Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đề tài
1.3 Khái quát về sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội
Phần mở đầu : 3.Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 4.Đối tượng và khách thể nghiên cứu của đề tài
5 Phạm vi nghiên cứu Kết Luận
Tổng hợp Word và Tài liệu tham khảo
Tiểu kết Chương 1Tiểu kết Chương 2 Tiểu kết Chương 3
Các công việc chung của nhóm :
- Tìm kiếm và tổng quan tài liệu
1 Tính cấp thiết của đề tài
Loài hoang dã bao gồm các động - thực vật và sinh vật khác sống tự nhiên, chưa được thuần hóa Chúng tồn tại trong nhiều hệ sinh thái khác nhau, từ sa mạc, đồng bằng, băng cực đến các khu dân cư đông đúc Mỗi hệ sinh thái có mức độ đa dạng loài khác nhau, phản ánh sự phong phú của cuộc sống tự nhiên.
Động vật hoang dã đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia trước tình trạng săn bắt trái phép Mặc dù không phải tất cả các hoạt động buôn bán động vật hoang dã đều vi phạm pháp luật, nhưng việc khai thác quá mức và hành động bất chấp lợi ích cá nhân của con người đã dẫn đến nhiều hành vi buôn bán bất hợp pháp Những hành động này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường sống mà còn đe dọa sự tồn tại của nhiều loài trong tự nhiên.
Trên toàn cầu, có khoảng 1.556 loài động vật hoang dã đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng và cần được bảo vệ khẩn cấp Các khu rừng nhiệt đới, nơi sinh sống của hơn một nửa các loài sinh vật trên trái đất, đang bị thu hẹp nghiêm trọng, dẫn đến sự biến mất của nhiều loài động vật hoang dã Nguyên nhân không chỉ do sự tàn phá môi trường sống mà còn do tác động trực tiếp của con người Do đó, việc bảo vệ động vật hoang dã trong tự nhiên trở thành một nhiệm vụ cấp bách và cần thiết.
Tội phạm về động vật hoang dã đang gia tăng mạnh mẽ trên toàn cầu, đạt mức khủng hoảng Báo cáo của WWF, “Sự im lặng của những chiếc bẫy dây: Khủng hoảng đặt bẫy dây ở Đông Nam Á,” công bố vào tháng 7/2020, cho biết khoảng 12,3 triệu bẫy dây đang đe dọa các loài động vật hoang dã tại các khu bảo tồn ở Campuchia, Lào và Việt Nam, những quốc gia chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất trong khu vực.
Tại Việt Nam, nhiều loài động vật hoang dã quý hiếm đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng do bị săn bắt và buôn bán trái phép, thậm chí bị giết mổ để làm món ăn đặc sản tại các nhà hàng Việc tiêu thụ dễ dàng và lợi nhuận cao từ thị trường này đã khuyến khích một số người tham gia vào hoạt động săn bắt bất hợp pháp, bất chấp các quy định của Nhà nước về bảo vệ động vật hoang dã Trong năm 2017, Việt Nam đã phát hiện 483 vụ buôn bán và vận chuyển trái phép động thực vật hoang dã, thu giữ 11.554 cá thể và 10.125 kg động vật hoang dã Ngoài ra, Việt Nam còn là điểm trung chuyển buôn bán ngà voi sang Trung Quốc và Mỹ, cũng như là nước tiêu thụ lớn sừng tê.
Mặc dù tội phạm động vật hoang dã gây ra những tác động nghiêm trọng, chúng ta vẫn chưa đạt được một thỏa thuận toàn cầu về buôn bán bất hợp pháp động vật hoang dã Khi các hạn chế ngày càng gia tăng, thị trường và tiêu thụ động vật hoang dã có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cộng đồng Do đó, cần nỗ lực hơn nữa trong việc thực thi pháp luật để ngăn chặn tình trạng buôn bán chuyển từ công khai sang ngấm ngầm.
Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc nâng cao năng lực và hoàn thiện thể chế bảo vệ động vật hoang dã, dẫn đến sự suy giảm các loài nguy cấp Nguyên nhân chủ yếu là do các chính sách pháp luật chưa đồng bộ và công tác bảo tồn chưa được chú trọng đúng mức Việc bảo vệ các loài hoang dã, đặc biệt là các loài quý hiếm, cần sự quản lý chặt chẽ để ngăn chặn tình trạng buôn bán trái phép Động vật hoang dã đóng vai trò quan trọng trong đa dạng sinh học, y học và môi trường, vì vậy việc bảo vệ chúng là cấp thiết cho mọi quốc gia, trong đó có Việt Nam Mặc dù đã có các luật và biện pháp để ngăn chặn săn bắt và buôn bán trái phép, nhưng người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, cần nâng cao nhận thức và kiến thức để góp phần vào công cuộc bảo vệ động vật hoang dã và gìn giữ hệ sinh thái tự nhiên.
