước lan tỏa ra ngoài.
- Mặt đế là phải sạch và trơn láng
- Tay cầm phải chắc chắn (không lỏng, không lung lay)
Không nên dùng giấy nhám để cọ chà chỗ rỉ (sẽ làm vết rỉ long ra thêm)
Bếp điện là thiết bị sử dụng dây điện trở để tạo nhiệt, với nhiều loại công suất khác nhau, bao gồm bếp đơn, bếp kép, và các loại bếp có công suất cố định hoặc điều chỉnh.
- Bếp điện có công suất không đổi
Bếp có công suất từ 500W đến 2000W thường không an toàn, hiệu suất phát nhiệt thấp và tiêu tốn điện năng, vì vậy hiện nay ít được sử dụng Tuy nhiên, trên thị trường vẫn tồn tại loại bếp này, chủ yếu được dùng để mồi than tổ ong.
- Bếp điện có công suất thay đổi được
Là loại bếp được sử dụng chủ yếu trên thị trường hiện nay, bếp kiểu kín, hiệu suất cao hơn và an toàn hơn
Hình 1.5: Cấu tạo bếp điện hai kiềng kiểu kín
Nồi cơm điện
Cấu tạo
2.3 Một số hư hỏng thường gặp
3 Bài 3 Bếp từ, lò vi sóng
4 Bài 4 Máy bơm nước gia dụng
4.3 Một số hư hỏng thường gặp
5 Bài 5 Máy hút bụi, máy xay sinh tố
6.3 Một số hư hỏng thường gặp
7.3 Một số hư hỏng thường gặp
Bài 1 Bàn là, bếp điện, ấm đun nước Mục tiêu:
- Trình bày được cấu tạo, nguyên lý làm việc của bàn là
- Thay thế các bộ phận, sửa chữa được bàn là theo tiêu chuẩn sửa chữa
- Có ý thức trách nhiệm, chủ động học tập
1.1.1 Bàn là không có bộ phận phun nước a Cấu tạo
2 Núm điều chỉnh nhiệt độ
Bàn là có ba bộ phận chính:
Dây đốt nóng được chế tạo từ hợp kim Niken – Crôm, có khả năng chịu nhiệt độ cao Dây đốt được quấn dạng lò xo và lồng vào chuỗi sứ hạt cườm, sau đó được đặt vào đế gang có rãnh để đảm bảo hiệu suất hoạt động tối ưu.
- Vỏ bàn là: gồm đế và nắp
+ Đế: làm bằng gang hoặc hợp kim nhôn, được đánh bóng hoặc mạ Crôm Các bàn là thế hệ mới hiện nay đế được làm bằng hợp kim nhôm
+ Nắp được làm bằng đồng, thép mạ crôm hoặc nhựa chịu nhiệt, trên có gắn tay cầm cứng bằng nhựa chịu nhiệt điện cấp cho dây điện trở
3 Tiếp điểm trên và dưới
12 Cặp kim loại kép b Nguyên lý làm việc
- Khi cho điện vào bàn là, dòng điện chạy trong dây đốt nóng, dây đốt nóng toả nhiệt, làm nóng bàn là
- Khi nhiệt độ của bàn là đạt đến trị số quy định, rơle nhiệt mở tiếp điểm, cắt điện vào bàn là
- Khi bàn là nguội đến mức quy định, tiếp điểm rơle nhiệt tự động đóng lại làm kín mạch điện, bàn là được
Thời gian đóng mở của rơle nhiệt phụ thuộc vào việc điều chỉnh vị trí cam
Hình 1.2: Cấu tạo bộ điều chỉnh nhiệt độ
Để điều chỉnh nhiệt độ ổn định của bàn là, bạn cần hạ thanh đàn hồi xuống; khi nhiệt độ tăng nhẹ, băng kép sẽ cong và ngắt mạch điện Ngược lại, để tăng nhiệt độ ổn định, hãy xoay vít lên cao để nâng thanh đàn hồi.
Nhược điểm: thời gian đốt nóng lâu (tới 15 phút), không tự điều chỉnh được nhiệt độ, rất tốn điện nên ngày nay ít sử dụng
1.1.2 Bàn là có bộ phận phun nước (bàn là hơi )
Bàn là hơi sử dụng công nghệ luồng hơi nước áp lực cao để làm phẳng quần áo, mang lại hiệu quả vượt trội so với phương pháp là bằng nhiệt thông thường Công nghệ này đã được phát minh từ lâu và đã chứng minh được nhiều lợi ích trong việc chăm sóc trang phục.
