Vườn ươm chìm
Vườn ươm cây túi bầu được thiết kế với luống gieo ươm đào sâu từ 15 - 20 cm dưới mặt đất Kích thước luống là 1,2 m và chiều dài thường dao động từ 20 - 25 m, tùy thuộc vào diện tích lô đất Giữa các luống, cần chừa một đường đi lại rộng 30 cm để thuận tiện di chuyển Các luống được kết nối với nhau và thông ra hệ thống kênh tưới tiêu nước, đảm bảo cung cấp đủ độ ẩm cho cây.
Vườn ươm chìm là lựa chọn lý tưởng cho việc trồng cây rừng ngập mặn Đối với vườn ươm sản xuất cây con rễ trần, đất cần được chọn lựa kỹ lưỡng và cày bừa nhiều lần để loại bỏ cỏ dại Sau đó, vườn được chia thành các lô nhỏ và đào mương rãnh để tạo thành các liếp gieo ươm, với kích thước liếp rộng 6 m và dài từ 20 đến 50 m, tùy thuộc vào hình dạng khu đất Cuối cùng, việc đắp bờ bao quanh vườn ươm là cần thiết để đảm bảo khả năng tưới tiêu nước hiệu quả, với các mương rãnh được kết nối với kênh rạch bên ngoài nhằm cung cấp nước tưới và tiêu úng tốt nhất.
Hình 8: Vườn ươm sản xuất cây Bần con rễ trần.
Vườn ươm nổi
Được thiết kế tương tự như vườn ươm chìm nhưng được lựa chọn nơi đất cao, ít ngập nước và không cần hạ thấp độ cao nền luống (Hình 9).
Hình 9: Sơ đồ vườn ươm nổi.
6 Lựa chọn loài cây trồng rừng thích ứng với các dạng lập địa
Thu hái trái giống và trụ mầm
Tùy thuộc vào từng loài cây, các loại vật liệu thu hái sẽ khác nhau Cụ thể, đối với cây họ Đước, chúng ta thu hái trụ mầm; đối với cây Mấm, thu hái trái; còn cây Bần chua thì thu hái hạt.
11 và Bảng 1) Nhìn chung đa số các loài cây ngập mặn thu hái trái giống vào tháng 8 - 10.
Hình 10: Thu hái trụ mầm các loài cây họ Đước.
Việc thu hái trái chín được thực hiện bằng cách trèo lên cây, thu nhặt dưới nền rừng, hoặc gom trái giống trôi theo thủy triều tại các kênh rạch trong khu rừng chọn giống.
Hình 11: Thu hái trái Mấm.
Bảng 1: Vật liệu trồng rừng của một số loài cây rừng ngập mặn tại Sóc Trăng.
STT Loài cây Vật liệu trồng Phương thức trồng rừng
1 Mấm biển (Avicennia marina) Trái Trồng thuần loài hoặc hỗn giao
2 Đước (Rhizophora apiculata) Trụ mầm Trồng thuần loài
3 Đưng (R mucronata) Trụ mầm Trồng thuần loài
4 Dà vôi (Ceriops tagal) Trụ mầm Trồng thuần loài
5 Bần chua (Sonneratia caseolaris) Hạt Trồng thuần loài
6 Cóc trắng (Lumnitzera racemosa) Hạt Trồng thuần loài hoặc hỗn giao
Nhận biết trái chín
Bảng 2: Sự biến đổi màu sắc của trái khi chín ở một số loài cây rừng ngập mặn.
STT Loài cây Màu sắc
Khi còn xanh Khi chín
1 Mấm biển (Avicennia marina) Màu xanh xám Màu vàng nhạt
2 Đước (Rhizophora apiculata) Màu xanh đậm Màu xanh xám, màu xanh cánh gián
3 Đưng (R mucronata) Màu xanh đậm Màu xanh xám
4 Dà vôi (Ceriops tagal) Màu xanh Màu xanh xám, màu xanh cánh gián
5 Bần chua (Sonneratia caseolaris) Màu xanh xám Màu xanh thẩm
6 Cóc trắng (Lumnitzera racemosa) Màu xanh Màu cánh gián
Lựa chọn loài cây ngập mặn trồng rừng
Bần chua (Sonneratia caseolaris (L.) Engl.)