Nhận thức đúng đắn về động vật hoang dã và bảo vệ chúng là vấn đề quan trọng trong xã hội hiện nay Mỗi cá nhân có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy hành động bảo vệ động vật hoang dã, bảo vệ thiên nhiên, và qua đó, bảo vệ chính cuộc sống của chúng ta Do đó, chúng tôi đã quyết định chọn vấn đề này để nâng cao ý thức cộng đồng.
“Nâng cao nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên Trường Đại học
Văn hóa Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu khoa học.
2 Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Nhiều nghiên cứu đáng chú ý đã được thực hiện trước đây về nhận thức bảo vệ động vật hoang dã Các tài liệu liên quan đến đề tài này có thể được phân loại thành nhiều nhóm khác nhau.
Các nghiên cứu về lý luận nhận thức bảo vệ động vật hoang dã đã được thực hiện qua nhiều công trình quan trọng, như báo cáo về khung pháp lý và chính sách quản lý bảo tồn động vật hoang dã nguy cấp, cuốn sách về bảo vệ động vật hoang dã bằng pháp luật hình sự Việt Nam, và bản đồ các hệ sinh thái ở Việt Nam Những công trình này đã hệ thống hóa vai trò của động vật hoang dã và nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức cộng đồng trong việc bảo vệ chúng Việc xây dựng ý thức bảo vệ động vật hoang dã không chỉ góp phần vào sự phát triển bền vững của nhân loại mà còn bảo vệ hệ sinh thái trong bối cảnh công nghiệp hóa hiện đại.
Gần đây, nhiều nghiên cứu đã được thực hiện về thực trạng bảo vệ động vật hoang dã, nổi bật là “Báo cáo sức sống hành tinh năm 2020” của WWF và báo cáo “Chưa lối thoát - nạn buôn bán động vật hoang dã trước và trong đại dịch Covid-19 tại Việt Nam” của nhóm tác giả thuộc trung tâm Con người và Thiên nhiên Những công trình này cho thấy nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã trong cộng đồng có nhiều mức độ khác nhau Mặc dù phần lớn người dân đã nhận thức được tầm quan trọng của động vật hoang dã và cần bảo vệ chúng, vẫn còn một bộ phận chưa có nhận thức đúng đắn, đi ngược lại xu hướng toàn cầu Do đó, cần thực hiện các biện pháp thiết thực hơn để nâng cao ý thức bảo vệ động vật hoang dã trong xã hội.
Nhóm công trình đã đề xuất nhiều giải pháp nâng cao nhận thức bảo vệ động vật hoang dã thông qua các tài liệu như bài viết của Huỳnh Thị Mai về pháp luật đa dạng sinh học, kế hoạch hành động năm 1995 của Việt Nam, và sổ tay giáo dục của Dự án USAID Những tài liệu này cung cấp thông tin dễ hiểu, khuyến khích mọi người từ chối việc săn bắt động vật trái phép Các nghiên cứu nhấn mạnh vai trò thiết yếu của động vật hoang dã đối với hệ sinh thái và môi trường sống của con người, đồng thời chỉ ra rằng nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã vẫn còn hạn chế, dẫn đến nhiều hành vi vô nhân đạo như phá hủy môi trường sống và buôn bán trái phép Tình trạng đa dạng sinh học, đặc biệt là quần thể động vật hoang dã ở môi trường nước ngọt, đang có xu hướng giảm sút Các tác giả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc cân bằng quyền lợi động vật hoang dã và hướng dẫn con người đến những hành vi nhân đạo hơn.
Mặc dù các nghiên cứu hiện tại chủ yếu tập trung vào động vật hoang dã quý hiếm, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế Chúng chưa xem xét một cách toàn diện hệ thống động vật hoang dã tại Việt Nam, dẫn đến việc khách thể nghiên cứu quá rộng và mang tính khái quát Điều này khiến cho các lý thuyết khó áp dụng vào thực tiễn và không phù hợp với nhận thức của từng cá nhân, thế hệ và giai đoạn cụ thể.
Chưa có nghiên cứu khoa học nào tập trung vào nâng cao nhận thức bảo vệ động vật hoang dã ở sinh viên, đặc biệt tại Trường Đại học Văn hóa Hà Nội, cho thấy đây là một đề tài mới và cấp thiết Nhóm nghiên cứu của chúng tôi sẽ phát triển và nghiên cứu sâu hơn về vấn đề này với đề tài: “Nâng cao ý thức bảo vệ động vật hoang dã của sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội”, nhằm kế thừa những kết quả quý báu từ các công trình trước đó Đề tài sẽ tiếp tục khảo sát các vấn đề cơ bản liên quan đến nhận thức bảo vệ động vật hoang dã.
Một là, làm rõ một số vấn đề lý luận về nhận thức bảo vệ động vật.
Hai là, đánh giá thực trạng nhận thức của sinh viên Trường Đại học Văn Hóa
Hà Nội trong việc bảo về động vật hoang dã, phân tích một số vấn đề đặt ra.
