hiện nay đội ngũ cán bộ, công chức ở nước ta có hiện tượng vừa thiếu lại vừa yếu. Một số bộ phận không nhỏ suy thoái về đạo đức, chính trị, lối sống; cơ hội thực dụng, tham ô, tham nhũng, lãng phí đang làm suy giảm niềm tin với nhân dân và cản trở tiến trình đổi mới.
Đối tượng và mục tiêu nghiên cứu…
Đối tượng nghiên cứu: đội ngũ cán bộ, công chức Việt Nam và thực trạng hiện nay
Mục tiêu của nghiên cứu này là phân tích những ưu điểm và nhược điểm trong chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức tại Việt Nam Từ đó, chúng tôi đề xuất các kiến nghị và giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ này, phát huy những điểm mạnh và khắc phục những hạn chế hiện có.
Kết cấu tiểu luận
Khái niệm cán bộ, công chức và phân loại công chức
1.1.1 Khái niệm cán bộ, công chức Để vận hành bộ máy hành chính công và thực hiện các hoạt động công vụ cần có một đội ngũ nhân sự Đội ngũ nhân sự làm việc trong bộ máy hành chính công là nguồn lực không thể thiếu để tiến hành các hoạt động quản lý hành chính công. Đội ngũ nhân sự giữ các vị trí làm việc khác nhau trong bộ máy hành chính công để thực hiện các chức năng quản lý hành chính công thường được gọi là đội ngũ công chức hành chính.
Theo Luật Cán bộ, công chức năm 2008, đội ngũ cán bộ công chức ở Việt Nam có vai trò quan trọng trong hệ thống chính trị, đặc biệt là trong lĩnh vực hành chính Đội ngũ này bao gồm những cán bộ, công chức làm việc trong bộ máy hành chính công, đảm bảo sự vận hành hiệu quả của các cơ quan nhà nước.
Cán bộ là công dân Việt Nam được bầu cử, phê chuẩn hoặc bổ nhiệm vào các chức vụ, chức danh trong cơ quan Nhà nước ở Trung ương, cấp tỉnh và cấp huyện Họ làm việc trong biên chế và nhận lương từ ngân sách nhà nước.
Công chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng và bổ nhiệm vào các chức vụ trong cơ quan Nhà nước ở các cấp trung ương, tỉnh, huyện, cũng như trong các đơn vị thuộc quân đội và công an nhân dân, không bao gồm sĩ quan hoặc quân nhân chuyên nghiệp Họ làm việc trong bộ máy lãnh đạo của các đơn vị sự nghiệp công lập, nhận lương từ ngân sách nhà nước, và quỹ lương của họ được đảm bảo theo quy định pháp luật.
Cán bộ xã, phường, thị trấn là công dân Việt Nam được bầu giữ chức vụ theo nhiệm kỳ trong các cơ quan như Thường trực Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, hoặc các chức vụ lãnh đạo Đảng ủy Công chức cấp xã là công dân được tuyển dụng vào các vị trí chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp xã, làm việc trong biên chế và nhận lương từ ngân sách nhà nước.
Phân loại công chức là quá trình chia công chức thành các loại khác nhau dựa trên các tiêu chí nhất định, đóng vai trò quan trọng trong tuyển dụng, bổ nhiệm và quản lý Việc này không chỉ giúp hình thành tiêu chuẩn tuyển dụng mà còn định biên chính xác, sử dụng công chức hợp lý và xác định tiền lương phù hợp Hơn nữa, nó còn hỗ trợ xây dựng quy hoạch, kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng công chức và tạo ra hệ thống tiêu chuẩn đánh giá công chức chính xác.