Cây Bần chua (Sonneratia caseolaris) là loài cây lý tưởng cho vùng bãi bồi ven biển gần cửa sông tại huyện Cù Lao Dung và huyện Long Phú, nơi có đất phù sa dạng bùn mềm đến chặt Loài cây này phát triển tốt trong điều kiện ngập thủy triều trung bình hàng ngày dưới 1,5 m, với thời gian ngập từ 6 đến 12 giờ mỗi ngày.
Mấm biển (Avicennia marina (Forssk.) Vierh.)
Cây Mấm biển (Avicennia marina) là loài cây lý tưởng cho vùng bãi bồi ven biển, đặc biệt ở các xã huyện Vĩnh Châu Loài cây này phát triển tốt trên đất phù sa có độ bùn từ mềm đến chặt và chịu ngập do thủy triều lên trung bình dưới 1 m mỗi ngày, với thời gian ngập từ 6 đến 12 giờ.
Đước (Rhizophora apiculata Bl.)/ Đưng (Rhizophora mucronata Lamk.)
Đước đôi (Rhizhophora apiculata) và Đưng (Rhizophora mucronata Lume) là hai loài cây lý tưởng cho các khu vực phía sau đai rừng Mấm và Bần, nơi có nền đất bùn mềm đến sét mềm Mực nước thủy triều có thể ngập từ 6 đến 8 giờ mỗi ngày Tại những vùng đất cao, chủ yếu là đất sét cứng, chỉ bị ngập nước trong thời gian triều cường, giúp hạ thấp mặt đất, tạo điều kiện cho thủy triều lên xuống và bồi tụ phù sa, thuận lợi cho việc trồng rừng.
Cóc vàng/Cóc trắng (Lumnitzera racemosa Willd.)
Cóc trắng sinh sống ở khu vực ven biển, thích nghi tốt với môi trường đất bùn chặt và đất sét cứng Chúng có khả năng sống ở vùng ngập triều trung bình cũng như những nơi chỉ ngập khi triều cường Đồng thời, cóc trắng có thể chịu đựng tình trạng ngập úng do nước ngọt trong một khoảng thời gian nhất định và cũng có thể tồn tại trong môi trường có độ mặn cao lên tới 78‰ (Wells, 1982).
Dà vôi (Ceriops tagal (Perr.) C.B Rob.)
Dà vôi (Perrottet) C.B Robinson là loài cây phù hợp với các khu vực phía sau đai rừng Mấm và Bần, nơi có nền đất bùn mềm đến rất chặt, bao gồm cả đất thịt và pha cát Cây cần ít nhất 4 giờ ngập thủy triều mỗi ngày để phát triển tốt Ở những khu vực cao hơn với nền đất chặt, thủy triều chỉ ngập khi lên cao trong ngày, có thể cần điều chỉnh mặt đất để tạo điều kiện cho việc ngập thủy triều và bồi tụ phù sa, từ đó tạo môi trường lý tưởng cho sự phát triển của Dà vôi.
Dà vôi có sinh khối nhỏ hơn.
7 Kỹ thuật gieo ươm cây con túi bầu
Chuẩn bị đất
Để tạo dạng luống nổi, đất được lấy từ bùn ven các kênh rạch, sau đó phơi khô và đập nhỏ Đất này được trộn với tro trấu hoặc mùn bã thực vật theo tỉ lệ 5:1, cùng với việc bổ sung phân chuồng và phân NPK (0,5%) Đất dùng để đóng ruột bầu cần phải đảm bảo độ tơi xốp, thấm nước tốt và có kích thước hạt đồng đều.
1,0 cm;
Chiều cao thân cây: 80 - 100 cm; Tuổi cây: 6 - 9 tháng tuổi;
Hình thái: cây hệ rễ phát triển tốt, sinh trưởng tốt, không có sâu bệnh.