Trường Đại học Văn Hóa Hà Nội cần triển khai các giải pháp hiệu quả để nâng cao nhận thức bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên Việc tổ chức các buổi hội thảo, tọa đàm và hoạt động ngoại khóa liên quan đến bảo vệ động vật hoang dã sẽ giúp sinh viên hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo tồn Đồng thời, khuyến khích sinh viên tham gia vào các chiến dịch bảo vệ động vật hoang dã cũng là một phương pháp hiệu quả để nâng cao ý thức cộng đồng.
NHẬN THỨC VỀ BẢO VỆ ĐỘNG VẬT HOANG DÃ CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI - MỘT SỐ CƠ SỞ LÝ LUẬN
Khái niệm bảo vệ động vật hoang dã
1.Tính cấp thiết của đề tài
Sự cần thiết phải bảo vệ động vật hoang dã……………………………… 10 1.3 Khái quát về sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội
3.3 Giải pháp tổ chức chiến dịch hoạt động tình nguyện
2 Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài.
1.3 Khái quát về sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội
Phần mở đầu : 3.Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài 4.Đối tượng và khách thể nghiên cứu của đề tài
5 Phạm vi nghiên cứu Kết Luận
Tổng hợp Word và Tài liệu tham khảo
Tiểu kết Chương 1Tiểu kết Chương 2 Tiểu kết Chương 3
Các công việc chung của nhóm :
- Tìm kiếm và tổng quan tài liệu
1 Tính cấp thiết của đề tài
Loài hoang dã bao gồm các động - thực vật và sinh vật sống tự nhiên, chưa được thuần hóa Chúng phân bố rộng rãi trong nhiều hệ sinh thái, từ sa mạc, đồng bằng, băng cực đến những khu dân cư đông đúc Mỗi hệ sinh thái có mức độ đa dạng loài khác nhau, tạo nên sự phong phú cho thiên nhiên.
Động vật hoang dã đang trở thành mối quan tâm hàng đầu của nhiều quốc gia trước tình trạng săn bắt trái phép Mặc dù không phải mọi hoạt động buôn bán động vật hoang dã đều vi phạm pháp luật, nhưng việc khai thác quá mức và lợi dụng chúng vì lợi ích cá nhân đã dẫn đến nhiều hành vi buôn bán bất hợp pháp Những hành động này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường sống mà còn đe dọa sự tồn tại của các loài trong tự nhiên.
Hiện nay, thế giới đang đối mặt với sự đe dọa của khoảng 1.556 loài động vật hoang dã có nguy cơ tuyệt chủng, cần được bảo vệ khẩn cấp Các khu rừng nhiệt đới, nơi sinh sống của hơn một nửa các loài sinh vật trên trái đất, đang bị thu hẹp nghiêm trọng, dẫn đến sự biến mất của nhiều loài động vật Nguyên nhân chính không chỉ do sự tàn phá môi trường sống mà còn do hoạt động của con người Do đó, việc bảo vệ động vật hoang dã trong tự nhiên là điều vô cùng cần thiết.
Tội phạm về động vật hoang dã đang gia tăng nghiêm trọng trên toàn cầu, đạt đến mức khủng hoảng Báo cáo của WWF, "Sự im lặng của những chiếc bẫy dây: Khủng hoảng đặt bẫy dây ở Đông Nam Á," công bố vào tháng 7/2020, cho biết có khoảng 12,3 triệu bẫy dây đang đe dọa động vật hoang dã tại các khu bảo tồn ở Campuchia, Lào và Việt Nam, nơi mà tình trạng đặt bẫy diễn ra nghiêm trọng nhất trong khu vực.
Tại Việt Nam, nhiều loài động vật hoang dã quý hiếm, bao gồm cả những loài có nguy cơ tuyệt chủng, đang bị săn bắt và buôn bán trái phép, thậm chí bị giết mổ để chế biến thành đặc sản tại nhà hàng Việc tiêu thụ dễ dàng cùng với lợi nhuận cao đã dẫn đến tình trạng săn bắt và buôn bán bất hợp pháp, bất chấp các quy định bảo vệ động vật hoang dã của Nhà nước Trong năm 2017, Việt Nam đã xử lý 483 vụ buôn bán và vận chuyển trái phép động thực vật hoang dã, thu giữ 11.554 cá thể và 10.125 kg động vật hoang dã Việt Nam không chỉ là điểm trung chuyển buôn bán ngà voi cho thị trường Trung Quốc và Mỹ mà còn là nước tiêu thụ sừng tê lớn.
Mặc dù tội phạm động vật hoang dã gây ra những tác động nghiêm trọng, chúng ta vẫn chưa đạt được thỏa thuận toàn cầu về buôn bán trái phép các loài động vật này Khi các hạn chế ngày càng gia tăng, thị trường và tiêu thụ động vật hoang dã vẫn có thể ảnh hưởng xấu đến sức khỏe cộng đồng Do đó, cần nỗ lực hơn trong việc thực thi các biện pháp nhằm ngăn chặn tình trạng buôn bán này không chỉ chuyển từ công khai sang ngấm ngầm.
Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức trong việc nâng cao năng lực và hoàn thiện thể chế bảo tồn động vật hoang dã, với việc điều tra và truy tố tội phạm trong lĩnh vực này còn hạn chế Sự suy giảm các loài nguy cấp phần lớn do chính sách pháp luật chưa đồng bộ và công tác bảo tồn chưa được quan tâm đúng mức Việc bảo vệ các loài hoang dã, đặc biệt là các loài quý hiếm, cần phải được quản lý chặt chẽ để ngăn chặn tình trạng buôn bán động vật trái phép Động vật hoang dã đóng vai trò quan trọng trong đa dạng sinh học, y học và môi trường, do đó, việc bảo vệ chúng là trách nhiệm của tất cả các quốc gia, trong đó có Việt Nam Mặc dù đã có nhiều biện pháp giảm thiểu tình trạng săn bắt và buôn bán trái phép, nhưng việc nâng cao nhận thức cho người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ, là cần thiết để góp phần bảo vệ động vật hoang dã và gìn giữ hệ sinh thái tự nhiên.
Việc nâng cao nhận thức về động vật hoang dã và bảo vệ chúng là một vấn đề xã hội quan trọng hiện nay Nhận thức đúng đắn của mỗi cá nhân sẽ thúc đẩy hành động bảo vệ động vật hoang dã, bảo vệ thiên nhiên, và ultimately bảo vệ cuộc sống của chính chúng ta Do đó, chúng tôi đã quyết định tập trung vào vấn đề này.
“Nâng cao nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên Trường Đại học
Văn hóa Hà Nội” làm đề tài nghiên cứu khoa học.
2 Tổng quan các công trình nghiên cứu liên quan đến đề tài
Trước đây, nhiều nghiên cứu quan trọng đã được thực hiện về nhận thức bảo vệ động vật hoang dã Các tài liệu liên quan đến đề tài này có thể được phân loại thành những nhóm khác nhau.
Các nghiên cứu về nhận thức bảo vệ động vật hoang dã đã cung cấp những lý luận cơ bản quan trọng, như báo cáo về khung pháp lý và chính sách quản lý bảo tồn động vật hoang dã nguy cấp do Trung tâm nghiên cứu Pháp luật và Chính sách phát triển bền vững phối hợp với Cục bảo tồn Đa dạng sinh học công bố Ngoài ra, cuốn sách "Bảo vệ động vật hoang dã, nguy cấp quý, hiếm bằng pháp luật hình sự Việt Nam" và bản đồ hệ sinh thái ở Việt Nam cũng đóng góp vào việc nâng cao nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã Những nghiên cứu này nhấn mạnh vai trò quan trọng của động vật hoang dã và ý nghĩa của việc giáo dục cộng đồng, góp phần vào phát triển bền vững của nhân loại và hệ sinh thái trong thời đại công nghiệp hóa.
Trong thời gian gần đây, nhiều nghiên cứu đã chỉ ra thực trạng nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã, như báo cáo “Sức sống hành tinh năm 2020” của WWF và báo cáo “Chưa lối thoát - nạn buôn bán động vật hoang dã trước và trong đại dịch Covid-19 tại Việt Nam” Các công trình này cho thấy phần lớn người dân đã có nhận thức bước đầu về tầm quan trọng của động vật hoang dã, nhưng vẫn còn nhiều người chưa hiểu đúng và hành động trái ngược với xu hướng bảo vệ Do đó, cần thiết phải có những biện pháp thiết thực hơn để nâng cao ý thức cộng đồng trong việc bảo vệ động vật hoang dã.
Nhóm công trình đã đề xuất các giải pháp nâng cao nhận thức bảo vệ động vật hoang dã thông qua nhiều tài liệu quan trọng, như bài viết của Huỳnh Thị Mai về pháp luật đa dạng sinh học và kế hoạch hành động của Việt Nam Những tài liệu này cung cấp giải pháp dễ hiểu, khuyến khích mọi người từ bỏ việc săn bắt động vật trái phép Các nghiên cứu nhấn mạnh vai trò thiết yếu của động vật hoang dã trong hệ sinh thái và môi trường sống của con người, đồng thời chỉ ra rằng nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã còn nhiều hạn chế Thực trạng này dẫn đến nhiều hành vi vô nhân đạo như phá hủy môi trường sống và buôn bán trái phép động vật Số liệu cho thấy sự suy giảm đa dạng sinh học, đặc biệt là quần thể động vật hoang dã trong môi trường nước ngọt Các tác giả cũng nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng nhận thức hành vi đúng đắn và nhân đạo đối với động vật hoang dã.
Mặc dù các nghiên cứu hiện tại tập trung vào động vật hoang dã quý hiếm, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế do chưa xem xét toàn diện hệ thống động vật hoang dã ở Việt Nam Khách thể nghiên cứu quá rộng và mang tính khái quát, dẫn đến việc các lý thuyết khó áp dụng thực tế và không phù hợp với nhận thức của từng cá nhân, thế hệ và giai đoạn cụ thể.
