Bài$9 CÁCH$VIẾT$PHẦN$DỰ$KIẾN$KẾT$QUẢ$TRONG$ĐỀ$ CƯƠNG$NGHIÊN$CỨU$KHOA$HỌC$ ĐẶT$VẤN$ĐỀ$ 67 27 1.1 Tầm$quan$trọng$của$việc$viết$đúng$phần$dự$kiến$kết$quả$trong$đề$ cương$nghiên$cứu$khoa$học$ |C M N D :1 42 30 Trong"giai"đoạn"thiết"kế"đề"cương"nghiên"cứu"thì"do"số"liệu"chưa"được"thu"thập" nên"phần"viết"dự"kiến"kết"quả"nghiên"cứu"thường"là"phần"khá"khó"khăn,"nhất"là" với" những" người" nghiên" cứu" cịn" ít" kinh" nghiệm," vì" vậy," trong" nhiều" đề" cương" nghiên" cứu" thì" phần" này" được" viết" khá" sơ" sài," khơng" hồn" chỉnh" và" thậm" chí" nhiều" người" thẩm" định" đề" cương" nghiên" cứu" cũng" cho" rằng" phần" này" không" quan"trọng."" Tuy" nhiên" trên" thực" tế," nếu" phần" dự" kiến" kết" quả" nghiên" cứu" không" được" viết" đầy"đủ"và"chính"xác"thì"sẽ"có"thể"dẫn"đến"các"hậu"quả"sau:" Khơng"bám"sát"với"mục"tiêu"nghiên"cứu"dẫn"đến"phần"kết"quả"nghiên"cứu"có" thể"khơng"cung"cấp"đủ"dữ"liệu"để"kết"luận"nghiên"cứu"theo"mục"tiêu." ¥ Khơng"tạo"đủ"căn"cứ"để"người"nghiên"cứu"xác"định"lại"các"biến"số,"số"liệu"nào" cần"thu"thập,"dẫn"đến"có"thể"thu"thập"thừa"hoặc"thiếu"số"liệu"cho"việc"phân" tích"số"liệu"và"viết"báo"cáo." ¥ Khơng"xác"định"được"đầy"đủ,"chính"xác"các"thuật"tốn"thống"kê"cần"sử"dụng" nên" sẽ" khơng" có" đủ" cơ" sở" để" phân" tích" số" liệu" hoặc" đặt" hàng" cho" những" người"phân"tích"số"liệu"nghiên"cứu." :L ê V n C ng ¥ H tê n Vì"vậy,"khi"viết"phần"dự"kiến"kết"quả"nghiên"cứu,"người"nghiên"cứu"khơng"nên" đặt"câu"hỏi"“Nếu"sau"này"có"số"liệu"thì"phần"kết"quả"nghiên"cứu"sẽ"được"trình"bày" như"thế"nào?”"mà"nên"đặt"câu"hỏi"“Phần"kết"quả"nghiên"cứu"nên"được"trình"bày" như"thể"nào"để"có"thể"có"đủ"thơng"tin"giúp"đạt"được"mục"tiêu"nghiên"cứu?”,"có" như"vậy"người"nghiên"cứu"mới"có"cơ"sở"để"thu"thập"đúng"và"đủ"số"liệu"phục"vụ" cho"việc"phân"tích"và"trình"bày"số"liệu"sau"này."" Mối" liên" quan" giữa" một" số" bước" thiết" kế" nghiên" cứu" và" quá" trình" xác" định" các" biến"số"cho"nghiên"cứu"được"trình"bày"trong"sơ"đồ"9.1"dưới"đây."" Khi"chủ"đề"nghiên"cứu"hoặc"tên"đề"tài"mới"được"xác"định"thì"người"nghiên"cứu" thường"sử"dụng"phương"pháp"xây"dựng"cây"vấn"đề"để"tìm"kiếm"các"biến"số"và" trình"bày"nó"trong"mối"quan"hệ"tương"hỗ"(trực"tiếp"hoặc"gián"tiếp)"giữa"biến"độc" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t $ Cách%viết%đề%cương%nghiên%cứu%Y%học" Cách$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$$ lập"và"biến"phụ"thuộc"của"nghiên"cứu"(xem"thêm"bài"phân"tích"và"chọn"chủ"đề" nghiên"cứu)."Khi"mục"tiêu"nghiên"cứu"đã"được"xác"định"thì"phạm"vi"nghiên"cứu" đã"được"khu"trú"hơn"và"người"nghiên"cứu"thường"dùng"khung"biến"số"(trình"bày" tên"biến,"loại"biến,"phương"pháp/kỹ"thuật"và"cơng"cụ"thu"thập"số"liệu"thích"hợp)" để"chọn"biến"số"cần"thu"thập"cho"từng"mục"tiêu"(xem"thêm"bài"biến"số)." " Chủ$đề$nghiên$ cứu/$Tên$đề$tài Xây$dựng$cây$vấn$đề$để$tìm$các$biến$số$liên$quan$đến$ biến$phụ$thuộc$(vấn$đề$cốt$lõi) Mục$tiêu$nghiên$ cứu Khung$biến$số$(tên$biến,$cách$thu$thập)$nhằm$xác$định$ các$biến$số$cho$từng$mục$tiêu$ Thiết$kế$các$cơng$ cụ$thu$thập$số$liệu $ Xác$định$các$biến$số,$dạng$số$liệu$cần$phải$thu$thập$và$ phương$pháp,$kỹ$thuật$thu$thập$số$liệu$thích$hợp $ Xác$định$biến$số,$dạng$số$liệu,$test$thống$kê$sẽ$được$ dùng$trong$phân$tích$và$trình$bày$kết$quả$nghiên$cứu $ 30 67 27 $ $ ng Dự$kiến$phần$ trình$bày$kết$quả |C M N D :1 42 $ $ $ " " V n C Sơ%đồ%9.1.%Mối%liên%quan%giữa%một%số%bước%thiết%kế%đề%cương%và%quá%trình%lựa%chọn% biến%số%cho%nghiên%cứu% H tê n :L ê Sau" đó" dựa" trên" khung" biến" này" người" nghiên" cứu" sẽ" thiết" kế" các" công" cụ" thu" thập"số"liệu."Tuy"nhiên"trong"nhiều"trường"hợp,"do"người"nghiên"cứu"khơng"đủ" kinh"nghiệm"chọn"biến"số"cho"từng"mục"tiêu"nghiên"cứu"nên"hay"có"hiện"tượng" chọn"thừa"hoặc"thiếu"biến"số"khi"thiết"kế"bộ"cơng"cụ"và"thu"thập"số"liệu,"nhất"là" trong" trường" hợp" nhà" nghiên" cứu" sử" dụng" bộ" công" cụ" của" nghiên" cứu" trước" tương" tự" như" nghiên" cứu" của" mình" nhưng" khơng" sửa" đổi," điều" chỉnh," bổ" sung" cho"phù"hợp"với"nghiên"cứu"của"mình."Hậu"quả"là"nếu"chọn"thiếu"biến"số"thì"sẽ" dẫn"đến"thiếu"số"liệu"cho"phân"tích"cịn"nếu"chọn"thừa"biến"thì"sẽ"gây"lãng"phí"rất" nhiều"kinh"phí"và"thời"gian"cho"thu"thập"và"nhập"số"liệu,"nhất"là"với"các"nghiên" cứu"có"cỡ"mẫu"lớn."" Chính"vì"vậy,"nếu"dự"kiến"phần"trình"bày"kết"quả"nghiên"cứu"đúng"và"sát"với"mục" tiêu"nghiên"cứu"thì"nó"sẽ"cung"cấp"một"cơ"sở"khoa"học"để"người"nghiên"cứu"kiểm" tra"lại"xem"các"biến"số"đã"lựa"chọn"trong"khung"biến"số"và"bộ"cơng"cụ"thu"thập"số" liệu"có"đầy"đủ"và"chính"xác"hay"khơng"(sơ"đồ"9.1)." 144" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t $ Cách%viết%đề%cương%nghiên%cứu%Y%học" Cách$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$$ 1.2 Nguyên$tắc$chung$khi$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$nghiên$cứu$ 27 