Để đảm bảo chất lượng cây giống, quy trình nhổ tỉa cần thực hiện đúng thời điểm, bắt đầu khi khoảng 40% số cây đạt tiêu chuẩn Sau khi nhổ, cần bón hỗn hợp phân DAP + NPK + Vibac 88 cho cây sau 3 ngày, với lượng phân từ 30 - 50 kg/ha tùy thuộc vào mật độ cây còn lại Lần nhổ chọn thứ hai nên cách lần đầu khoảng 1 tháng rưỡi, và tổng số lần nhổ không vượt quá 3 lần Trước mỗi lần thu hoạch, cần ngưng bón phân ít nhất 1,5 tháng Khi nhổ, nên cầm ở 1/3 thân cây phía dưới và nhổ theo phương thẳng đứng Cây con sau khi nhổ cần được bó lại thành từng bó 100 cây để dễ dàng bảo quản và vận chuyển đến điểm trồng rừng.
Mấm biển (Avicennia marina (Forssk.) Vierh.)
Thu hái, bảo quản và chế biến hạt giống
Mấm biển thường ra hoa từ tháng 3 đến tháng 5, và trái chín vào khoảng tháng 7 đến tháng 9 Thời điểm thu hoạch tốt nhất là từ tháng 8 đến tháng 10, khi trái còn nguyên vẹn, không bị sâu bệnh và có trọng lượng đạt trên 300 trái mỗi kg.
Trái giống thu từ mặt đất rừng hoặc thu hái trên cây Quả khi chín vỏ quả có màu hơi vàng hơn so với quả xanh (Hình 18).
Sau khi thu hái tốt nhất là đem trồng ngay.
Để bảo quản trái giống trong điều kiện chưa thể trồng ngay, hãy đặt chúng ở nơi râm mát và rải lớp dày không quá 20 cm Cần tưới nước thường xuyên để giữ cho trái luôn ẩm Thời gian bảo quản không nên vượt quá 5 - 10 ngày.
Hình 18: Lá, hoa và trái Mấm biển.
Cấy cây vào bầu
Sau khi thu hái trái giống, hãy cắm 2/3 trái xuống giữa túi bầu theo hướng thẳng đứng Nên lựa chọn thời điểm thời tiết râm mát hoặc vào sáng sớm và chiều tối để thực hiện việc cấy.
Chăm sóc cây ươm trong vườn
Khi mới cấy, cần tưới nước bằng cách bơm ngập luống mỗi tuần một lần Khi cây phát triển đạt chiều cao 20 - 25 cm, nhu cầu nước sẽ tăng, do đó cần lấy nước thủy triều để ngập bầu cây.
Bón phân cho cây bằng cách hòa 3 - 4 gram phân NPK (16:16:8) và DAP vào 1 lít nước, sau đó tưới và rửa lại bằng nước lã để tránh cháy lá Kết hợp bón phân với phun thuốc trừ sâu trong mỗi lần bón Ở lần bón cuối, chỉ nên dùng phân lân và kali để giúp cây cứng cáp, đồng thời ngừng bón phân ít nhất 20 ngày trước khi xuất vườn Để kiểm soát sâu bệnh hại, cần theo dõi thường xuyên vườn ươm và có biện pháp phòng trị kịp thời.
Thu hoạch cây con
Sau khoảng 6 - 8 tháng sau khi được cấy vào túi bầu, cây con sẽ đạt tiêu chuẩn để xuất vườn và trồng Tiêu chuẩn cụ thể của cây con cần được đảm bảo để đảm bảo sự phát triển tốt khi ra môi trường ngoài.
Lá có từ 8 - 10 lá (Hình 20);
Có thân thẳng và bộ rễ tốt; và
Cây khỏe mạnh và không bị sâu bệnh.
Hình 19: Chăm sóc cây mấm con trong vườn ươm.
Hình 20: Tiêu chuẩn cây xuất vườn.
Cây Đước (Rhizophora apiculata Bl.)
Thu hái trụ mầm
Thu hái giống cây tại các lâm phần rừng trồng ở xã Vĩnh Hải, huyện Vĩnh Châu Đước ra hoa từ tháng 3 đến tháng 5, và trái thường chín từ tháng 7 đến tháng 12 Tuy nhiên, việc thu hái trái chỉ nên thực hiện vào tháng nhất định để đảm bảo chất lượng.
8 - 9, lúc này trái chín rộ, ít bị sâu đục trái, tỷ lệ sống cao.
