Tính cấр thiết củа đề tài
Sự phát triển mạnh mẽ của nền kinh tế toàn cầu và nền kinh tế tiền tệ đang đặt ra nhiều yêu cầu cao đối với hệ thống ngân hàng thương mại, đặc biệt trong lĩnh vực thanh toán Sự tiến bộ của công nghệ thông tin và khoa học kỹ thuật đã mở rộng hoạt động ngân hàng, dẫn đến việc giảm tỷ lệ thanh toán bằng tiền mặt và gia tăng tỷ lệ các công cụ thanh toán không dùng tiền mặt Đỉnh cao của xu hướng này là sự ra đời của dịch vụ ngân hàng điện tử, mang lại định hướng mới cho hoạt động kinh doanh của các ngân hàng thương mại Dịch vụ ngân hàng điện tử không chỉ giúp tăng thu nhập và mở rộng quy mô mà còn giảm rủi ro từ hoạt động tín dụng truyền thống, khuyến khích sự tham gia của khách hàng và phục vụ trên diện rộng, phá vỡ rào cản biên giới quốc gia Đồng thời, nó trở thành công cụ cạnh tranh cần thiết để các ngân hàng nâng cao hiệu quả kinh doanh.
Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (Vietinbank) là ngân hàng hàng đầu trong lĩnh vực đầu tư, đổi mới và ứng dụng công nghệ thông tin, với Chi nhánh Hồng Bàng nỗ lực hiện đại hóa dịch vụ ngân hàng Vietinbank không chỉ hoàn thiện các sản phẩm truyền thống mà còn phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử, nâng cao năng lực cạnh tranh để đáp ứng nhu cầu hội nhập Ngân hàng luôn chú trọng đến trải nghiệm khách hàng, nghiên cứu và cung cấp các sản phẩm, dịch vụ đột phá, hiện đại và tiện ích Sau 30 năm phát triển, Vietinbank đã đạt nhiều thành công và nhận được các giải thưởng như Ngân hàng an toàn nhất quốc gia năm 2018, Ngân hàng Điện tử tiêu biểu năm 2017 và Top 5 ngân hàng có dịch vụ Mobile Banking được yêu thích nhất năm 2014.
Dịch vụ ngân hàng điện tử là một trong những ứng dụng công nghệ ngân hàng hiện đại mà Vietinbank đang hướng tới để phát triển trong bối cảnh hội nhập quốc tế Tuy nhiên, chi nhánh Vietinbank Hồng Bàng vẫn gặp nhiều khó khăn và hạn chế trong việc triển khai dịch vụ này Việc tìm ra các biện pháp phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử sẽ giúp Vietinbank Hồng Bàng nâng cao năng lực cạnh tranh, khẳng định vị thế và đáp ứng yêu cầu hội nhập Đề tài “Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Hồng Bàng” được lựa chọn nhằm phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp cải thiện hiệu quả hoạt động của ngân hàng trong giai đoạn 2020 – 2022.
Câu hỏi nghiên cứu
Đề tài nghiên cứu nhắm tả lời các câu hỏi sau:
- Nội dung của phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử trong ngân hàng thương mại?
- Những nhân tố ảnh hưởng đến phát triển của dịch vụ ngân hàng điện tử?
Hiện nay, dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Hồng Bàng đang phát triển mạnh mẽ, nhưng vẫn gặp phải một số hạn chế và khó khăn nhất định Những thách thức này bao gồm việc nâng cao nhận thức của khách hàng về dịch vụ, cải thiện hạ tầng công nghệ thông tin, và đảm bảo an ninh bảo mật trong giao dịch trực tuyến Do đó, ngân hàng cần có những giải pháp hiệu quả để khắc phục những vấn đề này, nhằm tối ưu hóa trải nghiệm của khách hàng và nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường.
Để phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Hồng Bàng, cần thực hiện một số giải pháp quan trọng như nâng cao hạ tầng công nghệ thông tin, cải thiện trải nghiệm người dùng và tăng cường bảo mật thông tin Đồng thời, cần tạo điều kiện thuận lợi như đào tạo nhân viên, đầu tư vào marketing và xây dựng chính sách hỗ trợ khách hàng hiệu quả Việc kết hợp những yếu tố này sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của dịch vụ ngân hàng điện tử tại chi nhánh.
Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
Mục tiêu : Đề xuất giải pháp hoàn thiện phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng TMCP Công Thương VN – Chi nhánh Hồng Bàng
1 - Hệ thống hóa các vấn đề lý luận về phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử
2 - Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng TMCP Công Thương VN – Chi nhánh Hồng Bàng
3 - Đề xuất giải pháp hoàn thiện phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng TMCP Công Thương VN – Chi nhánh Hồng Bàng trong giai đoạn 2020 – 2022
4 Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu Đối tƣợng nghiên cứu: Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử Phạm vi nghiên cứu:
+ Về không gian: Tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Hồng Bàng
Đề tài nghiên cứu của luận văn sử dụng bộ dữ liệu thu thập từ năm 2015 đến 2018, và các giải pháp được đề xuất nhằm áp dụng trong giai đoạn 2020 - 2022.