Mặc" dù" mỗi" loại" hình" nghiên" cứu" và" loại" báo" cáo" nghiên" cứu" có" cách" trình" bày" phần"kết"quả"nghiên"cứu"khác"nhau"nhưng"để"có"đủ"căn"cứ"cho"việc"rà"sốt,"xác" định"các"biến"số,"số"liệu"cần"thu"thập"đáp"ứng"với"mục"tiêu"nghiên"cứu"và"để"cho" độc"giả"dễ"dàng"theo"dõi,"nắm"bắt"được"ý"đồ"người"nghiên"cứu"thì"phần"dự"kiến" kết" quả" nghiên" cứu" trong" tất" cả" các" đề" cương" đều" cần" tuân" thủ" các" ngun" tắc" sau:"" Cần"có"phần"mơ"tả"đối"tượng"nghiên"cứu." ¥ Phải"có"dự"kiến"kết"quả"cho"tất"cả"các"mục"tiêu"nghiên"cứu"và"phải"được"viết" theo"thứ"tự"các"mục"tiêu." ¥ Nội"dung"dự"kiến"trình"bày"kết"quả"trong"mỗi"phần"phải"chính"xác"và"đảm" bảo"có"đủ"thơng"tin"cho"phần"đó." ¥ Nếu"là"nghiên"cứu"định"lượng"thì"phải"dự"kiến"phần"trình"bày"kết"quả"thống" kê"mơ"tả,"thống"kê"suy"luận"với"các"test"thống"kê"thích"hợp"(nếu"nghiên"cứu" được"thực"hiện"theo"cách"chọn"mẫu"đại"diện)"và"các"kết"quả"khống"chế"sai"số" và"nhiễu"(nếu"có)." ¥ Nếu" là" nghiên" cứu" labo," phịng" thí" nghiệm" thì" ngồi" phần" thống" kê" mơ" tả," thống"kê"suy"luận"cịn"có"thể"có"các"hình"ảnh,"sơ"đồ,"hình"vẽ"mơ"tả"kết"quả." ¥ Nếu"là"nghiên"cứu"định"tính"thì"phải"có"dự"kiến"cách"trình"bày"kết"quả"của" nghiên"cứu"định"tính"như"các"trích"dẫn,"ma"trận,"sơ"đồ,"bản"đồ.v.v "" n C ng |C M N D :1 42 30 67 ¥ V CÁC$DẠNG$SỐ$LIỆU$GIẢ$ĐỊNH$THƯỜNG$DÙNG$ H tê n :L ê Do"phần"dự"kiến"kết"quả"nghiên"cứu"thường"được"viết"trong"giai"đoạn"thiết"kế"đề" cương" nghiên" cứu," khi" mà" số" liệu" chưa" được" thu" thập" và" chưa" được" phân" tích" nên"nếu"người"nghiên"cứu"thiếu"kinh"nghiệm"làm"nghiên"cứu"sẽ"rất"khó"tưởng" tượng"ra"những"dự"kiến"kết"quả"đầy"đủ"và"phù"hợp"với"từng"mục"tiêu"nghiên"cứu." Trong"trường"hợp"này"cách"tốt"nhất"là"người"nghiên"cứu"nên"tham"khảo"ý"kiến" của"các"nghiên"cứu"viên"có"kinh"nghiệm"hơn."Dưới"đây"là"một"số"dạng"số"liệu"giả" định"thường"được"trình"bày"trong"phần"dự"kiến"kết"quả"nghiên"cứu." 2.1 Dạng$bảng$trống$(hay$cịn$gọi$là$bảng$giả$®$dummy$table)$ Đây"là"các"bảng"một"chiều"hay"hai"chiều"với"tên"bảng,"tên"dịng,"tên"cột"đầy"đủ" nhưng"chưa"có"số"liệu"trong"nội"dung"như"trong"các"ví"dụ"dưới"đây:" ¥ Bảng"trống"một"chiều:"là"bảng"chỉ"dự"kiến"mơ"tả"kết"quả"của"một"biến"số,"vì" vậy,"bảng"chỉ"có"một"dịng"tổng"cộng"như"trong"ví"dụ"ở"Bảng"9.1"dưới"đây:"" 145" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t $ Cách%viết%đề%cương%nghiên%cứu%Y%học" Cách$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$$ Bảng%9.1.