Cấu tạo: Máy gồm có 1 bộ phận đun nước siêu tốc để làm bay hơi nước liên tục và một đầu phun để là phẳng quần áo
Bàn là hơi nước mang lại nhiều ưu điểm vượt trội, giúp tiết kiệm thời gian là ủi gấp ba lần so với bàn là thông thường Ngoài ra, sản phẩm này không gây ra tình trạng cháy quần áo, rất phù hợp cho việc chăm sóc các loại vải cao cấp như lụa, nhung, len và nỉ.
Bàn là đứng hơi nước có khả năng ủi nhanh gấp 2-5 lần so với bàn ủi thông thường nhờ luồng hơi nước mạnh, giúp loại bỏ nếp nhăn hiệu quả Hơn nữa, bàn là hơi không gây cháy hay bóng vải, vì quần áo được ủi bằng sức nóng của hơi nước, mang lại sự an toàn cho trang phục.
Bàn là đứng là một cải tiến vượt trội của bàn là hơi nước, cho phép người dùng đứng ủi một cách thoải mái mà không cần phải khom người hay đè bàn là lên áo quần Với thiết kế tiện lợi, máy ủi hơi nước mang đến trải nghiệm ủi đồ dễ dàng và nhanh chóng, giúp tiết kiệm thời gian và công sức cho người sử dụng.
HÌnh 1.4: Cấu tạo bàn là hơi nước đứng 1.Đầu vòi phun
11.Chỗ nối với dòng hơi
Bàn là đứng tiện lợi cho phép bạn tháo lắp và xếp gọn để dễ dàng mang theo khi cần Máy đi kèm với móc treo quần áo, bình chứa nước, ống dẫn cách nhiệt và 4 bánh xe di động, giúp việc di chuyển trở nên thuận tiện Để sử dụng, chỉ cần đổ khoảng 1 lít nước vào bình chứa, cắm điện và chờ từ 45-60 giây để hơi nóng tỏa ra, sau đó bạn có thể bắt đầu ủi quần áo.
9 dụng trong khoảng 40 phút là hết nước và tự ngắt điện khi cạn Nếu muốn tiếp tục phải cho nước vào bình lại
* Cách sử dụng bàn là hơi nước
- Nước sử dụng cho bàn là phải là loại ít tạp chất để không bị đóng phèn, cặn trong bình Tốt nhất là cho nước lọc vào bàn là
- Không cho bất cứ hóa chất tạo mùi thơm nào vào bình chứa nước
Khi sử dụng máy phun hơi nước, cần thường xuyên thêm nước do lượng hơi nước phun ra nhiều và mạnh Khi đổ nước vào ngăn chứa, hãy chú ý không vượt quá vạch chỉ định MAX và nhớ lau sạch nước tràn ra ngoài mặt bàn là để đảm bảo an toàn và hiệu quả sử dụng.
Khi sử dụng bàn là hơi, cần lưu ý không vặn núm hơi ngay khi mới cắm điện Hãy để núm ở mức 0 và chờ khoảng 3 đến 5 phút cho đến khi mặt bàn là nóng đủ để nước bốc hơi, sau đó mới tăng dần lượng hơi thoát ra.
- Tuỳ vào chất liệu vải để sử dụng bàn là hợp lý
- Nhiệt độ quá thấp hơi nước khó thoát ra, nước có thể bị rò rỉ làm bẩn quần áo
- Khi sử dụng xong, nên đổ hết nước còn thừa để tránh bị đóng cặn, lấy vải mềm lau sạch từ tay cầm cho đến đáy bàn là
* Cách vệ sinh và cách khử gỉ cho bàn là
- Đổ đầy nước vào bình chứa, sau đó để nút hơi nước ở số 0,
- Cắm điện vào bàn là và vặn nút nhiệt ở mức nóng nhất đến khi rơle nhiệt cắt,
- Vặn dần núm hơi lên vị trí cao nhất,
- Xả hơi cho đến khi bình nước nóng trong bàn là cạn hết nước, cặn bám sẽ nhanh chóng biến mất
+ Cách khử gỉ cho bàn là
- Sau khi bàn là nóng, dùng một mảnh vải ẩm là đi là lại nhiều lần trên mảnh vải để lau gỉ
- Chờ cho bàn là nguội, bôi một ít kem đánh răng lên bề mặt, sau đó lau nhẹ bằng vải nhung hoặc vải thun sạch
Để loại bỏ gỉ sét hiệu quả, hãy gấp một khăn ẩm kích thước bằng mặt bàn là và rải đều lên lớp bột cacbonatnatri Sau đó, cắm điện và là nhiều lần lên khăn cho đến khi nước bốc hơi hoàn toàn Cuối cùng, chùi sạch bột cacbonatnatri để gỉ sét sẽ biến mất.
