NHỮNG BIỆN PHÁP ĐỔI MỚI ĐỂ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
Cơ sở lí luận
Trẻ mẫu giáo nhỡ từ 3 đến 4 tuổi trải qua sự phát triển nhanh chóng về thể chất và tâm lý, do đó việc rèn luyện nhân cách và thể lực là rất quan trọng Sự quan tâm từ cha mẹ và giáo viên có ảnh hưởng lớn đến tâm sinh lý trẻ; những lời khen chê cần được cân nhắc kỹ lưỡng để tránh tổn thương cho trẻ Tâm lý không thoải mái có thể dẫn đến việc trẻ ăn uống kém, ngủ không ngon và lười vận động, ảnh hưởng đến sự phát triển bình thường Theo Quyết định 55 của Bộ Giáo dục, mục tiêu giáo dục mầm non là hình thành nhân cách, sức khỏe, và các kỹ năng cần thiết cho trẻ Vận động là nhu cầu tự nhiên của trẻ, giúp phát triển thể chất và chức năng thần kinh Nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ ít vận động thường gặp khó khăn trong phát triển thể chất và chức năng tuần hoàn Do đó, việc thiết kế các bài tập giáo dục thể chất cho trẻ 4-5 tuổi cần dựa trên nhu cầu vận động đặc thù của từng giai đoạn phát triển.
Đồ dùng học tập cần phải bắt mắt và thu hút trẻ, giúp trẻ hứng thú tối đa để tập trung vào bài học Nếu đồ chơi không phong phú, trẻ sẽ cảm thấy nhàm chán và thiếu hứng thú khi tham gia hoạt động Đặc biệt, những đồ dùng do cô sáng tạo và những trò chơi đơn giản mà trẻ có thể cùng cô thực hiện sẽ làm tăng sự hứng thú trong quá trình học Do đó, đồ dùng đồ chơi không chỉ cần thiết mà còn đóng vai trò quan trọng trong sự thành công của tiết học.
Các bài tập vận động cần phù hợp với từng độ tuổi để tạo hứng thú cho trẻ, giúp kích thích sự phát triển toàn diện của cơ thể và các hệ cơ quan Khi dạy trẻ, cần chú ý phát triển kỹ năng và tố chất vận động, ưu tiên các nhóm cơ bắp yếu và giáo dục tư thế đúng, nhằm tạo hình dáng cân đối và động tác chính xác Sự phát triển vận động ở trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi nên được thực hiện qua các hình thức phong phú, với tính sáng tạo cao trong tổ chức bài học để nâng cao hiệu quả học tập Nội dung bài tập cần phù hợp, nhưng cũng phải hấp dẫn và sáng tạo, giúp trẻ tập trung và thích thú khi tham gia.
Các trò chơi vận động rất quan trọng đối với trẻ em, đặc biệt trong môn giáo dục thể chất thường khô khan và cứng nhắc Việc tích hợp các trò chơi này không chỉ giúp trẻ hứng thú mà còn tạo cơ hội cho trẻ ôn luyện kiến thức đã học Khi tham gia trò chơi, trẻ sẽ cảm thấy tự tin hơn vào khả năng của mình, từ đó tăng cường tinh thần phấn khởi và tích cực tham gia các hoạt động.
Trò chơi dân gian là lựa chọn tuyệt vời cho việc tổ chức hoạt động cho trẻ, đặc biệt trong môi trường mầm non, nơi mà những trò chơi này góp phần quan trọng vào cuộc sống và niềm vui của trẻ Tuy nhiên, với sự phát triển hiện nay, nhiều trò chơi dân gian đang dần bị lãng quên Chúng không chỉ mang lại tiếng cười và niềm vui mà còn giúp trẻ tìm hiểu về văn hóa và truyền thống của ông cha Việc cho trẻ chơi những trò chơi này không chỉ giúp tinh thần trẻ thoải mái mà còn củng cố kiến thức về cách chơi và ý nghĩa của chúng Do đó, tôi luôn ưu tiên trò chơi dân gian trong mỗi giờ hoạt động, vì chúng thực sự bổ ích cho sự phát triển của trẻ.