%Phân%bố%tình%trạng%dinh%dưỡng%của%trẻ%em%dưới%5%tuổi%được%điều%tra% STT( Tình(trạng(dinh( dưỡng( Tần( số( Tỷ(lệ(%( Tần(số(cộng( dồn( Tỷ(lệ(%(cộng( dồn( Suy"dinh"dưỡng"độ"1" a" a*100/n"="f" a" f" 2" Suy"dinh"dưỡng"độ"2" b" b*100/n"="g" a+b" f+g" 3" Suy"dinh"dưỡng"độ"3" c" c*100/n"="h" a+b+c" f+g+h" 4" Bình"thường" d" d*100/n"="i" a+b+c+d" 5" Quá"cân" e" e*100/n"="k" a+b+c+d+e=n" f+g+h+i+k" " Tổng"cộng" n" 100%" 27 1" " 42 " 30 67 f+g+h+i" " :L ê V n C ng |C M N D :1 Trong"bảng"này"thì"cột"thứ"nhất"có"thể"có"hoặc"khơng,"cịn"cột"thứ"hai"là"cột"quan" trọng"nhất"trình"bày"các"loại"của"biến"số"mà"người"nghiên"cứu"muốn"trình"bày"(ở" đây" là" biến" tình" trạng" dinh" dưỡng)." Cột" thứ" ba" là" cột" trình" bày" tần" số" quan" sát" (hoặc"cịn"gọi"là"tần"số"tuyệt"đối)"(a,"b,"c,"d,"e,"f)"tương"ứng"với"từng"loại"của"biến" số"và"dịng"cuối"cùng"của"cột"này"chính"là"tổng"cột"(a+b+c+d+e=n)."Cột"thứ"tư"là" cột"tỷ"lệ"(có"thể"là"phần"trăm,"phần"nghìn"hoặc"phần"vạn.v.v )"cịn"gọi"là"cột"tần" số" tương" đối" với" cách" tính" tốn" như" trình" bày" trong" bảng" trên." Trong" nhiều" trường"hợp,"người"nghiên"cứu"có"thể"trình"bày"thêm"cột"thứ"năm"và"cột"thứ"sáu" là"cột"tần"số"cộng"dồn"và"tỷ"lệ"cộng"dồn"với"cách"tính"như"trình"bày"trong"Bảng" 9.1."Cột"tần"số"cộng"dồn"và"tỷ"lệ"cộng"dồn"này"có"thể"cho"phép"người"đọc"xác"định" được"ln"các"con"số"họ"muốn"biết"mà"khơng"phải"tự"làm"tính"cộng,"ví"dụ"như" trong"bảng"trên,"nếu"người"đọc"muốn"biết"tổng"số"và"tỷ"lệ"trẻ"bị"suy"dinh"dưỡng" (cả"3"mức"độ)"là"bao"nhiêu"thì"chỉ"cần"nhìn"vào"dịng"số"3"của"cột"5"và"6"sẽ"có" được"thơng"tin"này."" Bảng"trống"hai"chiều:"là"bảng"dự"kiến"trình"bày"số"liệu"của"hai"hay"nhiều"biến" số"trong"cùng"một"bảng"và"vì"có"hai"hay"nhiều"biến"nên"bảng"có"hai"chiều"và" có" hai" tổng" cộng" (một" dòng" tổng" và" một" cột" tổng)" như" trong" Bảng" 9.2" và" Bảng"9.3"dưới"đây."" H tê n ¥ Cần"lưu"ý"rằng"sau"này"khi"nghiên"cứu"đã"thu"thập"được"số"liệu"và"thơng"tin"thì" nội"dung"trình"bày"trong"các"bảng"trống"nêu"trên"khơng"nhất"thiết"chỉ"là"các"tần" số" tuyệt" đối" hoặc" tỷ" lệ" như" trong" các" ví" dụ" nêu" trên" mà" có" thể" là" các" thơng" tin" khác"như"giá"trị"trung"bình,"độ"lệch"chuẩn."Bên"cạnh"đó"nếu"thơng"tin"trong"bảng" thu"được"từ"một"nghiên"cứu"có"chọn"mẫu"ngẫu"nhiên,"đại"diện"từ"một"quần"thể" nghiên"cứu"với"cỡ"mẫu"đủ"lớn"thì"trong"bảng"so"sánh"cịn"có"thể"chứa"các"thơng" tin"về"test"thống"kê"và"giá"trị"p"giả"định"như"ví"dụ"trong"Bảng"9.4"dưới"đây." 146" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t $ Cách%viết%đề%cương%nghiên%cứu%Y%học" Cách$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$$ Bảng%9.2.