Vai trò của pháp luật trong vấn đề phòng chống tham nhũng của nước ta hiện nay

Vai trò của pháp luật trong vấn đề phòng chống tham nhũng của nước ta hiện nay Vai trò của pháp luật trong vấn đề phòng chống tham nhũng của nước ta hiện nay Vai trò của pháp luật trong vấn đề phòng chống tham nhũng của nước ta hiện nay Vai trò của pháp luật trong vấn đề phòng chống tham nhũng của nước ta hiện nay

Cơ sở lý luận

Khái niệm tham nhũng

Tham nhũng, tiếng anh gọi là: “Corruption” có nghĩa là hư hỏng, phá hoại hay thối nát

Theo Tổ chức Minh bạch Quốc tế (Transparency International - TI), tham nhũng là hành vi lợi dụng quyền lực và chức vụ để gây khó khăn, phiền hà và chiếm đoạt tài sản của dân Tham ô được định nghĩa là việc lợi dụng quyền hành để lấy cắp tài sản công Cả tham nhũng và tham ô đều là hệ quả của nền kinh tế kém phát triển và quản lý kinh tế - xã hội lỏng lẻo, tạo điều kiện cho các hành vi tiêu cực phát sinh, trong đó một phần quyền lực chính trị được chuyển hóa thành quyền lực kinh tế.

Tham nhũng hiện nay được định nghĩa trong Khoản 2, Điều 1 của Luật phòng, chống tham nhũng, là hành vi của những người có chức vụ, quyền hạn lợi dụng vị trí của mình để trục lợi cá nhân.

Tham nhũng là một vấn đề nghiêm trọng và phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới, với nhiều định nghĩa khác nhau đang được nghiên cứu Hiện nay, nó được coi như "một căn bệnh" cần được giải quyết để đảm bảo sự phát triển bền vững và công bằng trong xã hội.

50 cảnh sát Campuchia đã từng ngầm chỉ trích rằng làm ruộng để sống thì dễ, nhưng làm trong ngành công quyền lại phải đối mặt với nạn hối lộ Trước đây, Chủ tịch Đảng cầm quyền Um Nô và Thủ tướng Malaysia Mahathir Mohamad đã không kìm được nước mắt khi phát biểu tại đại hội đảng về tình trạng tham nhũng nghiêm trọng đang diễn ra.

Từ thời Hồng Đức và Gia Long, Việt Nam đã có các bộ luật phòng chống tham nhũng Vua Minh Mạng đề ra “phép làm liêm”, trong khi thời Tự Đức, Nguyễn Trường Tộ xây dựng bộ “chính sách báo liêm” Chủ tịch Hồ Chí Minh trong tác phẩm “chống bệnh quan liêu tham ô, lãng phí” đã chỉ ra rằng tham ô và lãng phí là đồng minh của thực dân phong kiến, gây hại cho tinh thần và kinh tế của Chính phủ và nhân dân Ngay sau khi giành được chính quyền, Người đã ký Sắc lệnh số 223 vào ngày 27/11/1946, quy định xử phạt các tội liên quan đến hối lộ và biển thủ, đánh dấu đạo luật phòng chống tham nhũng đầu tiên của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa Đạo luật ra đời trước Ngày toàn quốc kháng chiến chưa đầy một tháng, thể hiện tính cấp bách của vấn nạn tham nhũng mà Bác Hồ gọi là “giặc nội xâm” trong bối cảnh nguy cơ giặc ngoại xâm Bài học của Bác cho toàn Đảng, chính quyền và nhân dân là rất cụ thể, rõ ràng và quan trọng.

Bác Hồ đã chỉ ra rằng sự thiếu sát sao từ các lãnh đạo ở mọi cấp độ, cùng với việc không theo dõi và giáo dục cán bộ, đã dẫn đến tình trạng quan liêu Họ chỉ biết tổ chức hội họp, ban hành chỉ thị và xem báo cáo mà không kiểm tra thực tế, khiến cho những người có trách nhiệm không hiểu rõ tình hình Kết quả là những cán bộ kém chất lượng có cơ hội tham ô và lãng phí tài sản công Bệnh quan liêu đã trở thành môi trường thuận lợi cho tham nhũng phát triển, điều này vẫn còn là bài học cần thiết cho chúng ta ngày nay.