Nội dung nghiên cứu tập trung vào việc phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Vietinbank Hồng Bàng Các mục tiêu chính bao gồm xây dựng chiến lược phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử, đa dạng hóa các dịch vụ, nâng cao chất lượng dịch vụ và phát triển các sản phẩm ngân hàng điện tử mới.
5 Những đóng góp của luận văn
Bài viết này nhằm cung cấp cái nhìn tổng quát về dịch vụ ngân hàng điện tử và sự phát triển của nó tại các Ngân hàng Thương mại, đặc biệt là tại Vietinbank Hồng Bàng Chúng tôi sẽ đánh giá tình hình thực tế của dịch vụ ngân hàng điện tử tại Vietinbank Hồng Bàng, phân tích những thành công cũng như hạn chế, đồng thời tìm hiểu nguyên nhân dẫn đến những hạn chế này Cuối cùng, bài viết sẽ đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Vietinbank Hồng Bàng.
6 Kết cấu của đề tài nghiên cứu
Ngoài lời mở đầu và kết luận, kết cấu của luận văn gồm 04 chương :
Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử
Chương 2: Phương pháp và thiết kế nghiên cứu
Chương 3: Thực trạng phát triển dịch vụ Ngân hàng Điện tử tại Ngân hàng
Thương mại Cổ phần Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Hồng Bàng
Chương 4: Giải pháp hoàn thiện phát triển dịch vụ Ngân hàng Điện tử tại
Ngân hàng Thương mại Cổ phần Công Thương Việt Nam – Chi nhánh Hồng Bàng
CHƯƠNG 1 TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN DỊCH VỤ NGÂN HÀNG ĐIỆN TỬ
1.1 Tổng quаn tình hình nghiên cứu về phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử
1.1.1 Tình hình nghiên cứu trên thế giới
Nghiên cứu toàn cầu về dịch vụ Ngân hàng điện tử (NHĐT) đã khám phá nhiều khía cạnh, bao gồm khái niệm và các loại hình dịch vụ NHĐT, các yếu tố ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ này tại từng ngân hàng cụ thể, vai trò quan trọng của dịch vụ NHĐT, cũng như phân tích thị phần chiếm lĩnh của dịch vụ NHĐT tại một số ngân hàng ở các quốc gia khác nhau.
Nghiên cứu của Jahangir và Begum (2008) đã xác định bốn yếu tố chính ảnh hưởng đến khách hàng khi sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử tại Bangladesh, bao gồm khả năng nhận thức và mức thu nhập, cách thức sử dụng, tính bảo mật và quyền riêng tư, cùng hiệu quả sử dụng dịch vụ Kết quả khảo sát cho thấy chỉ những khách hàng có thu nhập ổn định mới có nhu cầu sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử, trong khi khách hàng có thu nhập thấp thường thiếu thông tin và chủ yếu đến ngân hàng để vay vốn hoặc gửi tiết kiệm Do đó, khả năng nhận thức và mức thu nhập được xem là yếu tố quan trọng quyết định việc sử dụng dịch vụ điện tử và ảnh hưởng đến sự phát triển của ngân hàng điện tử.
Nghiên cứu của Lee (2009) chỉ ra bốn yếu tố chính ảnh hưởng đến sự phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử, bao gồm môi trường kinh tế xã hội, công nghệ thông tin, chính sách của ngân hàng, và nhu cầu của khách hàng Những yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự chuyển mình của ngành ngân hàng trong kỷ nguyên số.
Hạ tầng công nghệ thông tin, nguồn nhân lực và năng lực tài chính ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong hoạt động kinh doanh của các ngân hàng Theo tác giả, môi trường kinh tế xã hội ảnh hưởng lớn nhất đến sự phát triển của các ngân hàng, tiếp theo là vai trò của nhân viên trong việc phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử Năng lực tài chính ngân hàng là yếu tố khó đánh giá, thường dựa vào quan điểm chủ quan Hiện nay, một số ngân hàng không cần mở chi nhánh hay phòng giao dịch vẫn thu hút đông đảo khách hàng nhờ những ưu điểm về phí và chính sách giá cạnh tranh.
Nghiên cứu của Karim và Hamdan (2010) chỉ ra rằng dịch vụ ngân hàng đầu tư có ảnh hưởng tích cực đến hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng, được thể hiện qua các chỉ số ROE (lợi suất trên vốn chủ sở hữu) và ROA (lợi suất trên tổng tài sản), cùng với sự gia tăng giá trị thị trường và tỷ suất lợi nhuận biên của ngân hàng.
Nghiên cứu của Safeena và các cộng sự (2011) chỉ ra năm yếu tố ảnh hưởng đến quyết định sử dụng dịch vụ của khách hàng, bao gồm độ tin cậy, khả năng đáp ứng, bảo mật thông tin, sự đồng cảm và phương tiện hữu hình Đặc biệt, 61% khách hàng vẫn chưa sẵn lòng sử dụng dịch vụ ngân hàng trực tuyến do lo ngại về bảo mật thông tin Do đó, nghiên cứu khuyến nghị các ngân hàng cần áp dụng công nghệ cao và xây dựng cơ sở pháp lý phù hợp để đảm bảo an toàn cho khách hàng khi sử dụng Internet banking.