%Tình%trạng%dinh%dưỡng%của%trẻ%em%dưới%5%tuổi%theo%giới% Nam( Tình(trạng(dinh(dưỡng( Tần(số( Nữ( Tỷ(lệ( Tần(số( Tổng(cộng( Tỷ(lệ( Tần(số( Tỷ(lệ( Suy"dinh"dưỡng"độ"1" " " " " " " 2" Suy"dinh"dưỡng"độ"2" " " " " " " 3" Suy"dinh"dưỡng"độ"3" " " " " " " 4" Bình"thường" " " " " " 5" Quá"cân" " " " " " Tổng"cộng" " " " 27 1" 30 STT( 67 " " " " 42 " " " |C M N D :1 Bảng%9.3.%Tình%trạng%dinh%dưỡng%của%trẻ%em%0,05" 15"–"24" 39" 13,0" 13" 4,3" 0,05" 13,0" 50" 16,7" >0,05" 13,7" 24" 8,0" >0,05" 4,3" 13" 4,3" >0,05" 17" 5,7" 53" 17,7" 0,05" 31" 10,3" 10" 3,3" 0,05" Lao"động"tự"do" 2" 7,3" 5" 1,7" >0,05" Chưa"đi"học" 40" 13,3" 38" 12,7" >0,05" Mù"chữ" 5" 1,7" 12" 4,0" >0,05" Biết"đọc,"viết" 15" 5,0" 24" 8,0" >0,05" V CBCNV" n Làm"ruộng" C Còn"nhỏ" :L ê Học"sinh" tê n H 100,0( 18,6" >="65" Nghề" nghiệp" Tỷ(lệ(%( 67 Tỷ(lệ(%( |C M N D Tuổi" p( Tần(số( ng Giới" Xã(Phú(Xn(( (xã(chứng)( 27 Giá(trị(biến( Biến(số( Xã(Vũ(Chính(( (xã(nghiên(cứu)( Trình" độ" Cấp"1" văn"hoá" Cấp"2" 44" 14,7" 70" 23,3" 0,05" Trung"cấp,"CĐ" 13" 4,3" 2" 6,7" %65%li%ngc%li,%t%l%cỏn%b% cụng%chc%trong%nhúm%nghiờn%cu%%V%Chớnh%cao%hn%%Phỳ%Xuõn%v%t%l%ngi% cú%trỡnh%%vn%hoỏ%i%hc%%V%Chớnh%cng%cao%hn.%S%khỏc%bit%khụng%ỏng%k% ny%cho%thy,%nhúm%i%chng%cú%th%coi%l%tng%thớch%%so%sỏnh%vi%nhúm%nghiờn% cứu”.% ¥ Với" các" báo" cáo" cung" cấp" thơng" tin," bằng" chứng" cho" các" nhà" quản" lý," hoạch" định"chính"sách:"Rõ"ràng"kết"quả"nghiên"cứu"ln"được"coi"là"một"kênh"thơng" tin"quan"trọng"cung"cấp"các"bằng"chứng"cho"quản"lý"và"hoạch"định"chính"sách," nhất" là" trong" giai" đoạn" bùng" nổ" về" cách" tiếp" cận" “quyết" định" dựa" vào" bằng" chứng”"như"hiện"nay."Tuy"nhiên"do"có"nhiều"nhà"quản"lý"và"hoạch"định"chính" sách"khơng"phải"là"các"nhà"khoa"học"nên"khi"đọc"các"báo"cáo"nghiên"cứu"viết" 157" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t $ Cách%viết%đề%cương%nghiên%cứu%Y%học" Cách$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$$ 30 67 27 đầy"đủ,"chi"tiết"hoặc"các"bài"báo"khoa"học"thì"sẽ"rất"khó"hiểu"nhất"là"với"các" thuật" ngữ" liên" quan" đến" thống" kê" suy" luận." Mặt" khác," thơng" điệp" chính" mà" người"quản"lý"và"hoạch"định"chính"sách"cần"từ"các"báo"cáo"nghiên"cứu"đó"là" tầm" cỡ," độ" lớn," mức" độ" nghiêm" trọng" của" vấn" đề" nghiên" cứu" hơn" là" giá" trị" khoa"học"của"đề"tài,"do"vậy,"việc"viết"báo"cáo"nghiên"cứu"cho"đối"tượng"này," đặc" biệt" là" phần" kết" quả" nghiên" cứu" cần" phải