- Cho bàn là nóng lên, bôi một ít dấm hoặc bôi một ít dầu parafin, sau đó dùng vải chùi, chất bẩn sẽ bị chùi sạch
- Không nên dùng giấy nhám hoặc dao để cạo gỉ, như vậy sẽ làm mất đi lớp mạ ở mặt bàn là, ảnh hưởng đến tuổi thọ của bàn là
1.1.3 Thay thế các bộ phận, sửa chữa bàn là
TT Hiện tượng Nguyên nhân Cách khắc phục
Chạm tay vào vỏ bị điện giật
- Dây điện trở bị chạm vỏ
- Nơi nối từ dây nguồn vào dây điện trở bị chạm vỏ
- Bị chạm vỏ ở mạch đèn báo
- Đo kiểm tra bằng cách loại trừ để tìm chổ chạm vỏ và xử lý
- Sự cố do rơle nhiệt
- Điện trở chính bị đứt
- Kiểm tra nguồn: ổ cắm, đường dây, điểm nối
- Kiểm tra tiếp xúc, làm vệ sinh, uốn nắn, chỉnh lại vít bên trong
Nối nguồn bàn là nóng nhưng đèn báo không sáng
- Đo kiểm tra tìm chổ hỏng để xử lý
Núm điều chỉnh không tác dụng
- Vít chỉnh bị tuột - Kiểm tra sửa chữa hoặc thay thế mới
Nối nguồn, bàn là không nóng
- Dây nguồn bị đứt ngầm (do di động nhiều)
- Đứt hoặc tại mối nối dây nguồn và dây điện trở
- Tiếp điểm của rơle nhiệt bị tiếp xúc xấu
- Quan sát kết hợp đo kiểm tra thông mạch để tìm chổ đứt và xử lý
Bàn là không đạt độ nóng cao (hết nấc điều chỉnh)
- Điện áp nguồn quá thấp
- Điều chỉnh sai rơle nhiệt
- Đo lại điện áp của nguồn điện
Cắm điện vào nổ cầu chì ngay
- Lắp mạch sai sơ đồ
- Kiểm tra, bọc lại cách điện, hoặc thay dây mới
- Kiểm tra sơ đồ, lắp lại cho đúng
Sau một lúc lâu cầu chì bị đứt
- Quá tải - Kiểm tra, giảm tải hoặc thay dây mới
- Thay thế dây chảy lớn hơn
Bàn là điện thường ít khi hư hỏng, nếu có, nguyên nhân chủ yếu là do đứt dây điện trở Để thay dây điện trở, trước tiên hãy tháo dây dẫn cắm điện và mở vỏ bàn là Tiếp theo, tháo tấm nặng cùng bộ phận điều chỉnh nhiệt độ (nếu có) Cuối cùng, tháo dây cũ ra, thay dây mới vào và lắp ráp lại.
Sau khi sửa chữa cần phải kiểm tra lại như sau:
Để đảm bảo an toàn, cần kiểm tra mức cách điện giữa vỏ bàn là và mạch điện Việc kiểm tra này nên được thực hiện trong một phút khi bàn là đạt đến nhiệt độ làm việc nóng nhất.
- Kiểm tra tất cả các mối nối của mạch điện xem có tiếp xúc tốt không
- Đèn tín hiệu phải làm việc bình thường (khi điện vào phải cháy sáng)
Các bộ phận điều chỉnh nhiệt độ và phun hơi ẩm cần hoạt động hiệu quả, đảm bảo rằng khi nhiệt độ giảm, bàn là sẽ nguội dần và khí phun hơi ẩm phải phát ra hơi nước đều đặn.
- Mặt đế là phải sạch và trơn láng
- Tay cầm phải chắc chắn (không lỏng, không lung lay)
Không nên dùng giấy nhám để cọ chà chỗ rỉ (sẽ làm vết rỉ long ra thêm)
Bếp điện là thiết bị sử dụng dây điện trở để tạo nhiệt, có nhiều loại với công suất khác nhau, bao gồm bếp đơn, bếp kép, và các loại bếp có công suất cố định hoặc điều chỉnh được.
