Những kết quả đã đạt được
Trong bối cảnh đổi mới toàn diện về kinh tế, văn hóa và xã hội, hoạt động quản lý nhà nước, đặc biệt là cải cách hành chính, đã đạt được những kết quả đáng kể, nhất là trong việc giải quyết khiếu nại, tố cáo Theo báo cáo của thanh tra chính phủ, công tác này trong năm 2014 đã ghi nhận những kết quả cụ thể, phản ánh nỗ lực cải thiện chất lượng quản lý và phục vụ người dân.
Trong quý III/2014, các cơ quan hành chính Nhà nước đã tiếp 76.357 lượt công dân với 32.563 vụ việc, trong đó có 1.067 đoàn đông người Tại trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước ở Hà Nội và Hồ Chí Minh, có 9.784 lượt người được tiếp (giảm 3% so với quý II/2014) với 2.823 vụ việc (tăng 54,9%) và 292 đoàn đông người (tăng 35,8%) Tổng Thanh tra Chính phủ cùng Bộ trưởng - Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ đã trực tiếp tiếp công dân.
2 kỳ tại Trụ sở Tiếp công dân của Trung ương Đảng và Nhà nước theo quy định.
Trong quý II/2014, các bộ, ngành và địa phương đã tiếp nhận 66.573 lượt công dân và 775 lượt đoàn đông người, giải quyết 29.740 vụ việc, cho thấy sự giảm khoảng 33% số lượt công dân và 20% số lượt đoàn đông người so với cùng kỳ.
Trong quý III năm 2014, các cơ quan hành chính nhà nước đã tiếp nhận tổng cộng 51.560 đơn, trong đó có 33.219 đơn đủ điều kiện xử lý Số lượng đơn khiếu nại là 9.084 và có 2.054 đơn tố cáo thuộc thẩm quyền giải quyết, liên quan đến 9.232 vụ việc.
Trong thời gian qua, các cơ quan hành chính Nhà nước đã giải quyết 5.040 trong tổng số 9.232 vụ khiếu nại, tố cáo, đạt tỷ lệ 54,6% Đến ngày 15/9/2014, theo Kế hoạch 1130/KH-TTCP của Thanh tra Chính phủ, đã có 494 trong số 528 vụ việc tồn đọng, phức tạp được xem xét và giải quyết, tương đương 93,56% Hiện tại, còn 34 vụ việc đang được tập trung giải quyết, yêu cầu thời gian nghiên cứu và trao đổi để đạt được sự đồng thuận trong phương án giải quyết.
Hiện tại, các bộ, ngành và địa phương đang tích cực thực hiện kiểm tra và rà soát các vụ việc theo Kế hoạch 2100/KH-TTCP của Thanh tra Chính phủ Tính đến ngày 15/8/2014, đã có 537 vụ việc được kiểm tra, trong đó 215 vụ đủ điều kiện chấm dứt thụ lý, trong khi số còn lại đang được xem xét và giải quyết theo thẩm quyền.
Trong những năm qua, các ngành và cơ quan thanh tra đã nỗ lực trong việc tiếp dân, xử lý đơn thư và giải quyết khiếu nại, tố cáo, góp phần giảm thiểu tình trạng khiếu nại vượt cấp lên Trung ương Thanh tra Chính phủ đã triển khai kế hoạch tập trung nhằm rà soát và giải quyết các vụ việc tồn đọng, giúp giảm số lượng khiếu nại phức tạp tại nhiều địa phương Các cấp thanh tra thường xuyên báo cáo kết quả, hỗ trợ Thủ tướng và các cơ quan quản lý trong công tác tiếp dân và xử lý khiếu nại Tuy nhiên, vẫn còn nhiều vụ việc khiếu nại, tố cáo gia tăng và tồn đọng, một số địa phương chưa thực hiện nghiêm túc việc giải quyết, dẫn đến tình trạng bức xúc trong nhân dân.