Trẻ em rất thích thú khi được trải nghiệm những đồ dùng bắt mắt và tham gia vào các vận động cơ bản Việc cho trẻ hoạt động, trải nghiệm và tham gia theo luật của bài tập hay trò chơi, cùng với sự cổ vũ khi giành chiến thắng, mang lại cho trẻ cảm giác vui sướng Do đó, giáo viên cần khéo léo lựa chọn cách kết hợp bài học với trò chơi để đạt hiệu quả học tập cao nhất.
Cơ sở thực tiễn
Trường mầm non Tuổi Hoa, theo chỉ đạo của phòng giáo dục quận Long Biên, đang nỗ lực đổi mới hình thức giáo dục để trẻ phát triển toàn diện Nhà trường đặc biệt chú trọng đến chuyên đề phát triển vận động, áp dụng các biện pháp và hình thức tổ chức mới để thu hút trẻ tham gia tích cực vào hoạt động giáo dục thể chất Mặc dù môn giáo dục thể chất có vẻ đơn giản, nhưng việc tổ chức và lựa chọn nội dung bài học lại đầy thách thức cho giáo viên Do đó, mỗi giáo viên cần chủ động tìm tòi, sáng tạo và nâng cao trình độ chuyên môn để đổi mới hoạt động cho trẻ Trong quá trình triển khai, tôi nhận thấy có những thuận lợi và khó khăn nhất định trong việc tổ chức bộ môn giáo dục thể chất.
Phòng GD-ĐT quận Long Biên và ban giám hiệu nhà trường đã hỗ trợ tôi cùng các giáo viên trong trường tham gia các tiết kiến tập tại các trường bạn, giúp chúng tôi nâng cao kiến thức và tích lũy kinh nghiệm giảng dạy.
- Đồ dung đồ chơi được cấp phát phục vụ tiết học tương đối đầy đủ và phong phú.
- Được sự tham mưu góp ý kiến của ban giám hiệu cho tôi những ý kiến đúng phương pháp, ý tưởng sáng tạo và phong phú.
Tôi đam mê nghề giáo và yêu trẻ em, luôn nỗ lực nâng cao chuyên môn, đặc biệt trong lĩnh vực giáo dục thể chất Tôi thường xuyên tìm tòi và tự tạo ra đồ dùng, đồ chơi để làm cho các tiết dạy trở nên hấp dẫn và thu hút sự tham gia của trẻ.
Với sự hỗ trợ từ đồng nghiệp và những góp ý chân thành, tinh tế từ ban giám hiệu, chúng tôi đã nâng cao chất lượng chăm sóc và giáo dục trẻ, đồng thời tổ chức các hoạt động thể dục hiệu quả.
- Trẻ ở gần trường nên đi học đều Sĩ số học sinh trong lớp vừa phải nên sự bao quát và quan tâm của cô tới trẻ đúng mức
Phụ huynh luôn quan tâm và ủng hộ cả về tinh thần lẫn vật chất, tích cực đóng góp ý kiến và giúp đỡ Sự động viên và khuyến khích từ phụ huynh là nguồn động lực quan trọng cho cô và trò trong quá trình học tập.
- Bên cạnh những thuận lợi trên nhà trường còn gặp một số khó khăn trong việc tổ chức giờ học thể dục.
Thiết bị phục vụ cho hoạt động thể dục hiện còn hạn chế, với đồ dùng và đồ chơi được cấp phát nhưng chưa phong phú và đầy đủ Một số loại đồ dùng chưa thu hút sự quan tâm của trẻ, dẫn đến việc trẻ ít tham gia chơi.
- Một số trẻ ở lớp chưa qua lớp nhà trẻ, chưa qua lớp bé nên khả năng nhận thức, khả năng tiếp thu chậm và kém.
- Một số trẻ còn quá nhút nhát, chưa mạnh dạn tự tin, không muốn tham gia các vận động và các trò chơi vận động.