Nghiên cứu của Moinuddin (2013) chỉ ra rằng 48% khách hàng tại Pakistan vẫn lo ngại về vấn đề bảo mật thông tin khi sử dụng dịch vụ ngân hàng điện tử Khách hàng thường e ngại rằng tài khoản của họ có thể bị hacker tấn công, dẫn đến việc họ không dám thực hiện giao dịch trực tuyến Tác giả khuyến nghị các ngân hàng cần cải thiện chế độ bảo mật để khách hàng cảm thấy an tâm hơn khi sử dụng dịch vụ này Đề xuất này rất thực tiễn, vì an ninh bảo mật luôn là mối quan tâm hàng đầu của khách hàng khi lựa chọn phương thức thanh toán không dùng tiền mặt (Wolfinbarger và Gilly, 2003).
Nghiên cứu của Michael Kiragu (2017) chỉ ra rằng việc tích hợp các tính năng mới vào sản phẩm điện tử theo xu hướng thị trường sẽ thu hút người dùng, từ đó gia tăng số lượng đăng ký và giá trị giao dịch trong dịch vụ ngân hàng điện tử Điều này được thể hiện qua việc đo lường thu nhập từ dịch vụ ngân hàng điện tử và tỷ trọng doanh thu của nó trong tổng doanh thu của ngân hàng qua các năm.
1.1.2 Tình hình nghiên cứu trong nước
Trong bối cảnh công nghệ thông tin bùng nổ và sự phát triển mạnh mẽ của các phương tiện thanh toán điện tử tại Việt Nam, dịch vụ ngân hàng điện tử (NHĐT) trở thành một yếu tố cạnh tranh quan trọng cho các ngân hàng thương mại NHĐT không chỉ là xu thế phát triển toàn cầu mà còn giúp các ngân hàng thu hút khách hàng và tận dụng cơ hội kinh doanh Để đáp ứng nhu cầu này, các ngân hàng đã triển khai nhiều dịch vụ tiện ích như máy giao dịch tự động (ATM), máy thanh toán tại điểm bán hàng (POS), và dịch vụ ngân hàng qua điện thoại, máy tính cá nhân Chủ đề phát triển dịch vụ NHĐT tại Việt Nam đang thu hút sự quan tâm của nhiều học giả, với các nghiên cứu phân tích và đánh giá dựa trên nhiều tiêu chí khác nhau, cung cấp nền tảng lý luận cho các nhận định trong luận văn.
Nghiên cứu của Phạm Thu Hương (2012) về phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế đã chỉ ra sự phát triển của dịch vụ này qua ba tiêu chí chính: số lượng, chất lượng và tỷ lệ tăng trưởng Tác giả đã phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển của dịch vụ ngân hàng điện tử tại Việt Nam, từ đó xác định những hạn chế hiện tại và đề xuất các giải pháp thiết thực nhằm thúc đẩy sự phát triển bền vững của dịch vụ này.
Nghiên cứu củа Nguуễn Hùng Cường (2015): Dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng TMCР Ngоại Thương Việt Nаm Luận văn Thạc sỹ trường Đại học
Kinh tế - ĐH Quốc Gia Hà Nội đã đánh giá sự phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử (NHĐT) dựa trên năm tiêu chí chính: sự đa dạng các sản phẩm dịch vụ NHĐT, số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ, doanh số sử dụng dịch vụ, giá cả dịch vụ hợp lý so với các ngân hàng khác, và sự hài lòng của khách hàng về chất lượng dịch vụ NHĐT Tác giả tập trung phân tích sự đa dạng các sản phẩm dịch vụ NHĐT và số lượng khách hàng sử dụng dịch vụ, mà chưa đánh giá thu nhập từ dịch vụ cũng như tỷ trọng doanh thu từ dịch vụ NHĐT trên tổng doanh thu, nhằm rút ra sự biến động tăng hay giảm trong thực trạng phát triển dịch vụ NHĐT tại ngân hàng.
Nghiên cứu củа Cao Thị Thủy (2016): Phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam - Chi nhánh Thăng Long Luận văn
Thạc sỹ trường Đại học Kinh tế - ĐH Quốc Gia Hà Nội đã đánh giá sự phát triển dịch vụ ngân hàng điện tử (NHĐT) dựa trên bốn tiêu chí chính: quy mô dịch vụ, sự đa dạng sản phẩm, chất lượng dịch vụ và quản trị rủi ro Trong đó, chất lượng dịch vụ NHĐT được khảo sát thông qua ý kiến khách hàng, từ đó đưa ra kiến nghị nhằm cải thiện dịch vụ ngân hàng điện tử Tuy nhiên, hệ thống câu hỏi phỏng vấn hiện tại còn chung chung và chưa phản ánh đầy đủ mức độ sử dụng của khách hàng, điều này làm hạn chế khả năng xác định các vấn đề và giải pháp hiệu quả cho ngân hàng.