Bác đang trò chuyện hôm nay như thể Người hiểu rõ những nỗi đau mà xã hội đang phải gánh chịu, đặc biệt là vấn nạn tham nhũng và lãng phí Gốc rễ của những vấn đề này chính là bệnh quan liêu, sự lạm dụng giấy tờ và sự xa cách với nhân dân của các cấp chính quyền, những người vẫn được coi là “đầy tớ của nhân dân”.

Tham nhũng đã trở thành quốc nạn và là một trong bốn nguy cơ đe dọa sự tồn tại của chế độ Nó giống như một căn bệnh hiểm nghèo, lây lan trong mọi nhà nước Chừng nào nhà nước còn tồn tại và nắm giữ quyền lực, vấn nạn tham nhũng sẽ vẫn tiếp diễn.

Quyền lực dễ dàng bị lạm dụng bởi những cá nhân có ý định tư lợi, dẫn đến sự cần thiết phải loại bỏ những người này khỏi bộ máy nhà nước Cuộc đấu tranh chống lại việc lạm dụng quyền lực là một quá trình lâu dài và bền bỉ, đòi hỏi sự kiên định và kiên nhẫn từ mọi nhà nước Sức mạnh của cuộc chiến này sẽ quyết định sự thịnh vượng hay suy yếu của đất nước.

Tham nhũng có thể được hiểu đơn giản là việc lợi dụng quyền lực, uy tín và địa vị xã hội để chiếm đoạt tài sản và giá trị tinh thần của xã hội hoặc cá nhân khác Điều này cho thấy rằng đối tượng của tham nhũng không chỉ giới hạn ở các giá trị vật chất mà còn bao gồm cả những giá trị tinh thần.

Mức độ nguy hiểm của tham nhũng tinh thần vượt trội hơn so với tham nhũng vật chất, bởi vì nó diễn ra một cách tinh vi và tàn phá xã hội một cách khốc liệt Hệ quả của tham nhũng tinh thần để lại những tổn thất nặng nề hơn cho cộng đồng.

Chủ thể tham nhũng

Những đối tượng được coi là người có chức vụ, thẩm quyền hay quyền hạn được quy định tại khoản 3 Điều 1 Luật phòng, chống tham nhũng gồm:

Cán bộ, công chức, viên chức, cùng với sĩ quan và quân nhân chuyên nghiệp trong Quân đội nhân dân, đóng vai trò quan trọng trong việc thực hiện nhiệm vụ công vụ Đặc biệt, các sĩ quan và hạ sĩ quan nghiệp vụ trong Công an nhân dân cũng có trách nhiệm tương tự Bên cạnh đó, cán bộ lãnh đạo và quản lý trong doanh nghiệp nhà nước, cũng như người đại diện phần vốn góp của Nhà nước tại doanh nghiệp, có quyền hạn trong việc thực hiện nhiệm vụ được giao.

Như vậy, có bốn nhóm đối tượng được coi là người có chức vụ, quyền hạn:

Nhóm thứ nhất được nêu tại điểm A khoản 3 Điều 1 bao gồm cán bộ, công chức và viên chức, được quy định chi tiết tại Điều 4 của Luật Cán bộ, công chức năm 2010 và Điều 2 của Luật Viên chức năm 2010.

 Nhóm thứ hai gồm những người có chức vụ, quyền hạn nêu tại điểm

B khoản 3 Điều 1 xác định nhóm đối tượng có địa vị pháp lý đặc thù, bao gồm các lực lượng vũ trang nhân dân, được quy định rõ ràng trong Luật Quốc phòng và Luật Công an nhân dân.

 Nhóm thứ ba nêu tại điểm C khoản 3 Điều 1 có thể được chia thành hai loại: thứ nhất, những cán bộ lãnh đạo, quản lý trong doanh nghiệp của

Nhà nước sở hữu hoàn toàn doanh nghiệp, với 100% vốn nhà nước Bên cạnh đó, cán bộ lãnh đạo và quản lý đóng vai trò đại diện cho phần vốn góp của Nhà nước tại các doanh nghiệp khác.

Nhóm thứ tư theo quy định tại điểm D khoản 3 Điều 1 bao gồm cả cán bộ, công chức nhà nước và những người không phải là cán bộ, công chức nhưng được giao nhiệm vụ và có quyền hạn trong quá trình thực hiện công vụ Những cá nhân này cũng được xem là có chức vụ, quyền hạn và nằm trong phạm vi điều chỉnh của Luật Phòng, chống tham nhũng.

Các hành vi tham nhũng

Điều 3 Luật Phòng, chống tham nhũng quy định 12 hành vi tham nhũng bao gồm:

 Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản.