" đơn" giản," dễ" hiểu," dễ" so" sánh," hạn"chế"tối"đa"dùng"các"thuật"tốn"thống"kê"(nếu"khơng"thực"sự"cần"thiết)."Do" vậy,"phần"dự"kiến"kết"quả"nghiên"cứu"cho"các"báo"cáo"dạng"này"nên"dùng"cách" biểu" thị" có" tính" thu" hút" thị" giác" cao" như" biểu" đồ," đồ" thị," bản" đồ" và" nên" lồng" ghép" các" số" liệu" để" thể" hiện" tính" so" sánh" cao" nhằm" tốt" lên" thơng" điệp" mà" người"nghiên"cứu"muốn"chuyển"tải"cho"nhà"quản"lý"và"hoạch"định"chính"sách." |C M N D :1 42 ¥ Bài"báo"đăng"trên"báo"chí"thơng"thường:"Đây"là"dạng"thơng"báo"kết"quả"nghiên" cứu"trên"các"phương"tiện"thơng"tin"đại"chúng"nên"cách"viết"hồn"tồn"rất"linh" hoạt," mềm" dẻo" để" có" thể" hấp" dẫn" người" đọc" thuộc" các" đối" tượng," tầng" lớp," trình"độ"khác"nhau,"do"vậy,"điểm"quan"trọng"mà"người"nghiên"cứu"cần"chuẩn" bị"cho"các"bài"báo"kiểu"này"chính"là"kết"quả"và"thơng"điệp"chính"từ"nghiên"cứu," cịn"cách"viết"phải"đảm"bảo"ngắn"gọn,"súc"tích,"dễ"hiểu"và"hấp"dẫn"người"đọc." ng 2.4 Thiết$kế$và$điều$chỉnh$bộ$cơng$cụ$thu$thập$số$liệu$ V n C Như"đã"trình"bày"trong"sơ"đồ"9.1,"phần"dự"kiến"kết"quả"nghiên"cứu"khơng"chỉ"với" mục" đích" giúp" người" nghiên" cứu" lựa" chọn" được" cách" trình" bày" kết" quả" nghiên" cứu"sau"khi"đã"thu"thập"số"liệu"mà"điểm"quan"trọng"hơn"là"từ"dự"kiến"này,"người" nghiên"cứu"sẽ"biết"được"các"biến"số"nào"cần"thu"thập"nên"thu"thập"dưới"dạng"nào," bằng"phương"pháp"và"kỹ"thuật"nào." tê n :L ê Sau"khi"đã"hoàn"chỉnh"xong"phần"dự"kiến"kết"quả"nghiên"cứu,"người"nghiên"cứu" cần" phải" đối" chiếu" phần" dự" kiến" kết" quả" với" phần" xác" định" biến" số" nêu" trong" phần"đối"tượng,"phương"pháp"và"bộ"cơng"cụ"thu"thập"số"liệu"(nếu"đã"thiết"kế)." Bước"đối"chiếu"này"là"vơ"cùng"quan"trọng"để"kiểm"tra"chéo"ba"phần"có"mối"liên" quan"rất"mật"thiết"với"nhau"như"trong"Sơ"đồ"9.2"dưới"đây." H Rõ"ràng"là"nếu"người"nghiên"cứu"dành"thời"gian"rà"sốt"ba"phần"nêu"trên,"họ"sẽ" có" thể" phát" hiện" được" những" điểm" cần" sửa" đổi," bổ" sung" mà" khi" thiết" kế" riêng" từng"phần"họ"chưa"có"đủ"căn"cứ"để"làm"và"bằng"việc"sửa"đổi,"bổ"sung"này,"cơng" cụ"thu"thập"số"liệu"sẽ"được"hồn"chỉnh"ở"mức"tối"ưu"để"có"thể"chỉ"thu"thập"những" biến"số,"số"liệu,"thơng"tin"cần"và"đủ"cho"phân"tích"và"trình"bày"kết"quả"nghiên"cứu." Ngồi"ra,"bằng"việc"khơng"thu"thập"thừa"các"biến"số,"nghiên"cứu"sẽ"đảm"bảo"tiết" kiệm" được" đáng" kể" chi" phí" cho" thu" thập" thừa" thơng" tin," nhất" là" với" các" nghiên" cứu"có"cỡ"mẫu"lớn.""" 158" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t $ Cách%viết%đề%cương%nghiên%cứu%Y%học" Cách$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$$ " Lựa$chọn$biến$số$theo$các$ mục$tiêu$nghiên$cứu Dự$kiến$trình$bày$kết$quả$với$ các$số$liệu$đã$thu$thập 30 Kiểm$tra$chéo$ba$phần$trên$sẽ$cho$phép$chọn$đúng,$đủ:$ 67 27 Thiết$kế$cơng$cụ$thu$thập$số$ liệu$theo$biến$số$đã$chọn 42 ¥  Các$biến$số$cho$phân$tích$để$đạt$được$mục$tiêu$nghiên$cứu$ |C M N D :1 ¥  Các$phương$pháp$và$kỹ$thuật$thu$thập$số$liệu$cho$biến$đã$ chọn$ ¥  Các$thơng$tin$và$cách$thức$trình$bày$kết$quả$nghiên$cứu$ ¥  Các$thuật$tốn$thống$kê$sử$dụng$trong$phân$tích$số$liệu$ $ " ng Sơ%đồ%9.2.%Lợi%ích%của%việc%kiểm%tra%chéo%phần%dự%kiến%kết%quả%với%phần%lựa%chọn% biến%số%và%thiết%kế%cơng%cụ%thu%thập%số%liệu%trong%đề%cương%nghiên%cứu% ê V n C Cơng"việc"này"tưởng"chừng"đơn"giản"nhưng"có"khá"nhiều"nghiên"cứu"đã"thu"thập" thừa"biến"số."Theo"một"nghiên"cứu"gần"đây"của"Bộ"mơn"Thống"kê,"Tin"học"Y"học," Viện"Y"học"dự"phịng"và"Y"tế"cơng"cộng"thì"trong"tổng"số"130"luận"văn,"luận"án"tốt" nghiệp"của"sinh"viên"đại"học"và"học"viên"sau"đại"học"tốt"nghiệp"chun"ngành"Y" học" dự" phịng" và" Y" tế" cơng" cộng" tại" Trường" Đại" học" Y" Hà" Nội" trong" 5" năm" từ" 2005Õ2010."" tê n :L ¥ Cả"130"luận"văn,"luận"án"(100%)"có"hiện"tượng"biến"số"được"thu"thập"lớn"hơn" số"biến"được"xác"định"trong"phần"đối"tượng"và"phương"pháp,"trong"đó:" H - Tổng" số" biến" số" được" thu" thập" trong" 130" luận" văn," luận" án" là" 5.900" biến" nhưng" số" biến" được" xác" định" trong" phần" đối" tượng" và" phương" pháp" chỉ" là" 2.540"biến"(chênh"lệch"3.360"biến)." - Trung"bình"1"luận"văn,"luận"án"có"25,9"biến"số"được"thu"thập"nhiều"hơn"so" với"số"biến"được"xác"định"trong"phần"đối"tượng"và"phương"pháp." - Luận"văn,"luận"án"có"số"biến"thu"thập"nhiều"hơn"số"biến"xác"định"trong"phần" đối"tượng"và"phương"pháp"lớn"nhất"là"129"biến"và"nhỏ"nhất"là"2." ¥ Có"tới"52/130"luận"văn,"luận"án"có"hiện"tượng"số"biến"thu"thập"khơng"được"sử" dụng"hết"cho"phân"tích"và"trình"bày"kết"quả"nghiên"cứu,"trong"đó:" 159" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t $ Cách%viết%đề%cương%nghiên%cứu%Y%học" Cách$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$$ - Tổng"số"biến"số"được"thu"thập"nhưng"không"được"sử"dụng"của"52"luận"văn," luận"án"là"881." - Trung"bình"số"biến"khơng"được"sử"dụng/"luận"văn,"luận"án"là"17"biến." - Luận"văn,"luận"án"có"số"biến"thu"thập"nhiều"hơn"số"biến"được"sử"dụng"lớn" nhất"là"58"biến"và"nhỏ"nhất"là"1." H