Việc phân loại công chức thường được tiến hành theo hai tiêu thức: theo ngạch và theo vị trí công tác:
1.1.2.1 Phân loại theo ngạch Đây là cách phân loại quan trọng trong hệ thống công vụ chức nghiệp Mỗi công chức khi được tuyển dụng vào bộ máy nhà nước tùy theo chuyên môn và trình độ đào tạo mà được xếp vào một ngạch nhất định Ứng với mỗi ngạch công chức là một yêu cầu nhất định về trình độ đào tạo, chuyên ngành đào tạo và những tiêu chuẩn khác của ngạch (hệ số lượng, số năm công tác, ) Một công chức muốn nhập ngạch, hoặc chuyển lên ngạch cao hơn cần đáp ứng các tiêu chuẩn của ngạch mới và thường phải trải qua một cuộc thi tuyển hay chuyển ngạch Đối với bản thân công chức, ngạch công chức là cơ sở để sắp xếp công việc và để Nhà nước thực hiện các chính sách đãi ngộ và thăng tiến Công chức ở nước ta hiện nay được phân chia vào 4 nhóm ngạch cơ bản:
- Công chức loại A: là những người được bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên cao cấp và tương đương; 68
- Công chức loại B: là những người được bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên chính và tương đương;
- Công chức loại C: là những người được bổ nhiệm vào ngạch chuyên viên và tương đương;
- Công chức loại D: là những người được bổ nhiệm vào các ngạch còn lại thấp hơn ngạch chuyên viên như cán sự và tương đương, nhân viên.
1.1.2.2 Phân loại theo vị trí công tác: Đây là cách phân loại công chức dựa trên vị trí công tác mà công chức thực hiện trong bộ máy nhà nước Theo cách phân loại này, công chức trong bộ máy hành chính công bao gồm:
Công chức lãnh đạo và quản lý là những cá nhân đảm nhiệm vai trò chỉ huy trong việc điều hành công việc Họ có trách nhiệm ban hành các quyết định quản lý nhằm hướng dẫn và điều phối những người dưới quyền thực hiện nhiệm vụ của mình.
- Công chức thừa hành: là những người thực hiện các công việc theo sự điều hành của công chức lãnh đạo, quản lý.
Nội dung xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức
1.2.1 Đổi mới công tác quản lý cán bộ công chức
Tiến hành tổng điều tra đánh giá đội ngũ cán bộ, công chức nhằm xác định số lượng và chất lượng của toàn bộ đội ngũ, từ đó quy hoạch và xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng, quản lý hiệu quả Bên cạnh đó, cần xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu cán bộ công chức để từng bước chuyển sang quản lý bằng hệ thống tin học tại các cơ quan hành chính sự nghiệp ở Trung ương và địa phương.
Cần hoàn thiện quy định pháp luật về tuyển dụng và phân công nhiệm vụ phù hợp với trình độ, năng lực và sở trường của công chức, viên chức Việc thi nâng ngạch phải tuân theo nguyên tắc cạnh tranh, đồng thời áp dụng thi tuyển cạnh tranh để bổ nhiệm vào các vị trí lãnh đạo, quản lý từ cấp vụ trưởng và tương đương ở trung ương, giám đốc sở và tương đương ở địa phương trở xuống.
Cần hoàn thiện quy định pháp luật về đánh giá cán bộ, công chức, viên chức dựa trên kết quả thực hiện nhiệm vụ Cơ chế loại bỏ và bãi miễn những cá nhân không hoàn thành nhiệm vụ, vi phạm kỷ luật hoặc mất uy tín với nhân dân cần được thực hiện nghiêm túc Đồng thời, cần quy định rõ ràng nhiệm vụ và quyền hạn của cán bộ, công chức, viên chức, tương ứng với trách nhiệm của họ, kèm theo chế tài nghiêm khắc đối với các hành vi vi phạm pháp luật, kỷ luật và đạo đức công vụ.
Xây dựng và hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật về chức danh và tiêu chuẩn nghiệp vụ của cán bộ, công chức, viên chức, bao gồm cả cán bộ lãnh đạo Đến năm 2020, đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức sẽ có số lượng và cơ cấu hợp lý, đủ trình độ và năng lực để phục vụ nhân dân và phát triển đất nước, với 100% cơ quan hành chính nhà nước có cơ cấu cán bộ theo vị trí việc làm Đồng thời, cần tạo điều kiện để đổi mới, trẻ hóa và nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ, công chức Cần đổi mới và nâng cao năng lực của các cơ quan quản lý cán bộ công chức, đồng thời phân cấp quản lý cho chính quyền địa phương để tăng tính chủ động.
1.2.2 Cải cách tiền lương và các chính sách đãi ngộ
Tiền lương được xem như một hình thức đầu tư trực tiếp vào con người, đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế và xã hội Mức lương cao hơn mức thu nhập trung bình của dân cư sẽ tạo động lực thu hút nhân tài vào các cơ quan nhà nước, đồng thời nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức.