 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi.

 Lạm quyền trong khi thi hành nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi.

 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng với người khác để trục lợi.

 Giả mạo trong công tác vì vụ lợi.

Hối lộ và môi giới hối lộ là hành vi vi phạm pháp luật, thường xảy ra khi người có chức vụ và quyền hạn thực hiện để giải quyết công việc của cơ quan, tổ chức, đơn vị hoặc địa phương vì mục đích vụ lợi cá nhân.

 Lợi dụng chức vụ, quyền hạn sử dụng trái phép tài sản của Nhà nước vì vụ lợi.

 Nhũng nhiễu vì vụ lợi.

 Không thực hiện nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi.

Lợi dụng chức vụ và quyền hạn để bảo vệ những người vi phạm pháp luật vì lợi ích cá nhân là hành vi nghiêm trọng Hành động can thiệp trái pháp luật vào các quy trình kiểm tra, thanh tra, kiểm toán, điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án không chỉ gây cản trở công lý mà còn ảnh hưởng xấu đến sự minh bạch và công bằng trong xã hội.

Luật phòng, chống tham nhũng quy định cụ thể các hành vi tham nhũng và bổ sung 5 hành vi mới so với Pháp lệnh Chống tham nhũng năm 1998, nhằm ứng phó với sự gia tăng của các hành vi này Những bổ sung này tạo cơ sở pháp lý cần thiết để đấu tranh với tham nhũng ngày càng phức tạp Tuy nhiên, chỉ những hành vi đủ dấu hiệu cấu thành tội phạm theo Bộ luật Hình sự mới bị xử lý hình sự, trong khi các hành vi từ khoản 8 đến khoản 12 có quy định riêng.

Hối lộ và môi giới hối lộ, đặc biệt khi thực hiện bởi những người có chức vụ, quyền hạn, đang trở thành một hình thức mới của tham nhũng Hành vi này không còn mang tính trực tiếp mà diễn ra một cách “vòng vèo”, nhờ vào cơ chế “xin - cho” vẫn tồn tại trong nhiều lĩnh vực Nhiều cá nhân đã tìm cách hối lộ để được phê duyệt các chương trình, dự án, cấp kinh phí, ngân sách, từ đó đạt được lợi ích cho cơ quan, tổ chức, đơn vị của mình và cá nhân Đồng thời, hành vi lợi dụng chức vụ để sử dụng trái phép tài sản của Nhà nước vì lợi ích cá nhân cũng đang gia tăng, thể hiện qua việc cho thuê tài sản như nhà xưởng, trụ sở, xe ô tô để chia chác tiền bạc Tình trạng này phổ biến ở nhiều cấp, từ Trung ương đến địa phương, và cần được ngăn chặn kịp thời.

Hành vi "nhũng nhiễu vì vụ lợi" được định nghĩa trong Luật phòng, chống tham nhũng, thể hiện sự ép buộc đưa hối lộ dưới hình thức tinh vi, khó có thể xử lý Nhũng nhiễu không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến xã hội và nền kinh tế.

“đòi hối lộ” một cách gián tiếp hoặc ở mức độ chưa thật nghiêm trọng và có thể dùng biện pháp xử lý hành chính.

Hành vi "không thực hiện nhiệm vụ, công vụ vì vụ lợi" là hành động không hành động của những người có chức vụ, quyền hạn, dẫn đến việc không ngăn chặn hành vi vi phạm pháp luật và không bảo đảm an toàn, an ninh cho Nhà nước cũng như quyền lợi hợp pháp của cá nhân, tổ chức Hành động này tạo điều kiện cho các vi phạm pháp luật xảy ra, và đổi lại, người vi phạm sẽ nhận được lợi ích nhất định Hiện tượng này ngày càng gia tăng và cần được đấu tranh mạnh mẽ Thêm vào đó, việc "lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che cho hành vi vi phạm pháp luật" cũng là một vấn đề nghiêm trọng, khi không ít hành vi tham nhũng được bảo vệ bởi những người có chức vụ cao hơn, cản trở quá trình kiểm tra, thanh tra và điều tra Những hành vi này thường được che đậy bằng nhiều hình thức khác nhau, từ việc nhắc nhở, điện thoại đến thái độ không hợp tác với cơ quan có thẩm quyền.