II, Những bất cập còn tồn tại
Tổng Thanh tra Chính phủ Huỳnh Phong Tranh cho biết, năm 2014, số lượt công dân khiếu nại, tố cáo giảm 1,8% so với năm 2013, nhưng số đoàn đông người lại tăng 12,1% Nhiều đối tượng xúi giục công dân khiếu nại đông người đã có hành vi quá khích, ảnh hưởng đến an ninh trật tự Các vụ khiếu kiện chủ yếu liên quan đến đền bù, hỗ trợ và tái định cư khi nhà nước thu hồi đất cho dự án, với nhiều vụ việc nổi cộm ở các tỉnh như Hưng Yên, Hà Nội và Đồng Nai Đặc biệt, một số đoàn đã căng khẩu hiệu, biểu ngữ, tập trung trước các cơ quan Trung ương để yêu cầu giải quyết Mặc dù tình hình khiếu kiện phức tạp, công tác giải quyết vẫn chưa hiệu quả, nhiều vụ việc tồn đọng và có trường hợp xử lý cán bộ vi phạm chưa nghiêm Sự thiếu sót trong ngành tư pháp cũng dẫn đến khiếu kiện kéo dài và không có hồi âm đối với các đơn thư tố cáo, làm mất lòng tin của nhân dân với Đảng và Nhà nước.
Vào ngày 19/9, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã chỉ ra tình trạng đùn đẩy trách nhiệm và trốn tránh giải quyết vấn đề trong các cơ quan hành chính Ông nhấn mạnh rằng nhiều trường hợp cho thấy sự bảo thủ và sai sót rõ ràng mà không được thừa nhận Mặc dù Luật Tiếp Công dân đã có hiệu lực, nhưng vẫn còn ít cán bộ lãnh đạo tham gia trực tiếp đối thoại với người dân Ông cũng cho biết rằng một bộ phận cán bộ và thủ trưởng các cơ quan đang thể hiện sự quan liêu nghiêm trọng.
III, Một số kiến nghị giải pháp
Trước những khó khăn trong công tác giải quyết khiếu nại hiện nay, cần bình tĩnh và không hoang mang, đồng thời không phóng đại hay coi nhẹ vấn đề Để giảm thiểu tình trạng khiếu kiện, bên cạnh việc tăng cường tuyên truyền và giáo dục pháp luật, chúng ta cần có những giải pháp nghiêm túc và đồng bộ.
Hệ thống pháp luật Việt Nam hiện nay cần được hoàn thiện do còn tồn tại nhiều chồng chéo và mâu thuẫn, cùng với việc ban hành không đúng thẩm quyền và thiếu sự tương thích giữa các văn bản Sự chậm trễ trong việc sửa đổi, bổ sung luật pháp gây thiệt thòi cho người dân, khi mà một bộ phận cán bộ địa phương thực hiện chính sách và pháp luật một cách tùy tiện Do đó, cần phối hợp rà soát các quy định liên quan đến giải tỏa, đền bù, tái định cư và khung giá đất để bảo vệ quyền lợi của người dân.
Cần thành lập các trụ sở tiếp công dân tại những khu vực nhạy cảm và bất ổn để đảm bảo hiệu quả trong việc tiếp nhận và xử lý ý kiến của người dân Đồng thời, cần củng cố và quy định rõ ràng chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của các cán bộ làm việc tại các trụ sở này.
Chính phủ cần quán triệt kết luận số 130-TB/TW của Bộ Chính trị về việc giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân Cần có các nghị quyết riêng biệt để xử lý từng nội dung khiếu nại, đặc biệt là những vụ liên quan đến tôn giáo, khiếu kiện của đồng bào dân tộc thiểu số, cũng như các đối tượng chính sách và người có công Hơn nữa, việc cử cán bộ trung ương hỗ trợ địa phương trong việc giải quyết các đơn thư tồn đọng là rất cần thiết.
Vào thứ tư, các cơ quan, tổ chức và cá nhân có thẩm quyền cần nhanh chóng xem xét và thụ lý đơn thư khiếu nại, đồng thời phải nêu rõ quan điểm đúng sai theo thẩm quyền để trả lời cho đương sự và Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố.
Thứ năm, chính quyền cơ sở cần làm tốt công tác giải quyết khiếu nại lần đầu, hạn chế tối đa tình trạng người dân khiếu kiện vượt cấp.
Thứ sáu, nâng cao chất lượng nghiệp vụ tiếp công dân, nâng cao ý thức trách nhiệm, đạo đức, chuyên môn của cán bộ công chức
Tóm lại, để cải thiện hiệu quả trong hoạt động giải quyết khiếu nại, chúng ta cần nghiêm túc khắc phục những thiếu sót hiện có, đồng thời phát huy những thành tựu đã đạt được Việc này không chỉ giúp hoàn thiện hệ thống pháp luật mà còn tăng cường mối liên kết giữa Đảng, nhà nước và công dân.