Trái cây phải còn nguyên vẹn, không bị sâu bệnh, có chiều dài lớn hơn 23 cm, đường kính trên 1 cm và trọng lượng trên 20 gram, đồng thời chưa ra lá và rễ.
Trái giống thu từ rừng nên được trồng ngay để đảm bảo sự phát triển tốt nhất Nếu không thể trồng ngay, hãy bảo quản trái giống bằng cách để ở nơi râm mát và rải thành lớp dày không quá 20 cm.
Hình 21: Không chọn trụ mầm đã ra nhiều lá, rễ.
Thường xuyên tưới nước cho trái luôn luôn ẩm.
Thời gian bảo quản không nên quá 10 ngày.
Để bảo quản trái giống, hãy cho chúng vào các bao tải và đặt xuống những khu vực có nước thủy triều lên xuống thường xuyên, phương pháp này giúp duy trì chất lượng trong khoảng 15 ngày Khi cần vận chuyển trái giống đi xa, cần chú ý tưới ẩm thường xuyên để đảm bảo trái giống không bị hư hỏng.
Cấy trụ mầm vào bầu
Cắm 1/3 trái đước vào giữa túi bầu, đảm bảo trụ mầm thẳng đứng Nên thực hiện việc cấy trụ mầm vào những ngày thời tiết râm mát hoặc vào sáng sớm và chiều tối để đạt hiệu quả tốt nhất.
9.3.3 Chăm sóc cây ươm trong vườn Làm giàn che
Trong 1 - 2 tuần đầu, cần che bóng cho cây con bằng tấm lưới nhựa màu đen, điều chỉnh tỉ lệ che sáng từ 30 - 50% tùy thuộc vào thời tiết và tình trạng cây Khi cây con đã ổn định, giảm dần cường độ và tỉ lệ che bóng để cây phát triển tốt hơn.
Để đảm bảo sự sinh trưởng và phát triển của cây con, việc cung cấp đủ nước là rất quan trọng Trong giai đoạn mới cấy, cần bơm ngập luống một lần mỗi tuần Khi cây lớn hơn, nhu cầu nước sẽ tăng, do đó cần sử dụng nước thủy triều để ngập bầu cây.
Phương pháp bón phân hiệu quả cho cây là hòa 3 - 4 gram phân NPK (16:16:8) và DAP vào 1 lít nước để tưới Sau khi tưới phân, cần dùng nước lã để rửa cây, tránh để phân bám lại gây cháy lá Mỗi lần bón phân nên kết hợp với phun thuốc trừ sâu để bảo vệ cây Trong lần bón cuối cùng, chỉ sử dụng phân lân và kali để giúp cây cứng cáp trước khi xuất vườn, và cần ngưng bón phân ít nhất 20 ngày trước khi thu hoạch để cây có thời gian hãm lại.
Để duy trì độ thông thoáng cho mặt đất và tăng khả năng thấm nước, cần thường xuyên nhổ cỏ và xới váng Sau mỗi trận mưa hoặc đợt tưới nước, hãy kiểm tra và tiến hành xới váng bằng que nhỏ hoặc mũi dao nhọn, xới nhẹ ở độ sâu khoảng 2 - 3 cm và xa gốc để tránh làm tổn thương cây con Biện pháp này cũng giúp giảm sự bốc hơi bề mặt hiệu quả.
Tiêu chuẩn cây xuất vườn
Sau 4 - 5 tháng từ khi được cấy vào túi bầu, cây con đạt tiêu chuẩn xuất vườn để trồng Tiêu chuẩn cụ thể cho cây con bao gồm các yếu tố quan trọng về sức khỏe và phát triển.
Cao 40 - 50 cm, có từ 8 - 10 lá (Hình 22).
Có thân thẳng và bộ rễ tốt, cây khỏe mạnh và không bị sâu bệnh.
Cóc trắng (Lumnitzera racemosa Willd.)
Thu hái, bảo quản và chế biến hạt giống
Cây mẹ có độ tuổi từ 10 đến 15 năm, phát triển khỏe mạnh, không bị sâu bệnh hay khuyết tật, với tán cây cân đối Để thu hoạch giống, nên chọn cây từ rừng tự nhiên thuần loài hoặc rừng trồng chất lượng cao.