Thực Trạng về vấn đề tham nhũng của nước ta hiện nay

Tình hình tham nhũng ở nước ta hiện nay

Tham nhũng là một vấn nạn đã tồn tại từ thời phong kiến ở Việt Nam và đến nay vẫn là một trong những mối quan tâm lớn nhất của đất nước.

Theo cuộc điều tra năm 2010, Ban Nội chính Trung ương đã công bố danh sách 10 cơ quan tham nhũng phổ biến nhất tại Việt Nam, trong đó ba cơ quan đứng đầu được xác định là nghiêm trọng nhất.

2 Hải quan/quản lý xuất nhập khẩu

Tại phiên thảo luận về tham nhũng trong Hội nghị nhóm tư vấn các nhà tài trợ giữa kỳ vào ngày 9/6/2006, nhiều ý kiến đã nhấn mạnh rằng "tham nhũng ở Việt Nam đang ở mức báo động", theo báo Vietnam Investment.

Review thì tham nhũng tại Việt Nam đã gây "thiệt hại cho nguồn ngân sách chính phủ ước lượng 30% đầu tư hạ tầng".

Tình trạng tham nhũng tại Việt Nam đã đạt mức báo động trong năm 2020, với 69 lãnh đạo và cấp phó bị xử lý kỷ luật, trong đó có 12 người bị xử tử hình do thiếu trách nhiệm Các bộ, ngành và địa phương đã thực hiện hơn 3.940 cuộc kiểm tra, phát hiện 394 vụ việc và 521 người vi phạm, tăng hơn 38% về số vụ và hơn 80% về số người vi phạm so với năm 2019 Công tác xử lý kỷ luật đã được tiến hành nghiêm túc.

Trong báo cáo mới nhất, 65 người đã bị xử lý hình sự, trong đó có 64 người bị truy cứu trách nhiệm Chính phủ kiến nghị thu hồi và bồi thường hơn 44 tỷ đồng, trong đó đã thu hồi và bồi thường trên 24 tỷ đồng Các bộ, ngành và địa phương đã kiểm tra việc thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức tại hơn 4.640 cơ quan, tổ chức, đơn vị, tăng gần 59% so với năm 2019, phát hiện và chấn chỉnh nhiều sai phạm.

Năm 2020, có 192 cán bộ, công chức, viên chức vi phạm quy tắc ứng xử và đạo đức nghề nghiệp, tăng hơn 40% so với năm 2019 Trong số đó, 8 trường hợp bị đình chỉ nhiệm vụ do xung đột lợi ích, và 3 trường hợp đã nộp lại quà tặng trị giá gần 32 triệu đồng theo quy định Qua thanh tra, Sở Công Thương tỉnh Tây Ninh bị phát hiện nhận quà tặng không đúng quy định, đã bị thu hồi 210 triệu đồng và đang tiến hành xử lý vi phạm.

Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2020 có 69 lãnh đạo và cấp phó bị xử lý kỷ luật, tăng 39 người so với năm 2019, trong đó 12 người bị xử lý hình sự do thiếu trách nhiệm trong việc để xảy ra tham nhũng Bình Thuận là địa phương có số lượng lãnh đạo bị xử lý kỷ luật cao nhất với 23 người Ở cấp bộ, Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng đứng đầu danh sách, mỗi bộ có bốn người bị xử lý kỷ luật.

Hình ảnh xét xử 2 cựu bộ trưởng Bộ TT&TT về vụ án Mobifone mua AVG

Tham nhũng là một vấn nạn nghiêm trọng diễn ra trong mọi lĩnh vực, từ Nhà nước đến doanh nghiệp Bài viết này điểm qua 7 vụ đại án tham nhũng lớn trong những năm gần đây, những vụ án này không chỉ gây hậu quả nghiêm trọng đến quản lý nhà nước mà còn ảnh hưởng đến quản lý kinh tế, trong đó có nhiều vụ do các quan chức cấp cao thực hiện.