- Bếp điện có công suất không đổi
Bếp có công suất từ 500W đến 2000W thường kém an toàn, hiệu suất phát nhiệt thấp và tiêu tốn điện năng, do đó ngày nay ít được sử dụng Mặc dù trên thị trường vẫn còn loại bếp này, nhưng chủ yếu được dùng để mồi than tổ ong.
- Bếp điện có công suất thay đổi được
Là loại bếp được sử dụng chủ yếu trên thị trường hiện nay, bếp kiểu kín, hiệu suất cao hơn và an toàn hơn
Hình 1.5: Cấu tạo bếp điện hai kiềng kiểu kín
Một số hư hỏng thường gặp
3 Bài 3 Bếp từ, lò vi sóng
4 Bài 4 Máy bơm nước gia dụng
4.3 Một số hư hỏng thường gặp
5 Bài 5 Máy hút bụi, máy xay sinh tố
6.3 Một số hư hỏng thường gặp
7.3 Một số hư hỏng thường gặp
Bài 1 Bàn là, bếp điện, ấm đun nước Mục tiêu:
- Trình bày được cấu tạo, nguyên lý làm việc của bàn là
- Thay thế các bộ phận, sửa chữa được bàn là theo tiêu chuẩn sửa chữa
- Có ý thức trách nhiệm, chủ động học tập
1.1.1 Bàn là không có bộ phận phun nước a Cấu tạo
2 Núm điều chỉnh nhiệt độ
Bàn là có ba bộ phận chính:
Dây đốt nóng được chế tạo từ hợp kim Niken – Crôm, có khả năng chịu nhiệt cao Dây này được quấn dạng lò xo và lồng vào chuỗi sứ hạt cườm, sau đó được đặt vào đế gang có rãnh để đảm bảo hiệu suất hoạt động tối ưu.
- Vỏ bàn là: gồm đế và nắp
+ Đế: làm bằng gang hoặc hợp kim nhôn, được đánh bóng hoặc mạ Crôm Các bàn là thế hệ mới hiện nay đế được làm bằng hợp kim nhôm
+ Nắp được làm bằng đồng, thép mạ crôm hoặc nhựa chịu nhiệt, trên có gắn tay cầm cứng bằng nhựa chịu nhiệt điện cấp cho dây điện trở
3 Tiếp điểm trên và dưới
12 Cặp kim loại kép b Nguyên lý làm việc
- Khi cho điện vào bàn là, dòng điện chạy trong dây đốt nóng, dây đốt nóng toả nhiệt, làm nóng bàn là
- Khi nhiệt độ của bàn là đạt đến trị số quy định, rơle nhiệt mở tiếp điểm, cắt điện vào bàn là
- Khi bàn là nguội đến mức quy định, tiếp điểm rơle nhiệt tự động đóng lại làm kín mạch điện, bàn là được
Thời gian đóng mở của rơle nhiệt phụ thuộc vào việc điều chỉnh vị trí cam
Hình 1.2: Cấu tạo bộ điều chỉnh nhiệt độ
Để điều chỉnh nhiệt độ ổn định của bàn là, bạn cần hạ thanh đàn hồi xuống, giúp nhiệt độ tăng nhẹ khiến băng kép cong và ngắt mạch điện Ngược lại, để tăng nhiệt độ ổn định, hãy xoay vít lên cao để nâng thanh đàn hồi.
Nhược điểm: thời gian đốt nóng lâu (tới 15 phút), không tự điều chỉnh được nhiệt độ, rất tốn điện nên ngày nay ít sử dụng
1.1.2 Bàn là có bộ phận phun nước (bàn là hơi )
Bàn là hơi sử dụng áp lực cao của luồng hơi nước để làm phẳng quần áo, mang lại hiệu quả vượt trội so với phương pháp là bằng nhiệt thông thường Công nghệ này đã được phát minh từ lâu và đã chứng minh những lợi ích vượt trội của nó trong việc chăm sóc trang phục.
Cấu tạo: Máy gồm có 1 bộ phận đun nước siêu tốc để làm bay hơi nước liên tục và một đầu phun để là phẳng quần áo
Bàn là hơi nước mang lại nhiều ưu điểm vượt trội, như rút ngắn thời gian là ủi gấp ba lần so với bàn là thông thường và không gây cháy hỏng quần áo Sản phẩm này rất phù hợp với đa dạng loại vải cao cấp như lụa, nhung, len và nỉ.
