THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU – Máy chiếu hoặc bảng đa phương tiện dùng chiếu tranh ảnh, video tư liệu liên quan, nội dung các PHT, câu hỏi để giao nhiệm vụ học tập cho HS – Bảng phụ, bản
Trang 1KẾ HOẠCH BÀI DẠY
Trường:
Tổ: Ngữ văn
Họ và tên GV:
BÀI HỌC Chủ đề: THƠ TRỮ TÌNH
Phần: Nói và nghe (1 tiết) Môn học: Ngữ văn - Lớp: 10
I MỤC TIÊU DẠY HỌC
1 Năng lực
1.1 Năng lực đặc thù
- Biết giới thiệu đánh giá về nội dung nghệ thuật của một tác phẩm
- Thể hiện được chủ kiến của bản thân, biết trình bày vấn đề khoa học, tự tin, thuyết phục
- Nghe và nắm bắt được nội dung truyết trình, quan điểm của người nói Nhận xét về nội dung và hình thức thuyết trình
2.1 Năng lực chung
- Giao tiếp và hợp tác: Phân tích được các công việc cần thực hiện để hoàn thành nhiệm vụ của nhóm
- Giải quyết vấn đề và sáng tạo: Biết giải quyết vấn đề một cách khoa học, hợp lý và sáng tạo nhằm đạt được hiệu quả tốt nhất
2 Phẩm chất:
- Nhân ái: Biết yêu thiên nhiên, yêu đất nước với những biểu hiện phong phú trong cuộc sống cũng như trong văn học
- Trung thực: nhận thức hành động theo lẽ phải
II THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU
– Máy chiếu hoặc bảng đa phương tiện dùng chiếu tranh ảnh, video tư liệu liên quan, nội dung các PHT, câu hỏi để giao nhiệm vụ học tập cho HS
– Bảng phụ, bảng nhóm để HS trình bày kết quả làm việc nhóm
– SGK, SGV
– Rubric đánh giá
- Biên bản làm việc nhóm;
- Điện thoại hoặc máy quay phim (để quay Video)…
Trang 2III TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
HOẠT ĐỘNG 1: KHỞI ĐỘNG ( 5 phút)
1 Mục tiêu: Huy động, kích hoạt được kiến thức đã học trước đó và trải nghiệm
của HS có liên quan đến việc thuyết trình về một vấn đề và giới thiệu đánh giá một tác phẩm văn học Tạo tâm thế để kết nối vào bài học
2 Nội dung: HS trả lời câu hỏi của GV về kiến thức đã học và trải nghiệm có liên
quan đến đến kĩ năng thuyết trình…
3 Sản phẩm: Câu trả lời miệng của HS.
4 Tổ chức thực hiện:
B1 Chuyển giao nhiệm vụ học tập:
GV đặt câu hỏi: Khi thuyết trình một vấn đề, chúng ta cần phải đảm bảo những yêu cầu gì?
B2 Thực hiện nhiệm vụ học tập:
HS trả lời câu hỏi của GV
B3 Báo cáo kết quả:
- GV gọi HS trình bày miệng
- HS khác lắng nghe và góp ý bổ sung
B4 Kết luận, nhận định:
Dựa vào câu trả lời của HS, GV chia sẻ và lưu ý HS một số điều khi thuyết trình một vấn đề:
- Xác định mục đích và mục tiêu thuyết trình, đối tượng nghe, chủ đề trình bày;
- Khi trình bày chú ý sự kết hợp giữa phương tiện ngôn ngữ và phi ngôn ngữ, xoáy vào trọng tâm, tương tác với người nghe…
HOẠT ĐỘNG 2: HÌNH THÀNH KIẾN THỨC (20 phút)
2.1 Hoạt động: Tìm hiểu đặc điểm kiểu bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm văn học
a Mục tiêu:
- Biết cách thuyết trình về kiểu bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm văn học có sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ;
- Phân tích được các công việc cần thực hiện để hoàn thành nhiệm vụ của nhóm
b Nội dung:
HS vận dụng những gì đã biết, dùng phiếu học tập để xác định những yêu cầu về:
Đặc điểm kiểu bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm văn học.
c Sản phẩm: phiếu học tập khổ A2.