 Đầu tiên không thể không kể đến là vụ án của Ông Đinh La Thăng bị truy tố vì tội cố ý làm trái pháp luật

Ngày 7-5-2017, ông Đinh La Thăng - lúc đó đang giữ chức Bí thư Thành ủy TP.HCM bị Ban Chấp hành Trung ương Đảng áp dụng kỷ luật cảnh cáo và cho thôi chức Ủy viên Bộ Chính trị Ngày 10-5 Bộ Chính trị cho ông Thăng thôi chức Bí thư Thành ủy TP.HCM Tiếp theo, ông Thăng bị tạm đình chỉ đại biểu quốc hội, đình chỉ sinh hoạt Đảng và ngày 8-12, bị khởi tố, bắt tạm giam. Ngày 26-12, Viện KSND Tối cao ra cáo trạng truy tố ông Thăng về tội cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản” xảy ra tại Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) Đây là vụ án kinh tế lớn, được cAND tp Hà Nội đưa ra xét xử sơ thẩm tháng 01/2018 với bị cáo Đinh La Thăng và 21 bị cáo đồng phạm Quá trình điều tra cho thấy, trong quá trình thực hiện Dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2, bị cáo Đinh La Thăng, nguyên Chủ tịch HĐ Thành viên Tập đoàn dầu khí Việt Nam (PVN), đã chỉ định Tổng công ty cổ phần xây lắp dầu khí (PVC) thực hiện gói thầu EPC, chỉ đạo PVPower ký hợp đồng EPC số 33 với PVC trái quy định, sau đó chỉ đạo cấp dưới tại PVN và Ban quản lý dự án căn cứ hợp đồng này cấp tạm ứng hơn 6,6 triệu USD, trên 1.312 tỷ đồng cho PVC để bị cáo Trịnh Xuân Thanh và đồng phạm sử dụng hơn 1.115 tỷ đồng sai mục đích không đưa vào dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2, gây thiệt hại cho Nhà nước số tiền gần 120 tỷ đồng Với hành vi này, TAND Thành phố Hà Nội đã tuyên phạt Đinh La Thăng 13 năm tù Các bị cáo đồng phạm khác trong vụ án bị tuyên phạt từ 03 năm đến 22 năm tù, buộc bồi thường số tiền Nhà nước bị thất thoát.

Bị cáo Đinh La Thăng đã chỉ đạo cấp dưới góp vốn trái pháp luật vào Ngân hàng thương mại cổ phần Đại dương (Oceanbank), gây thất thoát cho Nhà nước 800 tỷ đồng Vào tháng 3/2018, TAND thành phố Hà Nội đã tuyên phạt Đinh La Thăng 18 năm tù về tội “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” Tổng hợp hình phạt từ hai vụ án, Đinh La Thăng phải chấp hành án phạt 30 năm tù.

Tòa án đã quyết định buộc bị cáo Đinh La Thăng và 6 đồng phạm liên đới chịu trách nhiệm bồi thường 800 tỷ đồng cho Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) Trong số đó, Đinh La Thăng phải bồi thường 600 tỷ đồng do là người chịu trách nhiệm chính trong vụ án.

Vào tháng 6 năm 2018, Tòa án nhân dân cấp cao tại Hà Nội đã tiến hành phiên xét xử phúc thẩm, trong đó bác bỏ toàn bộ kháng cáo và giữ nguyên bản án sơ thẩm đối với Đinh La Thăng.

6 bị cáo đồng phạm khác.

 Thứ hai là vụ đánh bạc nghìn tỷ của Nguyên cục trưởng Nguyễn

Vào tháng 3/2018, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Thọ đã quyết định khởi tố và bắt tạm giam ông Nguyễn Thanh Hóa, nguyên Cục trưởng Cục Cảnh sát điều tra tội phạm sử dụng Công nghệ cao, với tội danh “Tổ chức đánh bạc” Quyết định này được đưa ra dựa trên các hành vi chiếm đoạt tài sản qua mạng Internet, tổ chức đánh bạc, mua bán trái phép hóa đơn và rửa tiền diễn ra tại Phú Thọ và một số tỉnh thành khác Cơ quan An ninh điều tra đã xác định đủ căn cứ để thực hiện khởi tố bị can và ra lệnh tạm giam ông Hóa trong 4 tháng.

Phó chủ tịch UBND Hậu Giang, Trịnh Xuân Thanh, đã bị bắt với các tội danh “Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng” và “Tham ô tài sản” Hành vi vi phạm này liên quan đến Tổng Công ty Cổ phần Xây lắp dầu khí Việt Nam (PVC) và Công ty Cổ phần Bất động sản Điện lực dầu khí Việt Nam (PVP Land).