tê n :L ê V n C ng |C M N D :1 42 30 67 27 Như"vậy,"vấn"đề"lựa"chọn"khơng"đủ"biến"số,"thu"thập"thừa"biến"số"khơng"phải"là" vấn"đề"hiếm"gặp"trong"các"nghiên"cứu."Do"vậy,"việc"xác"định"đúng,"đủ"biến"số,"số" liệu"sử"dụng"cho"phân"tích,"trình"bày"kết"quả"và"đối"chiếu"lại"dự"kiến"này"với"số" biến"đã"lựa"chọn"trong"phần"đối"tượng,"phương"pháp"và"số"biến"dự"kiến"sẽ"thu" thập"thơng"qua"các"cơng"cụ"nghiên"cứu"là"việc"làm"rất"cần"thiết"và"hữu"ích."" " " 160" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t 27 67 30 42 :1 |C M N D ng C n V ê :L tê n H Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t $ Cách%viết%đề%cương%nghiên%cứu%Y%học" Cách$viết$phần$dự$kiến$kết$quả$$ SƠ$ĐỒ$TỔNG$HỢP$ " Kết!luận!ngoại!suy ! ! |C M N D Suy!luận! thông!kê! (Chỉ!áp!dụng! cho!mẫu!xác! suất!với!cỡ! mẫu!đủ!lớn) Chọn!loại! thiết!kế!và! chọn!mẫu! nghiên!cứu ! ng ! ! Kiểm%định% giả%thuyết C ! V n ! ! %%Ước%lượng:% -  điểm% -  khoảng :1 Mẫu!xác!suất! +!Ngẫu!nhiên!đơn!! ,!Ngẫu!nhiên!hệ!thống! ,!Mẫu!phân!tầng!! ,!Mẫu!chùm!! ,!Mẫu!nhiều!bậc! Mẫu!khơng!xác!suất! ,!Mẫu!kinh!nghiệm!! +!Mẫu!thuận!tiện!! ,!Mẫu!chỉ!tiêu! ,!Mẫu!có!mục!đích Tham%số% quần%thể% (µ,$σ,$P ) 42 QUẦN%THỂ% NGHIÊN%CỨU ! 27 ! 67 Lựa!chọn ! 30 QUẦN%THỂ%ĐÍCH tê n :L ê ,!Khung!chọn!mẫu! ,!Đơn!vị!quan!sát! ,!Đơn!vị!mẫu! ,!Biến!nghiên!cứu! ,!Các!chỉ!số ! Giá$trị$p Biến%số Tham%số% mẫu% (X,$s,$p ) ! ! ! Các%test% thống%kê ! H ! Mẫu Mơ%tả%các%tham%số%mẫu% (trình$bày$kết$quả$nghiên$cứu) ! " " Sơ%đồ%9.3.%Mối%liên%quan%giữa%quần%thể,%mẫu%và%q%trình%phân%tích,%trình%bày,% ngoại%suy%số%liệu%trong%một%nghiên%cứu%khoa%học% 162" Liên h : admin@ecourse.edu.vn © Ecourse.edu.vn Tác gi : L u Ng c Ho t ... Bảng%9.1.%Phân%bố%tình%trạng%dinh %d? ?ỡng%của%trẻ%em %d? ?ới%5%tuổi%được%điều%tra% STT( Tình(trạng(dinh( d? ?ỡng( Tần( số( Tỷ(lệ(%( Tần(số(cộng( d? ??n( Tỷ(lệ(%(cộng( d? ??n( Suy"dinh "d? ?ỡng"độ"1" a" a*100/n"="f" a" f" 2" Suy"dinh "d? ?ỡng"độ"2"... Các$nội$dung$cần$đề$cập$trong$phần $d? ??$kiến$kết $qu? ??$nghiên$cứu$ và$một$số $d? ??ng $d? ??$kiến$kết $qu? ??$hay$sử $d? ??ng$ C ng |C M N D Trước"hết"ta"cần"phải"thống"nhất"một"nguyên"tắc"rằng,"bố"cục"phần "d? ??"kiến"kết"... Bảng%9.2.%Tình%trạng%dinh %d? ?ỡng%của%trẻ%em %d? ?ới%5%tuổi%theo%giới% Nam( Tình(trạng(dinh (d? ?ỡng( Tần(số( Nữ( Tỷ(lệ( Tần(số( Tổng(cộng( Tỷ(lệ( Tần(số( Tỷ(lệ( Suy"dinh "d? ?ỡng"độ"1" " " " " " " 2" Suy"dinh "d? ?ỡng"độ"2" " " " " " " 3" Suy"dinh "d? ?ỡng"độ"3" " " " "