d Tổ chức thực hiện:
B1 Chuyển giao nhiệm vụ học tập:
- GV chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm khoảng HS
- GV mở cho HS xem một video giới thiệu, đánh giá về của bài thơ “Tự tình II” (Hồ Xuân Hương)
Trang 3- GV phát mỗi nhóm 1 phiếu học tập; yêu cầu HS làm việc theo nhóm, viết câu trả lời chung của cả nhóm vào Phiếu học tập
PHIẾU HỌC TẬP
Nhóm: ………
1 Nội dung trọng tâm của một bài giới thiệu, đánh giá về bài thơ trữ tình là gì? ………
………
………
………
2 Nêu một số phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ được sử dụng để tăng hiệu quả thuyết trình trong video trên ………
………
………
………
B2 Thực hiện nhiệm vụ học tập:
- HS lập nhóm 10 người Các nhóm bầu thư kí, nhóm trưởng
- HS xem video và trả lời các câu hỏi trong phiếu học tập
- Cử đại diện các nhóm thuyết trình
- Mỗi nhóm nghe và cử đại diện nhận xét
B3 Báo cáo kết quả và thảo luận:
- Đại diện các nhóm thuyết trình; các nhóm HS còn lại nghe
- Đại diện các nhóm nhận xét
B4 Kết luận, nhận định:
- GV sử dụng rubrics đánh giá quá trình làm việc nhóm của HS:
Tốt (4) Khá (3) Trung bình (2) Cần điều
chỉnh (1)
1 Sự tham gia Luôn tham
gia đầy đủ
và chăm chỉ làm việc trong tất cả thời gian trên lớp
Tham gia đầy đủ và chăm chỉ làm việc trong hầu hết thời gian trên lớp
Tham gia nhưng còn lãng phí thời gian và ít khi làm việc
Tham gia nhưng thực hiện những công việc không liên quan
2 Trao đổi, tranh
luận trong nhóm
Luôn chú ý lắng nghe cẩn thận các
ý kiến của người khác,
Chú ý lắng nghe cẩn thận các ý kiến của người khác,
Đôi khi không lắng nghe cẩn thận các ý kiến của người khác, thường
Không lắng nghe các ý
người khác, không đưa ra
Trang 4đưa ra ý kiến cá nhân
đôi khi đưa
ra ý kiến cá nhân
không đưa ra
ý kiến cá nhân
ý kiến cá nhân
3 Sự hợp tác Luôn tôn
trọng ý kiến những thành viên khác và hợp tác đưa
ra ý kiến chung
Thường tôn trọng ý kiến những
thành viên khác và hợp tác đưa ra ý kiến chung
Thường tôn trọng ý kiến những thành viên khác nhưng chưa hợp tác đưa ra
ý kiến chung
Không tôn trọng ý kiến những thành viên khác và không hợp tác đưa ra ý kiến chung
4 Sự sắp xếp thời
gian
Luôn hoàn thành
công việc được giao đúng thời gian, không làm đình trệ tiến triển công
việc của nhóm
Thường hoàn thành công việc được
giao đúng thời gian, không làm đình trệ tiến triển công việc của nhóm
Không hoàn thành nhiệm
vụ được giao đúng thời gian và làm đình trệ tiến triển công
nhóm
Không hoàn thành nhiệm
vụ được giao đúng thời gian
và buộc nhóm phải điều chỉnh hoặc thay đổi
- GV định hướng cho HS về các yêu cầu khi giới thiệu và đánh giá một bài thơ trữ tình có sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ
2.2 Hoạt động tìm hiểu bước chuẩn bị kiểu bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm văn học
a Mục tiêu:
- Biết các bước giới thiệu, đánh giá một tác phẩm văn học có sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ với các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ
b Nội dung:
GV đưa ra câu hỏi, HS trình bày câu trả lời của bản thân
c Sản phẩm: Câu trả lời của HS.
d Tổ chức thực hiện:
B1 Chuyển giao nhiệm vụ học tập:
GV lần lượt đặt các câu hỏi:
- Trước khi thuyết trình kiểu bài giới thiệu, đánh giá một tác phẩm văn học, em cần phải chuẩn bị những nội dung gì?