Bị cáo Đinh La Thăng và Trịnh Xuân Thanh, nguyên Chủ tịch HĐQT và Tổng Giám đốc Công ty cổ phần xây lắp dầu khí (PVC), đã có hành vi cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế, gây thiệt hại nghiêm trọng cho Nhà nước Trịnh Xuân Thanh đã chỉ đạo cấp dưới ký hợp đồng trái phép, nhận tạm ứng 1.115 tỷ đồng từ PVN, nhưng chỉ sử dụng một phần cho Dự án Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2, gây thiệt hại gần 120 tỷ đồng Hơn nữa, ông đã lập hồ sơ khống để rút 13 tỷ đồng từ Ban điều hành Dự án Vũng Áng – Quảng Trạch cho mục đích cá nhân Ngoài ra, với trách nhiệm quản lý cổ phần của PVP land tại Công ty cổ phần Xuyên Thái Bình Dương, Thanh cùng đồng phạm đã thông đồng ký hợp đồng chuyển nhượng cổ phần với giá thấp hơn mức đã thỏa thuận, tạo ra chênh lệch giá trị cổ phần.

Thực trạng công tác phòng chống tham nhũng ở Việt Nam

Theo Tổ chức Minh bạch thế giới (TI), Chỉ số cảm nhận tham nhũng (CPI) của Việt Nam đã có sự cải thiện trong những năm gần đây, phản ánh nỗ lực của Đảng và Nhà nước trong công tác phòng, chống tham nhũng Cụ thể, năm 2018, Việt Nam đạt 33/100 điểm, xếp hạng 117/180 toàn cầu, nhờ vào việc xử lý quyết liệt các vụ án tham nhũng lớn và hoàn thiện khung pháp lý Tháng 11/2018, Quốc hội thông qua Luật Phòng, chống tham nhũng (sửa đổi) với 10 chương và 96 điều, đồng thời Chính phủ đã chỉ đạo tăng cường kiểm tra và thực hiện nghiêm các biện pháp PCTN Nhờ những nỗ lực này, chỉ số CPI của Việt Nam năm 2019 đã tăng lên 37/100 điểm, xếp thứ 96/180 quốc gia, vùng lãnh thổ trong bảng xếp hạng toàn cầu.

Việt Nam đã tăng 21 bậc trong bảng xếp hạng của Tổ chức Minh bạch thế giới so với năm 2018, đạt mức điểm cao nhất từ trước đến nay Đây là năm ghi nhận mức tăng điểm cao nhất, khẳng định những kết quả tích cực trong công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN) tại Việt Nam.

Kết quả công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN) thể hiện quyết tâm chính trị của Đảng và Nhà nước, với sự vào cuộc mạnh mẽ từ Trung ương đến địa phương Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN được thành lập nhằm nâng cao hiệu quả công tác này Trong nhiệm kỳ Đại hội ĐBTQ lần thứ XI, đã có 56.572 đảng viên bị xử lý kỷ luật, trong đó 16.259 là cấp ủy viên Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã kiểm tra 13 tổ chức đảng và 33 đảng viên, phát hiện nhiều vi phạm và đề nghị kỷ luật 3 tổ chức đảng cùng 13 đảng viên Tại các địa phương, Ủy ban kiểm tra đã kiểm tra 15.898 tổ chức đảng và 55.217 đảng viên, phát hiện 10.478 tổ chức vi phạm và 42.757 đảng viên có sai phạm, trong đó 20.344 trường hợp phải thi hành kỷ luật.

Từ đầu nhiệm kỳ Đại hội ĐBTQ lần thứ XII đến cuối năm 2018, các cơ quan Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản quan trọng nhằm xây dựng, chỉnh đốn Đảng và phòng, chống tham nhũng Cụ thể, Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành 45 nghị quyết, chỉ thị, quy định, kết luận; Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua 45 luật, pháp lệnh và 46 nghị quyết; Chính phủ đã ban hành 511 nghị định, 413 nghị quyết, 160 quyết định Những nỗ lực này nhằm nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước, phòng ngừa tiêu cực và tham nhũng, đồng thời đã thi hành kỷ luật 53.306 đảng viên, trong đó có 60 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý, bao gồm 16 Ủy viên Trung ương Đảng và nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, trong đó có cả Ủy viên Bộ Chính trị.

Năm 2019, công tác phòng chống tham nhũng (PCTN) đã đạt được nhiều tiến bộ đáng kể với các chủ trương và giải pháp đột phá, giúp kiềm chế và từng bước ngăn chặn tham nhũng, góp phần ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội Việc xây dựng và hoàn thiện thể chế được đẩy mạnh, với gần 30 văn bản của Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư về xây dựng Đảng và hệ thống chính trị, cùng với 18 luật và 20 nghị quyết được Quốc hội thông qua Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành 100 nghị định, 119 nghị quyết và 37 quyết định nhằm nâng cao uy tín và vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

Từ đầu nhiệm kỳ Đại hội ĐBTQ lần thứ XII, đã có hơn 90 cán bộ thuộc diện Trung ương quản lý bị thi hành kỷ luật theo 33 chỉ thị.