Do vậy, cải cách tiền lương cần:
Để nâng cao đời sống cho cán bộ, công chức và viên chức, cần tập trung nguồn lực vào cải cách chính sách tiền lương, chế độ bảo hiểm xã hội và các ưu đãi cho người có công Đến năm 2020, mục tiêu là thực hiện cải cách cơ bản tiền lương, đảm bảo mức sống cho cán bộ, công chức và viên chức cùng gia đình đạt mức trung bình khá trong xã hội.
Chúng ta cần tập trung nguồn lực để điều chỉnh mức lương tối thiểu chung và xây dựng cơ chế tiền lương riêng cho từng khu vực, bao gồm khu vực hành chính, lực lượng vũ trang và sự nghiệp công Cụ thể, khu vực hành chính sẽ được ngân sách nhà nước bảo đảm, lực lượng vũ trang cũng sẽ được tính trong chi ngân sách cho quốc phòng và an ninh, trong khi khu vực sự nghiệp công sẽ sử dụng quỹ lương của đơn vị Ngoài ra, cần đổi mới quy định về khen thưởng cho cán bộ, công chức, viên chức, thiết lập chế độ tiền thưởng hợp lý cho những người hoàn thành xuất sắc công vụ.
Sửa đổi và bổ sung các quy định liên quan đến chế độ phụ cấp ngoài lương, bao gồm phụ cấp theo ngạch, bậc, cấp bậc chuyên môn, nghiệp vụ, cũng như các điều kiện làm việc khó khăn, nguy hiểm và độc hại.
1.2.3 Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức Đánh giá lại công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ công chức xem đã phù hợp với điều kiện mới hay chưa Trong thời đại mới, cán bộ, công chức có rất nhiều yêu cầu như: kỹ năng giải quyết vấn đề, kỹ năng giao tiếp, khả năng chịu được sức ép công việc, Do vậy, cần đánh giá lại để có các chương trình đào tạo, bồi dưỡng phù hợp với điều kiện mới.
Xây dựng và triển khai kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức theo từng loại:
- Cán bộ, công chức làm tham mưu hoạch định chính sách.
Cán bộ, công chức ngạch hành chính sự nghiệp và chính quyền cơ sở cần được đổi mới nội dung và chương trình đào tạo, bồi dưỡng Việc đào tạo, bồi dưỡng sẽ được thực hiện thông qua các hình thức như hướng dẫn tập sự, bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch công chức, viên chức, và đào tạo theo tiêu chuẩn chức vụ lãnh đạo, quản lý Ngoài ra, cần có bồi dưỡng bắt buộc về kiến thức, kỹ năng tối thiểu trước khi bổ nhiệm và bồi dưỡng hàng năm để nâng cao năng lực công tác.
Kết hợp đào tạo chính quy và không chính quy, cả trong nước và nước ngoài, là một chiến lược quan trọng Nhà nước khuyến khích cán bộ, công chức tự học, đồng thời hỗ trợ họ trong quá trình này.
Cần tổ chức lại hệ thống đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức, đồng thời điều chỉnh phân công giữa các cơ sở đào tạo Điều này sẽ tạo điều kiện cho Học viện Hành chính Quốc gia và các trường đào tạo địa phương chủ động phát triển nguồn nhân lực phục vụ cho bộ máy hành chính nhà nước ở cả trung ương và địa phương.
1.2.4 Nâng cao tinh thần trách nhiệm và đạo đức công vụ của cán bộ công chức
Tăng cường các biện pháp giáo dục cán bộ, công chức về ý thức trách nhiệm tận tụy tận tâm với công việc.
Xây dựng các tiêu chuẩn đạo đức nghề nghiệp cán bộ, công chức Tôn vinh nghề nghiệp, danh dự của người cán bộ, công chức.
Cần ban hành và thực hiện nghiêm quy chế công vụ, kết hợp với quy chế dân chủ trong các cơ quan hành chính nhà nước Đảm bảo công khai hóa hoạt động công vụ, đặc biệt trong các lĩnh vực tài chính và ngân sách, đồng thời nâng cao ý thức tổ chức kỷ luật của cán bộ, công chức Tăng cường công tác phòng chống quan liêu, tham nhũng trong bộ máy nhà nước và thực hiện chế độ kiểm toán cùng các biện pháp bảo vệ công sản và ngân sách nhà nước.