Kỹ thuật thu hái, bảo quản
Hình 22: Cây Đước đủ tiêu chuẩn xuất vườn.
Trái Cóc trắng chín từ tháng 8 đến tháng 10, nhưng thời điểm thu hạt giống lý tưởng nhất là vào tháng 9 khi trái vẫn còn trên cây Sau khi thu hoạch, trái được phơi để lấy hạt, sau đó hạt được phơi khô và bảo quản ở nơi thoáng mát Hình 23 minh họa lá và hoa của loài Cóc trắng (Lumnitzera racemosa).
Gieo ươm
Để tạo cây con trong vườn ươm, bạn có thể sử dụng phương pháp ngâm hạt trong nước lã trong 24 giờ Sau đó, vớt hạt ra để ủ và gieo vào khay nảy mầm Khi hạt nứt nanh, bạn tiến hành cấy trực tiếp vào bầu.
Cách 2: Gieo vãi hạt trực tiếp trên các luống
Chăm sóc
Chăm sóc cây con đòi hỏi sự chú ý đến chế độ tưới nước thường xuyên, đặc biệt là tại các vườn ươm có thiết kế cho phép nước thủy triều lên xuống hàng ngày Sau khoảng 8 đến 10 tháng chăm sóc, khi cây đạt chiều cao từ 30 - 40 cm, đây là thời điểm thích hợp để xuất vườn Hình 23 và 24 minh họa hoa và hình thức tăng trưởng của rừng cóc trắng.
Hình 24: Rừng Cóc trắng trồng thuần loài.
Dà vôi (Ceriops tagal (Perr.) C.B Rob.)
Kỹ thuật thu hái, bảo quản giống
Trái Dà vôi (Hình 26) chín vào tháng 8 - 10, khi chín trái chuyển sang màu xám nâu, thời gian thu vớt trái giống tốt nhất vào tháng 9.
Khi thu hái xong cố gắng đem trồng ngay.
Nếu không thể trồng ngay, hãy ngâm hạt giống ở nơi có nước chảy và bóng mát Nếu ở nơi khô, cần tưới nước hai lần mỗi ngày và không để hạt giống ngâm quá 15 ngày.
Hình 25: Lá và hoa của cây Dà vôi. oo oo
Trái giống phải còn nguyên vẹn, chưa đâm rễ,
Đường kính trái 0,5 - 1,0 cm, và
Trọng lượng bình quân 80 - 120 trái/kg.
Hình 26: Quả Dà vôi khi chín chuẩn bị trồng rừng.
Cấy trụ mầm vào bầu
Cắm 1/3 trái Dà vôi cắm trực tiếp vào giữa túi bầu, giữ trụ mầm ngay ngắn theo hướng thẳng đứng.
Chăm sóc cây ươm trong vườn
Kỹ thuật chăm sóc cây Dà vôi được thực hiện như đối với Đước.
Tiêu chuẩn cây xuất vườn:
Sau khoảng 4 - 5 tháng từ khi được cấy vào túi bầu, cây con đạt tiêu chuẩn để xuất vườn và trồng Tiêu chuẩn cụ thể của cây con sẽ được nêu rõ trong bài viết này.
Cao 30 - 35 cm, có từ 6 - 8 lá.
Có thân thẳng và bộ rễ tốt, cây khỏe mạnh và không bị sâu bệnh.
10 Các biện pháp phòng trừ sâu, bệnh hại trong vườn ươm
Giai đoạn cây con trong vườn ươm rất nhạy cảm với thời tiết, khí hậu và sâu bệnh Việc kiểm soát sâu bệnh hại là cần thiết để duy trì sự sinh trưởng bình thường của cây con trong suốt thời gian ở vườn ươm.
Sau đây, là một số rủi do chính do sâu, bệnh gây ra trong vườn ươm cần lưu ý:
Hình 27: Cua, còng đào hang làm chết cây con Hình 28: Cua, còng cắn hại cây con trong vườn ươm.
Hình 29: Sâu và nấm gây hại cây con Hình 30: Sâu non ăn lá Đước.
Xử lý đất, hạt giống trước khi gieo ươm
Phơi ải đất là một phương pháp hiệu quả, cần thực hiện trong khoảng 10 ngày với nhiệt độ ngoài trời từ 30 - 35 °C Mặc dù biện pháp này tốn thời gian và công sức, nhưng nó có thể áp dụng trên quy mô lớn.