Hiện nay, chưa có nghiên cứu khoa học nào về việc nâng cao nhận thức bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên, đặc biệt là sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội Đề tài này mới mẻ, cấp thiết và có nhiều ý nghĩa thực tiễn Nhóm nghiên cứu của chúng tôi sẽ kế thừa những kết quả quý báu từ các công trình trước đó để phát triển sâu hơn về vấn đề này với đề tài: “Nâng cao ý thức bảo vệ động vật hoang dã của sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội” Chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu những vấn đề cơ bản liên quan đến đề tài.
Một là, làm rõ một số vấn đề lý luận về nhận thức bảo vệ động vật.
Hai là, đánh giá thực trạng nhận thức của sinh viên Trường Đại học Văn Hóa
Hà Nội trong việc bảo về động vật hoang dã, phân tích một số vấn đề đặt ra.
Ba là, nhằm nâng cao nhận thức bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên Trường Đại học Văn Hóa Hà Nội, cần triển khai một số giải pháp chủ yếu Các giải pháp này bao gồm tổ chức các buổi hội thảo, chương trình giáo dục về bảo tồn động vật hoang dã, khuyến khích sinh viên tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường và động vật, cũng như phát động các chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao ý thức cộng đồng Việc này không chỉ giúp sinh viên hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của động vật hoang dã mà còn góp phần xây dựng một thế hệ có trách nhiệm với thiên nhiên.
3 Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Một số yếu tố ảnh hưởng đến nhận thức của sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội về việc bảo vệ động vật hoang dã
Bảo vệ động vật hoang dã là khả thi nếu chúng ta bắt đầu giáo dục nhận thức từ bây giờ Chúng tôi hy vọng rằng các bạn trẻ sẽ hành động thiết thực để góp phần bảo tồn và chống lại việc buôn bán, tiêu thụ các loài động vật hoang dã nguy cấp Hãy chia sẻ và lan tỏa thông điệp này đến cộng đồng, tạo nên trào lưu tiêu dùng văn minh và hành vi thân thiện với thiên nhiên Mục tiêu là giảm thiểu nhu cầu sử dụng động vật hoang dã, từ đó ngăn chặn nguy cơ săn bắt và bảo vệ các loài khỏi nguy cơ tuyệt chủng.
1.4 Một số yếu tố tác động đến nhận thức về việc bảo vệ động vật hoang dã
1.4.1 Yếu tố môi trường sống
Môi trường sống bao gồm tất cả không gian mà mỗi cá nhân sinh hoạt, học tập và sống, đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhận thức và hành vi của con người.
Tại các khu vực khác nhau như thành phố, nông thôn, đồng bằng và vùng núi, mức độ tiếp cận thông tin và kiến thức xã hội của người dân có sự khác biệt rõ rệt Cư dân thành phố thường dễ dàng tiếp cận thông tin mới và được trang bị kiến thức đầy đủ về đời sống xã hội, giúp họ có cái nhìn đúng đắn và hành vi phù hợp Ngược lại, ở những vùng sâu, vùng xa hoặc chưa phát triển, người dân gặp khó khăn trong việc tiếp cận thông tin hiện hành, dẫn đến nhận thức thiếu chính xác và phiến diện, từ đó có thể gây ra những hành động sai lệch, thậm chí vi phạm pháp luật.
Nhận thức của sinh viên chịu ảnh hưởng từ nhiều yếu tố, bao gồm giáo dục tại trường học, gia đình và xã hội Mỗi môi trường giáo dục mang đến những giá trị riêng, nhưng tất cả đều hướng tới việc hoàn thiện nhân cách và nâng cao nhận thức của từng cá nhân.
Giáo dục đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống con người, đặc biệt trong việc nâng cao nhận thức về động vật hoang dã và bảo vệ chúng Những hoạt động giáo dục này không chỉ mang lại giá trị đúng đắn mà còn góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của cộng đồng.
Giáo dục về bảo vệ động vật hoang dã trong trường học đang được Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng các cơ quan chính phủ triển khai mạnh mẽ Tổ chức Wildlife Conservation Society (WCS) phối hợp với Khoa Luật – ĐHQG Hà Nội tổ chức buổi tập huấn về khung pháp lý hợp tác quốc tế nhằm phòng, chống tội phạm liên quan đến động vật hoang dã và các tội phạm xuyên quốc gia Anh Phạm Thành Trung, Quản lý Chương trình, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm bảo vệ động vật hoang dã trong cộng đồng.
Tổ chức WCS đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc lồng ghép nội dung về động vật hoang dã trong giáo dục Họ mong muốn đưa kiến thức về phòng, chống buôn bán trái phép động vật hoang dã vào chương trình giảng dạy, với quy trình cụ thể để học viên và sinh viên dễ dàng tiếp cận Mục tiêu là nâng cao nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã ngay từ khi còn học tập tại trường.