Trong những tháng đầu năm 2020, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng đã yêu cầu xét xử sơ thẩm 10 vụ án nghiêm trọng và phức tạp, thu hút sự quan tâm của xã hội Đáng chú ý, có 21 đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng, trong đó có 2 Ủy viên Bộ Chính trị, cùng 22 sĩ quan cấp tướng trong lực lượng vũ trang liên quan đến các vụ án này.

Công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN) tại Việt Nam đã ghi nhận nhiều kết quả tích cực, góp phần ngăn chặn và đẩy lùi nạn tham nhũng Điều này đã nâng cao niềm tin của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước.

Có thể khái quát một số đặc điểm của công tác PCTN ở Việt Nam như sau:

 Không có vùng cấm, không có đặc quyền, không có ngoại lệ, không chịu sự tác động không đúng của bất kỳ cá nhân, tổ chức nào

 Làm từng bước, rõ đến đâu xử lý đến đó

 Nhân dân và cả hệ thống chính trị vào cuộc

 Nhân văn, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội

 Lấy phòng ngừa là chính, cơ bản, phát hiện, xử lý là quan trọng, cấp bách.

Mặc dù đã đạt được một số kết quả trong công tác phòng chống tham nhũng (PCTN) ở Việt Nam, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hạn chế Cụ thể, hiệu quả tuyên truyền và giáo dục về PCTN chưa cao, tình trạng hối lộ và bôi trơn để được giải quyết công việc thuận lợi vẫn phổ biến Bên cạnh đó, một số cơ chế và chính sách còn thiếu chặt chẽ, không phù hợp với thực tiễn, và việc thực thi pháp luật chưa nghiêm ở một số địa phương Công tác tổ chức cán bộ, kiểm soát tài sản và thu nhập cũng gặp nhiều khó khăn, trong khi việc phát hiện và xử lý tham nhũng, đặc biệt là tự phát hiện trong nội bộ, chưa đáp ứng yêu cầu.

Một số giải pháp để nâng cao hiệu quả phòng chống tham những của nước ta trong bối cảnh thời đại hiện nay

Để nâng cao hiệu quả công tác PCTN trong thời gian tới, cần triển khai thực hiện một số giải pháp sau:

Để giữ vững nền tảng tư tưởng, cần thường xuyên giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, và các đường lối, chủ trương của Đảng cũng như chính sách, pháp luật của Nhà nước Việc nắm vững những tư tưởng này giúp cán bộ, đảng viên xác định đúng mục tiêu và lý tưởng, trung thành với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân Cần thực hiện giáo dục liêm chính và đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về phòng, chống tham nhũng, trong đó "liêm" thể hiện sự tôn trọng của công và của dân, không tham lam danh lợi, còn "chính" thể hiện sự thẳng thắn, đứng đắn Mỗi cá nhân cần tự rèn luyện, không tự cao, tự đại, và luôn cầu tiến, đồng thời giữ thái độ chân thành, khiêm tốn, đoàn kết với mọi người Đặt lợi ích công lên trên lợi ích cá nhân, làm việc tận tâm và không ngại khó khăn để phục vụ tốt nhất cho dân và nước.

Giáo dục và rèn luyện đạo đức cách mạng cho cán bộ, đảng viên là rất quan trọng để duy trì lối sống trong sạch và kiên quyết chống lại chủ nghĩa cá nhân, cơ hội, thực dụng và các tệ nạn xã hội Phẩm chất chính trị và đạo đức của cán bộ, đảng viên chính là sức đề kháng mạnh mẽ chống lại sự suy thoái Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 4 khóa XI và XII đã chỉ rõ các biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị và đạo đức, cùng với những giải pháp cần thiết để khắc phục Trong bối cảnh hiện nay, cần bổ sung các biện pháp mới, thiết thực trong công tác quản lý tài sản của đảng viên và tăng cường giáo dục, kiểm tra, giám sát Việc phát hiện sớm các biểu hiện lệch chuẩn sẽ giúp ngăn chặn kịp thời sự tha hóa và tham nhũng trong hàng ngũ đảng viên.