- Số lượng học sinh trong lớp là nam chiếm 2/3 số học sinh vì vậy các cháu rất hiếu động và khó bảo.
- Đa số ý kiến của phụ huynh về môn giáo duc thể chất là không quan trọng mà chỉ là một môn phụ không cần quan tâm.
- Đa số phụ huynh không quan tâm đến việc con học và chơi như thế nào ? Mà chỉ thích cho trẻ học viêt chữ, làm toán như lớp
* Từ những thuận lợi và khó khăn trên, tôi đã tìm ra một số biện pháp khắc phục.
Dựa vào mục tiêu giáo dục mầm non và yêu cầu phát triển của trẻ mẫu giáo nhỡ, tôi nghiên cứu và đề xuất các biện pháp nhằm phát triển tính tích cực vận động trong giáo dục thể chất Việc này không chỉ mang lại niềm vui và sự tự tin cho trẻ, mà còn giúp trẻ mạnh dạn hơn và có sức khỏe tốt để tham gia vào các hoạt động trong gia đình, trường học và xã hội.
Dựa trên kế hoạch năm học và nội dung chương trình theo độ tuổi, tôi đã xây dựng kế hoạch tập luyện cho trẻ, xác định độ khó của từng bài tập và sắp xếp theo trình tự từ dễ đến khó Điều này nhằm củng cố và phát triển các vận động trẻ đã biết, đồng thời chuẩn bị cho những kỹ năng vận động cao hơn Nội dung chương trình được phân loại theo từng loại vận động, tăng dần từ dễ đến khó, phù hợp với các chủ đề và hoạt động khác Sau khi lập kế hoạch tổ chức, tôi sẽ áp dụng các phương pháp đã thực hiện, mang lại hiệu quả cao trong quá trình dạy học.
Các phương pháp thực hiện
1.Trang trí môi trường lớp học thu hút trẻ.
2.Cải tiến, thiết kế và sử dụng đồ dùng mới lạ đa năng, đẹp kích thích trẻ hoạt động.
3 Luôn đổi mới hình thức, tạo tình huống có vấn đề kích thích trẻ tư duy tìm cách giải quyết các tình huống.
4 Củng cố ôn luyện các vận động ở mọi lúc mọi nơi, tích hợp vào các lĩnh vực phát triển khác, tổ chức dưới dạng trò chơi.
5 Đưa các chơi trò chơi dân gian vào trong các hoạt động là phương tiện hữu hiệu phát triển thể chất cho trẻ.
6.Củng cố tư duy, ngôn ngữ, rèn kỹ năng cho trẻ
7 Phối hợp với phụ huynh
Biện pháp 1:Trang trí môi trường lớp học thu hút trẻ.
Đồ dùng và đồ chơi đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp kiến thức cho trẻ em Những sản phẩm mới lạ, đẹp mắt và hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ, từ đó kích thích sự tham gia của các em vào các hoạt động học tập và vui chơi.
Khi tổ chức hoạt động thể chất cho trẻ, đồ chơi đóng vai trò quan trọng vì tư duy của trẻ chủ yếu là trực quan hình tượng Đối với hoạt động "Vận động cơ bản", đồ dùng và đồ chơi không chỉ giúp trẻ nhận thức mà còn là phương tiện để phát triển kỹ năng Đồ chơi cần đảm bảo an toàn, phù hợp với độ tuổi và hỗ trợ hình thành kỹ năng một cách nhanh chóng Do đó, giáo viên cần tạo ra nhiều loại đồ dùng đồ chơi đáp ứng yêu cầu về nhận thức, an toàn và tính thẩm mỹ cao để khuyến khích trẻ tham gia tích cực vào hoạt động.
Trang trí góc vận động hấp dẫn là rất quan trọng để thu hút trẻ tham gia Việc sử dụng trang thiết bị và đồ dùng tự tạo phong phú, cùng với cách bố trí gọn gàng, sẽ tạo ra không gian thoải mái cho trẻ Giáo viên cần thiết kế góc vận động với các hình ảnh ngộ nghĩnh để khuyến khích trẻ tích cực tham gia hoạt động Đây chính là góc vận động của lớp tôi.