Giáo dục ý thức bảo vệ động vật hoang dã trong gia đình và xã hội ngày càng trở nên quan trọng với nhiều chương trình thiết thực Một trong những sự kiện nổi bật là “Cùng góp một tiếng nói bảo vệ rừng”, được tổ chức vào đầu năm 2010 bởi WAR, phối hợp với Tổ chức Bảo tồn Chim Quốc tế, Hội đồng Anh và Công ty quảng cáo Nguyễn Com Sự kiện này nhằm khuyến khích và nâng cao nhận thức cộng đồng về các vấn đề liên quan đến động vật hoang dã.
1.4.3 Yếu tố truyền thông đại chúng
Truyền thông đại chúng là các phương tiện mà con người sử dụng để tiếp nhận thông tin Trong thời đại công nghệ mới, sự phát triển nhanh chóng đã giúp thông tin được truyền tải dễ dàng hơn, cho phép con người tiếp cận với nhiều luồng thông tin đa dạng và phong phú.
Các phương tiện truyền thông đại chúng có ảnh hưởng sâu sắc đến nhận thức của con người, giúp họ tiếp cận thông tin cần thiết để theo kịp thời đại và mở rộng hiểu biết về nhiều lĩnh vực trong cuộc sống Sự phát triển mạnh mẽ của các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, và Instagram đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc lan truyền thông tin, giúp người dùng dễ dàng tiếp cận và nắm bắt thông tin mới.
Nâng cao nhận thức bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên và cộng đồng là một nhiệm vụ thiết yếu, giúp trang bị kiến thức và kỹ năng cần thiết cho sinh viên đại học Việc này bao gồm việc hiểu rõ các khái niệm về động vật hoang dã, nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của chúng, phân loại các loài để có biện pháp bảo vệ phù hợp, và nhận diện rõ ràng đối tượng cần nghiên cứu Đặc biệt, trong bối cảnh suy thoái hệ sinh thái ngày càng nghiêm trọng, giáo dục ý thức bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên không chỉ là cần thiết mà còn là nền tảng thúc đẩy sự phát triển bền vững của xã hội, phù hợp với xu hướng toàn cầu hiện nay.
Giáo dục ý thức bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên đại học đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng đất nước Nâng cao nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã không chỉ góp phần bảo tồn đa dạng sinh học mà còn tạo ra những công dân có trách nhiệm với môi trường Việc này giúp sinh viên hiểu rõ giá trị của động vật hoang dã và khuyến khích họ tham gia vào các hoạt động bảo vệ thiên nhiên.
THỰC TRẠNG NHẬN THỨC VỀ BẢO VỆ ĐỘNG VẬT HOANG DÃ CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC VĂN HÓA HÀ NỘI VÀ MỘT SỐ VẤN ĐỀ ĐẶT RA
Thực trạng nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã của sinh viên Trường Đại học Văn hoá Hà Nội
2.1.1 Hiểu biết của sinh viên Trường Đại học Văn hoá về động vật hoang dã Động vật hoang dã là một bộ phận không thể thiếu trong lớp sinh quyển mà con người chúng ta đang sinh sống, là một xích mắc đóng góp những vai trò vô cùng quan trọng trong chuỗi chuyển hoá sinh học đang diễn ra, trong việc phát triển kinh tế - xã hội và môi trường Hiểu được sự tồn tại của động vật hoang dã là vô cung quan trọng, sinh viên Trường Đại học Văn hoá đã nhận thức về vai trò của chúng đối vời đời sống của con người như sau: sinh viên cho rằng vai trò đó là đóng góp vào sự đa dạng sinh học (chiếm 84%); văn hoá tinh thần, thực phẩm(chiếm 30%); tạo nên sự cân bằng sinh thái (chiếm 84%); điều tiết, bảo vệ môi trường sống (chiếm 64%); cả 4 ý kiến trên (chiếm 2,1%); tất cả các ý kiến trên(chiếm 2%) [ Số liệu được trích dẫn từ bảng hỏi khảo sát do nhóm thực hiện]
Biểu đồ 2.1 Biểu đồ khảo sát tầm quan trọng của động vật hoang dã
Sinh viên Trường Đại học Văn hoá nhận thức rõ tầm quan trọng và vai trò của động vật hoang dã trong xã hội hiện đại Tuy nhiên, nhiều loài động vật đang đối mặt với nguy cơ tuyệt chủng, trong đó có các loài được ghi trong Sách đỏ Việt Nam với các mức độ đe doạ khác nhau Một số loài mà sinh viên đã đề cập bao gồm ác là, báo gấm, bào ngư vành tai, hạc cổ đen, giang sen, cò nhạn, tê tê, sao la, sói đỏ, tê giác, cầy giấm, hổ, cỏ thìa, bò tót Đông Dương, và gà lôi lam đuôi trắng (Lophura hatinhensis).