Đào tạo cán bộ ở Nhật Bản không chỉ tập trung vào kiến thức chuyên môn mà còn chú trọng rèn luyện đạo đức, bao gồm phẩm chất chí công vô tư, thanh liêm và tinh thần trách nhiệm Chính sách tăng lương và thưởng tại đây được thực hiện dựa trên các tiêu chí đánh giá toàn diện, trong đó thâm niên là yếu tố quan trọng trong quá trình xem xét.
Đội ngũ cán bộ ở Nhật Bản thường xuyên được luân chuyển giữa các vị trí khác nhau trong bộ máy hành chính nhà nước, nhằm nâng cao hiệu quả làm việc Phương pháp đào tạo cán bộ tập trung vào việc phát huy khả năng đổi mới và sáng tạo, tạo điều kiện cho sự phát triển bền vững trong quản lý nhà nước.
Thực trạng xây dựng và chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức tại Việt Nam
Kết quả đạt được trong xây dựng và nâng cao chất lượng cán bộ công chức đến nay
cán bộ công chức đến nay
Trình độ lý luận chính trị, chuyên môn, nghiệp vụ, tin học và ngoại ngữ của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức đã có nhiều tiến bộ, đáp ứng tiêu chuẩn theo Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 3 Khóa VIII Trong giai đoạn 2009-2014, số cán bộ có trình độ đại học và trên đại học tăng gần gấp đôi, từ 4,4% lên 7,3% Số lượng cán bộ được quy hoạch phong phú, đảm bảo sự chuyển tiếp giữa các thế hệ Qua mỗi kỳ Đại hội Đảng, cấp ủy các cấp đổi mới khoảng 40%, trong khi Ban Chấp hành Trung ương Đảng có tỷ lệ đổi mới cao hơn, đạt 42% ở Khóa IX, 54,7% ở Khóa X, 47% ở Khóa XI và 48% ở Khóa XII.
Đa số cán bộ, công chức, viên chức có lập trường tư tưởng vững vàng, đạo đức trong sáng và lối sống giản dị, gương mẫu Họ có ý thức rèn luyện, phấn đấu hoàn thành tốt nhiệm vụ, năng động và sáng tạo, thích ứng nhanh với xu thế hội nhập và có khả năng làm việc trong môi trường quốc tế Các cán bộ lãnh đạo Đảng, Nhà nước có năng lực, phẩm chất và uy tín, đặc biệt là cán bộ cấp chiến lược với tư duy đổi mới và khả năng hoạch định chính sách Lãnh đạo lực lượng vũ trang trung thành với Đảng và sẵn sàng hy sinh vì Tổ quốc Nhiều cán bộ khoa học tâm huyết đóng góp tích cực cho đất nước, trong khi một số lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước nhanh chóng thích ứng với cơ chế thị trường, tổ chức sản xuất kinh doanh hiệu quả, góp phần vào sự phát triển kinh tế quốc gia.
Hội nghị Trung ương 7 khóa XII đã đánh giá rằng sau hơn 20 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 3 khóa VIII về Chiến lược cán bộ, đội ngũ cán bộ đã có sự trưởng thành và phát triển rõ rệt, với chất lượng ngày càng được nâng cao, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước Cơ cấu độ tuổi, giới tính, dân tộc và ngành nghề trong đội ngũ cán bộ đã có sự cân đối hợp lý, với nguồn cán bộ quy hoạch dồi dào, đảm bảo sự chuyển tiếp giữa các thế hệ Đội ngũ cán bộ hiện nay có lập trường tư tưởng vững vàng, đạo đức tốt, ý thức tổ chức kỷ luật cao, và nhiều cán bộ thể hiện sự năng động, sáng tạo, thích ứng với xu thế hội nhập quốc tế Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức ngày càng được cải thiện, với cơ cấu tổ chức bộ máy chính trị và hành chính nhà nước ngày càng tinh gọn và hiệu quả Công tác quản lý cán bộ cũng có nhiều đổi mới và tiến bộ đáng kể.