Khi cần chuẩn bị đất gấp để gieo ươm, có thể sử dụng hóa chất để phun và trộn đều trong đất Một trong những hóa chất phổ biến là Formalin, được phun lên mặt luống khoảng 15 ngày trước khi gieo hạt nhằm phòng ngừa nấm bệnh Cụ thể, cần pha 4 lít Formalin 38% với 60 lít nước để phun cho diện tích 150 m² mặt luống.
Trước khi gieo hạt, việc kích thích hạt nảy mầm và tiêu trừ mầm mống sâu bệnh là rất quan trọng Đầu tiên, cần loại bỏ tất cả các tạp vật trong lô hạt và bảo quản hạt để tránh tiếp xúc với môi trường có sâu bệnh Ngoài ra, nên ngâm hoặc trộn hạt vào các dung dịch như Formalin 0,15% trong 15 - 30 phút, dung dịch Sunfat đồng 0,3 - 0,5% trong khoảng 2 giờ, hoặc thuốc tím 0,5% trong 2 giờ để tiêu diệt mầm bệnh.
Vệ sinh vườn ươm
Hạn chế tối đa việc sử dụng nước ô nhiễm và nước đục để tưới cho vườn ươm Đồng thời, cần thay nước cho vườn ươm cây rễ trần trong thời gian ngập nước để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của cây.
Xử lý các cây con bị chết, gom lại và đưa ra khỏi vườn ươm rồi đốt.
Thường xuyên phát quang bụi rậm, cỏ dại xung quanh vườn Rải vôi bột xung quanh bờ bao và các lối đi lại.
Giữ cho vườn ươm luôn thoáng, không để nước bẩn đọng trong vườn.
Vệ sinh các dụng cụ và vật liệu trong vườn.
Chăm sóc vườn ươm
Trước khi gieo hạt giống, cần kiểm tra kỹ lưỡng về sâu bệnh Việc theo dõi thường xuyên vườn ươm là rất quan trọng để phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu bệnh, đặc biệt là trong giai đoạn hạt hoặc trụ mầm mới nhú, khi cây đang ở giai đoạn nhạy cảm nhất và dễ bị sâu bệnh tấn công.
Trong giai đoạn phát triển, cua còng có thể gây hại cho cây non Do đó, cần di chuyển những cây bị sâu bệnh ra khỏi khu vực vườn ươm để ngăn chặn sự lây lan trong vườn.
Một số biện pháp chăm sóc nếu không được thực hiện đúng cách sẽ tạo điều kiện cho sâu bệnh xâm nhập và phát triển, do đó cần phải hạn chế những sai lầm này.
Phun thuốc: quá liều lượng gây cháy lá.
Bón phân: quá nhiều gây lốp lá.
Tưới nước: quá đẫm gây úng nước (đối với phương thức gieo ươm trong bầu đặt trên luống ươm nền cứng).
Tăng cường kiểm tra và theo dõi vườn ươm là biện pháp phòng ngừa hiệu quả, giúp phát hiện sớm sự xuất hiện của các loại sâu bệnh hại, từ đó có thể thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời.
Các biện pháp trừ sâu, bệnh hại
Biện pháp canh tác hiệu quả để phòng trừ sâu hại là ngâm gốc cây trong nước khi sâu hóa nhộng, giúp tiêu diệt nhộng một cách an toàn cho môi trường Sau khi thực hiện, cần vệ sinh sạch sẽ khu vực sản xuất cây để đảm bảo môi trường canh tác luôn trong tình trạng tốt nhất.
Biện pháp hóa học: Sâu ở giai đoạn tuổi 1 - 2, có thể sử dụng 1 số loại thuốc tiếp xúc như: Viher
25 ND, pha 0,5 lít/400 lít nước phun cho 1 ha hoặc Decis 25 EC, pha 10 CC/bình 8 lít, phun 50 bình/ha.
Khi sâu ở độ tuổi 3 - 4, có thể sử dụng thuốc độc Dazinon 50% với tỷ lệ pha 1 lít cho 400 lít nước để phun cho 1 ha Ngoài ra, các loại thuốc bảo vệ thực vật như Bundock, Pardan và Regent cũng có thể được áp dụng để diệt trừ sâu bệnh hiệu quả.