Bàn là đứng hơi nước giúp ủi nhanh gấp 2-5 lần so với bàn ủi thường nhờ vào luồng hơi nước mạnh, nhanh chóng xóa bỏ nếp nhăn trên vải Đặc biệt, sản phẩm này không gây cháy hay bóng vải, vì quần áo được ủi bằng sức nóng của hơi nước.
Bàn là đứng là một cải tiến vượt trội trong công nghệ bàn là hơi nước, cho phép người dùng ủi đồ mà không cần phải khom người hay đè bàn là lên quần áo Với thiết kế tiện lợi, người sử dụng có thể thoải mái đứng ủi, mang lại cảm giác dễ chịu và thuận tiện hơn trong quá trình là ủi.
HÌnh 1.4: Cấu tạo bàn là hơi nước đứng 1.Đầu vòi phun
11.Chỗ nối với dòng hơi
Bàn là đứng tiện lợi cho phép bạn dễ dàng tháo lắp và xếp gọn trong hộp để mang theo khi cần Thiết bị đi kèm với móc quần áo, bình chứa nước 1 lít, ống dẫn cách nhiệt và 4 bánh xe di động, giúp bạn dễ dàng di chuyển Chỉ cần đổ nước vào bình, cắm điện và chờ 45-60 giây để hơi nóng tỏa ra, bạn đã sẵn sàng để ủi.
9 dụng trong khoảng 40 phút là hết nước và tự ngắt điện khi cạn Nếu muốn tiếp tục phải cho nước vào bình lại
* Cách sử dụng bàn là hơi nước
- Nước sử dụng cho bàn là phải là loại ít tạp chất để không bị đóng phèn, cặn trong bình Tốt nhất là cho nước lọc vào bàn là
- Không cho bất cứ hóa chất tạo mùi thơm nào vào bình chứa nước
Khi sử dụng máy phun hơi nước, cần thường xuyên bổ sung nước do lượng hơi nước phun ra nhiều và mạnh Khi thêm nước vào ngăn chứa, hãy chú ý không đổ quá vạch MAX và lau sạch nước tràn ra ngoài bề mặt bàn ủi.
Khi sử dụng bàn ủi hơi, cần lưu ý không vặn núm hơi ngay sau khi cắm điện Hãy để núm ở mức 0 và chờ khoảng 3 đến 5 phút cho bàn ủi nóng lên Chỉ khi mặt bàn là đủ nhiệt để nước bốc hơi, bạn mới nên tăng dần lượng hơi thoát ra.
- Tuỳ vào chất liệu vải để sử dụng bàn là hợp lý
- Nhiệt độ quá thấp hơi nước khó thoát ra, nước có thể bị rò rỉ làm bẩn quần áo
- Khi sử dụng xong, nên đổ hết nước còn thừa để tránh bị đóng cặn, lấy vải mềm lau sạch từ tay cầm cho đến đáy bàn là
* Cách vệ sinh và cách khử gỉ cho bàn là
- Đổ đầy nước vào bình chứa, sau đó để nút hơi nước ở số 0,
- Cắm điện vào bàn là và vặn nút nhiệt ở mức nóng nhất đến khi rơle nhiệt cắt,
- Vặn dần núm hơi lên vị trí cao nhất,
- Xả hơi cho đến khi bình nước nóng trong bàn là cạn hết nước, cặn bám sẽ nhanh chóng biến mất
+ Cách khử gỉ cho bàn là
- Sau khi bàn là nóng, dùng một mảnh vải ẩm là đi là lại nhiều lần trên mảnh vải để lau gỉ
- Chờ cho bàn là nguội, bôi một ít kem đánh răng lên bề mặt, sau đó lau nhẹ bằng vải nhung hoặc vải thun sạch
Để loại bỏ gỉ sét hiệu quả, hãy gấp một khăn ẩm kích thước bằng mặt bàn là, sau đó rải đều lên lớp bột cacbonatnatri Kết nối điện và là nhiều lần lên khăn ẩm cho đến khi nước bốc hơi hoàn toàn Cuối cùng, lau sạch bột cacbonatnatri để gỉ sét sẽ biến mất.