Để xây dựng Đảng về đạo đức hiệu quả, cần xác định rõ tiêu chí và thực hiện đồng bộ các nội dung từ Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 4 (khóa XI) và Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 4 (khóa XII), kết hợp với Chỉ thị số 05-CT/TW về việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh Nội dung này bao gồm giáo dục cán bộ, đảng viên về đạo đức cách mạng, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, tham nhũng và lãng phí, đồng thời xử lý nghiêm các vi phạm Việc rèn luyện lập trường, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, nâng cao ý thức tu dưỡng và thực hành đạo đức theo chuẩn mực Hồ Chí Minh là rất quan trọng Các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp và công vụ cũng cần được cụ thể hóa, nhằm phát huy tính tiên phong, gương mẫu và trách nhiệm của cán bộ, đảng viên Để Nghị quyết có hiệu quả, mỗi cán bộ, đảng viên và cơ quan, đơn vị phải kiên trì đấu tranh ngăn chặn sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống.

Các cấp ủy, tổ chức đảng cần chú trọng công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện cam kết của cán bộ, đảng viên, đặc biệt là bí thư cấp ủy Cần hoàn thiện và thực hiện nghiêm quy định về trách nhiệm nêu gương, đổi mới nội dung sinh hoạt chi bộ, khuyến khích tinh thần tự phê bình và phê bình Đồng thời, cần có cơ chế bảo vệ và khuyến khích những người dám đấu tranh, ngăn chặn kịp thời tình trạng "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" Công tác kiểm tra, giám sát cần chủ động, phối hợp chặt chẽ với bảo vệ chính trị nội bộ để phát hiện và xử lý vi phạm Từng cấp ủy, tổ chức đảng cần nắm rõ thực trạng và nguy cơ trong tổ chức mình để kịp thời ngăn chặn các biểu hiện vi phạm Cần tăng cường vai trò của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng và các cơ quan pháp luật Công tác cán bộ là khâu then chốt trong xây dựng Đảng, vì vậy cần thực hiện nghiêm Quyết định số 205-QĐ/TW về kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền.

Năm 2023, báo chí và truyền thông cần phát huy vai trò tích cực trong việc kiểm soát và quản lý các hoạt động báo chí, xuất bản, internet và mạng xã hội Các cơ quan báo chí phải có trách nhiệm đấu tranh với các luận điệu thù địch và sai trái, đồng thời phản ánh trung thực, kịp thời chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước Ngoài ra, báo chí còn đóng vai trò quan trọng trong việc phát hiện những tiêu cực trong xã hội và giám sát hoạt động của cán bộ, đảng viên Để nâng cao hiệu quả tuyên truyền, cần nêu gương người tốt, việc tốt và chú trọng giáo dục đạo đức theo Quy định số 08-QĐi/TW ngày 25/10/2018 của Ban Chấp hành Trung ương.

Để nâng cao đời sống vật chất và tinh thần cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, cần hoàn thiện chính sách tiền lương và chế độ đãi ngộ, đảm bảo thu nhập tương xứng với sự đóng góp của họ Cải cách tiền lương, thu nhập và chính sách nhà ở là cần thiết để hỗ trợ cán bộ, đảng viên và công chức, góp phần vào công cuộc phòng chống tham nhũng Ngoài nỗ lực cá nhân, các cấp ủy đảng, chính quyền và lãnh đạo cần chú trọng đến điều kiện làm việc và cuộc sống của cán bộ Cần chống đặc quyền, đặc lợi và xây dựng chính sách khen thưởng công khai, dân chủ, công bằng giữa các cấp quản lý và giữa cán bộ, công chức với nhân dân.

Tham nhũng là một hiện tượng xã hội lịch sử, tồn tại ở mọi quốc gia, bất kể chế độ chính trị hay mức độ phát triển Nó phát sinh từ sự lạm dụng quyền lực và sự tha hóa của những người có chức vụ, cũng như những cá nhân thực hiện công vụ Quyền hạn và công vụ vốn dĩ phải phục vụ lợi ích chung của xã hội lại bị biến chất, dẫn đến việc lạm dụng cho lợi ích cá nhân.

Tham nhũng gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng, ảnh hưởng đến kinh tế, chính trị và văn hóa – xã hội, làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng và Nhà nước Đây là một nguy cơ lớn đe dọa sự tồn vong của chế độ Do đó, phòng chống tham nhũng là nhiệm vụ của toàn bộ quốc gia, từ các cấp lãnh đạo đến từng người dân.