Thực trạng chất lượng cán bộ công chức tại Việt Nam hiện nay…
Theo đánh giá của Hội nghị lần thứ bảy Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII), đội ngũ cán bộ hiện nay đông nhưng chưa mạnh, với tình trạng thừa thiếu cán bộ diễn ra ở nhiều nơi và sự liên thông giữa các cấp, các ngành còn hạn chế Tỉ lệ cán bộ trẻ, nữ và người dân tộc thiểu số chưa đạt mục tiêu đề ra, trong khi thiếu hụt cán bộ lãnh đạo, quản lý giỏi, nhà khoa học và chuyên gia đầu ngành Năng lực của đội ngũ cán bộ không đồng đều, nhiều người, kể cả cán bộ cấp cao, thiếu tính chuyên nghiệp và làm việc không đúng chuyên môn; trình độ ngoại ngữ, kỹ năng giao tiếp và khả năng làm việc trong môi trường quốc tế còn nhiều hạn chế.
Hai là, số lượng CBCC trong cả nước là 535.528 người.
Trong tổng số công chức, có 2.209 tiến sĩ (0,4%), 19.666 thạc sĩ (3,7%), và 278.198 cử nhân (51,9%) Số công chức đã được đào tạo về lý luận chính trị là 251.110 người (46,9%) Chất lượng công chức cấp xã có sự cải thiện với 53.974 người có trình độ đại học trở lên (24,8%) và 103.902 người được đào tạo về quản lý nhà nước (47,8%) Tuy nhiên, vẫn còn 63.557 công chức chưa qua đào tạo chuyên môn (11,9%), chủ yếu tập trung ở các thành phố lớn Hiện có 282.561 công chức chưa được đào tạo lý luận chính trị (52,8%), trong đó 163.293 công chức cấp xã có trình độ dưới đại học (75,2%) và 113.365 người chưa qua đào tạo quản lý nhà nước (52,2%).
Ba là, không ít cán bộ trẻ thiếu bản lĩnh, ngại rèn luyện.
Nhiều cán bộ hiện nay đang phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí và làm việc hời hợt, dẫn đến suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức và lối sống Một số cán bộ lãnh đạo, bao gồm cả cấp chiến lược, thiếu gương mẫu, uy tín thấp và năng lực không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, có biểu hiện quan liêu, xa rời quần chúng và vướng vào tham nhũng, lãng phí Tình trạng chạy chức, chạy quyền, chạy tuổi và các hình thức chạy khác, ngay cả ở cấp cao, vẫn diễn ra và chưa được ngăn chặn hiệu quả.
Mặc dù việc tuyển dụng và sử dụng cán bộ công chức (CBCC), viên chức đã dựa trên yêu cầu vị trí việc làm, nhưng cơ cấu CBCC, viên chức tại nhiều bộ và ngành của ủy ban nhân dân tỉnh vẫn chưa hợp lý, dẫn đến tình trạng thiếu hụt giữa các thế hệ cán bộ Chất lượng nguồn nhân lực còn hạn chế, với tỷ lệ chuyên viên chính và chuyên viên cao cấp thấp ở một số lĩnh vực Đội ngũ chuyên gia đầu ngành cũng còn ít, chưa đáp ứng đủ khả năng tư vấn cho Đảng và Nhà nước trong việc hoạch định chính sách và giải quyết các vấn đề pháp lý trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay.
Nguyên nhân của thực trạng trên
Những hạn chế, khuyết điểm nêu trên do nhiều nguyên nhân, có nguyên nhân khách quan và chủ quan Cụ thể:
Nguyên nhân khách quan của việc thực hiện đổi mới kinh tế tại Việt Nam bao gồm việc vừa làm vừa rút kinh nghiệm, dẫn đến thiếu sự chuẩn bị kỹ lưỡng về tư tưởng và cách tiếp cận cho cán bộ, đảng viên Thiếu cơ chế và chính sách đồng bộ, khoa học để ngăn ngừa vi phạm là một vấn đề lớn Trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh công nghiệp hóa và hội nhập quốc tế, một bộ phận cán bộ lãnh đạo quản lý tài sản lớn tạo điều kiện cho chủ nghĩa cá nhân vụ lợi phát triển Đồng thời, các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện âm mưu "diễn biến hòa bình", gia tăng hoạt động chống phá và chia rẽ nội bộ Đảng, gây ảnh hưởng đến mối quan hệ giữa Đảng và Nhân dân.