Hình ảnh : Trang trí góc vận động lồng ghép góc âm nhạc.
Để tổ chức hoạt động thể chất hiệu quả, giáo viên cần sáng tạo đồ dùng và đồ chơi phù hợp với từng chủ đề, tận dụng nguyên liệu có sẵn Sự khéo léo của giáo viên kết hợp cùng trẻ em trong việc tạo ra đồ dùng đa năng, phong phú về chủng loại và màu sắc sẽ thu hút sự chú ý của trẻ Đặc biệt, các loại đồ dùng tự tạo phát ra âm thanh, như hạt gỗ khi lồng vào nhau, sẽ tạo ra âm thanh hấp dẫn mà trẻ rất thích, giúp nâng cao trải nghiệm học tập và vui chơi.
Hình ảnh : Dụng cụ tự tạo trẻ yêu thích.
Cải tiến và thiết kế đồ dùng mới lạ, đa năng có thể kích thích trẻ em hoạt động hiệu quả hơn Một ví dụ điển hình là việc sử dụng "vỏ dừa khô" được sơn màu và đục lỗ, cho phép trẻ em dùng tay nhét sỏi vào các lỗ này, từ đó rèn luyện kỹ năng vận động tinh và sự khéo léo của đôi bàn tay Đồng thời, trẻ cũng sẽ có cơ hội bước trên dải đá, giúp phát triển khả năng vận động tổng thể.
Hình ảnh : Tay khéo chân nhanh. b Với “Máy tập chân”, dễ sử dụng trong lớp trẻ có thể bám vào song cửa sổ cao
Cầu tụt 50cm có thể đặt ngoài sân, cạnh cột dọc ngang, cho phép trẻ em hoạt động an toàn khi ngồi trên ghế Đặc biệt, việc thêm các yếu tố như gai dính, thảm và giấy ráp giúp tăng ma sát, làm cho trẻ hứng thú hơn với đồ dùng này Cầu khỉ, được làm bằng tre, khác với cầu thăng bằng, có chân cầu rời tiện lợi cho việc di chuyển Cầu có nhiều độ cao khác nhau, tạo thêm thử thách và đa dạng cách chơi cho trẻ em, có thể sử dụng ở sân chơi, hành lang lớp học hoặc trong lớp học.
Khi trẻ mới tập đi, nên bắt đầu với độ cao 15 cm, sau đó có thể tăng độ khó bằng cách nâng một đầu cầu cao hơn hoặc tăng chiều cao lên 25 cm khi trẻ đã đi thành thạo Sử dụng dây hỗ trợ giúp trẻ duy trì thăng bằng Chiều dài cầu nên bằng khoảng cách giữa hai cột trong lớp để thuận tiện cho việc căng dây Khi trẻ đi trên cầu, hãy khuyến khích trẻ đưa hai tay cao lên đầu, lòng bàn tay áp vào dây, giúp trẻ cảm thấy tự tin và thích thú Qua đó, kỹ năng đi của trẻ sẽ được củng cố và hoàn thiện.
Để phát triển kỹ năng vận động cho trẻ, tôi tạo ra một con đường zích zắc bằng bìa cát tông và thảm gai, kết hợp với những miếng nhựa xốp Trẻ sẽ tự ghép các phần lại với nhau và đi trên con đường này, giúp trẻ trải nghiệm cảm giác khác nhau khi đi trên sỏi, thảm và mút Đôi chân làm bằng nhựa xốp gắn sỏi sẽ mang đến cho trẻ những trải nghiệm thú vị và nâng cao khả năng vận động một cách khéo léo và chính xác hơn.
Với diện tích vừa phải, sân gôn nhỏ được thiết kế bằng thảm made tạo cỏ nhân tạo, giúp trẻ em dễ dàng chơi với trái bóng yêu thích Thảm không chỉ có màu sắc giống sân thật mà còn đảm bảo an toàn không bị trơn trượt Sân có lỗ nhỏ khoét sâu để bóng có thể chui vào mà không bật ra ngoài, cùng với các ô vạch trên bề mặt giúp trẻ em ở các mức độ khác nhau có thể luyện tập và nâng cao kỹ năng chơi golf.