Gà lôi lam mào trắng (Lophura edwardsi), Gà tiền mặt đỏ (Polyplectron germaini),
Gà trĩ sao (Rheinardia ocellata), Gà so cổ hung (Arborophila davidi) [ Số liệu được trích dẫn từ bảng hỏi khảo sát do nhóm thực hiện]
2.1.2 Hiểu biết của sinh viên Trường Đại học Văn hoá về việc bảo vệ động vật hoang dã
Bảo vệ và bảo tồn động thực vật hoang dã là mục tiêu chung của nhiều tổ chức trong và ngoài nước, nhằm bảo vệ môi trường sống của chúng và cả giới tự nhiên Hành động này không chỉ quan trọng cho sự sống còn của các loài mà còn ảnh hưởng đến đời sống tinh thần của con người Mục đích chính là bảo vệ thiên nhiên cho các thế hệ tương lai và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của động vật hoang dã Theo khảo sát của sinh viên Đại học Văn hoá Hà Nội, 54% cho rằng việc này góp phần bảo vệ môi trường sống của con người, 72% nhấn mạnh vai trò trong việc cân bằng đa dạng sinh học, 86% nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ nguồn gen quý hiếm, và 58% cho rằng nó hỗ trợ cho y học và nông nghiệp.
Biểu đồ 2.2 Biểu đồ khảo sát mục đích của việc bảo vệ động vật hoang dã
Nhận thức về vai trò và tầm quan trọng của động vật hoang dã là cần thiết để sinh viên hiểu rõ trách nhiệm bảo vệ chúng, từ đó góp phần vào việc bảo tồn và phát triển các loài động vật này Việc nâng cao nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã trong xã hội hiện nay rất quan trọng Theo khảo sát, 21,2% sinh viên cho rằng việc bảo vệ động vật hoang dã là cần thiết, 3,0% cho rằng ít cần thiết, trong khi 75,8% còn lại cho rằng đây là vấn đề đặc biệt cần thiết.
Sinh viên Trường Đại học Văn hoá Hà Nội đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ động vật hoang dã và đề xuất các biện pháp cụ thể như ngừng mua bán động vật hoang dã, kêu gọi mọi người báo cáo vi phạm cho cơ quan chức năng, và tăng cường sự tham gia của chính phủ cùng các quốc gia trên thế giới trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng Họ cũng kêu gọi ban hành luật nghiêm ngặt và chính sách bảo vệ động vật, tham gia các hoạt động bảo tồn, không khai thác động vật hoang dã cho mục đích giải trí, và tránh sử dụng sản phẩm từ động vật hoang dã quý hiếm Các biện pháp khác bao gồm thiết lập khu bảo tồn và cải thiện môi trường sống thông qua trồng rừng và ngăn chặn nạn phá rừng.
2.1.3 Hiểu biết của sinh viên Trường Đại học Văn hoá về luật pháp, việc mua bán, trao đổi động vật trái phép
Vấn đề bảo vệ động vật hoang dã đang đối mặt với nhiều hiểm nguy, với nhiều loài đứng trước nguy cơ tuyệt chủng do nạn săn bắt và buôn bán trái phép Một khảo sát tại Trường Đại học Văn hoá Hà Nội cho thấy 97% sinh viên cho rằng việc giết mổ và ngược đãi động vật hoang dã là hành vi vô nhân đạo, trong khi chỉ 2% cho rằng đó là chuyện bình thường Về kiến thức khai thác động vật, 92% sinh viên biết rằng chỉ nhóm động vật hoang dã có nguồn gốc nuôi ghép là được phép khai thác.
Ngày nay, nhiều quốc gia đã thành lập các cơ quan chính phủ và tổ chức phi lợi nhuận nhằm bảo tồn động vật hoang dã, nhưng vẫn gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện chính sách bảo vệ Những thách thức này đến từ sự gia tăng dân số và tiêu dùng, thay đổi cách sử dụng đất, khai thác tài nguyên quá mức, xâm nhập của loài ngoại lai và biến đổi khí hậu Theo khảo sát, sinh viên cho rằng nguyên nhân chính dẫn đến việc khai thác động vật hoang dã quá mức bao gồm bùng nổ dân số (56%), nhu cầu sản phẩm từ động vật hoang dã (86%) và sự phát triển công nghệ (36%) Ngoài ra, các nguyên nhân khác như săn bắn trái phép, khai hoang đất đai, buôn bán và thiên tai cũng góp phần vào tình trạng này.
Các hiện tượng như cháy rừng, hạn hán, bão và núi lửa đang gia tăng do con người khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên, gây ô nhiễm môi trường và làm di dời các cộng đồng.