Nguyên nhân chủ quan dẫn đến tình trạng yếu kém trong cán bộ, đảng viên bao gồm sự thiếu tu dưỡng, rèn luyện và giảm sút ý chí chiến đấu, làm mất đi trách nhiệm với Đảng và Nhân dân Việc thực hiện các chính sách của Đảng và Nhà nước tại một số địa phương chưa nghiêm túc, kỷ cương không được đảm bảo, và có tình trạng làm chiếu lệ Các nguyên tắc tập trung dân chủ, tự phê bình và phê bình cũng bị buông lỏng, thiếu quy định cụ thể cho công tác kiểm tra, giám sát Hơn nữa, việc ban hành cơ chế, chính sách, pháp luật chưa kịp thời và thiếu chế tài cụ thể Công tác đánh giá, sử dụng cán bộ còn nể nang, chưa chú trọng phát hiện và trọng dụng người có đức, có tài, trong khi những người vi phạm chưa được thay thế kịp thời Công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng còn hình thức, chưa đủ sức động viên cán bộ, đảng viên; nhiều việc làm đúng không được đề cao, trong khi sai sót không được xử lý nghiêm minh Cuối cùng, công tác kiểm tra, giám sát chưa thường xuyên, và vai trò giám sát của Nhân dân thông qua Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội chưa được phát huy hiệu quả.
Kiến nghị, giải pháp giúp xây dựng và nâng
Định hướng của đảng và nhà nước
Quy định số 89-QĐ/TW ngày 04/8/2017 của Bộ Chính trị xác định các tiêu chuẩn chức danh và tiêu chí đánh giá cán bộ lãnh đạo, quản lý, bao gồm chính trị tư tưởng, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật, trình độ chuyên môn, năng lực, uy tín, sức khỏe, độ tuổi và kinh nghiệm Đặc biệt, về trình độ, yêu cầu cán bộ phải có chuyên môn, lý luận chính trị, quản lý nhà nước phù hợp với nhiệm vụ được giao, cùng với trình độ tin học và ngoại ngữ cần thiết.
Quy định số 89-QĐ/TW hướng dẫn tiêu chí đánh giá cán bộ lãnh đạo, quản lý trong các cơ quan hành chính nhà nước, tập trung vào ba nhóm chính Đầu tiên, cán bộ phải thực hiện chức năng quản lý nhà nước, tổ chức và theo dõi việc thi hành, thanh tra, kiểm tra theo quy định pháp luật Thứ hai, cần tham mưu, hoạch định và chỉ đạo thực hiện các chủ trương, chính sách phù hợp với phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng - an ninh và cải cách hành chính Cuối cùng, cán bộ phải thực hiện cải cách hành chính, chế độ công chức, công vụ, đồng thời giải quyết các kiến nghị, khiếu nại, tố cáo từ tổ chức và công dân.
Chỉ thị số 28/CT-TTg ngày 18/9/2018 của Thủ tướng Chính phủ đã nêu rõ các nhiệm vụ nhằm nâng cao chất lượng bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức trước khi bổ nhiệm vào các chức vụ lãnh đạo, quản lý Mục tiêu của chỉ thị là thực hiện hiệu quả Nghị định 101/2017/NĐ-CP, góp phần thúc đẩy sự phát triển của đội ngũ lãnh đạo trong các cơ quan nhà nước.
Đến hết năm 2020, tất cả cán bộ, công chức, viên chức lãnh đạo và quản lý dưới 55 tuổi đối với nam và dưới 50 tuổi đối với nữ, nếu còn thiếu chứng chỉ bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ, phải được tham gia bồi dưỡng theo quy định.
Đến hết năm 2021, 100% cán bộ, công chức, viên chức sẽ được bồi dưỡng để đáp ứng tiêu chuẩn chức vụ lãnh đạo và quản lý trước khi được bổ nhiệm hoặc bổ nhiệm lại.