Hình ảnh : Sân gôn mini
Trẻ em rất thích thú khi tham gia các trò chơi sáng tạo với đồ dùng nhiều màu sắc, không chỉ chơi đơn lẻ mà còn chơi nhóm Để khơi dậy sự hứng thú này, tôi đã sáng tạo ra một dụng cụ mới mang tên "cái hang bí ẩn" Bằng cách sử dụng hộp cát tông từ các thiết bị như tivi hay tủ lạnh, tôi cắt thành hình cửa hang để trẻ cùng trang trí, dán, vẽ và tô màu Khi mở hai cánh cửa của tấm bìa, trẻ em reo lên vui sướng: “Công chúa đây rồi”, tạo nên một không gian chơi đầy sáng tạo và hứng khởi.
Khi thực hiện hoạt động "Bò cao - Đi như gấu, bò như chuột", tôi đã vẽ các nhân vật trong truyện "Mừng sinh nhật bạn" Tôi cùng trẻ tô màu và cắt dán những nhân vật bằng bìa cát tông và xốp cứng, nhằm tạo hứng thú cho trẻ khi bò đến thăm nhà bạn Voi.
Hổ, Hươu tặng quà cho các bạn trong ngày sinh nhật.
Hình ảnh: Những chiếc cổng có hình con vật.
Thực sự những con vật ngộ nghĩnh này rất được trẻ yêu mến và sãn sàng vượt qua thử thách để “ Bò” đến tặng quà hay thăm hỏi bạn.
Hình ảnh : đồ dùng tập phát triển chung quả tạ sắc màu
Các bài tập phát triển chung là phần quan trọng trong giờ học thể dục, vì vậy việc sử dụng đồ dùng hấp dẫn là cần thiết để thu hút trẻ Để tạo hứng thú cho trẻ, tôi luôn tìm cách sáng tạo đồ dùng mới Một trong những sản phẩm đơn giản nhưng hiệu quả là quả tạ sắc màu, dễ làm và được trẻ em yêu thích Tôi sử dụng bóng nhiều màu và ống nhựa cũ, cắt cho vừa tay trẻ và gắn keo lại, tạo ra sản phẩm tiện lợi và thú vị cho các em trong giờ tập.
Hình thức thử thách "Bò chui qua ống" không chỉ mới lạ mà còn yêu cầu trẻ sự tự tin, kiên trì và dũng cảm Với chiều dài ống từ 1m2 đến 1m4 và thiết kế kín, hoạt động này đòi hỏi trẻ phải có tính kiên trì và dũng cảm Để tạo điều kiện tốt nhất cho trẻ, tôi đã linh hoạt trong thiết kế, sử dụng bàng mika trong suốt gắn lên cổng để tạo đường ống dài và kín, giúp giáo viên dễ dàng quan sát kỹ thuật bò của trẻ Đặc biệt, việc trang trí cổng ống theo chủ đề như Thực vật với hoa lá và những con bướm bắt mắt không chỉ thu hút sự chú ý của trẻ mà còn khuyến khích các em tham gia vận động một cách hứng thú.
Hình ảnh : Cổng ống thiên nhiên.
Cổng ống náy có thể được trang trí linh hoạt theo chủ đề mà giáo viên lựa chọn, nhằm tạo ra sự hứng thú và tò mò cho trẻ em khi tham gia các hoạt động.
Ví dụ : chủ điểm động vật cô có thể cắt hình các con vật ngộ nghĩnh dán lên cổng. h Bộ đồ dùng mang tên“ Những ống nhựa đa năng ”.
Tôi sử dụng ống nhựa với kích thước và chiều cao khác nhau, kết hợp với cút nối và trẻ quấn đề can màu sắc để đánh dấu các mốc Trẻ có thể dễ dàng tháo lắp với ít ống nhựa, tiết kiệm chi phí và không cồng kềnh, đồng thời phát triển nhiều kỹ năng thông qua các bài vận động cơ bản và các trò chơi thể chất.