Trang 5- Trong khi thuyết trình, em cần trình bày nội dung thuyết trình như thế nào? Cần
sử dụng các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ ra sao để tăng hiệu quả biểu đạt? B2 Thực hiện nhiệm vụ học tập:
- HS suy nghĩ và lần lượt trả lời các câu hỏi mà GV đưa ra
B3 Báo cáo kết quả và thảo luận:
- HS được gọi tên trình bày
- Các HS còn lại nghe và nhận xét, bổ sung
B4 Kết luận, nhận định:
GV định hướng cho HS về các bước khi giới thiệu, đánh giá một bài thơ trữ tình:
- Trước khi trình bày:
+ Xây dựng nội dung của một bài thuyết trình:
Giới thiệu về khái quát tác giả, tác phẩm
Đánh giá về nội dung và nghệ thuật của bài thơ
Nêu cảm nhận chung của bản thân về bài thơ
+ Lựa chọn một số phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ có thể được sử dụng để tăng hiệu quả thuyết trình:
Thái độ, cử chỉ, điệu bộ, giọng nói…
Hình ảnh, âm thanh…
- Trong khi trình bày:
+ Cần giới thiệu vấn đề cụ thể, thu hút; trình bày hệ thống luận điểm, luận cứ một cách rõ ràng, mạch lạc, thu hút; thể hiện lập luận chặt chẽ
+ Cần sử dụng một cách linh hoạt, hiệu quả các phương tiện giao tiếp phi ngôn ngữ
để tăng hiệu quả biểu đạt
HOẠT ĐỘNG 3: LUYỆN TẬP (17 phút)
1 Mục tiêu:
- Biết giới thiệu, đánh giá về nội dung nghệ thuật của một tác phẩm
- Nghe và nắm bắt được nội dung truyết trình, quan điểm của người nói Nhận xét
về nội dung và hình thức thuyết trình
- Phân tích được các công việc cần thực hiện để hoàn thành nhiệm vụ của nhóm
2 Nội dung:
- GV đưa ra chủ đề thuyết trình để HS thảo luận nhóm
- GV cung cấp tiêu chí đánh giá bài thuyết trình, dựa theo đó, mỗi nhóm học sinh chọn ra người trình bày tốt nhất đại diện nhóm thuyết trình trước lớp
3 Sản phẩm: Bài thuyết trình của nhóm HS.
4 Tổ chức thực hiện:
B1 Chuyển giao nhiệm vụ học tập:
- GV chia lớp thành 4 nhóm, mỗi nhóm khoảng 10 HS:
+ Nhóm 1 + 2: Thuyết trình về chủ đề: Giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ
“Thương vợ” (Trần Tế Xương).
Trang 6+ Nhóm 3 + 4: Thuyết trình về chủ đề: Giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ
“Câu cá mùa thu” (Nguyễn Khuyến).
- GV trình chiếu rubric Đánh giá phần thuyết trình của nhóm:
Rubric2 Đánh giá phần thuyết trình của nhóm:
Tiêu
chí
Mức độ đạt được
Nội
dung
Mở đầu: giới thiệu
ấn tượng, sáng tạo,
rõ ràng: tên/nhóm;
chủ đề
- Mở đầu: giới thiệu rõ ràng:
tên/nhóm/, chủ đề
- Mở đầu: giới thiệu chủ đề
- Mở đầu: chưa giới thiệu:
tên/nhóm; chủ đề
Trình bày rõ ràng,
đầy đủ, thuyết phục
về chủ đề ,có liên hệ,
mở rộng
Trình bày rõ ràng, đầy đủ, về chủ đề
Trình bày đầy
đủ về chủ đề
Trình bày sơ sài về chủ đề
Diễn đạt trôi chảy, sử
dụng từ ngữ chuyển
ý để chuyển tiếp nội
dung mạch lạc, sáng
tạo
Diễn đạt trôi chảy, sử dụng từ chuyển ý
Diễn đạt chưa mạch lạc, chuyển ý còn vụng về
Diễn đạt chưa mạch lạc, chưa biết chyển ý
Kết thúc: Tóm tắt
nội dung trọng tâm
đầy đủ, ấn tượng
Kết thúc: Tóm tắt đầy đủ nội dung trọng tâm
Kết thúc:
Tóm tắt được một số nội dung trọng tâm
Kết thúc: Tóm tắt nội dung trọng tâm rườm rà/không tóm lại
Hình
thức
Kết hợp tốt giữa lời
nói với cử chỉ, điệu
bộ
Kết hợp lời giới thiệu với cử chỉ điệu bộ
Kết hợp chưa nhịp nhàng giữa lời giới thiệu với cử chỉ điệu bộ,
Không kết hợp giữa lời nói với cử chỉ điệu bộ
Phong cách tự tin,
cuốn hút, giọng nói
truyền cảm
Phong cách tự tin, giọng nói rõ ràng