Nghị định số 101/2017/NĐ-CP ngày 01/9/2017 của Chính phủ quy định mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức nhằm trang bị kiến thức, kỹ năng và phương pháp thực hiện nhiệm vụ công vụ Điều này góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức chuyên nghiệp, có phẩm chất đạo đức tốt, bản lĩnh chính trị và năng lực, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân và phát triển đất nước Nghị định cũng quy định về hình thức, nội dung, chương trình, tài liệu bồi dưỡng, cũng như kiến thức quản lý nhà nước trước khi bổ nhiệm chức vụ lãnh đạo, quản lý.
Kiến nghị
Trung ương và thành phố cần nâng cao hỗ trợ cho chế độ học tập hợp lý, nhằm tạo điều kiện cho cán bộ, công chức được cử đi đào tạo có thể yên tâm học tập mà không phải lo lắng về vấn đề mưu sinh.
- Ban hành và thống nhất quy trình tuyển chọn, bổ nhiệm cán bộ, công chức một cách chặt chẽ, công khai.
Chế độ tiền lương cần thiết phải xây dựng hệ số trượt giá để đảm bảo thu nhập ổn định cho cán bộ, công chức Điều này giúp họ yên tâm công tác mà không bị ảnh hưởng bởi áp lực mưu sinh trong nền kinh tế thị trường Việc đảm bảo thu nhập ổn định là yếu tố quan trọng để giữ chân cán bộ và nâng cao hiệu quả công tác của cơ quan.
- Ban hành những quy định cụ thể và thoả đáng về chính sách khen thưởng cho những người có thành tích xuất sắc trong lao động và học tập.
3.3 Các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức Để nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính, cải cách công vụ và hội nhập quốc tế trong thời gian tới cần bám sát các căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý cũng như yêu cầu thực tiễn về năng lực của cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý, đó là: đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý phải gắn với công cuộc cải cách hành chính, cải cách công vụ; kết hợp hài hòa đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý với đào tạo, bồi dưỡng công chức khác tránh trùng lặp về nội dung chương trình, kiến thức; đào tạo, bồi dưỡng lãnh đạo, quản lý phải căn cứ vào tiêu chuẩn, chức danh lãnh đạo, quản lý và vị trí việc làm gắn với đặc thù ngành nghề, lĩnh vực và địa phương cũng như việc hoàn thiện chính sách quản lý công chức theo vị trí việc làm hiện nay Từ yêu cầu nêu trên, cần thực hiện một số giải pháp sau:
Một là, đổi mới quy trình xác định nhu cầu đào tạo, bồi dưỡng lãnh đạo, quản lý các cơ quan hành chính nhà nước
Xác định nhu cầu đào tạo và bồi dưỡng là bước quan trọng đầu tiên trong quy trình phát triển cán bộ, công chức Việc thực hiện chính xác bước này sẽ đảm bảo các bước tiếp theo như xây dựng kế hoạch, tổ chức đào tạo và đánh giá đạt được mục tiêu đề ra Để đo lường khoảng trống về kiến thức và kỹ năng, cần thực hiện các nội dung sau: 1) Thiết kế và đánh giá nhu cầu đào tạo cho cán bộ, công chức lãnh đạo; 2) Tổ chức khảo sát để đánh giá nhu cầu; 3) Tổng hợp và phân tích dữ liệu so với khung năng lực của vị trí lãnh đạo để xác định khoảng trống cần bổ sung; 4) Phê duyệt nhu cầu đào tạo làm căn cứ cho việc lập kế hoạch và xây dựng chương trình đào tạo.
Để đổi mới quy trình xây dựng và thực hiện chương trình, tài liệu đào tạo cho cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý, cần tiến hành khảo sát ý kiến từ chuyên gia và nhà quản lý về trình độ chuyên môn và mô tả công việc Sau đó, phân tích vị trí chức danh lãnh đạo để xác định rõ nhiệm vụ, quyền hạn và tiêu chuẩn cho các chức vụ lãnh đạo, quản lý nhằm đảm bảo chương trình đào tạo phù hợp với yêu cầu và mục tiêu đề ra.