- Cho bàn là nóng lên, bôi một ít dấm hoặc bôi một ít dầu parafin, sau đó dùng vải chùi, chất bẩn sẽ bị chùi sạch
- Không nên dùng giấy nhám hoặc dao để cạo gỉ, như vậy sẽ làm mất đi lớp mạ ở mặt bàn là, ảnh hưởng đến tuổi thọ của bàn là
1.1.3 Thay thế các bộ phận, sửa chữa bàn là
TT Hiện tượng Nguyên nhân Cách khắc phục
Chạm tay vào vỏ bị điện giật
- Dây điện trở bị chạm vỏ
- Nơi nối từ dây nguồn vào dây điện trở bị chạm vỏ
- Bị chạm vỏ ở mạch đèn báo
- Đo kiểm tra bằng cách loại trừ để tìm chổ chạm vỏ và xử lý
- Sự cố do rơle nhiệt
- Điện trở chính bị đứt
- Kiểm tra nguồn: ổ cắm, đường dây, điểm nối
- Kiểm tra tiếp xúc, làm vệ sinh, uốn nắn, chỉnh lại vít bên trong
Nối nguồn bàn là nóng nhưng đèn báo không sáng
- Đo kiểm tra tìm chổ hỏng để xử lý
Núm điều chỉnh không tác dụng
- Vít chỉnh bị tuột - Kiểm tra sửa chữa hoặc thay thế mới
Nối nguồn, bàn là không nóng
- Dây nguồn bị đứt ngầm (do di động nhiều)
- Đứt hoặc tại mối nối dây nguồn và dây điện trở
- Tiếp điểm của rơle nhiệt bị tiếp xúc xấu
- Quan sát kết hợp đo kiểm tra thông mạch để tìm chổ đứt và xử lý
Bàn là không đạt độ nóng cao (hết nấc điều chỉnh)
- Điện áp nguồn quá thấp
- Điều chỉnh sai rơle nhiệt
- Đo lại điện áp của nguồn điện
Cắm điện vào nổ cầu chì ngay
- Lắp mạch sai sơ đồ
- Kiểm tra, bọc lại cách điện, hoặc thay dây mới
- Kiểm tra sơ đồ, lắp lại cho đúng
Sau một lúc lâu cầu chì bị đứt
- Quá tải - Kiểm tra, giảm tải hoặc thay dây mới
- Thay thế dây chảy lớn hơn
Bàn là điện thường ít khi hư hỏng, nhưng nếu có, nguyên nhân chủ yếu là do đứt dây điện trở Để thay dây điện trở, trước tiên bạn cần tháo dây dẫn cắm điện và mở vỏ bàn là Tiếp theo, tháo tấm nặng cùng bộ phận điều chỉnh nhiệt độ (nếu có) Cuối cùng, loại bỏ dây cũ, lắp dây mới vào và ráp lại bàn là.
Sau khi sửa chữa cần phải kiểm tra lại như sau:
Kiểm tra mức cách điện giữa vỏ bàn là và mạch điện là rất quan trọng Quá trình kiểm tra nên được thực hiện trong một phút tại nhiệt độ làm việc cao nhất của bàn là để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
- Kiểm tra tất cả các mối nối của mạch điện xem có tiếp xúc tốt không
- Đèn tín hiệu phải làm việc bình thường (khi điện vào phải cháy sáng)
Các bộ phận điều chỉnh nhiệt độ và phun hơi ẩm cần hoạt động hiệu quả Khi giảm nhiệt độ, bàn là phải nguội dần, đồng thời khí phun hơi ẩm phải tạo ra hơi nước đều đặn.
- Mặt đế là phải sạch và trơn láng
- Tay cầm phải chắc chắn (không lỏng, không lung lay)
Không nên dùng giấy nhám để cọ chà chỗ rỉ (sẽ làm vết rỉ long ra thêm)
Bếp điện là thiết bị nhiệt sử dụng dây điện trở, với nhiều loại công suất khác nhau như bếp đơn, bếp kép, và các loại có công suất cố định hoặc không thay đổi.
- Bếp điện có công suất không đổi
Bếp có công suất từ 500W đến 2000W thường kém an toàn, hiệu suất phát nhiệt thấp và tiêu tốn nhiều điện năng, do đó ngày nay ít được sử dụng Mặc dù trên thị trường vẫn còn loại bếp này, nhưng chủ yếu được dùng để mồi than tổ ong.
- Bếp điện có công suất thay đổi được
Là loại bếp được sử dụng chủ yếu trên thị trường hiện nay, bếp kiểu kín, hiệu suất cao hơn và an toàn hơn
Hình 1.5: Cấu tạo bếp điện hai kiềng kiểu kín