Để kiểm soát sâu bệnh hiệu quả, khi phát hiện ổ trứng sâu trên lá cây, hãy ngắt bỏ lá có ổ trứng và loại bỏ chúng ra khỏi vườn Điều này giúp ngăn chặn sâu non nở ra và không thể di chuyển xa, từ đó giảm thiểu thiệt hại cho cây trồng.
Khi phát hiện sâu non có nguy cơ phát triển thành dịch, biện pháp hóa học có thể được áp dụng bằng cách sử dụng thuốc Padan 10 G với liều lượng 0,6 - 0,8 kg/ha Padan có thể kết hợp với nhiều loại thuốc trừ sâu khác như Padan 10 G 380 hoạt chất phối hợp với Azodrin 375 hoạt chất, hoặc Padan 380 hoạt chất kết hợp với Parathion 280 hoạt chất để tăng hiệu quả diệt sâu.
Pha hỗn hợp trong 400 lít nước phun cho 1 ha.
Nấm cổ rễ là một bệnh nguy hiểm có thể gây thiệt hại nghiêm trọng, đặc biệt là làm chết hàng loạt cây con và lây lan nhanh chóng trên diện rộng Nguyên nhân chính gây ra bệnh này là do nấm Rhizoctonia.
Triệu chứng bệnh thường xuất hiện trong vườm ươm cây con dưới 1,5 tháng tuổi và ở cây rễ trần từ 2 đến 4 tháng tuổi Vết đen bắt đầu gần cổ rễ, tạo thành vệt ngang quanh thân và lan nhanh thành mảng như mạng nhện, gây héo và chết hàng loạt cho cây Bệnh phát triển nghiêm trọng trong điều kiện ẩm ướt liên tục tại vườn ươm.
Trước khi gieo hạt, cần dọn dẹp vườn ươm sạch sẽ và thu gom cỏ để đốt, đồng thời đất gieo ươm phải được làm tơi xốp và có khả năng thoát nước tốt Để xử lý đất trước khi gieo, có thể sấy đất ở nhiệt độ 60 °C trong 30 phút hoặc phơi ải đất trong khoảng 10 ngày ở nhiệt độ 30 °C Ngoài ra, cần thường xuyên theo dõi và phát hiện kịp thời các dấu hiệu bệnh, đảm bảo mặt luống gieo không bị ẩm ướt và không có nước bẩn đọng lại.
Để xử lý đất bị bệnh, có thể sử dụng các loại thuốc diệt nấm như Kitazin và Roval Khi bệnh mới phát sinh, các loại thuốc hiệu quả bao gồm Vicben - C 50 BHN với nồng độ 20 gram cho 8 lít nước, hoặc Vicben - C 50 BHN nồng độ 15 gram kết hợp với 20 ml Fuji-One40ND cho 8 lít nước Ngoài ra, có thể sử dụng Tobsim và Tilt 250 ND trộn lẫn với liều lượng 24 ml cho 8 lít nước để phun.
Ngoài những loại sâu bệnh phổ biến, vườn ươm còn có thể gặp một số bệnh hại như bệnh hoại tử và bệnh đốm nâu Tuy nhiên, những bệnh này thường xuất hiện rải rác và không gây hại nghiêm trọng đến cây trồng.
Đối với cây con rễ trần, do thời gian nuôi dưỡng kéo dài và chế độ canh tác không cao, cần chú ý phòng trừ dịch sâu ăn lá trong những thời điểm nhạy cảm như giao mùa hoặc sau khi bón phân Việc phun thuốc phòng trừ định kỳ 10 - 15 ngày/lần bằng các loại thuốc như Decis, Regent, Cyper Alpha, Padan và Bulldock sẽ giúp hạn chế tối đa khả năng gây dịch.
Việc áp dụng hệ thống kỹ thuật gieo ươm, duy trì vệ sinh vườn thường xuyên và phát hiện sớm sự xuất hiện của sâu bệnh và chuột phá hoại là những yếu tố quan trọng giúp phòng trừ hiệu quả các tổn hại do chúng gây ra.