Để xây dựng chương trình đào tạo lãnh đạo và quản lý hiệu quả, cần xác định nhu cầu về kiến thức và kỹ năng cần bồi dưỡng Việc này bao gồm việc xác định nội dung và kiến thức cần thiết cho các chức danh lãnh đạo tại các cơ quan hành chính nhà nước ở Trung ương và địa phương Sự chính xác và đầy đủ trong việc xác định các nội dung này sẽ đảm bảo rằng quá trình đào tạo đáp ứng được yêu cầu của vị trí lãnh đạo, từ đó nâng cao hiệu quả công tác quản lý.
Ba là, đổi mới hoạt động đánh giá đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý
Đánh giá chất lượng đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý là cần thiết để xác định xem họ đã đạt được mục tiêu đào tạo gắn với chức danh, chức vụ hay chưa Cần xem xét liệu cán bộ, công chức có được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng và thái độ làm việc phù hợp với vị trí lãnh đạo, quản lý hay không Đồng thời, việc đánh giá cũng cần phân tích sự thay đổi về năng lực và hiệu quả thực thi công vụ so với trước khi tham gia chương trình đào tạo, bồi dưỡng.
Đánh giá hiệu quả đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý cần được thực hiện một cách định lượng, nhằm đo lường sự thay đổi trong nhận thức, tư duy và hiệu quả thực thi nhiệm vụ của họ.
Để xây dựng đội ngũ giảng viên cho chương trình đào tạo và bồi dưỡng chức danh lãnh đạo, quản lý, cần đảm bảo giảng viên không chỉ vững lý thuyết mà còn thành thạo kỹ năng và có kinh nghiệm thực tiễn Điều này tạo ra cả thách thức và cơ hội nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy cho cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý.
Nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên là nhiệm vụ cấp bách của các cơ sở đào tạo nhằm đảm bảo hiệu quả trong việc đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý Để đạt được mục tiêu này, cần chú trọng đến việc đào tạo và bồi dưỡng liên tục cho giảng viên, đồng thời thực hiện chính sách thu hút các chuyên gia hàng đầu, nhằm tạo ra sự chuyển biến mạnh mẽ trong chất lượng giảng dạy các chương trình đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức.
Năm là, đổi mới phương pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý
Mỗi chương trình đào tạo cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý đều có mục tiêu riêng, do đó cần áp dụng phương pháp đào tạo phù hợp với từng chức danh trong hệ thống hành chính nhà nước Để nâng cao tư duy chiến lược và kỹ năng quản lý, cần chú trọng vào thực hành, thảo luận và xử lý tình huống thực tiễn cho đội ngũ lãnh đạo ở cả Trung ương và địa phương.
Sự phát triển kinh tế - xã hội và thành công của công cuộc đổi mới đã tạo ra yêu cầu cấp bách về việc xây dựng một nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp Năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý là yếu tố quyết định tính chuyên nghiệp của nền hành chính Do đó, cần có những hoạt động đào tạo và bồi dưỡng mới cho cán bộ, công chức lãnh đạo, quản lý tại các cơ quan hành chính nhà nước ở cả Trung ương và địa phương.
Công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo cần được cải cách toàn diện, từ việc xác định nhu cầu đến xây dựng nội dung và phương pháp giảng dạy Đặc biệt, cần thiết lập các tiêu chí đo lường và đánh giá hiệu quả đào tạo một cách khách quan và định lượng Mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng và hiệu quả của công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức lãnh đạo tại các cơ quan hành chính nhà nước ở cả Trung ương và địa phương.
Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình mạnh mẽ trong sự nghiệp đổi mới, việc gia nhập các tổ chức quốc tế như WTO, ASEAN, ASEM, APEC mang đến cho Việt Nam nhiều cơ hội và thách thức mới Đội ngũ cán bộ, công chức chính là nhân tố quyết định cho vận mệnh đất nước trong quá trình hội nhập và công nghiệp hóa, hiện đại hóa.
Chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức là yếu tố quyết định đến sự phát triển toàn diện của địa phương, bao gồm kinh tế, dân sinh, chính trị, văn hóa và xã hội Những địa phương có đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng tốt yêu cầu và nhiệm vụ mới sẽ phát triển mạnh mẽ, trong khi những nơi có đội ngũ yếu kém sẽ gặp khó khăn, kìm hãm sự phát triển kinh tế - xã hội.