Khái niệm về chi phí sản xuất
Chi phí sản xuất phản ánh bằng tiền toàn bộ hao phí về lao động sống và lao động vật hoá mà doanh nghiệp đã bỏ ra trong quá trình sử dụng các yếu tố cơ bản như lao động, tư liệu lao động và đối tượng lao động để thực hiện các hoạt động sản xuất trong một khoảng thời gian nhất định.
Giá thành sản phẩm phản ánh giá trị bằng tiền của tất cả các chi phí liên quan đến lao động sống và lao động vật hoá, tương ứng với khối lượng sản phẩm hoàn thành.
II PHÂN LOẠI CHI PHÍ SẢN XUẤT SẢN PHẨM TRONG DOANH NGHIỆP XÂY LẮP
1 Phân loại chi phí sản xuất.
1.1 Phân loại theo tính chất kinh tế.
Theo tiêu thức phân loại chi phí, những khoản chi phí có tính chất kinh tế tương tự sẽ được nhóm lại thành một yếu tố chi phí, bất kể địa điểm phát sinh hay mục đích sử dụng Các yếu tố chi phí theo tính chất kinh tế bao gồm năm loại chính.
Chi phí nguyên liệu và vật liệu bao gồm các khoản chi cho nguyên vật liệu chính, vật liệu phụ, phụ tùng thay thế, cũng như các thiết bị xây dựng cơ bản và công cụ dụng cụ mà doanh nghiệp sử dụng trong quá trình sản xuất.
Chi phí nhân công bao gồm tổng chi phí trả cho người lao động, cả thường xuyên và tạm thời, trong doanh nghiệp Điều này bao gồm tiền lương, tiền công và các phụ cấp, trợ cấp có liên quan trong kỳ báo cáo Trước khi giảm trừ, chi phí nhân công cũng bao gồm các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế và kinh phí công đoàn mà doanh nghiệp phải nộp cho Nhà nước theo quy định.
- Chi phí khấu hao tài sản cố định : Bao gồm toàn bộ số tiền trích khấu hao tài sản cố định sử dụng cho sản xuất của doanh nghiệp.
Chi phí dịch vụ mua ngoài là khoản chi phí mà doanh nghiệp phải trả cho các đơn vị cung cấp dịch vụ nhằm hỗ trợ hoạt động sản xuất kinh doanh, bao gồm các khoản như tiền điện, tiền nước và tiền điện thoại.
Chi phí khác bằng tiền bao gồm các khoản chi phí sản xuất kinh doanh chưa được ghi nhận trong các chỉ tiêu tài chính, như chi phí tiếp khách, tổ chức hội họp và thuê quảng cáo.
1.2 Phân loại theo mục đích và công dụng của chi phí
Theo cách phân loại chi phí theo mục đích và công dụng trong sản xuất, các khoản mục chi phí được chia thành những nhóm riêng biệt, mỗi nhóm chỉ bao gồm các chi phí có cùng mục đích và công dụng mà không quan tâm đến nội dung kinh tế của chúng Phân loại này thường được gọi là phân loại chi phí sản xuất theo khoản mục Trong các doanh nghiệp xây lắp, toàn bộ chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ được phân chia thành các khoản mục chi phí cụ thể.
Chi phí vật liệu trực tiếp bao gồm các khoản chi phí liên quan đến vật liệu chính, vật kết cấu, vật liệu phụ, và vật liệu luân chuyển như ván khuôn và đà giáo, cũng như bán thành phẩm cần thiết cho quá trình xây lắp Những chi phí này đã được tính toán dựa trên hiện trường xây dựng, đảm bảo rằng mọi yếu tố cần thiết để tạo ra sản phẩm xây lắp đều được xem xét.
Chi phí nhân công trực tiếp bao gồm tất cả các khoản chi phí phải trả cho người lao động tham gia vào hoạt động xây lắp, sản xuất sản phẩm công nghiệp và cung cấp dịch vụ Các khoản chi này bao gồm tiền lương, tiền công, phụ cấp và các khoản trích theo lương của công nhân, bao gồm cả lao động thuê ngoài phục vụ cho xây dựng và lắp đặt.
Chi phí nhân công trực tiếp không bao gồm các khoản trích theo lương ( BHXH, BHYT, KPCĐ) của công nhân trực tiếp xây lắp
- Chi phí sử dụng máy thi công : Là chi phí sử dụng máy thi công để hoàn thành sản phẩm xây lắp, bao gồm :
Chi phí nhân công (thợ, điều khiển máy ) : tiền lương, tiền công, các khoản phụ cấp, trích BHXH, BHYT, KPCĐ
Chi phí vật liệu : Là chi phí vật liệu dùng để chạy máy, sửa chữa máy thi công.
Chi phí dụng cụ sản xuất : Là chi phí công cụ, dụng cụ dùng cho nhu cầu sử dụng máy thi công.
Chi phí khấu hao máy thi công
Chi phí dịch vụ mua ngoài bao gồm toàn bộ chi phí liên quan đến lao vụ và dịch vụ từ bên ngoài để vận hành máy thi công Điều này bao gồm chi phí điện, nước, hơi khí nén, cũng như chi phí sửa chữa máy thi công.
Chi phí khác bằng tiền : Là những chi phí bằng tiền ngoài những chi phí nêu trên phục vụ cho việc sử dụng máy thi công.
- Chi phí sản xuất chung : Bao gồm :
Chi phí nhân viên phân xưởng, hay còn gọi là đội sản xuất, bao gồm các khoản chi trả cho nhân viên như tiền lương, tiền công và các khoản phụ cấp cho nhân viên quản lý đội xây dựng Ngoài ra, còn có các khoản trích từ bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) và kinh phí công đoàn (KPCĐ) dành cho công nhân trực tiếp lắp đặt, nhân viên sử dụng máy thi công và nhân viên quản lý đội thuộc biên chế của doanh nghiệp.
Chi phí vật liệu trong đội xây dựng bao gồm các khoản chi cho vật liệu sửa chữa và bảo dưỡng tài sản cố định, công cụ dụng cụ, cũng như chi phí cho lán trại tạm thời mà đội xây dựng quản lý và sử dụng.
Chi phí dụng cụ sản xuất bao gồm các khoản chi cho dụng cụ và công cụ phục vụ cho nhu cầu sản xuất chung tại phân xưởng và đội sản xuất, chẳng hạn như khuôn mẫu và dụng cụ bảo hộ lao động.
Chi phí khấu hao tài sản cố định bao gồm toàn bộ số tiền trích khấu hao từ tài sản cố định hữu hình, tài sản cố định vô hình và tài sản cố định thuê tài chính được sử dụng trong các phân xưởng và đội sản xuất, chẳng hạn như khấu hao nhà xưởng và phương tiện vận tải.