Hình ảnh: Bật qua dây “ Với từng lứa tuổi có thể thay các ống nhựa với chiều cao khác nhau”
KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC
Sau khi áp dụng các biện pháp nhằm tạo hứng thú cho trẻ trong hoạt động giáo dục thể chất tại trường lớp cho trẻ mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi, chúng tôi đã đạt được nhiều kết quả tích cực.
Tham gia thể dục thể thao giúp trẻ làm quen với các kỹ năng mới, phát triển khả năng vận động trong môi trường vui vẻ và giáo dục Qua đó, trẻ không chỉ nâng cao thể chất, trí tuệ, và tình cảm mà còn chuẩn bị tốt cho việc lên lớp mới, tránh cảm giác bỡ ngỡ và thiếu tự tin khi đối mặt với các hoạt động mới.
Trẻ em được hình thành và phát triển những phẩm chất cơ bản cùng kỹ năng sống phù hợp với lứa tuổi, giúp khơi dậy khả năng tiềm ẩn và tình yêu thể thao Qua các hoạt động và trải nghiệm học tập tích cực, trẻ thực hiện tốt các vận động và trò chơi, từ đó hình thành kỹ năng tinh và thô Những kỹ năng này tạo nền tảng vững chắc cho các hoạt động thể dục thể thao trong suốt cuộc đời của trẻ.
Giáo dục thể chất đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển toàn diện của trẻ, giúp trẻ tích lũy kỹ năng giao tiếp và vốn từ thông qua việc thuộc các bài hát, bài đồng dao và trải nghiệm câu chuyện cuộc đua cân sức Điều này không chỉ phát triển trí tuệ mà còn rèn luyện đức tính, thể chất và thẩm mỹ cho trẻ.
Kết quả đánh giá trên trẻ : Lớp tôi là lớp mẫu giáo nhỡ 4-5 tuổi tổng số trẻ là
37 trẻ.Và tôi đánh giá trẻ vào thực tế 37 trẻ và đạt kết quả như sau:
STT Các biện pháp Đầu năm Cuối năm
1 Trang trí lớp học khoa học thu hút trẻ 10 trẻ
2 Cải tiến, thiết kế và sử dụng đồ dùng mới lạ đa năng, đẹp kích thích trẻ hoạt động.
2 Luôn đổi mới hình thức, tạo tình huống có vấn đề kích thích trẻ tư duy tìm cách giải quyết các tình huống.
3 Củng cố ôn luyện các vận động ở mọi lúc mọi nơi, tích hợp vào các lĩnh vực phát triển khác, tổ chức dưới dạng trò chơi.
4 Đưa các chơi trò chơi dân gian vào trong các hoạt động là phương tiện hữu hiệu phát triển thể chất cho trẻ.
5 Củng cố tư duy, ngôn ngữ, rèn kỹ năng cho trẻ 32 trẻ
Tôi tự tin và thoải mái khi tổ chức các hoạt động thể dục thể thao, điều này giúp tôi trau dồi kinh nghiệm giảng dạy, nâng cao khả năng điều khiển chương trình và cải thiện kỹ năng xử lý tình huống.
Để thu hút học sinh, giáo viên cần biết cách xử lý nhiều tình huống khác nhau và tạo ra sự lôi cuốn thông qua các hình thức đa dạng Đặc biệt, việc khuyến khích và động viên những trẻ nhút nhát, yếu kém sẽ giúp nâng cao sự tự tin của các em Tổ chức tiết dạy vận động cơ bản theo chủ đề một cách sáng tạo và linh hoạt không chỉ giúp giáo viên thể hiện nghệ thuật trong giảng dạy mà còn làm cho tiết học trở nên hấp dẫn hơn.
- Mang lại phong trào và tinh thần yêu thể dục thể thao cho bản thân cô giáo viên trong trường cho các con và cả phụ huynh.