Phong cách tương đối tự tin, giọng nói đều chưa có đểm nhấn
Phong cách chưa tự tin, giọng nói nhỏ
Có giao lưu tương
tác với người nghe,
tạo được hứng thú,
yêu thích, trả lời tốt
tất cả các câu hỏi
phản biện
Có giao lưu tương tác với người nghe, tạo được hứng thú, trả lời gần hết các câu hỏi phản biện
Ít giao lưu tương tác với người nghe
Không giao lưu tương tác với người nghe
Trang 7Trình bày đúng thời
gian quy định, phân
chia thời gian hợp lí
giữa các nội dung
Trình bày đúng thời gian quy định, phân chia thời gian tương đối hợp lí giữa các nội dung
Trình bày đúng thời gian quy định, phân chia thời gian chưa hợp
lí giữa các nội dung
Trình bày không đúng thời gian quy định
B2 Thực hiện nhiệm vụ học tập:
- Các thành viên xây dụng nội dung thuyết trình và bầu chọn người trình bày tốt nhất để trình bày trước lớp Thư kí ghi biên bản
- GV quan sát, hỗ trợ HS (khi cần thiết)
B3 Báo cáo kết quả và thảo luận:
- GV chọn 2 nhóm trình bày (mỗi nhóm một chủ đề)
- 2 nhóm còn lại lắng nghe và nhận xét
B4 Đánh giá, kết luận:
GV nhận xét phần thuyết trình của HS theo rubric 2 và định hướng HS một
số gợi ý để thuyết trình tốt về một chủ đề liên quan đến tác phẩm thơ trữ tình trung đại VN:
+ Về nội dung: Biết giới thiệu khi trình bày, bám sát dàn ý để lần lượt trình bày các ý nhưng không đọc lại văn bản đã chuẩn bị, trình bày rõ ràng, trọng tâm chủ đề, liên hệ so sánh để phần báo cáo sâu hơn, tóm ý khi kết khúc
+ Về hình thức: Diễn đạt trôi chảy, sử dụng từ ngữ chuyển ý để chuyển tiếp
từ nội dung này sang nội dung khác Kết hợp tốt giữa lời nói với cử chỉ, điệu bộ Phong cách tự tin, chú ý thời gian, có giao lưu tương tác với người nghe, tạo được hứng thú, yêu thích
HOẠT ĐỘNG 4: VẬN DỤNG (3 phút)
1 Mục tiêu:
- Nắm vững cách giới thiệu, đánh giá về nội dung nghệ thuật của một tác phẩm
- Biết thu thập và làm rõ các thông tin có liên quan đến vấn đề
2 Nội dung: Yêu cầu HS về nhà quay 1 video giới thiệu một tác phẩm thơ trữ tình
(HS tự chọn)
3 Sản phẩm: Video của HS.
4 Tổ chức thực hiện:
B1 Chuyển giao nhiệm vụ:
GV yêu cầu HS trong thời gian 1 tuần hãy quay 1 video/ powerpoint giới thiệu cho các bạn trong lớp về một bài thơ trữ tình mà em yêu thích
B2 Thực hiện nhiệm vụ học tập:
HS chọn tác phẩm, lập dàn ý, tập nói và thực hiện quay video/ powerpoint ở nhà
- GV trình chiếu Rubric: Đánh giá phần thuyết trình bằng Video của HS:
Rubric 3 Đánh giá phần thuyết trình bằng Video của HS:
Trang 8MÔ TẢ CHẤT LƯỢNG STT TIÊU
CHÍ
ĐÁNH
GIÁ
TRỌNG SỐ
YÊU CẦU
CHƯA ĐẠT
GHI CHÚ
thức
video
20% Đẹp, rõ, không
lỗi chính tả
Đẹp, rõ, còn lỗi chính tả
rõ, còn lỗi chính tả
Đơn điệu, chữ nhỏ, còn sai chính tả
2 Nội dung
báo cáo
60% Đáp ứng đầy
đủ kiến thức
về chủ đề có
mở rộng vấn
đề, trích nguồn
rõ ràng
Đáp ứng đầy đủ kiến thức
về chủ đề
Đáp ứng đầy đủ kiến thức
về chủ đề
Không đáp ứng đầy đủ kiến thức
về chủ đề
3 Kỹ năng
trình bày
20% Nói rõ, tự tin,
thuyết phục,
có giao lưu người nghe
Nói rõ, tự tin, có giao lưu người nghe
Không nói
rõ, thiếu
tự tin, ít giao lưu người nghe
nói nhỏ, không tự tin, không giao lưu người nghe
B3 Báo cáo kết quả:
Sau 1 tuần, HS nộp bài vào Padlet môn Văn của lớp
B4 Kết luận, nhận định:
GV nhận xét và cho HS bình chọn Video xuất sắc bằng cách thả like vào dưới
Video trong Padlet
IV RÚT KINH NGHIỆM BÀI DẠY HỌC