Số liệu được trích dẫn từ bảng hỏi khảo sát do nhóm thực hiện]
Biểu đồ 2.3 Biểu đồ khảo sát nguyên nhân động vật hoang dã bị khai thác quá mức
Bảo vệ động vật hoang dã hiện đang đối mặt với tình trạng săn bắt và buôn bán trái phép ngày càng phức tạp và mang tính quốc tế, với số lượng mẫu vật bị tịch thu lên đến hàng nghìn Dân số Việt Nam gần 100 triệu người tạo áp lực lớn lên hệ sinh thái, trong khi thói quen lạm dụng thiên nhiên đã ăn sâu trong văn hóa Việc khai thác động thực vật hoang dã đã dẫn đến tình trạng cạn kiệt, đặc biệt khi nhu cầu từ tầng lớp giàu có gia tăng Hậu quả của việc này rất nghiêm trọng, bao gồm nguy cơ tuyệt chủng nhiều loài (92%), suy giảm đa dạng sinh học (80%), và ảnh hưởng đến môi trường sống của con người (60%) Sinh viên Trường Đại học Văn hoá Hà Nội cũng đã chỉ ra rằng việc săn bắt quá mức có thể gây ra lây nhiễm virus, làm mất cân bằng hệ sinh thái và dẫn đến những thảm họa như voi dữ hay lợn rừng phá hoại sản xuất.
Biểu đồ 2.4 Biểu đồ khảo sát hậu quả của việc săn bắt, buôn bán, tiêu thụ động vật hoang dã
Một số vấn đề đặt ra từ thực trạng nhận thức về bảo vệ động vật hoang dã của sinh viên Trường Đại học Văn hoá Hà Nội
Sinh viên Trường Đại học Văn hoá Hà Nội đã có những nhận thức cơ bản về động vật hoang dã và thể hiện thái độ rõ ràng đối với vấn đề săn bắt trái phép Họ nhận thức được tầm quan trọng của việc bảo vệ động vật hoang dã trong cuộc sống và cảm thấy có trách nhiệm trong công tác này Tuy nhiên, điều này chỉ phản ánh quan điểm của một bộ phận sinh viên tham gia khảo sát, cho thấy cần có thêm nỗ lực để nâng cao nhận thức chung trong toàn thể sinh viên.
Hà Nội cần nâng cao nhận thức và hành động bảo vệ động vật hoang dã, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề cần giải quyết Các hoạt động tuyên truyền về bảo vệ động vật hoang dã đã được thực hiện, nhưng còn hạn chế và thiếu sự chú ý Mặc dù sinh viên có nhận thức về vấn đề này, nhưng số lượng vẫn còn ít, đòi hỏi nhiều hoạt động tuyên truyền trong trường học để nâng cao hiểu biết cho sinh viên Sinh viên cần chủ động hơn trong việc tiếp thu kiến thức và tham gia các hoạt động tuyên truyền do nhà trường tổ chức.
Sinh viên hiện nay vẫn thiếu kiến thức về các bộ luật và quy định liên quan đến bảo vệ động vật hoang dã, điều này gây khó khăn trong việc khuyến khích họ tham gia vào công tác bảo vệ Do đó, cần thiết phải có các giải pháp thực tiễn giúp sinh viên tiếp cận và nắm vững những kiến thức cơ bản về bảo vệ động vật hoang dã theo quy định của pháp luật.
Mặc dù việc tuyên truyền về bảo vệ động vật hoang dã chưa phổ biến, chỉ một số ít sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội tham gia khảo sát biết đến hoặc tham gia các hoạt động này Các hình thức bảo vệ động vật hoang dã rất đa dạng, nhưng trong bối cảnh dịch bệnh hiện nay, khi sinh viên cần hạn chế ra ngoài và tham gia các hoạt động đông người, việc tổ chức các hoạt động bảo vệ động vật hoang dã vẫn có thể thực hiện theo những cách khác nhau.
Việc giảng dạy về động vật hoang dã trong môi trường học hiện nay còn hạn chế, dẫn đến nhận thức của sinh viên về vấn đề này chủ yếu dựa vào hiểu biết cá nhân hoặc suy đoán Các giáo trình hiện tại chưa tích hợp đủ kiến thức về động vật hoang dã, điều này ảnh hưởng đến khả năng nâng cao hiểu biết của sinh viên về tầm quan trọng và sự cần thiết của việc bảo vệ động vật hoang dã.
Cuộc sống hiện đại mang đến nhiều thách thức như áp lực về môi trường, dân số và việc làm, trong đó việc giáo dục ý thức bảo vệ động vật hoang dã ngày càng trở nên quan trọng.
Nâng cao ý thức bảo vệ động vật hoang dã cho sinh viên Trường Đại học Văn hóa Hà Nội đã đạt được nhiều thành tựu, được ưu tiên trong các hoạt động tuyên truyền, nhưng vẫn còn một số hạn chế Hầu hết sinh viên đã có ý thức bảo vệ động vật hoang dã, tuy nhiên, một số ít vẫn thiếu hiểu biết về vấn đề này Do đó, cần nghiên cứu và phát huy hiệu quả giáo dục của nhà trường Bài nghiên cứu sẽ đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm thay đổi nhận thức của sinh viên, bảo vệ động vật hoang dã và môi trường an toàn, đồng thời nâng cao hình ảnh của Trường Đại học Văn hóa Hà Nội trong xã hội.